Α.Π.1359/2015
Τύπος: Δικαστικές Αποφάσεις
Από τις διατάξεις αυτές προκύπτει, ότι η αποζημίωση του άρθρου 19 του ν. 993/1979 δεν είναι μέρος των αποδοχών των υπαλλήλων ούτε "απολαβή", υπό την έννοια της παροχής που δίδεται ως αντάλλαγμα για την προσφερόμενη εργασία, ούτε αποτελεί αποζημίωση λόγω αδικαιολογήτου πλουτισμού, αλλά έχει χαρακτήρα έκτακτης κατά την αποχώρηση ή απόλυση του υπαλλήλου οικονομικής ενίσχυσης του. Επομένως, η αξίωση καταβολής της ως άνω αποζημιώσεως δεν υπόκειται στη διετή παραγραφή που προβλέπεται από τη διάταξη του άρθρου 48 παρ. 3 του Ν.Δ. 496/1974 αλλά στην πενταετή παραγραφή που προβλέπεται από την παρ. 1 του ίδιου άρθρου (Ολ ΑΠ 4/2001, ΑΠ 1726/05, 556/11, 1065/2002). Στην προκειμένη περίπτωση το Εφετείο έκρινε ότι η αξίωση της ενάγουσας - αναιρεσίβλητης για την καταβολή της ως άνω αποζημίωσης, την οποία εδικαιούτο να λάβει κατά την αποχώρησή της από το εναγόμενο - αναιρεσείον ΝΠΔΔ, στο οποίο υπηρετούσε με σύμβαση εργασίας, ιδιωτικού δικαίου, αορίστου χρόνου, υπάγεται στην πενταετή και όχι στη διετή παραγραφή και συνεπώς, δεν παραγράφηκε η αξίωσή της. Και τούτο γιατί δέχθηκε ότι από την ημερομηνία αποχώρησής της από την υπηρεσία (30-4-2010) έως την άσκηση της αγωγής της (41-2013) δεν παρήλθε πενταετία.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.1/225/2017
Αποζημίωση λόγω συνταξιοδότησης-Παραγραφή.(..) Με δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η σχετική αξίωση της ανωτέρω υπαλλήλου για λήψη της επίμαχης αποζημίωσης, η οποία γεννήθηκε από την επομένη της ημερομηνίας αποχώρησής της από την υπηρεσία (30.9.2012), δεν είχε υποπέσει, κατά την ημερομηνία ενταλματοποίησης της οικείας δαπάνης (2.5.2017), στην πενταετή παραγραφή της παραγράφου 1 του άρθρου 48 του ν.δ. 496/1974, το οποίο τυγχάνει, εν προκειμένω, εφαρμοστέο... Συνακόλουθα, η εντελλόμενη δαπάνη είναι κανονική και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.
ΝΣΚ/8/2020
Αν η αξίωση για την καταβολή της αποζημίωσης του άρθρου 55 του π.δ. 410/1988 σε υπάλληλο του Δημοσίου, της οποίας η σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου με το Δημόσιο λύθηκε, κατόπιν έγγραφης καταγγελίας, στις 15-12-2014 και για την καταβολή της οποίας υπέβαλε σχετική αίτηση στην υπηρεσία στις 11-1-2018, υπόκειται σε διετή ή πενταετή παραγραφή και από ποιο χρόνο αρχίζει η παραγραφή αυτή.(…) α) Η αξίωση της ανωτέρω υπαλλήλου με σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου, για τη χορήγηση της αποζημίωσης του άρθρου 55 του π.δ. 410/1988, υπάγεται στην πενταετή παραγραφή της παρ. 1 του άρθρου 140 του ν. 4270/2014 (κατά πλειοψηφία) και β) η πενταετής παραγραφή αυτή, στη συγκεκριμένη περίπτωση, άρχισε από το τέλος του οικονομικού έτους 2014, σύμφωνα με το άρθρο 141 του ν.4270/2014, δηλαδή την 1η-1-2015, διεκόπη την 11η-1-2018 και άρχισε ξανά την 12η-7-2018 (ομόφωνα). Παραπέμφθηκε στην Ολομέλεια του ΝΣΚ, κατόπιν της υπ’ αριθ. 247/2019 γνωμοδότησης του Β΄ Τμήματος ΝΣΚ.
