ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/85/2019
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:Περαιτέρω, τα πιστοποιητικά φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας που υπέβαλαν οι οικονομικοί φορείς «….» και «…» δεν καλύπτουν χρονικό διάστημα μετά την κοινοποίηση της ως άνω 23401/17.9.2018 πρόσκλησης της Αναθέτουσας Αρχής, κατά παράβαση των ίδιων ως άνω διατάξεων. Κατά τη γνώμη δε του εισηγητή της υπόθεσης, Παρέδρου Γεωργίου Παπαθεοδώρου, όλοι οι αναδειχθέντες ως προσωρινοί ανάδοχοι οικονομικοί φορείς, εκτός των δύο τελευταίων αναφερομένων («.....» και «….»), όφειλαν να έχουν προσκομίσει, μεταξύ των δικαιολογητικών κατακύρωσης, πιστοποιητικά φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας, που να καλύπτουν και τον χρόνο υποβολής των προσφορών τους, προκειμένου να αποδείξουν ότι και κατά τον χρόνο εκείνο δεν συνέτρεχαν στο πρόσωπό τους οι λόγοι αποκλεισμού που αφορούν στην αθέτηση των υποχρεώσεών τους για καταβολή φόρων και ασφαλιστικών εισφορών, σύμφωνα με τα οριζόμενα στα άρθρα 79 παρ. 1, 80 παρ. 2 περ. β΄, 103 παρ. 1 και 104 παρ. 1 του ν. 4412/2016 (ΕΣ VI Tμ. 1349-1351/2017, ΣΤ΄ Κλ. 285/2018, πρβλ. VI Tμ. 302/2018). Η γνώμη, όμως, αυτή δεν κράτησε, καθόσον κατά την πλειοψηφούσα γνώμη, που σχηματίστηκε από τον Πρόεδρο του Κλιμακίου, Σύμβουλο Δημήτριο Πέππα, και το έτερο μέλος αυτού, Πάρεδρο Αθανάσιο Καρακόιδα, από τις διατάξεις των άρθρων 79 παρ. 5, 103 και 105 παρ. 3 του ίδιου ως άνω ν. 4412/2016 συνάγεται ότι τα δικαιολογητικά που έπρεπε να υποβάλουν οι αναδειχθέντες ως προσωρινοί ανάδοχοι οικονομικοί φορείς, πριν από την κατακύρωση σ' αυτούς μέρους της ελεγχόμενης προμήθειας, δεν όφειλαν να ανατρέχουν στο χρόνο υποβολής των προσφορών τους, αφού κατά τον χρόνο εκείνο, αρκούσε, κατ’ αρχήν, προς απόδειξη της μη συνδρομής στο πρόσωπό τους των καταστάσεων που επιφέρουν τον αποκλεισμό τους από τη διαγωνιστική διαδικασία, η υποβολή του Ευρωπαϊκού Ενιαίου Εγγράφου Σύμβασης (ΕΕΕΣ), το οποίο και υπέβαλαν (ΕΣ ΣΤ΄ Κλ. 190, 153/2018). γ) Το είδος με α/α 183, για το οποίο η διακήρυξη προέβλεπε την προμήθεια πέντε (5) τεμαχίων, ανατίθεται, σύμφωνα με τα υποβληθέντα σχέδια, τόσο στον οικονομικό φορέα «….», όσο και στον οικονομικό φορέα «….», που υπέβαλαν ισότιμες προσφορές, και μάλιστα για επιπλέον από την προκηρυχθείσα ποσότητα τριών (3) τεμαχίων, ενώ σύμφωνα με τη διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 90 του ν. 4412/2016 και τα οριζόμενα στον όρο 3.1.2 περ. δ΄ της διακήρυξης, ο ανάδοχος οικονομικός φορέας για το εν λόγω είδος και την προκηρυχθείσα ποσότητα έπρεπε να επιλεγεί από την Αναθέτουσα Αρχή μέσω κλήρωσης μεταξύ των προαναφερόμενων οικονομικών φορέων. δ) Τα υποβληθέντα σχέδια συμβάσεων χρήζουν, αφενός μεν, διορθώσεων ως προς την αναγραφή πλήρων και ορθών των επωνυμιών των οικονομικών φορέων, της ημερομηνία έναρξης της ισχύος αυτών, που δεν μπορεί να ανατρέχει σε χρόνο προγενέστερο της υπογραφής τους, και του χρόνου υποβολής της προσφοράς του οικείου οικονομικού φορέα, αφετέρου, δε αναδιατυπώσεως ως προς το άρθρο 6, που αφορά στην εγγύηση καλής εκτέλεσης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο σχετικό άρθρο της διακήρυξης (όρος 4.1), καθώς και ως προς όλες τις προβλέψεις των σχεδίων στις οποίες γίνεται παραπομπή στον καταργηθέντα ήδη, με το άρθρο 377 παρ. 1 περ. 59 του ν. 4412/2016, Κανονισμό Προμηθειών του Δημοσίου (π.δ. 118/2007), ώστε οι σχετικοί όροι της σύμβασης να συνάδουν πλέον με τις οικείες ρυθμίσεις του ν. 4412/2016 (ενδεικτικά, και όχι αποκλειστικά, άρθρα 4, 10, 12 των σχεδίων συμβάσεων).
ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/832/2019
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/986/2023
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων και της προσφεύγουσας ένωσης οικονομικών φορέων, με αντικείμενο την «Πρόσληψη συμβούλου παροχής υπηρεσιών παρακολούθησης και διαχείρισης των προγραμμάτων ανάπτυξης του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης», για χρονικό διάστημα τριών ετών, συνολικής προϋπολογισθείσας δαπάνης 390.000,00 ευρώ (πλέον ΦΠΑ), πλέον δικαιώματος προαίρεσης για ένα έτος ποσού 110.000,00 ευρώ (πλέον ΦΠΑ).(...)(...)Το Δικαστήριο παρατηρεί καταρχάς ότι με τον ως άνω διακωλυτικό λόγο κατά την διατύπωσή του με την προσβαλλομένη, δεν αμφισβητείται ούτε η αρμοδιότητα της αναθέτουσας αρχής να ζητήσει διευκρινίσεις από τους οικονομικούς φορείς που έχουν υποβάλει ασυνήθιστα χαμηλή προσφορά, ούτε η αιτιολογία της 8724/30.1.2023 απόφασης του Υφυπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων, με την οποία, το μεν, απορρίφθηκε, κατόπιν ελέγχου, η προσφορά της εταιρείας «…. – … ΟΕ» ως ασυνήθιστα χαμηλή, το δε, έγινε δεκτή η αντίστοιχη της ένωσης οικονομικών φορέων «… ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ» και «… IKE». Συνακόλουθα, ουδεμία πλημμέλεια διαπιστώνεται επί των ζητημάτων αυτών. Περαιτέρω, η χρήση από την αναθέτουσα αρχή ενός αντικειμενικού κριτηρίου για να υπολογιστεί η απόσταση των ασυνήθιστα χαμηλών προσφορών από την προϋπολογισθείσα δαπάνη ούτε προσκρούει στη διάταξη του άρθρου 88 παρ. 5α του ν. 4412/2016 ή οποιαδήποτε άλλη διάταξη του ενωσιακού δικαίου, δοθέντος ότι με την ως άνω διάταξη της παραγράφου 5α καθιερώνεται η υποχρέωση της αναθέτουσας αρχής να διενεργεί έλεγχο των ασυνήθιστα χαμηλών προσφορών στην περίπτωση των δημοσίων έργων και των συναφών με αυτά υπηρεσιών, θέτοντας ως κριτήριο την απόκλιση άνω των δέκα ποσοστιαίων μονάδων από τον μέσο όρο του συνόλου των εκπτώσεων των παραδεκτών προσφορών που υποβλήθηκαν, χωρίς, ωστόσο, να απαγορεύει τη χρήση του αντικειμενικού αυτού τρόπου υπολογισμού της απόκλισης των προσφορών (ποσοστό έκπτωσης) και στην περίπτωση που η ελεγχόμενη σύμβαση αφορά στην παροχή υπηρεσιών, όπως εν προκειμένω. Άλλωστε η ίδια η διατύπωση του νόμου («φαίνονται ασυνήθιστα χαμηλές») καταλείπει ευρεία διακριτική ευχέρεια στην αναθέτουσα αρχή να ορίσει αυτόνομα τα κριτήρια, βάσει των οποίων θα προβεί στην εξέταση της ουσίας των προσφορών ως προς το ύψος τους (πρβλ ΕλΣυν Έβδ. Τμ. 1138/2021 σκ. 7), υπό τον αυτονόητο όρο ότι αυτά είναι αντικειμενικά και γενικά, όπως το ποσοστό απόκλισης μίας οικονομικής προσφοράς από την προϋπολογισθείσα δαπάνη. Συνακόλουθα και ο σχετικώς προβαλλόμενος λόγος ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτός.Ανακαλεί την 3/2023 Πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου
ΑΕΠΠ/1054/2020
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Με την προδικαστική προσφυγή, η προσφεύγουσα ζητά: ι) να ακυρωθεί η με αριθ.639/2020 απόφαση, με την οποία έγινε αποδεκτή η οικονομική προσφορά της παρεμβαίνουσας, και αποφασίσθηκε η ανάθεση σε αυτήν της σύμβασης εκτέλεσης αντιπλημμυρικών έργων Περιφέρειας .....- καθαρισμών ρεμάτων ΖΔΥΚΠ, ιι) να απορριφθεί η προσφορά της παρεμβαίνουσας και ιιι) να ανατεθεί η σύμβαση του έργου στην προσφεύγουσα.(....)Ως βάσιμα αναφέρει η αναθέτουσα αρχή και η παρεμβαίνουσα, ως προκύπτει σαφώς και ρητώς από τις διατάξεις του νόμου και της διακήρυξης, η προσκόμιση των αποδεικτικών εκπλήρωσης των ποιοτικών κριτηρίων επιλογής και δη της τεχνικής και οικονομικής επάρκειας τα οποία απαριθμούνται στην διακήρυξη δεν απαιτείται να προσκομισθούν ει μη μόνον κατά το στάδιο των δικαιολογητικών κατακύρωσης το οποίο μέλλει να ακολουθήσει (...), μη χωρούσης απόρριψης της προσφοράς της παρεμβαίνουσας σύμφωνα με τις αρχές της τυπικότητας, νομιμότητας, ισότητας και διαφάνειας της διαδικασίας.Απορρίπτει την Προδικαστική Προσφυγή.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/227/2023
Ζητείται η ανάκληση της 11/2022 πράξης του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην 2η Υπηρεσία του Τομέα Παιδείας, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του προσφεύγοντος και της παρεμβαίνουσας εταιρείας, με αντικείμενο « Α. τον προσδιορισμό της αντικειμενικής αξίας της ακίνητης περιουσίας του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (κτηρίων, οικοπέδων, κληροδοτημάτων και λοιπών ακινήτων της ιδιοκτησίας του) και τη δημιουργία Μητρώου Παγίων.(...)Ενόψει των ανωτέρω, το Δικαστήριο κρίνει ότι η επιλογή του προσφεύγοντος να μην υποδιαιρεθεί το αντικείμενο της υπό ανάθεση σύμβασης σε δύο τουλάχιστον τμήματα. κείται εντός των ορίων της διακριτικής του ευχέρειας, δεδομένου ότι αιτιολογείται επαρκώς ενόψει του αντικειμένου της, όπως αυτό περιγράφεται στα έγγραφα της σύμβασης, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με την προσφυγή και την υπέρ αυτής παρέμβαση. (...)Ως προς τον δεύτερο διακωλυτικό λόγο προβάλλεται ότι η πρόβλεψη της τριετίας 2018-2020 στον όρο 2.2.5. της διακήρυξης, δεν αντίκειται στις διατάξεις του άρθρου 75 και στο Μέρος Ι του Παραρτήματος XII του Προσαρτήματος Α’ του ν. 4412/2016, καθώς δεν ορίζεται ρητώς από τις ως άνω διατάξεις ότι οι τρεις τελευταίες χρήσεις είναι τα τρία τελευταία ημερολογιακά έτη προ του έτους της δημοσίευσης της διακήρυξης .Για τους λόγους αυτούςΔέχεται την ένδικη προσφυγή ανάκλησης και την ασκηθείσα υπέρ αυτής παρέμβαση.Ανακαλεί την 11/2022 πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην 2η Υπηρεσία του Τομέα Παιδείας.
