Αποκλεισμός επιχειρήσεων για το λόγο ότι η μεν πρώτη μειοδότρια i. δεν κατέθεσε τα απαιτούμενα επί ποινή αποκλεισμού δικαιολογητικά χρηματοδοτικής ικανότητας, κατά παράβαση του άρθρου 23.3 της Διακήρυξης και ii. δεν κατέθεσε την προβλεπόμενη από το άρθρο 25 της Διακήρυξης υπεύθυνη δήλωση υπεργολάβου, οι δε λοιπές επειδή δεν υπέδειξαν υπεργολάβο, στον οποίο είναι υποχρεωμένοι να αναθέσουν τμήμα του έργου, σύμφωνα με το άρθρο 25.1 της διακήρυξης και δεν προσκόμισαν την προβλεπόμενη από το άρθρο 25.2 της Διακήρυξης υπεύθυνη δήλωση υπεργολάβου.

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ: Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης του έργου «Συντήρηση της Εθνικής Οδού με αρ. 6 … – Όρια Π.Ε. … (ασφαλτικά – σήμανση - ασφάλεια)», μεταξύ Περιφερειακής Ενότητας  Περιφέρειας  και εργοληπτικής εταιρείας, διότι  μη νομίμως αποκλείσθηκε η πρώτη κατά σειρά μειοδοσίας ομόρρυθμη εταιρεία, με την αιτιολογία ότι δεν υποβλήθηκε υπεύθυνη δήλωση ότι ο υπογράφων την προσφορά έχει το δικαίωμα εκπροσωπήσεως αυτής στο συγκεκριμένο διαγωνισμό. Λαμβανομένου δε υπόψη ότι η ίδια η εταιρεία, διαρκούντος του διαγωνισμού, δεν αμφισβήτησε την εκπροσώπησή της και ότι προσκόμισε το καταστατικό της (το οποίο δεν ζητείται επί ποινή ακυρότητας), από το οποίο προκύπτει η εξουσία εκπροσώπησης του ομορρύθμου εταίρου, η Προϊσταμένη Αρχή, όφειλε, ενόψει της αρχής της χρηστής διοίκησης, να κατακυρώσει το διαγωνισμό σε αυτήν, δοθέντος ότι η προσκόμιση του καταστατικού υπερκαλύπτει την ανάγκη υποβολής της υπεύθυνης δήλωσης, καθώς σε περίπτωση αμφισβήτησης των στοιχείων αυτής, η ίδια η διακήρυξη προβλέπει την εξέταση των προβλέψεων του καταστατικού.

Δεν ανακλήθηκε με την ΕλΣυνΤμ.6/6070/2015

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ «υλικών αποκατάστασης και συντήρησης κοινόχρηστων χώρων» :Στον ηλεκτρονικό διαγωνισμό (καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών στη διαδικτυακή πύλη του Ε.Σ.Η.ΔΗ.Σ. 5.12.2016), υπέβαλαν προσφορές 1) η εταιρεία «….» και 2) η ένωση εταιρειών «…» - «…». Η Επιτροπή διενέργειας και αξιολόγησης του διαγωνισμού, όπως προκύπτει από το από 13.12.2016 πρακτικό της, διαπίστωσε ότι η πρώτη εταιρεία δεν κατέθεσε φάκελο δικαιολογητικών συμμετοχής ούτε φάκελο τεχνικής προσφοράς και πρότεινε τον αποκλεισμό της από το διαγωνισμό, ενώ τα δικαιολογητικά συμμετοχής της ένωσης εταιρειών βρέθηκαν νόμιμα και πλήρη και η τεχνική προσφορά της σύμφωνη με τεχνικές προδιαγραφές της διακήρυξης. Ακολούθησε η αποσφράγιση και ο έλεγχος της οικονομικής προσφοράς και των δικαιολογητικών κατακύρωσης της ανωτέρω ένωσης (από 16 και 20.12.2016 πρακτικά της Επιτροπής) και με την 632/21.12.2016 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου ..... κατακυρώθηκαν τα αποτελέσματα του διαγωνισμού στην ένωση εταιρειών «….» - «….», σύμφωνα με την προσφορά της, η οποία ανερχόταν στο ποσό των 422.796,12 ευρώ, πλέον Φ.Π.Α..    (..)Κατόπιν των ανωτέρω και, δεδομένου ότι δεν εκκρεμούν ενστάσεις, προσφυγές ή ένδικα μέσα κατά της ελεγχόμενης διαδικασίας (από 10.1.2017 βεβαίωση του Δήμου….), δεν συντρέχει νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης.

