Διαμόρφωση κοινόχρηστων χώρων οικισμού:..Με δεδομένα αυτά, η παράλειψη υποβολής της επίμαχης σύμβασης έργου, προϋπολογισμού άνω των 200.000 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., στον προσυμβατικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου καθιστά αυτήν άκυρη και την ερειδόμενη σε αυτήν εντελλόμενη δαπάνη μη νόμιμη. Κατόπιν αυτών, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη της παρούσας Πράξης, η σύμβαση, για την εκτέλεση τμήματος της οποίας εκδόθηκε το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα, υπέκειτο, ως εκ του προϋπολογισμού της, σε προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας, η παράλειψη δε αυτού την καθιστά αυτοδικαίως άκυρη, μη δυνάμενη να αναπτύξει οποιαδήποτε ενέργεια μεταξύ των συμβαλλομένων μερών, όπως η υποχρέωση καταβολής της συμφωνηθείσας αμοιβής στη φερόμενη ως δικαιούχο του εντάλματος εταιρεία. Οι διατάξεις που αναφέρονται ανωτέρω είναι σαφείς, υπάρχει δε από μακρού χρόνου εφαρμογή αυτών χωρίς οποιαδήποτε ερμηνευτική διχογνωμία αναφορικά με την υπαγωγή των συναπτόμενων από δημοτικές επιχειρήσεις ύδρευσης-αποχέτευσης συμβάσεων στον έλεγχο αυτό, για τον λόγο αυτό δεν χωρεί αναγνώριση συγγνωστής πλάνης στο πρόσωπο των αρμοδίων οργάνων της Αναθέτουσας Αρχής. Αλυσιτελώς, άλλωστε, η Δ.Ε.Υ.Α.Τ. ισχυρίζεται ότι δεν συντρέχει άλλος λόγος μη νομιμότητας της σύμβασης επί της οποίας ερείδεται η εντελλόμενη δαπάνη, δεδομένου ότι η επίμαχη σύμβαση δεν ελέγχθηκε, σύμφωνα με το ύψος της προϋπολογισθείσας γι’ αυτή δαπάνης (ποσού 450.000,00 ευρώ), από τον αρμόδιο Επίτροπο του Ελεγκτικού Συνεδρίου ως προς τη νομιμότητά της, ενώ το τυχαίο γεγονός ότι δεν υποβλήθηκαν ενστάσεις δεν συνεπάγεται άνευ άλλου τινός τη νομιμότητα της διενεργηθείσας διαδικασίας.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΣΚΥΡΟΔΕΜΑΤΩΝ:(...)Επί της ελεγχόμενης διαδικασίας κρίνονται τα ακόλουθα: Κατ’ επιταγή της αρχής της διαφάνειας, η οποία διέπει τις διαδικασίες ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων, η αναθέτουσα αρχή οφείλει να λαμβάνει θέση επί της ουσίας σε προσφυγές διαγωνιζόμενων που άπτονται αμιγώς τεχνικών ζητημάτων, απαντώντας επαρκώς και αιτιολογημένα, πριν προβεί στην κατακύρωση του αποτελέσματος του διαγωνισμού. Η υποχρέωση της αναθέτουσας αρχής να απαντήσει αιτιολογημένα στις προσφυγές των διαγωνιζομένων επιβάλλεται και από τις διατάξεις που προβλέπουν τον προσυμβατικό έλεγχο των δημοσίων συμβάσεων από το Ελεγκτικό Συνέδριο, καθώς σε αντίθετη περίπτωση καθίσταται αδύνατος, ενόψει της φύσης των προβαλλόμενων λόγων, ο δικαστικός έλεγχος της νομιμότητας της οικείας σύμβασης (Ε.Σ. VI Τμ. αποφ. 2509/2009, 780/2011). Εν προκειμένω, η απόρριψη για τυπικούς λόγους, με την 228/2016 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής, της προδικαστικής προσφυγής της εταιρείας «......» κατά της τεχνικής προσφοράς της εταιρείας «......» δεν είναι νόμιμη. Τούτο διότι, αφού οι λόγοι της προσφυγής αυτής, όπως εκτίθενται ανωτέρω, αφορούσαν σε τεχνικής φύσης ζητήματα, όφειλε η Επιτροπή του διαγωνισμού, προκειμένου να κρίνει αποδεκτή την εν λόγω τεχνική προσφορά, να απαντήσει αιτιολογημένα, κατ’ επιταγή της αρχής της διαφάνειας, στις αιτιάσεις της προσφεύγουσας εταιρείας, ώστε να καταστεί δυνατός ο έλεγχος νομιμότητας της διαγωνιστικής διαδικασίας από το Ελεγκτικό Συνέδριο. Η πλημμέλεια δε αυτή καθιστά μη νόμιμη τη διαδικασία τεχνικής αξιολόγησης της προσφοράς της ανωτέρω εταιρείας, η οποία, σε κάθε περίπτωση, δεν αποδεικνύεται ότι υπέβαλε την τεχνική της προσφορά σύμφωνα με τα οριζόμενα από το άρθρο 10.3.1 της διακήρυξης. Συνεπώς, είναι μη νόμιμη η κατακύρωση στην εταιρεία «......» του αποτελέσματος του διαγωνισμού.(ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/Τμ.6/1344/2017

