ΜΙΣΘΩΣΗ ΑΚΙΝΗΤΟΥ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, οι ως άνω υπό σύναψη συμβάσεις αποτελούν, η μεν πρώτη, σύμβαση με αντικείμενο τον συμβιβασμό μεταξύ του Δήμου Αθηναίων και του ……για την οριστική διευθέτηση της προαναφερόμενης διαφοράς τους, η δε δεύτερη, σύμβαση μίσθωσης ακινήτου, ήτοι δεν αφορούν σε κατασκευή έργου, προμήθεια αγαθών, παροχή υπηρεσίας ή αγορά ακινήτου, με συνέπεια να μην υπόκεινται σε προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας από το Ελεγκτικό Συνέδριο. Ως εκ τούτου, απαραδέκτως εισάγονται για έλεγχο ενώπιον του παρόντος Κλιμακίου.

ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ-ΥΠΑΓΩΓΗ ΣΕ ΠΡΟΣΥΜΒΑΤΙΚΟ ΕΛΕΓΧΟ:να εξετάσει τη νομιμότητα της ανάθεσης και το σχέδιο σύμβασης με αντικείμενο την ανανέωση των δικαιωμάτων χρήσης των αδειών των υφιστάμενων προϊόντων λογισμικού της εταιρείας «Διαχειριστής Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας Α.Ε.» (ΔΕΔΔΗΕ Α.Ε.), προϋπολογιζόμενης δαπάνης 5.120.145,39 ευρώ (πλέον ΦΠΑ)(....)Εν προκειμένω, κατά τα γνωστά στο Κλιμάκιο, το Ζ΄ Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου επιλαμβανόμενο σχεδίου σύμβασης που η ΔΕΔΔΗΕ ΑΕ υπέβαλε για προσυμβατικό έλεγχο στις 10.12.2021 έκρινε ... ότι έχει αρμοδιότητα για τη διενέργεια του ελέγχου αυτού. Τούτο δε παρά το γεγονός ότι κατά το χρονικά σημεία τόσο της υποβολής της σύμβασης για προσυμβατικό έλεγχο όσο και διενέργειας της διάσκεψης του Ζ΄ Κλιμακίου, είχε ολοκληρωθεί η διαδικασία αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου της ΔΕΗ ΑΕ. Ως εκ τούτου, δοθέντος ότι το παρόν Κλιμάκιο άγεται στην κρίση ότι οι συναπτόμενες από τη ΔΕΔΔΗΕ ΑΕ συμβάσεις δεν υπάγονται στον έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, δημιουργείται αμφισβήτηση ως προς την έννοια της διάταξης του άρθρου 324 παρ. 1 του ν. 4700/2020, λόγω της έκδοσης αντίθετων πράξεων των δύο Κλιμακίων.Παραπέμπει στην ελάσσονα Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου την αμφισβήτηση ως προς την έννοια του άρθρου 324 παρ. 1 του ν. 4700/2020, λόγω της έκδοσης της 650/2021 αντίθετης Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου.

ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/554/2022.

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΑΓΟΡΑΣ ΑΚΙΝΗΤΩΝ:αγορά ακινήτου για τις εκπαιδευτικές ανάγκες του Τμήματος Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης, προϋπολογιζόμενης δαπάνης 5.422.000 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ, εάν συντρέχει περίπτωση επιβολής ΦΠΑ).(...)Εξάλλου, ακόμη και υπό την εκδοχή ότι στην προϋπολογιζόμενη δαπάνη της σύμβασης συμπεριλαμβάνεται ΦΠΑ, ανάλογα με τον επιλεγέντα ανάδοχο («εάν συντρέχει περίπτωση επιβολής ΦΠΑ», βλ. προοίμιο της διακήρυξης) και, συνεπώς, η σύμβαση δεν υπερβαίνει το κατώτατο όριο εφαρμογής της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ, και πάλι θα έπρεπε να θεωρηθεί ότι η υποβληθείσα προς έλεγχο μεικτή σύμβαση έχει προέχοντα χαρακτήρα δημόσιας σύμβασης έργου(...)Παραπέμπει στο Ε΄ Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου τον υποβληθέντα φάκελο και το σχέδιο σύμβασης 

ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΙΣ ΕΣ/ΚΛ.Ε/241/2023 ΚΑΙ ΕΣ/ΜΕΙΖ.ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/982/2023

ΔΑΝΕΙΑΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:Πέραν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο επισημαίνει προκαταρκτικώς ότι, εφόσον ο Δήμος επιδιώκει τη σύναψη δανειακής σύμβασης για τον συγκεκριμένο σκοπό της απόκτησης ακινήτου, απαραίτητη προϋπόθεση για την υπογραφή της οικείας σύμβασης δανείου -και την ένεκα αυτής επιβάρυνση του Δήμου με πληρωμή τοκοχρεωλυτικών δόσεων και παροχή εμπράγματων και λοιπών εγγυήσεων- είναι να έχει διαπιστωθεί προηγουμένως ότι υφίσταται η νομική δυνατότητα απόκτησης του ακινήτου. Εν προκειμένω, με τη λήψη του ελεγχόμενου δανείου επιδιώκεται η χρηματοδότηση της αγοράς ενός ακινήτου, οι όροι δε της δανειακής σύμβασης (ποσό δανείου, τοκοχρεωλυτικές δόσεις, εξασφαλίσεις και έξοδα) έχουν καταρτισθεί με γνώμονα αυτόν τον σκοπό. Ωστόσο, από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτει ότι δεν έχει διαπιστωθεί η νομική δυνατότητα απόκτησης του επίμαχου ακινήτου  δεδομένου ότι δεν προκύπτει αν έχει διενεργηθεί έλεγχος τίτλων αυτού.Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της δανειακής σύμβασης μεταξύ του ανώνυμης τραπεζικής εταιρείας με την επωνυμία «… Aνώνυμη Eταιρεία», ποσού  1.700.000,00 ευρώ.

Αγορά εκ μέρους του Δήμου … κάθετης ιδιοκτησίας επί ακινήτου ευρισκόμενου στο 61 οικοδομικό τετράγωνο του Δήμου αυτού(....)Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι προσηκόντως τεκμηριώνεται τόσο η ωφέλεια του Δήμου … από την αγορά του ακινήτου, όσο και η μοναδικότητά του για την εκπλήρωση του επιδιωκόμενου δημοτικού σκοπού, που δικαιολογεί τη, χωρίς δημοπρασία, απευθείας αγορά αυτού, ενόψει, άλλωστε, και του χαρακτηρισμού του συγκεκριμένου ακινήτου, με το ρυμοτομικό σχέδιο του Δήμου, ως χώρου βρεφονηπιακού σταθμού και άθλησης. Καθόσον δε ουσιώδης νομική πλημμέλεια στην ελεγχόμενη διαδικασία δεν διαπιστώθηκε, νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος ... σχεδίου σύμβασης δεν συντρέχει, υπό την προϋπόθεση ότι στο σχέδιο αυτό, ... θα διορθωθούν τα ποσά του καταβλητέου εφάπαξ και του πιστούμενου τιμήματος, σύμφωνα με την ... απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου …,  και θα αναγραφεί ότι ποσό 359.148,44 ευρώ θα καταβληθεί εφάπαξ με την υπογραφή του συμβολαίου για το έτος 2018, ποσό  861.956,28 ευρώ θα καταβληθεί, σε δώδεκα ισόποσες μηνιαίες δόσεις, καθένα από τα έτη 2019, 2020 και 2021 και ποσό 502.807,72 ευρώ θα καταβληθεί, σε επτά ισόποσες μηνιαίες δόσεις, το έτος 2022.

ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΙΣ ΕΣ/ΚΛ.Ζ/464/2018 ΚΑΙ ΕΣ/ΚΛ.Ζ/257/2020.

