Λειτουργική και Περιβαλλοντική Αναβάθμιση οδού.(...) Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η επίμαχη τροποποίηση δεν συνεπάγεται ουσιώδη τροποποίηση, κατά την έννοια του άρθρου 132 παρ. 4 του ν. 4412/2016, της αρχικής 39777/29.9.2021 σύμβασης, αφού δεν μεταβάλλεται το κύριο αντικείμενο της συμφωνίας, ούτε εισάγει όρους οι οποίοι, αν είχαν αποτελέσει μέρος της αρχικής διαδικασίας σύναψης σύμβασης, θα είχαν επιτρέψει τη συμμετοχή διαφορετικών υποψηφίων ή στην αποδοχή άλλης προσφοράς ή θα προσέλκυαν και άλλους συμμετέχοντες στη διαδικασία σύναψης σύμβασης, ούτε αλλάζει την οικονομική ισορροπία της σύμβασης υπέρ του αναδόχου. Επομένως, πρόκειται για μη ουσιώδη τροποποίηση – διόρθωση της σύμβασης.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το υποβληθέν σχέδιο τροποποίησης – διόρθωσης σύμβασης απαραδέκτως εισάγεται για έλεγχο ενώπιον του παρόντος Κλιμακίου.

Προμήθεια «Αντιδραστηρίων (τεστ) (.....)Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι η αξία της ανωτέρω από 23.5.2022 εγκριθείσας τροποποίησης της 58018/16.10.2020 αρχικής ελεγχθείσας από το Κλιμάκιο σύμβασης ανέρχεται σε 156.672,00 ευρώ χωρίς ΦΠΑ και, επομένως, υπολείπεται (μειωτικά) τόσο του 10% της αξίας της αρχικής αυτής σύμβασης, όπως το συνολικό ποσό (τιμή) της έχει διαμορφωθεί μετά και την ενεργοποίηση του ανωτέρω δικαιώματος προαίρεσης (5.000.000,00 ευρώ χωρίς ΦΠΑ), όσο και του κατώτατου ορίου των 214.000,00 ευρώ χωρίς ΦΠΑ της περ. γ΄ του άρθρου 5 του ν. 4412/2016, που εφαρμόζεται στις δημόσιες συμβάσεις προμηθειών των μη κεντρικών κυβερνητικών αρχών, όπως η ανωτέρω ΥΠΕ (ν.π.δ.δ.). Εξάλλου, με την εν λόγω τροποποίηση δεν μεταβάλλεται η συνολική φύση της ανωτέρω αρχικής σύμβασης, καθώς η διά της ανωτέρω τροποποίησης σκοπούμενη μεταβολή της αφορά αποκλειστικώς στη μείωση της τιμής μονάδας των υπολοίπων προς προμήθεια στο πλαίσιο εκτέλεσης της σύμβασης αντιδραστηρίων (τεστ), και, κατ’ επέκτασιν, στη μείωση της συνολικής τιμής των αντιδραστηρίων αυτών. Επομένως, η ανωτέρω υποβληθείσα για έλεγχο τροποποίηση σύμβασης ερείδεται στις διατάξεις του άρθρου 132 παρ. 2 του ν. 4412/2016 και, συνεπώς, σε συνδυασμό με το άρθρο 324 παρ. 5 του ν. 4700/2020 αλλά και σύμφωνα με όσα έγιναν σχετικώς δεκτά στη σκέψη 3, δεν εμπίπτει στον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου και απαραδέκτως έχει υποβληθεί στο Κλιμάκιο για τη διενέργεια τέτοιου ελέγχου.

ΔΑΝΕΙΑΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:Ζητείται η ανάκληση της 167/2022 πράξης Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι απαραδέκτως υπεβλήθη ενώπιόν του σχέδιο δανειακής σύμβασης μεταξύ της προσφεύγουσας επιχείρησης και του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων (ΤΠΔ), ποσού 1.986.702,00 ευρώ, για την εκτέλεση του έργου «ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗ ΟΜΒΡΙΩΝ ΔΚ …», ενταγμένου στο Πρόγραμμα Χορήγησης Επενδυτικών Δανείων «ΑΝΤΩΝΗΣ ΤΡΙΤΣΗΣ».(....)και γ) η οικονομία της διαδικασίας, δοθέντος ότι το Κλιμάκιο έχει -κατά τα λοιπά- ολοκληρώσει τον έλεγχό του με την 324/2021 πράξη του, επιβάλλει να μην αναπεμφθεί η παρούσα υπόθεση σ’ αυτό για την εκ νέου εκφορά κρίσης, δέχεται ότι, η προσβαλλόμενη πράξη πρέπει να ανακληθεί, αποφαινόμενο ότι το υποβληθέν σχέδιο σύμβασης δεν κωλύεται να υπογραφεί.Δέχεται την από 15.4.2022 (ΑΒΔ …/2022) προσφυγή ανάκλησης της Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης Αποχέτευσης ….Διακρατεί την υπόθεση κατά τα αναφερόμενα το σκεπτικό.Αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου δανειακής σύμβασης μεταξύ της Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης Αποχέτευσης … και του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων, ποσού 1.986.702,00 ευρώ, για τη χρηματοδότηση της εκτέλεσης του έργου «ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗ ΟΜΒΡΙΩΝ ΔΚ …».

