Νομιμότητα της διαδικασίας ανάθεσης των υπηρεσιών με τίτλο «Αποκομιδή απορριμμάτων Δήμου.." (...)Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι από τον έλεγχο των υποβληθέντων σ’ αυτό στοιχείων, δεν διαπιστώθηκαν νομικές πλημμέλειες της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου των ελεγχομένων υπηρεσιών μέχρι και το στάδιο της έκδοσης της 158/18.5.2017 κατακυρωτικής απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου ..., επισημαίνοντας, περαιτέρω, ότι η αναθέτουσα αρχή πρέπει να υποβάλει για προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας και το συνταχθέν σύμφωνα με την ως άνω απόφαση σχέδιο της οικείας σύμβασης.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Στην προκειμένη περίπτωση, με την 2/11.1.2017 αναβλητική πράξη του Κλιμακίου τούτου ζητήθηκε η συμπλήρωση του φακέλου, με στοιχεία απαραίτητα για την ολοκλήρωση του προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας. Ειδικότερα, με την πράξη αυτή ζητήθηκε, μεταξύ άλλων, να υποβληθούν: α) η απόφαση ένταξης του έργου στο τεχνικό πρόγραμμα του Δήμου, β) αναλυτικός προϋπολογισμός καθώς και αναλυτική προμέτρηση των Η/Μ εργασιών, γ) τα αποδεικτικά κοινοποίησης της κατακυρωτικής του διαγωνισμού απόφασης στους λοιπούς πλην μειοδότη, υποψήφιους εργολήπτες, δ) η απόφαση του Ελεγκτή Νομιμότητας (Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αττικής) για τον έλεγχο νομιμότητας της κατακυρωτικής απόφασης και, ε) το σχέδιο της προς υπογραφή σύμβασης μεταξύ του Δήμου ... και της πρώτης σε σειρά μειοδοσίας εργοληπτικής επιχείρησης για την εκτέλεση του ελεγχόμενου έργου. Ωστόσο, από την εξέταση των στοιχείων του φακέλου, όπως αυτός συμπληρώθηκε με το ανωτέρω, εκδοθέν μετά από πέντε μήνες από την έκδοση της ανωτέρω αναβλητικής πράξης διαβιβαστικό έγγραφο (στο οποίο, δε, δεν αναφέρεται ότι εκδόθηκε σε εκτέλεση της ανωτέρω 2/2017 αναβλητικής πράξης αλλά σε συνέχεια του 81572/29.12.2016 εγγράφου του Δικαστηρίου), διαπιστώνεται ότι η ανωτέρω αναβλητική πράξη δεν έχει εκτελεσθεί. Ειδικότερα: 1) δεν υποβλήθηκαν παντάπασι τα ως άνω υπ΄ αριθ. β), γ) και δ) στοιχεία, τα οποία πρέπει απαραιτήτως να υποβληθούν, 2) το σχέδιο σύμβασης που υποβλήθηκε δεν είναι συνταγμένο σύμφωνα με τον ν. 4412/2016, ο οποίος διέπει τον εν λόγω διαγωνισμό, όπως ορίζεται στα άρθρα 376 παρ. 5 και 379 παρ. 1 αυτού (ημερ. δημοσίευσης στο ΚΗΜΔΗΣ: 17.8.2016), καθώς και στην 27378/22.8.2016 έγγραφη διευκρίνιση του Δημάρχου ... προς τους διαγωνιζομένους. Επομένως, πρέπει να υποβληθεί σχέδιο σύμβασης που να έχει συνταχθεί σύμφωνα με τα ανωτέρω και, 3) για την ένταξη του έργου στο οικείο τεχνικό πρόγραμμα προσκομίστηκε απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής και όχι, όπως απαιτείται από το άρθρο 208 του κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων (βλ.ν. 3463/06 ), η σχετική απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, η οποία πρέπει να προσκομιστεί.