Μεταβίβαση αρμοδιότητας συγκρότησης Επιτροπών Παρακολούθησης και Παραλαβής του ν. 4412/2016 και του π.δ. 715/1979 προς τον Προϊστάμενο της Γενικής Διεύθυνσης.

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΑΓΟΡΑΣ ΑΚΙΝΗΤΩΝ:αγορά ακινήτου για τις εκπαιδευτικές ανάγκες του Τμήματος Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης, προϋπολογιζόμενης δαπάνης 5.422.000 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ, εάν συντρέχει περίπτωση επιβολής ΦΠΑ).(...)Εξάλλου, ακόμη και υπό την εκδοχή ότι στην προϋπολογιζόμενη δαπάνη της σύμβασης συμπεριλαμβάνεται ΦΠΑ, ανάλογα με τον επιλεγέντα ανάδοχο («εάν συντρέχει περίπτωση επιβολής ΦΠΑ», βλ. προοίμιο της διακήρυξης) και, συνεπώς, η σύμβαση δεν υπερβαίνει το κατώτατο όριο εφαρμογής της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ, και πάλι θα έπρεπε να θεωρηθεί ότι η υποβληθείσα προς έλεγχο μεικτή σύμβαση έχει προέχοντα χαρακτήρα δημόσιας σύμβασης έργου(...)Παραπέμπει στο Ε΄ Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου τον υποβληθέντα φάκελο και το σχέδιο σύμβασης 

ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΙΣ ΕΣ/ΚΛ.Ε/241/2023 ΚΑΙ ΕΣ/ΜΕΙΖ.ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/982/2023

Αν η μονομερής, εκ μέρους του e-ΕΦΚΑ, λύση της μίσθωσης ακινήτου για τη στέγαση των Υπηρεσιών του Τμήματος Ηλιούπολης του τ. Οργανισμού Ασφάλισης Ελεύθερων Επαγγελματιών (ΟΑΕΕ) θα πραγματοποιηθεί βάσει των διατάξεων του άρθρου 36 παρ. 3 του π.δ. 715/1979, όπως ισχύει, ή βάσει των διατάξεων του άρθρου 43 του π.δ. 34/1995, όπως ισχύει, και 2) ποιες από τις ανωτέρω διατάξεις θα επικαλείται στο εξής ο e-ΕΦΚΑ για τη μονομερή λύση σύμβασης μίσθωσης ακινήτου.(...)Η πρόωρη λύση από τον e-ΕΦΚΑ, ως μισθωτή, της μίσθωσης ακινήτου για τη στέγαση των Υπηρεσιών του Τμήματος Ηλιούπολης του τ. Οργανισμού Ασφάλισης Ελεύθερων Επαγγελματιών (ΟΑΕΕ) θα πραγματοποιηθεί βάσει του άρθρου 36 παρ. 4 του π.δ. 715/1979.

Διενέργεια δημόσιου πλειοδοτικού διαγωνισμού μίσθωσης ακινήτου του ΕΦΚΑ, κατά τις διατάξεις του π.δ/τος 715/1979.α) Δύναται να διενεργηθεί δημόσιος πλειοδοτικός διαγωνισμός μίσθωσης ακινήτου του ΕΦΚΑ, κατά τις διατάξεις του π.δ/τος 715/1979, για το οποίο έχει εκδοθεί τελεσίδικη απόφαση περί απόδοσης μισθίου, η οποία μέχρι σήμερα δεν έχει εκτελεστεί, με την προϋπόθεση ότι στη διακήρυξη του διαγωνισμού θα τεθεί όρος, ότι το μίσθιο δεν είναι ελεύθερο και ότι η σύμβαση μίσθωσης θα ξεκινήσει μετά την απελευθέρωση του μισθίου. (πλειοψ.) β) Το δικαίωμα εκτέλεσης της απόφασης απόδοσης μισθίου παραγράφεται μετά από 20 έτη, οφείλει όμως ο ΕΦΚΑ να εκτελέσει άμεσα την τελεσίδικη απόφαση, προκειμένου να μπορεί να υλοποιηθεί το αποτέλεσμα του διαγωνισμού. (πλειοψ.) 

