Νομιμότητα διεξαγωγής διαγωνισμού κατασκευής δημόσιου έργου.α) Ανοικτή δημοπρασία για την κατασκευή δημόσιου έργου, στην οποία εφαρμόζεται (και) η Κοινοτική νομοθεσία, δεν θεωρείται ότι διεξήχθη νόμιμα, αν κατά την ορισθείσα για την υποβολή των προσφορών ημερομηνία, δεν συνεδρίασε η Επιτροπή του διαγωνισμού.  β) Ο νέος διαγωνισμός για το ίδιο έργο δεν θεωρείται επαναληπτικός, διότι ο αρχικός θεωρείται ως μη γενόμενος. (πλειοψ.)

ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΜΑΘΗΤΩΝ:Με δεδομένα τα πραγματικά αυτά περιστατικά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στη σκέψη ΙΙΙ, το Τμήμα κρίνει ότι ορθά το Ζ΄ Κλιμάκιο με την προσβαλλόμενη Πράξη του αποφάνθηκε ότι, αφού η 6η Νομαρχιακή Επιτροπή άσκησε εν τοις πράγμασι χρέη επιτροπής διαγωνισμού παρά το γεγονός ότι προέβη στην έκδοση πράξης συγκρότησης επιτροπής για τη διενέργεια του διαγωνισμού και αξιολόγησης των προσφορών, παρακάμπτοντας κατ’ ουσίαν το γνωμοδοτικό στάδιο του διαγωνισμού, που αποτελεί ουσιώδη τύπο της διαδικασίας αυτού, υφίσταται ουσιώδης νομική πλημμέλεια της ελεγχόμενης διαγωνιστικής διαδικασίας και συνεπώς, κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης.(..)Συνεπώς, πρέπει η υπό κρίση αίτηση να γίνει δεκτή και να ανακληθεί η 327/2008 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, κατά τα προεκτεθέντα, μη υπάρχοντος δε άλλου λόγου που να κωλύει την υπογραφή της ελεγχόμενης σύμβασης, πρέπει αυτή να υπογραφεί.

Με τα δεδομένα αυτά το Τμήμα κρίνει ότι η διάσταση των διενεργηθεισών δημοσιεύσεων περίληψης της διακήρυξης σε εθνικό και κοινοτικό επίπεδο με τα προβλεπόμενα στους οικείους κανόνες συνιστά, κατ’ αρχήν, πλημμέλεια της διαδικασίας του επίμαχου διαγωνισμού. Πλην, η εν λόγω πλημμέλεια πρέπει εν προκειμένω να θεωρηθεί ότι δεν επηρέασε ουσιωδώς τη λειτουργία των αρχών της ίσης μεταχείρισης, της διαφάνειας και δεν εμπόδισε την ανάπτυξη επαρκούς ανταγωνισμού, καθώς με τις πραγματοποιηθείσες δημοσιεύσεις εκπληρώθηκε ο σκοπός της διασφάλισης ευρείας δημοσιότητας της προκείμενης διαγωνιστικής διαδικασίας, λαμβανομένων περαιτέρω υπόψη των εξής: α) στη συγκεκριμένη περίπτωση πραγματοποιήθηκε δημοσίευση περίληψης τόσο σε εθνικό όσο και σε κοινοτικό επίπεδο, στην οποία περιλαμβανόταν βασικά στοιχεία της σύμβασης, β) ούτως ή άλλως η περίληψη της δημοσίευσης δεν περιέχει πλήρη στοιχεία τόσο της διαδικασίας όσο και της σύμβασης εκτέλεσης, γ) όλοι οι δυνητικώς ενδιαφερόμενοι να λάβουν μέρος στο διαγωνισμό μπορούσαν να λάβουν πλήρη γνώση των λοιπών στοιχείων από τη δημοσιευθείσα στην ιστοσελίδα του αιτούντος διακήρυξη, δ) δεν υπήρξε διάσταση μεταξύ των πληροφοριών που δημοσιεύθηκαν σε εθνικό και κοινοτικό επίπεδο. Ως προς το δικαίωμα προαίρεσης, όμως, η πλημμέλεια της ανωτέρω δημοσίευσης καθιστά το σχετικό όρο παράνομο, καθώς δεν εξειδικεύει τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες θα ασκηθεί το δικαίωμα προαίρεσης και δεν το προσδιορίζουν ποιοτικά και χρονικά και για το λόγο αυτό θα πρέπει να απαλειφθεί από το σχέδιο σύμβασης.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΑΠΟΡΡΙΜΑΤΟΦΟΡΩΝ ΟΧΗΜΑΤΩΝ: ..επιδιώκεται η ανάκληση της 256/2016 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Ενόψει των ανωτέρω διευκρινήσεων, το Τμήμα κρίνει ότι η βαθμολόγηση της τεχνικής προσφοράς της αναδόχου εταιρείας παρίσταται δικαιολογημένη, η δε διαπιστωθείσα από το Κλιμάκιο πλημμέλεια της αιτιολογίας στο σχετικό Πρακτικό της Επιτροπής Διαγωνισμού δεν καθίσταται, εν προκειμένω, ουσιώδης και δεν επιδρά στη νομιμότητα της ερειδόμενης σε αυτό απόφασης κατακύρωσης. Γενομένου δε δεκτού του ανωτέρω ισχυρισμού, παρέλκει η εξέταση των λοιπών λόγων ανάκλησης.Κατόπιν των ανωτέρω, πρέπει να γίνει δεκτή η κρινόμενη αίτηση και η σχετική παρέμβαση και να ανακληθεί η προσβαλλόμενη Πράξη, κατ’ ακολουθίαν, να κριθεί ότι δεν κωλύεται η σύναψη της σύμβασης μεταξύ του Δήμου ... και της εταιρείας «….» για την προμήθεια των ανωτέρω ειδών.

