ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:(....)να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης για την ανάθεση, από τον Δήμο …, του έργου «Αποκατάσταση ζημιών στεγών σχολείων και Δημοτικών κτιρίων Δήμου … από τη φυσική καταστροφή της 18ης και 19ης Σεπτεμβρίου 2020», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 1.129.032,26 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α. (1.400.000,00 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.), και συμβατικής δαπάνης 961.177,41 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α. (1.191.859,99 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.).(....)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, από τον έλεγχο των υποβληθέντων ενώπιον του Κλιμακίου στοιχείων δεν διαπιστώθηκαν νομικές πλημμέλειες κατά την εξέταση της συνδρομής των όρων νομιμότητας της διαδικασίας ανάθεσης του ανωτέρω έργου που να κωλύουν την υπογραφή του οικείου σχεδίου σύμβασης, το οποίο επισυνάπτεται στην παρούσα Πράξη και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος αυτής. Επισημαίνεται, ωστόσο, ότι στο εν λόγω σχέδιο πρέπει να διορθωθεί, πριν την υπογραφή του, το νόμιμο ποσό της εγγυητικής επιστολής καλής εκτέλεσης, που πρέπει να κατατεθεί από την ανάδοχο εταιρεία, από το εσφαλμένως αναφερόμενο «47.483,00 €» στο ορθό «48.058,87 €», το οποίο αντιστοιχεί στο 5% της αξίας της σύμβασης εκτός Φ.Π.Α., σύμφωνα με το άρθρο 72 παρ. 1 β του ν.4412/2016. Δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου … και της αναδειχθείσας αναδόχου «…. A.E.», για την εκτέλεση του έργου «Αποκατάσταση ζημιών στεγών σχολείων και Δημοτικών κτιρίων Δήμου … από τη φυσική καταστροφή της 18ης και 19ης Σεπτεμβρίου 2020»

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑΣ:Με την 1/2023 Πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Υπηρεσία Επιτρόπου Τομέα Εξωτερικών (στο εξής: προσβαλλόμενη Πράξη) έγινε δεκτό ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της προαναφερόμενης σύμβασης, το οποίο αφορά στην ανάθεση, από την προσφεύγουσα Α.Α. στην εταιρεία «…», των υπηρεσιών καθαριότητας κτιρίων του Υπουργείου Εξωτερικών για τρία συνολικά χρόνια (στο εξής: ελεγχόμενη σύμβαση), «επισημαίνοντας» ότι «πρέπει να γίνει σχετική διόρθωση στο άρθρο 5 της σύμβασης, ώστε η εγγυητική επιστολή καλής εκτέλεσης να υπολογιστεί στο 4% επί της προϋπολογιζόμενης αξίας του διαγωνισμού και όχι στο 5% επί της συνολικής αξίας της σύμβασης».(...)Κατόπιν τούτων, πρέπει να γίνει δεκτό ότι, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με την κρινόμενη προσφυγή, η εγγύηση καλής εκτέλεσης της ελεγχόμενης σύμβασης υπολογίζεται, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 4.1 της οικείας Διακήρυξης, που καθορίζει το ύψος αυτής «σε ποσοστό 5% επί της αξίας της σύμβασης» κι όχι σύμφωνα με άρθρο 72 του ν. 4412/2016, όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρο 21 του ν. 4782/2021, οι διατάξεις του οποίου τέθηκαν σε ισχύ μεταγενέστερα (1.6.2021) της αποστολής της οικείας Διακήρυξης προς δημοσίευση στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (22.4.2021).Δέχεται την προσφυγή ανάκλησης.