Προμήθειες. ζητείται η αναθεώρηση της 2391/2016 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, απορριπτικής των αιτήσεων ανάκλησης που ασκήθηκαν από την ήδη αιτούσα, καθώς και την αντισυμβαλλόμενη αυτής στην επίμαχη σύμβαση και ήδη παρεμβαίνουσα εταιρεία με τον διακριτικό τίτλο «....», κατά της 156/2016 πράξης του ΣΤ' Κλιμακίου...Με την προσβαλλόμενη απόφαση κρίθηκε ότι η συνοδεύουσα τη Νο 135/21.10.2007 σύμβαση ένορκη βεβαίωση του εκπροσώπου της …δεν πληροί τις απαιτήσεις της Διακήρυξης, καθόσον η δυνατότητα υποκατάστασης εγγράφων από υπεύθυνη δήλωση ή ένορκη βεβαίωση αφορά στην διοικητική λειτουργία κάθε Κράτους και την υποκατάσταση συγκεκριμένων δικαιολογητικών που τυχόν δεν εκδίδονται σε αυτό και δεν καλύπτει την εξολοκλήρου απόδειξη της τεχνικής ικανότητας της δανείζουσας εμπειρία εταιρείας, η οποία, άλλωστε, μπορούσε να διαπιστωθεί με την υποβολή πιστοποιητικών καλής εκτέλεσης για την έτερη επικαλούμενη από την εταιρεία σύμβαση που εκτελέστηκε στο Μαρόκο.(..)Με βάση τα προεκτεθέντα, η αναπλήρωση του πιστοποιητικού καλής εκτέλεσης της σύμβασης με ένορκη βεβαίωση ή υπεύθυνη δήλωση του άρθρου 13.4 της Διακήρυξης είναι δυνατή, όπως σαφώς ορίζεται σ’ αυτή, όχι μόνο για λόγους που ανάγονται στη νομική αδυναμία έκδοσης του εν λόγω πιστοποιητικού, αλλά και σε περίπτωση συνδρομής λόγου ανωτέρας βίας που καθιστά αδύνατη την προσκομιδή του προβλεπόμενου από τη Διακήρυξη δικαιολογητικού και ισοδυναμεί με μη δυνατότητα έκδοσής του.(..)Κατά συνέπεια, η προσκομισθείσα ένορκη βεβαίωση του εκπροσώπου της εταιρείας ... συνιστά νόμιμο δικαιολογητικό, το οποίο υποκαθιστά τη μη δυνάμενη να προσκομισθεί βεβαίωση καλής εκτέλεσης της Υπηρεσίας Υδρεύσεως και Αποχετεύσεως της Δαμασκού. Πέραν δε τούτου, από τα κατατεθέντα από την παρεμβαίνουσα στη διαγωνιστική διαδικασία δικαιολογητικά, αλλά και τα τεθέντα ενώπιον του παρόντος Τμήματος ως άνω πρόσθετα στοιχεία δεν καταλείπεται αμφιβολία ότι η εταιρεία ... πληροί την απαίτηση εμπειρίας του άρθρου 13.2.2.1 (β) της Διακήρυξης. (..) Δέχεται την αίτηση αναθεώρησης. Αναθεωρεί την 2391/2016 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου. ....Ανακαλεί την 156/2016 πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