Μισθωτική σύμβαση κυλικείου του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, κατ΄ εφαρμογή των διατάξεων του ΠΔ 715/1979 - Δυνατότητα αποδοχής αιτήματος του μισθωτή για την πρόωρη λύση της.Δεν είναι κατά νόμο δυνατή η αποδοχή από το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας του αιτήματος της μισθώτριας του κυλικείου του Πανεπιστημίου για την πρόωρη λύση της από 29-8-2014 μισθωτικής σύμβασης, η οποία συνήφθη κατ΄ εφαρμογή των διατάξεων του ΠΔ 715/1979. ΑΠΟΔΕΚΤΗ

Aποδοχή της υπ’ αριθμ. 334/2013 Γνωμοδότησης του Ε΄ Τμήματος του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, σύμφωνα με την οποία για τον δημόσιο διεθνή πλειοδοτικό διαγωνισμό, που προκηρύχθηκε την 10.3.2011 από το ΜΤΝ για την παραχώρηση διαχείρισης (MANAGEMENT) - εκμετάλλευσης του επί των οδών Ερμού αριθ. 15 - Πετράκη και Σκόπα ακινήτου του, δεν έχουν εφαρμογή οι διατάξεις του ΠΔ 60/2007 και συνεπώς δεν μπορεί να εφαρμοστεί και το άρθρο 25 αυτού, αλλά έχει εφαρμογή, ως προς διαδικαστικό ζήτημα της διεξαγωγής του διαγωνισμού για την επιλογή του μισθωτή, το ΠΔ 715/79, ενώ ως προς τα ουσιαστικά ζητήματα της μέλλουσας να συναφθεί σύμβασης μίσθωσης, μεταξύ των οποίων η χρονική της διάρκεια, το Π.Δ. 34/1995.

