Από τις ανωτέρω διατάξεις του ν.3669/2008 καθώς και της διακήρυξης, η οποία κατά πάγια νομολογία του Δικαστηρίου τούτου, ως κανονιστική πράξη, δεσμεύει με τους όρους της τους συμμετέχοντες στο διαγωνισμό, αλλά και το νομικό πρόσωπο που τον έχει προκηρύξει, το οποίο υποχρεούται από την έναρξη και μέχρι την ολοκλήρωση της διαδικασίας του διαγωνισμού να εφαρμόζει όσα ορίζονται σ’ αυτή (VI Τμ. Ελ. Συν. Απόφ. 291/2010 και Πρ. 78/2007, 19/2005, 31/2003), συνάγεται ότι για την παραδεκτή συμμετοχή στο διαγωνισμό αυτό απαιτείται η υπογραφή του εντύπου της οικονομικής προσφοράς της διαγωνιζόμενης εργοληπτικής επιχείρησης από το νόμιμο εκπρόσωπο αυτής, τούτο δε ανεξάρτητα από την ειδικότερη νομική μορφή της. Για την απόδειξη δε της ιδιότητας αυτής προβλέπεται η προσκόμιση υπεύθυνης δήλωσης του προσώπου που θέτει την υπογραφή του στην προσφορά ότι αποτελεί νόμιμο εκπρόσωπο της επιχείρησης για την οποία υπογράφει και ότι έχει το εκ του καταστατικού δικαίωμα εκπροσώπησης αυτής στο διαγωνισμό. Σύμφωνα με τις ως άνω διατάξεις της διακήρυξης, το πρόσωπο που υπογράφει την προσφορά εργοληπτικής επιχείρησης τεκμαίρεται ότι αποτελεί το νόμιμο εκπρόσωπο αυτής, ενώ την ιδιότητά του αυτή μπορούν να αμφισβητήσουν η εταιρεία μέχρι την ολοκλήρωση της διαδικασίας, αλλά και η Επιτροπή Διαγωνισμού και η Προϊσταμένη Αρχή, οι οποίες δικαιούνται να ζητήσουν από την επιχείρηση που αναδείχθηκε μειοδότρια, πριν από τη σύναψη της οικείας σύμβασης, να προσκομίσει οποιοδήποτε έγγραφο θεωρούν αναγκαίο για την απόδειξη της νομιμοποίησης. Ούτε, όμως, από τις διατάξεις αυτές ούτε από άλλη διάταξη της διακήρυξης απαιτείται η θεώρηση του γνησίου της υπογραφής που έχει τεθεί στην προαναφερόμενη υπεύθυνη δήλωση και συνεπώς δεν μπορεί να αποτελέσει λόγο αποκλεισμού διαγωνιζόμενου η έλλειψη αυτή.

Επιλογή αναδόχου...Επειδή, από τα στοιχεία του φακέλλου προκύπτει ότι η παρεμβαίνουσα εταιρεία είχε υποβάλει με την προσφορά της, μεταξύ άλλων, και την Δ15/258592008/4.11.2008 «ενημερότητα πτυχίου», που είχε εκδοθεί με βάση πιστοποιητικά φορολογικής ενημερότητος των οποίων η ισχύς είχε λήξει κατά την ημερομηνία διεξαγωγής του διαγωνισμού (24.2.2009). Ειδικώτερα, στην εν λόγω «ενημερότητα πτυχίου» ανεγράφετο, εκτός άλλων, ότι η παρεμβαίνουσα εταιρεία «έχει φορολογική ενημερότητα με λήξη 9.11.2008» και ότι η φορολογική ενημερότητα των τριών κοινοπραξιών, στις οποίες αυτή συμμετείχε για την εκτέλεση συγκεκριμένων, έργων, είχε, αντιστοίχως, ημερομηνίες λήξεως τις 26.1.2009, 16.2.2009 και 16.2.2009. Στον φάκελλο της προσφοράς της, όμως, η παρεμβαίνουσα εταιρεία είχε περιλάβει και την από 24.2.2009 υπεύθυνη δήλωση του νομίμου εκπροσώπου της με το εξής περιεχόμενο «…η εταιρεία μας είναι φορολογικά ενήμερη κατά την ημέρα του διαγωνισμού και είναι σε θέση να αποδείξει την ενημερότητα αυτή εφ΄ όσον αναδειχθεί μειοδότης». Με τα δεδομένα αυτά, σύμφωνα με όσα εκτίθενται στην προηγούμενη σκέψη, ο λόγος ακυρώσεως, κατά τον οποίον η παρεμβαίνουσα έπρεπε να αποκλεισθεί, διότι δεν συμπεριέλαβε στην προσφορά τις υπεύθυνες δηλώσεις ειδικώς για την φορολογική ενημερότητά της ως μέλους κοινοπραξιών για την εκτέλεση συγκεκριμένων έργων, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος

Επιλογή αναδόχου...Επειδή, από τα στοιχεία του φακέλλου προκύπτει ότι η παρεμβαίνουσα εταιρεία είχε υποβάλει με την προσφορά της, μεταξύ άλλων, και την Δ15/258592008/4.11.2008 «ενημερότητα πτυχίου», που είχε εκδοθεί με βάση πιστοποιητικά φορολογικής ενημερότητος των οποίων η ισχύς είχε λήξει κατά την ημερομηνία διεξαγωγής του διαγωνισμού (24.2.2009). Ειδικώτερα, στην εν λόγω «ενημερότητα πτυχίου» ανεγράφετο, εκτός άλλων, ότι η παρεμβαίνουσα εταιρεία «έχει φορολογική ενημερότητα με λήξη 9.11.2008» και ότι η φορολογική ενημερότητα των τριών κοινοπραξιών, στις οποίες αυτή συμμετείχε για την εκτέλεση συγκεκριμένων, έργων, είχε, αντιστοίχως, ημερομηνίες λήξεως τις 26.1.2009, 16.2.2009 και 16.2.2009. Στον φάκελλο της προσφοράς της, όμως, η παρεμβαίνουσα εταιρεία είχε περιλάβει και την από 24.2.2009 υπεύθυνη δήλωση του νομίμου εκπροσώπου της με το εξής περιεχόμενο «…η εταιρεία μας είναι φορολογικά ενήμερη κατά την ημέρα του διαγωνισμού και είναι σε θέση να αποδείξει την ενημερότητα αυτή εφ΄ όσον αναδειχθεί μειοδότης». Με τα δεδομένα αυτά, σύμφωνα με όσα εκτίθενται στην προηγούμενη σκέψη, ο λόγος ακυρώσεως, κατά τον οποίον η παρεμβαίνουσα έπρεπε να αποκλεισθεί, διότι δεν συμπεριέλαβε στην προσφορά τις υπεύθυνες δηλώσεις ειδικώς για την φορολογική ενημερότητά της ως μέλους κοινοπραξιών για την εκτέλεση συγκεκριμένων έργων, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος.

Από το συνδυασμό των προρρηθεισών διατάξεων συνάγεται ότι μεταξύ των προϋποθέσεων συμμετοχής μιας εργοληπτικής επιχείρησης σε διαγωνισμό ανάληψης εκτέλεσης δημόσιου έργου συμπεριλαμβάνεται αφενός η εξόφληση των ασφαλιστικών της εισφορών και αφετέρου η εκπλήρωση των φορολογικών της υποχρεώσεων, οι οποίες απορρέουν από τη δραστηριότητά της τόσο ως μεμονωμένης επιχείρησης όσο και ως μέλους κοινοπραξίας, για την απόδειξη δε της ασφαλιστικής και φορολογικής ενημερότητας αυτής αρκεί η υποβολή Ενημερότητας Πτυχίου, βάσει των εκάστοτε ισχυουσών διατάξεων. Περαιτέρω, σε περίπτωση που η αναγραφόμενη στην ως άνω Ενημερότητα Πτυχίου φορολογική ενημερότητα έχει λήξει, προσκομίζεται υπεύθυνη δήλωση του υποψηφίου ότι είναι φορολογικά ενήμερος κατά την ημέρα του διαγωνισμού και ότι είναι σε θέση να αποδείξει την ενημερότητα αυτή, εφόσον αναδειχθεί μειοδότης, χωρίς να απαιτείται από την οικεία διακήρυξη να γίνεται ειδική μνεία περί της φορολογικής ενημερότητας της δηλούσας επιχείρησης ως προς τις υποχρεώσεις της που απορρέουν από την κοινοπρακτική της δραστηριότητα (Απόφαση VI Τμ. 1656/2009).