Διαδικασία διαγωνισμού ανάθεσης δημοσίου έργου.Σε διαγωνισμό ανάθεσης κτιριακού έργου με το σύστημα προσφοράς "μελέτη και κατασκευή", η υπέρβαση της τεχνικής προσφοράς ως προς την επιφάνεια του ανεγερθησόμενου κτιρίου κατά ποσοστό 0,5% της απαιτήσεως της διακήρυξης, δεν είναι ουσιώδης και ως εκ τούτου δεν επιδρά επί του παραδεκτού της τεχνικής προσφοράς. Στο διαγωνισμό του παραπάνω έργου ο αποκλεισμός κατά το στάδιο της τεχνικής προσφοράς όλων των διαγωνιζομένων, πλην ενός, δεν κωλύει την ολοκλήρωση του διαγωνισμού με αυτόν τον διαγωνιζόμενο.

Υπηρεσίες συντήρησης αεροσκαφών...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες νομικές σκέψεις το Κλιμάκιο αποφαίνεται ότι στην υπό κρίση διαγωνιστική διαδικασία η μετάθεση της ημερομηνίας διενέργειας του διαγωνισμού, που αποφασίσθηκε με την από 18.3.2011 απόφαση του Διοικητή της ΔΑΥ, κατά παράβαση του άρθρου 10 παρ. 5 του π.δ. 118/2007, δεν δημοσιεύθηκε στο Συμπλήρωμα της Επίσημης Εφημερίδας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο Τεύχος Διακηρύξεων Δημοσίων Συμβάσεων καθώς και στον ελληνικό τύπο. Η ανωτέρω παράλειψη, η οποία αποτελεί ευθεία παραβίαση των αρχών του ανταγωνισμού, της πρόσβασης στις διαδικασίες ανάθεσης δημόσιων συμβάσεων και της διαφάνειας, συνιστά ουσιώδη νομική πλημμέλεια της διαγωνιστικής διαδικασίας και έχει ως συνέπεια να καθίσταται μη νόμιμο το σύνολο αυτής. Το γεγονός δε ότι η μετάθεση της διενέργειας του διαγωνισμού ανακοινώθηκε τηλεομοιοτυπικώς στους ενδιαφερομένους που έλαβαν μέρος στην πραγματοποιηθείσα στις 21.2.2011 Σύσκεψη Ενημέρωσης δεν δύναται να θεραπεύσει την ως άνω πλημμέλεια, τόσο διότι η συμμετοχή στη Σύσκεψη Ενημέρωσης δεν αποτελούσε προαπαιτούμενο για τη συμμετοχή στο διαγωνισμό, όσο και ενόψει της από 18.3.2011 απόφασης του Διοικητή της ΔΑΥ από το περιεχόμενο της οποίας προκύπτει ότι σκοπός της μετάθεσης της διενέργειας του διαγωνισμού είναι η επίτευξη επαρκούς ανταγωνισμού, ο οποίος κατ’ εξοχήν δύναται να επιτευχθεί μέσω της τήρησης των επιβαλλόμενων διατυπώσεων δημοσιότητας.Περαιτέρω, το Κλιμάκιο επισημαίνει ότι κατά παράβαση του κανόνα των αυτοτελών, διακριτών φάσεων διενέργειας του διαγωνισμού, η αποσφράγιση των οικονομικών προσφορών των διαγωνιζομένων διενεργήθηκε την 19.7.2011 και ενώ ήδη εκκρεμούσε στο στάδιο της τεχνικής αξιολόγησης ένσταση της εταιρείας «....» κατά του παραδεκτού της συμμετοχής της εταιρείας «....». Η πλημμέλεια, όμως, αυτή δεν δύναται να θεωρηθεί ως ουσιώδης, αφού ανεξαρτήτως της έκβασης της ως άνω προσφυγής, δεν ήταν δυνατόν να ασκήσει επιρροή στο αποτέλεσμα του διαγωνισμού και ειδικότερα στην ανάδειξη της εταιρείας «....» ως μειοδότριας αυτού (πρβλ. απόφαση VI Τμήμ. 583/2011).Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου συμφωνίας-πλαίσιο μεταξύ της Πολεμικής Αεροπορίας και της εταιρείας «....» με αντικείμενο την Περιοδική Επιθεώρηση «Αεροσκάφους ... S/N 678 ετών 2011 – 2014».

