ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/79/2019
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Ανάδειξη προμηθευτών...Mε τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει τα εξής :i. Ο αποκλεισμός της εταιρείας ... ... Ι.Κ.Ε., που είχε υποβάλει προσφορά για την ελεγχόμενη ομάδα Α΄, δεν ασκεί επιρροή επί της νομιμότητας της διαδικασίας ανάθεσης, δοθέντος ότι η εταιρεία αυτή παραιτήθηκε, μετά τον αποκλεισμό της, από τη συμμετοχή της στο διαγωνισμό (βλ. σκέψη III.x ανωτέρω).ii. Ο αποκλεισμός της προσωρινής αναδόχου ....., με την .....2018 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου, λόγω εκπρόθεσμης προσκόμισης δικαιολογητικών κατακύρωσης, είναι μη νόμιμος, δοθέντος ότι το κανονιστικό πλαίσιο που διέπει τον διαγωνισμό (άρθρο 103 παρ. 2 του ν. 4412/2016 και άρθρο 3.2 της διακήρυξης) προβλέπει την κλήση του προσωρινού αναδόχου τόσο σε περίπτωση που δεν προσκομίσει καθόλου τα δικαιολογητικά κατακύρωσης εντός της αρχικώς τασσόμενης δεκαήμερης προθεσμίας, όσο και σε περίπτωση που υπάρχουν ελλείψεις σε αυτά (βλ. Ε.Σ. ΣΤ΄ Κλ. 410/2018, 371/2018). Συνεπώς, τα εκπροθέσμως υποβληθέντα, στις 3.5.2018, δικαιολογητικά κατακύρωσης της ...... έπρεπε να γίνουν δεκτά, αφού, σε κάθε περίπτωση, ακόμη και αν αυτή δεν είχε υποβάλει καθόλου δικαιολογητικά κατακύρωσης μέχρι την ημερομηνία ηλεκτρονικής αποσφράγισής τους από την Επιτροπή Διαγωνισμού (15.5.2018), θα έπρεπε να κληθεί να τα υποβάλει εντός προθεσμίας 5 ημερών. Περαιτέρω, η αιτιολογία της ....2018 απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής είναι μη νόμιμη, καθόσον: α) η υποχρέωση της αναθέτουσας αρχής να καλέσει τον προσωρινό ανάδοχο να καταθέσει ή να συμπληρώσει, κατά περίπτωση, τα δικαιολογητικά κατακύρωσης προβλέπεται από ρητές και ισχύουσες για όλους τους οικονομικούς φορείς διατάξεις του κανονιστικού πλαισίου του διαγωνισμού, ώστε να μην τίθεται ζήτημα στρέβλωσης του ανταγωνισμού ή παραβίασης της αρχής της ίσης μεταχείρισης, β) η συσταλτική ερμηνεία της διάταξης του άρθρου 103 παρ. 2 του ν. 4412/2016, ώστε αυτή να θεωρηθεί ότι έχει εφαρμογή μόνο σε περίπτωση που ο προσωρινός ανάδοχος δεν μπορεί να συγκεντρώσει το σύνολο των δικαιολογητικών κατακύρωσης ή σε περίπτωση που η επιτροπή διαγωνισμού διαπιστώσει ότι υπάρχουν επουσιώδεις παραλείψεις ή σφάλματα στα κατατεθέντα δικαιολογητικά, είναι αντίθετη τόσο με τη διατύπωση του άρθρου 103 παρ. 2 και της εισηγητικής έκθεσης του ν. 4412/2016, που προβλέπουν την υποχρέωση κλήσης του προσωρινού αναδόχου και σε περίπτωση μη υποβολής των δικαιολογητικών κατακύρωσης, όσο και με τον προαναφερθέντα σκοπό του νόμου, που είναι η αποφυγή του απευθείας αποκλεισμού του προσωρινού αναδόχου για τυπικούς λόγους και η προστασία του δημοσίου συμφέροντος για εκτέλεση των δημοσίων συμβάσεων με την μικρότερη δημοσιονομική επιβάρυνση (βλ. σκέψη ΙΙ ανωτέρω). Ενόψει αυτών, παρίσταται μη νόμιμη και η 414/2.10.2018 απόφαση, με την οποία κατακυρώθηκε το αποτέλεσμα του διαγωνισμού ως προς τις ομάδες Α΄, Β΄, Γ΄ και Ε΄ στη δεύτερη μειοδότρια εταιρεία ..
ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/821/2019
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΑΔΗΣΥ/1282/2022
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Επειδή, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φάκελου και δεν αμφισβητείται, ο παρεμβαίνων υπέβαλε με τα δικαιολογητικά κατακύρωσης υπεύθυνες δηλώσεις αναφορικά α) με τους λόγους αποκλεισμού των των όρων 2.2.3.2 και 2.2.3.8 της διακήρυξης, β) τον κύκλο εργασιών και γ) την απόδειξη της νόμιμης σύστασης και εκπροσώπησης του, οι οποίες φέρουν έγκυρη ψηφιακή υπογραφή καθώς έχουν συνταχθεί μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης, κατά δε το ν. 4863/2020 η αυθεντικοποίηση μέσω της ηλεκτρονικής εφαρμογής e-dilosi έχει την ίδια ισχύ με βεβαίωση γνησίου υπογραφής, ως βασίμως προβάλλει ο παρεμβαίνων. Ως εκ τούτου, δοθέντος ότι οι επίμαχες δηλώσεις φέρουν εγκυρη και γνήσια υπογραφή, εσφαλμένως η αναθέτουσα αρχή κάλεσε τον παρεμβαίνοντα να συμπληρώσει τα δικαιολογητικά κατακύρωσης κατ’ άρθρον 103 του ν. 4412/2012 αλλά όφειλε να αποδεχθεί την προσφορά του. Ακόμη όμως και αν ήθελε γίνει δεκτό ότι οι υποβληθείσες με τα δικαιολογητικά κατακύρωσης δηλώσεις του παρεμβαίνοντος δε φέρουν υπογραφή της οποίας η γνησιότητα δεν αμφισβητείται αλλά έπρεπε να φέρουν ψηφιακή υπογραφή –quod nonορθώς η αναθέτουσα αρχή κάλεσε τον παρεμβαίνοντα να συμπληρώσει τις δηλώσεις με ψηφιακή υπογραφή, τα δε περί του αντιθέτου προβαλλόμενα από τον προσφεύγοντα τυγχάνουν απορριπτέα ως αβάσιμα, καθώς ερείδονται επί εσφαλμένης προυπόθεσης, δοθέντος ότι κατά τη διάταξη του άρθρου 103 του ν. 4412/2016 ρητώς προβλέπεται η κλήση του προσωρινού αναδόχου σε περίπτωση ελλείψεων των δικαιολογητικών κατακύρωσης ή και Αριθμός απόφασης: 1282/2022 19 μη υποβολής αυτών, προδήλως δε εν προκειμένω δεν συντρέχει περίπτωση τροποποίησης της προσφοράς, καθώς η εν λόγω αιτίαση αφορά την εφαρμογή του άρθρου 102 του ν. 4412/2016, η οποία δεν συντρέχει εν προκειμένω, όπου η κλήση του προσωρινού αναδόχου προς συμπλήρωση των δικαιολογητικών κατακύρωσης σαφώς ερείδεται στον όρο 3.2. της διακήρυξης που ενσωματώνει τις διατάξεις του άρθρου 103 του ν. 4412/2016. Αλυσιτελώς ο προσφεύγων επικαλείται στο υπόμνημά του την υπ’ αριθμ. ΔΕφΤρ 43/2021 απόφαση περί υποχρέωσης των δικαιολογητικών κατακύρωσης να φέρουν ψηφιακή υπογραφή, ενόψει της ρητής νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας επί του ζητήματος, ως εκτίθεται υπό σκέψη 31. Ομοιως αλυσιτελώς ο προσφεύγων επικαλείται την υπ’ αριθμ. ΔΕφΑθ 414/2022 απόφαση η οποία αφορά στην εφαρμογή της προγενέστερης μορφής του άρθρου 103 του ν. 4412/2016, όπου ο προσωρινός ανάδοχος αιτειτο παράτασης για τα δικαιολογητικά κατακύρωσης και η αναθέτουσα αρχή δεν υπείχε υποχρέωση προς κλήση για συμπλήρωση. Συνεπώς, ο σχετικός λόγος της προσφυγής θα πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/204/2022
Προμήθεια υγρών καυσίμων και ελαιολιπαντικών:Με δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κωλύεται η υπογραφή των ελεγχόμενων σχεδίων συμφωνίας-πλαίσιο για τις Ομάδες Β και ΣΤ, διότι η αναθέτουσα Αρχή (Δήμος Μεσσήνης) μη νομίμως, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην σκέψη 3, αλλά και μη συμμορφούμενη προς την ανωτέρω Σ527/2022 απόφαση της ΕΑΔΗΣΥ, δεν κάλεσε την πρώτη κατά σειρά μειοδοσίας για τις επίμαχες ομάδες Β και ΣΤ εταιρεία με την επωνυμία «……..» να υποβάλει εκ νέου, τάσσοντάς της σχετική προθεσμία, τα νόμιμα δικαιολογητικά κατακύρωσης του άρθρου 2.2.3.4 β΄ της οικείας διακήρυξης (Ενιαίο Πιστοποιητικό Δικαστικής Φερεγγυότητας που