Συνδρομητική Υπηρεσία. Για να έχετε πλήρη πρόσβαση στο mydocman.gr πρέπει να συνδεθείτε: Είσοδος

ΕΣ/ΚΛ.Ζ/409/2022

Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ: 4412/2016/Α.132, 4412/2016/Α.105

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:1η συμπληρωματική σύμβαση που αφορά την υπηρεσία «ΣΗΜ-05/19: Συντήρηση & Άρση βλαβών Εγκαταστάσεων Φωτεινής Σηματοδότησης Ν. Αττικής»(...)Ως απρόβλεπτες περιστάσεις κατά την ανωτέρω έννοια νοούνται αιφνίδια πραγματικά γεγονότα, τα οποία δεν ανάγονται στο χρόνο κατάρτισης της αρχικής σύμβασης και τα οποία, παρότι η μελέτη, που αποτελεί τη βάση προσδιορισμού του τεχνικού αντικειμένου του έργου, υπήρξε κατά το δυνατόν πλήρης και ακριβής, δεν μπορούσαν να προβλεφθούν, σύμφωνα με τους κανόνες της ανθρώπινης εμπειρίας και λογικής, ώστε να ενταχθούν στο αρχικό έργο και την ήδη συναφθείσα σύμβαση. Οι περιστάσεις αυτές, τις οποίες η αναθέτουσα Αρχή πρέπει να επικαλείται και οφείλει να αποδεικνύει ως φέρουσα το σχετικό βάρος απόδειξης, δεν πρέπει να απορρέουν από δική της ευθύνη ή από έλλειψη επιμέλειας κατά την προετοιμασία της σύμβασης και ιδίως κατά την κατάρτιση της αρχικής μελέτης.(...)Στην προκειμένη, δε,  περίπτωση, δεν προκύπτει, με βάση και τα διδάγματα της κοινής πείρας, η ύπαρξη τόσο ακραίων - και όχι απλά δυσμενών -  καιρικών φαινομένων, κυρίως  κατά τους χειμερινούς μήνες  ώστε  να  καταδεικνύεται  η συνδρομή απρόβλεπτων περιστάσεων με την έννοια που εκτέθηκε ανωτέρω. Τέλος, από την αντιπαραβολή των ποσοτήτων  της αρχικής σύμβασης σε σχέση με τις επιπλέον ποσότητες των ανωτέρω εργασιών που περιλαμβάνονται στην ελεγχόμενη ήδη συμπληρωματική, ενισχύεται το συμπέρασμα ότι πρόκειται για  παρεπόμενες προμετρητικές  αποκλείσεις  και όχι για επιπλέον εργασίες που ανέκυψαν από απρόβλεπτα περιστατικά, τα οποία αντικειμενικά ήταν αδύνατον να προβλεφθούν από την αναθέτουσα αρχή.(...)Συγκεκριμένα, ως προς τις δύο πρώτες εργασίες (Ν.Τ 1 και 2)  κατά την ειδικά προβαλλόμενη τεχνική κρίση της αναθέτουσας Αρχής, η ύπαρξη στατικού φορέα γέφυρας ή υποδομής, που καθιστούσε αδύνατη την θεμελίωση μέρους των ιστών φωτεινής σηματοδότηση κατά τον προβλεπόμενο στην Τεχνική Περιγραφή της διακήρυξης τρόπο,  μπορούσε να διαπιστωθεί μόνο  αφού αποξηλωθεί ο ιστός και γίνει η σχετική εκσκαφή, οπότε καθορίζεται ad hoc  το βάθος και ο τρόπος θεμελίωσής του οικείου ιστού.Αποφαίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή της συμπληρωματικής σύμβασης  κατά το μέρος που αφορά  στην εκτέλεση υπερσυμβατικών εργασιών  (Α.Τ. 6,  Α.Τ.7,  Α.Τ. 8,  Α.Τ. 9, Α.Τ. 10,  Α.Τ 11,  Α.Τ. 16Α, Α.Τ 16Β ,  Α.Τ. 18Α   Α.Τ. 19), συνολικής αξίας  239,196.00 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α. Και Δεν κωλύεται η υπογραφή της ελεγχόμενης σύμβασης κατά το μέρος που αφορά στην εκτέλεση νέων εργασιών (Ν.Τ.1,  Ν.Τ. 2 και  Ν.Τ.3 ), συνολικής αξίας  258.858,60 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α.


Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)

Σχετικά Έγγραφα

ΕΣ/ΚΛ.Ζ/84/2021

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ-ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ:Να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης της Περιφέρειας Αττικής για την παροχή των υπηρεσιών «Καθαρισμός ρεμάτων Περιφερειακής Ενότητας Ανατολικής Αττικής ΥΔΡ 20»(....)Το Κλιμάκιο κρίνει ότι η ανάθεση της επίμαχης ομάδας εργασιών είναι μη νόμιμη, καθόσον: α) δεν έχει εκπονηθεί οριστική υδραυλική μελέτη από την Τεχνική Υπηρεσία της Περιφέρειας Αττικής για το περιλαμβανόμενο στην ομάδα αυτή αντιπλημμυρικό έργο ούτε έχει ακολουθηθεί η διαδικασία του άρθρου 50 του ν. 4412/2016 (σύμφωνη γνώμη τεχνικού συμβουλίου, ύπαρξη τεύχους τεκμηρίωσης του προϋπολογισμού, ύπαρξη Κανονισμού Μελετών Έργου κ.α.) προκειμένου να είναι δυνατή η ταυτόχρονη μελέτη και κατασκευή του έργου από τον ανάδοχο(....)ε) σε κάθε περίπτωση, η ανάθεση της ομάδας αυτής εργασιών συνιστά ουσιώδη τροποποίηση της αρχικής σύμβασης, αφού επεκτείνει σημαντικά το φυσικό αντικείμενό της(....)Δεν κωλύεται η σύναψη του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης της Περιφέρειας Αττικής για την παροχή των υπηρεσιών «Καθαρισμός ρεμάτων Περιφερειακής Ενότητας Ανατολικής Αττικής ΥΔΡ 20» κατά το μέρος που αφορά τις υπηρεσίες των άρθρων 1, 2, 3 και 8 του προϋπολογισμού και τιμολογίου μελέτης, ενώ κωλύεται κατά το μέρος που αφορά την εκπόνηση μελέτης, καθώς και τα έργα και τις προμήθειες των άρθρων 4, 5, 6 7, 9, 10, 11, 12, 13 και 14.

ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/1980/2020 ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΧΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ.


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ(ΠΕΜΠΤΟ ΔΙΑΚΟΠΩΝ)/1277/2021

Προμήθεια καυσίμων κίνησης Πολεμικών Πλοίων και Πλωτών Μέσων Λ.Σ. – ΕΛ.ΑΚΤ.: Με την προσφυγή αυτή επιδιώκεται η ανάκληση της 246/2021 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.(....)Τούτων δοθέντων και λαμβανομένου υπόψη α) ότι δεν υφίστανται γεγονότα που συνέβησαν κατά την εκτέλεση της σύμβασης και επηρέασαν τη βιωσιμότητά της, καθόσον το επικαλούμενο «λάθος» εχώρησε κατά την υποβολή της προσφοράς, β) ότι τα μέρη δεν επιδιώκουν την επαναδιαπραγμάτευση όρου της μεταξύ τους σύμβασης – πλαίσιο, αλλά την (απευθείας) συμφωνία (για την αποκατάσταση σφάλματος κατά τους ισχυρισμούς της αναδόχου) με στόχο τον 100πλασιασμό της τιμής PREMIUM χωρίς να υφίστανται ρήτρες αναθεώρησης και σε αντίθεση με ρητούς όρους της διακήρυξης περί ανάληψης της υποχρέωσης καταβολής των κρατήσεων από την ανάδοχο και γ) ότι ο χαρακτηρισμός της τροποποίησης ως «ουσιώδους ή μη» δεν επαφίεται στη διακριτική ευχέρεια των συμβαλλόμενων μερών, αλλά προσδιορίζεται με βάση τα κριτήρια που τίθενται στο άρθρο 132 παρ. 4 του ν.4412/2016, εν προκειμένω δε η αιτούμενη τροποποίηση ως επαγόμενη σημαντική οικονομική επιβάρυνση της αναθέτουσας αρχής (με την εκ μέρους της ανάληψη των νόμιμων κρατήσεων) υπέρ της αναδόχου είναι ουσιώδης κατά το κριτήριο που προβλέπεται στην περ. β΄ της παρ. 4 του ίδιου ως άνω άρθρου και νόμου, δεν δύναται η αιτούμενη αποκατάσταση του σφάλματος να αποτελέσει αντικείμενο τροποποιητικής σύμβασης. Δεν ανακαλεί την 246/2021 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/Α'ΕΛΑΣΣΟΝΑ ΟΛΟΜ/178/2022


ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/271/2022

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου τροποποίησης της ... συναφθείσας σύμβασης, μεταξύ του Δήμου … και του οικονομικού φορέα «… ΑΕ», για την προμήθεια από τον Δήμο …. ηλεκτρικού ρεύματος για τις ανάγκες του Δήμου.(....)Με τα δεδομένα αυτά, το υποβληθέν προς έλεγχο σχέδιο σύμβασης τροποποίησης της …αρχικής σύμβασης μεταξύ του Δήμου … και της «… ΑΕ» για την προμήθεια ηλεκτρικού ρεύματος, με το οποίο (σχέδιο) επέρχεται επαύξηση κατά 25% των συμφωνηθεισών τιμών μονάδας αγοράς ηλεκτρικού ρεύματος, παραδεκτώς υποβλήθηκε... στο παρόν Κλιμάκιο για τη διενέργεια προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας.(....)Η κατακόρυφη αυτή αύξηση οφείλεται στις συνθήκες που διαμορφώθηκαν στην αγορά ενέργειας σε παγκόσμια κλίμακα, ήτοι σε περιστάσεις τις οποίες η αναθέτουσα Αρχή δεν μπορούσε να προβλέψει, πολλώ δε μάλλον να επηρεάσει ή να αποφύγει, κατά τον χρόνο προκήρυξης της προμήθειας. Ως αποτέλεσμα δε της κατά τα ανωτέρω αύξησης των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας, η οικονομική ισορροπία της αρχικής σύμβασης, στην οποία απέβλεψαν αμφότερα τα συμβαλλόμενα μέρη, έχει προδήλως ανατραπεί εις βάρος της αναδόχου κατά τρόπο που δεν είχε προβλεφθεί κατά τον χρόνο σύναψης της αρχικής σύμβασης, ούτε και προγενεστέρως κατά την υποβολή της οικονομικής προσφοράς της αναδόχου.(....)Αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου τροποποίησης της ... σύμβασης


ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1854/2022

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Το Έβδομο Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου επιλαμβανόμενο προσφυγής ανάκλησης κατά της 656/2022 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου (Ζ΄ Διακοπών), με την οποία κρίθηκε ότι η υπογραφή του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «...» κωλύεται για το λόγο ότι οι περιστάσεις που αναφέρονται στη συνοδεύουσα τον 1ο Α.Π.Ε. αιτιολογική έκθεση δεν ανάγονται σε γεγονότα απρόβλεπτα, διαπίστωσε ότι το Κλιμάκιο  εφάρμοσε το άρθρο 156 παρ. 1 του ν. 4412/2016 όπως ίσχυε κατά τον χρόνο σύναψης της αρχικής σύμβασης ήτοι πριν από την τροποποίησή του από 1.9.2021 με το άρθρο 75 του ν. 4782/2021 και όχι όπως  ίσχυε κατά τον χρόνο που εγκρίθηκε η σύναψη της συμπληρωματικής (...), δεχόμενο έτσι σιωπηρά ότι το νομικό πλαίσιο που διέπει τις συμπληρωματικές συμβάσεις καθορίζεται από τον χρόνο υπογραφής της αρχικής σύμβασης.(...)Με βάση τα ανωτέρω, πρέπει να γίνει δεκτό ότι η τροποποιητική σύμβαση αρχικής όμοιας, καίτοι συνδέεται με αυτή, παρουσιάζει αυτοτέλεια ως προς τις προϋποθέσεις σύναψής της, οι οποίες δεν καθορίζονται από τους όρους της αρχικής σύμβασης αλλά από τις ισχύουσες κάθε φορά νομοθετικές διατάξεις, χωρίς τούτο να μεταβάλλει αναδρομικά το νομικό πλαίσιο που διέπει την εκτέλεσή της, καθόσον δεν ανάγεται στους όρους εκτέλεσης της αρχικής σύμβασης. Κατά τούτο, εκάστοτε εφαρμοστέες είναι οι διατάξεις που ισχύουν κατά το χρονικό σημείο, κατά το οποίο ο αναθέτων φορέας επιλέγει με γνώμονα τη βέλτιστη εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος, το είδος της διαδικασίας που θα εφαρμόσει για την ολοκλήρωση της εκτέλεσης της σύμβασης που βρίσκεται σε εξέλιξη και συγκεκριμένα εάν υποχρεούται να προβεί στην προκήρυξη διεξαγωγής νέας διαγωνιστικής διαδικασίας για τη σύναψη δημόσιας σύμβασης ολοκλήρωσης του έργου ή μη.Κατόπιν τούτων στο υποβληθέν προδικαστικό ερώτημα του Εβδόμου Τμήματος προσήκει η απάντηση ότι στις τροποποιητικές συμβάσεις έργων, εκάστοτε εφαρμοστέες είναι οι διατάξεις που ισχύουν κατά τον χρόνο που ο αναθέτων φορέας αποφασίζει να τροποποιήσει την εκτελούμενη σύμβαση με τη σύναψη της τροποποιητικής.Αναπέμπει, κατά τα λοιπά, την υπόθεση στο Έβδομο Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου.


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/2113/2022

Παροχή υπηρεσιών σίτισης. (...)Δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις τροποποίησης αρχικής σύμβασης του άρθρου 132 παρ. 1 περ. β ν. 4412/2016. Η ανάγκη εκτέλεσης των συμπληρωματικών υπηρεσιών που ανατίθενται με την ελεγχόμενη τροποποιητική σύμβαση, δεν προέκυψε κατά τη διάρκεια εκτέλεσης της αρχικής σύμβασης, αλλά ήταν εξαρχής γνωστό ότι η αρχική ανάθεση θα καλύπτει τις ανάγκες μέρους των φοιτητών. Το γεγονός ότι ποσοστό φοιτητών δεν σιτίζονταν δωρεάν, ενώ το δικαιούνταν, δεν συνιστά νόμιμο δικαιολογητικό λόγο τροποποίησης της σύμβασης. Επειδή διαχρονικά οι πιστώσεις που χορηγούνται από το Υπουργείο Παιδείας δεν επαρκούν για όλες τις περιπτώσεις των δικαιούμενων δωρεάν σίτισης, προβλέφθηκε από τον νομοθέτη η χορήγηση ειδικής ταυτότητας σίτισης κατά προτεραιότητα σε όσους εμπίπτουν σε συγκεκριμένες κατηγορίες (ΥΑ Φ5/68535/Β3/18-06-2012). Σε περιπτώσεις, όπως η επίμαχη, που είναι πιθανό, ο αριθμός των ωφελούμενων μιας σύμβασης να είναι μεγαλύτερος, από αυτόν που τελικά θα καλυφθεί στο πλαίσιο της σύμβασης, έχει θεσπιστεί το άρθρο 132 παρ. 1 α, ώστε η αναθέτουσα αρχή να έχει την επιλογή να περιλάβει στα αρχικά έγγραφα της  σύμβασης προαιρέσεις και να δύναται να αναθέτει στο ανάδοχο συμπληρωματικές υπηρεσίες, όταν υπάρξει ανάγκη. Επί του υποβληθέντος σχεδίου τροποποίησης δεν αναγράφεται η αξία σιτηρεσίου, σύμφωνα με την 112684/Ζ1/16-09-2022 ισχύουσα ΚΥΑ.Για  τους  λόγους  αυτούςΔέχεται την ένδικη προσφυγή ανάκλησης και την ασκηθείσα υπέρ αυτής παρέμβαση.Ανακαλεί την 816/2022 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.


