ΣΥΜΒΑΣΗ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗΣ:Με τα δεδομένα αυτά δεν προκαλείται ζήτημα νόθευσης του ανταγωνισμού και, κατά συνέπεια, δεν πρόκειται για ουσιώδεις τροποποιήσεις κατά την έννοια του δικαίου της Ένωσης που κωλύουν την υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου Συμφωνίας. Στο συμπέρασμα δε αυτό καταλήγει και το MARKT C2/ZDH/cds(2013)3283241/25.9.2013 έγγραφο του Γενικού Διευθυντή της Γενικής Διεύθυνσης Εσωτερικής Αγοράς και Υπηρεσιών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στο οποίο αναφέρεται ότι οι τροποποιήσεις που προτείνονται για την Σύμβαση Παραχώρησης «θα μπορούσαν να θεωρηθούν συμβατές με το δίκαιο των συμβάσεων της Ένωσης». Τέλος, διευκρινίζεται ότι οι λοιπές μη αναφερόμενες στην παρούσα τροποποιήσεις έχουν επίσης μη ουσιώδη χαρακτήρα και δεν αναιρούν την ανωτέρω κρίση. Κατά συνέπεια, δεν κωλύεται η σύναψη του ελεγχόμενου σχεδίου Συμφωνίας Τροποποίησης.

Κατασκευή έργων αντιπλημμυρικής προστασίας:..ζητείται η ανάκληση της 116/2018 πράξης του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο παρόν Τμήμα..,Με τα παραπάνω δεδομένα, το Τμήμα κρίνει ότι οι επίμαχες εργασίες κατασκευής των παράπλευρων οδών του ρέματος "..." δεν μπορούν να θεωρηθούν, κατά την προαναφερόμενη έννοια του νόμου, συμπληρωματικές των εργασιών της αρχικής σύμβασης, καθώς δεν παρουσιάζουν αναγκαία συνάφεια με το αντικείμενο αυτής, που συνίσταται στη διευθέτηση της υφιστάμενης κοίτης του ρέματος, αλλά αφορούν στο διάφορο και αυτοτελές αντικείμενο  της κατασκευής  των ως άνω οδών, που ανήκουν στο δημοτικό οδικό δίκτυο και στην αρμοδιότητα του Δήμου ..., η δε κατασκευή τους προϋποθέτει την ολοκλήρωση των διαδικασιών κύρωσης της πράξης εφαρμογής της οικείας πολεοδομικής μελέτης. Σε κανένα μάλιστα σημείο της Τεχνικής Περιγραφής και της Ειδικής Συγγραφής Υποχρεώσεων δεν συσχετίζεται η εκτέλεση και πρόοδος των εργασιών της αρχικής σύμβασης με την προηγούμενη κατασκευή των επίμαχων παραρεμάτιων οδών. Αντιθέτως, η κατασκευή των εν λόγω οδών επρόκειτο να αποτελέσει αντικείμενο άλλης, ανεξάρτητης εργολαβίας, της οποίας ο χρόνος ανάθεσης ήταν άδηλος, αφού προϋπέθετε, όπως προαναφέρθηκε, την ολοκλήρωση των διαδικασιών κύρωσης της οικείας πράξης εφαρμογής, οι οποίες μάλιστα ακόμα δεν έχουν ολοκληρωθεί. (...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει να απορριφθούν οι υπό κρίση αιτήσεις της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «...» και δ.τ. «...» και της Περιφέρειας ... για ανάκληση της 116/2018 πράξης του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο  Τμήμα τούτο. 

ΠΡΟΓΡΑΜΑΜΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:Με την αίτηση αυτή οι αιτούντες επιδιώκουν την ανάκληση της 461/2012 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι το ως άνω προσκομιζόμενο χρονοδιάγραμμα έχει νομίμως συνταχθεί, με βάση τις προβλέψεις του άρθρου 100 παρ. 2 περ. α του ν. 3852/2010, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από τους αιτούντες. Και τούτο διότι: α) δεν είναι εφικτός ο ειδικότερος χρονικός καταμερισμός των αναφερόμενων στο άρθρο 2 του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης υπηρεσιών, οι οποίες συνιστούν το αντικείμενο της σύμβασης, δεδομένου ότι η έναρξη εκτέλεσης καθεμίας από τις εν λόγω εργασίες δεν προϋποθέτει την εκτέλεση άλλης εργασίας, αλλά οι εργασίες αυτές θα εκτελούνται παράλληλα καθ’ όλη τη διάρκεια εκτέλεσής της και β) με βάση το ως άνω υποβληθέν από τους αιτούντες χρονοδιάγραμμα, προσδιορίζεται ο χρόνος των τμηματικών καταβολών της χρηματοδότησης εκ μέρους του Δήμου, ο οποίος τελεί σε συνάρτηση με την πορεία εκτέλεσης της σύμβασης, ενόψει και της προεκτεθείσας φύσης των παρασχεθησομένων υπηρεσιών...Ανακαλεί την 461/2012 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου