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.1/62/2017
Αποζημίωση υπαλλήλου ΙΔΑΧ λόγω συνταξιοδότησής. (..) Από το συνδυασμό των ανωτέρω διατάξεων συνάγεται ότι Υπάλληλος Δήμου (ΟΤΑ) με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου (ΙΔΑΧ), ο οποίος δεν έχει υπαχθεί στην ασφάλιση του Δημοσίου για κύρια σύνταξη και έχει αποχωρήσει από την υπηρεσία λόγω συμπλήρωσης των προϋποθέσεων λήψης κύριας σύνταξης, έχει αξίωση κατά του Δήμου για αποζημίωση λόγω συνταξιοδότησης, σύμφωνα με το άρθρο 204 του ΚΚΔΚΥ, η οποία παραγράφεται μετά την πάροδο δύο (2) ετών από την επομένη της ημερομηνίας γένεσής της, που είναι η ημερομηνία που συντελείται το πραγματικό γεγονός της αποχώρησης του υπαλλήλου από την υπηρεσία, εκτός αν η δικαστική επιδίωξη της αξίωσης παρακωλύεται από σχετική άρνηση ή καθυστέρηση του Δήμου...(..)Με δεδομένα αυτά η αξίωση του φερόμενου ως δικαιούχου πρώην υπαλλήλου του Δήμου ... έχει παραγραφεί, σύμφωνα με όσα έγιναν σχετικώς δεκτά στη σκέψη ΙΙ της παρούσας, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την αναπληρώτρια Επίτροπο, καθόσον από την επομένη της ημερομηνίας αποχώρησης του ανωτέρω υπαλλήλου από την υπηρεσία (7.1.2013), οπότε και γεννήθηκε η αξίωσή του για λήψη της επίμαχης αποζημίωσης από τον προαναφερθέντα Δήμο, δεδομένης της έλλειψης οποιασδήποτε άρνησης ή καθυστέρησης του Δήμου που να παρακώλυσε τη δικαστική της επιδίωξη, συμπληρώθηκε στις 8.1.2015 η παρέλευση άπρακτων δύο (2) ετών. Περαιτέρω, είναι αβάσιμος ο ισχυρισμός του Δήμου ότι η σχετική παραγραφή είναι πενταετής και όχι διετής κατ’ επίκληση της 1359/2015 απόφασης του Αρείου Πάγου και του 2/66451/0026/20.7.2016 εγγράφου του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών, σύμφωνα με τα οποία η κατά ν.π.δ.δ. αξίωση υπαλλήλου του με σχέση ΙΔΑΧ για λήψη της όμοιας με την επίμαχη αποζημίωσης του άρθρου 55 παρ. 1 του π.δ. 410/1988 (Α΄ 191) υπόκειται στη γενική πενταετή παραγραφή της παραγράφου 1 του άρθρου 48 του Λογιστικού των Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου (ν.δ. 496/1974) και όχι στη διετή παραγραφή της παραγράφου 3 του ίδιου άρθρου. Αυτό διότι, κατά το άρθρο 276 παρ. 2 του Kώδικα Δήμων και Κοινοτήτων, που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 3463/2006, για το χρόνο παραγραφής της επίμαχης αξίωσης του φερόμενου ως δικαιούχου του ελεγχόμενου Χ.Ε. πρώην υπαλλήλου κατά του Δήμου ... εφαρμοστέα είναι η διάταξη της παραγράφου 3 του άρθρου 90 του Κώδικα Δημοσίου Λογιστικού (ν.2362/1995), σύμφωνα με την οποία οι αξιώσεις των υπαλλήλων (του Δήμου εν προκειμένω) για αποζημιώσεις κάθε φύσης, συνεπώς και της επίμαχης, που δεν είναι μέρος των αποδοχών του υπαλλήλου, ούτε απολαβή, υπό την έννοια της παροχής που δίδεται ως αντάλλαγμα για την προσφερόμενη εργασία, ούτε και αποζημίωση λόγω αδικαιολόγητου πλουτισμού, αλλά φέρει χαρακτήρα έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης αυτού κατά την αποχώρησή του από την υπηρεσία (πρβλ. ΑΠ 1359/2015), υπόκεινται σε διετή παραγραφή.