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ-ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με τα όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη Ι της παρούσας, το υποβληθέν σχέδιο συμπληρωματικής σύμβασης δεν υπάγεται στον έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, καθώς αφορά στην εκτέλεση συμπληρωματικών εργασιών για την ολοκλήρωση συγχρηματοδοτουμένου από την Ευρωπαϊκή Ένωση έργου, το οποίο νομίμως δεν υπεβλήθη στο Ελεγκτικό Συνέδριο για την άσκηση προσυμβατικού ελέγχου. Και τούτο, διότι η προϋπολογιζόμενη δαπάνη του εν λόγω (αρχικού) έργου υπολειπόταν του ορίου υπαγωγής στον προσυμβατικό έλεγχο των συγχρηματοδοτούμενων έργων, ήτοι του ποσού των δέκα εκατομμυρίων ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 35 παρ. 3 του Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο που κυρώθηκε με τοάρθρο πρώτο του ν. 4129/2013. Περαιτέρω δε, η συμβατική αξία της υποβληθείσας προς έλεγχο συμπληρωματικής σύμβασης (397.804,42 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α ), συναθροιζόμενη με την προϋπολογιζόμενη δαπάνη της αρχικής σύμβασης (1.975.609,76 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α.), δεν υπερβαίνει το ως άνω όριο υπαγωγής στον έλεγχο (10.000.000 ευρώ). Κατά συνέπεια, απαραδέκτως υποβλήθηκε για έλεγχο ενώπιον του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ο οποίος, ελλείψει αρμοδιότητας, όφειλε να απέχει αυτού, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα και από τους αιτούντες.

Παροχή υπηρεσιών...Με τα δεδομένα αυτά και ενόψει του ότι δεν διαπιστώθηκαν ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες στο πλαίσιο της ανωτέρω διαδικασίας, δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο, με το .....2018 (αριθ. πρωτ. Ε.Σ. .....2018) έγγραφο του Δημάρχου ..., σχεδίου σύμβασης, αντίγραφο του οποίου τηρείται σε ηλεκτρονική μορφή στη Γραμματεία του παρόντος Κλιμακίου, με την επισήμανση να συμπληρωθεί στο σχέδιο της σύμβασης το ανωτέρω ποσό της αμοιβής της αναδόχου ένωσης εταιρειών, σύμφωνα με την υποβληθείσα οικονομική προσφορά της.

Σύμβαση Ανάπτυξης Αεροδρομίου (ΣΑΑ) μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου, και των εταιρειών με τις επωνυμίες: (α) «...και (δ) ..., έναντι της Αμοιβής Χορήγησης Δικαιωμάτων που προβλέπεται στο άρθρο 3.3 και το Παράρτημα 2 της ΣΑΑ(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν ερμηνευτικώς δεκτά σε προηγούμενη σκέψη (ΙΙ Β), το Τμήμα κρίνει, κατά πλειοψηφία, ότι το σχέδιο για την παράταση της, από 31.7.1995, Σύμβασης Ανάπτυξης Αεροδρομίου, που αφορά σε τροποποιητική σύμβαση αυτής, η οποία (αρχική) δεν υπήχθη στον προσυμβατικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, δεν υπόκειται στον προληπτικό έλεγχο νομιμότητας, καθώς δεν ενέχει λειτουργική αυτοτέλεια σε σχέση με την αρχική συμφωνία, αλλά ενσωματώνεται σε αυτήν, συνιστώντας ένα ενιαίο σύνολο, άλλωστε τυχόν έλεγχος της ως άνω τροποποιητικής θα ενείχε ως αποτέλεσμα τον ευθύ ή παρεμπίπτοντα έλεγχο της αρχικής συμφωνίας μετά τη σύναψή της, έστω και κατά τα κεφάλαια που το υποβληθέν σχέδιο σύμβασης αφορά. Συνεπώς, το εν λόγω σχέδιο τροποποιητικής σύμβασης απαραδέκτως υπεβλήθη για έλεγχο νομιμότητας στο Κλιμάκιο, το οποίο, κατ’ ορθή ερμηνεία των προεκτιθέμενων διατάξεων, απείχε του ελέγχου αυτού. 