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:Να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας που διενεργήθηκε από το Δήμο … για την ανάδειξη αναδόχων για την Ομάδα 4 του διαγωνισμού με αντικείμενο την «Προμήθεια καυσίμων κίνησης-θέρμανσης & ελαιολιπαντικών ειδών» και του οικείου σχεδίου σύμβασης(....)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, και λαμβανομένου υπόψη: α. ότι οι διευκρινίσεις που παρασχέθηκαν, ως προς τις ισχύουσες για τα είδη με Α/Α 6 και 12, τεχνικές προδιαγραφές, δεν γνωστοποιήθηκαν στην ανάδοχο εταιρεία έως την αποσφράγιση της προσφοράς της, ώστε να μπορούν να της αντιταχθούν, ως νόμιμη τροποποίηση των προβλεπομένων στις τεχνικές προδιαγραφές του Παραρτήματος Ι της διακήρυξης(....)δεν αντιστοιχούν, μετά την εν λόγω διευκρίνιση, σε είδη που ενδιαφερόταν να προμηθευτεί η αναθέτουσα Αρχή, το Κλιμάκιο κρίνει ότι πρέπει, τα είδη αυτά, να απαλειφθούν από το ελεγχόμενο σχέδιο σύμβασης. Κατά τα λοιπά, όμως, δεν συντρέχει ουσιώδης πλημμέλεια, κωλύουσα την υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης, υπό τον όρο ότι η εγγυητική επιστολή, της οποίας το ποσό δεν έχει συμπληρωθεί στο σχέδιο, θα αντιστοιχεί, κατά τη συμπλήρωσή του, σε ποσοστό 5% επί της αξίας της σύμβασης, χωρίς τον ΦΠΑ.Δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο νομιμότητας σχεδίου συμβάσεως, σύμφωνα με όσα αναφέρονται στο σκεπτικό (σκ. IV.) της παρούσας πράξης.

ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΕΠΠ/1297/2019.

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου σύμβασης και της υποκείμενης διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου για το αντικείμενο με τίτλο «Υπηρεσία διατήρησης παροχετευτικής ικανότητας ρεμάτων Π.Ε. Δυτικού και Βόρειου Τομέα Αθήνας (2021-2022)», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 1.967.796,45 ευρώ, μη συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α. (2.440.067,60 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α.), και συμβατικής αμοιβής 2.074.023,39 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α.).(....)Περαιτέρω, το Κλιμάκιο σημειώνει ότι η προσφυγή στην ως άνω μη νόμιμη διαδικασία διαπραγμάτευσης με τρεις οικονομικούς φορείς, οι οποίοι ούτε είχαν συμμετάσχει σε προηγούμενους διαγωνισμούς για την ανάθεση των ελεγχόμενων εργασιών ούτε τους ζητήθηκε να αποδείξουν την πλήρωση κάποιου κριτηρίου ποιοτικής επιλογής (χρηματοοικονομική επάρκεια, τεχνική/επαγγελματική ικανότητα, ISO, βλ. άρθρα 2.2.5 – 2.2.7 της οικείας διακήρυξης), είχε ως αποτέλεσμα την ανάθεση του ελεγχόμενου αντικειμένου με τελικό -κατόπιν διαπραγματεύσεων- ποσοστό έκπτωσης 15%, το οποίο μακράν απέχει από τα ποσοστά έκπτωσης που είχαν επιτευχθεί στους αμέσως προηγούμενους διαγωνισμούς ή και στους ακόμη παλαιότερους (βλ. σκ. 11 της παρούσας). Κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου σύμβασης μεταξύ της Περιφέρειας Αττικής και της εταιρείας … Α.Τ.Ε.Ε. για το αντικείμενο με τίτλο «Υπηρεσία διατήρησης παροχετευτικής ικανότητας ρεμάτων Π.Ε. Δυτικού και Βόρειου Τομέα Αθήνας (2021-2022)».

ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/733/2022.