ΝΣΚ/247/2019
Αν η αξίωση για την καταβολή αποζημίωσης του άρθρου 55 του π.δ. 410/1988 υπαλλήλου, της οποίας η σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου με το Δημόσιο λύθηκε κατόπιν έγγραφης καταγγελίας στις 15-12-2014 και για την καταβολή της οποίας υπέβαλε σχετική αίτηση στις 11-1-2018 υπόκειται σε διετή ή πενταετή παραγραφή και από ποιο χρόνο αρχίζει η αξίωση αυτή.(..)Η αξίωση υπαλλήλου με σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου για τη χορήγηση αποζημίωσης του άρθρου 55 του π.δ. 410/1988, καθ’ ερμηνεία των διατάξεων αυτών και των περί παραγραφής διατάξεων, υπάγεται στην πενταετή παραγραφή της παρ. 1 του άρθρου 140 του ν. 4270/2014 και καθόσον η λύση της υπαλληλικής σχέσης της, κατόπιν έγγραφης καταγγελίας λόγω συνταξιοδότησης επήλθε στις 15-12-2014, η παραγραφή της άρχισε από το τέλος του οικονομικού αυτού έτους (2014), κατ’ άρθρο 141 του ν. 4270/2014, ήτοι από 1-1-2015 (πλειοψ.). Το ερώτημα παραπέμφθηκε στην Ολομέλεια του ΝΣΚ, λόγω εκδόσεως αντιθέτων ως προς το νομικό θέμα πράξεων του Ελεγκτικού Συνεδρίου και αντίθετης γνωμοδότησης με αριθ. 432/2012 του Α2 Τμ. Διακοπών ΝΣΚ. Εκδόθηκε η υπ’ αριθ. 8/2020 γνωμοδότηση της Α΄ Τακτικής Ολομέλειας ΝΣΚ.
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.1/283/2019
Αποζημίωση λόγω συνταξιοδότησης:..Με τα δεδομένα αυτά και σε συνδυασμό με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη της παρούσας, η αξίωση του ως άνω πρώην δημοτικού υπαλλήλου για απόληψη της αποζημίωσης λόγω συνταξιοδότησης γεννήθηκε από τη λύση της υπαλληλικής σχέσης του, ήτοι από 2.3.2015. Τούτο διότι, κατά τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 204 του Κ.Κ.Δ.Κ.Υ. (ν. 3584/2007), η συμπλήρωση των προϋποθέσεων λήψης σύνταξης, ήτοι η θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος, δεν αποτελεί προϋπόθεση για την καταβολή της αποζημίωσης απόλυσης ούτε η λήψη της σύνταξης συνιστά προϋπόθεση για τη γέννηση της αξίωσης ως προς την καταβολή της τελευταίας (βλ. Ε.Σ. Ι Τμ. 19/2017, 244, 245/2018, πρβλ. Α.Π. 1359/2015). Δοθέντος δε ότι, όπως έγινε δεκτό ανωτέρω, η αξίωση του εν λόγω πρώην δημοτικού υπαλλήλου για τη λήψη αποζημίωσης λόγω συνταξιοδότησης γεννάται και καθίσταται δικαστικώς επιδιώξιμη από τον χρόνο αποχώρησής του από την υπηρεσία, ήτοι από το χρόνο έκδοσης της οικείας πράξης αυτοδίκαιης λύσης της υπαλληλικής του σχέσης, η διετής παραγραφή της αξίωσης για λήψη της επίμαχης αποζημίωσης, αρχόμενη από τις 2.3.2015 θα συμπληρωνόταν στις 3.3.2017, ήτοι σε χρόνο πριν την υποβολή της αρχικής με αριθμ. πρωτ. 3256/28.2.2018 αίτησης του φερόμενου ως δικαιούχου και, κατ’ επέκταση πριν από την εκκαθάριση του ελεγχόμενου χρηματικού εντάλματος. Εντούτοις, εφόσον τα αρμόδια όργανα του Δήμου θεώρησαν - κατά την έννοια που προσέδωσαν στις κρίσιμες διατάξεις - ότι η έκδοση τόσο της οριστικής όσο και της επικουρικής απόφασης απονομής σύνταξης στον ως άνω πρώην δημοτικό υπάλληλο αποτελεί προϋπόθεση για τη γένεση και την εκκαθάριση της σχετικής αξίωσής του, με αποτέλεσμα την καθυστερημένη, μετά την πάροδο της διετίας εκκαθάρισή της, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η διετής παραγραφή - εν προκειμένω - δεν συμπληρώθηκε στις 3.3.2017. Τούτο δε διότι, υπό το εκτεθέν ιστορικό και ειδικότερα, ενόψει της δικαιολογημένης εν τοις πράγμασι και επομένως, απολαμβάνουσας συνταγματικής προστασίας εμπιστοσύνης του στην ερμηνεία που έδωσαν στις κρίσιμες διατάξεις τα αρμόδια όργανα του Δήμου, η επίμαχη αξίωση του ως άνω πρώην δημοτικού υπαλλήλου κατέστη δικαστικώς επιδιώξιμη μετά την έκδοση της 22710/20.10.2016 οριστικής απόφασης του Διευθυντή του Υποκαταστήματος Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. ... για την απονομή σε αυτόν οριστικής σύνταξης (χρονικό σημείο, από το οποίο αρχίζει εν προκειμένω και η διετής παραγραφή αυτής). Συνεπώς, νομίμως αυτός υπέβαλε την με αριθμ. πρωτ. 3256/28.2.2018 αίτησή του προκειμένου να του καταβληθεί η δικαιούμενη και μη υποκύψασα στη διετή παραγραφή αξίωση αποζημίωσης λόγω συνταξιοδότησης, για να ακολουθήσουν η 1319/30.11.2018 απόφαση του Δημάρχου ... περί καταβολής της και εν τέλει η ενταλματοποίησή της με τον ελεγχόμενο τίτλο.
