ΕλΣυν.Τμ.6/3332/2015
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα προεκτέθηκαν στις προηγούμενες νομικές σκέψεις, το Τμήμα κρίνει ότι η αναγραφή της προϋπολογιζόμενης δαπάνης της ελεγχόμενης σύμβασης, καθώς και η αναφορά της διάρκειας αυτής καθώς και των απαιτούμενων εγγυήσεων συμμετοχής στη διαγωνιστική διαδικασία, στην περίληψη της διακήρυξης που δημοσιεύεται στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συνιστούν ουσιώδη στοιχεία δημοσιότητάς της. Πλην όμως, κατά την κρίση του Τμήματος, η έλλειψη των στοιχείων αυτών δεν απετέλεσε εν προκειμένω και ενόψει του γεγονότος ότι συντελέστηκε δημοσίευση του επίμαχου διαγωνισμού σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης και δεν εξεδήλωσε ενδιαφέρον αλλοδαπή επιχείρηση, πρόσφορη αιτία παραβίασης των αρχών του ανταγωνισμού, της ελεύθερης πρόσβασης στις διαδικασίες ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων και της διαφάνειας. Τούτο δε επιπλέον διότι στην σχετική περίληψη που δημοσιεύθηκε στην Ε.Ε.Ε.Ε. αναγράφεται η ηλεκτρονική διεύθυνση της αναθέτουσας αρχής και επομένως μπορούσε κάθε υποψήφιος ανάδοχος, επιδεικνύοντας ένα εύλογο ενδιαφέρον, να επισκεφθεί την επίσημη ιστοσελίδα του Νοσοκομείου όπου είχε αναρτηθεί το πλήρες κείμενο της διακήρυξης και να λάβει τις αναγκαίες πληροφορίες. Ως εκ τούτου, δεν προκύπτει ότι από την ανωτέρω διαπιστωθείσα παράλειψη επήλθε νόθευση του ελεύθερου και υγιούς ανταγωνισμού και παραβίαση των αρχών της διαφάνειας και της ίσης μεταχείρισης των συμμετεχόντων, ώστε η διαπιστωθείσα σχετικά με την πληρότητα της δημοσιότητας του διαγωνισμού πλημμέλεια να δημιουργεί εν τέλει διακωλυτικό της υπογραφής του σχεδίου σύμβασης λόγο..Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η ένδικη αίτηση ανάκλησης και υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση πρέπει να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η προσβαλλομένη 73/2015 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου και να επιτραπεί η υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης με αντικείμενο την παροχή υπηρεσιών καθαριότητας των χώρων του Νοσοκομείου και της Μονάδας Εφήβων για ένα έτος.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/Τμ.6/2231/2015
Ανάθεση της σίτισης των ασθενών και των εφημερευόντων ιατρών(...)Με την αίτηση αυτή ζητείται η ανάκληση της 2/2015 πράξης του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Νομό...(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα προεκτέθηκαν στις προηγούμενες νομικές σκέψεις το Τμήμα κρίνει τα εξής:1) Η αναγραφή της προϋπολογιζόμενης δαπάνης της ελεγχόμενης σύμβασης στην περίληψη της διακήρυξης που δημοσιεύεται στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης συνιστά ουσιώδες στοιχείο δημοσιότητάς της. Πλην όμως, κατά την κρίση του Τμήματος, η έλλειψη του στοιχείου αυτού, δεν απετέλεσε, εν προκειμένω, ενόψει πάντως ότι συντελέστηκε δημοσίευση του επίμαχου διαγωνισμού σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης και δεν εξεδήλωσε ενδιαφέρον αλλοδαπή επιχείρηση, πρόσφορη αιτία παραβίασης των αρχών του ανταγωνισμού, της ελεύθερης πρόσβασης στις διαδικασίες ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων και της διαφάνειας. Τούτο δε, επιπλέον, διότι στην σχετική περίληψη που δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα αναγράφεται τόσο το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο όσο και η ηλεκτρονική διεύθυνση της αναθέτουσας αρχής και επομένως, θα μπορούσε κάθε υποψήφιος ανάδοχος, επιδεικνύοντας ένα εύλογο ενδιαφέρον, να επισκεφθεί την επίσημη ιστοσελίδα του Νοσοκομείου όπου είχε αναρτηθεί το πλήρες κείμενο της διακήρυξης και να λάβει τις αναγκαίες πληροφορίες.(..) 2) Είναι μη νόμιμη η συγκρότηση ad hoc επιτροπής αποκλειστικά για τη διενέργεια του συγκεκριμένου διαγωνισμού, το αντικείμενο του οποίου δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι είναι εξειδικευμένο ή ότι παρουσιάζει ιδιομορφίες για το αιτούν νοσοκομείο. Πλην όμως, η διαπιστωθείσα ως άνω πλημμέλεια, εξαιτίας του τυπικού της χαρακτήρα και συνεκτιμωμένων και των ειδικότερων περιστάσεων της εξέλιξης της συγκεκριμένης διαγωνιστικής διαδικασίας, δεν παρίσταται εν προκειμένω ουσιώδης.(...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η ένδικη αίτηση ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτή, να ανακληθεί η προσβαλλομένη 2/2015 πράξη του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Νομό ….
