ΜΕΛΕΤΕΣ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, ο Δήμος ... μη νομίμως ανέθεσε στο φερόμενο ως δικαιούχο του ελεγχόμενου χρηματικού εντάλματος τοπογράφο μηχανικό την εκπόνηση της προαναφερθείσας μελέτης, καθόσον αυτή ως εκ της φύσεως και του αντικειμένου της, εμπίπτει στα καθήκοντα και τις αρμοδιότητες, όπως αυτές περιγράφονται στον Ο.Ε.Υ., του υπηρετούντος στο Γραφείο Τεχνικών Έργων και Μελετών τοπογράφου μηχανικού, ο οποίος άλλωστε ορίστηκε ως επιβλέπων την ως άνω μελέτη. Σε κάθε περίπτωση ο Δήμος ..., ο οποίος έχει το βάρος της απόδειξης, δεν αποδεικνύει, ούτε εξάλλου επικαλείται, ότι το υπηρετούν προσωπικό στερείται των αναγκαίων ειδικών γνώσεων για την εκπόνηση της επίμαχης μελέτης, μολονότι διαθέτει την ίδια επιστημονική ειδικότητα.

ΜΕΛΕΤΕΣ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, η εντελλόμενη με το χρηματικό αυτό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη, διότι ο Δήμος …δεν απέδειξε ότι η Τεχνική Υπηρεσία του αδυνατούσε να συντάξει τη μελέτη. Ειδικότερα, η εκπόνηση της μελέτης ανήκει στην αρμοδιότητα του Τμήματος Τεχνικών Έργων της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών, ο δε ισχυρισμός ότι «ο μοναδικός πτυχιούχος τοπογράφος μηχανικός είναι ο Διευθυντής Τεχνικών Υπηρεσιών, ο οποίος εκ των πραγμάτων λόγω θέσης, αρμοδιοτήτων και φόρτου εργασίας αδυνατεί να εκτελέσει την εν λόγω μελέτη» είναι απορριπτέος ως αόριστος και αναπόδεικτος. Εξάλλου, με δεδομένο ότι ο αναγκαίος για τη σύνταξη της μελέτης εξοπλισμός θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την εκπόνηση και άλλων παρόμοιων μελετών (βλ. και την προεκτεθείσα άποψη του μειοψηφίσαντος Δημοτικού Συμβούλου), αλυσιτελώς προβάλλεται ότι το κόστος του εξοπλισμού αυτού υπερβαίνει τις 30.000,00 ευρώ και είναι ετησίως αυξανόμενο λόγω της απαιτούμενης αναβάθμισης του λογισμικού και των οικείων ηλεκτρονικών συστημάτων. Τέλος, αλυσιτελώς προβάλλεται επίσης ότι «ο Δήμος δε διαθέτει τις υπόλοιπες ειδικότητες για την τεχνική υποστήριξη της υλοποίησης της μελέτης» (στοχοφόρους, αναλυτές σημείων και σχεδιαστές), καθώς σε κάθε περίπτωση ο Δήμος θα μπορούσε να εξοικονομήσει τουλάχιστον τη δαπάνη για την αμοιβή του τοπογράφου μηχανικού, προσλαμβάνοντας μόνο το αναγκαίο υποστηρικτικό προσωπικό που θα τον πλαισίωνε.

Προγραμματική σύμβαση που αφορά χρηματοδότηση της ΚΓ΄ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων, για εκτέλεση έργου. Νομοθετικό πλαίσιο αρχαιολογικών έργων. Από το συνδυασμό των διατάξεων αυτών συνάγεται το μεν ότι τα αρχαιολογικά εν γένει έργα, στα οποία περιλαμβάνονται και οι κάθε είδους ανασκαφές, λόγω της ιδιαίτερης επιστημονικής και καλλιτεχνικής φύσης τους, είναι δυνατόν να εκτελούνται από την υπηρεσία δια αυτεπιστασίας. Το δε ότι οι αρχαιολογικές αυτεπιστασίες λόγω της δυσχερούς προμετρήσεως τους, είναι δυνατόν να εκτελούνται από την υπηρεσία βάσει προκαταρκτικής έκθεσης και ενδεικτικού χρονοδιαγράμματος και προϋπολογισμού, χωρίς την προηγούμενη σύνταξη μελέτης. Τέλος, ότι η εκτέλεση των έργων αυτών δύναται να αποτελέσει αντικείμενο προγραμματικής σύμβασης πολιτισμικής ανάπτυξης που συνάπτεται μεταξύ Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού και των αρμοδίων υπηρεσιών του Υπουργείου Πολιτισμού, οπότε στην περίπτωση αυτή η χρηματοδότηση της ανασκαφής νομίμως γίνεται, κατά τα οριζόμενα στην οικεία σύμβαση, από τον Ο.Τ.Α. και δεν τυγχάνουν εφαρμογής οι διατάξεις του άρθρου 37 του ν. 3028/2002.

ΜΕΛΕΤΕΣ: Μη νόμιμη ανάθεση ανάθεση εργασίας σε ιδώτη μελετητή για την εκπόνηση μελέτης με τίτλο, ενώ ανάγεται στα καθήκοντα και τις αρμοδιότητες του υπηρετούντος στο τμήμα υδραυλικών και εγγειοβελτιωτικών έργων του Δήμου, προσωπικού. Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο τούτο κρίνει ότι η ανατεθείσα μελέτη αντιστοιχεί στην κατηγορία 13 που προβλέπεται στο άρθρο 2 παρ.2 του ν. 3316/2005 στην οποία περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, και οι μελέτες διαχείρισης υδατικών πόρων και δεν αποτελεί μελέτη έργου για την οποία αρμόδιο το Τμήμα υδραυλικών και εγγειοβελτιωτικών έργων, ως εκ τούτου, νομίμως, ο Δήμος ……………… ανέθεσε στο φερόμενο ως δικαιούχο ιδιώτη μελετητή την εκπόνηση της συγκεκριμένης μελέτης η οποία δεν υπάγεται εκ του λόγου τούτου στα συνήθη καθήκοντα της ως άνω υπηρεσίας (τμήμα υδραυλικών και εγγειοβελτιωτικών έργων) του Δήμου, ανεξαρτήτως του ότι σε κάθε περίπτωση δεν υπηρετεί στο τμήμα αυτό υπάλληλος με την επιστημονική  ειδικότητα του αναδόχου (Αγρονόμος Τοπογράφος). Συνεπώς, ο προβαλλόμενος από την Επίτροπο λόγος διαφωνίας ότι η υπό κρίση μελέτη ανατέθηκε, μη νόμιμα, διότι ανήκει στα συνήθη καθήκοντα του προσωπικού του τμήματος υδραυλικών και εγγειοβελτιωτικών έργων, πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος. Κατόπιν τούτων, το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πληρωμής θα  μπορούσε να θεωρηθεί αν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2013 σε βάρος των πιστώσεων του οποίου εντέλλεται η δαπάνη.

Αποκατάσταση κτιρίου....Ήδη, με το μοναδικό λόγο της κρινόμενης αίτησης προβάλλεται ότι οι εργασίες της ελεγχόμενης σύμβασης δεν χρήζουν αυτοτελούς εγκρίσεως από τον Υπουργό Πολιτισμού σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 10 του ν.3028/2002, καθόσον α) η μελέτη του αρχικού έργου είχε εγκριθεί από το Υπουργείο Πολιτισμού, οι δε επίμαχες εργασίες είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με τη φύση και το σκοπό του έργου και ως εκ τούτου αναγκαίες για την άρτια ολοκλήρωσή του και β) δεν είναι παρεμβατικές αλλά απαραίτητες για τη διασφάλιση της ασφάλειας των εργαζομένων, της πυρασφάλειας και της προσβασιμότητας του Τελωνείου από Α.Μ.Ε.Α..Ο λόγος αυτός είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, δεδομένου ότι, όπως ορθά κρίθηκε με την προσβαλλόμενη πράξη, οι επίμαχες εργασίες δεν καλύπτονται, από την ΥΠΠΟ/ΔΑΝΣΜ/5060/ 106/11.1.2007 απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού, με την οποία εγκρίθηκε η αρχιτεκτονική, στατική και ηλεκτρομηχανολογική μελέτη για την εκτέλεση του αρχικού έργου «Αποκατάσταση και διαρρύθμιση του κτηρίου Παλαιού Τελωνείου .... για τη δημιουργία κέντρου πολλαπλών δραστηριοτήτων». Τα παραπάνω επιβεβαιώνονται από το ΥΠΠΟΑ/ΓΔΑΜΤΕ/ΔΠΑΝΣΜ/ΤΜΑΝΣΜΠΚ/ 577709/60690/4427/1092/11.2.2020 έγγραφο, το οποίο εκδόθηκε σε απάντηση του 55991/27.11.2018 αιτήματος του Δήμου .... και προσκομίστηκε ενώπιον του Τμήματος σε εκτέλεση της 1249/2019 προδικαστικής απόφασης του Τμήματος. Όπως προκύπτει από το περιεχόμενο του εγγράφου αυτού, το επίμαχο έργο περιλαμβάνει την πραγματοποίηση εννέα (9) πρόσθετων εργασιών, που δεν περιλαμβάνονται στην ανωτέρω ΥΠΠΟ/ΔΑΝΣΜ/5060/106/11.1.2007 εγκριτική απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού, για τρεις εκ των οποίων διατυπώθηκαν παρατηρήσεις από τη Διεύθυνση Προστασίας και Αναστήλωσης Νεώτερων και Σύγχρονων Μνημείων και ως εκ τούτου συνεστήθη η υποβολή επικαιροποιημένων σχεδίων και τεχνικής μελέτης, τα οποία να περιλαμβάνουν τις προτεινόμενες τροποποιήσεις, προκειμένου να θεωρηθούν από την ανωτέρω υπηρεσία του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η αίτηση ανάκλησης πρέπει να απορριφθεί και να μην ανακληθεί η προσβαλλόμενη Πράξη.

ΜΕΛΕΤΕΣ: Μη νόμιμη η καταβολή ποσού 14.050,78 ευρώ,από Δήμο στο φερόμενο ως δικαιούχο …, διπλωματούχο αγρονόμο-τοπογράφο μηχανικό, ως αμοιβή του για την εκπόνηση τοπογραφικών μελετών για το έργο «Βελτίωση πρόσβασης και αποκατάσταση των οδών σύνδεσης των οικισμών … και του οικισμού …. με το παρεκκλήσι Προφήτη Ηλία».Μη νομίμως για την ανάθεση της ως άνω μελέτης προσέφυγε ο Δήμος στη διαδικασία του άρθρου 209 παρ. 3 του Δ.Κ.Κ., καθόσον η προεκτιμώμενη για την ανάθεση αμοιβή υπολογίστηκε αυθαίρετα, χωρίς την προηγούμενη προσφυγή της αναθέτουσας αρχής στον Κανονισμό Προεκτιμώμενων Αμοιβών μελετών και υπηρεσιών, βάσει του οποίου θα καθοριζόταν εκ των προτέρων, με σαφή τρόπο, η προεκτιμηθείσα αμοιβή, ώστε να εξαχθεί ασφαλής κρίση για την εφαρμογή ή μη της εξαιρετικής διάταξης του άρθρου 209 παρ. 3 του Δ.Κ.Κ..

ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ:Μη νόμιμη η καταβολή αμοιβής από Δήμο σε ιδιώτη   για την εκπόνηση της «Μελέτης άρδευσης για την ανάπλαση ……..». (..)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη της παρούσας Πράξεως, ο Δήμος …., μη νομίμως, ανέθεσε στο φερόμενο ως δικαιούχο του ελεγχόμενου χρηματικού εντάλματος, ηλεκτρολόγο μηχανικό την εκπόνηση της μελέτης της άρδευσης για την ανάπλαση των οικισμών Δ.Ε. … του Δήμου ….., καθόσον αυτή αφενός αφορά στη συντήρηση του πρασίνου (δέντρων, θάμνων και χλοοτάπητα) που υπάρχουν σε πεζοδρόμια στους κεντρικούς δρόμους των οικισμών …. και …. και στην κεντρική πλατεία των …, μέσω της προβλέψεως υποδομών αυτόματου ποτίσματος (άρδευσης) αυτών, ανάλογα με τις ανάγκες τους και την εποχή του έτους και ανάγονται στα καθήκοντα και τις αρμοδιότητες του υπηρετούντος στο Τμήμα Τεχνικών Έργων της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών προσωπικού, αφετέρου δε, συνιστούν συνήθεις, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας, εργασίες, για την εκτέλεση των οποίων δεν απαιτούνται εξειδικευμένες γνώσεις, ιδία δε καθόσον, όπως αναφέρεται στην, από 6.2.2014, σύμβαση μεταξύ του Δήμου και του       ως άνω ιδιώτη μελετητή, η επίμαχη μελέτη στηρίζεται σε πρότερη φυτοτεχνική τοιαύτη (στην οποία εμφαίνεται ο αριθμός των φυτικών ατόμων και οι ανάγκες τους σε νερό), η οποία έχει εκπονηθεί από την Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου και αποτυπώνει την υπάρχουσα  βλάστηση στις περιοχές αναπλάσεως. Σε κάθε περίπτωση ο Δήμος δεν αποδεικνύει ότι το υπηρετούν στην Τεχνική Υπηρεσία προσωπικό στερείται των αναγκαίων γνώσεων για την εκπόνηση της επίμαχης μελέτης, δοθέντος ότι δεν προσδιορίζει την επιστημονική ειδικότητα την οποία πρέπει να έχει το εξειδικευμένο προσωπικό που θα προβεί στη σύνταξη της μελέτης. Περαιτέρω, η επικαλούμενη  από το Δήμο …. έλλειψη του αναγκαίου λογισμικού προς ανάλυση των δεδομένων για την εξεύρεση του αναγκαίου αριθμού των σταλακτών ποτίσματος (βλ. τα σχέδια αρδεύσεως       της μελέτης) και της αποστάσεως αυτών μεταξύ τους, πέραν του ότι ανάγεται           σε πλημμελή εκπλήρωση της υποχρεώσεώς του να μεριμνά για την αποτελεσματική λειτουργία των τεχνικών υπηρεσιών του, αναιρείται εκ του γεγονότος ότι τόσο η Προϊσταμένη του Τμήματος Τεχνικών Έργων (αρχιτέκτων μηχανικός κατηγορίας ΠΕ), όσο και ο Διευθυντής της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών (τοπογράφος μηχανικός κατηγορίας ΤΕ) ενέκριναν την ως άνω μελέτη, βεβαιώνοντας την ποσοτική και ποιοτική επάρκεια αυτής, γεγονός που υποδηλώνει ότι ήταν σε θέση να ελέγξουν τα δεδομένα και τα μεγέθη που αποτυπώνονται σε αυτήν, προκειμένου να πιστοποιήσουν ότι τηρήθηκαν όλες οι προδιαγραφές, οι κανονισμοί και οι τεχνικές οδηγίες          που ίσχυαν κατά το χρόνος συντάξεώς της.  Επίσης, ως επιβλέπων την ως      άνω μελέτη, ικανός να ελέγξει τα δεδομένα που ελήφθησαν υπ’ όψιν για την εκπόνησή της σε όλα τα στάδια αυτής, ορίσθηκε μηχανολόγος μηχανικός κατηγορίας Π.Ε., πρόσωπο δηλαδή που φέρει την ίδια ειδικότητα με έναν        από τους τρεις που υπέβαλαν προσφορά κατά την έρευνα αγοράς που πραγματοποίησε η υπηρεσία και είχε τη δυνατότητα να προβεί στη σύνταξή της. 

Εκπόνηση κυκλοφοριακής μελέτης:..Με αυτά τα δεδομένα, νομίμως ο Δήμος ανέλαβε το κόστος της μελέτης κυκλοφοριακών ρυθμίσεων του εργοταξίου, καθόσον με την προγραμματική σύμβαση είχε σαφώς αναλάβει, ως φορέας υλοποίησης, την ανάθεση τέτοιου είδους μελετών σε ιδιώτες μελετητές, η δε «ανάθεση» από το φορέα υλοποίησης περιλαμβάνει και την πληρωμή του ανατεθέντος έργου από τον ίδιο. Περαιτέρω, εφόσον ο Δήμος ... ανέλαβε, μέσω προγραμματικής σύμβασης, από τη ... αναθέτοντα φορέα κατά την έννοια των άρθρων 224 παρ. 1 περ. α΄ και 230 του ν. 4412/2016 - την αρμοδιότητα υλοποίησης έργου στον τομέα του ύδατος εντός της διοικητικής της περιφέρειας, ενεργεί ο ίδιος ως αναθέτων φορέας κατά τις προαναφερθείσες διατάξεις ως προς την ανάθεση του συγκεκριμένου έργου, αλλά και της - αμέσως εξυπηρετούσας το έργο - κυκλοφοριακής μελέτης σήμανσης του εργοταξίου. Ως εκ τούτου, ορθώς για την επίμαχη απευθείας ανάθεση εφαρμόσθηκε το άρθρο 328 του Βιβλίου II του ν. 4412/2016.

ΜΕΛΕΤΕΣ. αμοιβή για την εκπόνηση της «Μελέτης στεγάστρων στην πλατεία ...η Επίτροπος πρόβαλε ότι η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, διότι, κατά παράβαση του άρθρου 209 παρ. 4 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων, δεν αιτιολογείται η αδυναμία της Τεχνικής Υπηρεσίας του Δήμου να συντάξει τη  μελέτη.(..) Με τα δεδομένα αυτά η επίμαχη αρχιτεκτονική μελέτη, λόγω του αντικειμένου της, εμπίπτει στις αρμοδιότητες της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου ..., όπως αυτές περιγράφονται στον Οργανισμό Εσωτερικής Υπηρεσίας του. Όμως, λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανωτέρω μελέτη λόγω της φύσης της έπρεπε να συνταχθεί από αρχιτέκτονα μηχανικό και ότι, όπως ο Δήμος βεβαιώνει, οι δύο υπηρετούντες αρχιτέκτονες μηχανικοί του ήταν πλήρως επιφορτισμένοι με άλλα καθήκοντα, η Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου δεν είχε πράγματι τη δυνατότητα να προβεί στη σύνταξή της..(..) Κατ’ακολουθία αυτών, η εντελλόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα πληρωμής πρέπει να θεωρηθεί

Εκπόνηση κυκλοφοριακής μελέτης:..Με αυτά τα δεδομένα, νομίμως ο Δήμος ανέλαβε το κόστος της μελέτης κυκλοφοριακών ρυθμίσεων του εργοταξίου, καθόσον με την προγραμματική σύμβαση είχε σαφώς αναλάβει, ως φορέας υλοποίησης, την ανάθεση τέτοιου είδους μελετών σε ιδιώτες μελετητές και, κατ’ επέκταση, την υποχρέωση πληρωμής  του συμφωνηθέντος για τις μελέτες αυτές ανταλλάγματος. Περαιτέρω, εφόσον ο Δήμος ... ανέλαβε, μέσω προγραμματικής σύμβασης, από τη ... - αναθέτοντα φορέα κατά την έννοια των άρθρων 224 παρ. 1 περ. α΄ και 230 του ν.4412/2016 - την αρμοδιότητα υλοποίησης έργου στον τομέα του ύδατος εντός της διοικητικής της περιφέρειας, ενεργεί ο ίδιος ως αναθέτων φορέας κατά τις προαναφερθείσες διατάξεις ως προς την ανάθεση του συγκεκριμένου έργου, αλλά και της - αμέσως εξυπηρετούσας το έργο - κυκλοφοριακής μελέτης σήμανσης του εργοταξίου. Ως εκ τούτου, ορθώς για την επίμαχη απευθείας ανάθεση εφαρμόσθηκε το άρθρο 328 του Βιβλίου II του ν. 4412/2016.Κατ’ ακολουθία, η εντελλόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.