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/78/2022
ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ-ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΠΛΑΙΣΙΟ:να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάθεσης και του σχεδίου της συμφωνίας πλαίσιο με διάρκεια τρία (3) έτη μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου, διά του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων, και των οικονομικών φορέων … Α.Β.Ε.Ε. - … A.E. ένωση εταιρειών, … Α.Ε. και … A.E. για την προμήθεια από την Γενική Διεύθυνση Δημοσίων Συμβάσεων του ως άνω Υπουργείου, ως Εθνική Κεντρική Αρχή Αγορών (ΕΚΑΑ), ηλεκτρονικών υπολογιστών (Η/Υ) και επίπεδων οθονών Η/Υ για υπηρεσίες και εποπτευόμενους φορείς των Υπουργείων Υγείας, Παιδείας και Θρησκευμάτων, Τουρισμού, Πολιτισμού και Αθλητισμού και Δικαιοσύνης, για την Ελληνική Αστυνομία (ΕΛΑΣ) του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, για τον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ) και για τον Οργανισμό Ασφάλισης Εξαγωγικών Πιστώσεων (ΟΑΕΠ)(...)ποσού μέχρι 22.850.032,10 ευρώ χωρίς ΦΠΑ καθόσον αφορά στην ανάδοχό της … Α.Β.Ε.Ε. - … A.E. ένωση εταιρειών, μέχρι 22.900.206,00 ευρώ καθόσον αφορά στην ανάδοχό της … Α.Ε. και μέχρι 22.958.511,50 ευρώ καθόσον αφορά στην ανάδοχό της … A.E., που αφορά στην ανωτέρω δημόσια προμήθεια, συνολικής εκτιμώμενης δαπάνης 23.018.412,18 ευρώ χωρίς ΦΠΑ(....)Αντιθέτως, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κωλύεται η υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου συμφωνίας πλαίσιο κατά το μέρος που αφορά στο Τμήμα 6 (...), διότι η αναθέτουσα Αρχή (ΓΔΔΣ) μη νομίμως, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 3, δεν κάλεσε τη μεταξύ των προσωρινών αναδόχων (μειοδοτών) της προς ανάθεση συμφωνίας πλαίσιο ειδικώς για το Τμήμα 6 … A.E. να υποβάλει εκ νέου, τάσσοντάς της σχετική προθεσμία, τα δικαιολογητικά κατακύρωσης που πράγματι αυτή δεν υπέβαλε εντός της αρχικής δεκαήμερης προθεσμίας υποβολής τους με τον προβλεπόμενο ... τρόπο, με συνέπεια να θεωρείται ότι δεν τα έχει καν (καθόλου) υποβάλει.(...)Αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου συμφωνίας πλαίσιο ... κατά το μέρος που αφορά στα Τμήματα 1, 2, 3, 4, 5 και 7, όπως αυτά προσδιορίζονται στο σκεπτικό. Κωλύεται η υπογραφή του ίδιου σχεδίου συμφωνίας πλαίσιο κατά το μέρος που αφορά στο Τμήμα 6, όπως αυτό προσδιορίζεται στο σκεπτικό.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/455/2023
Παροχή υπηρεσιών φύλαξης των κτηριακών εγκαταστάσεων.(...) Tο Δικαστήριο παρατηρεί καταρχάς ότι το δικαίωμα προαίρεσης τριών μηνών δημοσιεύθηκε προσηκόντως, δοθέντος ότι όλες οι προβλεπόμενες εκ του νόμου δημοσιεύσεις έλαβαν αποδεδειγμένα χώρα (ΕΕΕΕ, ΚΗΜΔΗΣ, τύπος), Ωστόσο, ενόψει των γενομένων δεκτών στη σκέψη 10 και με δεδομένα τα πραγματικά περιστατικά που προκύπτουν από τον φάκελο της υπόθεσης, ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλομένη ότι η διακήρυξη παρίσταται ασαφής, ως εκ της μη αναγραφής σε αυτήν του ακριβούς ποσού στο οποίο αντιστοιχεί το δικαίωμα αυτό. Τούτο διότι, σύμφωνα με τις διατάξεις που προπαρατέθηκαν, οι όροι της διακήρυξης πρέπει να είναι σαφείς και ακριβείς και να μην καταλείπουν οποιαδήποτε αμφιβολία ως προς το περιεχόμενό τους στους ενδιαφερόμενους οικονομικούς φορείς. Εντούτοις, στην προκειμένη περίπτωση, η πλημμέλεια αυτή παρίσταται μη ουσιώδης δεδομένου ότι α) ουδείς ενδιαφερόμενος οικονομικός φορέας ζήτησε διευκρινίσεις σχετικά την αξία του δικαιώματος προαίρεσης, β) δεν προσβλήθηκε με προδικαστική προσφυγή ή οποιοδήποτε άλλο ένδικο βοήθημα ο σχετικός όρος