ΕΣ/ΚΛ.Ε/321/2022

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Να ελέγξει τη νομιμότητα της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «… - Υπόγειος Σταθμός Αυτοκινήτου και Διαμόρφωση Πλατείας Πρασίνου», συμβατικού τιμήματος 3.109.886,79 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α.).(....)δεν υπάρχει καμία διασφάλιση περί του ότι, ακόμα και αν τελικά εκτελεστούν οι εργασίες που περιλαμβάνονται στην ελεγχόμενη συμπληρωματική σύμβαση (εργασίες αντιστήριξης, εκσκαφής και στεγάνωσης στις περιοχές των κτιρίων του Ιερού Ναού, του Κέντρου Πολιτισμού και Εντευκτηρίου), θα καταστεί τελικά δυνατή η εκτέλεση και ολοκλήρωση της 2ης Φάσης του δημόσιου έργου (εργασίες διαμόρφωσης περιβάλλοντα χώρου), δοθέντος ότι αναγκαίο προαπαιτούμενο για να ξεκινήσει η Φάση αυτή (2η) είναι η κατασκευή του υπόλοιπου ιδιωτικού έργου(....)Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «… - Υπόγειος Σταθμός Αυτοκινήτου και Διαμόρφωση Πλατείας Πρασίνου».

ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1225/2022.

ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΧΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ ΒΛΕΠΕ ΤΙΣ ΕΣ/ΚΛ.Ε/611/2020 ΚΑΙ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/2106/2020.


ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.4/34/2018

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ. (..) Υπό τις προαναφερθείσες περιστάσεις, διαπιστώνεται ότι η δαπάνη που αφορά το τιμολόγιο 95/8.5.2017 ποσού 11.179,84 ευρώ, όπως προκύπτει και από το από 11.5.2017 σχετικό πρακτικό παραλαβής, αφορά αμοιβή για την παροχή υπηρεσιών της πρώτης ομάδας, που εντάσσονται στον χρόνο ισχύος στην αρχικής  σύμβασης και συγκεκριμένα στον τελευταίο μήνα του τριμήνου της διάρκειάς της, ήτοι στη χρονική περίοδο από 6.4.2017 έως 5.5.2017. Συνεπώς, απαραδέκτως υπεβλήθη προς έλεγχο, όπως νομίμως προβάλλει η Επίτροπος, εφόσον έχει ελεγχθεί το πρώτο ένταλμα της σύμβασης αυτής. Αντιθέτως, ο ισχυρισμός της Επιτρόπου ότι η έγκριση διάθεσης της πίστωσης των 24.000 ευρώ στις 23.5.2017 είναι μεταγενέστερη της πρώτης τροποποίησης της αρχικής σύμβασης που έγινε στις 5.5.2017, είναι απορριπτέος ως ερειδόμενος επί εσφαλμένης εκδοχής, δοθέντος ότι, στην πρώτη τροποποίηση δεν χρησιμοποιήθηκαν νέα κονδύλια, αλλά απλώς αυξομειώθηκαν τα προβλεφθέντα στη αρχική σύμβαση κονδύλια των δύο ομάδων υπηρεσιών. Επιπροσθέτως, λαμβανομένης υπόψη της διαδικασίας που τηρήθηκε για τη σύναψη της πρώτης τροποποιητικής σύμβασης, η Επίτροπος αορίστως και εν πάση περιπτώσει αβασίμως υποστηρίζει ότι δεν προηγήθηκε απόφαση περί τροποποίησης της αρχικής σύμβασης από την αρμόδια Αρχή. Τέλος, με τον τελευταίο λόγο διαφωνίας προβάλλεται ότι η απόφαση σύναψης της δεύτερης τροποποιητικής σύμβασης αιτιολογείται πλημμελώς. Όπως,όμως προκύπτει από τις εισηγήσεις της Διευθύνουσας Υπηρεσίας προς την Αναθέτουσα Αρχή και τους προσκομιζόμενους συγκριτικούς πίνακες, οι δύο τροποποιήσεις αιτιολογούνται ειδικώς και επαρκώς, μνημονεύοντας ρητά τη θέσπιση με τους τρεις διαδοχικούς νόμους αντίστοιχων παρατάσεων των προθεσμιών υποβολής των αντιρρήσεων των ενδιαφερομένων και των συνεπειών των τελευταίων στη συνολική διάρκεια ισχύος της αρχικής σύμβασης με την οποία ήταν συνδεδεμένες. Πράγματι, οι εν λόγω νομοθετικές μεταβολές δεν ήταν δυνατό να προβλεφθούν από μία επιμελή αναθέτουσα Αρχή κατά τη σύναψη της αρχικής σύμβασης, η δε ανάγκη διασφάλισης της αρτιότητας και της λειτουργικότητας των ανατεθεισών υπηρεσιών και του επιδιωκόμενου με αυτές σκοπού, επέβαλε τη συνέχιση λειτουργίας των Σημείων Υποστήριξης Ανάρτησης του Δασικού Χάρτη, μέχρι την λήξη της τελικής προθεσμίας υποβολής των αντιρρήσεων που όρισε ο νομοθέτης. Περαιτέρω, δοθέντος ότι οι τροποποιητικές συμβάσεις δεν αλλοίωσαν τη συνολική φύση της αρχικής σύμβασης και η σωρευτική τους αξία δεν υπερέβη το 50% της αξίας της αρχικής σύμβασης, νομίμως προέβη σε αυτές η Αναθέτουσα Αρχή κατά την προδιαληφθείσα περ. γ΄ του άρθρου 132 του ν. 4412/2016....,  το Κλιμάκιο κρίνει ότι α) πρέπει να απέχει του ελέγχου της δαπάνης ποσού 11.179,84 ευρώ του τιμολογίου 95/8.5.2017, που περιλαμβάνεται στο 511Α, οικονομικού έτους 2017, χρηματικό ένταλμα πληρωμής του «...», εφόσον αυτή απορρέει από την αρχική σύμβαση, το πρώτο ένταλμα της οποίας έχει ήδη θεωρηθεί από την Υπηρεσία Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου και β) η υπόλοιπη δαπάνη, ποσού 21.428,03 ευρώ, νομίμως εντέλλεται με το ελεγχόμενο ένταλμα, το οποίο θα μπορούσε να θεωρηθεί κατά το μέρος αυτό, εάν δεν είχε παρέλθει το οικονομικό έτος τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει. 


ΕλΣυν.Τμ.7(ΚΠΕ)2/2016

Συμπληρωματικές συμβάσεις – πρόσθετες εργασίες:Μη νόμιμη η εξόφληση του 2ου λογαριασμού και του 1ου λογαριασμού της πρώτης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Ασφαλτοστρώσεις - Διαμορφώσεις οδών πόλης και οικισμών 2010», καθόσον δεν συντρέχουν οι προβλεπόμενες στο άρθρο 57 του ν. 3669/2008 (ΦΕΚ Α΄ 116/2008) προϋποθέσεις για τη σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης με την ανάδοχο της αρχικής σύμβασης, διότι δεν προκύπτει ότι  οι  συμπληρωματικές εργασίες κατέστησαν αναγκαίες, λόγω απρόβλεπτων περιστάσεων κατά την τεχνική εκτέλεση του έργου, δηλαδή λόγω πραγματικών γεγονότων που δεν ανάγονται στο χρόνο κατάρτισης της αρχικής σύμβασης, τα οποία επηρεάζουν την τεχνική αρτιότητα του έργου και αντικειμενικά δεν μπορούσαν να προβλεφθούν στο στάδιο της οριστικής μελέτης.