ΕλΣυν.Τμ.VI/3012/2012
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη της παρούσας αποφάσεως, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι όλοι οι όροι της διακηρύξεως που αφορούν στο δικαίωμα συμμετοχής στο διαγωνισμό οφείλουν να είναι ταυτόσημοι κατά τη δημοσίευσή τους στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στον ημεδαπό τύπο, προκειμένου να τηρείται η αρχή της διαφάνειας της ίσης μεταχειρίσεως και του ελεύθερου και ανόθευτου ανταγωνισμού. Στην προκειμένη περίπτωση όμως και επειδή : α) η παράλειψη αφορούσε εξειδικευμένη πληροφορία αναφορικά με το δικαίωμα συμμετοχής αναβαθμισμένων κοινοπραξιών 3ης τάξεως κατηγορίας οικοδομικών, β) υπήρχε στη διακήρυξη και δημοσιεύθηκε νομίμως η γενική ρήτρα περί παραπομπής στις οικείες νομοθετικές ρυθμίσεις που ρυθμίζουν το δικαίωμα συμμετοχής όλων των εργοληπτικών επιχειρήσεων, γ) δεν υφίσταται αντιστοιχία μεταξύ του ελληνικού Μ.Ε.Ε.Π και του επισήμου καταλόγου αναγνωρισμένων εργοληπτών που τυχόν τηρείται σε κάποιο κράτος μέλος, γεγονός που υποδηλώνει ότι κάθε ενδιαφερόμενος πρέπει να προσφύγει στον Κώδικα κατασκευής δημοσίων έργων προκειμένου να διαγνώσει τη δυνατότητα συμμετοχής του στο διαγωνισμό, δ) υπήρξε ευρύτατη δημοσιότητα της περιλήψεως και ανάρτηση της αναλυτικής διακηρύξεως στην ιστοσελίδα του Δήμου … στην οποία κάθε ενδιαφερόμενος μπορούσε να ανατρέξει και ε) παρέλαβαν τα τεύχη 69 ημεδαπές μόνον εργοληπτικές επιχειρήσεις, χωρίς να εκδηλωθεί οιοδήποτε ενδιαφέρον από κανέναν αλλοδαπό εργολήπτη (μεμονωμένο ή σε κοινοπραξία), η πλημμέλεια που εντοπίζεται στην παράλειψη δημοσιεύσεως του ως άνω όρου, δεν κρίνεται ουσιώδης, κωλύουσα την υπογραφή της συμβάσεως.Δεδομένου δε ότι αμφότεροι οι αιτούντες αναγνώρισαν τη μη νομιμότητα του όρου περί χορηγήσεως προκαταβολής στην ανάδοχο κοινοπραξία μετά από αίτημά της ..και δήλωσαν ότι επιθυμούν την απάλειψη του σχετικού όρου από το οικείο σχέδιο, η διαπιστωθείσα πλημμέλεια θεραπεύεται με την διαγραφή του από το συμβατικό κείμενο.
ΕλΣυν/Τμ.6/2016/2010
Οι φορείς που διενεργούν δημόσιους διαγωνισμούς προμηθειών οφείλουν να τηρούν όλους τους προβλεπόμενους από το νόμο κανόνες δημοσιότητας και ειδικότερα υποχρεούνται, πλην άλλων, να δημοσιεύουν περίληψη των ουσιωδών στοιχείων των διακηρύξεων των διαγωνισμών στον ελληνικό τύπο και επίσης να αποστέλλουν περίληψη των διακηρύξεων στην Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Η περίληψη αυτή δεν επιτρέπεται να περιέχει πληροφορίες διάφορες από τις δημοσιευόμενες στον ελληνικό τύπο, μεταξύ δε των πληροφοριών που πρέπει να περιλαμβάνονται στις οικείες διακηρύξεις είναι και η «φύση των ζητουμένων προϊόντων, με αναφορά αν η υποβολή προσφορών ζητείται για την αγορά, χρηματοδοτική μίσθωση, μίσθωση ή μίσθωση – πώληση ή για συνδυασμό αυτών» (βλ. Παράρτημα ΙV του π.δ. 370/1995 και ήδη Παράρτημα VΙΙ Α του π.δ.60/2007). Άλλωστε, σε περίπτωση μετάθεσης της ημερομηνίας διενέργειας δημόσιου διαγωνισμού προμήθειας με τροποποιήσεις των όρων της διακήρυξης, κατόπιν σχετικής απόφασης του αρμόδιου οργάνου της αναθέτουσας αρχής, η νέα ημερομηνία διεξαγωγής του διαγωνισμού, καθώς και το γεγονός ότι έλαβαν χώρα οι ως άνω τροποποιήσεις απαιτείται να γνωστοποιείται ευρέως με σχετική ανακοίνωση, για την οποία πρέπει να τηρούνται όλες οι διατυπώσεις δημοσιότητας που προβλέπονται και για τις διακηρύξεις των διαγωνισμών. Τούτο αποσκοπεί στην ανάπτυξη ανταγωνισμού με την επίτευξη της ευρύτερης δυνατής συμμετοχής στο διαγωνισμό, στη διασφάλιση της διαφάνειας των διαδικασιών και της ίσης μεταχείρισης των ενδιαφερομένων να υποβάλουν υποψηφιότητα. Η αναθέτουσα δε αρχή οφείλει να ενημερώσει την Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης αφενός για τη νέα ημερομηνία διεξαγωγής του διαγωνισμού, αφετέρου για τις τροποποιήσεις ή συμπληρώσεις όρων της διακήρυξης, προκειμένου οι διαφοροποιήσεις αυτές σε σχέση με το αρχικό κείμενο της διακήρυξης να τύχουν της απαιτούμενης από τις κείμενες διατάξεις δημοσιότητας (VI Τμ. Ελ.Συν. 1860/2009, 1725/2009, 17/2009, 50/2008, 19/2007).