να καλύπτει και τον χρόνο μετά την πρόσκληση υποβολής δικαιολογητικών κατακύρωσης) που πράγματι αυτή δεν υπέβαλε εντός της αρχικής δεκαήμερης προθεσμίας υποβολής τους (δεδομένου ότι το εν λόγω πιστοποιητικό, κατά την ορθή προεκτεθείσα κρίση της ΕΑΔΗΣΥ, δεν δύναται να υποκατασταθεί από υπεύθυνη δήλωση ή ένορκη βεβαίωση). Ειδικότερα, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 3, η αναθέτουσα Αρχή ήταν υποχρεωμένη να προβεί στην πρόσκληση της ανωτέρω προσωρινής αναδόχου εταιρείας για εκ νέου υποβολή των δικαιολογητικών κατακύρωσης, σύμφωνα με τις ισχύουσες από 1.6.2021, και, επομένως, ισχύουσες, και κατά την ημερομηνία κοινοποίησης της ανωτέρω πρόσκλησης υποβολής δικαιολογητικών κατακύρωσης στην εταιρεία (10424/14.6.2021), νεότερες-τροποποιημένες με το άρθρο 43 του ν. 4782/2021 εκτιθέμενες στη σκέψη 2 διατάξεις του άρθρου 103 του ν. 4412/2016, και όχι να απορρίψει την προσφορά της. Τούτο, παρότι η διακήρυξη του διαγωνισμού είχε εκδοθεί και προέβλεπε καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών πριν από την έναρξη ισχύος των νεότερων αυτών διατάξεων (δημοσίευση της διακήρυξης στις 9.6.2020 και 9.7.2020 καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών), επαναλάμβανε δε ως όρους της τις διατάξεις του άρθρου 103 του ν. 4412/2016, όπως αυτό ίσχυε πριν από την τροποποίησή του με τις ανωτέρω νεότερες διατάξεις, προβλέποντας έτσι την απόρριψη της προσφοράς προσωρινού αναδόχου που δεν έχει υποβάλει εντός της σχετικής προθεσμίας τα δικαιολογητικά κατακύρωσης (βλ. σκέψη 3). Άλλωστε, με την ανωτέρω πρόκληση εκ νέου υποβολής δικαιολογητικών κατακύρωσης, αποτρέπεται, σε εκπλήρωση του σκοπού των ανωτέρω νεότερων διατάξεων του άρθρου 103 του ν. 4412/2016 (βλ. σκέψη 3), η απόρριψη της προσφοράς της ανωτέρω προσωρινής αναδόχου εταιρείας για τον τυπικό λόγο της μη υποβολής επικαιροποιημένου -ως προς τον χρόνο υποβολής των δικαιολογητικών κατακύρωσης- ενιαίου πιστοποιητικού δικαστικής φερεγγυότητας εντός της αρχικής προθεσμίας υποβολής του.
ΑΕΠΠ/96/2017
Υπηρεσίες λειτουργίας αθλητικών εγκαταστάσεων...Επομένως η αναθέτουσα, η οποία εξάλλου στο έγγραφο απόψεων της περί απόρριψης προσωρινών μέτρων της 19-10-2017 επικλήθηκε την ανάγκη επιτάχυνσης της ολοκλήρωσης του διαγωνισμού και σε απόκριση της επίκλησης της το Κλιμάκιο εξέδωσε άμεσα την Απόφαση του επί της Προσφυγής, οφείλει να συνεχίσει άμεσα τον διαγωνισμό σύμφωνα με τα διατασσόμενα ακολούθως, άνευ εκδόσεως περαιτέρω πράξεων από την ίδια. Τούτο, καθώς τα ενδιάμεσα προ της οριστικής κατακύρωσης στάδια του διαγωνισμού που περάτωσε με τις προσβληθείσες δια της εξετασθείσας Προσφυγής Πράξεις της, παραμένουν περατωθέντα και αδυνατεί πλέον αυτή να επανέλθει σε αυτά, ενώ οι ως άνω προσβληθείσες Πράξεις της αντικαθίστανται και ακυρώνονται εν μέρει ως προς τα ειδικότερα προσβληθέντα κεφάλαιά της, τροποποιούνται δε ήδη και απευθείας δια των κεφαλαίων του Διατακτικού της παρούσας Απόφασης. Συνεπώς, ο διαγωνισμός πλέον τελών στο στάδιο της ολοκλήρωσης ανακήρυξης προσωρινού αναδόχου, συνεχίζεται περαιτέρω με μόνο εναπομείναν για την ολοκλήρωσή του στάδιο, την οριστική κατακύρωση, με τη διαφορά της αντικατάστασής του αρχικώς ανακηρυχθέντος προσωρινού αναδόχου, από τον ανακηρυσσόμενο αυτομάτως δια της παρούσας Απόφασης ως προσωρινό ανάδοχο προσφεύγοντα, από τον οποίο η αναθέτουσα οφείλει, ως μόνη εναπομείνασα πλέον στην αρμοδιότητά της εντός του πλαισίου του προκείμενου διαγωνισμού, νόμιμη ενέργειά της, να τον προσκαλέσει να υποβάλει δικαιολογητικά για την οριστικοποίηση της κατακύρωσης κατ’ άρ. 103 Ν. 4412/2016.