ΣΤΕ/2107/2017
Αστική ευθύνη του δημοσίου από μη καταβολή παροχής προνοιακού χαρακτήρα:..Όπως έχει κριθεί, υπάλληλος του Δημοσίου, συνδεδεμένος κατά το παρελθόν με αυτό με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου και υπαχθείς στις διατάξεις του ν. 993/1979, όπως κωδικοποιήθηκαν με το π.δ. 410/1988, ο οποίος, εν συνεχεία, διορίστηκε σε θέση μόνιμου δημοσίου υπαλλήλου κατ' εφαρμογή του άρθρου 1 του ν. 1476/1984 και διατήρησε τόσο το δικαίωμα συνταξιοδότησής του από το ΙΚΑ, κάνοντας χρήση της ευχέρειας που του παρείχε σχετικώς το άρθρο 1 του ν. 1583/1985, όσο και το αντίστοιχο καθεστώς επικουρικής ασφάλισης και πρόνοιας, διατηρούμενο υποχρεωτικώς κατά το άρθρο 3 του νόμου αυτού, διατηρεί, εφόσον συντρέχει περίπτωση, το δικαίωμα απολήψεως της κατ' άρθρο 49 παρ. 4 του ν. 993/1979 εφάπαξ αποζημιώσεως, η οποία συνιστά παροχή προνοιακού χαρακτήρα (ΣτΕ 2760/1999).
Επειδή, εξάλλου, κατά την έννοια των προαναφερόμενων στην όγδοη και ένατη σκέψη διατάξεων, η προβλεπόμενη στο άρθρο 49 παρ. 4 του ν. 993/1979 εφάπαξ χρηματική αποζημίωση δεν αποτελεί μέρος των αποδοχών των μονιμοποιηθέντων υπαλλήλων ούτε «απολαβή, υπό την έννοια της παροχής που δίνεται ως αντάλλαγμα για την προσφερόμενη εργασία δυνάμει της ιδιότητας του υπαλλήλου ούτε αποτελεί αποζημίωση λόγω αδικαιολόγητου πλουτισμού, αλλά έχει το χαρακτήρα έκτακτης κατά την αποχώρηση του υπαλλήλου οικονομικής ενισχύσεώς του ενόψει της διακοπής της σχέσης του με το Δημόσιο κατά τη συνταξιοδότησή του και της επιλογής διατήρησης του δικαιώματος συνταξιοδότησής του από το ΙΚΑ. Επομένως, η αξίωση καταβολής του εφάπαξ χρηματικού αυτού προνοιακού βοηθήματος, μη δυνάμενη να θεωρηθεί ότι απορρέει από την υπαλληλική σχέση μονιμοποιηθέντος υπαλλήλου του Δημοσίου κατ’ άρθρο 1 του ν. 1476/1984, δεν υπόκειται στην διετή, αλλά στην πενταετή παραγραφή που προβλέπεται από την παρ. 1 του άρθρου 90 του ν. 2362/1995 για τη γενική παραγραφή αξιώσεων από αδικοπραξία οργάνων του Ελληνικού Δημοσίου (πρβλ. ΣτΕ 1503/2007, σκ. 8). Ορθώς δε έκρινε το ίδιο το δικάσαν διοικητικό εφετείο, αν και με κάπως διαφορετική αιτιολογία, ο δε περί του αντιθέτου μόνος παραδεκτώς προβαλλόμενος λόγος αναιρέσεως πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος.