Ανακατασκευή τοίχων αντιστήριξης πρανών...Με τα δεδομένα αυτά το Τμήμα κρίνει ότι η ελεγχόμενη συμπληρωματική σύμβαση –τροποποίηση της αρχικής σύμβασης κατασκευής: α) σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη II Β, υπάγεται στον προσυμβατικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, καθόσον η εγκριτική της σύναψής της απόφαση της αναθέτουσας αρχής εκδόθηκε στις 19.3.2019 ήτοι πριν την 1.4.2019, και β) είναι νόμιμη, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 132 παρ. 2 σε συνδυασμό με το άρθρο 156 παρ. 3 του ν. 4412/2016, δεδομένου ότι το ύψος της 28.645,07 ευρώ υπολείπεται (ανερχόμενο 14,90%)  του ποσοστού 15% της αξίας της αρχικής σύμβασης (238.925,39 ευρώ μη συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α.) και δεν μεταβάλλεται, ενόψει και του αντικειμένου της (διαμόρφωση του πρανούς για τη προστασία του αγωγού της ΕΥΔΑΠ) η συνολική φύση της αρχικής σύμβασης.Κατ΄ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει η κρινόμενη αίτηση να γίνει δεκτή, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη Πράξη και να κριθεί ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο νομιμότητας σχεδίου  συμπληρωματικής σύμβασης μεταξύ της Περιφέρειας... και της εταιρείας «...».

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΣΙΤΙΣΗΣ/ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ: Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν ερμηνευτικώς δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι το ως άνω υποβληθέν προς έλεγχο σχέδιο σύμβασης αφορά σε ήσσονος σημασίας («de minimis») τροποποίηση, κατά την έννοια της παραγράφου 2 του άρθρου 132 του ν. 4412/2016, της εισέτι εκτελούμενης 99/2021 σύμβασης ανάθεσης του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη με αντικείμενο την «παροχή υπηρεσιών σίτισης/διατροφής στους υπηκόους τρίτων χωρών που κρατούνται στις εγκαταστάσεις του Προαναχωρησιακού Κέντρου Κράτησης Αλλοδαπών Κω». Και τούτο διότι, υπό οποιαδήποτε εκδοχή ήθελε γίνει δεκτή ως προς το χρονικό διάστημα στο οποίο αυτή αφορά, δηλαδή είτε από 1.6.2022 έως 31.12.2022 βάσει των αιτημάτων της αναδόχου είτε από 29.12.2022 έως 31.12.2022 βάσει του χρόνου έγκρισης αυτών, η επαύξηση της αξίας της σύμβασης που επέρχεται εκ της τροποποίησης υπολείπεται τόσο του ποσού των 750.0000,00 ευρώ (ενωσιακό κατώφλι, βλ. άρθρο 5 περ. δ΄ του ν. 4412/2016) όσο και του 10% της αξίας της αρχικής σύμβασης ακόμη και αυτοτελώς υπολογιζόμενης μόνο κατά τον χρόνο παράτασης αυτής (854.100,00 ευρώ Χ 10% = 85.410,00 ευρώ, πλέον Φ.Π.Α.). Εξάλλου, με την εν λόγω τροποποίηση δεν μεταβάλλεται η φύση της αρχικής σύμβασης.   