ΕΣ/ΤΜ.6/1890/2016
Προμήθεια ειδών εγχειρητικής τεχνικής..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις της παρούσας απόφασης, το Τμήμα κρίνει, κατά πλειοψηφία, ότι η μη αναγραφή στην περίληψη που απεστάλη στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ουσιωδών στοιχείων, όπως τα είδη των προς προμήθεια αγαθών και η ακριβής ποσότητα αυτών, καθώς και η παραπομπή στη διακήρυξη αναφορικά με τις πληροφορίες για τις απαιτούμενες εγγυήσεις, τους όρους χρηματοδότησης, την προσωπική κατάσταση των υποψηφίων καθώς και τα κριτήρια για την αξιολόγηση των ελάχιστων όρων οικονομικού και τεχνικού χαρακτήρα που πρέπει να πληροί ο συμμετέχων οικονομικός φορέας, συνιστά πλημμελή τήρηση των διατυπώσεων δημοσιότητας. Πλην όμως, η πλημμέλεια αύτη δεν αποτέλεσε εν προκειμένω πρόσφορη αιτία παραβίασης των αρχών του ανταγωνισμού, της ελεύθερης πρόσβασης στις διαδικασίες ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων και της διαφάνειας. Τούτο δε διότι: α) στη δημοσιευθείσα στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης περίληψη, γινόταν ρητή παραπομπή στο πλήρες κείμενο της διακήρυξης, το οποίο ήταν διαθέσιμο σε οποιονδήποτε ενδιαφερόμενο, άνευ κόστους, μέσω της ανάρτησής του στην ηλεκτρονική διεύθυνση (www.3ype.gr) της αναθέτουσας αρχής, η οποία προσδιοριζόταν στην περίληψη ως «σημείο επαφής», στο οποίο ήταν διαθέσιμες περαιτέρω πληροφορίες (βλ. Τμήμα Ι, στοιχείο Ι.1 της περίληψης), β) στον ελεγχόμενο διαγωνισμό έλαβαν μέρος σαράντα (40) εταιρείες, μερικές εκ των οποίων αποτελούν θυγατρικές πολυεθνικών εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην ελληνική αγορά, γ) υπεβλήθησαν προσφορές για επιμέρους μόνον τμήματα των προκηρυχθέντων ειδών και κατατέθηκαν εγγυητικές επιστολές, το ποσό των οποίων είχε ορθώς και άνευ παρερμηνειών υπολογιστεί επί της προϋπολογισθείσας δαπάνης αυτών (τμημάτων), δ) η δυνατότητα υποβολής προσφορών ακόμα και για τμήμα των προκηρυχθέντων ειδών προβλέπεται σχεδόν παγίως στις διακηρύξεις των διαγωνισμών για την ανάθεση συμβάσεων αντίστοιχων υγειονομικών ειδών για τα δημόσια νοσοκομεία, λόγω της απόλυτης εξειδίκευσης αυτών, γεγονός που είναι γνωστό στις ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις του οικείου κλάδου, ενώ περαιτέρω η αναγραφή του κωδικού αριθμού (33160000) της κοινής ονοματοδοσίας της σύμβασης (C.P.V.) στο Τμήμα ΙΙ.1.6. της περίληψης, παραπέμπει στην προμήθεια ειδών «εγχειρητικής τεχνικής», για τα οποία είναι γνωστές στους δραστηριοποιούμενους στον τομέα αυτό, οι περαιτέρω υποδιαιρέσεις τους (με τους αντίστοιχους κωδικούς) και ε) καίτοι δεν αναγράφονταν ρητά οι απαιτούμενες εγγυήσεις, οι όροι χρηματοδότησης, η νομική μορφή των συμμετεχόντων οικονομικών φορέων και τα κριτήρια χρηματοοικονομικής αξιολόγησης αυτών, ουδείς εκ των σαράντα συμμετεχόντων αποκλείσθηκε στο στάδιο ελέγχου των δικαιολογητικών συμμετοχής (βλ. το από 28.8.2014 Πρακτικό της Επιτροπής Διαγωνισμού που επικυρώθηκε με την 758/4.9.2014 απόφαση του Διοικητή της 3ης Υγειονομικής Περιφέρειας …). Ως εκ τούτου, σε ότι αφορά στον ελεγχόμενο διαγωνισμό διαπιστώνεται ότι από τις ως άνω παραλείψεις στις διατυπώσεις δημοσιότητας