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.1/244/2018
Αποζημίωση λόγω συνταξιοδότησής: Υπό τα δεδομένα αυτά και σε συνδυασμό με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη της παρούσας, η αξίωση της ως άνω υπαλλήλου για απόληψη της αποζημίωσης λόγω συνταξιοδότησης γεννήθηκε από τη λύση της υπαλληλικής σχέσης της, ήτοι από 10.9.2014. Ο ισχυρισμός δε του Δήμου ότι χρόνος γέννησης της αξίωσης λήψης της επίμαχης αποζημίωσης, κατά τον οποίο καθίσταται δικαστικώς επιδιώξιμη, είναι εκείνος της έκδοσης της οριστικής απόφασης συνταξιοδότησης, είναι απορριπτέος. Τούτο διότι, κατά τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 204 του Κ.Κ.Δ.Κ.Υ. (ν. 3584/2007), η συμπλήρωση των προϋποθέσεων λήψης σύνταξης, ήτοι η θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος, δεν αποτελεί προϋπόθεση για την καταβολή της αποζημίωσης απόλυσης ούτε η λήψη της σύνταξης συνιστά προϋπόθεση για τη γέννηση της αξίωσης ως προς την καταβολή της τελευταίας (ΕΣ Ι Τμ. πράξη 19/2017, πρβλ. ΑΠ 1359/2015). Συναφώς, απορριπτέος είναι ο ισχυρισμός του Δήμου ότι έχουν καταργηθεί οι διατάξεις του άρθρου 90 παρ. 3 του Κώδικα Δημόσιου Λογιστικού (ν. 2362/1995) και ισχύουν εκείνες των άρθρων 140 και 141 του ν. 4270/2014, αφού, κατά τα γενόμενα δεκτά στη μείζονα σκέψη της παρούσας, η επίμαχη ρύθμιση εξακολουθεί να ισχύει για σχετικές αξιώσεις που έχουν γεννηθεί πριν από την 1.1.2015, (όπως εν προκειμένω), σύμφωνα με τη ρητή διατύπωση του άρθρου 183 παρ. 2 περ. γ του ν. 4270/2014 (Α΄ 143). Ωσαύτως, απορριπτέος είναι και ο ισχυρισμός του Δήμου ότι η παραγραφή της εν λόγω αξίωσης αρχίζει από το τέλος του οικονομικού έτους, μέσα στο οποίο γεννήθηκε και ήταν δυνατή η δικαστική επιδίωξη αυτής, αφού και υπό την εκδοχή ότι αφορά στο τέλος του έτους 2014, πάλι έχει υποπέσει στην διετή παραγραφή, δοθέντος ότι η υποβολή της αίτησης της ενδιαφερομένης έγινε στις 3.7.2017. Τούτο δε ανεξαρτήτως ότι με την διάταξη της παρ. 3 του άρθρου 90 του ν. 2362/1995 ρυθμίζεται ειδικώς το θέμα του χρόνου παραγραφής των αξιώσεων των επί σχέσει δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου υπαλλήλων του Δημοσίου/Ο.Τ.Α. κατ΄ αυτών, που αφορούν σε αποδοχές ή άλλες φύσεως απολαβές αυτών ή αποζημιώσεις, έστω και εάν βασίζονται σε παρανομία των οργάνων του Δημοσίου/Ο.Τ.Α. ή στις περί αδικαιολογήτου πλουτισμού διατάξεις. Oρίζεται δε ως χρονικό σημείο ενάρξεως της παραγραφής αυτής η γένεση της κάθε αντίστοιχης αξιώσεως. (Α.Ε.Δ. 32/2008). Η διάταξη δε αυτή είναι ειδική σε σχέση με τη διάταξη του άρθρου 91 εδ. α΄ του ιδίου νόμου (ΑΠ 536/2014), με την οποία ρυθμίζεται γενικώς το θέμα της ενάρξεως του χρόνου παραγραφής οποιασδήποτε αξιώσεως κατά του Δημοσίου/Ο.Τ.Α. από το τέλος του οικονομικού έτους, μέσα στο οποίο γεννήθηκε και ήταν δυνατή η δικαστική επιδίωξη αυτής, όπως τούτο συνάγεται από τη ρητή επιφύλαξη ως προς την ισχύ άλλων ειδικών διατάξεων, όπως η διάταξη του άρθρου 90 παρ. 3, η οποία, ως εκ τούτου, κατισχύει της γενικής διάταξης του άρθρου 91 εδ. α΄. (ΕΣ Ι Τμ. Πράξη 51/2015, ΑΠ 182/2014). Δοθέντος δε ότι, όπως έγινε δεκτό ανωτέρω, η αξίωση της εν λόγω υπαλλήλου του Δήμου για τη λήψη αποζημίωσης λόγω συνταξιοδότησης γεννάται και καθίσταται δικαστικώς επιδιώξιμη από τον χρόνο αποχώρησης της υπαλλήλου από την υπηρεσία, ήτοι