Προμήθεια καυσίμων θέρμανσης και κίνησης...ζητείται η ανάκληση της 78/2019 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Ως εκ τούτου, δεν είναι βέβαιο ότι οι υποψήφιοι θα προσέφεραν τα ίδια ποσοστά έκπτωσης, σε περίπτωση που η διακήρυξη προέβλεπε τη δυνατότητα προμήθειας για επιμέρους ποσότητες (ανά είδος καυσίμου ή /και φορέα). Β) Περαιτέρω, ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλόμενη Πράξη ότι στο σχέδιο σύμβασης μεταξύ της .... και της αναδόχου δεν έχουν περιληφθεί διατάξεις για την καταβολή και επιστροφή της εγγύησης καλής εκτέλεσης, σε ποσοστό 5% επί της αξίας της σύμβασης αυτής, όπως προβλέπεται από το άρθρο 4.1 της διακήρυξης. Με την κρινόμενη δε αίτηση ανάκλησης προβάλλεται αβασίμως ότι δεν απαιτείται να καταβληθεί η εγγύηση αυτή, κατ’ εφαρμογή του τρίτου εδαφίου του άρθρου 72 παρ. 1 β) του ν. 4412/2016, διότι η αξία της σύμβασης, χωρίς ΦΠΑ, είναι κατώτερη των 20.000 ευρώ, και συγκεκριμένα ανέρχεται στο ποσό των 19.511,20 ευρώ. Και τούτο διότι, όπως προαναφέρθηκε στη σκέψη IV της παρούσας, η εξαίρεση αυτή εφαρμόζεται μόνο στην περίπτωση κατά την οποία δεν ορίζεται άλλως στα έγγραφα της σύμβασης. Όμως, εν προκειμένω, στο άρθρο 4.1 της διακήρυξης ορίζεται ότι για την υπογραφή της σύμβασης απαιτείται η παροχή εγγύησης καλής εκτέλεσης, σύμφωνα με το άρθρο 72 παρ. 1 β) του ν. 4412/2016, ποσοστού 5% επί της αξίας της σύμβασης, εκτός ΦΠΑ, και κατατίθεται πριν ή κατά την υπογραφή της σύμβασης, χωρίς να προβλέπεται η εξαίρεση για σύμβαση αξίας κατώτερης των 20.000 ευρώ. Συνεπώς, για να είναι νόμιμη η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ της .... και της αναδόχου, θα πρέπει να προστεθούν σε αυτό διατάξεις που αφορούν στην καταβολή και επιστροφή της κατ’ άρθρο 4.1 της διακήρυξης εγγύησης καλής εκτέλεσης, σε ποσοστό 5% επί της αξίας της σύμβασης, εκτός ΦΠΑ.Κατόπιν των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτή, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη Πράξη και να κριθεί ότι δεν κωλύεται η υπογραφή των υποβληθέντων σχεδίων σύμβασης, υπό τον όρο ότι στο σχέδιο σύμβασης που αφορά τη ...., θα προστεθούν διατάξεις για την καταβολή και επιστροφή της κατ’ άρθρο 4.1 της διακήρυξης εγγύησης καλής εκτέλεσης, σε ποσοστό 5% επί της αξίας της σύμβασης αυτής, εκτός Φ.Π.Α.

ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ, ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΟΠΙΚΩΝ ΒΛΑΒΩΝ.(...)Κατόπιν τούτων, πρέπει να γίνει δεκτό ότι, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με την κρινόμενη προσφυγή και την υπέρ αυτής παρέμβαση, η εγγύηση καλής εκτέλεσης της ελεγχόμενης σύμβασης, υπολογίζεται σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 17.1 της οικείας Διακήρυξης που καθορίζει το ύψος αυτής «σε ποσοστό 5% επί της αξίας της σύμβασης» κι όχι σύμφωνα με άρθρο 72 του ν. 4412/2016, το οποίο εντάσσεται στο μη εφαρμοστέο εν προκειμένω Βιβλίο Ι του ν. 4412/2016, ούτε με βάση το άρθρο 302 του ίδιου νόμου, το οποίο δεν εφαρμόζεται, κατ’ άρθρο 222 παράγραφος 7 ν. 4412/2016, στην περίπτωση της Ε.ΥΔ.Α.Π. και το οποίο καθορίζει το ύψος της εγγύησης σε ποσοστό 5% «επί της εκτιμώμενης αξίας της σύμβασης».  

ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΕΡΓΑ:Με τα δεδομένα αυτά, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη νομική σκέψη, το Τμήμα κρίνει ότι, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με την κρινόμενη αίτηση, η εγγύηση καλής εκτέλεσης της επίμαχης σύμβασης πρέπει να υπολογιστεί με βάση τα οριζόμενα στο άρθρο 157 του ν. 4281/2014, όπως άλλωστε ρητά προβλέπεται και από το άρθρο 17 της οικείας διακήρυξης. Τούτο, διότι κατά τα προβλεπόμενα στο άρθρο 201 παρ. 5 του ίδιου νόμου η δημοσίευση της περίληψης του επίμαχου διαγωνισμού έλαβε χώρα στις 17.10.2014, ήτοι μετά την έναρξη ισχύος του άρθρου αυτού (8.8.2014) και συνεπώς δεν γεννάται καμιά αμφιβολία ότι εφαρμόζονται επ’ αυτού οι διατάξεις του προαναφερόμενου άρθρου 157 του ν. 4281/2014. Κατά συνέπεια, ορθώς εν προκειμένω, όπως προκύπτει από το υποβληθέν σχέδιο σύμβασης, το ύψος της εγγύησης καλής εκτέλεσης υπολογίστηκε σε ποσοστό 5% επί της αξίας της σύμβασης...η ένδικη αίτηση ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτή και να ανακληθεί εν μέρει η προσβαλλομένη 53/2014 πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην 15η Υπηρεσία, ...

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Για να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου της 1ης «συμπληρωματικής» σύμβασης με αντικείμενο τις υπηρεσίες «Αποκομιδής – μεταφοράς και διαχείρισης ΑΣΑ, σάρωσης (μηχανικής και χειρωνακτικής), χορτοκοπής, κλαδοκοπής (μηχανικής και χειρωνακτικής) καθώς και αποκομιδής και διαχείρισης δημοτικών αποβλήτων συσκευασίας του Δήμου …», ποσού 1.243.752,41 ευρώ, πλέον Φ.Π.Α., για δύο έτη, ή 1.865.628,61 ευρώ, πλέον Φ.Π.Α., με δικαίωμα προαίρεσης για ένα επιπλέον έτος(....)το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν συντρέχει λόγος που να κωλύει τη σύναψη της 1ης τροποποιητικής σύμβασης, με την επισήμανση ότι, στο συμβατικό κείμενο της τελευταίας, πρέπει να συμπληρωθεί ως αξία της εγγυητικής επιστολής καλής εκτέλεσης ποσό 62.187,62 ευρώ, που αντιστοιχεί σε ποσοστό 5% επί της αξίας της ελεγχόμενης τροποποιητικής σύμβασης(....)Δεν κωλύεται η υπογραφή...

ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΣ/ΚΛ.Ζ/89/2017.

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας του διαγωνισμού και του σχεδίου σύμβασης για την «Υπηρεσία διατήρησης παροχετευτικής ικανότητας ρεμάτων Π.Ε. Κεντρικού και Νοτίου Τομέα Αθήνας (2021-2022)», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 1.048.387,09 ευρώ, μη συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α., και συμβατικής αμοιβής 912.096,768 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α.(....)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο δεν διαπιστώνει ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες που να κωλύουν την υπογραφή του ως άνω υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης, αντίγραφο του οποίου τηρείται ηλεκτρονικά στη Γραμματεία του Κλιμακίου. Ωστόσο, το Κλιμάκιο επισημαίνει ότι πρέπει να διορθωθεί η πρόβλεψη του υπό έλεγχο σχεδίου περί του ποσού της οφειλόμενης εγγύησης καλής εκτέλεσης, δεδομένου ότι σε αυτό αναγράφεται ότι το ως άνω ποσό αντιστοιχεί σε ποσοστό 4% επί της αξίας της σύμβασης, χωρίς Φ.Π.Α., αντί του ορθού 4% επί της εκτιμώμενης αξίας της σύμβασης σύμφωνα με το άρθρο 4.1. της διακήρυξης και με τις διατάξεις του άρθρου 72 παρ. 4 και  6 του ν. 4412/2016 όπως ίσχυαν κατά τον χρόνο  αποστολής της υπό έλεγχο διακήρυξης στην Επίσημη Εφημερίδα της Ένωσης (24/9/2021 και στις 6/10/2021), ήτοι μετά την τροποποίησή τους με τον ν. 4782/2021 (Α΄ 36/9.3.2021) 