Μη νόμιμη η διαδικασία διενέργειας προμήθειας με κριτήριο κατακύρωσης τη συμφερότερη προσφορά, καθόσον: α) η διακήρυξη του διαγωνισμού ήταν πλημμελής, διότι, ανεπίτρεπτα, μεταξύ των στοιχείων τεχνικής αξιολόγησης των προσφορών περιλαμβάνεται και στοιχείο ποιοτικής επιλογής των υποψηφίων και συγκεκριμένα το στοιχείο «Αξιοπιστία αντιπροσώπου Ελλά¬δος, προηγούμενη εμπειρία στη διάθεση παρομοίων αντιδραστηρίων και μηχανημάτων σε άλλα νοσοκομεία», β) η σύνθεση της πενταμελούς Επιτροπής Διαγωνισμού σε όλες τις συνεδριάσεις της δεν ήταν νόμιμη, διότι, κατά παράβαση του άρθρου 14 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας (ν.2690/1999), απουσίαζαν τακτικά μέλη της Επιτροπής Διαγωνισμού καθώς και τα αναπληρω-ματικά τους, χωρίς να προκύπτει ότι αυτά προσκλήθηκαν ή ότι δεν απαιτείται πρόσκλησή τους, και γ)λανθασμένα αναφέρεται στα υποβαλλόμενα για έλεγχο νομιμότητας σχέδια συμβάσεων σε σχέση με την οικονομική προσφορά αναδειχθείσας ως αναδόχου εταιρείας, ο κωδικός αριθμός για ορισμένα υπό προμήθεια είδη. Με την 2011/2010 Απόφασή του το VI Τμήμα του Έλεγκτικού Συνεδρίου, ανακάλεσε την ως άνω Πράξη και έκρινε α) ως προς την α' πλημμέλεια ότι εσφαλμένα το Κλιμάκιο υπέλαβε ότι τα κριτήρια «Αξιοπιστία αντιπροσώπου Ελλάδος, προηγούμενη εμπειρία στη διάθεση παρομοίων αντιδραστηρίων και μηχανημάτων σε άλλα νοσοκομεία» αποτελούν κριτήρια ανάθεσης, καθό¬σον αυτά ορθά συμπεριλήφθηκαν μεταξύ των κριτηρίων τεχνικής αξιολόγησης, δηλαδή ελήφθη¬σαν υπόψη ως κριτήρια καταλληλότητας των υποψηφίων προμηθευτών (εξακρίβωσης της ικα- νότητάς τους να εκτελέσουν τη σύμβαση) και συνακόλουθα ορθά τα στοιχεία αυτά βαθμολογή¬θηκαν ειδικά και αξιολογήθηκαν, χωρίς να καθίσταται πλημμελής η διακήρυξη του διαγωνισμού, β) ως προς τη β' πλημμέλεια ότι από έγγραφα που υποβλήθηκαν ενώπιον του, διαπίστωσε ότι νομίμως συνεδρίασε η Επιτροπή Διαγωνισμού αφού αποδεικνύεται πρόσκληση όλων των μελών τακτικών και αναπληρωματικών, ενώ για τη συμμετοχή ενός αναπληρωματικού μέλους της Επιτροπής σε αντικατάσταση τακτικού μέλους που είχε απωλέσει την ιδιότητά του λόγω λύσης της υπηρεσιακής του σχέσης, αναγνώρισε συγγνωστή πλάνη στα αρμόδια όργανα της αναθέτουσας αρχής. Και τούτο διότι, όταν, μετά τη λύση της υπηρεσιακής σχέσης τακτικού μέλους της Επιτροπής, αυτό χάνει την ιδιότητα βάσει της οποίας ορίστηκε μέλος της Επιτροπής, η Επιτροπή (συλλογικό όργανο) παύει μετά την παρέλευση τριμήνου να έχει νόμιμη συγκρότηση. Επιπλέον τα αναπληρωματικά μέλη καλούνται προς αναπλήρωση των απόντων ή προσκαίρως κωλυομένων τακτικών μελών του συλλογικού οργάνου, όχι δε και των ελλειπόντων τακτικών μελών του, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 13 παρ.5 του ν.2690/1999 και γ) ως προς την γ' πλημμέλεια ότι, λόγω διόρθωσης των υποβαλλόμενων σχεδίων συμβάσεων, έπαυσαν οι διαπιστωθείσες με την άνω Πράξη πλημμέλειες.

