ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Να ελέγξει την νομιμότητα της διαδικασίας για την ανάδειξη αναδόχων και των οικείων σχεδίων συμβάσεων που αφορούν στην μίσθωση μεταφορικών μέσων για την μεταφορά μαθητών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης του Νομού ... από τον τόπο κατοικίας τους στα σχολεία φοίτησής τους και αντίστροφα, για το σχολικό έτος 2010-2011, προϋπολογιζόμενης δαπάνης 3.346.799,65 ευρώ, με Φ.Π.Α.(....)Εξάλλου, το Κλιμάκιο επισημαίνει ότι, ο όρος της προκήρυξης (...), σύμφωνα με τον οποίο παρέχεται η δυνατότητα αύξησης των τιμών της προσφοράς των συμμετεχόντων λόγω της αναπροσαρμογής των κομίστρων ύστερα από απόφαση του Υπουργού Μεταφορών, δεν είναι νόμιμος, διότι, τυχόν αναπροσαρμογή των κομίστρων ... δύναται να επηρεάσει το ύψος της προϋπολογιζόμενης δαπάνης (υπολογισμός μεγίστης αποζημίωσης – κόστος χιλιομετρικής απόστασης) μελλοντικής και διάφορης από τις ελεγχόμενες σύμβασης, πλην όμως δεν μπορεί να θεωρηθεί ως λόγος αναπροσαρμογής του συμβατικού τιμήματος των ελεγχόμενων συμβάσεων, καθόσον το κόστος της χιλιομετρικής απόστασης αποτέλεσε αντικείμενο ουσιαστικής διαπραγμάτευσης και οριστικοποιήθηκε με τις προαναφερόμενες κατακυρωτικές αποφάσεις της Νομαρχιακής Επιτροπής.Ο έλεγχος απέβη αρνητικός.

ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/275/2011.

Προμήθεια καυσίμων...Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο, μη διαπιστώνοντας άλλες ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες στην διαδικασία ανάθεσης της προμήθειας καυσίμων για τις ανάγκες του Δήμου …Ν. … και των ως άνω νομικών του προσώπων, πλην των αναφερομένων στις σκέψεις V και VI, κρίνει ότι δεν κωλύεται η υπογραφή των υποβληθέντων προς έλεγχο πέντε (5) σχεδίων συμβάσεων με την αναδειχθείσα ανάδοχο εταιρεία «…. Ε.Ε.», που αφορούν στην προμήθεια καυσίμων, όπως το πρώτο από αυτά επανυποβλήθηκε τροποποιημένο κατά τ’ ανωτέρω (σκέψη IV), υπό τους ακόλουθους όρους: 1. στα σχέδια συμβάσεων που αφορούν στις ομάδες 3, 4, 6 και 7, να διορθωθεί το ποσό του αναλογούντος στην δαπάνη καυσίμων Φ.Π.Α., αφού υπολογισθεί με συντελεστή 24%, ακολούθως δε να διορθωθεί και το συνολικό ποσό εκάστης σύμβασης, 2. πριν από την υπογραφή των σχεδίων συμβάσεων απαιτείται, κατά περίπτωση, να έχουν εκδοθεί από τους συμβαλλόμενους φορείς όλες οι αποφάσεις ανάληψης υποχρέωσης έτους 2017 και δημοσιονομικής δέσμευσης για τα αναγραφόμενα στα οικεία σχέδια ποσά (άρθρο 66 ν. 4270/2014 και π.δ. 80/2016 «Ανάληψη υποχρεώσεων από τους διατάκτες»), 3) δοθέντος ότι η έδρα του αναδόχου προμηθευτή βρίσκεται στην …, ήτοι σε απόσταση 60 και πλέον χιλιομέτρων από την πόλη της …, θα πρέπει στα σχέδια συμβάσεων που αφορούν στα καύσιμα κίνησης να προστεθεί όρος, σύμφωνα με τον οποίο ο προμηθευτής δεσμεύεται να παραδίδει τα προς προμήθεια καύσιμα σε εγκατάστασή του ή σε εγκατάσταση τυχόν υπεργολάβου του που δεν θα απέχει πέρα από ένα εύλογο όριο χιλιομετρικής απόστασης από την έδρα του Δήμου …, μη υπερβαίνον, λαμβανομένων υπόψη και των τοπικών συνθηκών, τα δέκα (10) χιλιόμετρα και 4) στο άρθρο 2 παρ. 1 των σχεδίων συμβάσεων, μετά τις λέξεις «με δυνατότητα την παράτασή της» να προστεθεί η φράση «κατ’ ανώτατο όριο 6 μηνών, σύμφωνα με το άρθρο 1.3. της διακήρυξης».

ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΜΑΘΗΤΩΝ:Κατ’ ακολουθίαν των προεκτεθέντων, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η ως άνω ελεγχόμενη διαγωνιστική διαδικασία παρίσταται νόμιμη. Ωστόσο ο όρος της διακήρυξης σύμφωνα με τον οποίο προβλέπεται η δυνατότητα της αναθέτουσας αρχής να παρατείνει, μονομερώς, τη διάρκεια των ως άνω συμβάσεων μεταφοράς επί τετράμηνο εντός του επόμενου σχολικού έτους 2009-2010 (βλ. άρθρο 10), είναι μη νόμιμος και πρέπει να θεωρηθεί ως μη γεγραμμένος, προεχόντως διότι, όπως προκύπτει από τα υποβληθέντα στοιχεία του φακέλου, δεν έχει περιβληθεί των απαιτούμενων διατυπώσεων δημοσιότητας (δεν περιελήφθη στο περιεχόμενο της περίληψης της διακήρυξης που απεστάλη προς δημοσίευση στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης) και, ως εκ τούτου, πρέπει να απαλειφθεί και η σχετική διάταξη (βλ. άρθρο 3ο) από τα υποβληθέντα σχέδια συμβάσεων.

Χιλιομετρική αποζημίωση για μετακινήσεις εντός έδρας τεχνικών υπαλλήλων ΟΤΑ. Προϋποθέσεις και απαραίτητα δικαιολογητικά. Μη νόμιμα καταβάλλεται η ως άνω αποζημίωση σε τεχνικούς υπαλλήλους δήμου, καθόσον οι γραπτές εντολές μετακίνησης αυτών είναι γενικές και αόριστες, ενώ δεν είναι εφικτός ο υπολογισμός της χιλιομετρικής απόστασης, αφού δεν αναφέρονται τα συγκεκριμένα έργα και ο τόπος εκτέλεσης αυτών (Συγγνωστή πλάνη).

Καταβολή εξόδων κίνησης (χιλιομετρική αποζημίωση) Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στη μείζονα σκέψη (ΙΙ) της παρούσας, η καταβολή στους φερόμενους ως δικαιούχους του χρηματικού εντάλματος πληρωμής χιλιομετρικής αποζημίωσης για τις αναφερόμενες στις υποβληθείσες καταστάσεις μετακινήσεις τους είναι μη νόμιμη, καθόσον, δεν έχουν εκδοθεί πριν από την πραγματοποίηση εκάστης μετακίνησης οι προβλεπόμενες εκ του νόμου αποφάσεις, στις οποίες να προσδιορίζεται με τρόπο συγκεκριμένο η αιτία της μετακίνησης, ήτοι η αναγκαιότητα διεξαγωγής τακτικού/έκτακτου ελέγχου, καθώς και ο τόπος μετακίνησης, με παράθεση οδού και αριθμού, ώστε να καθίσταται ευχερής ο έλεγχος της διανυθείσας χιλιομετρικής απόστασης..(..)Άλλωστε, η καταβολή χιλιομετρικής αποζημίωσης στους ανωτέρω υπαλλήλους είναι μη νόμιμη και για τον πρόσθετο λόγο ότι δεν προσκομίζεται γραπτή εντολή, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. 2δ του άρθρου 6 της υποπαραγράφου Δ9 της παραγράφου Δ του άρθρου 2 του ν. 4336/2015, από την οποία να προκύπτει η αναγκαιότητα χρησιμοποίησης ιδιωτικής χρήσης μεταφορικού μέσου, πολλώ δε μάλλον δεν προκύπτει ο λόγος για τον οποίο δεν έγινε χρήση του υπηρεσιακού οχήματος για τις μετακινήσεις αυτές...Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνη είναι μη νόμιμη και, ως εκ τούτου, αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί.