δεν επήλθε νόθευση του ελεύθερου και υγιούς ανταγωνισμού και παραβίαση των αρχών της διαφάνειας, με συνέπεια να μην ασκούν εν προκειμένω ουσιώδη επιρροή και να μην αποτελούν λόγο διακωλυτικό της υπογραφής των οικείων σχεδίων σύμβασης (αποφάσεις Τμήματος Μείζονος - Επταμελούς Σύνθεσης 3175/2012, 2448/2012, VI Τμήματος 1506/2012, πρβλ. αποφάσεις VI Τμήματος 5999/2015, 3332/2015, 2434/2015, 3507/2014). Σε κάθε περίπτωση δε η εκ παραδρομής εσφαλμένη συμπλήρωση της ένδειξης περί της μη υποδιαίρεσης της σύμβασης σε τμήματα, στο τυποποιημένο κείμενο της δημοσιευθείσας στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης περίληψης της προκήρυξης, δεν απέτρεψε εν προκειμένω την κατάθεση προσφοράς από προμηθευτές που επιθυμούσαν να συμμετάσχουν στο διαγωνισμό όχι για το σύνολο, αλλά για μέρος μόνον των προς προμήθεια ειδών, ούτε άλλωστε μπορεί η εν λόγω μεμονωμένη παραδρομή να επιφέρει άνευ άλλου το δυσανάλογο αποτέλεσμα της ακύρωσης του συνόλου της ελεγχόμενης διαγωνιστικής διαδικασίας, καθόσον αφενός συμμετείχε μεγάλος αριθμός εταιρειών (40), αφετέρου δε υπεβλήθησαν προσφορές για επιμέρους είδη των προς προμήθεια αγαθών και επομένως η εν λόγω πλημμέλεια δεν εμπόδισε την ανάπτυξη του ανταγωνισμού. Τέλος, ως ήδη εξετέθη ανωτέρω, η δυνατότητα υποβολής προσφορών για μέρος μόνον των προκηρυσσομένων ειδών προβλέπεται σχεδόν παγίως στις διακηρύξεις διαγωνισμών για την ανάθεση υγειονομικών εν γένει ειδών για τις ανάγκες των δημοσίων νοσοκομείων, γεγονός που είναι γνωστό στις ενδιαφερόμενες εξειδικευμένες επιχειρήσεις του οικείου κλάδου (αποφ. VI Τμήμ. 3507/2014, 2185/2012, 1506/2012, 1139/2012, 891/2012, 806/2012). ..Ανακαλεί εν μέρει την 121/2016 πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕλΣυν.Τμ.6/3037/2014
Προμήθεια καυσίμων:..ζητείται παραδεκτώς η ανάκληση της 131/2014 πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου..Με δεδομένα τα ανωτέρω και λαμβάνοντας υπόψη τους προβαλλόμενους με την υπό κρίση αίτηση ισχυρισμούς του αιτούντος νοσοκομείου αναφορικά με τις ως άνω πλημμέλειες, το Τμήμα διαπιστώνει τα εξής: Α) Η παράλειψη της αναθέτουσας αρχής να αποστείλει προς δημοσίευση πριν από τη διενέργεια του διαγωνισμού περίληψη της οικείας προκήρυξης στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και συγχρόνως η προκήρυξη του διαγωνισμού αυτού καθώς και η δημοσίευση περίληψης της σχετικής διακήρυξής του στον ελληνικό τύπο και στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως εντός της απαγορευόμενης από τη διάταξη του άρθρου 10 παρ. 6 του π.δ. 118/2007 χρονικής περιόδου (5 έως 20 Αυγούστου) είναι ουσιώδης, ενόψει και της συμμετοχής στο διαγωνισμό ενός μόνο ημεδαπού υποψηφίου προμηθευτή, καθόσον στην προκειμένη περίπτωση δημιούργησε καθεστώς άνισης μεταχείρισης των τυχόν αλλοδαπών ενδιαφερομένων να υποβάλουν υποψηφιότητα και λειτούργησε αποτρεπτικά στην ανάπτυξη ανταγωνισμού.(..)η υπό κρίση αίτηση ανάκλησης πρέπει να απορριφθεί, δεδομένου ότι εξακολουθούν, κατά τα ανωτέρω, να υφίστανται οι λοιπές ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες που καθιστούν μη νόμιμη την ελεγχόμενη διαγωνιστική διαδικασία.Απορρίπτει την αίτηση του Νοσοκομείου … για ανάκληση της 131/2014 Πράξης του ΣΤ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕλΣυν.Τμ.Μειζ-Επταμ.Συνθ/3175/2012