Σχέδιο συμφωνίας – πλαίσιο με αντικείμενο την «Παροχή ολοκληρωμένων υπηρεσιών καθαριότητας, καλλωπισμού, πρασίνου και ευταξίας του Δήμου ...», συνολικής προϋπολογισθείσας δαπάνης 48.261.710,78 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α.) για τα Τμήματα 1 και 2 του διαγωνισμού(....)Λαμβάνοντας υπόψη ότι η συμφωνία – πλαίσιο δεν δημιουργεί νομική δέσμευση της αναθέτουσας αρχής, αλλά αποτελεί μέθοδο επιλογής αντισυμβαλλομένου και αποσκοπεί στον καθορισμό των όρων που διέπουν τις επιμέρους συμβάσεις που πρόκειται να συναφθούν, ήτοι τις εκτελεστικές συμβάσεις, με τις οποίες δημιουργείται τελικώς η συμβατική δέσμευση για την αγορά υπηρεσιών συγκεκριμένης ποσότητας ή αξίας ..., το Κλιμάκιο επισημαίνει ότι, εφόσον κρίνεται αναγκαία από την αναθέτουσα αρχή (Δήμο …) η σύναψη εκτελεστικών συμβάσεων, πρέπει να εκδίδεται σχετική απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής, ...στην οποία να τεκμηριώνεται η ανάγκη παροχής των συγκεκριμένων υπηρεσιών, που πρόκειται να ανατεθούν με την εκάστοτε εκτελεστική σύμβαση.(....)Κατά την υπογραφή κάθε εκτελεστικής σύμβασης πρέπει να κατατίθεται από την ανάδοχο ένωση εταιρειών εγγυητική επιστολή καλής εκτέλεσης (βλ. άρθρο 10 του σχεδίου της συμφωνίας – πλαίσιο), το ποσό της οποίας πρέπει να υπολογίζεται σε ποσοστό 4% επί της εκτιμώμενης αξίας της εκτελεστικής σύμβασης (και όχι 5%, όπως εσφαλμένως αναφέρεται στο σχέδιο της συμφωνίας – πλαίσιο)(....)Δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου συμφωνίας – πλαίσιο του Δήμου … με αντικείμενο την «Παροχή ολοκληρωμένων υπηρεσιών καθαριότητας, καλλωπισμού, πρασίνου και ευταξίας του Δήμου …» για τα Τμήματα 1 και 2 του οικείου διαγωνισμού, με τις επισημάνσεις που αναφέρονται στην σκέψη 13 της παρούσας.

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Για να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου της 1ης «συμπληρωματικής» σύμβασης με αντικείμενο τις υπηρεσίες «Αποκομιδής – μεταφοράς και διαχείρισης ΑΣΑ, σάρωσης (μηχανικής και χειρωνακτικής), χορτοκοπής, κλαδοκοπής (μηχανικής και χειρωνακτικής) καθώς και αποκομιδής και διαχείρισης δημοτικών αποβλήτων συσκευασίας του Δήμου …», ποσού 1.243.752,41 ευρώ, πλέον Φ.Π.Α., για δύο έτη, ή 1.865.628,61 ευρώ, πλέον Φ.Π.Α., με δικαίωμα προαίρεσης για ένα επιπλέον έτος(....)το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν συντρέχει λόγος που να κωλύει τη σύναψη της 1ης τροποποιητικής σύμβασης, με την επισήμανση ότι, στο συμβατικό κείμενο της τελευταίας, πρέπει να συμπληρωθεί ως αξία της εγγυητικής επιστολής καλής εκτέλεσης ποσό 62.187,62 ευρώ, που αντιστοιχεί σε ποσοστό 5% επί της αξίας της ελεγχόμενης τροποποιητικής σύμβασης(....)Δεν κωλύεται η υπογραφή...

ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΣ/ΚΛ.Ζ/89/2017.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης για την ανάθεση του έργου του Δήμου … Αττικής με τίτλο «Αποκατάσταση Σχολικών Μονάδων από τον σεισμό της 19ης Ιουλίου 2019 στο Δήμο …», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 1.747.160,00 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α.)(....)Αναβάλλει την έκδοση οριστικής Πράξης επί της νομιμότητας της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης του έργου «Αποκατάσταση Σχολικών Μονάδων από τον σεισμό της 19ης Ιουλίου 2019 στο Δήμο …».Διατάσσει τη συμπλήρωση των στοιχείων του φακέλου με τα διαλαμβανόμενα στο σκεπτικό στοιχεία.