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/78/2022
ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:Αντιθέτως, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κωλύεται η υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου συμφωνίας πλαίσιο κατά το μέρος που αφορά στο Τμήμα 6 (προμήθεια 6.000 τεμαχίων Η/Υ απαιτήσεων και 6.000 τεμαχίων επίπεδων οθονών Η/Υ τύπου led 21,5 ιντσών για τις ανάγκες υπηρεσιών του ΕΦΚΑ, που εδρεύουν στην Αττική), διότι η αναθέτουσα Αρχή (ΓΔΔΣ) μη νομίμως, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 3, δεν κάλεσε τη μεταξύ των προσωρινών αναδόχων (μειοδοτών) της προς ανάθεση συμφωνίας πλαίσιο ειδικώς για το Τμήμα 6 ...... να υποβάλει εκ νέου, τάσσοντάς της σχετική προθεσμία, τα δικαιολογητικά κατακύρωσης που πράγματι αυτή δεν υπέβαλε εντός της αρχικής δεκαήμερης προθεσμίας υποβολής τους με τον προβλεπόμενο από την 56902/215/19.5.2017 ΥΑ και τα άρθρα 103 του ν. 4412/2016 και 3.2 της διακήρυξης τρόπο, με συνέπεια να θεωρείται ότι δεν τα έχει καν (καθόλου) υποβάλει. Ειδικότερα, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 3, η αναθέτουσα Αρχή ήταν υποχρεωμένη να προβεί στην πρόσκληση της ανωτέρω προσωρινής αναδόχου εταιρείας για εκ νέου υποβολή των δικαιολογητικών κατακύρωσης, σύμφωνα με τις ισχύουσες από 1.6.2021, και, επομένως, ισχύουσες, και κατά την ημερομηνία κοινοποίησης της ανωτέρω πρόσκλησης υποβολής δικαιολογητικών κατακύρωσης στην εταιρεία (17.9.2021), νεότερες-τροποποιημένες με το άρθρο 43 του ν. 4782/2021 εκτιθέμενες στη σκέψη 2 διατάξεις του άρθρου 103 του ν. 4412/2016, και όχι να απορρίψει την προσφορά της. Τούτο, παρότι η διακήρυξη του διαγωνισμού είχε εκδοθεί και προέβλεπε καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών πριν από την έναρξη ισχύος των νεότερων αυτών διατάξεων (δημοσίευση της διακήρυξης στις 17.2.2020 και 8.6.2020 καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών), επαναλάμβανε δε ως όρους της τις διατάξεις του άρθρου 103 του ν. 4412/2016, όπως αυτό ίσχυε πριν από την τροποποίησή του με τις ανωτέρω νεότερες διατάξεις, προβλέποντας έτσι την απόρριψη της προσφοράς προσωρινού αναδόχου που δεν έχει υποβάλει εντός της σχετικής προθεσμίας τα δικαιολογητικά κατακύρωσης (βλ. σκέψη 5). Άλλωστε, με την ανωτέρω πρόκληση εκ νέου υποβολής δικαιολογητικών κατακύρωσης, αποτρέπεται, σε εκπλήρωση του σκοπού των ανωτέρω νεότερων διατάξεων του άρθρου 103 του ν. 4412/2016 (βλ. σκέψη 3), η απόρριψη της προσφοράς της ανωτέρω προσωρινής αναδόχου εταιρείας για τον εντελώς τυπικό λόγο της μη υποβολής των δικαιολογητικών αυτών εντός της αρχικής προθεσμίας υποβολής τους στον (υπό)φάκελο με την ένδειξη «Δικαιολογητικά Προσωρινού Αναδόχου» του ηλεκτρονικού χώρου «Συνημμένων Ηλεκτρονικής Προσφοράς» του ΕΣΗΔΗΣ για τον οικείο συστημικό διαγωνισμό, όπως προβλέπουν η 56902/215/19.5.2017 ΥΑ και τα άρθρα 103 του ν. 4412/2016 και 3.2 της διακήρυξης, αλλά της υποβολής τους ως συνημμένων αρχείων με μήνυμά της προς την αναθέτουσα Αρχή στον χώρο της λειτουργικότητας «Επικοινωνία» του ΕΣΗΔΗΣ για τον ίδιο συστημικό διαγωνισμό. Η τυπικότητα δε αυτού του λόγου απόρριψης της προσφοράς της ανωτέρω προσωρινής αναδόχου εμφαίνεται από το ότι η ισχύουσα για ηλεκτρονικούς μέσω του ΕΣΗΔΗΣ διαγωνισμούς που προκηρύσσονται από 9.6.2021 και εφεξής 164233/8.6.2021 ΚΥΑ «Ρυθμίσεις τεχνικών ζητημάτων που αφορούν την ανάθεση των Δημοσίων Συμβάσεων Προμηθειών και Υπηρεσιών με χρήση των επιμέρους εργαλείων και διαδικασιών του Εθνικού Συστήματος Ηλεκτρονικών Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΣΗΔΗΣ)» (βλ. άρθρο 23 αυτής της ΚΥΑ) προβλέπει την υποβολή των δικαιολογητικών κατακύρωσης από τον εκάστοτε προσωρινό ανάδοχο μέσω της λειτουργικότητας «Επικοινωνία» του ΕΣΗΔΗΣ για τον οικείο συστημικό διαγωνισμό (βλ. άρθρα 9 και 17 της ΚΥΑ), δηλαδή την υποβολή τους ακριβώς με τον τρόπο που υπέβαλε η ανωτέρω προσωρινή ανάδοχος τα δικαιολογητικά κατακύρωσής της. Εμφαίνεται, ακόμη, και από το ότι η ανωτέρω προσωρινή ανάδοχος υπέβαλε τα ανωτέρω δικαιολογητικά και σε έντυπη μορφή εντός τριών (3) εργασίμων ημερών από την έστω εσφαλμένη (καθόλου) κατά τα ανωτέρω ηλεκτρονική (μη) υποβολή τους, όπως προβλέπει το άρθρο 3.2 της διακήρυξης (βλ. σκέψη 5).