Αποκατάσταση βλάβων..Ενόψει αυτού τo Κλιμάκιο κρίνει ότι προκειμένου να οδηγηθεί σε οριστική κρίση για τη νομιμότητα της υποβληθείσας προς έλεγχο προγραμματικής σύμβασης, πρέπει να προσκομισθεί αναλυτικό χρονοδιάγραμμα εκτέλεσης αυτής (υλοποίησης του αντικειμένου της), το οποίο δεν μπορεί να εξαντλείται μόνο στην ως άνω οριζόμενη διάρκεια της σύμβασης, αλλά πρέπει να περιέχει αναλυτικό χρονικό προγραμματισμό των επιμέρους δράσεων (υποέργων και ενεργειών) της προγραμματικής σύμβασης (όπως π.χ. χρόνος έγκρισης των απαιτούμενων μελετών για την εκτέλεση του έργου, χρόνος δημοπράτησης του έργου, διάρκεια εκτέλεσης του έργου κ.λπ.). Το χρονοδιάγραμμα αυτό δύναται είτε να περιληφθεί στο ως άνω άρθρο του σχεδίου προγραμματικής σύμβασης που αφορά στη διάρκεια αυτής είτε να προσαρτηθεί σε Παράρτημα αυτής, το οποίο θα ορισθεί ότι αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της. Εξυπακούεται τέλος, ότι το κατά τα ανωτέρω νέο σχέδιο προγραμματικής σύμβασης που θα συνταχθεί και στο οποίο θα ενσωματώνεται το σχετικό αναλυτικό χρονοδιάγραμμα ως όρος αυτής, πρέπει να εγκριθεί από τα αρμόδια για τη σύναψη αυτής όργανα των συμβαλλομένων φορέων.

Το σχέδιο σύμβασης με αντικείμενο την εκπόνηση της μελέτης με τίτλο …καθώς και τα επιμέρους δικαιολογητικά και έγγραφα νομιμοποίησης και ελέγχου της προσωπικής κατάστασης των μελών της αναδειχθείσας αναδόχου υποβλήθηκαν μετά την έκδοση της 175/2010 Πράξης του Κλιμακίου τούτου. Σύμφωνα με την τελευταία πράξη, δεν διαπιστώθηκαν νομικές πλημμέλειες κατά τον έλεγχο νομιμότητας της επιμέρους φάσης της οικείας διαγωνιστικής διαδικασίας μέχρι την κατακύρωση του αποτελέσματος του διαγωνισμού με…., η οποία εγκρίθηκε με την…. Ήδη υποβλήθηκε ενώπιον του Κλιμακίου τούτου προς ολοκλήρωση του ελέγχου ο φάκελος με τα προβλεπόμενα από το άρθρο 23 της Προκήρυξης του διαγωνισμού δικαιολογητικά και έγγραφα νομιμοποίησης της αναδόχου σύμπραξης γραφείων μελετών και μελετητών, τα οποία κατατέθηκαν στην αναθέτουσα αρχή και ελέγχθηκαν αρμοδίως ως κατάλληλα και πλήρη, καθώς και το σχέδιο σύμβασης.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Στην προκειμένη υπόθεση, από τον υποβληθέντα στο Κλιμάκιο από τον Δήμου … φάκελο της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και της προς υπογραφή σύμβασης του έργου «Κατασκευή Βρεφονηπιακού Σταθμού Ολοκληρωμένης Φροντίδας στο ..», προϋπολογισθείσας δαπάνης 2.893.333,34 ευρώ συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ, ελλείπουν τα ακόλουθα ουσιώδη για την άσκηση του σχετικού προληπτικού ελέγχου νομιμότητας στοιχεία: Α) Η άδεια δόμησης του υπό κατασκευή κτιρίου (σε ισχύ).