ΜΕΙΚΤΗ ΣΥΜΒΑΣΗ-ΣΥΜΒΑΣΗ ΕΡΓΟΥ-ΣΥΜΒΑΣΗ ΑΓΟΡΑΣ ΑΚΙΝΗΤΟΥ:Για να άρει την αμφιβολία ως προς την έννοια των διατάξεων του π.δ/τος 715/1979 και του άρθρου 2 παρ. 1 περιπτ. 6, 7 και 9 του ν. 4412/2016, η οποία παραπέμφθηκε στην Ολομέλεια του Δικαστηρίου με την 241/2023 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου(...)διαπιστώνεται κατ’ αρχάς ότι η ελεγχόμενη σύμβαση έχει ως αντικείμενο, εκτός από την αγορά αυτοτελούς οριζόντιας ιδιοκτησίας που περιλαμβάνει κτήριο υπό ανέγερση και ποσοστό συνιδιοκτησίας επί του αγροτεμαχίου στο οποίο κατασκευάζεται το κτήριο, και τη μελέτη και εκτέλεση από τον πωλητή, για λογαριασμό της αναθέτουσας αρχής, του έργου της αποπεράτωσης του εν λόγω ημιτελούς κτηρίου. Πρόκειται, συνεπώς, για μεικτή σύμβαση, για τον νομικό χαρακτηρισμό της οποίας, εφόσον η ενιαία αξία της (5.422.000,00 ευρώ, μη συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.) υπερβαίνει το ισχύον κατά τον χρόνο προκήρυξης του 17/21 διαγωνισμού όριο εφαρμογής της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ, όσον αφορά τις δημόσιες συμβάσεις έργων (5.350.000,00 ευρώ), εξεταστέο είναι αν η αναθέτουσα αρχή ασκεί αποφασιστική, κατά τα κριτήρια της νομολογίας του  Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, επιρροή στον σχεδιασμό του υπό κατασκευή κτηρίου. Τέτοια δε καθοριστική, κατά την έννοια της ενωσιακής νομοθεσίας, επιρροή της αναθέτουσας αρχής αποδεικνύεται, στην κρινόμενη υπόθεση, πρώτον, από την, κατά τα Παραρτήματα Α΄ και Γ΄ της διακήρυξης του διαγωνισμού, υποχρέωση υποβολής από τον πωλητή αρχιτεκτονικών προμελετών και, μάλιστα, με διαφορετικές μεταξύ τους προτάσεις, από τις οποίες η αναθέτουσα αρχή θα επέλεγε, όπως και συνέβη, την καταλληλότερη αρχιτεκτονική λύση για την απόλυτη προσαρμογή του υπό ανέγερση κτηρίου στις εξατομικευμένες ανάγκες της.  Δεύτερον, από τις τηρητέες, σύμφωνα με το άρθρο 1.Α του Παραρτήματος Ε΄ της διακήρυξης, ειδικές τεχνικές προδιαγραφές ως προς την εξωτερική τοιχοποιία του κτηρίου, ήτοι, και πάλι, στοιχείο της αρχιτεκτονικής του δομής. Και, τρίτον, από τις λεπτομερώς περιγραφόμενες, επίσης, στο Παράρτημα Ε΄ της διακήρυξης, εσωτερικές διευθετήσεις του κτηρίου, που χαρακτηρίζονται όχι μόνον από την έκταση, αλλά και από την ιδιαιτερότητά τους, ως εκ των όλως αυξημένων απαιτήσεων ηχομόνωσης που επιβάλλει ο προορισμός του κτηρίου, μεταξύ άλλων, για μουσικές δοκιμές και συναυλίες. Μολονότι, επομένως, οι εργασίες αποπεράτωσης του κτηρίου δεν πρόκειται να εκτελεστούν επί τη βάσει προϋπολογισμού, στον οποίον να έχουν εκ των προτέρων καταγραφεί οι ποσότητες και η αξία των εργασιών αυτών, ως είθισται στις συμβάσεις έργων, ο χαρακτήρας της επίμαχης σύμβασης ως, κατά το κύριο αντικείμενό της, δημόσιας σύμβασης έργου δεν μπορεί να αμφισβητηθεί. Επιβεβαιώνεται δε, περαιτέρω, στο μέτρο που τα σχετικά με το οικονομικό αντάλλαγμα στοιχεία, αν και όχι καθοριστικά, δεν μπορεί, πάντως, να μην συνεκτιμώνται, και από το ότι, ενώ η αγοραία αξία του ακινήτου, στην υφιστάμενη κατάσταση του εντός αυτού κτηρίου, έχει εκτιμηθεί σε 1.457.000,00 ευρώ, υπολογίζεται, μετά από την αποπεράτωση του κτηρίου, να ανέλθει στο ποσό των 5.459.000,00 ευρώ (βλ. σκ. 24), γεγονός που καταδεικνύει ότι το τίμημα της σύμβασης ανάγεται, στο μεγαλύτερο ποσοστό του, στην αξία του έργου που θα κατασκευαστεί.(...)Πράγματι, για σύμβαση πώλησης μέλλοντος πράγματος μπορεί να γίνει λόγος στην περίπτωση που συμφωνείται η μεταβίβαση πράγματος το οποίο δεν βρίσκεται μεν στη διάθεση του πωλητή, αλλά πρόκειται να κατασκευαστεί - ή, το αυτό, μετασκευαστεί - εντός ορισμένης προθεσμίας, χωρίς, όμως, καθεαυτή η κατασκευή του πράγματος να συνιστά περιεχόμενο της σύμβασης, στην περίπτωση, δηλαδή, που η κατασκευή του πράγματος είναι ήδη βεβαία και δεν συντελείται αποκλειστικά εξαιτίας της σύμβασης μεταβίβασής του στον αγοραστή. Όταν, αντιθέτως, το αντικείμενο της σύμβασης συνίσταται ακριβώς στην κατασκευή πράγματος το οποίο έχει προσδιοριστεί με βάση τις ιδιαίτερες ιδιότητες που διαθέτει, ασυνήθεις για τα άλλα ομοειδή προς αυτό πράγματα, ούτως ώστε πλήρως να ανταποκρίνεται στις ειδικές, «ατομικές», ανάγκες και επιθυμίες εκείνου που έχει παραγγείλει την κατασκευή του, με συνέπεια, αν ο τελευταίος αρνηθεί να το παραλάβει, να δυσχεραίνεται η διάθεση, από τον κατασκευαστή, του πράγματος σε άλλο ενδιαφερόμενο, αναντίρρητος είναι ο χαρακτήρας της σύμβασης ως σύμβασης έργου(...)Κατ’ ακολουθίαν, ορθώς το Ζ΄ Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου αποφάνθηκε, με την 167/2023 Πράξη του, ότι η υποβληθείσα προς έλεγχο σύμβαση ενέχει στη συγκεκριμένη περίπτωση χαρακτήρα δημόσιας σύμβασης έργου, κατά την έννοια των διατάξεων του άρθρου 2 παρ. 1 περιπτ. 6 και 7 του ν. 4412/2016.Αναπέμπει, κατά τα λοιπά, την υπόθεση στο Ε΄ Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

ΜΙΣΘΩΣΕΙΣ-ΜΙΣΘΩΜΑΤΑ.(συγγνωστή πλάνη).Μη νόμιμη η δαπάνη  που αφορά στην πληρωμή μισθωμάτων από ΔΥΠΕ για μίσθωση κτιρίου για τη στέγαση των διοικητικών υπηρεσιών της, δυνάμει του από το έτος 2013 ιδιωτικού συμφωνητικού παράτασης της εγκαθιδρυθείσας ήδη από το έτος 2001  μισθωτικής σχέσης, καθόσον κατά την 31.12.2013, οπότε και συνάφθηκε η, αποτελούσα το νόμιμο έρεισμα της δαπάνης αυτής, σύμβαση παράτασης της άνω μισθωτικής σχέσης, είχε παρέλθει χρονικό διάστημα μεγαλύτερο της δωδεκαετίας από την ανωτέρω ημερομηνία εγκαθίδρυσης του αρχικού μισθωτικού δεσμού (15.5.2001), ο οποίος, άλλωστε, είχε ήδη ανανεωθεί διαδοχικά μέχρι και την 31.12.2013, με την κατάρτιση κατά τα έτη 2004, 2007, 2010 και 2011 σχετικών συμφωνητικών, με αποτέλεσμα να ήταν επιβεβλημένη κατά το νόμο η διενέργεια δημόσιου μειοδοτικού όπως προβλέπεται από τις  διατάξεις των παραγράφων 1 και 3 του άρθρου 26 του π.δ/τος 715/1979 (ΦΕΚ 212 Α΄), όπως η τελευταία τροποποιήθηκε με την παράγραφο 2 του άρθρου 63 του ν. 3518/2006  (ΦΕΚ  272 Α΄ ). 