Προμήθεια φίλτρων τεχνητού νεφρού:ζητείται η αναθεώρηση της 2841/2012 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Τμήμα κρίνει κατά πλειοψηφία ότι: α) Η διαπιστωθείσα παράλειψη στις δημοσιευθείσες στην Ε.Ε.Ε.Ε. και τον εθνικό τύπο περιλήψεις συνιστά μεν νομική πλημμέλεια, πλην όμως αυτή, στη συγκεκριμένη περίπτωση, κρίνεται επουσιώδης και δεν δύναται ν’ αποτελέσει διακωλυτικό λόγο της σύναψης των σχετικών συμφωνιών - πλαίσιο, δοθέντος ότι υπήρξε επακριβής καθορισμός των ποσοτήτων και των επιμέρους κατηγοριών των προς προμήθεια φίλτρων καθώς και της εκτιμώμενης αξίας αυτών στην οικεία διακήρυξη, η οποία μάλιστα αναρτήθηκε στην επίσημη ιστοσελίδα της Ε.Π.Υ. με το αναλυτικό περιεχόμενό της, όπως αυτό διαμορφώθηκε μετά τις συμπληρώσεις που επήλθαν με τα 12157/21.9.2010 και 12542/29.9.2010 διευκρινιστικά έγγραφα της Προέδρου της Ε.Π.Υ. (..)β) Η αναγραφή στη δημοσιευθείσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση περίληψη της διακήρυξης (μετά τις διορθώσεις) του ποσού των 88.000.000,00 ευρώ, ως συνολικά εκτιμώμενης αξίας των προς προμήθεια φίλτρων, αντί του ποσού των 36.673.560,00 ευρώ, που δημοσιεύθηκε στον εθνικό τύπο και στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως οφείλεται προφανώς σε παραδρομή.(..)γ) Η αναγραφή - στην αποσταλείσα προς την Ε.Ε.Ε.Ε. περίληψη της διακήρυξης της -δυνατότητας κατακύρωσης σε τρεις φορείς αντί των είκοσι, που προβλέπονταν στο άρθρο 19 της διακήρυξης, συνιστά επουσιώδη νομική πλημμέλεια, που δεν επιφέρει δυσμενείς επιπτώσεις σε τρίτους και στο αποτέλεσμα του διαγωνισμού, καθόσον οι επίμαχες κατηγορίες φίλτρων (Α1, Α2, Β1 και Β2) κατακυρώθηκαν σε περισσότερους από τρεις οικονομικούς φορείς, συνεκτιμωμένου, επιπροσθέτως, του γεγονότος ότι κατά τη διενέργεια του διαγωνισμού επιτεύχθηκε η ανάπτυξη μεγάλου βαθμού ανταγωνισμού με τη συμμετοχή 23 υποψηφίων εταιρειών. δ) Δεν δημιουργείται κώλυμα υπογραφής των ελεγχόμενων σχεδίων συμβάσεων εκ μόνης της προσθήκης τριών επιπλέον δημοσίων νοσοκομείων στον κατάλογο αγοραστών των συμφωνιών - πλαίσιο, καθόσον η πλημμέλεια αυτή δύναται να θεραπευθεί με την απαλοιφή του σχετικού όρου από το κείμενο των υποβληθέντων προς έλεγχο Παραρτημάτων των σχεδίων συμφωνιών-πλαίσιο, σε συμμόρφωση προς το αρχικό κείμενο του Παραρτήματος Ι της διακήρυξης..Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Τμήμα μείζονος – επταμελούς σύνθεσης αποφαίνεται, κατά πλειοψηφία, ότι η υπό κρίση αίτηση αναθεώρησης του Υπουργού Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, ως και οι υπέρ αυτού ασκηθείσες παρεμβάσεις των εταιρειών «....» πρέπει να γίνουν δεκτές, να αναθεωρηθεί η προσβαλλόμενη με αυτήν 2841/2012 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου
ΕΣ.ΤΜ.6/3172/2012