Για τους λόγους αυτούς Αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου συμφωνίας πλαίσιο με διάρκεια τρία (3) έτη μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου, διά του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων, και των οικονομικών φορέων..... ένωση εταιρειών, ..... και ...... για την προμήθεια ηλεκτρονικών υπολογιστών και επίπεδων οθονών ηλεκτρονικών υπολογιστών για υπηρεσίες και εποπτευόμενους φορείς των Υπουργείων Υγείας, Παιδείας και Θρησκευμάτων, Τουρισμού, Πολιτισμού και Αθλητισμού και Δικαιοσύνης, για την Ελληνική Αστυνομία του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, για τον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης και για τον Οργανισμό Ασφάλισης Εξαγωγικών Πιστώσεων, κατά το μέρος που αφορά στα Τμήματα 1, 2, 3, 4, 5 και 7, όπως αυτά προσδιορίζονται στο σκεπτικό.
ΣΤΕ/ΕΑ/37/2019
Παροχή υπηρεσιών...Με τα δεδομένα αυτά, πιθανολογείται ότι, εφ’ όσον ο αναθέτων φορέας παρέλειψε να ζητήσει από την παρεμβαίνουσα να συμπληρώσει την έλλειψη των υποβληθέντων δικαιολογητικών κατακύρωσης, όπως προβλέπεται στην παρ. Β.3.4 της διακήρυξης, νομίμως έλαβε υπ’ όψιν το ως άνω μεταγενεστέρως προσκομισθέν από την παρεμβαίνουσα δικαιολογητικό, το οποίο, σε κάθε περίπτωση, έφερε ημερομηνία προγενέστερη τόσο της ημερομηνίας υποβολής των δικαιολογητικών κατακύρωσης, όσο και της ημερομηνίας διενέργειας του διαγωνισμού, η δε διάρκεια ισχύος του κάλυπτε τον ως άνω κρίσιμο κατά τη διακήρυξη χρόνο [τον χρόνο, δηλαδή, της διενέργειας του διαγωνισμού]. Τούτο διότι, κατά την έννοια του ως άνω όρου της διακηρύξεως, ερμηνευομένου σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 103 του ν.4412/2016, στο οποίο ο όρος αυτός παραπέμπει, πιθανολογείται ότι η κλήση του αναδειχθέντος προσωρινού μειοδότη για την συμπλήρωση τυχόν ελλείψεων των υποβληθέντων δικαιολογητικών κατακύρωσης είναι υποχρεωτική, σε περίπτωση κατά την οποία οι ελλείψεις αυτές οδηγούν στη ματαίωση της κατακυρώσεως σε αυτόν του αποτελέσματος του διαγωνισμού. Μολονότι δε η συμπλήρωση ή διευκρίνιση υποβληθέντων δικαιολογητικών προϋποθέτει, κατ’ αρχήν, σχετική κλήση εκ μέρους των αρμοδίων οργάνων του διαγωνισμού, πιθανολογείται ότι, σε περίπτωση κατά την οποία, όπως εν προκειμένω, ο αναθέτων φορέας παραλείπει την υποχρέωσή του να καλέσει την προσωρινή ανάδοχο να συμπληρώσει τα ελλείποντα δικαιολογητικά κατακύρωσης και δεδομένου ότι, κατά την ανωτέρω δοθείσα ερμηνεία των όρων της διακηρύξεως, δεν θα μπορούσε να προβεί στην απόρριψη του φακέλου των δικαιολογητικών κατακύρωσης λόγω ελλείψεων, πριν καλέσει την προσωρινή ανάδοχο για τη συμπλήρωση των ελλείψεων αυτών, νομίμως λαμβάνει υπ' όψιν δικαιολογητικά, τα οποία προσκομίζονται από την προσωρινή ανάδοχο με υπόμνημα που κατατίθεται για την αντίκρουση προδικαστικής προσφυγής συνδιαγωνιζομένου οικονομικού φορέα που βάλλει κατά της αποδοχής του φακέλου των υποβληθέντων δικαιολογητικών κατακύρωσης και τα οποία [δικαιολογητικά] έχουν εκδοθεί σε χρόνο προγενέστερο του χρόνου ελέγχου των δικαιολογητικών κατακύρωσης, ανάγονται δε στον κρίσιμο κατά τη διακήρυξη χρόνο για την απόδειξη της συνδρομής της συγκεκριμένης προϋποθέσεως συμμετοχής στον διαγωνισμό (πρβλ. Ε.Α. 268/2016). Εξ άλλου, η αιτούσα δεν προβάλλει ειδικούς ισχυρισμούς για την αμφισβήτηση της εμπεριεχομένης στο έγγραφο των απόψεων του αναθέτοντος φορέα κρίσεως περί της επάρκειας του εν λόγω μεταγενεστέρως υποβληθέντος πιστοποιητικού για την απόδειξη της ασφαλιστικής ενημερότητας της εταιρείας «.....», όπως θα μπορούσε να κάνει με την κατάθεση υπομνήματος προ της συζητήσεως της αιτήσεως ασφαλιστικών μέτρων (βλ. Ε.Α. 298/2016, 107/2016, 108/2014 κ.ά). Συνεπώς, δεν πιθανολογείται σοβαρά ότι η απόρριψη της προδικαστικής προσφυγής της αιτούσης, με την αιτιολογία που παρατίθεται στο έγγραφο των απόψεων του αναθέτοντος φορέα, εχώρησε κατά παράβαση των σχετικών όρων της διακηρύξεως. Κατόπιν των ανωτέρω, η υπό κρίση αίτηση πρέπει να απορριφθεί και να γίνει δεκτή η παρέμβαση.
