ΘΕΜΑ : "Καταβολή αποζημίωσης άρθρου 49 Ν.993/79 σε προσωπικό με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου που διορίστηκε μετά την ισχύ του νόμου αυτού και δεν εμπίπτει στις ρυθμίσεις του".

ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΙΣ.Λόγω συνταξιοδότησης:Νόμιμη η καταβολή αποζημίωσης απόλυσης λόγω συνταξιοδότησης σύμφωνα με το άρθρο 55 του π.δ. 410/1988 (ΦΕΚ Α' 191/1998) από Νοσοκομείο σε υπάλληλό του, καθόσον: α) μετά τη δημοσίευση του άρθρου 5 παρ. 2 του ν. 3801/2009, ο ανωτέρω υπάλληλος δικαιούται, την προβλεπόμενη στο άρθρο 55 του π.δ. 410/1988 αποζημίωση, παρότι δεν αποτελούσε ειδικό επιστημονικό ή τεχνικό ή βοηθητικό προσωπικό του Δημοσίου με σχέση ι.δ.α.χ., κατά την ημερομηνία δημοσίευσης του ν. 993/1979 και β) νομίμως ελήφθη υπόψη πέραν του χρόνου υπηρεσίας του στο Δημόσιο και ο χρόνος υπηρεσίας του στην ΟΣΕ Α.Ε. και ΤΡΑΙΝΟΣΕ Α.Ε. (άρθρο 16 του ν. 3891/2010, ΦΕΚ Α' 188/2010). (Όμοιες οι 96/2015, 98/2015 και 99/2015 πράξεις του ιδίου ως άνω Κλιμακίου.)

Από τις διατάξεις αυτές προκύπτει, ότι η αποζημίωση του άρθρου 19 του ν. 993/1979 δεν είναι μέρος των αποδοχών των υπαλλήλων ούτε "απολαβή", υπό την έννοια της παροχής που δίδεται ως αντάλλαγμα για την προσφερόμενη εργασία, ούτε αποτελεί αποζημίωση λόγω αδικαιολογήτου πλουτισμού, αλλά έχει χαρακτήρα έκτακτης κατά την αποχώρηση ή απόλυση του υπαλλήλου οικονομικής ενίσχυσης του. Επομένως, η αξίωση καταβολής της ως άνω αποζημιώσεως δεν υπόκειται στη διετή παραγραφή που προβλέπεται από τη διάταξη του άρθρου 48 παρ. 3 του Ν.Δ. 496/1974 αλλά στην πενταετή παραγραφή που προβλέπεται από την παρ. 1 του ίδιου άρθρου (Ολ ΑΠ 4/2001, ΑΠ 1726/05, 556/11, 1065/2002). Στην προκειμένη περίπτωση το Εφετείο έκρινε ότι η αξίωση της ενάγουσας - αναιρεσίβλητης για την καταβολή της ως άνω αποζημίωσης, την οποία εδικαιούτο να λάβει κατά την αποχώρησή της από το εναγόμενο - αναιρεσείον ΝΠΔΔ, στο οποίο υπηρετούσε με σύμβαση εργασίας, ιδιωτικού δικαίου, αορίστου χρόνου, υπάγεται στην πενταετή και όχι στη διετή παραγραφή και συνεπώς, δεν παραγράφηκε η αξίωσή της. Και τούτο γιατί δέχθηκε ότι από την ημερομηνία αποχώρησής της από την υπηρεσία (30-4-2010) έως την άσκηση της αγωγής της (41-2013) δεν παρήλθε πενταετία.

303/1995 - Δημοσίου Ιδιωτικό Προσωπικό. Αποζημίωση άρθρου 55 Ν 993/1979. Προϋποθέσεις. Θέματα : ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΙΔΙΩΤΙΚΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ,ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗ,ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ,ΑΠΟΛΥΣΗ ΑΠΟΧΩΡΗΣΗ ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΑ, Διατάξεις : ΠΔ 410/1988Α55 Ν 1966/1991Α7 ΠΔ 1041/1979Α1 Υπάλληλος που δεν συνταξιοδοτήθηκε από το Δημόσιο αλλά από το ΙΚΑ, δικαιούται την αποζημίωση του άρθρου 55 του ΠΔ 410/1988. (Πλειοψ.).