Προμήθεια υγρών καυσίμων...ζητείται η ανάκληση της 160/2012 πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Περαιτέρω ο αιτών Δήμος ισχυρίζεται ότι δεν είχε υποχρέωση να εξειδικεύσει τις επιμέρους ποσότητες των προς προμήθεια ειδών διότι στην ηλεκτρονική «φόρμα» (έντυπο) συμπλήρωσης των απαραίτητων πεδίων προκειμένου να συνταχθεί και υποβληθεί περίληψη της διακήρυξης, το «πεδίο» για την συμπλήρωση των ποσοτήτων των προς προμήθεια ειδών είναι προαιρετικό και δεν συμπληρώνεται διότι υπάρχουν οι αποκαλούμενες «συντομεύσεις διευθύνσεων» (URL) ολόκληρης της προμήθειας και ο οιοσδήποτε ενδιαφερόμενος να λάβει μέρος στο διαγωνισμό, «πατώντας» επάνω στον αντίστοιχο σύνδεσμο, έχει τη δυνατότητα να ενημερωθεί πλήρως για όλες τις λεπτομέρειες και λοιπές πληροφορίες σχετικά με την προμήθεια, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται και η ποσότητα των προς προμήθεια ειδών. Όπως, όμως, αναφέρθηκε και στη ΙΙ σκέψη της παρούσας, η ποσότητα των ζητούμενων προϊόντων προβλέπεται ρητά στο Παράρτημα VII A του π.δ. 60/2007 και συνεπώς η αναγραφή της είναι υποχρεωτική για την αναθέτουσα αρχή. Αυτή όμως η νομική πλημμέλεια της επίμαχης διαδικασίας ανάθεσης δεν συνιστά, στην προκειμένη περίπτωση, ουσιώδη πλημμέλεια του διαγωνισμού που προηγήθηκε της διαδικασίας των διαπραγματεύσεων καθόσον στη σχετική δημοσίευση αναφέρεται ότι η προμήθεια αφορά σε διαφορετικά είδη πετρελαιοειδών και παραπέμπει κατά τα λοιπά στη διακήρυξη όπου ρητά ορίζονται οι ποσότητες κάθε επιμέρους είδους. Τούτο, διότι, λαμβανομένου υπόψη του γεγονότος ότι σύμφωνα με το ισχύον στην ημεδαπή νομικό πλαίσιο λειτουργίας της αγοράς των πετρελαιοειδών (βλ. άρθρα 4 και 7 ν. 3054/2002) και της φύσης των πετρελαιοειδών και των καλυπτόμενων με την προμήθεια αυτών αναγκών, η δυνατότητα συμμετοχής στο διαγωνισμό περιορίζεται εκ των πραγμάτων σε ιδιοκτήτες υφιστάμενων πρατηρίων πλησίον της έδρας της αναθέτουσας αρχής, ανεξαρτήτως βέβαια της νομικής μορφής και της εθνικότητάς τους. Περαιτέρω, η παράλειψη αναγραφής των επιμέρους ποσοτήτων των προς προμήθεια καυσίμων στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι δρα βλαπτικά στην ανάπτυξη ανταγωνισμού, λαμβανομένου υπόψη μάλιστα του γεγονότος ότι τηρήθηκαν πλήρως οι εθνικές διατυπώσεις δημοσιότητας, μέσω των οποίων κατά τεκμήριο λαμβάνουν γνώση οι εντός της χώρας δραστηριοποιούμενοι προμηθευτές, δεδομένου ότι κατά τα γνωστά στο Δικαστήριο στους διενεργούμενους από τους Δήμους διαγωνισμούς προμήθειας καυσίμων αναπτύσσεται περιορισμένος ανταγωνισμός ή οι διαγωνισμοί αυτοί κηρύσσονται άγονοι λόγω μη προσέλευσης ενδιαφερόμενων προμηθευτών (βλ. ενδεικτ. VI Τμ. 2654/2012, 805/2012, 408/2012, 3201/2011, 2263/2011, 1783/2011, 1646/2011). Τέλος ενόψει των παραπάνω, κατά τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης δεν υπήρξε ουσιώδης τροποποίηση των αρχικών όρων του διαγωνισμού, αφού η προμήθεια του πετρελαίου θέρμανσης περιλαμβανόταν και στον αρχικό διαγωνισμό και είχε δημοσιευτεί νομίμως, η δε παράλειψη εκ νέου αναγραφής των κατ΄ είδος ζητούμενων ποσοτήτων καυσίμων στην περίληψη της προκήρυξης που δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης δε συνιστά, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά αμέσως ανωτέρω, ουσιώδη νομική πλημμέλεια που να καθιστά μη νόμιμη τη διαδικασία των διαπραγματεύσεων...να ανακληθεί η 160/2012 πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου
ΕΣ/ΤΜ.6/2996/2014
Ανάθεση υπηρεσιών καθαριότητας..ζητείται η ανάκληση της 109/2014 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Με τα παραπάνω δεδομένα, όπως ορθώς έκρινε και το Κλιμάκιο με την προβαλλόμενη πράξη του, το δικαίωμα προαίρεσης, με το οποίο παρέχεται στην αναθέτουσα αρχή η δυνατότητα μονομερούς παράτασης της ως άνω ετήσιας σύμβασης, για ένα επιπλέον έτος και η δυνατότητα ανάθεσης πρόσθετων εργασιών πέραν των συμβατικών σε ποσοστό μέχρι 20%, δεν μπορούν να συμπεριληφθούν στο συμβατικό κείμενο της επίμαχης σύμβασης, διότι δεν έχουν περιβληθεί των απαιτούμενων από το κοινοτικό και εθνικό δίκαιο διατυπώσεων δημοσιότητας, ενώ δεν προϋπολογίστηκαν, έστω και κατά προσέγγιση, ώστε να συμπεριληφθούν στο συνολικό προϋπολογισθέν ποσό. Αλυσιτελώς δε προβάλλεται από την αιτούσα ότι οι διαγωνιζόμενοι είχαν τη δυνατότητα να ενημερωθούν συνδυαστικά για τις δυνατότητες αυτές της αναθέτουσας αρχής από το κείμενο της διακήρυξης, με συνέπεια να μην θιγεται ο υγιής ανταγωνισμός, διότι το γεγονός της αναφοράς των όρων αυτών στην αναλυτική διακήρυξη δεν αποτελεί επαρκές νόμιμο έρεισμα για τη σύναψή τους, αλλά από τις ως άνω διατάξεις επιβαλλόταν οι επίμαχοι όροι να περιληφθούν στη δημοσιευθείσα προκήρυξη από κοινού με το λοιπό προκηρυχθέν αντικείμενο, έτσι ώστε να λάβουν την ίδια ευρεία δημοσιότητα, ως στοιχεία που συναπαρτίζουν το σύνολο των προκηρυχθεισών υπηρεσιών. Περαιτέρω, οι ενδιαφερόμενοι δεν μπορούσαν από τη δημοσιευθείσα περίληψη της προκήρυξης, η οποία και αποτελεί τη βάση της ενημέρωσής τους και της ενδεχόμενης εκδήλωσης του ενδιαφέροντος συμμετοχής τους στη διαγωνιστική διαδικασία, να λάβουν πλήρη γνώση του δημοπραττηθέντος αντικειμένου, λόγω του μη επαρκούς προσδιορισμού του, αφού στο κείμενο της περίληψης αυτής και σε αντίθεση με τα κατά το νόμο οριζόμενα, αναφερόταν ρητά η έλλειψη δικαιωμάτων προαίρεσης ή μονομερούς επαύξησης του αντικειμένου αυτής, στοιχεία που επηρεάζουν τη διαμόρφωσή του, αφού συναπαρτίζουν το προκηρυχθέν αντικείμενο και συνδιαμορφώνουν τη συνολική του αξία. Το περιορισμένο δε ενδιαφέρον αλλοδαπών και ημεδαπών εταιρειών που εκδηλώνεται για την ανάληψη των συγκεκριμένων υπηρεσιών καθαριότητας, δεν δικαιολογεί την κάμψη των κανόνων δημοσιότητας του συνόλου των προς δημοπράτηση υπηρεσιών, που αποσκοπεί στην πληρέστερη ενημέρωση και τη μεγαλύτερη κατά το δυνατόν συμμετοχή των υποψηφίων, η δε επικαλούμενη απόφαση 2498/2012 του Τμήματος τούτου αναφέρεται στο διάφορο νομικά ζήτημα της εκ παραδρομής αναγραφής στη δημοσιευθείσα προκήρυξη εσφαλμένως (επαυξημένου) του προϋπολογισθέντος ποσού του κυρίου αντικειμένου της διαγωνιστικής διαδικασίας. Ομοίως ως αβάσιμος θα πρέπει να απορριφθεί ο λόγος ανάκλησης της αιτούσας ότι η ως άνω παράλειψη δημοσίευσης δεν επηρέασε την ανάπτυξη επαρκούς ανταγωνισμού, δεδομένου ότι η διαπιστωθείσα πλημμέλεια δεν άγει στην ακύρωση του συνόλου της ελεγχόμενης διαγωνιστικής διαδικασίας, αλλά μόνο στην μη συμπερίληψη των κατά τα ανωτέρω μη νομίμων όρων στο σχετικό σχέδιο σύμβασης. Κατά συνέπεια, σύμφωνα με όσα προηγουμένως έγιναν δεκτά, η υπό κρίση αίτηση πρέπει να απορριφθεί.