Μη νόμιμος ο αποκλεισμός της 1ης μειοδότριας εργοληπτικής επιχείρησης, αφού α) προσκόμισε την ενημερότητα του πτυχίου της, β) το πρόσωπο που υπέβαλε την προσφορά είναι μέλος του ΔΣ της εταιρείας και αναφέρεται στην ενημερότητα πτυχίου ως πρόσωπο που δεσμεύει και εκπροσωπεί την εταιρεία γ) μόνο η ίδια η εταιρεία δικαιούτο να αμφισβητήσει μέχρι την ολοκλήρωση της διαδικασίας την εκπροσώπησή της από το πρόσωπο που υπέγραψε την προσφορά της και δ) η επιτροπή του διαγωνισμού, αν είχαν αμφιβολίες για τη νομιμοποίηση, μπορούσαν να ζητήσουν οποιαδήποτε διευκρίνιση κατά τον επανέλεγχο των δικαιολογητικών της εταιρείας πριν από τη σύναψη της σύμβασης. Με την 3083/2010 απόφαση του VI Τμήματος απορρίφθηκε αίτηση ανάκλησης κατά της προμνησθείσας Πράξης του Κλιμακίου

Από το συνδυασμό των ως άνω διατάξεων συνάγεται ότι για την έκδοση Ενημερότητας Πτυχίου απαιτείται η προσκόμιση ασφαλιστικής ενημερότητας της εργοληπτικής επιχείρησης τόσο για το προσωπικό που απασχολεί, όσο και για τα στελέχη του μελετητικού της πτυχίου (βλ. την εγκύκλιο 5 με αριθ. πρωτ. Δ17α/08/36/ΦΝ443/20.3.2008 της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Έργων του Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε.). Επομένως, η Ενημερότητα πτυχίου, μέσω της οποίας αποδεικνύεται η ασφαλιστική ενημερότητα των διαγωνιζομένων στους ασφαλιστικούς φορείς, απαλλάσσει, όπως τούτο ρητώς ορίζεται και στο άρθρο 23.2.1 της διακήρυξης, τη συμμετέχουσα στο διαγωνισμό εργοληπτική επιχείρηση από την υποχρέωση να προσκομίσει τα ως άνω δικαιολογητικά ασφαλιστικής ενημερότητας στο φάκελο των δικαιολογητικών συμμετοχής της. Περαιτέρω, από τη διατύπωση του τελευταίου εδαφίου του άρθρου 23.2.1 της διακήρυξης, όπως η διατύπωση αυτή εγκρίθηκε με την Δ17α/05/116/ΦΝ437/30.9.2008 απόφαση του Υπουργού ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. «Προσαρμογή των προτύπων τευχών διακηρύξεων δημοσίων έργων σύμφωνα με την κωδικοποίηση της νομοθεσίας κατασκευής δημοσίων έργων (ν. 3669/2008)» (ΦΕΚ Β’ 2126) και ακολούθως διευκρινίστηκε με την Δ17α/02/136/ΦΝ437/4.11.2008 εγκύκλιο της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Έργων του Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε., συνάγεται ότι στην περίπτωση που η προσκομιζόμενη στο πλαίσιο διαγωνισμού Ενημερότητα Πτυχίου δεν αναγράφει ρητώς ότι τα στελέχη του μελετητικού πτυχίου της συμμετέχουσας στο διαγωνισμό εργοληπτικής επιχείρησης είναι ασφαλισμένα στο ΤΣΜΕΔΕ, απαιτείται η προσκόμιση, πέραν της Ενημερότητας Πτυχίου και δικαιολογητικών ασφαλιστικής ενημερότητας αυτών των στελεχών της, αποκλειστικά και μόνο προς το ΤΣΜΕΔΕ.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Διαδικασία διαγωνισμού:Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης του έργου «Ολοκλήρωση Στεγαστικού προγράμματος Κατοικιών …», καθόσον:  α) δεν τηρήθηκαν οι απαιτούμενοι κανόνες δημοσιότητας της διακήρυξης του ελεγχόμενου έργου, δεδομένου ότι δεν δημοσιεύτηκε η ορθή επανάληψη της περίληψης της διακήρυξης στο ειδικό τεύχος της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως, με αποτέλεσμα η ελεγχόμενη διαδικασία,  να πάσχει και β) μη νομίμως αποκλείστηκε από το διαγωνισμό η 1η μειοδότρια εταιρεία, καθόσον από τα προσκομισθέντα στο διαγωνισμό στοιχεία, προκύπτει ότι η εργοληπτική επιχείρηση προσκόμισε Ενημερότητα Πτυχίου, εν ισχύ κατά την ημερομηνία διεξαγωγής του διαγωνισμού, στην οποία αναγραφόταν, μεταξύ των εκπροσώπων που δεσμεύουν την εταιρεία, και το πρόσωπο που υπογράφει τη προσφορά της και, ως εκ τούτου, η εκπροσώπηση της εταιρείας είναι, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 24.1.2 της διακήρυξης, ισχυρή (άρθρα 12 και 22 του ν. 3669/2008, ΦΕΚ Α΄ 116/2008).