ΑΕΠΠ/55/2020
Αποπεράτωση δημοτικού σταδίου...Επειδή από το γράμμα του Νόμου ως μεταφέρθηκε στους αντίστοιχους όρους της διακήρυξης, λαμβάνοντας υπόψη και το με αριθμό 2210/ 19 – 4- 2019 διευκρινιστικό έγγραφο της ΕΑΔΔΗΣΥ καθίσταται σαφέςως είναι άλλωστε εύλογο, ότι α) η φορολογική ενημερότητα και οι αντίστοιχες ασφαλιστικές (συμπεριλαμβανομένων αυτές που αφορούν τα έργα) δέον είναι να είναι σε ισχύ κατά το χρόνο υποβολής τους, β) το περιεχόμενο του εγγράφου [υπεύθυνη δήλωση κατά το άρθρο 23.3. (ββ) διακήρυξης] πρέπει να αναφέρεται σε χρονικό διάστημα δύο (2) ετών πριν από την ημερομηνία λήξης της προθεσμίας υποβολής προσφοράς (12/8/2019) και γ) ο αποδεκτός χρόνος έκδοσης του πιστοποιητικού που αφορά την εκπροσώπηση του προσωρινού αναδόχου είναι έως και τριάντα (30) εργάσιμες ημέρες πριν την υποβολή τους (βλ. 23.8. άρθρο διακήρυξης), ενώ απαιτείται και ΦΕΚ εκπροσώπησης, το οποίο δεν έχει υποβληθεί. Επομένως, σε κάθε περίπτωση προκύπτει ότι τα ως άνω αναφερθέντα δικαιολογητικά κατακύρωσης, που υπέβαλε η προσφεύγουσα δεν είναι αποδεκτά με βάση τη διακήρυξη και το Νόμο.
ΑΕΠΠ/107/2020
Παροχή υπηρεσιών συντήρησης εγκαταστάσεων...Επειδή η προσβαλλόμενη ρητώς αναφέρει ότι η προσφορά της προσφεύγουσας απορρίπτεται λόγω μη αποδείξεως της μη συνδρομής των λόγων αποκλεισμού των άρθρων 73 και 74, όπως αναφέρεται στο άρθρο 103 παρ. 5 του Ν. 4412/2016, το οποίο, ωστόσο, δεν είναι ακριβές καθώς, ως βασίμως αναφέρει στη συμπληρωματική αιτιολογία της η αναθέτουσα αρχή με τις απόψεις κατά τα προβλεπόμενα στο άρθρο 365 παρ. 1 του Ν.4412/2016, δεν κατέστη η δυνατή η διαπίστωση της συνδρομής ή μη λόγων αποκλεισμού της τρίτης εταιρείας καθώς δεν προσκομίστηκαν τα δικαιολογητικά κατακύρωσης που απαιτούσε ρητώς και σαφώς η Διακήρυξη. Ως εκ τούτου, η προσφορά της προσφεύγουσας έπρεπε να απορριφθεί κατά τα προβλεπόμενα στην παρ. 4 του άρθρου 103 και όχι στην παρ. 5. Σε κάθε δε περίπτωση, σύμφωνα με τα αναφερόμενα υπό σκ. 44, η προσβαλλόμενη είναι νόμιμη, αν και με άλλη αιτιολογία. Επομένως, ο μοναδικός λόγος της προσφυγής πρέπει να απορριφθεί.
