Αμοιβή δικηγόρου για τη σύνταξη γνωμοδοτήσεων σε υποθέσεις Δήμου. Μη νόμιμη, καθόσον για την παροχή έγγραφης γνωμοδότησης, της οποίας τα ελάχιστα όρια αμοιβής δεν καθορίζονται από την ΚΥΑ 1085081/1473/Α0012/2003, ισχύει το άρθ. 158 του Κώδικα Δικηγόρων, εφόσον με απόφαση του οικείου Δημοτικού Συμβουλίου δεν έχει καθοριστεί μεγαλύτερη αμοιβή.

Αμοιβές δικηγόρων.(..) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με τα εκτιθέμενα στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η αμοιβή της φερόμενης ως δικαιούχου δικηγόρου για την εκπροσώπηση του εναγόμενου Δήμου ... ενώπιον του Διοικητικού Εφετείου ... (..) νομίμως καθορίστηκε στο ποσό των 6.039,06 ευρώ, πλέον Φ.Π.Α., καθόσον η αμοιβή αυτή, η οποία είναι προϊόν συμφωνίας που καταρτίστηκε ύστερα από την από 2.3.2015 έγγραφη οικονομική προσφορά της δικηγόρου .... και την ../4.3.2015 απόφαση (θέμα 23ο) της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου ..., δεν υπερβαίνει τα εύλογα όρια, δεδομένου ότι, όπως ορθώς έχει υπολογιστεί με βάση την αξία του αντικειμένου της δίκης, είναι σύμφωνη με τις οριζόμενες στον Κώδικα Δικηγόρων ως νόμιμες αμοιβές. Περαιτέρω, λαμβανομένου υπόψη ότι η Οικονομική Επιτροπή ανέθεσε το χειρισμό της συγκεκριμένης υπόθεσης στη φερόμενη ως δικαιούχο δικηγόρο με την αιτιολογία ότι στο Δήμο δεν έχει προσληφθεί δικηγόρος με μηνιαία αντιμισθία, καθώς και το γεγονός ότι η συμφωνηθείσα αμοιβή δεν είναι υψηλότερη της προβλεπόμενης στον Κώδικα Δικηγόρων νόμιμης αμοιβής, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν ήταν απαραίτητη στην προκειμένη περίπτωση αιτιολογημένη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου για τον καθορισμό του ύψους της αμοιβής.

Δημόσια έργα...Με αιτιολογημένη απόφαση της δημαρχιακής επιτροπής (και ήδη της Οικονομικής Επιτροπής, βλ. άρθρο 72 του ν. 3852/2010) επιτρέπεται η ανάθεση σε δικηγόρο του χειρισμού μεμονωμένων εξώδικων ή δικαστικών υποθέσεων του Δήμου, μόνον όταν δεν έχει προσληφθεί δικηγόρος με μηνιαία αντιμισθία ή αυτός που έχει προσληφθεί δεν έχει δικαίωμα να παρίσταται σε ανώτατα δικαστήρια ή πρόκειται για υποθέσεις που έχουν ιδιαίτερη σημασία ή σπουδαιότητα για τα συμφέροντα του Δήμου και απαιτούν εξειδικευμένη γνώση ή εμπειρία, ώστε να διασφαλιστεί η αποτελεσματική προστασία των συμφερόντων του. Στην τελευταία περίπτωση, η δικηγορική αμοιβή καθορίζεται με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου και δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει τα εύλογα κατά περίπτωση όρια. Περαιτέρω, συνάγεται ότι προϋπόθεση για την καταβολή της ανωτέρω αμοιβής αποτελεί η προηγούμενη εκτέλεση από τον εντολοδόχο δικηγόρο όλων των αναγκαίων ή ενδεδειγμένων εργασιών (πρβλ. Πράξεις Ι Τμήμ. 17/2002, 119/2003, 126/2005, 235/2006, 162/2009), γεγονός που αποδεικνύεται με την προσκόμιση των νόμιμων κατά περίπτωση δικαιολογητικών εκκαθάρισης της δαπάνης (άρθρα 21 και 25 του β.δ. της 17.5/15.6.1959). Στο πλαίσιο αυτό, είναι επιτρεπτή η καταβολή προκαταβολής της δικηγορικής αμοιβής, κατά το άρθρο 91 παρ. 2 του Κώδικα περί Δικηγόρων, ανάλογης με το συνολικό ύψος της δικαιούμενης από τον δικηγόρο αμοιβής, δηλαδή προκαταβολής που δεν θα υπερβαίνει αυτοτελώς το εύλογο κατά περίπτωση μέτρο. Αντίθετα, επιβάλλεται η προκαταβολή της αμοιβής του δικηγόρου στις λοιπές περιπτώσεις των άρθρων 96, 157 Α και 161 αυτού. Συνεπώς, η δικηγορική αμοιβή που καθορίζεται με την απόφαση του δημοτικού συμβουλίου μπορεί να προσδιορίζει και την καταβολή ανάλογης προκαταβολής, αφού τέτοιου είδους συμφωνία προβλέπεται από τον Κώδικα περί Δικηγόρων (άρθρο 91 παρ.2), από τις διατάξεις δε του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων ούτε ορίζεται ευθέως το αντίθετο, ούτε συνάγεται έμμεσα βούληση του νομοθέτη να μην ισχύει τέτοια συμφωνία μεταξύ των δήμων και των δικηγόρων τους. (βλ. Πράξεις Ι Τμημ. 236, 159 και 101/2011).