της διακήρυξης, γ) ο ανταγωνισμός δεν επλήγη εκ της μη αναγραφής της ακριβούς αξίας του δικαιώματος προαίρεσης, δοθέντος ότι πρόκειται για δευτερεύον, μικρής διάρκειας δικαίωμα που, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας, δεν θα μπορούσε να επηρεάσει τη λήψη απόφασης περί συμμετοχής ή μη ενός οικονομικού φορέα στον συγκεκριμένο διαγωνισμό και δ) ήταν δυνατόν, εν προκειμένω, η αξία του δικαιώματος προαίρεσης να υπολογιστεί ευχερώς με απλή αναγωγή της συνολικής προϋπολογισθείσας αξίας της σύμβασης (για διάρκεια είκοσι τεσσάρων μηνών) στους τρεις μήνες που σαφώς ορίζεται η διάρκεια του ανωτέρω δικαιώματος της αναθέτουσας αρχής. Ως εκ τούτου, πρέπει να γίνει δεκτός ο σχετικός λόγος της προσφυγής.Κατ’ ακολουθίαν αυτών, η κρινόμενη προσφυγή και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση πρέπει να γίνουν δεκτές και να ανακληθεί η προσβαλλομένη. 1/2023 Πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/312/2022
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:Να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάθεσης και του σχεδίου σύμβασης για την «Προμήθεια φωτιστικών LED για την αναβάθμιση του ηλεκτροφωτισμού του Δήμου …»(....)Οι τεχνικές δε αυτές προδιαγραφές, όπως έχουν τεθεί, δεν εξασφαλίζουν ισότιμη πρόσβαση των σχετικώς δραστηριοποιούμενων οικονομικών φορέων στον διαγωνισμό ανάθεσης της ελεγχόμενης σύμβασης (προμήθειας) και έχουν ως αποτέλεσμα τη δημιουργία αδικαιολόγητων εμποδίων στο άνοιγμα των δημόσιων συμβάσεων στον ανταγωνισμό. Κατά συνέπεια, συνεπάγονται παράβαση των γενικών αρχών του ανταγωνισμού και της ίσης μεταχείρισης μεταξύ των δραστηριοποιούμενων στην παραγωγή ή/και την εμπορία των ανωτέρω ειδών οικονομικών φορέων (περιορισμό στην άσκηση θεμελιωδών ελευθεριών του δικαίου της ΕΕ). Για όλους δε τους ανωτέρω λόγους αλλά και διότι τελικώς στον ανωτέρω διαγωνισμό υποβλήθηκε μία και μόνο παραδεκτή προσφορά, αυτή της ανωτέρω αναδόχου, η ανωτέρω διαπιστωθείσα πλημμέλεια, ήτοι η θέση στη διακήρυξη των ανωτέρω μη νομίμως αιτιολογημένων ως απολύτως απαραίτητων τεχνικών προδιαγραφών, των οποίων, άλλωστε, αμφισβητήθηκε (προσβλήθηκε) η νομιμότητα με την ανωτέρω προδικαστική προσφυγή, είναι ουσιώδης, καθώς διαπιστώνεται ότι κατά παράβαση των οικείων διατάξεων και γενικών αρχών περιόρισε το δικαίωμα πρόσβασης στον ανωτέρω διαγωνισμό και έδρασε αποτρεπτικά στην ανάπτυξη σχετικού ανταγωνισμού, έπληξε δηλαδή την αντικειμενική νομιμότητα του διαγωνισμού. Αποφαίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου και της … A.E. για την «Προμήθεια φωτιστικών LED για την αναβάθμιση του ηλεκτροφωτισμού του Δήμου …».
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1136/2021
Προμήθεια ανταλλακτικών οχημάτων:Επιδιώκεται η ανάκληση της 199/2021 Πράξης του Στ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. . Όπως ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλόμενη Πράξη, ο ορισμός εν προκειμένω από την αναθέτουσα αρχή με την κρίσιμη διακήρυξη ως κριτηρίων ποιοτικής επιλογής, για τη μεν οικονομική επάρκεια των διαγωνιζόμενων οικονομικών φορέων, της ύπαρξης, αποκλειστικά κατά το έτος 2018, κύκλου εργασιών ποσού τουλάχιστον ίσου με το 70% του προϋπολογισμού χωρίς ΦΠΑ εκάστης Ομάδας για την οποία έχουν υποβάλει προσφορά, για δε την τεχνική και επαγγελματική ικανότητα αυτών της κτήσης εμπειρίας εκ της εκτέλεσης, αποκλειστικά κατά το έτος 2018, συμβάσεων προμήθειας ποσού χωρίς ΦΠΑ τουλάχιστον ίσου με το 65% του προϋπολογισμού χωρίς ΦΠΑ εκάστης Ομάδας για την οποία έχουν υποβάλει προσφορά, είναι μη νόμιμος, καθόσον κατά τις προαναφερθείσες διατάξεις, όπως