Αποκατάσταση βλαβών δικτύου ύδρευσης:..ζητείται η αναθεώρηση της 2791/2012 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.. Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (σκέψεις IV και V), το Τμήμα άγεται στη κρίση ότι, εφόσον με την προσκομιζόμενη Δ15/οικ/14189/24.8.2012 απόφαση της Προϊσταμένης της Διεύθυνσης Δ15 Μητρώων Τεχνικών Επαγγελμάτων ανακλήθηκε και μάλιστα κατά το περιεχόμενό της αναδρομικά η Δ15/οικ/12211/13.7.2012 όμοια απόφαση, επί της οποίας είχε στηριχθεί η ήδη προσβαλλόμενη απόφαση και με την οποία είχε ανακληθεί από τον χρόνο έκδοσής της η 22177/16.11.2011 Ενημερότητα Πτυχίου της εργοληπτικής επιχείρησης «.... Α.Τ.Ε.», αναβιώνει ως ισχυρή και έγκυρη η εν λόγω Ενημερότητα Πτυχίου, γεγονός που συνεπάγεται ότι η εργοληπτική αυτή επιχείρηση διέθετε κατά τον χρόνο διενέργειας του επίμαχου διαγωνισμού το απαιτούμενο για τη συμμετοχή της σ’ αυτόν δικαιολογητικό (Ενημερότητα Πτυχίου).Ακολούθως, πρέπει να γίνει δεκτή η αίτηση αναθεώρησης και να απορριφθεί η κατ’ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση, να αναθεωρηθεί η 2791/2012 απόφαση του VI Τμήματος, να επιστραφεί στην αιτούσα το κατατεθέν παράβολο (άρθρο 19Α του π.δ. 774/1980, όπως προστέθηκε με το άρθρο 14 του ν. 3932/2011, σε συνδυασμό με το άρθρο 56 παρ. 1 π.δ. 774/1980, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 57 παρ. 3 του ν. 3659/2008) και, δεδομένου ότι δεν συντρέχει άλλος λόγος που να κωλύει την υπογραφή του σχεδίου σύμβασης του έργου «Αποκατάσταση βλαβών του δικτύου ύδρευσης έτους 2012 (Β΄ Φάση)», να υπογραφεί τούτο.

Προμήθεια και Εγκατάσταση Πληροφοριακών Συστημάτων.(...) με την εξεταζόμενη έκθεση διαφωνίας προβάλλεται ότι η διαδικασία του διαγωνισμού για την προμήθεια του αντικειμένου του Υποέργου 4 πάσχει, διότι η επιτροπή διαγωνισμού συγκροτήθηκε μη νομίμως, κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 4 του ν.2955/2001. Ο λόγος αυτός μη νομιμότητας διενέργειας του διαγωνισμού βασίμως προβάλλεται διότι με την 5553/2.10.2003 απόφαση του Προέδρου του Πε.Σ.Υ.Π. Ηπείρου συγκροτήθηκε η οικεία επιτροπή, αποτελούμενη από δύο καθηγητές Πανεπιστημίου, έναν εκπρόσωπο της εποπτεύουσας αρχής και έναν εκπρόσωπο της ένωσης επιμελητηρίων και από έναν υπάλληλο του Π.Γ.Ν. Ιωαννίνων. Όμως ο ορισμός δύο μελών αυτής, καθηγητών Πανεπιστημίου, ήτοι του … και του …, είναι μη νόμιμος, κατά παράβαση των προαναφερομένων διατάξεων του άρθρου 4 του ν.2955/2001 σύμφωνα με τις οποίες η εν λόγω επιτροπή έπρεπε να συγκροτηθεί, εκτός από τον εκπρόσωπο της εποπτεύουσας αρχής και της ένωσης επιμελητηρίων, από τρία μέλη-υπαλλήλους της κεντρικής υπηρεσίας ή των υπηρεσιακών μονάδων του Πε.Σ.Υ.Π. Συνεπώς για το λόγο τούτο, που καθιστά μη νόμιμη όλη τη διαδικασία διαγωνισμού του Υποέργου 4, μη νομίμως εντέλλεται με τα επίμαχα Χ.