Έκδοση διαπιστωτικής πράξης περί αποβολής της δικηγορικής ιδιότητας – Ζητήματα εφαρμογής διατάξεων νέου ή προγενέστερου κώδικα δικηγόρων. (Κατάσταση : Αποδεκτή) Για την επιβολή του διοικητικού μέτρου αποβολής της δικηγορικής ιδιότητας δικηγόρου, λόγω αμετάκλητης ποινικής καταδίκης του, για ένα από τα προβλεπόμενα στο κώδικα δικηγόρων ποινικά αδικήματα και την έκδοση της σχετικής διαπιστωτικής πράξης, εφαρμόζονται οι διατάξεις του κώδικα που ισχύει κατά τον κρίσιμο χρόνο της επέλευσης του αμετακλήτου, το οποίο αποτελεί και τη μόνη προϋπόθεση για την έκδοσή της και δεν ασκούν επιρροή οι διατάξεις του προηγούμενου κώδικα δικηγόρων, που ίσχυαν κατά το χρόνο τέλεσης του αδικήματος.

Καταβολή δικηγορικής αμοιβής:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν σε προηγούμενες νομικές σκέψεις, νομίμως ανέθεσε η Δημαρχιακή Επιτροπή ... την εντολή εκπροσώπησης του οικείου Δήμου κατά την εκδίκαση της ανωτέρω αγωγής σε δύο δικηγόρους ο ένας εκ των οποίων εκτός των άλλων θα νομιμοποιούσε την παράσταση του δεύτερου, μη διατελούντος στο Δικαστήριο που εκκρεμούσε η επίμαχη αγωγή. Και τούτο, εξ αιτίας αφενός των νομικών ιδιαιτεροτήτων που εμφάνιζε η εν λόγω υπόθεση (καθεστώς ακινήτων στις «…») και αφετέρου της μείζονος σπουδαιότητάς της για τα συμφέροντα του Δήμου καθόσον η επίδικη έκταση αποτελούσε τμήμα ευρύτερης δασικής έκτασης, παραχωρηθείσας για τη διανομή της σε ακτήμονες που συνορεύει με αιγιαλό, γεγονός που ενόψει και της αξίας της (τουλάχιστον 100.000 ευρώ κατά την αγωγή) καθιστούσε προδήλως σημαντική την διατήρηση της κυριότητας του Δήμου επ’ αυτής για την περαιτέρω αξιοποίησή της. Η διατήρηση δε του δασικού χαρακτήρα της επίδικης περιοχής άπτεται και του δημοσίου συμφέροντος ενώ η επαπειλούμενη ζημία του Δήμου σε περίπτωση ευδοκίμησης της αγωγής θα ήταν εξαιρετικά σημαντική. Άλλωστε, η σχετική απόφαση της Δημαρχιακής Επιτροπής παρίσταται πλήρως αιτιολογημένη, δοθέντος ότι συσχετίζει τη σοβαρότητα της υπόθεσης με το περιεχόμενο της αγωγής στο περιεχόμενο της οποίας ρητώς παραπέμπει. Συνεπώς, ο πρώτος λόγος διαφωνίας του Επιτρόπου είναι απορριπτέος ως αβάσιμος. Περαιτέρω, η ελάχιστη νόμιμη αμοιβή των φερομένων ως δικαιούχων δικηγόρων, εφόσον το αντικείμενο της δίκης ενώπιον του Πολυμελούς Πρωτοδικείου ..., κατά την οποία εκπροσώπησαν τον εναγόμενο εντολέα τους, είναι αποτιμητό σε χρήμα (100.000, 00 ευρώ), υπολογίζεται σύμφωνα με το άρθρο 100 παρ.2 του Κώδικα περί Δικηγόρων, ως ποσοστό επί της πραγματικής αξίας του αντικειμένου της αγωγής και όχι με βάση την ισχύουσα κατά τον κρίσιμο χρόνο 120867/30.12.2005 κοινή απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών και Δικαιοσύνης, η οποία, όπως προεκτέθηκε, καθορίζει την ελάχιστη νόμιμη αμοιβή των δικηγόρων όταν η αμοιβή αυτή δεν υπολογίζεται ποσοστιαία επί της αξίας του αντικειμένου της διαφοράς. Κατ’ ακολουθία αυτών, οι εντελλόμενες με τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα δαπάνες για την καταβολή της αμοιβής των ανωτέρω δικηγόρων, οι οποίες δεν υπερβαίνουν την κατά τα ανωτέρω υπολογιζόμενη ελάχιστη νόμιμη αμοιβή αυτών για τη σύνταξη προτάσεων (100.000,00 Χ2%=2.000,00 ευρώ), είναι νόμιμες και επομένως, τα χρηματικά αυτά εντάλματα πρέπει να θεωρηθούν.