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:1η τροποποίηση της σύμβασης «Καθαριότητα - Οδοκαθαρισμός»(...)Με την τροποποίηση αυτή επιδιώκεται η κάλυψη της πρόσθετης δαπάνης που προκύπτει από την αναπροσαρμογή της συμβατικής αμοιβής λόγω των επιγενομένων αυξήσεων του νόμιμου κατώτατου μισθού και του νόμιμου κατώτατου ημερομισθίου.(...)η αξία της υποβληθείσας προς έλεγχο τροποποίησης της ... αρχικής σύμβασης, ποσού 76.455,41 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α.), υπολείπεται τόσο του 10% της αξίας της αρχικής σύμβασης, το τίμημα της οποίας ανέρχεται σε 5.250.000,00 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α.) όσο και του ισχύοντος κατώτατου ορίου των 215.000,00 ευρώ της περ. γ΄ του άρθρου 5 του ν. 4412/2016, που προβλέπεται για τις δημόσιες συμβάσεις υπηρεσιών που δημοπρατούνται από μη κεντρικές αναθέτουσες αρχές, ενώ, τέλος, με τη συγκεκριμένη τροποποίηση δεν μεταβάλλεται η συνολική φύση της σύμβασης, αφού οι σχετικές υπηρεσίες περιλαμβάνονται στο αντικείμενο της αρχικής σύμβασης.Απαραδέκτως υποβάλλεται προς έλεγχο ενώπιον του Κλιμακίου το σχέδιο τροποποίησης 

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:τροποποίηση της ... σύμβασης του Δήμου Κατερίνης με αντικείμενο την παροχή της υπηρεσίας «Μεταφόρτωση και μεταφορά των αστικών στερεών αποβλήτων (ΑΣΑ) του Δήμου Κατερίνης»(...)το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι η αξία της υποβληθείσας προς έλεγχο τροποποίησης της ... αρχικής σύμβασης, ποσού 63.409,86 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α.), υπολείπεται τόσο του 10% της αξίας της αρχικής σύμβασης, το τίμημα της οποίας ανέρχεται σε 1.752.000,00 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α.), όσο και του ισχύοντος κατώτατου ορίου των 215.000,00 ευρώ της περ. γ΄ του άρθρου 5 του ν. 4412/2016, που προβλέπεται για τις δημόσιες συμβάσεις υπηρεσιών που δημοπρατούνται από μη κεντρικές αναθέτουσες αρχές, ενώ, τέλος, με τη συγκεκριμένη τροποποίηση δεν μεταβάλλεται η συνολική φύση της σύμβασης, αφού οι σχετικές υπηρεσίες περιλαμβάνονται στο αντικείμενο της αρχικής σύμβασης.Απαραδέκτως υποβάλλεται προς έλεγχο ενώπιον του Κλιμακίου το σχέδιο τροποποίησης 

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η επίμαχη τροποποίηση δεν υπάγεται σε προσυμβατικό έλεγχο, καθόσον, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 3, αυτή αφορά αποκλειστικώς μετάθεση του χρόνου παράδοσης κατ’ αποδοχή διαδοχικών αιτημάτων της αναδόχου που υποβλήθηκαν πριν από τη λήξη του αρχικού χρόνου παράδοσης και επί των οποίων γνωμοδότησε θετικά η Επιτροπή Παρακολούθησης και Παραλαβής συμβάσεων προμηθειών της αναθέτουσας Αρχής. Η δυνατότητα μετάθεσης του χρόνου αυτού υπό τις προϋποθέσεις των άρθρων 132 και 206 του ν. 4412/2016 προβλέπεται ρητώς και με σαφήνεια στο άρθρο 4 της αρχικής σύμβασης, το οποίο είχε ελεγχθεί ως νόμιμο στο πλαίσιο του προσυμβατικού ελέγχου που διενήργησε το Κλιμάκιο με την 134/2021 σχετική Πράξη του. Πέραν του ότι η μετάθεση του χρόνου παράδοσης εγκρίθηκε, κατά τα προεκτεθέντα, κατ’ εφαρμογή ρητού και σαφούς όρου της αρχικής σύμβασης, στερείται επίσης οικονομικού αντικειμένου και δεν είναι ουσιώδης στο μέτρο που δεν μεταβάλλει ουσιώδη χαρακτηριστικά της αρχικής σύμβασης. Ως εκ τούτου, το Κλιμάκιο στερείται αρμοδιότητας για τη διενέργεια προσυμβατικού ελέγχου επί του υποβληθέντος σχεδίου τροποποιητικής σύμβασης.