ΑΝΑΚΛΗΣΗ ΠΑΡΑΙΤΗΣΗΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΟΥ:Επειδή, o αιτών κατέθεσε την από 25.5.2016 επιστολή στο εμπιστευτικό πρωτόκολλο του Δήμου ..... , με το μνησθέν περιεχόμενο, στην οποία, όμως, δεν διατυπώνεται σαφής και αναμφισβήτητη δήλωση βουλήσεως περί παραιτήσεώς του από τη θέση του Συμβούλου της Δημοτικής Κοινότητας .... του Δήμου ..... Με αυτά τα δεδομένα, ο Δήμαρχος ......... εσφαλμένως εξέλαβε την επιστολή αυτή ως δήλωση παραιτήσεως του αιτούντος από το αξίωμά του και, ως εκ τούτου, χωρίς νόμιμο έρεισμα προέβη στην έκδοση της προσβαλλόμενης ../6.6.2016 αποφάσεώς του (ορθή επανάληψη). Για το λόγο δε αυτό, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα, πρέπει να γίνει δεκτή η υπό κρίση αίτηση ακυρώσεως και να ακυρωθεί η ../6.6.2016 απόφαση του Δημάρχου .... (ορθή επανάληψη), παρελκούσης ως αλυσιτελούς της έρευνας των λοιπών λόγων ακυρώσεως.Διά τα ύτα  Δέχεται την κρινόμενη αίτηση. 

Παροχή υπηρεσιών ασφαλιστικής κάλυψης...Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η προσφέρουσα εταιρεία «....» δεν προσκόμισε πλήρη δικαιολογητικά ονομαστικοποίησης των μετοχών της, σύμφωνα με τα άρθρα 8 παρ. 1 του ν. 3310/2005 και 1 παρ. 2 και 3 του π.δ. 82/1996, καθώς δεν υπέβαλε δικαιολογητικά για την ονομαστικοποίηση των μετοχών της μόνης μέτοχου της, ήτοι της ανώνυμης εταιρείας «....». Ειδικότερα, δεν υπέβαλε πιστοποιητικό ότι η τελευταία ανώνυμη εταιρεία έχει ονομαστικές μετοχές ούτε βεβαίωση ότι οι μέτοχοι της τελευταίας είναι φυσικά πρόσωπα, προσωπικές εταιρείες, εταιρείες περιορισμένης ευθύνης ή οποιαδήποτε άλλης μορφής νομικά πρόσωπα, πλην ανωνύμων εταιρειών. Το γεγονός δε ότι η διακήρυξη του διαγωνισμού (άρθρα 2.2.3.5 και 2.2.9.2 περ. Β.1.ε) δεν απαιτούσε ρητά την υποβολή των ως άνω δικαιολογητικών ονομαστικοποίησης για τους μετόχους των προσφερόντων δεν ασκεί επιρροή, αφού η ανωτέρω υποχρέωση συνιστά ουσιώδη τυπική προϋπόθεση συμμετοχής στο διαγωνισμό που απορρέει ευθέως από το νόμο (βλ. σκέψη 4 ανωτέρω). Ενόψει αυτών, μη νομίμως κατακυρώθηκε ο διαγωνισμός στην προσφέρουσα εταιρεία, παρότι συνέτρεχε λόγος αποκλεισμού της, η πλημμέλεια δε αυτή, που σχετίζεται με την αρχή της διαφάνειας κατά την ανάθεση δημοσίων συμβάσεων, παρίσταται ουσιώδης (βλ. τη νομολογία που αναφέρεται στη σκέψη 4 ανωτέρω). 

