ΕλΣυν/Τμ.6/2016/2010
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Οι φορείς που διενεργούν δημόσιους διαγωνισμούς προμηθειών οφείλουν να τηρούν όλους τους προβλεπόμενους από το νόμο κανόνες δημοσιότητας και ειδικότερα υποχρεούνται, πλην άλλων, να δημοσιεύουν περίληψη των ουσιωδών στοιχείων των διακηρύξεων των διαγωνισμών στον ελληνικό τύπο και επίσης να αποστέλλουν περίληψη των διακηρύξεων στην Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Η περίληψη αυτή δεν επιτρέπεται να περιέχει πληροφορίες διάφορες από τις δημοσιευόμενες στον ελληνικό τύπο, μεταξύ δε των πληροφοριών που πρέπει να περιλαμβάνονται στις οικείες διακηρύξεις είναι και η «φύση των ζητουμένων προϊόντων, με αναφορά αν η υποβολή προσφορών ζητείται για την αγορά, χρηματοδοτική μίσθωση, μίσθωση ή μίσθωση – πώληση ή για συνδυασμό αυτών» (βλ. Παράρτημα ΙV του π.δ. 370/1995 και ήδη Παράρτημα VΙΙ Α του π.δ.60/2007). Άλλωστε, σε περίπτωση μετάθεσης της ημερομηνίας διενέργειας δημόσιου διαγωνισμού προμήθειας με τροποποιήσεις των όρων της διακήρυξης, κατόπιν σχετικής απόφασης του αρμόδιου οργάνου της αναθέτουσας αρχής, η νέα ημερομηνία διεξαγωγής του διαγωνισμού, καθώς και το γεγονός ότι έλαβαν χώρα οι ως άνω τροποποιήσεις απαιτείται να γνωστοποιείται ευρέως με σχετική ανακοίνωση, για την οποία πρέπει να τηρούνται όλες οι διατυπώσεις δημοσιότητας που προβλέπονται και για τις διακηρύξεις των διαγωνισμών. Τούτο αποσκοπεί στην ανάπτυξη ανταγωνισμού με την επίτευξη της ευρύτερης δυνατής συμμετοχής στο διαγωνισμό, στη διασφάλιση της διαφάνειας των διαδικασιών και της ίσης μεταχείρισης των ενδιαφερομένων να υποβάλουν υποψηφιότητα. Η αναθέτουσα δε αρχή οφείλει να ενημερώσει την Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης αφενός για τη νέα ημερομηνία διεξαγωγής του διαγωνισμού, αφετέρου για τις τροποποιήσεις ή συμπληρώσεις όρων της διακήρυξης, προκειμένου οι διαφοροποιήσεις αυτές σε σχέση με το αρχικό κείμενο της διακήρυξης να τύχουν της απαιτούμενης από τις κείμενες διατάξεις δημοσιότητας (VI Τμ. Ελ.Συν. 1860/2009, 1725/2009, 17/2009, 50/2008, 19/2007).