Εγκυρότητα συμφωνητικών δικηγορικής αμοιβής που συντάχθηκαν υπό την ισχύ του προϊσχύσαντος Κώδικα Δικηγόρων και τα οποία δεν έχουν κατατεθεί εμπρόθεσμα στο Δικηγορικό Σύλλογο και στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. Κατάσταση : Αποδεκτή. Συμφωνητικά δικηγορικής αμοιβής σχετικώς με τις αναφερόμενες στο άρθρο 92 του προϊσχύσαντος Κώδικα Δικηγόρων υποθέσεις, καθώς και αμοιβές εξ αναγκαστικών απαλλοτριώσεων κατά την ειδική διαδικασία προσδιορισμού τιμής μονάδος και αναγνωρίσεως δικαιούχων, δεν είναι έγκυρα εάν δεν κατατέθηκαν εντός είκοσι ημερών από της καταρτίσεώς τους στον οικείο δικηγορικό σύλλογο. Η μη εμπρόθεσμη κατάθεσή τους στη Δ.Ο.Υ. δεν επάγεται ακυρότητα.

Οι προεισπράξεις δικηγορικής αμοιβής των οικείων δικηγορικών συλλόγων, οι οποίες κατατίθενται υποχρεωτικά από το δικηγόρο κατά τη συζήτηση στο ακροατήριο (παρ.2 και 6 άρθρου 96 του Κώδικα περί Δικηγόρων), επαρκούν για να αποδείξουν την πραγματοποίηση των δικαστικών ενεργειών, για τις οποίες ζητείται η αμοιβή. Μη νόμιμη η καταβολή των εξόδων για τα οποία δεν επισυνάπτεται κανένα δικαιολογητικό, από το οποίο να προκύπτει ότι πράγματι υποβλήθηκε σ΄ αυτά.