Εφάπαξ αποζημίωση λόγω συνταξιοδότησης.Εσφαλμένα συμπεριλήφθησαν στις τακτικές αποδοχές του τελευταίου μήνα απασχόλησης (επί των οποίων, κατά τη διάταξη του άρθρου 55 του π.δ. 410/1988 , υπολογίζεται η επίμαχη αποζημίωση) και η αποζημίωση από Δ.Ι.Β.Ε.Ε.Τ..

112/1997 - Δημοσίου Ιδιωτικό Προσωπικό. Αποχώρηση. Σύνταξη γήρατος. Αποζημίωση. Θέματα : ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΙΔΙΩΤΙΚΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ,ΑΠΟΛΥΣΗ ΑΠΟΧΩΡΗΣΗ ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΑ,ΕΡΓΑΣΙΑ ΑΟΡΙΣΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ,ΣΥΝΤΑΞΗ ΓΗΡΑΤΟΣ,ΤΑΜΕΙΑ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΑ,ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗ,ΕΦΑΠΑΞ, Διατάξεις : Ν 993/1979Α49Π4 Ν 1539/1985Α16 ΠΔ 410/1988Α55Π4 ΠΔ 410/1988Α55Π7 ΝΔ 3736/1957Α1 ΝΔ 3736/1957Α2 ΝΔ 3736/1957Α3 ΝΔ 3736/1957Α4 ΝΔ 3736/1957Α18 ΝΔ 3737/1957Α1 ΝΔ 3737/1957Α2 ΝΔ 3737/1957Α3 ΝΔ 3737/1957Α4 ΝΔ 3737/1957Α18 α) Το συνδεόμενο μετά του Δημοσίου με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου προσωπικό του Υ.Ε.Ν., το οποίο υπάγεται στην ασφάλιση του Ν.Α.Τ. ως οργανισμού κυρίας ασφαλίσεως για τη χορήγηση συντάξεως γήρατος, όταν αποχωρεί από την υπηρεσία και έχει συμπληρώσει τις προϋποθέσεις για τη λήψη πλήρους συντάξεως γήρατος δικαιούται της προβλεπομένης στο άρθρο 55 παρ.4 εδ.α του π.δ.410/1988 (=άρθρο 49 παρ.4 εδ.α του ν.993/1979) αποζημιώσεως. β) Η τυχόν, όμως, ασφάλιση του προσωπικού αυτού στο Τ.Π.Α.Ε.Ν. ή Τ.Π.Κ.Π.Ε.Ν. για τη χορήγηση εφάπαξ χρηματικής παροχής (βοηθήματος) δεν είναι επικουρική για την εφαρμογή της ανωτέρω διατάξεως και η απόληψη της παροχής αυτής ή η συμπλήρωση των προϋποθέσεων απολήψεώς της, αφενός μεν δεν αναιρεί το δικαίωμα λήψεως της αποζημιώσεως αποχωρήσεως, αφετέρου δε δεν συνιστά συνδρομή περιπτώσεως περαιτέρω μειώσεως της αποζημιώσεως σε ποσοστό 40%. Αντιθέτως, η τυχόν ασφάλιση του εν λόγω προσωπικού στον Κ.Ε.Α.Ν. (ή σε άλλο φορέα επικουρικής ασφαλίσεως) και η συμπλήρωση των προϋποθέσεων για τη λήψη επικουρικής συντάξεως από αυτόν συνεπάγεται τη μείωση της οφειλομένης αποζημιώσεως αποχωρήσεως σε ποσοστό 40%. 