Προμήθεια ειδών...Καθόσον, επομένως από τη γραμματική διατύπωση της διακήρυξης στο άρθρο 6.2.4.1. του Τεύχους 2 αυτής [...] προκύπτει ότι δεν προβλέπεται η προσκόμιση υπεύθυνης δήλωσης, απλώς τονίζεται ότι αν δεν προσκομίσουν τα στο εν λόγω άρθρο αναφερόμενα πιστοποιητικά όταν τους ζητηθούν οι διαγωνιζόμενοι θα αποκλειστούν, δεν συντρέχει λόγος αποκλεισμού διαγωνιζόμενου οικονομικού φορέα, αν δεν προσκόμισε τέτοια υπεύθυνη δήλωση. Αν, αντίθετα, ο Αναθέτων Φορέας απέκλειε διαγωνιζόμενο οικονομικό φορέα εξαιτίας μη προσκόμισης τέτοιας υπεύθυνης δήλωσης, η πράξη του αυτή, [...] θα αντ[έ]κειτο στην αρχή της τυπικότητας και της ίσης μεταχείρισης, [...]». Πράγματι, με την προπαρατεθείσα διάταξη του πρώτου εδαφίου του άρθρου 6.2.4.1 της διακήρυξης φαίνεται να θεσπίζεται υποχρέωση του διαγωνιζόμενου όπως προσκομίσει σε οποιοδήποτε στάδιο της διαδικασίας του ζητηθεί τα δικαιολογητικά και στοιχεία που αναφέρονται στις δηλώσεις που έχει υποβάλει κατά τα άρθρα 6.2.2 και 6.2.4 (ΕΕΕΣ) της διακήρυξης και τα οποία απαριθμούνται στο ίδιο άρθρο (6.2.4.1), η δε υποχρέωση αυτή τίθεται επί ποινή αποκλεισμού. Ωστόσο, από την ανωτέρω διάταξη δεν φαίνεται να προκύπτει υποχρέωση περί υποβολής ιδιαίτερης δήλωσης σχετικά με την αποδοχή του όρου αυτού, δεδομένου μάλιστα ότι κατά το άρθρο 6.2.3. της διακήρυξης οι διαγωνιζόμενοι υποχρεούνται να υποβάλουν δήλωση περί πλήρους αποδοχής των όρων του διαγωνισμού και ισχύος της προσφοράς. Ενόψει των ανωτέρω, και δεδομένου ότι η εταιρεία .. πράγματι περιέλαβε στο φάκελο Α της προσφοράς της την από 28-8-2017 υπεύθυνη δήλωση, με την οποία δηλώνει ότι έλαβε γνώση όλων των διατυπωμένων στη σχετική διακήρυξη όρων του διαγωνισμού και ότι αποδέχεται αυτούς ανεπιφύλακτα, φαίνεται ότι νομίμως κρίθηκε και κατά τούτο τυπικώς αποδεκτή η προσφορά της και απορρίφθηκε ο σχετικός λόγος της προδικαστικής προσφυγής, τα δε περί του αντιθέτου προβαλλόμενα με την υπό κρίση αίτηση δεν πιθανολογούνται ως βάσιμα.