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΝΟΜΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Εξ άλλου η προβαλλόμενη, το πρώτον με την υπό κρίση αίτηση, αιτίαση ότι η ελεγχόμενη σύμβαση δεν αποτελεί εργολαβικό δίκης του άρθρου 60 του Κώδικα Δικηγόρων, αλλά την προβλεπόμενη στο άρθρο 58 παρ. 1 του εν λόγω Κώδικα έγγραφη συμφωνία μεταξύ του δικηγόρου και του εντολέα του για τη διεξαγωγή δίκης ή μέρους αυτής ή την παροχή άλλων νομικών υπηρεσιών, με την οποία (συμφωνία) καθορίζεται ελεύθερα η αμοιβή του δικηγόρου είναι απορριπτέα ως αβάσιμη. Και τούτο, διότι, όπως προκύπτει από το περιεχόμενο του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης, το οποίο μάλιστα τιτλοφορείται “ΣΥΜΒΑΣΗ-ΕΡΓΟΛΑΒΙΚΟ ΔΙΚΗΣ”, η αιτούσα αναλαμβάνει την υποχρέωση να διεξαγάγει τη δίκη που αφορά προσφυγή της εταιρείας “… Α.Ε” κατά του Δήμου Περάματος ενώπιον του Διοικητικού Εφετείου Πειραιά μέχρι τελεσιδικίας, έναντι αμοιβής που καθορίζεται ποσοστιαία, η καταβολή της οποίας (αμοιβής) εξαρτάται από την πλήρωση της αίρεσης περί επιτυχούς έκβασης της δίκης για τον καθ’ ου και, συνεπώς, σύμφωνα και με όσα προεκτέθηκαν ..., το σχέδιο αυτό περιέχει όλα τα εννοιολογικά στοιχεία της σύμβασης εργολαβίας δίκης(...)Απορρίπτει την αίτηση αναθεώρησης της 2307/2014 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Αμοιβή δικηγόρου για την άσκηση έφεσης:..Με τα δεδομένα αυτά, η ..., καταρχάς, νομίμως προσέφυγε   σε εξωτερικό δικηγόρο για την άσκηση έφεσης κατά της 115/2018 απόφασης του Ειρηνοδικείου ..., διότι όπως βεβαιώνεται στο 4000/23.9.2019 έγγραφο επανυποβολής της Διευθύντριας Οικονομικών και Διοικητικών Υπηρεσιών της,  η Επιχείρηση δεν απασχολεί δικηγόρο με πάγια αντιμισθία. Περαιτέρω, όμως, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη, προεχόντως διότι στην απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της ..., με την οποία δόθηκε η εντολή στην δικηγόρο ... να ασκήσει έφεση κατά της απόφασης του Ειρηνοδικείου και να παρασταθεί για την υποστήριξη αυτής ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου ... και συμφωνήθηκε, κατόπιν ελεύθερης διαπραγμάτευσης, η αμοιβή της, δεν περιλαμβάνεται αιτιολογία για τον προσδιορισμό αυτής σε ποσό υψηλότερο έναντι της νόμιμης. Τούτο δε διότι, η αμοιβή της ως  άνω δικηγόρου υπολογίστηκε εσφαλμένα κατ’ εφαρμογή των άρθρων 63 και 68 του Κώδικα Δικηγόρων, που αφορούν στην άσκηση αγωγής με βάση την αξία του αντικειμένου αυτής, καθόσον η νόμιμη αμοιβή για την άσκηση έφεσης προσδιορίζεται, ενόψει της έλλειψης σχετικής πρόβλεψης στον Κώδικα Δικηγόρων, κατ’ άρθρο 63 παρ. 2 με βάση το Παράρτημα I αυτού (περ. Β. Λ. Μονομελές Πρωτοδικείο ως β΄ θμιο), όπως αυτό τροποποιήθηκε με την παρ. 14 του άρθρου 7 του ν. 4205/2013 (Φ.Ε.Κ. Α 242), σε 260 ευρώ (130 Χ 2) για την άσκηση της έφεσης και την παράσταση ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου. Ως εκ τούτου, εφόσον στην 21/8.2.2019 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Επιχείρησης δεν περιλαμβάνεται ειδική αιτιολογία αναφορικά με την υπέρβαση της κατά τα ανωτέρω νόμιμης αμοιβής, ώστε να κριθεί το εύλογο αυτής, δεν έχει τηρηθεί η διαγραφόμενη κατά τα ανωτέρω διαδικασία, η οποία ειδικώς στην συγκεκριμένη περίπτωση παρίσταται αναγκαία, καθόσον παρατηρείται υπερβολική απόκλιση της καθορισθείσας αμοιβής σε σχέση με την οριζόμενη στον Κώδικα Δικηγόρων. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Ρυθμίσεις για την επιτάχυνση της εκδίκασης εκκρεμών υποθέσεων του ν. 3869/2010, σύμφωνα με τις επιταγές της παρ. 1 του άρθρου 6 της Ε.Σ.Δ.Α., ως προς την εύλογη διάρκεια της πολιτικής δίκης, τροποποιήσεις του Κώδικα Δικηγόρων και άλλες διατάξεις.