Σύμβαση ανάθεσης δημοτικού έργου:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη το Κλιμάκιο κρίνει ότι εφόσον στην προκειμένη περίπτωση η σύμβαση ανάθεσης του ως άνω δημοτικού έργου διαλύθηκε από υπαιτιότητα του Δήμου και δεν είχαν εκτελεστεί καθόλου εργασίες, νομίμως καταρχήν καταβάλλεται στον ανάδοχο του έργου αποζημίωση για το τεκμαιρόμενο όφελος από τη μη εκτέλεση εργασιών. Πλην όμως η δαπάνη αυτή, κατά τα ειδικότερα γενόμενα δεκτά ανωτέρω, δεν είναι νόμιμη, καθόσον εσφαλμένως συνυπολογίστηκε στο αρχικό συμβατικό αντικείμενο για τον προσδιορισμό της εν λόγω αποζημίωσης η δαπάνη αναθεώρησης, ποσού 5.771,71 ευρώ. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνη είναι μη νόμιμη και αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Έργο- Συμπληρωματική σύμβαση:..ζητείται η ανάκληση της 135/2018 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου:Με τα δεδομένα αυτά, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις το Τμήμα κρίνει κατά πλειοψηφία ότι οι εργασίες κατεδάφισης παλαιών κτισμάτων σε εκτάσεις εκτός του οικοπέδου όπου κατασκευάζεται το Τέμενος, δεν είναι συμπληρωματικές της σύμβασης κατασκευής του Τεμένους, κατά την έννοια του άρθρου 57 του Κώδικα Δημοσίων Έργων, πρωτίστως διότι δεν παρουσιάζουν συνάφεια με το φυσικό αντικείμενο του έργου ούτε είναι αναγκαίες για την τεχνική τελειοποίησή του. Ειδικότερα, δεν εξυπηρετούν την κατασκευή του Τεμένους ούτε του περιβάλλοντος χώρου του αλλά τη διαμόρφωση των λοιπών οικοπέδων του σχετικού οικοδομικού τετραγώνου, επεκτείνοντας κατά τούτο ανεπίτρεπτα το φυσικό αντικείμενο της αρχικής σύμβασης. Εξάλλου, οι περιστάσεις που επικαλείται ως απρόβλεπτες η αναθέτουσα αρχή, και ειδικότερα οι μεταβολές που επέφεραν οι διατάξεις του άρθρου 35 του ν. 4414/2016, δεν συνδέονται με το τεχνικό αντικείμενο της αρχικής σύμβασης ούτε οδήγησαν σε μεταρρύθμιση της μελέτης του κατασκευαζόμενου κτιρίου. Τέλος, δεν συνιστούν απρόβλεπτα περιστατικά, δεδομένου ότι ο νόμος με τον οποίο θεσπίστηκαν δημοσιεύτηκε πριν την υπογραφή της σύμβασης ανάθεσης, όπου άλλωστε μνημονεύονται ρητώς. Περαιτέρω, ενόψει των περιστατικών της υπόθεσης, πρέπει να απορριφθεί και ο ισχυρισμός για ανάκληση της προσβαλλόμενης Πράξης λόγω συγγνωστής πλάνης. (..)Κατόπιν των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης πρέπει να απορριφθεί...Δεν ανακαλεί την 135/2018 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ/ΕΠΤΑΜ/1317/2018