Εξυπηρέτηση δρομολογιακών ακτοπλοϊκών γραμμών...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙΙ, το Τμήμα κρίνει ότι, εσφαλμένα υπέλαβε το Κλιμάκιο ότι η αιτούσα την ανάκληση εταιρεία έπρεπε να αποκλεισθεί από την περαιτέρω διαδικασία του διαγωνισμού, λόγω του γεγονότος ότι το πλοίο της ....... είχε δεσμευθεί σε άλλη δρομολογιακή γραμμή (…) και συνεπώς, τόσο η αίτηση συμμετοχής της στον επίμαχο διαγωνισμό όσο και η από 10.11.2006 υπεύθυνη δήλωση (του ν.1599/1986) του νόμιμου αντιπροσώπου της περί ανεπιφύλακτης αποδοχής των όρων του διαγωνισμού είναι αναληθείς, δεδομένου ότι, α) η δήλωση τακτικής δρομολόγησης για το ως άνω πλοίο τελούσε υπό την επιφύλαξη ανάληψης της υπό κρίση σύμβασης (βλ. σχετικά την από 31.10.2006 επιστολή της αιτούσας προς το Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας/ΔΘΣ/Α΄, αριθμ πρωτ. 2570/31.10.2006), εξαιτίας της οποίας η εταιρεία ουδέποτε πραγματοποίησε το ανωτέρω δρομολόγιο, εκδόθηκε δε σχετικά και το από 221445/12.2006 σήμα του Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας περί έγκρισης της προσωρινής αποδρομολόγησης του πλοίου από την ανωτέρω γραμμή μέχρι την ολοκλήρωση της διαδικασίας για την οριστική αποδρομολόγησή του και β) από κανένα όρο της διακήρυξης του υπό κρίση διαγωνισμού δεν προκύπτει ότι η τυχόν συμμετοχή υποψήφιου πλοίου σε γραμμή τακτικής δρομολόγησης αποτελεί λόγο αποκλεισμού του από τον υπό έλεγχο διαγωνισμό. Σύμφωνα δε με την παρ. 28 του Παραρτήματος Ι της προκήρυξης, το γεγονός ότι το πλοίο για το οποίο έγινε η κατακύρωση του αποτελέσματος του διαγωνισμού είναι τακτικής δρομολόγησης, παίζει ρόλο και εξετάζεται από τον αρμόδιο Υπουργό Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής μόνο κατά τη φάση της κατακύρωσης, οπότε και αποφασίζεται η τυχόν εκ νέου επανάληψη του διαγωνισμού. Εξάλλου, κατά την ημερομηνία κατακύρωσης του αποτελέσματος του διαγωνισμού, ήτοι στις 26.4.2007, η αιτούσα την ανάκληση εταιρεία είχε ήδη αποδεσμεύσει το πλοίο της από το ως άνω τακτικό δρομολόγιο με σχετική δήλωση ανάκλησης που είχε εγκριθεί από τον Υπουργό Εμπορικής Ναυτιλίας με την 281435/02.07 απόφασή του για ανάκληση αποδοχής δήλωσης δρομολόγησης, όπως προκύπτει από το σχετικό (281435/02.07) σήμα του Υπουργού αυτού προς τις λιμενικές αρχές …, …. Συνεπώς, δεν υπήρχε κώλυμα για τη συμμετοχή της αιτούσας την ανάκληση εταιρείας στον επίμαχο διαγωνισμό, η δε από 10.11.2006 υπεύθυνη δήλωση του (ν.1599/1986) του νόμιμου αντιπροσώπου της περί ανεπιφύλακτης αποδοχής των όρων του διαγωνισμού ήταν αληθής.(..)Αναβάλλει την έκδοση οριστικής Πράξης μέχρι να προσκομισθεί το έγγραφο του ΝΑΤ με το οποίο να αποσαφηνίζεται εάν η εταιρεία «.......» είχε εκπληρώσει πριν από την ημερομηνία κατάθεσης της αίτησης συμμετοχής της στο διαγωνισμό, στις 17.11.2006, τις υποχρεώσεις της από εισφορές κοινωνικής ασφάλισης.