Από το συνδυασμό των προαναφερόμενων διατάξεων των άρθρων 269 παρ. 8 Κ.Δ.Κ., 25 παρ. 2 του ν. 3613/2007 και 17 παρ. 2 του ν. 3812/2009 συνάγεται ότι σε περίπτωση μετατροπής αμιγούς δημοτικής επιχείρησης σε δημοτική ανώνυμη εταιρεία είναι δυνατή η μεταφορά του προσωπικού της, σύμφωνα με την προβλεπόμενη στις ίδιες διατάξεις διαδικασία και με βάση τις υφιστάμενες ανάγκες, σε υπηρεσίες του οικείου Δήμου. Στο κατά τα ανωτέρω μεταφερόμενο προσωπικό εφαρμόζονται, ως προς τους όρους και το ύψος της αμοιβής της εργασίας του, οι συλλογικές συμβάσεις εργασίας που ισχύουν εκάστοτε για το προσωπικό των Ο.Τ.Α., λαμβανομένης υπόψη της προϋπηρεσίας που είχε αυτό στη δημοτική επιχείρηση από την οποία προέρχεται. Ο συνυπολογισμός, όμως, της προϋπηρεσίας του μεταφερόμενου προσωπικού, σύμφωνα με τη ρητή διατύπωση του νόμου, αφορά μόνο στην μισθολογική, και όχι στην εν γένει υπηρεσιακή κατάσταση και βαθμολογική εξέλιξή του, για την οποία ισχύουν οι ειδικές διατάξεις του Κώδικα Κατάστασης Δημοτικών και Κοινοτικών Υπαλλήλων (πρβλ. Πράξεις Ελ. Συν. Ι Τμ. 145/2011, 12/2009). Περαιτέρω, σύμφωνα με την πάγια νομολογία των πολιτικών δικαστηρίων (βλ. Α.Π. 166/1994, 1362/1990, 880/1982, Εφ. Αθ. 5423/2003), η αποζημίωση λόγω καταγγελίας της σύμβασης εργασίας δεν έχει μισθολογικό χαρακτήρα. Το ίδιο θα πρέπει να γίνει δεκτό και για την αποζημίωση λόγω συνταξιοδότησης, βάσει της παρ. 3 του άρθρου 204 του ν. 3584/2007, αφού ούτε από το γράμμα των σχετικών διατάξεων ή την αιτιολογική έκθεση του νόμου, ούτε από το σκοπό του νόμου, που είναι η διευκόλυνση της ανανέωσης του προσωπικού των Δήμων (πρβλ. απόφ. Α.Π. 723/1996), προκύπτει ότι η εν λόγω αποζημίωση έχει το χαρακτήρα μισθού. Κατά συνέπεια, η προϋπηρεσία του μεταφερόμενου προσωπικού στη δημοτική επιχείρηση από την οποία προέρχεται δεν μπορεί να ληφθεί υπόψη για τον καθορισμό της αποζημίωσης του άρθρου 204 παρ. 3 του ν. 3584/2007, καθόσον η αποζημίωση αυτή δεν συναρτάται με την μισθολογική κατάσταση και εξέλιξη του μεταφερόμενου προσωπικού.

ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΙΣ λόγω συνταξιοδότησης:Μη νόμιμη καταβολή εφάπαξ αποζημίωσης στην …., πρώην μόνιμη υπάλληλο του ως άνω Ιδρύματος και νυν συνταξιούχο του Ι.Κ.Α(....)Στην υπό κρίση υπόθεση, από το σύνολο των στοιχείων του φακέλου προκύπτουν τα ακόλουθα: Η φερόμενη ως δικαιούχος του επίμαχου χρηματικού εντάλματος προσλήφθηκε στο Α.Τ.Ε.Ι……. αρχικά με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου και στη συνέχεια αορίστου χρόνου, σε θέση του κλάδου Υ.Ε. Προσωπικού Καθαριότητας, ακολούθως δε, με την 630/23.2.2000 πράξη του Προέδρου του ως άνω Ιδρύματος (τεύχος Ν.Π.Δ.Δ. 111), μονιμοποιήθηκε, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 2738/1999, σε θέση διοικητικού υπαλλήλου του Κλάδου Υ.Ε. Προσωπικού Καθαριότητας. Περαιτέρω, με την 3241/23.6.2010 απόφαση του Προέδρου του ανωτέρω Ιδρύματος (Φ.Ε.Κ. Γ΄ 701) διαπιστώθηκε η λύση της σχέσης της ανωτέρω υπαλλήλου με την υπηρεσία, από 16.6.2010, λόγω υποβολής παραίτησης, ενώ με την 4192/6.9.2010 απόφαση του ίδιου οργάνου αποφασίστηκε η χορήγηση σ` αυτή αποζημίωσης λόγω παραίτησης, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 55 του π.δ. 410/1988, ίσης με το 40% των αποδοχών 19 και 1/6 μηνών. Εξάλλου, με την 1353/24.9.2010 απόφαση του Διευθυντή του Υποκαταστήματος του Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ……. δικαιώθηκε πλήρους σύνταξης γήρατος, γεγονός από το οποίο τεκμαίρεται ότι είχε διατηρήσει το προ της μονιμοποίησής της ασφαλιστικό καθεστώς του Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. Ήδη, με το ελεγχόμενο ένταλμα - στο οποίο δεν αναγράφεται το όνομα της φερόμενης ως δικαιούχου του εντάλματος, αυτό, όμως, προκύπτει από τα συνημμένα δικαιολογητικά – εντέλλεται η καταβολή αποζημίωσης ποσού 11.841,34 ευρώ στην ανωτέρω υπάλληλο, σε εκτέλεση της προαναφερόμενης απόφασης του Προέδρου του Α.Τ.Ε.Ι. ……. Ενόψει των προεκτεθέντων, όμως, η φερόμενη ως δικαιούχος του επίμαχου χρηματικού εντάλματος δεν δικαιούται την προβλεπόμενη από το άρθρο 55 του π.δ. 410/1988 (άρθρο 49 του ν. 993/1979) αποζημίωση, αφού πλέον κατά την αποχώρησή της από την υπηρεσία η οργανική της θέση είχε μετατραπεί σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 2738/1999 σε θέση μονίμου υπαλλήλου και δεν τελούσε σε σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου και ως εκ τούτου, είχε διακοπεί κάθε δεσμός αυτής με το καθεστώς του ν. 993/1979, ανεξαρτήτως του ότι μετά τη μονιμοποίησή της φέρεται να διατήρησε, κατ’ επιλογή της, το συνταξιοδοτικό καθεστώς του Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ., αφού η επιλογή της αυτή αναφέρεται αποκλειστικά και μόνο στη σύνταξη. Κατόπιν αυτών, μη νόμιμα εντέλλεται η ελεγχόμενη δαπάνη και, συνεπώς, το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Αποζημίωση άρθρου 55 πδ.410/1988.