αυτές ερμηνεύθηκαν ανωτέρω, η συνδρομή και η απόδειξη των ως άνω κριτηρίων έπρεπε να ζητηθεί από τη διακήρυξη από τους υποψήφιους οικονομικούς φορείς καταρχάς για το έτος 2019, που αποτελεί το εγγύτερο στο χρόνο έκδοσης της διακήρυξης αυτής έτος, όπως απαιτούν οι εφαρμοζόμενες εν προκειμένω διατάξεις, κατά το γράμμα και το σκοπό τους, προκειμένου να επιτευχθεί η άρτια και αποτελεσματική οικονομικά και τεχνικά εκτέλεση του συμβατικού αντικειμένου, απορριπτομένων ως αβασίμων όλων των περί του αντιθέτου ισχυρισμών των προσφευγόντων. Τα αφορώντα το έτος 2018 τεθέντα ως άνω από την αναθέτουσα αρχή κριτήρια αφενός περιορίζουν αυθαίρετα, χωρίς τη συνδρομή λόγου δημοσίου συμφέροντος, το σχετικό ανταγωνισμό μόνο μεταξύ των οικονομικών φορέων που διαθέτουν την απαιτούμενη οικονομική επάρκεια και τεχνική ικανότητα κατά το έτος αυτό, αφετέρου αποκλείουν, ομοίως αυθαίρετα, χωρίς τη συνδρομή λόγου δημοσίου συμφέροντος, τη συμμετοχή στο διαγωνισμό οικονομικών φορέων που έχουν αποκτήσει τη ζητούμενη οικονομική και τεχνική επάρκεια κατά το προηγούμενο της έκδοσης της διακήρυξης του διαγωνισμού έτος, και, επομένως, έχουν οικονομική και τεχνική επάρκεια σε χρόνο εγγύτερο προς το χρόνο εκτέλεσης της σύμβασης. Εξάλλου, όπως έγινε δεκτό στη σκέψη 7, δεδομένου ότι η απαίτηση για την ύπαρξη ορισμένου ύψους κύκλου εργασιών μπορεί να αποδεικνύεται με δήλωση του οικονομικού φορέα, η υπεύθυνη περί αυτού δήλωση του διαγωνιζόμενου φυσικού προσώπου ή του νομίμου εκπροσώπου του νομικού προσώπου, αποτελεί νόμιμο αποδεικτικό μέσο, που μπορούσε να προβλεφθεί νομίμως στη διακήρυξη για την απόδειξη της οικονομικής και χρηματοοικονομικής επάρκειας των υποψηφίων. Κατόπιν αυτών, ο προβαλλόμενος ισχυρισμός ότι δεν είχαν εισέτι κατά το χρόνο της μελέτης και της διακήρυξης του ελεγχόμενου διαγωνισμού υποβληθεί από τους διαγωνιζόμενους οι φορολογικές δηλώσεις έτους 2019 και συνεπώς δεν είχαν οριστικοποιηθεί τα οικονομικά δεδομένα των υποψηφίων φορέων, ώστε να δύνανται αυτά να επαληθευτούν, είναι απορριπτέος, διότι, εκτός του ότι δε συνιστά λόγο δημοσίου συμφέροντος, ώστε να μπορεί να εξηγήσει τη θέσπιση αποκλειστικά του έτους 2018 ως έτους πλήρωσης του άνω κριτηρίου οικονομικής επάρκειας, σε κάθε περίπτωση ήταν δυνατή η πρόβλεψη με τη διακήρυξη της υποβολής δήλωσης των διαγωνιζομένων περί του ολικού ύψους του κύκλου εργασιών αυτών ως αποδεικτικού στοιχείου αυτής, αντί των δηλώσεων φόρου εισοδήματος που προβλέφθηκαν. Περαιτέρω, ο ισχυρισμός του προσφεύγοντος Δήμου περί ανάγκης επιλογής του ίδιου έτους (2018), για το οποίο απαιτήθηκε η πλήρωση του κριτηρίου της οικονομικής επάρκειας, και για την πλήρωση του κριτηρίου της τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας των υποψηφίων, αλυσιτελώς προβάλλεται, αφού η αναζήτηση της οικονομικής επάρκειας κατά το έτος 2018 μη νομίμως προβλέφθηκε, σύμφωνα με τα προεκτεθέντα. Εν κατακλείδι, οι ως άνω μη νόμιμοι όροι της διακήρυξης έπληξαν, κατά την κρίση του Τμήματος, τον ανταγωνισμό, διότι τελικώς στο διαγωνισμό συμμετείχαν, για την Ομάδα 1, η εκτιμώμενη δαπάνη της οποίας ανήρχετο σε 799.519,00 ευρώ, ήτοι ποσοστό 72,65 % του συνολικού προϋπολογισμού της προμήθειας (1.100.506,61 ευρώ), δύο οικονομικοί φορείς, εκ των οποίων, όπως προεκτέθηκε, απεκλείσθη ο ένας, για την Ομάδα 2 τρεις οικονομικοί φορείς, εκ των οποίων απεκλείσθησαν οι δυο, και για τις Ομάδες 3, 4, 5 και 6 ένας οικονομικός φορέας. Δεν ανακαλεί την 199/2021 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
Η ΠΑΡΟΥΣΑ ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕλΣυν/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1832/2021