από το χρόνο έκδοσης της οικείας διαπιστωτικής πράξης αποχώρησής της, η διετής παραγραφή της αξίωσης για λήψη της επίμαχης αποζημίωσης, αρχόμενη από τις 11.9.2014 θα συμπληρωνόταν στις 12.9.2016, ήτοι σε χρόνο πριν την υποβολή της 10915/3.7.2017 αίτησης της φερόμενης ως δικαιούχου και, κατ’ επέκταση πριν από την εκκαθάριση του ελεγχόμενου χρηματικού εντάλματος. Εντούτοις, εφόσον τα αρμόδια όργανα του Δήμου θεώρησαν-κατά την έννοια που προσέδωσαν στις κρίσιμες διατάξεις- ότι η έκδοση της οριστικής απόφασης απονομής κύριας σύνταξης στην οικεία υπάλληλο αποτελεί προϋπόθεση για τη γένεση και την εκκαθάριση της σχετικής αξίωσής της, με αποτέλεσμα την καθυστερημένη, μετά την πάροδο της διετίας εκκαθάρισή της, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η διετής παραγραφή -εν προκειμένω-δεν συμπληρώθηκε στις 12.9.2016. Τούτο δε διότι, υπό το εκτεθέν ιστορικό και ειδικότερα, ενόψει της δικαιολογημένης εν τοις πράγμασι και επομένως, απολαμβάνουσας συνταγματικής προστασίας εμπιστοσύνης της στην ερμηνεία που έδωσαν στις κρίσιμες διατάξεις τα αρμόδια όργανα του Δήμου, η επίμαχη αξίωση της υπαλλήλου κατέστη δικαστικώς επιδιώξιμη μετά την έκδοση της 1460/6.6.2017 οριστικής απόφασης του Διευθυντή του Υποκαταστήματος Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ….., για την απονομή σε αυτήν οριστικής σύνταξης (χρονικό σημείο, από το οποίο αρχίζει εν προκειμένω και η διετής παραγραφή αυτής). Συνεπώς, νομίμως αυτή υπέβαλε την 10915/3.7.2017 αίτησή της για να της καταβληθεί η δικαιούμενη και μη υποκύψασα στη διετή παραγραφή αξίωση αποζημίωσης λόγω συνταξιοδότησης, για να ακολουθήσουν η 2416/13.12.2017 απόφαση του Δημάρχου ....για τον καθορισμό του ύψους της και η ενταλματοποίησήτης με τον ελεγχόμενο τίτλο.
ΝΣΚ/72/2019
Αμοιβή μελέτης – Χρηματική απαίτηση κατά του Δημοσίου – Παραγραφή.(...)Η αξίωση εταιρείας κατά του Δημοσίου για την είσπραξη Λογαριασμού για αμοιβή μελέτης, έχει υποπέσει στην πενταετή παραγραφή του άρθρου 90 του Κώδικα Δημοσίου Λογιστικού (ν.2362/1995), το οποίο ίσχυε κατά τον κρίσιμο χρόνο (ομόφ.).
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.1/245/2018
Αποζημίωση λόγω συνταξιοδότησης:Υπό τα δεδομένα αυτά και σε συνδυασμό με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη της παρούσας, η αξίωση της ως άνω υπαλλήλου για απόληψη της αποζημίωσης λόγω συνταξιοδότησης γεννήθηκε κατά τον χρόνο λύσης της υπαλληλικής σχέσης της. Ο ισχυρισμός δε του Δήμου ότι χρόνος γέννησης της αξίωσης λήψης της επίμαχης αποζημίωσης, κατά τον οποίο καθίσταται δικαστικώς επιδιώξιμη, είναι εκείνος της έκδοσης της οριστικής απόφασης συνταξιοδότησης, είναι απορριπτέος. Συναφώς, απορριπτέος είναι ο ισχυρισμός του Δήμου ότι έχουν καταργηθεί οι διατάξεις του άρθρου 90 παρ. 3 του Κώδικα Δημόσιου Λογιστικού (ν. 2362/1995) και ισχύουν εκείνες των άρθρων 140 και 141 του ν. 4270/2014, αφού, κατά τα γενόμενα δεκτά στη μείζονα σκέψη της παρούσας, η επίμαχη ρύθμιση εξακολουθεί να ισχύει για σχετικές αξιώσεις που έχουν γεννηθεί πριν από την 1.1.2015, (όπως εν προκειμένω), σύμφωνα με τη ρητή διατύπωση του άρθρου 183 παρ. 2 περ. γ του ν. 4270/2014 (Α΄ 143). Ωσαύτως, απορριπτέος είναι και ο ισχυρισμός του Δήμου ότι η παραγραφή της εν λόγω αξίωσης αρχίζει από το τέλος του οικονομικού έτους, μέσα στο οποίο γεννήθηκε και ήταν δυνατή η δικαστική επιδίωξη αυτής, αφού και υπό την εκδοχή ότι αφορά στο τέλος του έτους 2014, πάλι έχει υποπέσει στην διετή παραγραφή, δοθέντος ότι η υποβολή της αίτησης της ενδιαφερομένης έγινε στις 6.3.2018. Τούτο δε ανεξαρτήτως ότι με την διάταξη της παρ. 3 του άρθρου 90 του ν. 2362/1995 ρυθμίζεται ειδικώς το θέμα του χρόνου παραγραφής των αξιώσεων των επί σχέσει δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου υπαλλήλων του Δημοσίου/Ο.