Οι με σχέση ΙΔΑΧ υπάλληλοι του Δημοσίου που δεν έχουν υπαχθεί για τη χορήγηση σύνταξης στην ασφάλιση του Δημοσίου, λαμβάνουν από το Δημόσιο, κατά την αποχώρησή τους λόγω συνταξιοδότησης αποζημίωση, μειωμένη κατά 60% στην περίπτωση που είναι και επικουρικά ασφαλισμένοι, ακόμα κι αν αυτοί δεν αποτελούν ειδικό επιστημονικό ή τεχνικό ή βοηθητικό προσωπικό του Δημοσίου με σχέση ΙΔΑΧ ή λοιπό προσωπικό με την ίδια σχέση που υπηρετούσε στο Δημόσιο κατά την ημερομηνία δημοσίευσης του ν. 993/1979 (21.12.1979). Η καταβολή της αποζημίωσης αυτής προϋποθέτει τουλάχιστον ενός έτους συνεχή υπηρεσία του οικείου υπαλλήλου με σχέση ΙΔΑΧ στο Δημόσιο και ο καθορισμός του ποσού της συναρτάται προς τον χρόνο της συνεχούς αυτής υπηρεσίας. Στο χρόνο όμως αυτό δεν συνυπολογίζεται, στην περίπτωση που ο οικείος υπάλληλος έχει μεταταχθεί στο Δημόσιο από την ... Α.Ε., ως πλεονάζον τακτικό προσωπικό της, κατ’ εφαρμογή των διατάξεων των άρθρων 15 και 16 του ν. 3891/2010, ο χρόνος της υπό το ίδιο ως άνω ασφαλιστικό καθεστώς προγενέστερης της μετάταξης του υπαλλήλου στο Δημόσιο προϋπηρεσίας του, είτε στην εταιρία αυτή είτε στην ... Α.Ε., έστω κι αν αυτή έχει αναγνωριστεί για τη μισθολογική και βαθμολογική, ενόψει της μετάταξής του, κατάταξή του στην αντίστοιχη με σχέση ΙΔΑΧ θέση του Δημοσίου. Τούτο δε, διότι αφενός καμία διάταξη δεν προβλέπει ρητώς τον συνυπολογισμό της άνω προϋπηρεσίας για την εκπλήρωση των προϋποθέσεων καταβολής και τον καθορισμό του ποσού της ως άνω αποζημίωσης (πρβλ. τις διατάξεις του άρθρου 56 του 3518/2006, Α΄ 272, όπως ισχύει, και της κατ’ εξουσιοδότησή του εκδοθείσας ΚΥΑ Φ.80000/26268/1488/19.2.2008, Β΄ 326, σύμφωνα με τις οποίες χορηγείται αναλογία αποζημίωσης λόγω συνταξιοδότησης από τον προϋπολογισμό του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης στους υπαλλήλους του καταργηθέντος Εθνικού Οργανισμού Κοινωνικής Φροντίδας, οι οποίοι έχουν μεταταχθεί ή μεταφερθεί σε άλλους φορείς του δημοσίου κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του ν. 3106/2003, Α΄ 30), αφετέρου δε η εν λόγω αποζημίωση έχει προνοιακό μη σχετιζόμενο με το ασφαλιστικό καθεστώς του οικείου υπαλλήλου χαρακτήρα και παρέχεται σ’ αυτόν αποκλειστικά εξαιτίας του δεσμού του με το Δημόσιο, προκειμένου, μεταξύ άλλων, να διευκολυνθεί η ανανέωση του εργατικού δυναμικού του τελευταίου, ενώ δεν σχετίζεται με την υπηρεσιακή του κατάσταση στο Δημόσιο αλλά αντιθέτως με την λόγω συνταξιοδότησης λύση κάθε υπηρεσιακής σχέσης του μ’ αυτό, κι επομένως δεν συνυπολογίζεται για την εκπλήρωση των προϋποθέσεων καταβολής και τον καθορισμό του ποσού της ως άνω αποζημίωσης (πρβλ. Ε.Σ. Ι Τμ. πράξη 177/2012, Κλ. Ι Τμ. πράξεις 247, 145, 143, 60/2013).