Προμήθεια καυσίμων θέρμανσης και κίνησης...ζητείται η ανάκληση της 78/2019 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Ως εκ τούτου, δεν είναι βέβαιο ότι οι υποψήφιοι θα προσέφεραν τα ίδια ποσοστά έκπτωσης, σε περίπτωση που η διακήρυξη προέβλεπε τη δυνατότητα προμήθειας για επιμέρους ποσότητες (ανά είδος καυσίμου ή /και φορέα). Β) Περαιτέρω, ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλόμενη Πράξη ότι στο σχέδιο σύμβασης μεταξύ της .... και της αναδόχου δεν έχουν περιληφθεί διατάξεις για την καταβολή και επιστροφή της εγγύησης καλής εκτέλεσης, σε ποσοστό 5% επί της αξίας της σύμβασης αυτής, όπως προβλέπεται από το άρθρο 4.1 της διακήρυξης. Με την κρινόμενη δε αίτηση ανάκλησης προβάλλεται αβασίμως ότι δεν απαιτείται να καταβληθεί η εγγύηση αυτή, κατ’ εφαρμογή του τρίτου εδαφίου του άρθρου 72 παρ. 1 β) του ν. 4412/2016, διότι η αξία της σύμβασης, χωρίς ΦΠΑ, είναι κατώτερη των 20.000 ευρώ, και συγκεκριμένα ανέρχεται στο ποσό των 19.511,20 ευρώ. Και τούτο διότι, όπως προαναφέρθηκε στη σκέψη IV της παρούσας, η εξαίρεση αυτή εφαρμόζεται μόνο στην περίπτωση κατά την οποία δεν ορίζεται άλλως στα έγγραφα της σύμβασης. Όμως, εν προκειμένω, στο άρθρο 4.1 της διακήρυξης ορίζεται ότι για την υπογραφή της σύμβασης απαιτείται η παροχή εγγύησης καλής εκτέλεσης, σύμφωνα με το άρθρο 72 παρ. 1 β) του ν. 4412/2016, ποσοστού 5% επί της αξίας της σύμβασης, εκτός ΦΠΑ, και κατατίθεται πριν ή κατά την υπογραφή της σύμβασης, χωρίς να προβλέπεται η εξαίρεση για σύμβαση αξίας κατώτερης των 20.000 ευρώ. Συνεπώς, για να είναι νόμιμη η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ της .... και της αναδόχου, θα πρέπει να προστεθούν σε αυτό διατάξεις που αφορούν στην καταβολή και επιστροφή της κατ’ άρθρο 4.1 της διακήρυξης εγγύησης καλής εκτέλεσης, σε ποσοστό 5% επί της αξίας της σύμβασης, εκτός ΦΠΑ.Κατόπιν των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτή, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη Πράξη και να κριθεί ότι δεν κωλύεται η υπογραφή των υποβληθέντων σχεδίων σύμβασης, υπό τον όρο ότι στο σχέδιο σύμβασης που αφορά τη ...., θα προστεθούν διατάξεις για την καταβολή και επιστροφή της κατ’ άρθρο 4.1 της διακήρυξης εγγύησης καλής εκτέλεσης, σε ποσοστό 5% επί της αξίας της σύμβασης αυτής, εκτός Φ.Π.Α.