Εξ άλλου, εν όψει της αρχής της αυτοτέλειας των δημόσιων διαγωνισμών προμήθειας και της ρητής απαίτησης της επίδικης διακήρυξης προς υποβολή μαζί με την προσφορά, επί ποινή αποκλεισμού, υπεύθυνης δήλωσης του άρθρου 8 παρ. 4 του Ν. 1599/1986 με το ως άνω συγκεκριμένο περιεχόμενο, η κατά τα άνω πλημμέλεια της υπεύθυνης δήλωσης, που υπέβαλε ο … μαζί με την προσφορά του, δεν ηδύνατο, σύμφωνα και με τα ανωτέρω δεκτά γενόμενα, να καλυφθεί, όπως αβασίμως υποστηρίζει η αιτούσα, τόσον από το ότι η Διοίκηση γνώριζε τυχόν το ειδικό επάγγελμά του και το επιμελητήριο στο οποίο είναι εγγεγραμμένη η επιχείρησή του, από προηγούμενες συμβάσεις προμήθειας ειδών ιματισμού και προσκλήσεις της προς αυτόν για την συμμετοχή του σε σχετικούς διαγωνισμούς, όσον και από το ότι κατατέθηκε από την αιτούσα μαζί με την προσφυγή της το 18.940/19.9.2008 πιστοποιητικό του επιμελητηρίου Αχαΐας και η από 31.12.2008 «διευκρινιστική υπεύθυνη δήλωση» του … περί του είδους του επαγγέλματός του και της ταυτότητας του επιμελητηρίου (ΕΑ 198, 593, 1052/2008, 623, 1319/2007, 1014/2006 κ.ά.), αλλά ούτε από το περιεχόμενο υπεύθυνης δήλωσης της από την μετατροπή της ανωτέρω ατομικής επιχείρησης προελθούσας εταιρείας ή από τα έγγραφα σύστασής της, δεδομένου ότι η τελευταία κατέθεσε την εν λόγω δήλωση και τα λοιπά έγγραφα προκειμένου να διαπιστωθεί ότι συντρέχουν και ως προς αυτήν οι τυπικές προϋποθέσεις συμμετοχής της στην περαιτέρω διαδικασία του επίδικου διαγωνισμού (ΕΑ 976/2008) και όχι προκειμένου να θεραπευθεί η πλημμέλεια του από τον …. κατατεθέντος μαζί με την προσφορά του μη νόμιμου κατά περιεχόμενο ως άνω δικαιολογητικού.

Παροχή υπηρεσιών...Κατά την ημερομηνία διεξαγωγής του διαγωνισμού κατέθεσε προσφορά η εταιρεία «... Α.Ε.», η συμμετοχή της οποίας κρίθηκε αποδεκτή με το από 7.9.2018 Πρακτικό της Επιτροπής Διαγωνισμού. Στη συνέχεια, με το από 17.9.2018 Πρακτικό προτάθηκε η έγκριση της τεχνικής προσφοράς της και, ακολούθως, αποσφραγίσθηκε η οικονομική προσφορά της εταιρείας, ποσού 16.888.261,10 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ, η αποδοχή της οποίας προτάθηκε με το από 19.9.2018 Πρακτικό της ίδιας Επιτροπής. Τα τρία Πρακτικά εγκρίθηκαν με την 2832.1/77870/22.10.2018 απόφαση του Υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής και κατόπιν της υποβολής των δικαιολογητικών κατακύρωσης, το αποτέλεσμα του διαγωνισμού κατακυρώθηκε στην ανωτέρω εταιρεία με τη 2832.1/91660/14.12.2018 απόφαση του ίδιου Υπουργού. Επίσης, με το 170.496/4.12.2018 έγγραφο του Προέδρου του Δ.Σ. και Διευθύνοντος Συμβούλου της αναδόχου, γνωστοποιήθηκε στην αναθέτουσα αρχή η πρόθεση παροχής των υπηρεσιών για δύο επιπλέον μήνες από την επομένη της ημέρας λήξης της σύμβασης (έως 28.2.2022), χωρίς οικονομική επιβάρυνση και σχετικός όρος περιελήφθη στο υπό κρίση σχέδιο σύμβασης (άρθρο 2). Τέλος, με το 2832.1/91979/18/17.12.2018 έγγραφο του Διευθυντή Προμηθειών του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής βεβαιώνεται ότι κατά της διαγωνιστικής διαδικασίας δεν έχουν ασκηθεί ενστάσεις, προσφυγές, αιτήσεις ασφαλιστικών μέτρων, αιτήσεις ακύρωσης ή άλλα ένδικα βοηθήματα ή μέσα.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο δεν διαπιστώνει ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες που να κωλύουν την υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής και της εταιρείας «... Α.Ε.», έναντι τιμήματος 16.888.261,10 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ, αντίγραφο του οποίου τηρείται ηλεκτρονικά στη Γραμματεία του Κλιμακίου