Αποζημίωση λόγω συνταξιοδότησης:Σύμφωνα, ωστόσο, με τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 197 του Κώδικα Κατάστασης Δημοτικών και Κοινοτικών Υπαλλήλων και της παραγράφου 2 του άρθρου 49 του π.δ. 410/1988, η παραμονή της ως άνω υπαλλήλου στην υπηρεσία ήταν επιτρεπτή μετά και τη συμπλήρωση του 65 έτους της ηλικίας της, δοθέντος ότι δεν συμπλήρωνε τον απαιτούμενο ελάχιστο αριθμό ενσήμων (4.500) για τη λήψη έστω μειωμένης σύνταξης. Ωστόσο, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη νομική σκέψη που προηγήθηκε, η παραμονή της αυτή στην υπηρεσία ήταν επιτρεπτή μόνο μέχρι τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος, που, όπως προκύπτει από την 785/12.5.2017 απόφαση απονομής σύνταξης του ΕΦΚΑ, συντελέστηκε στις 28.7.2015, και όχι μέχρι τη συμπλήρωση του 70ου έτους της ηλικίας της. Ως εκ τούτου, μετά την άνω ημερομηνία η εργασιακή της σχέση θα έπρεπε να λυθεί αυτοδικαίως με την έκδοση σχετικής διαπιστωτικής πράξης του αρμόδιου για την πρόσληψη οργάνου. Το γεγονός αυτό, πέραν των τυχόν άλλων  συνεπειών, επηρεάζει και τη νομιμότητα της ελεγχόμενης δαπάνης, αφού το ύψος της οφειλόμενης αποζημίωσης απόλυσης προσδιορίζεται με βάση τις καταβαλλόμενες τακτικές αποδοχές, κατά τον τελευταίο μήνα απασχόλησης, και συναρτάται επίσης με τους συνολικούς μήνες νόμιμης απασχόλησης. Κατά συνέπεια και για το λόγο αυτό, μη νομίμως εκκαθαρίζεται στην υπάλληλο αποζημίωση απόλυσης, η οποία υπολογίζεται με βάση τις τακτικές αποδοχές του τελευταίου μήνα απασχόλησής της (Δεκέμβριος 2016) και για χρόνο υπηρεσίας δεκαπέντε (15) ετών, εννέα (9) μηνών και είκοσι πέντε (25) ημερών. Ωστόσο, αβάσιμος και απορριπτέος τυγχάνει ο δεύτερος προβαλλόμενος από την Επίτροπο λόγος διαφωνίας, σύμφωνα με τον οποίο η καταβαλλόμενη αποζημίωση απόλυσης θα πρέπει να συμψηφιστεί με τις αποδοχές που έλαβε η πρώην υπάλληλος κατά το χρονικό διάστημα από 23.7.2013 έως 17.7.2014, κατά το οποίο τελούσε υπό καθεστώς διαθεσιμότητας. Και τούτο δοθέντος ότι αυτό δεν προβλέπεται από καμία διάταξη νόμου, αφού με την περίπτωση 4.α.ι της υποπαραγράφου Ζ2 του ν. 4093/2012, όπως τροποποιήθηκε, εισάγεται ειδική ρύθμιση και θεσπίζεται ειδική περίπτωση αποζημίωσης απόλυσης, λόγω κατάργησης θέσης, στην περίπτωση μη μεταφοράς του υπαλλήλου που τέθηκε σε καθεστώς διαθεσιμότητας σε άλλη θέση και λύσης της εργασιακής του σχέσης, που αποδίδεται και τους μόνιμους υπαλλήλους, για τον υπολογισμό του ύψους της οποίας γίνεται κατά τα λοιπά παραπομπή στις ρυθμίσεις του άρθρου 55 του π.δ. 410/1988 και ως προς την οποία αποκλειστικά επιβλήθηκε η υποχρέωση συμψηφισμού με τις ληφθείσες αποδοχές διαθεσιμότητας. Αν δε ο νομοθέτης επιθυμούσε τον συμψηφισμό των αποδοχών διαθεσιμότητας, ο χρόνος της οποίας θεωρείται, άλλωστε, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 39 του ν. 4369/2016, όπως τροποποιήθηκε, ως χρόνος πραγματικής υπηρεσίας και λαμβάνεται υπόψη για τη βαθμολογική και μισθολογική εξέλιξη του υπαλλήλου, με την αποζημίωση απόλυσης, κατά το χρόνο οριστικής αποχώρησης του υπαλλήλου από την υπηρεσία λόγω συνταξιοδότησης, θα έπρεπε να το θεσπίσει ρητά.