Παροχή Υπηρεσιών Φύλαξης Κτιριακών Εγκαταστάσεων:Ζητείται η ανάκληση της 677/2021 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου διά της Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων και της πρώτης προσφεύγουσας εταιρείας με τίτλο «Για την επιλογή αναδόχου για την παροχή υπηρεσιών φύλαξης, για την κάλυψη των αναγκών των κτηριακών εγκαταστάσεων του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, για χρονικό διάστημα είκοσι επτά (27) μηνών και με δυνατότητα παράτασης για ένα (1) επιπλέον έτος», συνολικής προϋπολογισθείσας δαπάνης 2.167.741,93 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου δικαιώματος προαίρεσης, πλέον ΦΠΑ).(....)Εξάλλου, αναφορικά με το ύψος του ποσού της εγγυητικής επιστολής καλής εκτέλεσης που προβλέπεται στο άρθρο 10 του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης, ρητώς αναφέρεται στη δεύτερη από τις ανωτέρω ένδικες προσφυγές, ότι θα υπολογιστεί σε ποσοστό 4% επί της εκτιμώμενης προϋπολογισθείσας δαπάνης, μη συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος προαίρεσης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 72 παρ. 4 του ν. 4412/2016, όπως ισχύει μετά την αντικατάστασή του με το άρθρο 21 του ν. 4782/2021 (Α΄ 36) και ισχύει για τους διαγωνισμούς οι διακηρύξεις των οποίων δημοσιεύονται μετά την 1η Ιουνίου 2021 (πρβλ. αποφ. 197-199/2022 Έβδ. Τμ. ΕλΣυν). Ανακαλεί την 677/2021 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.​ Αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης, μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και της εταιρείας με την επωνυμία «… Ε.Π.Ε.» και τον διακριτικό τίτλο «… Ε.Π.Ε.», με τίτλο «Για την επιλογή αναδόχου για την παροχή υπηρεσιών φύλαξης, για την κάλυψη των αναγκών των κτηριακών εγκαταστάσεων του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, για χρονικό διάστημα είκοσι επτά (27) μηνών και με δυνατότητα παράτασης για ένα (1) επιπλέον έτος» (Διακήρυξη 71674/Β4/16.6.2021), υπό τον όρο ότι  θα διορθωθεί το χρηματικό ποσό της εγγυητικής επιστολής καλής εκτέλεσης κατά τα αναλυτικότερα διαλαμβανόμενα στο σκεπτικό.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Ζητείται η ανάκληση της 867/2021 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου κατά το μέρος εκείνο, με το οποίο, αφού κρίθηκε ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ της δεύτερης προσφεύγουσας Περιφέρειας Κρήτης και της πρώτης προσφεύγουσας εργοληπτικής επιχείρησης, με αντικείμενο την υλοποίηση του έργου της Περιφέρειας Κρήτης «ΕΠΕΙΓΟΥΣΑ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΖΗΜΙΩΝ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟΥ ΟΔΙΚΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ ΠΕ ΧΑΝΙΩΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΦΥΣΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΕΣ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2019» 48ο υποέργο «ΕΠΕΙΓΟΥΣΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΚΑΘΟΛΙΣΘΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΟΔΟΣΤΡΩΜΑΤΩΝΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΕΠΑΡΧΙΑΚΗ ΟΔΟ 1 ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΣΥΝΔΕΟΜΕΝΟΥΣ ΔΡΟΜΟΥΣ» προϋπολογιζόμενης δαπάνης 1.935.483,87 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α.), τέθηκε ως επισήμανση ότι πριν την υπογραφή του «το ποσό της εγγυητικής επιστολής καλής εκτέλεσης πρέπει να υπολογισθεί, σύμφωνα με το άρθρο 72 του ν. 4412/2016, όπως ισχύει» (ήτοι μετά την τροποποίησή του από το άρθρο 21 του ν. 4782/2021, Α΄36).(....)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, οι ένδικες προσφυγές ανάκλησης πρέπει να γίνουν δεκτές και να ανακληθεί εν μέρει η προσβαλλομένη 867/2021 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου και ειδικότερα, κατά το μέρος αυτής που αφορά στην επισήμανση για τη συμπλήρωση της προβλεπόμενης στο υποβληθέν σχέδιο σύμβασης εγγυητικής επιστολής καλής εκτέλεσης, η οποία πρέπει να απαλειφθεί από την σκέψη 4 της ανωτέρω Πράξης. Επίσης, πρέπει να διαταχθεί η απόδοση του παραβόλου στην πρώτη προσφεύγουσα (άρθρο 310 παρ. 1 ν. 4700/2020).Δέχεται τις προσφυγές ανάκλησης.