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/915/2021

Αντικατάσταση φωτιστικών σωμάτων...Υπό τα ανωτέρω δεδομένα και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, πρέπει να γίνουν δεκτά τα ακόλουθα: Με την ελεγχόμενη Σ.Σ., όπως βασίμως κρίθηκε με την προσβαλλόμενη πράξη, συντελείται επέκταση του αντικειμένου της αρχικής σύμβασης, με την ανάθεση εκτέλεσης εργασιών, οι οποίες είτε πρόκειται να εκτελεστούν σε επιπλέον οδούς από τις αρχικά προσδιορισθείσες, είτε αφορούν σε αποκατάσταση βλαβών που υπερβαίνουν τη συμβατική δαπάνη του έργου, η οποία επιφέρει επαύξηση του συμβατικού τιμήματος κατά ποσοστό 49,17%. Υπό τις συνθήκες αυτές, ανεξάρτητα αν θα επηρέαζε το αποτέλεσμα της διαδικασίας ανάθεσης της αρχικής σύμβασης προσελκύοντας το ενδιαφέρον και άλλων οικονομικών φορέων, σε κάθε περίπτωση, η ανάθεση στον αρχικό ανάδοχο πρόσθετων εργασιών, οι οποίες, είτε σε ποσότητα είτε σε είδος, δεν είχαν αρχικώς προβλεφθεί και οι οποίες επιφέρουν επαύξηση του οικονομικού αντικειμένου της αρχικής σύμβασης κατά ποσοστό 49,17%, συνιστά τροποποίηση που επεκτείνει σημαντικά το αντικείμενο της αρχικής σύμβασης (βλ. ΔΕΕ, προηγουμένως ΔΕΚ, απόφ., της 29.4.2010 C-160/08 σκ. 99, της 19.6.2008 C-454/06 σκ. 36), και, ως εκ τούτου, ουσιώδη τροποποίηση, για την οποία απαιτείται νέα διαδικασία σύναψης δημόσιας σύμβασης. Περαιτέρω, η προσφεύγουσα Α.Α., με την με την 1605/7.12.2020 πράξη της Οικονομικής Επιτροπής, με την οποία εγκρίθηκε η ως άνω τροποποίηση, δεν τεκμηριώνει ότι συντρέχει περίπτωση επιτρεπτής, κατ’ άρθρο 156 παρ. 1 του ν. 4412/2016, ανάθεσης εκτέλεσης συμπληρωματικών εργασιών, χωρίς νέα διαδικασία σύναψης σύμβασης. Ειδικότερα, από κανένα στοιχείο του φακέλου δεν προκύπτει η επέλευση απρόβλεπτων περιστάσεων μετά την ανάθεση της αρχικής σύμβασης, ενώ δεν στοιχειοθετούν, κατά την έννοια των ανωτέρω διατάξεων, απρόβλεπτες περιστάσεις που δικαιολογούν τη σύναψη της ελεγχόμενης Σ.Σ. η αόριστη επίκληση ατυχημάτων και έντονων καιρικών φαινομένων, χωρίς αυτά να προσδιορίζονται χρονικά και τοπικά και να προκύπτουν από σχετικά δελτία συμβάντων ή καταγραφής ζημιών και χωρίς να συσχετίζονται με συγκεκριμένες επιπτώσεις-βλάβες που εξαιτίας αυτών επήλθε επαύξηση του τεχνικού αντικειμένου της αρχικής σύμβασης. Συναφώς, πέραν της αοριστίας του ισχυρισμού περί ζημιών στο δίκτυο εξαιτίας έντονων καιρικών φαινομένων, ο ισχυρισμός αυτός, κατά το μέρος που γίνεται επίκληση ζημιών στο δίκτυο εξαιτίας της κακοκαιρίας που έλαβε χώρα από 15 έως 17.2.2021, δεν μπορεί να γίνει αποδεκτός, δεδομένου ότι αφορά σε γεγονότα μεταγενέστερα της έγκρισης, με τη 1605/7.12.2020 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου ..., του 3ου Α.Π.Ε. και της ελεγχόμενης Σ.Σ.. Επίσης, οι επικαλούμενες συμπληρωματικές εργασίες για την τοποθέτηση των 25 ηλεκτρικών φορτιστών, πέραν του ότι δεν προκύπτει ότι παρουσιάζουν την απαιτούμενη αναγκαία συνάφεια με το τεχνικό αντικείμενο της αρχικής σύμβασης, δεν συμπεριλαμβάνονται στο αντικείμενό της, όπως αυτό καθορίζεται στον εγκριθέντα 3ο Α.Π.Ε. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, δεν συντρέχει εν προκειμένω η σωρευτικά απαιτούμενη, με το άρθρο 156 παρ. 1 του ν. 4412/2016, προϋπόθεση της ανάγκης εκτέλεσης συμπληρωματικών εργασιών λόγω απρόβλεπτων περιστάσεων που να δικαιολογεί τη σύναψη της ελεγχόμενης Σ.Σ. χωρίς νέα διαδικασία σύναψης σύμβασης. Τα αυτά κρίνοντας και το Κλιμάκιο με την προσβαλλόμενη πράξη ορθώς εφάρμοσε τις ως άνω διατάξεις, τα δε αντίθετα προβαλλόμενα με την κρινόμενη προσφυγή πρέπει να απορριφθούν ως αβάσιμα.


ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/95/2023

Προμήθεια ειδών παντοπωλείου και αποφλοιωμένης πατάτας.(...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι: α) Η ελεγχόμενη τροποποίηση σύμβασης είναι νόμιμη και, κατά συνέπεια, δεν κωλύεται η υπογραφή του σχετικού υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου τροποποιητικής σύμβασης, κατά το μέρος που η τροποποίηση και το σχέδιο αφορούν στην αναπροσαρμογή (αύξηση) των τιμών του είδους 3 της Ομάδας 13 «ΕΙΔΗ ΠΑΝΤΟΠΩΛΕΙΟΥ – ΜΑΡΓΑΡΙΝΕΣ, ΗΛΙΕΛΑΙΟ & ΑΡΑΒΟΣΙΤΕΛΑΙΟ» και του είδους 1 της Ομάδας 9 «ΚΗΠΕΥΤΙΚΑ» της ανωτέρω αρχικής σύμβασης. Επισημαίνεται, όμως, ότι σε περίπτωση που κατά τη διάρκεια εκτέλεσης της σύμβασης, κατόπιν της ανωτέρω τροποποίησής της, διαπιστωθεί επί το έλασσον μεταβολή των τιμών αγοράς (κόστους προμήθειας) των ανωτέρω ειδών από την ανωτέρω ανάδοχο εταιρεία, πρέπει το ΔΒΑ να προβεί σε αντίστοιχη επί το έλασσον αναπροσαρμογή των αντίστοιχων αναπροσαρμοσμένων με την ελεγχόμενη τροποποίηση τιμών μονάδας των ειδών αυτών, κατόπιν σχετικής νέας τροποποίησης της ανωτέρω αρχικής σύμβασης, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 132 του ν. 4412/2016. β) Η ελεγχόμενη τροποποίηση σύμβασης είναι μη νόμιμη και, κατά συνέπεια, κωλύεται η υπογραφή του σχετικού υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου τροποποιητικής σύμβασης, κατά το μέρος που η τροποποίηση και το σχέδιο αφορούν στην αναπροσαρμογή των τιμών μονάδας των ειδών 1 και 2 της Ομάδας 13 «ΕΙΔΗ ΠΑΝΤΟΠΩΛΕΙΟΥ – ΜΑΡΓΑΡΙΝΕΣ, ΗΛΙΕΛΑΙΟ & ΑΡΑΒΟΣΙΤΕΛΑΙΟ» της ανωτέρω αρχικής σύμβασης, εξαιτίας της συνδρομής των υπό σκέψη 10 διαπιστωθεισών σχετικών ουσιωδών νομικών πλημμελειών.