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Ζητείται η ανάκληση της 866/2021 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου κατά το μέρος εκείνο, με το οποίο, αφού κρίθηκε ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ της δεύτερης προσφεύγουσας Περιφέρειας Κρήτης και της πρώτης προσφεύγουσας εργοληπτικής επιχείρησης, με αντικείμενο την υλοποίηση του έργου «ΕΠΕΙΓΟΥΣΑ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΖΗΜΙΩΝ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟΥ ΟΔΙΚΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ ΠΕ ΧΑΝΙΩΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΦΥΣΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΕΣ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2019» 46ο υποέργο «ΕΠΕΙΓΟΥΣΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΚΑΘΙΖΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΕΔΑΦΙΚΗΣ ΑΣΤΑΘΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ………» προϋπολογιζόμενης δαπάνης 1.612.903,23 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α.), τέθηκε ως επισήμανση ότι πριν την υπογραφή του «το ποσό της εγγυητικής επιστολής καλής εκτέλεσης πρέπει να υπολογισθεί, σύμφωνα με το άρθρο 72 του ν. 4412/2016, όπως ισχύει» (ήτοι μετά την τροποποίησή του από το άρθρο 21 του ν. 4782/2021, Α΄36).(....)Εξάλλου, αντίθετη ερμηνευτική εκδοχή, σύμφωνα με την οποία ο ανάδοχος του έργου θα υποχρεούταν να καταθέσει εγγύηση καλής εκτέλεσης υπολογιζόμενη σύμφωνα με το καθεστώς που εισήγαγε η διάταξη του παραπάνω άρθρου, δηλαδή σε ποσοστό 5% επί της εκτιμώμενης αξίας της σύμβασης (χωρίς να συμπεριλαμβάνονται τα δικαιώματα προαίρεσης), θα συνιστούσε μη επιτρεπόμενη εκ των υστέρων και όλως αυθαίρετη τροποποίηση ουσιώδους όρου του διαγωνισμού, λόγω της μεγάλης διαφοράς ως προς το ύψος της απαιτούμενης εγγυητικής επιστολής καλής εκτέλεσης με απρόσμενες και δυσμενείς οικονομικές επιπτώσεις για τον ανάδοχο κατά το στάδιο της συνομολόγησης της σύμβασης, γεγονός που αντίκειται ευθέως στις αρχές της διαφάνειας, της ισότητας των διαγωνιζομένων και της ασφάλειας δικαίου, που κατοχυρώνονται στο εθνικό και ενωσιακό δίκαιο (πρβλ. ΔΕΕ C-181/2020, σκέψη 47 και την εκεί παρατιθέμενη νομολογία,  απόφαση της 10ης Μαΐου 2012 στην υπόθεση C-368/10 Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατά Βασιλείου των Κάτω Χωρών, σκ. 109, Ε.Α. ΣτΕ 603, 1148/2009). Τούτο άλλωστε επιβεβαιώνεται και από την επιλογή του νομοθέτη να ορίσει για τη διάταξη αυτή συγκεκριμένο χρόνο έναρξης ισχύος της (1.6.2021) και να μη εισάγει ειδική ρητή μεταβατική διάταξη που να καταλαμβάνει αναδρομικά και τις εκκρεμείς κατά τον ως άνω χρόνο διαγωνιστικές διαδικασίες.Δέχεται τις προσφυγές ανάκλησης.

Προμήθεια διάφορων ειδών και υλικών για την Παρασκευή συσσιτίου των κρατουμένων του Γενικού Καταστήματος Κράτησης Θεσσαλονίκης.(...) Με τα δεδομένα αυτά το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν διαπιστώνονται ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες που να κωλύουν την υπογραφή των υποβληθέντων προς έλεγχο σχεδίων σύμβασης, με την επισήμανση ότι πρέπει στο άρθρο 14 αυτών να διορθωθεί το ποσό της εγγύησης καλής εκτέλεσης σύμφωνα με το άρθρο 4.1 της διακήρυξης, σε ποσοστό 4% επί της εκτιμώμενης, δηλαδή της προϋπολογιζόμενης, αξίας της σύμβασης ή του τμήματος της σύμβασης, αντί για το λανθασμένα αναγραφέν ποσό που προκύπτει από την εφαρμογή του ανωτέρω ποσοστού (4%) επί της συνολικής αξίας εκάστης σύμβασης.