Παροχή υπηρεσιών:Με δεδομένα αυτά, δεν διαπιστώθηκε, κατά πλειοψηφία, ουσιώδης νομική πλημμέλεια που να κωλύει τη σύναψη του υποβληθέντος με το .. (αριθ. πρωτ. Ε.Σ. 22094/18.3.2016)  έγγραφο της Προϊσταμένης της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων & Διοικητικής Υποστήριξης του Υπουργείου Οικονομικών σχεδίου σύμβασης για την απευθείας ανάθεση στην  εταιρεία «...» της παροχής ταχυδρομικών υπηρεσιών στο Υπουργείο Οικονομικών για το χρονικό διάστημα από 1.4.2016 έως 30.9.2016 ή έως την τυχόν προγενέστερη ολοκλήρωση του σχετικού διαγωνισμού, αντίγραφο του οποίου τηρείται ηλεκτρονικά στη Γραμματεία του Κλιμακίου.

Προμήθεια καυσίμων από Ν.Α. για την κάλυψη αναγκών Δήμων. Ανάθεση κατόπιν διενέργειας διαγωνισμού. Μη νόμιμη η ανάθεση της προμήθειας, καθόσον: α) η διακήρυξη του διαγωνισμού δεν προσδιόριζε, έστω κατά προσέγγιση, την αιτούμενη ποσότητα των προς προμήθεια καυσίμων κατά κατηγορία και μη νομίμως τα σχέδια συμβάσεων δεν αναγράφουν την ποσότητα των προς προμήθεια ειδών ούτε και τις υπηρεσίες, τα ν.π.δ.δ. και ιδρύματα για τα οποία προορίζεται η ανωτέρω προμήθεια και β) η απόφαση συγκρότησης της Επιτροπής Διαγωνισμού εκδόθηκε από τον Νομάρχη, που είναι αναρμόδιος, αφού η αρμοδιότητα για την έκδοση της απόφασης αυτής ανήκει στη Νομαρχιακή Επιτροπή. Με την 373/2010 απόφασή του, το VI Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου ανακάλεσε την προμνησθείσα Πράξη του Κλιμακίου ως προς την πρώτη πλημμέλεια λόγω συγγνωστής πλάνης των αρμοδίων οργάνων της αναθέτουσας αρχής και ως προς τη δεύτερη πλημμέλεια λόγω προσκόμισης εγγράφων που αίρουν αυτή.

Προγραμματική σύμβαση. Συμβαλλόμενα μέρη: Περιφέρεια, ΕΥΔΑΠ και Δήμος. Ο μέσω προγραμματικής σύμβασης ορισμός της Περιφέρειας ως φορέα κατασκευής του έργου αποχέτευσης και επεξεργασίας διάθεσης λυμάτων του Δήμου αντί του ορισθέντος με Υπουργική Απόφαση Δήμου δεν αποτελεί κατά την άποψη της πλειοψηφίας ουσιώδη νομική πλημμέλεια, που να κωλύει τη σύναψη της προγραμματικής σύμβασης, αφού, ενόψει των τεχνικών ιδιαιτεροτήτων του προς ανάθεση έργου, αλλά και του ύψους του προϋπολογισμού του (11.386.135 ευρώ) τα αρμόδια όργανα της Περιφέρειας διαθέτουν κατά τεκμήριο την απαιτούμενη γνώση και εμπειρία για τη δημοπράτηση ενός τέτοιου έργου. Μειοψηφία ενός μέλους ότι η πλημμέλεια είναι ουσιώδης. Κατά τα λοιπά διαπιστώθηκε η ύπαρξη του ελάχιστου κατά νόμο απαιτούμενου περιεχομένου.