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Με την αίτηση αυτή ζητείται παραδεκτώς η ανάκληση της 279/2010 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου, κατά το μέρος αυτής που κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης με αντισυμβαλλόμενη την αιτούσα, για την εκτέλεση των δρομολογίων του Πίνακα 7 της διακήρυξης, η οποία αφορά στην ανάδειξη αναδόχου για τη μεταφορά μαθητών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης του Νομού .... από τον τόπο κατοικίας τους στα σχολεία φοίτησής τους και αντίστροφα, για το σχολικό έτος 2010-2011.(....)Επιπλέον, ο ισχυρισμός της αναφορικά με τη διαδικασία έκδοσης του Ειδικού Μαθητικού Δελτίου απαραδέκτως προβάλλεται, καθόσον η αυτοτελής διαδικασία της έκδοσης των Ειδικών Μαθητικών Δελτίων δεν ήχθη ενώπιον του Κλιμακίου κατά την έκδοση της προσβαλλόμενης πράξης, ώστε να περιλαμβάνει αυτή κρίση που να μπορεί να προσβληθεί με την αντίστοιχη αιτίαση. Εξάλλου, η αιτούσα δεν αμφισβητεί την κρίση του Κλιμακίου ως προς τον όρο με τον οποίο παρέχεται η δυνατότητα αύξησης των τιμών της προσφοράς των συμμετεχόντων λόγω της αναπροσαρμογής των κομίστρων ύστερα από απόφαση του Υπουργού Μεταφορών, ο οποίος (όρος) κρίθηκε από το Κλιμάκιο ότι μη νομίμως προβλέφθηκε στη διακήρυξη και περιλαμβάνεται στα υποβληθέντα σχέδια σύμβασης, με την αιτιολογία ότι τυχόν αναπροσαρμογή των κομίστρων δύναται να επηρεάσει το ύψος του συμβατικού τιμήματος των ελεγχόμενων συμβάσεων το οποίο οριστικοποιήθηκε με τις κατακυρωτικές αποφάσεις της Νομαρχιακής Επιτροπής.Απορρίπτει την αίτηση ανάκλησης. 

Προμήθεια αντιδραστηρίων μικροβιολογικών εξετάσεων:Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω μη νομίμως τα ως άνω είδη κατακυρώθηκαν στον προαναφερόμενη μειοδότρια εταιρεία καθόσον η προσφορά της υπερέβαινε την προϋπολογισθείσα ανά είδος δαπάνη σε ποσοστό κατά πολύ μεγαλύτερο του 10%. Ο ισχυρισμός περί διορθώσεως του λογιστικού λάθους είναι απορριπτέος ως αλυσιτελής, καθόσον δεν προσκομίζεται νεότερη τροποποιημένη κατακυρωτική απόφαση και τροποποιημένα, αντιστοίχως, σχέδια συμβάσεων..Τέλος, πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος και ο ισχυρισμός του αιτούντος περί συνδρομής λόγων υπέρτερου δημοσίου συμφέροντος, αναγομένων στη διασφάλιση της ομαλής λειτουργίας του, διότι το δημόσιο συμφέρον, ήτοι εν προκειμένω το συμφέρον της παροχής υπηρεσιών υγείας, εξυπηρετείται προεχόντως με την τήρηση της νομιμότητας στις διαδικασίες ανάθεσης των δημοσίων συμβάσεων προμηθειών υγείας και όχι με την παραβίαση αυτής, όπως εν προκειμένω διά της ανάθεσης των επίμαχων ειδών κατά παράβαση των ως άνω διατάξεων, για τις οποίες ο νομοθέτης, που τις έχει θεσπίσει, έχει κατά τεκμήριο λάβει υπόψη του την ιδιαίτερη σημασία των οικείων προμηθειών για την απρόσκοπτη παροχή υπηρεσιών υγείας από τα Νοσοκομεία..Τέλος, νομίμως επισημαίνεται με τη προσβαλλομένη ότι ο περιληφθείς στο άρθρο 2 των σχεδίων συμβάσεων όρος περί της δυνατότητας της αναθέτουσας αρχής να παρατείνει το χρόνο ισχύος των συμβάσεων μονομερώς για ένα ακόμη έτος δεν μπορεί να συνεπάγεται υπέρβαση των κατ’ είδος ποσοτήτων που αποτέλεσαν αντικείμενο κατακύρωσης ούτε, περαιτέρω, οικονομική επιβάρυνση αυτής, καθόσον το δικαίωμα της αναθέτουσας αρχής για αύξηση της προκηρυχθείσας ποσότητας μπορεί να ασκηθεί, με την ενεργοποίηση της σχετικής δυνατότητας μόνο κατά το χρόνο κατακύρωσης των αποτελεσμάτων του διαγωνισμού. Ο περί του αντιθέτου ισχυρισμός του αιτούντος πρέπει να απορριφθεί ως αλυσιτελώς διότι το αιτούν δεν προσκόμισε νέα σχέδια συμβάσεων με απάλειψη του επίμαχου όρου.Για τους λόγους αυτούς ...Δεν ανακαλεί την 79/2016 πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Προμήθεια υγρών καυσίμων. Διακήρυξη Ο μη προσδιορισμός ανά κατηγορία, έστω και κατά προσέγγιση, των ποσοτήτων των προς προμήθεια ειδών καθιστά τη διακήρυξη ασαφή και μη νόμιμη. Η αναγραφή στα σχέδια συμβάσεων των αντίστοιχων ποσοτήτων δεν είναι δυνατόν να θεραπεύσει την ανωτέρω πλημμέλεια. Επιπλέον, ο όρος στη διακήρυξη, που περιλαμβάνεται και στα σχέδια σύμβασης και αναφέρει ότι «με τους ίδιους όρους η Υπηρεσία μπορεί κατά τη διάρκεια εκτέλεσης της σύμβασης να εντάξει και άλλα Ιδρύματα του Δημοσίου και Ν.Π.Δ.Δ., που δεν συμπεριλαμβάνονται στον πίνακα της διακήρυξης», είναι μη νόμιμος, καθόσον δύναται να οδηγήσει σε καταστρατήγηση των κατά νόμο διαδικασιών ανάθεσης και των αρχών του υγιούς και ελεύθερου ανταγωνισμού. Τέλος, η οικεία σύμβαση προμήθειας είναι άκυρη διότι μη νομίμως ορίστηκε ως χρόνος ισχύος αυτής χρόνος προγενέστερος της ημερομηνίας σύναψής της. Με την 22/2009 απόφασή του, το VI Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου ανακάλεσε την προμνησθείσα Πράξη του Κλιμακίου αναγνωρίζοντας συγγνωστή πλάνη στα αρμόδια όργανα της αναθέτουσας αρχής.