Υπογραφή σχεδίου σύμβασης έργου:..ζητείται η ανάκληση της 35/2019 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Με τα δεδομένα αυτά το Τμήμα κρίνει ότι ορθά το Κλιμάκιο απεφάνθη ότι το έργο δεν ήταν ώριμο να εκτελεσθεί, αφού τμήματά του, που προορίζονται για τη διαπλάτυνση του επαρχιακού δικτύου, δεν έχουν καταστεί κοινόχρηστα ούτε έχουν μεταβιβαστεί στο Δημόσιο με κάποιο από τους προαναφερόμενους (βλ. σκέψη ΙΙ) νόμιμους τρόπους αλλά τουναντίον ανήκουν σε ιδιώτες, οι οποίοι δεν έχουν απωλέσει τα ιδιοκτησιακά τους δικαιώματα επί των ακινήτων αυτών. Εξάλλου, ο λόγος ανάκλησης ότι μπορεί να επιτραπεί η υπογραφή για το μέρος της σύμβασης που δεν αφορά τις διαπλατύνσεις είναι απορριπτέος δεδομένου ότι αφενός θα επέφερε ουσιώδη τροποποίηση της διακήρυξης ως προς το φυσικό αντικείμενο του έργου διότι οι εργασίες δεν μπορούν να διαχωριστούν ανάλογα με το αν συντελούν στη διαπλάτυνση ή τη συντήρηση του οδικού δικτύου αφετέρου αυτό θα ήταν αναντίστοιχο με τις υποβληθείσες προσφορές, αφού δεν προβλέπεται η δυνατότητα υποβολής τμηματικών προσφορών, ενώ ο προϋπολογισμός, το τιμολόγιο μελέτης και οι ποσότητες κατά ομάδες και είδος εργασιών προμετρήθηκαν ανεξαρτήτως των τμημάτων εδάφους στα οποία αφορούν. Περαιτέρω, κρίνεται ότι το έργο είναι πράγματι κατεπείγον μετά τη κήρυξη του νησιού σε κατάσταση έκτακτης πολιτικής προστασίας λόγω των καταστροφών από τις βροχοπτώσεις όμως η εκτέλεσή του σε ακίνητα που δεν έχουν καταστεί νομίμως τμήματα του επαρχιακού δικτύου, θα δημιουργούσε στο μέλλον περισσότερα προβλήματα από όσα θα επέλυε, ενώ δεν συντρέχει περίπτωση συγγνωστής πλάνης λόγω της σαφήνειας των εφαρμοστέων διατάξεων.

Ελέγχος νομιμότητας  σχεδιου συμβάσεως.(..)Με τα δεδομένα αυτά, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη II.Β., το Κλιμάκιο κρίνει ότι, εφόσον η αρχική, από 1.12.2014, σύμβαση για την εκτέλεση του ανωτέρω έργου δεν υπήχθη, νομίμως, στον προσυμβατικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, κατ’ εφαρμογήν των διατάξεων των άρθρων  35 και 36 του Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο, λόγω του ότι υπολειπόταν του προβλεπομένου κατά τον κρίσιμο χρόνο ορίου υπαγωγής στον έλεγχο, δεν δύναται να ελεγχθεί ούτε και η σύμβαση που συνάπτεται, κατόπιν διαλύσεως της αρχικής εργολαβίας, με την δεύτερη κατά σειρά μειοδοσίας Κ/ξία, για την ανάθεση των εργασιών ολοκληρώσεως του ίδιου έργου.  (..)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο πρέπει να απόσχει από τον έλεγχο του υποβληθέντος σχεδίου συμβάσεως.

Δημόσια έργα:Στον υπό έλεγχο δημόσιο διαγωνισμό, ο οποίος, μετά από την τήρηση των νομίμων διατυπώσεων δημοσιότητας, διενεργήθηκε την 27.11.2012 με ανοικτή διαδικασία και κριτήριο αναθέσεως τη χαμηλότερη τιμή (άρθρο 26 του ν. 3669/2008), συμμετείχαν δεκατέσσερις (14) εργοληπτικές επιχειρήσεις. Στο σχετικό πίνακα που συντάχθηκε, κατατάχθηκε πρώτη κατά σειρά μειοδοσίας η εργοληπτική επιχείρηση «….», η οποία προσέφερε μέση τεκμαρτή έκπτωση 31,49%. Με σχετικό πρακτικό (β΄ φάση) της Επιτροπής Διενέργειας του Διαγωνισμού αναδείχθηκε ομόφωνα η «…..» ως προσωρινή μειοδότρια του διαγωνισμού και βεβαιώθηκε ότι δεν υποβλήθηκαν ενστάσεις κατά του κύρους της δημοπρασίας. Η Οικονομική Επιτροπή της Περιφέρειας …, με το πρακτικό 40/27.12.2012 (απόφαση 1546/2012, θέμα 8), υιοθέτησε το ως άνω πρακτικό της Ε.Δ. και ανέθεσε στην προσωρινή μειοδότρια του διαγωνισμού την εκτέλεση των εργασιών του ως άνω έργου. Με την προσβαλλόμενη πράξη, το Κλιμάκιο διαπίστωσε ότι, όπως προέκυπτε από τα αναφερόμενα στην Ειδική Συγγραφή Υποχρεώσεων, κατά τον αρχικό σχεδιασμό του έργου οι αναγκαίες για την εκτέλεσή του απαλλοτριώσεις έπρεπε να έχουν συντελεστεί μέχρι το Δεκέμβριο του 2012. Πλην όμως, μέχρι την ημερομηνία έκδοσης της προσβαλλομένης πράξης οι απαλλοτριώσεις αυτές δεν είχαν καν κηρυχθεί. Με την υπό κρίση αίτηση προβάλλεται ότι έχει ήδη εκδοθεί η 2737/9.4.2013 απόφαση του Γενικού Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης …, με την οποία κηρύχθηκε η αναγκαστική απαλλοτρίωση των σχετικών εκτάσεων για την κατασκευή του έργου, η οποία και υποβάλλεται συνημμένη με την υπό κρίση αίτηση...να γίνει δεκτή η υπό κρίση αίτηση και να ανακληθεί η 126/2013 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου και να επιτραπεί η υπογραφή του σχεδίου αυτού σύμβασης.