ΒΕΒΑΙΩΣΗ ΜΟΝΙΜΗΣ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ-ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑ ΕΦΕΤΕΙΟΥ: (...)Επειδή, εν προκειμένω, η εκκαλουμένη απόφαση εκδόθηκε, κατά τα εκτεθέντα στις σκέψεις 2 και 3, επί διαφοράς, η οποία αφορά τη χορήγηση βεβαίωσης μόνιμης κατοικίας, δηλαδή επί διαφοράς σχετικής με την εφαρμογή της νομοθεσίας περί ΟΤΑ, η οποία εμπίπτει στην περ. ια της παρ. 1 του άρθρου 1 του ν. 702/1977, όπως η διάταξη αυτή συμπληρώθηκε με το άρθρο 47 παρ. 1 του ν. 3900/2010. Επομένως, η εκκαλουμένη απόφαση δεν υπέκειτο σε έφεση...Απορρίπτει την έφεση.

Προμήθεια, μεταφορά και τοποθέτηση δύο λυόμενων οικίσκων για τις ανάγκες σχολείων. (..) Με τα δεδομένα αυτά η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη. Ειδικότερα, η προμήθεια και εγκατάσταση των δύο λυόμενων αιθουσών σε σχολεία των δημοτικών κοινοτήτων … και … αποτελούν εργασίες δόμησης, σύμφωνα με το άρθρο 4 του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού, για τις οποίες απαιτείται η έκδοση άδειας δόμησης από την αρμόδια πολεοδομική υπηρεσία, που όμως ο Δήμος δεν φρόντισε να εκδοθεί. Η εν λόγω εγκατάσταση, συνεπώς, συνιστά αυθαίρετη κατασκευή, η οποία, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, δεν έχει νομιμοποιηθεί. Δοθέντος δε ότι η ύπαρξη άδειας δόμησης συνδέεται άρρηκτα με την σύμφωνη με την κείμενη πολεοδομική νομοθεσία εκτέλεση του έργου, η έλλειψη δε αυτής παράγει και δημοσιονομικές συνέπειες που απορρέουν από την επιβολή προστίμων για τη νομιμοποίησή της ή σε περίπτωση μη νομιμοποίησης για την κατεδάφιση ή τη διατήρηση της αυθαίρετης κατασκευής, η έλλειψη άδειας δόμησης καθιστά μη νόμιμες τις δαπάνες που απορρέουν από την εκτέλεση της αυθαίρετης κατασκευής. Ενόψει, όμως, του ότι αφενός υφίσταται οξύ και επείγον πρόβλημα σχολικής στέγης στις προαναφερόμενες δημοτικές κοινότητες και ότι, αφετέρου, μετά τη διατύπωση της υπό κρίση διαφωνίας έχουν υποβληθεί οι 605/03/11.1.2018 και 606/03/ 11.1.2018 αιτήσεις έγκρισης δόμησης, συγγνωστώς και χωρίς πρόθεση κατα-στρατήγησης των κείμενων διατάξεων τα αρμόδια όργανα του Δήμου υπέλαβαν ότι η μη τήρηση από την αρχή της ως άνω διαδικασίας έκδοσης άδειας δόμησης δεν καθιστά μη νόμιμη την ελεγχόμενη δαπάνη.(συγγνωστή πλάνη)