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/410/2018
Προμήθεια ειδών διατροφής:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (βλ. σκέψη ΙΙ), η 103/3.9.2018 κατακυρωτική απόφαση της ΟικονομικήςΕπιτροπής είναι μη νόμιμη, καθώς, σε συμμόρφωση με τη 237/2018 πράξη του Κλιμακίου, η αναθέτουσα αρχή όφειλε να καλέσει εκ νέου την πρώτη μειοδότρια εταιρεία …..να συμπληρώσει τα δικαιολογητικά κατακύρωσής της με τα ποινικά μητρώα του Διευθύνοντος Συμβούλου και των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου, εντός της προβλεπόμενης στα άρθρα 103 παρ. 2 του ν. 4412/2016 και 3.2 της διακήρυξης προθεσμίας, και μόνο σε περίπτωση μη προσκόμισης των απαιτούμενων δικαιολογητικών από την πρώτη μειοδότρια εντός της ταχθείσας προθεσμίας να προχωρήσει σε κατακύρωση στη δεύτερη μειοδότρια εταιρεία .... Ο.Ε.Ε. και σε κλήση της τελευταίας για προσκόμιση των δικαιολογητικών κατακύρωσης, σύμφωνα με τα άρθρα 103 παρ. 4 του ν. 4412/2016 και 3.2 της διακήρυξης. Κατά συνέπεια, κωλύεται η σύναψη των ελεγχόμενων σχεδίων συμβάσεων για τις ομάδες 2 και 14 της προμήθειας. Οίκοθεν νοείται ότι η αναθέτουσα αρχή δύναται, σε συμμόρφωση με την παρούσα πράξη του Κλιμακίου, να επαναλάβει τον έλεγχο των δικαιολογητικών κατακύρωσης ως προς τις ομάδες 2 και 14, ακολουθώντας τη νόμιμη διαδικασία που προαναφέρθηκε.
ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/237/2018.
ΑΕΠΠ/2/2020
Προμήθεια, εγκατάσταση και συντήρηση ηλεκτρομηχανολογικών ανελκυστήρων...κατόπιν των ανωτέρω και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν υπό τη σκέψη 35 η αναθέτουσα αρχή ουδόλως παραβίασε τις νόμιμες υποχρεώσεις της σχετικά με τον τρόπο πρόσκλησης της προσφεύγουσας προς υποβολή των δικαιολογητικών προσωρινού αναδόχου, παρά τα περί αντιθέτου προβαλλόμενα. Περαιτέρω, όμως, όπως προκύπτει από την επισκόπηση του φακέλου της υπόθεσης, η αναθέτουσα αρχή, μετά τη διαπίστωση της μη υποβολής των δικαιολογητικών προσωρινού αναδόχου δεν έταξε στην προσφεύγουσα επιπλέον προθεσμία, σύμφωνα με όσα αναλυτικά εκτέθηκαν υπό τη σκέψη 33 προκειμένου να υποβάλλει τα μη υποβληθέντα δικαιολογητικά προσωρινού αναδόχου. Συνεπώς, ενόψει τουπαραπάνω όρου 3.2 της διακήρυξης και του νόμου, σε συνδυασμό με την αρχή της τυπικότητας που διέπει τους δημόσιους διαγωνισμούς, προκύπτει ότι η εν λόγω χορήγηση προθεσμίας δεν εναπόκειται στην διακριτική ευχέρεια της αναθέτουσας αρχής, αλλά είναι υποχρεωτική καθόσον προβλέπεται ρητώς ότι άνευ ετέρου και σαφώς «παρέχεται προθεσμία» υποβολής ή/και συμπλήρωσης των δικαιολογητικών κατακύρωσης στον προσωρινό ανάδοχο, στην περίπτωση που υφίσταται, όπως εν προκειμένω, σύμφωνα με τα ως άνω διαλαμβανόμενα, τέτοια ανάγκη συμπλήρωσης. Μάλιστα δε, τόσο ο νόμος όσο και η διακήρυξη προβλέπουν ρητώς, στις μνημονευόμενες παραπάνω διατάξεις, ότι μόνον μετά τη λήξη άπρακτης και της δεύτερης αυτής προθεσμίας συμπλήρωσης των δικαιολογητικών κατακύρωσης απορρίπτεται η προσφορά του προσωρινού αναδόχου, καταπίπτει η εγγυητική επιστολή του και η κατακύρωση γίνεται στον προσφέροντα που υπέβαλε την αμέσως συμφερότερη προσφορά (βλ. ΑΕΠΠ 831/2018). Συνεπώς, η προσφυγή πρέπει να γίνει δεκτή ενόψει της κατά τα ανωτέρω παράλειψης της αναθέτουσας αρχής να προσκαλέσει για δεύτερη φορά, μετά την κατά τα ανωτέρω αρχική πρόσκληση, την προσφεύγουσα να υποβάλλει τα δικαιολογητικά προσωρινού αναδόχου.