Β) Η απόφαση ένταξης του έργου στο τεχνικό πρόγραμμα του Δήμου. Γ) Τεχνική έκθεση του έργου,..Δ) Τυχόν υπάρχουσα απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων για το ελεγχόμενο έργο. Ε) Αναλυτικό προϋπολογισμό καθώς και αναλυτική προμέτρηση των Η/Μ εργασιών. ΣΤ) Διευκρινίσεις για το αν το ελεγχόμενο έργο χρηματοδοτείται μόνον από πιστώσεις του Δήμου .. ή, όπως αναφέρεται στη διακήρυξη, συγχρηματοδοτείται και από πιστώσεις της Περιφέρειας ...Ζ) Η κατακυρωτική του διαγωνισμού απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής. Η) Τα αποδεικτικά κοινοποίησης της κατακυρωτικής απόφασης στους λοιπούς πλην μειοδότη, υποψήφιους εργολήπτες. Θ) Η απόφαση του Ελεγκτή Νομιμότητας..Ι) Βεβαίωση περί μη άσκησης ενστάσεων, διοικητικών προσφυγών και ένδικων βοηθημάτων κατά των πράξεων της ανωτέρω δημοπρασίας..ΙΑ) Το σχέδιο της προς υπογραφή σύμβασης μεταξύ του Δήμου … και της πρώτης σε σειρά μειοδοσίας εργοληπτικής επιχείρησης για την εκτέλεση του ελεγχόμενου έργου.Ενόψει των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι πρέπει να αναβάλει την οριστική του κρίση προκειμένου ο Δήμος … να προσκομίσει, εντός προθεσμίας δεκαπέντε (15) ημερών από την κοινοποίηση της παρούσας πράξης, τα ανωτέρω ελλείποντα στοιχεία.

Απαραδέκτως υποβάλλεται για έλεγχο νομιμότητας ενώπιον του Κλιμακίου του Έλεγκτικού Συνεδρίου, αυτοτελώς σχέδιο σύμβασης, που συνήφθη κατ' ενάσκηση δικαιώματος προαίρεσης καθόσον θα έπρεπε να είχε ελεγχθεί στο πλαίσιο αρχικής σύμβασης, στην οποία είχε προβλεφθεί η δυνατότητα της αναθέτουσας αρχής για την άσκηση του σχετικού δικαιώματος προαίρεσης. Και τούτο διότι σε περίπτωση σύναψης σύμβασης στην οποία επιφυλάσσεται δικαίωμα προαίρεσης υπέρ της αναθέτουσας αρχής, στον έλεγχο νομιμότητας του Έλεγκτικού Συνεδρίου υπόκειται, κατ' άρθρο 19 παρ.7 του π.δ/τος 774/1980, η σύμβαση στο σύνολό της, συμπερι¬λαμβανομένου και του δικαιώματος προαίρεσης. Σε περίπτωση που η αναθέτουσα αρχή, μη συνυπολογίζοντας την οικονομική αξία του δικαιώματος προαίρεσης, δεν υποβάλλει το αρχικό σχέδιο σύμβασης για έλεγχο νομιμότητας, απαραδέκτως υποβάλλει αυτοτελώς στη συνέχεια και δη μετά την άσκηση του δικαιώματος προαίρεσης το σχετικό σχέδιο σύμβασης για έλεγχο νομιμότητας.

ΕΡΓΑ. Ανάδειξη αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης του έργου «Διαμόρφωση Κοινοχρήστων Χώρων Σχεδίων Πόλεως …» (...) Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν διαπιστώθηκαν ουσιώδεις πλημμέλειες στην ανωτέρω διαδικασία και συνεπώς δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης, το οποίο επισυνάπτεται στην παρούσα Πράξη και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος αυτής.