Αποκομιδή απορριμμάτων και καθαρισμός κοινοχρήστων χώρων: Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι το ως άνω υποβληθέν προς έλεγχο σχέδιο σύμβασης αφορά σε ήσσονος σημασίας («de minimis») τροποποίηση, κατά την έννοια της παραγράφου 2 του άρθρου 132 του ν. 4412/2016, της εισέτι εκτελούμενης αρχικής σύμβασης, όπως αυτή παρατάθηκε με την ενεργοποίηση του δικαιώματος προαίρεσης. Και τούτο διότι, υπό οποιαδήποτε εκδοχή γίνει δεκτή, ως προς το χρονικό διάστημα στο οποίο αυτή αφορά, δηλαδή είτε από την υπογραφή της έως 23.5.2024 (οπότε το ποσό της τροποποίησης θα ανέρχεται περίπου σε 18.003,23, ευρώ,  2.571,89 ευρώ Χ 7 μήνες, αν υποτεθεί ότι η σύμβαση θα υπογραφεί εντός του Οκτωβρίου), είτε γίνει δεκτό ότι καταλαμβάνει διάστημα 13 μηνών (1 μήνα της αρχικής σύμβασης και τους 12 μήνες της 4130/11.4.2023 σύμβασης περί ενεργοποίησης του δικαιώματος προαίρεσης), όπως εγκρίθηκε με την ως άνω 53/28.4.2023 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου (οπότε το ποσό της τροποποίησης θα ανέρχεται σε 33.434,55 ευρώ, 2.571,89 ευρώ Χ 13 μήνες), η επαύξηση της αξίας της σύμβασης που επέρχεται εκ της τροποποίησης υπολείπεται τόσο του ποσού των 215.000 ευρώ (ενωσιακό κατώφλι, βλ. άρθρο 4 της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ, 5 περ. γ΄ του ν. 4412/2016, όπως ισχύει) όσο και του 10% της αξίας της αρχικής σύμβασης, όπως διαμορφώθηκε με την άσκηση του δικαιώματος προαίρεσης (560.220,54  + 280.110,27 = 840.330,81 ευρώ). Εξάλλου, με την εν λόγω τροποποίηση δεν μεταβάλλεται η φύση της αρχικής σύμβασης.   

Προμήθεια επιβατικών αυτοκινήτων...Επομένως, υπό τα ανωτέρω δεδομένα συντρέχουν οι σωρευτικά τασσόμενες προϋποθέσεις του άρθρου 132 παρ. 1 περ. γ' του ν. 4412/2016 που η αναθέτουσα αρχή επικαλείται ως νομική βάση για την τροποποίηση της αρχικής σύμβασης, χωρίς νέα διαδικασία σύναψης σύμβασης.6. Συντρέχουσας της περίπτωσης γ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 132 του ν.4412/2016, που δικαιολογεί την τροποποίηση της αρχικής σύμβασης χωρίς νέα διαδικασία σύναψης σύμβασης, νομίμως, σύμφωνα με το άρθρο 206 παρ. 1 και 3 του ίδιου νόμου, με την .... πράξη του Γενικού Γραμματέα Δημόσιας Τάξης, που εκδόθηκε ύστερα από το υποβληθέν πριν τη λήξη του συμβατικού χρόνου από 13.9.2019 σχετικό αίτημα του αναδόχου και μετά από θετική σχετική γνωμοδότηση της Ε.Δ. που διατυπώθηκε με το 10ο/27.9.2019 πρακτικό της, παρατάθηκε ο συμβατικός χρόνος παράδοσης των υπό προμήθεια αυτοκινήτων για χρονικό διάστημα ίσο με τον αρχικό συμβατικό χρόνο παράδοσης (κατά 7 μήνες, έως 19.4.2020).7. Κατ’ ακολουθία όλων των ανωτέρω, στην προκειμένη υπόθεση συντρέχει η περίπτωση γ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 132 του ν.4412/2016, που δικαιολογεί την τροποποίηση της αρχικής σύμβασης χωρίς νέα διαδικασία σύναψης σύμβασης. Η κατ’ εφαρμογή της ως άνω περίπτωσης τροποποιητική σύμβαση, της οποία η αρχική σύμβαση διήλθε από τον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, υπάγεται σε προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας και παραδακτώς, σύμφωνα με το άρθρο 132 παρ. 6 του ν.4412/2016, που προστέθηκε με το άρθρο 43 παρ. 21 του ν.4605/2019 και την .... περί "... καθορισμού της αρμοδιότητας των Ε΄, ΣΤ΄ και Ζ΄ Κλιμακίων" (ΦΕΚ 1970 Β΄) απόφαση της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, το οικείο σχέδιο σύμβασης εισάγεται στο Κλιμάκιο τούτο για την άσκηση του εν λόγω ελέγχου. Από τον έλεγχο αυτόν, διαπιστώθηκε ότι δεν συντρέχει νόμιμος λόγος, που να κωλύει την υπογραφή του ως άνω σχεδίου σύμβασης, η δε αναθέτουσα αρχή υποχρεούται, σύμφωνα με το τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 132 του ν.4412/2016, να δημοσιεύσει σχετική τροποποίηση στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.