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ:Με την αίτηση αυτή επιδιώκεται η ανάκληση της 207/2012 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ, το Τμήμα κρίνει ότι ορθώς κατ’ αποτέλεσμα το Κλιμάκιο απείχε του ελέγχου νομιμότητας του υποβληθέντος ενώπιόν του σχεδίου σύμβασης. Ειδικότερα ορθά τούτο έκρινε ότι η υπό κατάρτιση σύμβαση, κατά το μέρος που ερείδεται σε ενεργοποίηση του περιλαμβανομένου στη 461/29.6.2007 αρχική σύμβαση δικαιώματος προαίρεσης, δεν υπάγεται, λόγω της φύσης αυτού, αυτοτελώς εκ νέου σε έλεγχο νομιμότητας στο στάδιο της ενεργοποίησής του, καθόσον, ως αναπόσπαστο μέρος της αρχικής σύμβασης, ελέγχθηκε κατά τον προσυμβατικό έλεγχο αυτής με την 162/2007 πράξη του και κρίθηκε νόμιμο. Με την υπό κρίση αίτηση προβάλλεται ότι εσφαλμένα το Κλιμάκιο έκρινε ότι μη νομίμως η από 4.5.2009 σύμβαση δεν υποβλήθηκε για έλεγχο νομιμότητας, υπολαμβάνοντας εσφαλμένα ως κατώτατο χρηματικό όριο το ποσό των 1.000.000,00 ευρώ και όχι το ποσό των 5.000.000,00 ευρώ, δοθέντος ότι τόσο η αρχική όσο και η από 4.5.2009 σύμβαση συγχρηματοδοτούνται από το Ε.Τ.Π.Α...(..)Με δεδομένο επομένως ότι η από 4.5.2009 σύμβαση είναι συγχρηματοδοτούμενη από κονδύλια της Ε.Ε. και δεν υπερβαίνει το όριο των 5.000.000,00 ευρώ και ότι συνεπώς ακόμα και αν είχε υποβληθεί για έλεγχο πριν από την υπογραφή της, θα είχε σύμφωνα με την τότε νομολογία κριθεί ότι υποβάλλεται απαραδέκτως, λόγω της μη υπέρβασης του εν λόγω ορίου, το Τμήμα κρίνει ότι η από 4.5.4009 σύμβαση δεν είναι αυτοδικαίως άκυρη, εκ μόνου του λόγου της μη υποβολής της σε προσυμβατικό έλεγχο πριν από την υπογραφή της, αφού η μη υποβολή της ήταν σύμφωνη με την κατά τον κρίσιμο χρόνο ισχύουσα νομολογία..Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει να γίνει δεκτή η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης,.Ανακαλεί τη 207/2012 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου

ΕΡΓΑ.Με τα ανωτέρω δεδομένα, η εντελλόμενη με το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνη παρίσταται μη  νόμιμη. Τούτο διότι, αφορά σε πληρωμή εργασιών που εκτελέστηκαν στο πλαίσιο της επίμαχης από 24.3.2017 σύμβασης, η προϋπολογιζόμενη δαπάνη της οποίας ανερχόμενη σε 300.000,00 ευρώ υπερβαίνει το εκ του νόμου καθορισθέν όριο υπαγωγής στον προσυμβατικό έλεγχο. Όμως, η εν λόγω σύμβαση δεν υποβλήθηκε στην αρμόδια Υπηρεσία Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου για τη διενέργεια προσυμβατικού ελέγχου, νομιμότητας, γεγονός που συνεπάγεται την ακυρότητα αυτής. Κατά συνέπεια, από την εν λόγω σύμβαση δεν γεννάται αξίωση καταβολής του συμβατικού ανταλλάγματος και το επίμαχο χρηματικό ένταλμα που αφορά στην πληρωμή του υποβληθέντος από τον ανάδοχο 1ου λογαριασμού δεν πρέπει να θεωρηθεί. Επιπλέον δε, όπως έγινε ανωτέρω δεκτό, κατά την παρούσα διαδικασία προληπτικού ελέγχου δαπανών δεν μπορεί να διενεργηθεί παρεμπίπτων έλεγχος νομιμότητας της διαγωνιστικής διαδικασίας και του σχεδίου σύμβασης, ώστε να θεραπευθεί αναδρομικά η εκ του νόμου προβλεπόμενη αυτοδίκαιη ακυρότητα της μη υποβληθείσας στον προσυμβατικό έλεγχο σύμβασης, ακόμα και αν ήθελε κριθεί ότι τα αρμόδια όργανα της Δ.Ε.Υ.Α.... ... συγγνωστώς υπέλαβαν ότι δεν υποχρεούνταν σε υποβολή της σύμβασης για προσυμβατικό έλεγχο. ..Σε κάθε δε περίπτωση, σημειώνεται ότι εν προκειμένω το σχετικό αίτημα της Δ.Ε.Υ.Α.... ... περί αναγνώρισης συγγνωστής πλάνης, λόγω του ότι το συμβατικό αντάλλαγμα υπολείπεται του προβλεπόμενου στο νόμο ορίου υπαγωγής στον προσυμβατικό έλεγχο, θα ήταν απορριπτέο στην ουσία του. Τούτο δε, διότι, πέραν της σαφήνειας του νομικού πλαισίου για τη διενέργεια προσυμβατικού ελέγχου, με την υπ’ αριθμ. 2037/2014 απόφαση του Τμήματος Μείζονος – Επταμελούς Σύνθεσης είχε αναγνωριστεί, όλως κατ’ εξαίρεση, η συγγνωστή πλάνη των οργάνων της Δ.Ε.Υ.Α. ... για μη υποβολή σύμβασης σε προσυμβατικό έλεγχο, με την ίδια ακριβώς ως άνω αιτιολογία. Ως εκ τούτου, δεν είναι δυνατή η αναγνώριση συγγνωστής πλάνης για δεύτερη φορά στο ίδιο νομικό πρόσωπο και για την ίδια αιτία. 

Προμήθεια θερμικών υποσταθμών και εγκατάστασης θερμικών υποσταθμών Τηλεθέρμανσης:..ζητείται η ανάκληση της 234/2018 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Σε κάθε περίπτωση η μη υποβολή της σύμβασης σε προσυμβατικό έλεγχο πριν από την υπογραφή της έγινε από συγγνωστή πλάνη των οργάνων της διοίκησης της αιτούσας, τα οποία είχαν την πεποίθηση ότι δεν απαιτείτο η υποβολή της, για τους λόγους που αναφέρθηκαν παραπάνω και ενόψει και του ότι δεν είχε ποτέ προχωρήσει στο παρελθόν σε διεξαγωγή διαγωνισμού. Περαιτέρω, προβάλλουν ότι το ανεκτέλεστο και πιο ουσιώδες τμήμα αυτής δεν υπερβαίνει το 50%  της σύμβασης μετά και την ενεργοποίηση του δικαιώματος προαίρεσης, ενώ η μερική εκτέλεσή της έγινε καλοπίστως, με προφανή οικονομικά και περιβαλλοντικά οφέλη για τους πελάτες της- καταναλωτές, που συνεπάγεται η υποκατάσταση του πετρελαίου θέρμανσης με φθηνότερη και καθαρότερη μορφή θέρμανσης. Εντούτοις και ο λόγος αυτός θα πρέπει ν΄ απορριφθεί, καθόσον η σαφήνεια της διάταξης του άρθρου 36 του  ν. 4129/2013 δεν μπορεί να στοιχειοθετήσει συγγνωστή πλάνη σε βάρος των οργάνων της αιτούσας.Κατόπιν των ανωτέρω η κρινόμενη αίτηση πρέπει ν΄ απορριφθεί και να καταπέσει το παράβολο υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου.

ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ-ΕΠΤΑΜ.ΣΥΝΘ/2019/2018

Προμήθεια επιβατικού αυτοκινήτου:..Με δεδομένα τα ανωτέρω, κρίνεται ότι μη νομίμως δεν υποβλήθηκε η τροποποιητική σύμβαση για την προμήθεια ενός επιβατικού οχήματος μικρομεσαίας κατηγορίας για προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας στην Υπηρεσία Επιτρόπου στο Υπουργείο Εσωτερικών (πρώην Υπουργείο …), αν και η αρχική σύμβαση υπαγόταν σύμφωνα με το άρθρο 36 του Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο σε προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας και πράγματι υποβλήθηκε στην οικεία Υπηρεσία Επιτρόπου και ελέγχθηκε θετικά. Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη ότι πρόκειται για τροποποίηση ήσσονος αξίας κατά την έννοια του άρθρου 132 παρ. 2 του ν. 4412/2016, διότι με αυτή δεν τροποποιείται ούτε το οικονομικό αντικείμενο της αρχικής σύμβασης, αφού παραμένει η προσφερθείσα στο διαγωνισμό τιμή, ούτε το φυσικό αντικείμενο αυτής, καθόσον αυτό παραμένει ίδιο αφού η προμήθεια εξακολουθεί να αφορά σε επιβατικό όχημα μικρομεσαίας κατηγορίας που πληροί σύμφωνα με τις εκτιθέμενες στην προηγούμενη σκέψη αποφάσεις των αρμοδίων οργάνων τις ζητούμενες από το Δήμο Δέλτα τεχνικές προδιαγραφές, κρίνεται ότι τα όργανα του Δήμου Δέλτα χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των εφαρμοστέων διατάξεων θεώρησαν ότι δεν απαιτούνταν η υποβολή της τροποποιητικής σύμβασης σε προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα θα μπορούσε να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης αν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2018 τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.

ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ-ΥΠΑΓΩΓΗ ΣΕ ΠΡΟΣΥΜΒΑΤΙΚΟ ΕΛΕΓΧΟ:να εξετάσει τη νομιμότητα της ανάθεσης και το σχέδιο σύμβασης με αντικείμενο την ανανέωση των δικαιωμάτων χρήσης των αδειών των υφιστάμενων προϊόντων λογισμικού της εταιρείας «Διαχειριστής Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας Α.Ε.» (ΔΕΔΔΗΕ Α.Ε.), προϋπολογιζόμενης δαπάνης 5.120.145,39 ευρώ (πλέον ΦΠΑ)(....)Εν προκειμένω, κατά τα γνωστά στο Κλιμάκιο, το Ζ΄ Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου επιλαμβανόμενο σχεδίου σύμβασης που η ΔΕΔΔΗΕ ΑΕ υπέβαλε για προσυμβατικό έλεγχο στις 10.12.2021 έκρινε ... ότι έχει αρμοδιότητα για τη διενέργεια του ελέγχου αυτού. Τούτο δε παρά το γεγονός ότι κατά το χρονικά σημεία τόσο της υποβολής της σύμβασης για προσυμβατικό έλεγχο όσο και διενέργειας της διάσκεψης του Ζ΄ Κλιμακίου, είχε ολοκληρωθεί η διαδικασία αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου της ΔΕΗ ΑΕ. Ως εκ τούτου, δοθέντος ότι το παρόν Κλιμάκιο άγεται στην κρίση ότι οι συναπτόμενες από τη ΔΕΔΔΗΕ ΑΕ συμβάσεις δεν υπάγονται στον έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, δημιουργείται αμφισβήτηση ως προς την έννοια της διάταξης του άρθρου 324 παρ. 1 του ν. 4700/2020, λόγω της έκδοσης αντίθετων πράξεων των δύο Κλιμακίων.Παραπέμπει στην ελάσσονα Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου την αμφισβήτηση ως προς την έννοια του άρθρου 324 παρ. 1 του ν. 4700/2020, λόγω της έκδοσης της 650/2021 αντίθετης Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου.

ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/554/2022.