Τ.Α. κατ΄ αυτών, που αφορούν σε αποδοχές ή άλλες φύσεως απολαβές αυτών ή αποζημιώσεις, έστω και εάν βασίζονται σε παρανομία των οργάνων του Δημοσίου/Ο.Τ.Α. ή στις περί αδικαιολογήτου πλουτισμού διατάξεις. Oρίζεται δε ως χρονικό σημείο ενάρξεως της παραγραφής αυτής η γένεση της κάθε αντίστοιχης αξιώσεως (Α.Ε.Δ. 32/2008). Η διάταξη δε αυτή είναι ειδική σε σχέση με τη διάταξη του άρθρου 91 εδ. α΄ του ιδίου νόμου (ΑΠ 536/2014), με την οποία ρυθμίζεται γενικώς το θέμα της ενάρξεως του χρόνου παραγραφής οποιασδήποτε αξιώσεως κατά του Δημοσίου/Ο.Τ.Α., από το τέλος του οικονομικού έτους, μέσα στο οποίο γεννήθηκε και ήταν δυνατή η δικαστική επιδίωξη αυτής, όπως τούτο συνάγεται από τη ρητή επιφύλαξη ως προς την ισχύ άλλων ειδικών διατάξεων, όπως η διάταξη του άρθρου 90 παρ. 3, η οποία, ως εκ τούτου, κατισχύει της γενικής διάταξης του άρθρου 91 εδ. α΄ (ΕΣ Ι Τμ. Πράξη 51/2015, ΑΠ 182/2014). Δοθέντος δε ότι, όπως έγινε δεκτό ανωτέρω, η αξίωση για τη λήψη αποζημίωσης λόγω συνταξιοδότησης γεννάται και καθίσταται δικαστικώς επιδιώξιμη από τον χρόνο αποχώρησης του ενδιαφερομένου από την υπηρεσία, η διετής παραγραφή της αξίωσης για λήψη της επίμαχης αποζημίωσης, θα συμπληρωνόταν, εν προκειμένω, σε χρόνο πριν την υποβολή της 3589/6.3.2018 αίτησης της φερόμενης ως δικαιούχου και, κατ’ επέκταση πριν από την εκκαθάριση του ελεγχόμενου χρηματικού εντάλματος. Εντούτοις, εφόσον τα αρμόδια όργανα του Δήμου θεώρησαν-κατά την έννοια που προσέδωσαν στις κρίσιμες διατάξεις- ότι η έκδοση της οριστικής απόφασης απονομής κύριας σύνταξης στην οικεία υπάλληλο αποτελεί προϋπόθεση για τη γένεση και την εκκαθάριση της σχετικής αξίωσής της, με αποτέλεσμα την καθυστερημένη, μετά την πάροδο της διετίας εκκαθάρισή της, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η αξίωση αυτή δεν υπέπεσε στη διετή παραγραφή. Τούτο δε διότι, υπό το εκτεθέν ιστορικό και, ειδικότερα, ενόψει της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης της εν λόγω υπαλλήλου στην ερμηνεία που έδωσαν στις κρίσιμες διατάξεις τα αρμόδια όργανα του Δήμου, η επίμαχη αξίωσή της κατέστη δικαστικώς επιδιώξιμη μετά την έκδοση τηςτης 372/30.1.2018 απόφασης του Διευθυντή του Υποκαταστήματος ΕΦΚΑ Ηρακλείου, για την απονομή σε αυτήν οριστικής σύνταξης (χρονικό σημείο, από το οποίο αρχίζει εν προκειμένω και η διετής παραγραφή αυτής). Συνεπώς, νομίμως αυτή υπέβαλε την 3589/6.3.2018 αίτηση για να της καταβληθεί η εν λόγω αποζημίωση. Εξάλλου, σύμφωνα με όσα έγιναν σχετικώς δεκτά στη σκέψη 4 και όπως βασίμως ο Δήμος προβάλλει, η ανωτέρω απόφαση ανάληψης της δημοσιονομικής υποχρέωσης εκδόθηκε νομίμως, μετά την έκδοση της 84/7.3.2018 απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου Αγίου ...., περί καθορισμού του ποσού της επίμαχης αποζημίωσης, καθώς η τελευταία αποτελεί το νόμιμο έρεισμά της.
ΕλΣυν/Τμ.1(ΚΠΕ)/10/2017
ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗ ΛΟΓΩ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗΣ(...)Με δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι: Α) Ο πρώτος λόγος διαφωνίας είναι βάσιμος, καθόσον από την επομένη της ημερομηνίας αποχώρησης του ανωτέρω πρώην υπαλλήλου από την υπηρεσία (22.10.2012), οπότε και γεννήθηκε η αξίωσή του για λήψη της επίμαχης αποζημίωσης από τον ανωτέρω Δήμο, δεδομένης της έλλειψης οποιασδήποτε άρνησης ή καθυστέρησης του Δήμου που να παρακώλυσε τη δικαστική της επιδίωξη, έχουν παρέλθει άπρακτα δύο (2) έτη (στις 23.10.2014), με συνέπεια η αξίωση αυτή να έχει παραγραφεί, σύμφωνα με όσα έγιναν σχετικώς δεκτά στη σκέψη ΙΙ της παρούσας (πρβλ. ΕΣ Ι Τμ. πράξη 51/2015). Είναι δε αβάσιμος ο ισχυρισμός του Δήμου ότι η σχετική παραγραφή είναι πενταετής και όχι διετής, κατ΄ επίκληση της 1359/2015 απόφασης του Αρείου Πάγου και του 2/66451/0026/20.7.2016 εγγράφου του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών, που περιήλθε στον Δήμο στις 13.10.2016 (αριθμ. πρωτ. 11357), με το 13023/12.10.2016 έγγραφο της Προϊσταμένης της Διεύθυνσης Διοίκησης της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης, σύμφωνα με τα οποία η κατά ν.π.δ.δ. αξίωση υπαλλήλου του με σχέση ΙΔΑΧ για λήψη της όμοιας με την επίμαχη αποζημίωσης του άρθρου 55 παρ. 1 του π.δ. 410/1988 υπόκειται στη γενική πενταετή παραγραφή της παρ. 1 του άρθρου 48 του Λογιστικού των Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου (ν.δ. 496/1974) και όχι στη διετή παραγραφή της παραγράφου 3 του ίδιου άρθρου. Και τούτο, διότι ο χρόνος παραγραφής της κατά του ανωτέρω Δήμου επίμαχης αξίωσης του φερόμενου ως δικαιούχου του ελεγχόμενου Χ.Ε. υπαλλήλου δεν ορίζεται από τις προαναφερθείσες διατάξεις του ν.δ. 496/1974 αλλά, όπως έγινε δεκτό ανωτέρω στη σκέψη ΙΙ, από την διάταξη της παραγράφου 3 του άρθρου 90 του Κώδικα Δημοσίου Λογιστικού (ν.2362/1995), που ορίζει ότι υπόκεινται σε διετή παραγραφή οι κατά των Δήμων αξιώσεις υπαλλήλων τους για αποζημιώσεις κάθε φύσης (ΑΠ 787/2007). Αβάσιμος είναι, επίσης, και ο ισχυρισμός του Δήμου ότι, ακόμα και αν θεωρηθεί ότι η παραγραφή είναι διετής, η επίμαχη αξίωση δεν έχει παραγραφεί, δεδομένου ότι γεννήθηκε στις 18.7.2016, οπότε εκδόθηκε η οριστική απόφαση απονομής κύριας σύνταξης στον ανωτέρω υπάλληλο (1677/18.7.2007 απόφαση του Διευθυντή του Υποκαταστήματος …kτου ΙΚΑ-ΕΤΑΜ), με την οποία και διαπιστώθηκε ότι πράγματι ο υπάλληλος αυτός είχε συμπληρώσει τις προϋποθέσεις λήψης κύριας σύνταξης, καθώς, όπως έχει γίνει δεκτό με την 60/2014 πράξη του Κλιμακίου, μόνο η προμνησθείσα απόφαση και όχι η απόφαση απονομής προσωρινής σύνταξης σ΄ αυτόν από το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ αποτελεί νόμιμο δικαιολογητικό καταβολής της επίμαχης αποζημίωσης.