ΕΣ/ΤΜ.6/3628/2013
ΔΑΚΟΚΤΟΝΙΑ:Αίτηση ανάκλησης της 23/2013 πράξης του Αναπληρωτή Επιτρόπου της 1ης Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Νομό ....., με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης για την «ανάθεση δολωματικών ψεκασμών ελαιόδεντρων από εδάφους, στα πλαίσια του προγράμματος συλλογικής καταπολέμησης του δάκου της ελιάς έτους 2013 στην Περιφερειακή Ενότητα(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με τα γενόμενα δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι μη νομίμως η αιτούσα Περιφέρεια παρέλειψε να τηρήσει τις απαιτούμενες διατυπώσεις δημοσιότητας για τον διενεργηθέντα στις 29.5.2013 επαναληπτικό διαγωνισμό, ο οποίος συνιστά νέο και αυτοτελή διαγωνισμό, ενώ, σε κάθε περίπτωση, η πρόβλεψη στην διακήρυξη του αρχικού διαγωνισμού για ορισμό νέας ημερομηνίας διαγωνισμού από την αναθέτουσα αρχή σε περίπτωση μη ανάδειξης αναδόχου δεν περιεβλήθη των απαιτούμενων διατυπώσεων δημοσιότητας, αφού δεν περιελήφθη στην αποσταλείσα στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης περίληψη. Πλην όμως το Τμήμα κρίνει ότι εν προκειμένω η εν λόγω πλημμέλεια δεν επηρέασε ουσιωδώς το αποτέλεσμα της διαγωνιστικής διαδικασίας, όπως βασίμως προβάλλεται από την αιτούσα Περιφέρεια, και ως εκ τούτου δεν συνιστά λόγο που να κωλύει την υπογραφή της υποβληθείσας σύμβασης. Τούτο δε διότι οι στόχοι της ελλείπουσας δημοσίευσης περίληψης της διακήρυξης του επαναληπτικού διαγωνισμού, ήτοι η επίτευξη διαφάνειας και ανάπτυξης του μέγιστου δυνατού ανταγωνισμού στο πλαίσιο του διαγωνισμού επιτεύχθηκαν σε ικανοποιητικό βαθμό, δεδομένου ότι υποβλήθηκαν τελικώς δύο προσφορές, όσες δηλαδή κατά μέγιστο αριθμό είχαν υποβληθεί και για καθέναν από τους τομείς 1, 2, 5, 6, 7 και 8 κατά τη διενέργεια του αρχικού διαγωνισμού, στον οποίο συμμετείχαν οκτώ συνολικά υποψήφιοι, αφετέρου δε, στην αρχική διακήρυξη προβλεπόταν ότι υπήρχε δυνατότητα διενέργειας επαναληπτικού διαγωνισμού σε καθορισμένη ημερομηνία, με τους ίδιους όρους, γεγονός το οποίο μπορούσε οποιοσδήποτε να πληροφορηθεί είτε με την αναζήτηση αυτούσιας της διακήρυξης είτε με την ανάγνωση αυτής από την ιστοσελίδα της Περιφέρειας. Συνακόλουθα, η κρινόμενη αίτηση πρέπει να γίνει δεκτή.Ανακαλεί την 23/2013 πράξη του Αναπληρωτή Επιτρόπου της 1ης Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Νομό
Ελ.Συν.Τμ.6/935/2012
ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη της παρούσας απόφασης, το Τμήμα κρίνει τα ακόλουθα : Α) Μη νομίμως δεν περιελήφθησαν στη δημοσιευθείσα στην επίσημη εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης προκήρυξη οι ποσότητες των υπό προμήθεια ειδών..Β) Μη νομίμως στη δημοσιευθείσα περίληψη στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και στον ημεδαπό τύπο προβλέπεται υποχρέωση κατάθεσης εγγύησης συμμετοχής ίση με το 5% της συνολικής προϋπολογισθείσας δαπάνης αξίας 2.821.200,00 και όχι το 5% της αναλογικά προϋπολογισθείσας δαπάνης για τα είδη που αφορά η προσφορά, όπως προβλέπεται στον όρο 9 της διακήρυξης, καθόσον το ποσό της εγγύησης αποτελεί ουσιώδες στοιχείο της δημοσιευόμενης περίληψης που συνδέεται άμεσα με την ανάπτυξη ανταγωνισμού...Γ) Στην 269/2012 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του αιτούντος αναφέρεται ότι λόγω της καθυστέρησης που θα επιφέρει η προκήρυξη επαναληπτικού διαγωνισμού και λόγω της επείγουσας ανάγκης για τα καύσιμα κίνησης πρέπει ο Δήμος να προσφύγει στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης λόγω του κατεπείγοντος να εξασφαλιστούν έγκαιρα καύσιμα κίνησης για τα απορριμματοφόρα του Δήμου...Δ) Η ζωτική σημασία της προμήθειας αυτής δε συνιστά λόγο, που να δικαιολογεί τη μη τήρηση της νομιμότητας, πολλώ μάλλον, που στη συγκεκριμένη περίπτωση οι πλημμέλειες, που διαπιστώθηκαν, έχουν επισημανθεί επανειλημμένως από το Δικαστήριο τούτο με τη νομολογία του..Κατ΄ ακολουθίαν των ανωτέρω και ενόψει της συνδρομής των αναφερομένων ως άνω πλημμελειών στην όλη διαγωνιστική διαδικασία, πρέπει να απορριφθεί και η αίτηση του Δήμου ...... για την ανάκληση της 184/2012 πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.