Σχέδιο συμφωνίας – πλαίσιο με αντικείμενο την «Παροχή ολοκληρωμένων υπηρεσιών καθαριότητας, καλλωπισμού, πρασίνου και ευταξίας του Δήμου ...», συνολικής προϋπολογισθείσας δαπάνης 48.261.710,78 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α.) για τα Τμήματα 1 και 2 του διαγωνισμού(....)Λαμβάνοντας υπόψη ότι η συμφωνία – πλαίσιο δεν δημιουργεί νομική δέσμευση της αναθέτουσας αρχής, αλλά αποτελεί μέθοδο επιλογής αντισυμβαλλομένου και αποσκοπεί στον καθορισμό των όρων που διέπουν τις επιμέρους συμβάσεις που πρόκειται να συναφθούν, ήτοι τις εκτελεστικές συμβάσεις, με τις οποίες δημιουργείται τελικώς η συμβατική δέσμευση για την αγορά υπηρεσιών συγκεκριμένης ποσότητας ή αξίας ..., το Κλιμάκιο επισημαίνει ότι, εφόσον κρίνεται αναγκαία από την αναθέτουσα αρχή (Δήμο …) η σύναψη εκτελεστικών συμβάσεων, πρέπει να εκδίδεται σχετική απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής, ...στην οποία να τεκμηριώνεται η ανάγκη παροχής των συγκεκριμένων υπηρεσιών, που πρόκειται να ανατεθούν με την εκάστοτε εκτελεστική σύμβαση.(....)Κατά την υπογραφή κάθε εκτελεστικής σύμβασης πρέπει να κατατίθεται από την ανάδοχο ένωση εταιρειών εγγυητική επιστολή καλής εκτέλεσης (βλ. άρθρο 10 του σχεδίου της συμφωνίας – πλαίσιο), το ποσό της οποίας πρέπει να υπολογίζεται σε ποσοστό 4% επί της εκτιμώμενης αξίας της εκτελεστικής σύμβασης (και όχι 5%, όπως εσφαλμένως αναφέρεται στο σχέδιο της συμφωνίας – πλαίσιο)(....)Δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου συμφωνίας – πλαίσιο του Δήμου … με αντικείμενο την «Παροχή ολοκληρωμένων υπηρεσιών καθαριότητας, καλλωπισμού, πρασίνου και ευταξίας του Δήμου …» για τα Τμήματα 1 και 2 του οικείου διαγωνισμού, με τις επισημάνσεις που αναφέρονται στην σκέψη 13 της παρούσας.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ: Σύμβαση εκτέλεσης έργου βελτίωσης εθνικής οδού. Εγγύηση καλής εκτέλεσης. Επισήμανση να συμπληρωθεί το νόμιμο ποσό της εγγυητικής επιστολής καλής εκτέλεσης που πρέπει να κατατεθεί από τον ανάδοχο, σύμφωνα με το άρθρο 72 του ν. 4412/2016, όπως ισχύει, μετά την τροποποίησή του από το άρθρο 21 του ν. 4782/2021. Κρίσιμος χρόνος για την οριστικοποίηση του οικείου θεσμικού πλαισίου διενέργειας του διαγωνισμού και σύναψης της σύμβασης.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:(....)να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης για την ανάθεση, από τον Δήμο …, του έργου «Αποκατάσταση ζημιών στεγών σχολείων και Δημοτικών κτιρίων Δήμου … από τη φυσική καταστροφή της 18ης και 19ης Σεπτεμβρίου 2020», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 1.129.032,26 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α. (1.400.000,00 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.), και συμβατικής δαπάνης 961.177,41 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α. (1.191.859,99 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.).(....)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, από τον έλεγχο των υποβληθέντων ενώπιον του Κλιμακίου στοιχείων δεν διαπιστώθηκαν νομικές πλημμέλειες κατά την εξέταση της συνδρομής των όρων νομιμότητας της διαδικασίας ανάθεσης του ανωτέρω έργου που να κωλύουν την υπογραφή του οικείου σχεδίου σύμβασης, το οποίο επισυνάπτεται στην παρούσα Πράξη και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος αυτής. Επισημαίνεται, ωστόσο, ότι στο εν λόγω σχέδιο πρέπει να διορθωθεί, πριν την υπογραφή του, το νόμιμο ποσό της εγγυητικής επιστολής καλής εκτέλεσης, που πρέπει να κατατεθεί από την ανάδοχο εταιρεία, από το εσφαλμένως αναφερόμενο «47.483,00 €» στο ορθό «48.058,87 €», το οποίο αντιστοιχεί στο 5% της αξίας της σύμβασης εκτός Φ.Π.Α., σύμφωνα με το άρθρο 72 παρ. 1 β του ν.4412/2016. Δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου … και της αναδειχθείσας αναδόχου «…. A.E.», για την εκτέλεση του έργου «Αποκατάσταση ζημιών στεγών σχολείων και Δημοτικών κτιρίων Δήμου … από τη φυσική καταστροφή της 18ης και 19ης Σεπτεμβρίου 2020»