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ-Έλεγχος νομιμότητας:Με τα δεδομένα αυτά, το γεγονός ότι οι τροποποιήσεις, με τις από 8 Δεκεμβρίου 2015 πρόσθετες πράξεις, της συμφωνίας - πλαίσιο και των εκτελεστικών συμβάσεων δεν υποβλήθηκαν στο προσυμβατικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου δεν ασκεί επιρροή στην παρούσα διαδικασία προσυμβατικού ελέγχου, δεδομένου ότι, λόγω της επελθούσας με αυτές επιμήκυνσης του χρόνου ολοκλήρωσης του 1ου Σταδίου, ο χρόνος αυτός συμφωνεί πλέον με τις προβλέψεις της διακήρυξης καθώς και με την υποβληθείσα προσφορά του αναδόχου, λαμβάνοντας άλλωστε υπόψη ότι κατά την ολοκλήρωση του διαγωνισμού το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης του 1ου Σταδίου ανερχόταν σε δώδεκα (12) μήνες, η δε εκ των υστέρων σύμπτυξή του οφείλεται στις υποδείξεις της διαχειριστικής αρχής 

Ανάθεση δημοσίων έργων:Υπό τα ανωτέρω δεδομένα, όπως έχει ήδη κριθεί με την 242/2014 πράξη του Κλιμακίου του, η κατατεθείσα από την εργοληπτική επιχείρηση "….", για το παραδεκτό της συμμετοχής της στο διαγωνισμό για την ανάθεση του ελεγχόμενου έργου, υπεύθυνη δήλωση που υπογράφεται από τον, σύμφωνα με το καταστατικό, νόμιμο εκπρόσωπό της …, με την οποία βεβαιώνει ότι τόσο αυτός όσο και ο άλλος διαχειριστής …. δεν έχουν καταδικαστεί για κάποιο από τα αδικήματα της περίπτωσης 22.2. της διακήρυξης πληρούσε τους όρους της διακήρυξης, καθόσον, σύμφωνα με το άρθρο 23.2.2.α.ii αυτής, απαιτούσε την υποβολή από τη διαγωνιζόμενη εργοληπτική επιχείρηση υπεύθυνης δήλωσης «που υπογράφεται από νόμιμο εκπρόσωπο της επιχείρησης» και βεβαιώνει «ότι τα πρόσωπα που αναφέρονται στην περίπτωση 2 του άρθρου 22», ήτοι οι δύο διαχειριστές της, «δεν έχουν καταδικαστεί για κάποιο από τα αδικήματα της περίπτωσης αυτής», χωρίς να απαιτείται προς τούτο ειδική πληρεξουσιότητα, καθόσον η πιο πάνω δήλωση δεν υπογράφεται από τον … ως φυσικό πρόσωπο για λογαριασμό δικό του και του … αλλά ως, όπως απαιτεί η διακήρυξη, νόμιμο εκπρόσωπο της επιχείρησης που βεβαιώνει, αντλώντας τη σχετική εξουσία απευθείας εκ του καταστατικού της, για την ύπαρξη ή μη συγκεκριμένων ιδιοτήτων στα πρόσωπα που διοικούν την επιχείρηση. Επομένως, η πιο πάνω διαγωνιζόμενη εργοληπτική επιχείρηση πληρούσε τις προϋποθέσεις του νόμου και της διακήρυξης για τη συμμετοχή της στο διαγωνισμό ανάθεσης του ελεγχόμενου έργου.(..)Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης που αφορά στην ανάθεση, από το Δήμο … στην κοινοπραξία εργοληπτικών επιχειρήσεων με την επωνυμία "…", του έργου "Συντήρηση και επισκευή σχολικών κτιρίων και αύλειων χώρων Δημοτικής Ενότητας …".