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/938/2022
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Ζητείται η ανάκληση της 7ΠΣ/2022 πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Π.Ε. Πιερίας, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του προσφεύγοντος Δήμου … (…) και της ετερόρρυθμης εταιρείας με την επωνυμία «… ΕΕ» και διακριτικό τίτλο «…», προϋπολογισθείσας δαπάνης 430.000,00 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ), για την παροχή της υπηρεσίας «Φύλαξη ακτών (Ναυαγοσωστική κάλυψη των ακτών του Δήμου …)».(....)κρίνει ότι πρέπει να ανακληθεί η προσβαλλόμενη πράξη και να υπογραφεί η ελεγχόμενη σύμβαση, υπό τον όρο ότι, ελλείψει ειδικής πρόβλεψης στη διακήρυξη, τα είδη που αφορούν στον εξοπλισμό των ναυαγοσωστών και από τη φύση τους μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε επόμενη ναυαγοσωστική περίοδο (π.χ. απινιδωτές, φορητό φαρμακείο, ναυαγοσωστικό σωσίβιο, σανίδα διάσωσης κλπ.) και δεν συναρτώνται άμεσα με το πρόσωπο του χρήστη τους (π.χ. βατραχοπέδιλα, ένδυμα κολύμβησης κλπ.), θα παραμείνουν μετά τη λήξη της σύμβασης στην κυριότητα του προσφεύγοντος(....)Ανακαλεί την 7ΠΣ/2022 πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Π.Ε. Πιερίας.
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/98/2019
Προμήθεια ασφάλτου :Με δεδομένα τα ανωτέρω και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στις σκέψεις 5.Α και 5.Β., το Κλιμάκιο κρίνει ομοφώνως ότι κατά το στάδιο υποβολής των δικαιολογητικών κατακύρωσης, οι αναφερόμενες στην προηγούμενη σκέψη εταιρείες όφειλαν να υποβάλουν τα εκτιθέμενα στην προηγούμενη σκέψη υπό στοιχεία i) και ii) πιστοποιητικά επικαιροποιημένα, ήτοι με ημερομηνία έκδοσής τους μεταγενέστερη της ημερομηνίας της σχετικής πρόσκλησης (20/11/2018). Υπήρχε δε υποχρέωση υποβολής επίκαιρων των ως άνω πιστοποιητικών, διότι αυτά πιστοποιούν το περιεχόμενό τους μόνο μέχρι την ημερομηνία της έκδοσή τους ή την προηγουμένη αυτής ημέρα (βλ. Στ Κλ. 285, 301/2018). Επίσης, η εταιρεία ..... Ι.Κ.Ε. όφειλε να υποβάλει τις αναφερόμενες στην προηγούμενη σκέψη υπεύθυνες δηλώσεις, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 2.2.7.2 περίπτωση Α. της διακήρυξης, για τους οργανισμούς κοινωνικής ασφάλισης στους οποίους οφείλει εισφορές και για την απόδειξη μη συνδρομής των λοιπών λόγων αποκλεισμού που αναφέρονται στο άρθρο 2.2.3.3, καθώς και το σχετικό πιστοποιητικό του Σ.ΕΠ.Ε. ή σχετική ένορκη βεβαίωση περί μη ισχύος του λόγου αποκλεισμού της περ. γ΄ της παρ. 2 του άρθρου 73 του ν. 4412/2016, που αφορά σε τυχόν επιβληθέντα από το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (Σ.ΕΠ.Ε.) πρόστιμα, όπως άλλωστε κατατέθηκε από την εταιρεία ..... Α.Ε., παρά το γεγονός ότι δεν προβλεπόταν στη διακήρυξη, αφού η συνδρομή ή μη του ως άνω λόγου αποκλεισμού πρέπει να ελέγχεται υποχρεωτικά, βάσει του προαναφερόμενου άρθρου 73, από την αναθέτουσα αρχή. Εξάλλου, η αναθέτουσα αρχή όφειλε να διαπιστώσει τις αναφερθείσες στην παρούσα σκέψη ελλείψεις στα δικαιολογητικά κατακύρωσης και, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 103 παρ. 2 του ν. 4412/2016 και 3.2 της διακήρυξης, να καλέσει την ανάδοχο να τα συμπληρώσει. Σημειώνεται ότι η αναθέτουσα αρχή θα μπορούσε οίκοθεν, αν δε συνέτρεχαν οι λοιποί λόγοι που κωλύουν την υπογραφή της σύμβασης, να επαναλάβει τον έλεγχο των δικαιολογητικών κατακύρωσης ακολουθώντας τη νόμιμη διαδικασία (εκ νέου πρόσκληση για την υποβολή των ελλειπόντων στοιχείων, έλεγχο των υποβληθέντων στοιχείων και έκδοση νέας κατακυρωτικής απόφασης αναλόγως του αποτελέσματος του ελέγχου).
ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/825/2019
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/79/2019
Ανάδειξη προμηθευτών...Mε τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει τα εξής :i. Ο αποκλεισμός της εταιρείας ... ... Ι.Κ.Ε., που είχε υποβάλει προσφορά για την ελεγχόμενη ομάδα Α΄, δεν ασκεί επιρροή επί της νομιμότητας της διαδικασίας ανάθεσης, δοθέντος ότι η εταιρεία αυτή παραιτήθηκε, μετά τον αποκλεισμό της, από τη συμμετοχή της στο διαγωνισμό (βλ. σκέψη III.x ανωτέρω).ii. Ο αποκλεισμός της προσωρινής αναδόχου ....., με την .....2018 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου, λόγω εκπρόθεσμης προσκόμισης δικαιολογητικών κατακύρωσης, είναι μη νόμιμος, δοθέντος ότι το κανονιστικό πλαίσιο που διέπει τον διαγωνισμό (άρθρο 103 παρ. 2 του ν. 4412/2016 και άρθρο 3.2 της διακήρυξης) προβλέπει την κλήση του προσωρινού αναδόχου τόσο σε περίπτωση που δεν προσκομίσει καθόλου τα δικαιολογητικά κατακύρωσης εντός της αρχικώς τασσόμενης δεκαήμερης προθεσμίας, όσο και σε περίπτωση που υπάρχουν ελλείψεις σε αυτά (βλ. Ε.Σ. ΣΤ΄ Κλ. 410/2018, 371/2018). Συνεπώς, τα εκπροθέσμως υποβληθέντα, στις 3.5.2018, δικαιολογητικά κατακύρωσης της ...... έπρεπε να γίνουν δεκτά, αφού, σε κάθε περίπτωση, ακόμη και αν αυτή δεν είχε υποβάλει καθόλου δικαιολογητικά κατακύρωσης μέχρι την ημερομηνία ηλεκτρονικής αποσφράγισής τους από την Επιτροπή Διαγωνισμού (15.5.2018), θα έπρεπε να κληθεί να τα υποβάλει εντός προθεσμίας 5 ημερών. Περαιτέρω, η αιτιολογία της ....2018 απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής είναι μη νόμιμη, καθόσον: α) η υποχρέωση της αναθέτουσας αρχής να καλέσει τον προσωρινό ανάδοχο να καταθέσει ή να συμπληρώσει, κατά περίπτωση, τα δικαιολογητικά κατακύρωσης προβλέπεται από ρητές και ισχύουσες για όλους τους οικονομικούς φορείς διατάξεις του κανονιστικού πλαισίου του διαγωνισμού, ώστε να μην τίθεται ζήτημα στρέβλωσης του ανταγωνισμού ή παραβίασης της αρχής της ίσης μεταχείρισης, β) η συσταλτική ερμηνεία της διάταξης του άρθρου 103 παρ. 2 του ν. 4412/2016, ώστε αυτή να θεωρηθεί ότι έχει εφαρμογή μόνο σε περίπτωση που ο προσωρινός ανάδοχος δεν μπορεί να συγκεντρώσει το σύνολο των δικαιολογητικών κατακύρωσης ή σε περίπτωση που η επιτροπή διαγωνισμού διαπιστώσει ότι υπάρχουν επουσιώδεις παραλείψεις ή σφάλματα στα κατατεθέντα δικαιολογητικά, είναι αντίθετη τόσο με τη διατύπωση του άρθρου 103 παρ. 2 και της εισηγητικής έκθεσης του ν. 4412/2016, που προβλέπουν την υποχρέωση κλήσης του προσωρινού αναδόχου και σε περίπτωση μη υποβολής των δικαιολογητικών κατακύρωσης, όσο και με τον προαναφερθέντα σκοπό του νόμου, που είναι η αποφυγή του απευθείας αποκλεισμού του προσωρινού αναδόχου για τυπικούς λόγους και η προστασία του δημοσίου συμφέροντος για εκτέλεση των δημοσίων συμβάσεων με την μικρότερη δημοσιονομική επιβάρυνση (βλ. σκέψη ΙΙ ανωτέρω). Ενόψει αυτών, παρίσταται μη νόμιμη και η 414/2.10.2018 απόφαση, με την οποία κατακυρώθηκε το αποτέλεσμα του διαγωνισμού ως προς τις ομάδες Α΄, Β΄, Γ΄ και Ε΄ στη δεύτερη μειοδότρια εταιρεία ..
ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/821/2019