Ε. η δαπάνη πληρωμής του προμηθευθέντος είδους- συμβατικού αντικειμένου του Υποέργου 4. Κατόπιν τούτου αλυσιτελής καθίσταται η εξέταση του προβαλλόμενου τρίτου λόγου μη νομιμότητας της επίμαχης δαπάνης.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ: Μη νόμιμη. (...) Με τα δεδομένα αυτά το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα: 1) Δεν τηρήθηκαν οι απαιτούμενοι κανόνες δημοσιότητας της διακήρυξης του ελεγχόμενου έργου, δεδομένου ότι δεν δημοσιεύτηκε η ορθή επανάληψη της περίληψης της διακήρυξης στο ειδικό τεύχος της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως, με αποτέλεσμα η ελεγχόμενη διαδικασία, σύμφωνα με όσα εκτενώς αναφέρθηκαν ανωτέρω (σκέψη ΙΙ.Α) να πάσχει. 2) Με το πρακτικό της 22ης Οκτωβρίου 2013 του Δ.Σ. της εταιρείας «……..», εγκρίθηκε η συμμετοχή της ως άνω εταιρείας στο ελεγχόμενο διαγωνισμό και εξουσιοδοτήθηκε ο ……… να καταθέσει φάκελο προσφοράς. Περαιτέρω, η ως άνω εταιρεία υπέβαλε μεταξύ άλλων: α) την Δ15/9833/19.6.2013 ενημερότητα πτυχίου από την οποία προκύπτει ότι την εταιρεία δεσμεύουν να εκπροσωπούν οι: 1) …….., πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος και 2) ……… Διευθύνων Σύμβουλος, β) την από 22.10.2013 υπεύθυνη δήλωση του ……… σύμφωνα με την οποία « …….. που υπογράφει την προσφορά είναι νόμιμος εκπρόσωπος της επιχείρησης και εκ του καταστατικού έχει δικαίωμα εκπροσώπησης της επιχείρησης στον εν λόγω διαγωνισμό» και γ) την με αριθμ. πρωτ. ΑΠ2717/4.7.2012 ανακοίνωση καταχώρησης στο ΜΑΕ της ανωτέρω εταιρείας σύμφωνα με την οποία «το Διοικητικό Συμβούλιο εξουσιοδοτεί ομόφωνα ως νόμιμους εκπροσώπους τον Πρόεδρο και Διευθύνοντα Σύμβουλο …….. και τον Διευθύνοντα Σύμβουλο ………. , οι οποίοι από κοινού ή μεμονωμένα θα μπορούν να εκπροσωπούν την εταιρεία σε οποιαδήποτε διαγωνισμό δημοπρασίας Δημοσίου ή ιδιωτικού έργου στην επικράτεια ή το εξωτερικό (…)». Επομένως, μη νομίμως αποκλείστηκε από το διαγωνισμό η 1η μειοδότρια εταιρεία, καθόσον από τα προσκομισθέντα στο διαγωνισμό στοιχεία προκύπτει ότι ο ………, ο οποίος, όπως αναφέρεται στον, συνημμένο στο πρακτικό της Επιτροπής του Διαγωνισμού πίνακα, υπέγραψε και υπέβαλε την προσφορά, αναφέρεται μεταξύ των προσώπων που δεσμεύουν και εκπροσωπούν την ως άνω εταιρεία (βλ. Ελ.Συν. Ε΄ Κλιμ. 293/2012). Εξάλλου η ως άνω εργοληπτική επιχείρηση προσκόμισε Ενημερότητα Πτυχίου εν ισχύ κατά την ημερομηνία διεξαγωγής του διαγωνισμού, στην οποία αναγραφόταν, μεταξύ των εκπροσώπων που δεσμεύουν την εταιρεία, και το πρόσωπο που υπογράφει τη προσφορά της και ως εκ τούτου η εκπροσώπηση της εταιρείας είναι, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 24.1.2 της διακήρυξης, ισχυρή (βλ. Ελ.Συν. Ε΄ Κλιμ. 252/2013).