ΑΓΟΡΑ ΑΚΙΝΗΤΟΥ ΑΠΟ ΔΗΜΟ:Συγκεκριμένα, η μεν έκθεση της εκτιμητικής εταιρείας … LTD, που προσκομίσθηκε στο Κλιμάκιο, είναι ανεπίκαιρη και δεν αντικατοπτρίζει τις παρούσες οικονομικές συνθήκες και την τρέχουσα αξία του ακινήτου ..., δοθέντος ότι προσδιορίζει την αγοραία αξία αυτού στις 30.12.2017, ήτοι σε χρονικό σημείο προ τριετίας από τον χρόνο έγκρισης από το Δημοτικό Συμβούλιο της περαιτέρω δρομολόγησης της διαδικασίας για τη σύναψη της σχετικής σύμβασης (14.12.2020), η δε έκθεση πιστοποιημένου εκτιμητή, που αναφέρεται ότι συντάχθηκε για λογαριασμό της …, δεν προσκομίζεται καν. Εκ τούτων παρέπεται ότι εν τοις πράγμασι δεν τηρήθηκε ο συγκεκριμένος ουσιώδης τύπος της διαδικασίας μεταβίβασης κυριότητας ακινήτου που έχει τεθεί για τη μείζονα διασφάλιση των συμφερόντων του Δήμου. Η πλημμέλεια αυτή αξιολογείται ως ουσιώδης, καθόσον η τήρηση του εν λόγω τύπου, ήτοι η αγορά ακινήτου αντί τιμήματος που αντιστοιχεί στην τρέχουσα -κατά τον χρόνο λήψης της σχετικής απόφασης- κατάσταση της αγοράς, όπως αυτή έχει αξιολογηθεί από το πλέον ενδεδειγμένο για την εξαγωγή σχετικών εκτιμήσεων όργανο, συναρτάται άμεσα με την αρχή της οικονομικότητας, η οποία διέπει τη δράση και των πρωτοβάθμιων ΟΤΑ(...)η πραγματική αγοραία αξία του ακινήτου αποτελεί το κρίσιμο μέγεθος για την αξιολόγηση της προσφερόμενης τιμής αυτού ως συμφέρουσας και την ολοκλήρωση της συναλλαγής, όχι η αντικειμενική αξία του ακινήτου, η οποία θεσπίστηκε αποκλειστικά και μόνο για τον προσδιορισμό του σχετικού φόρου μεταβίβασης(...)Κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο συμβολαίου αγοράς ακινήτου από τον Δήμο Αθηναίων αντί τιμήματος 1.565.000,00 ευρώ.

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΑΓΟΡΑΣ ΑΚΙΝΗΤΩΝ:«ΑΓΟΡΑ ΑΚΙΝΗΤΟΥ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 5.422.000,00 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ, εάν συντρέχει περίπτωση επιβολής ΦΠΑ) και ισόποσου συμβατικού τιμήματος.(...)Από τις ανωτέρω διατάξεις συνάγεται ότι οι συμβάσεις αγοράς ακινήτου που συνάπτονται από νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου, στις οποίες καταλήγει η διενεργούμενη, επί τη βάσει των διατάξεων του π.δ/τος 715/1979, διαδικασία του δημόσιου μειοδοτικού διαγωνισμού, δεν περιλαμβάνονται μεταξύ των περιγραφόμενων, στις διατάξεις του ν.4412/2016, συμβάσεων κατασκευής έργων, παροχής υπηρεσιών ή προμήθειας προϊόντων, δηλαδή κινητών πραγμάτων, κατά την έννοια των άρθρων 947 και 948 του Αστικού Κώδικα, αλλά διέπονται από τις διατάξεις του προαναφερθέντος π.δ/τος.(...)Σύμφωνα με τα ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι θεμέλιο της ως άνω διαγωνιστικής διαδικασίας αποτελεί η αγορά ακινήτου και κτίσματος επ’ αυτού, ολοκληρωμένου ή υπό ανέγερση, χωρίς τη μεταβίβαση των οποίων δε νοείται καμίας μορφής επέμβαση εκ μέρους της αναθέτουσας αρχής για τη διαμόρφωση των χώρων του κτιρίου. Επιπλέον, το μέρος της εκτέλεσης εργασιών για την προσαρμογή του ακινήτου στις απαιτήσεις της αναθέτουσας αρχής είναι άρρηκτα συνδεδεμένο (ως προς την έκταση και την απαιτούμενη δαπάνη υλοποίησης) με το προς πώληση ακίνητο, προς την κατασκευαστική ωριμότητα του οποίου συναρτάται, κατά τρόπο ώστε, όσο πιο ολοκληρωμένη είναι η κατασκευή του (με την ενσωμάτωση, σε αυτό και στην αγοραία αξία του, των εργασιών που έχουν ήδη υλοποιηθεί), τόσο πιο περιορισμένη να είναι η ανάγκη εκτέλεσης εργασιών αποπεράτωσης και διαρρύθμισής του. Παραπέμπει στην ελάσσονα Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου την αμφισβήτηση ως προς την έννοια των διατάξεων του π.δ/τος 715/1979 και του άρθρου 2 παρ. 1 περιπτώσεις 6, 7 και 9 του ν. 4412/2016, λόγω της έκδοσης της 167/2023 αντίθετης Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου.

ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΣ/ΜΕΙΖ.ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/982/2023

Αγορά ακινήτου από Δήμο(....)Εξάλλου, στην ως άνω ... απόφαση αναφέρεται ότι  η διατήρηση του χαρακτηρισμού της έκτασης ως χώρου για την ανέγερση σχολείου είναι απαραίτητη όχι μόνο για τους μαθητές της πολεοδομικής ενότητας στην οποία ανήκει ο χώρος (Π.Ε.13), αλλά και στους μαθητές άλλων ελλειμματικών γειτονικών πολεοδομικών ενοτήτων, ενώ βεβαιώνεται ότι το ακίνητο είναι  το μόνο κατάλληλο για τη χρήση που προορίζεται.(....)Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι προκύπτει τόσο η ωφέλεια του Δήμου … από την αγορά του ως άνω ακινήτου, όσο και η μοναδικότητα αυτού για την εκπλήρωση του επιδιωκόμενου δημοτικού σκοπού (ανέγερση σχολείου), που δικαιολογεί την χωρίς δημοπρασία απευθείας αγορά του ακινήτου.Δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου σύμβασης

ΔΗΜΟΣΙΑ  ΕΡΓΑ:Η σύμβαση αυτή παραδεκτώς κατ’ αρχήν εισάγεται λόγω ποσού ενώπιον του παρόντος Κλιμακίου για την άσκηση ελέγχου νομιμότητας, καθώς το άθροισμα των δύο ως άνω ποσών, ύψους 5.280.000 ευρώ (4.900.000,00 ευρώ + 380.000,00 ευρώ), υπερβαίνει το όριο υπαγωγής στον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου των πέντε εκατομμυρίων (5.000.000,00) ευρώ (βλ. σκέψη 1). Δοθέντος, όμως, ότι αφενός η αξία της επιδιωκόμενης τροποποίησης (380.000,00 ευρώ, χωρίς ΦΠΑ) είναι κατώτερη των σωρευτικώς τιθέμενων ορίων του άρθρου 5 του ν. 4412/2016 και του 15% της αξίας της αρχικής σύμβασης (4.748.690,73 X 15% = 712.303,6 ευρώ), σύμφωνα με τα εκτιθέμενα στη σκέψη 2, αφετέρου η συνολική φύση της αρχικής σύμβασης παραμένει αμετάβλητη, το σχέδιο της συμπληρωματικής σύμβασης για την υλοποίηση της τροποποίησης αυτής δεν υπάγεται στον έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου και, συνεπώς, απαραδέκτως εισάγεται στο παρόν Κλιμάκιο για την άσκηση του ελέγχου αυτού (βλ. ΕλΣυν 278/2021, 205, 616/2022).   

Αγορά ακινήτου: Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν στις προηγούμενες σκέψεις η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη αφού η απόφαση της Εκτιμητικής Επιτροπής, μόνης αρμοδίας κατά νόμο, καθόρισε το τίμημα αγοράς στα 55.000,00 ευρώ.