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/85/2019
ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:Περαιτέρω, τα πιστοποιητικά φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας που υπέβαλαν οι οικονομικοί φορείς «….» και «…» δεν καλύπτουν χρονικό διάστημα μετά την κοινοποίηση της ως άνω 23401/17.9.2018 πρόσκλησης της Αναθέτουσας Αρχής, κατά παράβαση των ίδιων ως άνω διατάξεων. Κατά τη γνώμη δε του εισηγητή της υπόθεσης, Παρέδρου Γεωργίου Παπαθεοδώρου, όλοι οι αναδειχθέντες ως προσωρινοί ανάδοχοι οικονομικοί φορείς, εκτός των δύο τελευταίων αναφερομένων («.....» και «….»), όφειλαν να έχουν προσκομίσει, μεταξύ των δικαιολογητικών κατακύρωσης, πιστοποιητικά φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας, που να καλύπτουν και τον χρόνο υποβολής των προσφορών τους, προκειμένου να αποδείξουν ότι και κατά τον χρόνο εκείνο δεν συνέτρεχαν στο πρόσωπό τους οι λόγοι αποκλεισμού που αφορούν στην αθέτηση των υποχρεώσεών τους για καταβολή φόρων και ασφαλιστικών εισφορών, σύμφωνα με τα οριζόμενα στα άρθρα 79 παρ. 1, 80 παρ. 2 περ. β΄, 103 παρ. 1 και 104 παρ. 1 του ν. 4412/2016 (ΕΣ VI Tμ. 1349-1351/2017, ΣΤ΄ Κλ. 285/2018, πρβλ. VI Tμ. 302/2018). Η γνώμη, όμως, αυτή δεν κράτησε, καθόσον κατά την πλειοψηφούσα γνώμη, που σχηματίστηκε από τον Πρόεδρο του Κλιμακίου, Σύμβουλο Δημήτριο Πέππα, και το έτερο μέλος αυτού, Πάρεδρο Αθανάσιο Καρακόιδα, από τις διατάξεις των άρθρων 79 παρ. 5, 103 και 105 παρ. 3 του ίδιου ως άνω ν. 4412/2016 συνάγεται ότι τα δικαιολογητικά που έπρεπε να υποβάλουν οι αναδειχθέντες ως προσωρινοί ανάδοχοι οικονομικοί φορείς, πριν από την κατακύρωση σ' αυτούς μέρους της ελεγχόμενης προμήθειας, δεν όφειλαν να ανατρέχουν στο χρόνο υποβολής των προσφορών τους, αφού κατά τον χρόνο εκείνο, αρκούσε, κατ’ αρχήν, προς απόδειξη της μη συνδρομής στο πρόσωπό τους των καταστάσεων που επιφέρουν τον αποκλεισμό τους από τη διαγωνιστική διαδικασία, η υποβολή του Ευρωπαϊκού Ενιαίου Εγγράφου Σύμβασης (ΕΕΕΣ), το οποίο και υπέβαλαν (ΕΣ ΣΤ΄ Κλ. 190, 153/2018). γ) Το είδος με α/α 183, για το οποίο η διακήρυξη προέβλεπε την προμήθεια πέντε (5) τεμαχίων, ανατίθεται, σύμφωνα με τα υποβληθέντα σχέδια, τόσο στον οικονομικό φορέα «….», όσο και στον οικονομικό φορέα «….», που υπέβαλαν ισότιμες προσφορές, και μάλιστα για επιπλέον από την προκηρυχθείσα ποσότητα τριών (3) τεμαχίων, ενώ σύμφωνα με τη διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 90 του ν. 4412/2016 και τα οριζόμενα στον όρο 3.1.2 περ. δ΄ της διακήρυξης, ο ανάδοχος οικονομικός φορέας για το εν λόγω είδος και την προκηρυχθείσα ποσότητα έπρεπε να επιλεγεί από την Αναθέτουσα Αρχή μέσω κλήρωσης μεταξύ των προαναφερόμενων οικονομικών φορέων. δ) Τα υποβληθέντα σχέδια συμβάσεων χρήζουν, αφενός μεν, διορθώσεων ως προς την αναγραφή πλήρων και ορθών των επωνυμιών των οικονομικών φορέων, της ημερομηνία έναρξης της ισχύος αυτών, που δεν μπορεί να ανατρέχει σε χρόνο προγενέστερο της υπογραφής τους, και του χρόνου υποβολής της προσφοράς του οικείου οικονομικού φορέα, αφετέρου, δε αναδιατυπώσεως ως προς το άρθρο 6, που αφορά στην εγγύηση καλής εκτέλεσης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο σχετικό άρθρο της διακήρυξης (όρος 4.1), καθώς και ως προς όλες τις προβλέψεις των σχεδίων στις οποίες γίνεται παραπομπή στον καταργηθέντα ήδη, με το άρθρο 377 παρ. 1 περ. 59 του ν. 4412/2016, Κανονισμό Προμηθειών του Δημοσίου (π.δ. 118/2007), ώστε οι σχετικοί όροι της σύμβασης να συνάδουν πλέον με τις οικείες ρυθμίσεις του ν. 4412/2016 (ενδεικτικά, και όχι αποκλειστικά, άρθρα 4, 10, 12 των σχεδίων συμβάσεων).
ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/832/2019