ΑΓΟΡΑ ΑΚΙΝΗΤΟΥ :Κατόπιν τούτων, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η συγκεκριμένη σύμβαση αγοράς ακινήτου υπό διαμόρφωση, με υποχρέωση του πωλητή να το παραδώσει πλήρως αποπερατωμένο, σύμφωνα με τις τεχνικές προδιαγραφές της διακήρυξης, παρίσταται μη νόμιμη, ως ενέχουσα προεχόντως, κατά τα κριθέντα με την προμνησθείσα (982/2023) απόφαση της Ολομέλειας του Δικαστηρίου, χαρακτήρα δημόσιας σύμβασης έργου, ο σχεδιασμός και η υλοποίηση του οποίου διενεργήθηκαν στο πλαίσιο της ως άνω μεικτής σύμβασης, υπό το εξαιρετικό καθεστώς που ρυθμίζει την αγορά ακινήτων, χωρίς να εφαρμοσθεί το διέπον την ανάθεση και εκτέλεση δημοσίων έργων νομοθετικό πλαίσιο του ν. 4412/2016 (ενδεικτικά, με την προβλεπόμενη στις διατάξεις αυτές μελέτη και καταγραφή των απαιτούμενων εργασιών, την τιμολόγηση αυτών, τη δημοπράτηση με τις διαδικασίες και τις απαιτούμενες διατυπώσεις δημοσιότητας, με κριτήρια ανάθεσης και επιλογής εργοληπτικών επιχειρήσεων, την εκτέλεση και πληρωμή τους με τη διαδικασία της πιστοποίησης και έκδοσης λογαριασμών, με τις εγγυήσεις και την κατανομή ευθυνών που διέπουν την εκτέλεση δημοσίων έργων). Ειδικότερα, κατά το στάδιο της κατάρτισης των όρων διενέργειας της σχετικής διαγωνιστικής διαδικασίας σύμφωνα με τις διατάξεις του π.δ. 715/1979, η αναθέτουσα αρχή παρέλειψε να θέσει όρια στην έκταση και την οικονομική αξία των τυχόν απαιτούμενων επεμβάσεων επί του υπό ανέγερση ή διαμόρφωση ακινήτου, σε συνάρτηση προς την αγοραία αξία του, προκειμένου να αποφευχθεί, σε περίπτωση εκτεταμένων εργασιών προσαρμογής του επιλεγέντος ακινήτου προς τις απαιτήσεις της αναθέτουσας αρχής, πιθανή ανισορροπία ανάμεσα στα αντικείμενα της μεικτής αυτής σύμβασης. Συνεπεία της παράλειψης αυτής, στη συγκεκριμένη δικαιοπραξία, όπου επελέγη ακίνητο με κτίσμα που βρισκόταν σε πρώιμο κατασκευαστικό στάδιο, ήταν η αξία του ακινήτου μετά του υφισταμένου κτιρίου να υπολείπεται σημαντικά του κόστους αποπεράτωσής του, γεγονός, που, πέραν της μεταβολής του χαρακτήρα της σύμβασης και των ως άνω ζητημάτων περιγραφής της νομοθεσίας εκτέλεσης δημοσίων έργων, εγείρει επιφυλάξεις ως προς την καταλληλότητα του ακινήτου, αλλά και της επιλογής της διαδικασίας απόκτησής του.

Εφόσον η ανάγκη του ελαιοχρωματισμού δεν δημιουργήθηκε από τη συνήθη χρήση του μισθίου, αλλά από το έκτακτο γεγονός της αναδιαρρύθμισης των χώρων του, ώστε να επιτευχθεί μεγαλύτερη λειτουργικότητα αυτού, έπεται ότι υπόχρεος για την πληρωμή της δαπάνης του ελαιοχρωματισμού δεν είναι ο εκμισθωτής του ακινήτου, κατά την έννοια του άρθρου 36 παρ. 1 του π.δ/τος 715/1977, αλλά ότι η δαπάνη αυτή νομίμως βαρύνει τον μισθωτή του ακινήτου, ως λειτουργική δαπάνη αυτού