Καταβολή δαπανών οδοιπορικών εξόδων...Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι νομίμως εκκαθαρίστηκαν στο πλαίσιο των ως άνω μετακινήσεων για τη … το σύνολο της ημερήσιας αποζημίωσης και για τους … και … το ήμισυ της ημερήσιας αποζημίωσης, καθώς όπως εκτέθηκε ανωτέρω, υπό τη σκέψη ΙΙ(Β), τα ψηφιακά έγγραφα της διανυόμενης απόστασης, που εκδίδονται από το …., αποτελούν νόμιμα δικαιολογητικά που συνοδεύουν την εκκαθάριση δαπανών μετακίνησης. Από τα έγγραφα δε αυτά προκύπτει ότι το σύνολο των προαναφερόμενων μετακινήσεων διενεργήθηκε σε απόσταση μεγαλύτερη εκείνης των 160 χλμ., που για τις μετακινήσεις με Ι.Χ. αυτοκίνητο στη μεν περίπτωση διανυκτέρευσης του υπαλλήλου δικαιολογεί την καταβολή πλήρους ημερήσιας αποζημίωσης για τις ημέρες εκτός έδρας, στη δε περίπτωση αυθημερόν επιστροφής του μετακινούμενου δικαιολογεί την καταβολή του ημίσεως της ημερήσιας αποζημίωσης. Παρά τη σημαντική διαφοροποίηση (άνω των 20 χλμ.), που παρατηρείται στον υπολογισμό της απόστασης με το εργαλείο αυτό έναντι εκείνου των παλαιότερων βεβαιώσεων που εξέδιδαν οι Διευθύνσεις Τεχνικών Έργων των Περιφερειών (βλ σχετικές από 25.7.2019 βεβαιώσεις που προσκόμισε η Υπηρεσία Επιτρόπου), η βεβαίωση υπολογισμού χιλιομετρικής απόστασης του …. κατισχύει έναντι οποιασδήποτε άλλης σχετικής βεβαίωσης χιλιομετρικών αποστάσεων άλλων σχετικών φορέων, το δε κύρος αυτής δεν επηρεάζεται στις περιπτώσεις όπου στη σχετική διαδρομή γίνεται με χρήση μη θεσμοθετημένου οδικού δικτύου.

(....)Με τα δεδομένα αυτά δεν διαπιστώθηκε ουσιώδης νομική πλημμέλεια που να κωλύει τη σύναψη των υποβληθέντων με το 2252.1.20/95887/9.11.2016 (αριθ. πρωτ. Ε.Σ. 72786/11.11.2016) έγγραφο του Γενικού Γραμματέα του ανωτέρω Υπουργείου σχεδίων συμβάσεων, αντίγραφα των οποίων τηρούνται σε ηλεκτρονική μορφή στη Γραμματεία του παρόντος Κλιμακίου, υπό την προϋπόθεση ότι η ημερομηνία έναρξης ισχύος των αντίστοιχων συμβάσεων, που δεν αναφέρεται στα σχέδια, θα είναι μεταγενέστερη της κοινοποίησης της παρούσας Πράξης στο Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής.