ΑΠΕΥΘΕΙΑΣ ΑΝΑΘΕΣΗ. Μη νόμιμη δαπάνη  για την εκτέλεση εργασιών καθαρισμού κοινοχρήστων χώρων  των δημοτικών οδών από ξερή βλάστηση, καθαρισμού τάφρου , καθαρισμού ρεμάτων  και καθαρισμού αποστραγγιστικών τάφρων (..) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Τμήμα κρίνει ότι μη νομίμως τα αρμόδια όργανα του Δήμου προσέφυγαν στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 103 παρ. 2γ΄ του Δ.Κ.Κ., καθόσον οι σχετικές αποφάσεις της Δημαρχιακής Επιτροπής δεν είναι επαρκώς αιτιολογημένες, ήτοι δεν γίνεται επίκληση της επείγουσας εκείνης ανάγκης που επέβαλε την προσφυγή στην εξαιρετική αυτή διαδικασία. Σε κάθε περίπτωση η εξαιρετικά επείγουσα ανάγκη δεν στοιχειοθετείται όταν υπάρχει κίνδυνος  καταστροφών από έντονα καιρικά φαινόμενα κατά την περίοδο του φθινοπώρου και πολύ περισσότερο την περίοδο του  χειμώνα, δεδομένου ότι, σύμφωνα με τα διδάγματα της κοινής πείρας και λογικής, κατά τους χειμερινούς μήνες είναι αναμενόμενη η εκδήλωση έντονων καιρικών φαινομένων, οπότε οι εργασίες καθαρισμού ρεμάτων, τάφρων και αγροτικών δρόμων, προς αποφυγή πλημμυρικών φαινομένων, δύναται να προγραμματιστούν  εγκαίρως και να διενεργηθούν οι νόμιμες διαδικασίες αναθέσεως. Εξάλλου, ούτε η διεξαγωγή των δημοτικών εκλογών, ούτε η θέση σε ισχύ από 1.1.2011 του ν.3852/2010, αποτελούν έκτακτα και απρόβλεπτα γεγονότα που καθιστούσαν αδύνατο τον προγραμματισμό της αναθέσεως των εν λόγω εργασιών με την τήρηση των νόμιμων διαδικασιών του διαγωνισμού. Τέλος, δεν συνιστά έκτακτο και απρόβλεπτο περιστατικό, ικανό να δικαιολογήσει, εν προκειμένω, την απευθείας ανάθεση, η μη ύπαρξη επαρκούς πίστωσης για την ανάθεση των εν λόγω εργασιών εγκαίρως, δοθέντος  ότι κατά τον κρίσιμο χρόνο των αναθέσεων, οπότε και είχαν εξασφαλιστεί οι σχετικές πιστώσεις (βλ. το  έγγραφο επανυποβολής του Δήμου), ήταν δυνατή η διενέργεια πρόχειρου διαγωνισμού, λόγω του συνολικού ποσού αυτών (41.200,00 ευρώ). (..)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, οι εντελλόμενες με τα υπό κρίση χρηματικά εντάλματα δαπάνες είναι μη νόμιμες και μη κανονικές και αυτά δεν πρέπει να θεωρηθούν.  

Πολιτιστικές εκδηλώσεις :Nόμιμη η καταβολή αμοιβής από Δήμο σε Δημοτική Κοινωφελή Επιχείρηση για τις πολιτιστικές εκδηλώσεις που αυτή  οργάνωσε, στο πλαίσιο εορτασμού της απελευθέρωσης της πόλης, σε εκτέλεση σύμβασής της με το Δήμο, καθόσον είναι νόμιμη η απευθείας ανάθεση των ανωτέρω εκδηλώσεων, αφού πληρούνται όλες οι οριζόμενες στο άρθρο 268 παρ. 1 του ΚΔΚ (ν. 3463/2006, ΦΕΚ Α΄114/2006),  προϋποθέσεις, διότι: α) οι άνω πολιτιστικές εκδηλώσεις δεν έχουν περιληφθεί στο πρόγραμμα δράσης έτους 2014 της άνω κοινωφελούς επιχείρησης, β) στους σκοπούς της άνω κοινωφελούς επιχείρησης περιλαμβάνεται και η οργάνωση πολιτιστικών εκδηλώσεων τοπικού χαρακτήρα, γ) το οικονομικό αντικείμενο της άνω σύμβασης δεν υπερβαίνει το ποσό των 45.000 ευρώ και δ) δεν προκύπτει, ότι κατά το έτος 2014 ανατέθηκαν από το Δήμο στην άνω κοινωφελή επιχείρηση συναφείς με το αντικείμενο της δραστηριότητάς της υπηρεσίες, αξίας μεγαλύτερης  των 150.000 ευρώ.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:Με δεδομένα τα ανωτέρω και σε συνδυασμό με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη της παρούσας κρίνεται ότι η διοργάνωση των επίμαχων ημερίδων από το Δήμο ... προβλέπεται από τις προαναφερόμενες διατάξεις της εκλογικής νομοθεσίας. Ως εκ τούτου οι συναντήσεις των εκπροσώπων των παρατάξεων που συμμετείχαν στις εκλογές του Μαΐου του 2014 συνιστούν εκδηλώσεις κατά την έννοια της παρ. 3 του άρθρου 158 του Κ.Δ.Κ., αφού σχετίζονται  με την εδαφική περιφέρεια του Δήμου και την προαγωγή των πολιτικών συμφερόντων των δημοτών. Για τη διεξαγωγή δε αυτών νομίμως ο Δήμος προέβη στην προμήθεια εδεσμάτων, καθώς η δαπάνη αυτή συνάδει με τους κανόνες της σύγχρονης εθιμοτυπίας.Περαιτέρω, το Τμήμα κρίνει, κατά πλειοψηφία, ότι το ύψος της επίμαχης δαπάνης, εν όψει των συνθηκών πραγματοποίησής της, δεν υπερβαίνει το προσήκον μέτρο.

Έργο- προμήθεια υλικών συντήρησης:..Με τα δεδομένα αυτά, η επίμαχη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, διότι οι φερόμενοι ως δικαιούχοι των ελεγχόμενων χρηματικών ενταλμάτων δεν είχαν προσκομίσει απόσπασμα ποινικού μητρώου και πιστοποιητικά φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας κατά τον χρόνο έκδοσης των αποφάσεων περί απευθείας ανάθεσης σε αυτούς της παροχής των επίμαχων υπηρεσιών και προμηθειών, αντίστοιχα. Όμως, τα αρμόδια όργανα του ... δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατήγησης των κείμενων διατάξεων, αλλά πεπλανημένως, πλην συγγνωστώς, υπέλαβαν ότι αρκούσε η μεταγενέστερη προσκόμιση των εν λόγω αποδεικτικών στοιχείων από τους δικαιούχους των ελεγχόμενων χρηματικών ενταλμάτων, η δε αιτίαση του Επιτρόπου ότι δε δύναται να αναγνωριστεί συγγνωστή πλάνη των οργάνων του ... για δεύτερη φορά με την ίδια ακριβώς ως άνω αιτιολογία πρέπει να απορριφθεί ως ερειδόμενη επί εσφαλμένης προϋπόθεσης, καθόσον η απόφαση ανάθεσης του Διοικητικού Συμβουλίου του στην οποία αναφέρεται η 155/2018 Πράξη του παρόντος Κλιμακίου αφορά στο ίδιο χρονικό διάστημα (η .... απόφαση ανάθεσης ελήφθη στις 10.8.2017) με τις υπό έλεγχο αναθέσεις (ημερομηνίες λήψης αποφάσεων 26.7.2017 και 19.9.2017, αντίστοιχα). Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα θα μπορούσαν να θεωρηθούν, λόγω συγγνωστής πλάνης των αρμόδιων οργάνων του ... εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2018, εντός του οποίου εκδόθηκαν.

Δυνατότητα ή μη χορήγησης άδειας διδασκαλίας σε Α.Ε.Ι. του εξωτερικού, σε Επίκουρο Καθηγητή Ελληνικού Α.Ε.Ι.Οι Καθηγητές των Ελληνικών Α.Ε.Ι. μπορούν, κατ’ άρθρο 26 παρ.3 του ν. 4009/2011, να απασχοληθούν σε Α.Ε.Ι. του εξωτερικού, κατ’ ανώτατο χρονικό όριο, μέχρι έξι μήνες ανά ακαδημαϊκό και όχι ημερολογιακό έτος και, συνεπώς, είναι δυνατή η χορήγηση της άδειας διδασκαλίας σε Α.Ε.Ι. του εξωτερικού κατά το χειμερινό εξάμηνο του ακαδημαϊκού έτους 2015-2016 στον Επίκουρο Καθηγητή, σε αίτημα του οποίου αφορά το ερώτημα. (ομοφ.)

Επιχορηγήσεις: Με τα δεδομένα αυτά, δε συντρέχουν οι νόμιμες προϋποθέσεις για την επιχορήγηση του ως άνω σωματείου από τον Δήμο ......, διότι δεν αποδεικνύεται ότι οι εκδηλώσεις για τις οποίες ζητείται η οικονομική ενίσχυση έχουν προεχόντως πολιτιστικό χαρακτήρα. Ειδικότερα, ούτε η εκδήλωση για την ιατρική ενημέρωση, με προφανή επιστημονικό σκοπό, ούτε η κοπή βασιλόπιτας, που συμβάλλει προεχόντως στην ψυχαγωγία και στη σύσφιξη των δεσμών μεταξύ των μελών του σωματείου, συνιστούν εκδηλώσεις με πολιτιστικό χαρακτήρα που ενισχύονται νομίμως από το δημοτικό ταμείο, ενώ, περαιτέρω δεν αποδεικνύεται το πολιτιστικό περιεχόμενο των υπό δημιουργία ημερολογίων. Επιπροσθέτως, δεν προκύπτει πολιτιστικός χαρακτήρας της επίδειξης μόδας, καθόσον από τα προσκομισθέντα στοιχεία δεν αποδεικνύεται ο συγκεκριμένος σκοπός που θα εξυπηρετηθεί από τα έσοδά της. 

«Αποστολή της αριθμ.236/2010 γνωμοδότησης Ν.Σ.Κ.» Σύμφωνα με την ανωτέρω γνωμοδότηση O νόμος 3316/05 ρυθμίζει πλήρως το αντικείμενο της ανάθεσης και εκτέλεσης των συμβάσεων που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του, ορίζοντας τις σχετικές διαδικασίες ανάθεσης στα άρθρα 5 έως 9, ενώ στο άρθρο 10 περιέχει τις επιτρεπόμενες παρεκκλίσεις και εξαιρέσεις από τον κανόνα της ανάθεσης των συμβάσεων με ανοιχτές και κλειστές διαδικασίες. Συγκεκριμένα στο άρθρο 10 ρυθμίζονται οι περιπτώσεις που επιτρέπεται η ανάθεση με διαπραγμάτευση, είτε με προηγούμενη δημοσίευση πρόσκλησης (παρ.1), είτε χωρίς προηγούμενη δημοσίευση πρόσκλησης (παρ.2). Σύμφωνα με την νομολογία του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (ΔΕΚ), οι διατάξεις περί ανάθεσης των συμβάσεων με διαπραγμάτευση αποτελούν εξαιρετικό δίκαιο και πρέπει ως εκ τούτου να ερμηνεύονται στενά (βλέπετε ΕΣ/1/Οδ/Πρ., Γν.Ν.Σ.Κ. 470/07 και εκεί αναφερόμενες ενδεικτικά, αποφάσεις ΔΕΚ επί των υποθέσεων C-24/91, Επιτροπή κατά Ισπανίας C-318/94 Επιτροπή κατά Γερμανίας κ.ο.κ.).

Παροχή υπηρεσιών:ΕΚΠΡΟΘΕΣΜΗ ΕΚΔΟΣΗ ΠΑΡΑΣΤΑΤΙΚΟΥ..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Κλιμάκιο κρίνει, κατ’ αντιστοιχία προς τους προβληθέντες λόγους διαφωνίας της Επιτρόπου, τα ακόλουθα: α) η εκ μέρους της Διαδημοτικής Επιχείρησης ΧΥΤΑ ... εκπρόθεσμη έκδοση του εκ του νόμου απαιτούμενου φορολογικού στοιχείου (τιμολογίου) δύναται μεν να επισύρει την επιβολή των προβλεπόμενων κυρώσεων εκ μέρους των αρμοδίων φορολογικών αρχών, δεν άγει όμως σε ακυρότητα του τιμολογίου, και κατά συνέπεια δεν καθιστά μη νόμιμη ή ανύπαρκτη την αξίωση της δικαιούχου επιχείρησης, αφού το τιμολόγιο εξακολουθεί να αποτελεί νόμιμο δικαιολογητικό εκκαθάρισης και ενταλματοποίησης της σχετικής δαπάνης, β) κατά τα επίμαχα  έτη 2004-2007 ο Δήμος ... δεν πραγματοποίησε  δαπάνες που να σχετίζονται με την καταβολή είτε του ιδρυτικού κεφαλαίου, είτε των αναλογούντων σ΄αυτόν τελών απόρριψης απορριμμάτων συνεπώς δεν ήταν απαραίτητη η έκδοση πράξης ανάληψης υποχρέωσης, η οποία, σε κάθε περίπτωση, εκδόθηκε πριν από το κρίσιμο χρονικό σημείο πραγματοποίησης της δαπάνης από τον Δήμο ..., κατά το έτος 2011, γ) δεδομένου ότι τόσο η υποχρέωση καταβολής ιδρυτικού κεφαλαίου όσο και η υποχρέωση καταβολής τέλους απόρριψης απορριμμάτων (καθοριζόμενο από την επιχείρηση) στον συμμετέχοντα στον ΧΥΤΑ Δήμο ... προκύπτει με σαφήνεια από τη συστατική πράξη της διαδημοτικής επιχείρησης, δεν απαιτούνταν για τα κρίσιμα έτη οι επιμέρους αποφάσεις ανάθεσης υπηρεσιών και οι σχετικές αυτών συμβάσεις, δ) κατά παραδοχή του σχετικού λόγου διαφωνίας της Επιτρόπου, σε κάθε περίπτωση οι οφειλές του τέως Δήμου ... για τέλη απόρριψης απορριμμάτων ετών 2004 και 2005 έχουν υποπέσει στην πενταετή παραγραφή του άρθρου 90 παρ. 1 του ν.2362/1995. (...)Κατ’ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το κρίσιμο χρηματικό ένταλμα δαπάνη, παρίσταται μη νόμιμη και μη κανονική, κατά παραδοχή των τετάρτου και  έκτου λόγων διαφωνίας των Επιτρόπων συνεπώς, αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί.

ΕΠΙΧΟΡΗΓΗΣΕΙΣ:Mε τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν συντρέχουν οι νόμιμες προϋποθέσεις για την επιχορήγηση των ανωτέρω συλλόγων από το Δήμο …, καθόσον, καταρχήν, εάν και οι ανωτέρω σύλλογοι δύνανται να αναπτύσσουν αθλητική και πολιτιστική δραστηριότητα, κατά παράβαση της διάταξης της παρ. 1 του άρθρου 202 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων, οι  συγκεκριμένες εκδηλώσεις (καλοκαιρινές, ετήσιες χοροεσπερίδες), των οποίων οι επιχορηγήσεις εγκρίθηκαν με τη 114/30.9.2015 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, αποβλέπουν κυρίως στη ψυχαγωγία και τη διασκέδαση των συμμετεχόντων σε αυτές μελών των συλλόγων, και όχι στην ανύψωση και την καλλιέργεια του πνευματικού και πολιτιστικού επιπέδου των κατοίκων της περιοχής.  Περαιτέρω, κατά παράβαση της ως άνω διάταξης, με την οποία προβλέπεται ότι για να είναι νόμιμη η επιχορήγηση σωματείου, απαιτείται, μεταξύ άλλων, η προηγούμενη έγκρισή  της από  το  οικείο Δημοτικό Συμβούλιο, εν προκειμένω τα ποσά των εντελλόμενων χρηματικών ενταλμάτων δεν θα διατεθούν εν τέλει για το σκοπό που οι σχετικές επιχορηγήσεις εγκρίθηκαν από το Δημοτικό Συμβούλιο …., ήτοι για την πραγματοποίηση χοροεσπερίδων, αφού όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, οι επισυναπτόμενες στα δικαιολογητικά εκάστου των χρηματικών ενταλμάτων αιτήσεις καθώς και αναλύσεις προϋπολογισμού εξόδων, αναφέρονται σε διοργάνωση ποδοσφαιρικών τουρνουά – βραβεύσεις παλαίμαχων ποδοσφαιριστών. Πράγματι δε, υφίσταται ασάφεια σχετικά με το είδος των επιχορηγούμενων εκδηλώσεων, το χρόνο διεξαγωγής τους, καθώς και το εάν αυτές πραγματοποιήθηκαν τελικά, δοθέντος ότι δεν αποδεικνύεται από τα στοιχεία του φακέλου ποιες εκδηλώσεις αφορούν (χοροεσπερίδες ή ποδοσφαιρικά τουρνουά), η οποία (ασάφεια) δεν διευκρινίστηκε με την προσκόμιση σχετικών στοιχείων από τον Δήμο (π.χ. δημοσιεύματα τοπικού τύπου, δελτία παραγγελιών, αποδείξεις) με το έγγραφο επανυποβολής των ενταλμάτων, παρόλο που ο Επίτροπος προέβαλε στην 23/28.12.2015 πράξη επιστροφής αιτίαση σχετικά με την έλλειψη αποδεικτικών στοιχείων ως προς την πραγματοποίηση των εκδηλώσεων (πρβλ. VII Τμ. πρ. 127/2015, 178/2011, 22/2011).

Μη νόμιμη η καταβολή αμοιβής από το Δημόσιο σε τουριστικό γραφείο για τις δαπάνες έκδοσης αεροπορικών εισιτηρίων και διανυκτερεύσεων εικονολήπτη και εξωτερικού συνεργάτη Υπουργού κατά τη μετακίνησή του στο εξωτερικό και για την ημερήσια αποζημίωσή του, καθόσον: α) ο ανωτέρω μετακινήθηκε χωρίς προηγουμένως να έχουν εκδοθεί από το αρμόδιο όργανο, σχετικές εντολές μετακίνησής του, ενώ οι μεταγενεστέρως εκδοθείσες εντολές μετακίνησης, κατά παράβαση του άρθρου 3 παρ. 3 του ν. 2685/1999 δεν δύνανται να αναπληρώσουν τις κατά το χρόνο των αναχωρήσεων ελλείπουσες εντολές μετακίνησης, β) η μετάβασή του δεν προβλέπεται από γενική ή ειδική  διάταξη νόμου, ούτε προκύπτει ότι ανάγεται στη λειτουργική δραστηριότητα του ως άνω Υπουργείου και γ) αντίκειται στην αρχή της οικονομικότητας, ενόψει του αριθμού των μετακινήσεων και των παρεπομένων εξόδων κίνησης.