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕλΣυν/ΣΤ Κλιμ/20/2009
Οι φορείς που διενεργούν ανοικτούς διαγωνισμούς, οφείλουν να τηρούν όλους τους κανόνες δημοσιότητας. Μεταξύ των άλλων, απαιτείται και η δημοσίευση της περίληψης της διακήρυξης και στο Τεύχος Διακηρύξεων Δημοσίων Συμβάσεων της Εφημερίδας της Κυβέρνησης, η δε δημοσιευθείσα περίληψη πρέπει να περιλαμβάνει όλα τα ουσιώδη στοιχεία της διακήρυξης. Η ως άνω δημοσίευση απαιτείται και όταν χωρεί επανάληψη της δημοπρασίας. Δηλαδή, όταν με απόφαση του αρμόδιου για τη διοίκηση του φορέα οργάνου, μετατίθεται η ημερομηνία διενέργειας του διαγωνισμού με τροποποιήσεις των όρων της διακήρυξης (τροποποίηση όρων της τεχνικής περιγραφής) πρέπει να τηρηθούν εκ νέου όλες οι νόμιμες διατυπώσεις δημοσιότητας και στις σχετικές δημοσιεύσεις για την αναβολή της ημερομηνίας του διαγωνισμού πρέπει να συμπεριλαμβάνεται σχετική ανακοίνωση ότι τροποποιούνται ουσιώδεις όροι της διακήρυξης. Ουσιώδεις δε θεωρούνται τροποποιήσεις όρων της διακήρυξης που αφορούν στις τεχνικές απαιτήσεις που καθορίζουν τα απαιτούμενα χαρακτηριστικά του υπό προμήθεια είδους, όπως όταν οι τροποποιήσεις αφορούν σε ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και ιδιότητες του υπό προμήθεια υλικού. Η ως άνω μη τήρηση της νομιμότητας των κανόνων δημοσιότητας και η συνεπεία αυτής μη επίτευξη της μέγιστης δημοσιότητας του διαγωνισμού είναι ανεπίτρεπτη διότι πλήττει τις αρχές του ανταγωνισμού, της πρόσβασης στις διαδικασίες ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων και της διαφάνειας και αποτελεί παράβαση ουσιώδους τύπου της διαδικασίας που καθιστά μη νόμιμη όλη τη διαδικασία του διαγωνισμού. Με την 1465/2009 Απόφασή του το VI Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου ανακάλεσε την άνω Πράξη ως προς την πλημμέλεια αυτή, δεχόμενο πλάνη περί τα πράγματα.
Ελ.Συν.Τμ.6/600/2012
ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι ναι μεν μη νομίμως η δημοσίευση της περίληψης της διακήρυξης στην ημεδαπή εχώρησε πριν από την αποστολή της στην Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πλην όμως, όπως βασίμως προβάλλεται από τον αιτούντα Δήμο, η εν λόγω πλημμέλεια δεν επηρέασε ουσιωδώς το αποτέλεσμα του ως άνω διενεργηθέντος διαγωνισμού, δεδομένου ότι α) τηρήθηκε η σχετική ελάχιστη προθεσμία των 52 ημερών από την ημερομηνία αποστολής της περίληψης στην Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων της Ε.Ε. (1.8.2011) μέχρι τη διενέργεια του διαγωνισμού (23.9.2011) και συνεπώς οι τυχόν ενδιαφερόμενοι έλαβαν εγκαίρως σχετικώς γνώση και β) μεταξύ των δημοσιεύσεων στον εθνικό τύπο και της αποστολής της περίληψης της διακήρυξης στην Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων της Ε.Ε. μεσολάβησε μικρό χρονικό διάστημα.(...)Κατ’ ακολουθίαν αυτού, η προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας αναθέσεως κατόπιν διαπραγματεύσεων, συνεπεία του ότι στην ανοικτή διαδικασία δεν υπεβλήθη καμία προσφορά, πάσχει ομοίως, διότι, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, η νομιμότητά της συναρτάται με το κύρος και τη νομιμότητα του προηγηθέντος και ματαιωθέντος διαγωνισμού. Η γνώμη αυτή όμως δεν εκράτησε.
ΕΣ/Κλ.Τμ.4/2/2015
ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ-Δημοσιεύσεις (...) Με το άρθρο 46 του ν. 3801/2009 (ΦΕΚ Α΄ 163), προστέθηκε στο άρθρο 4 του ν. 3548/2007 παράγραφος 3 ως εξής: « 3. Οι δαπάνες δημοσίευσης της διακήρυξης, τα κηρύκεια και τα λοιπά έξοδα της δημοπρασίας, αρχικής και επαναληπτικής, θα καταβάλλονται σε κάθε περίπτωση από τον εργολάβο ή τον προμηθευτή που ανακηρύχθηκε ανάδοχος με τη διαδικασία, με την προσκόμιση των νομίμων παραστατικών. Οι εκκρεμείς κατά τη δημοσίευση του παρόντος διακηρύξεις δημοπρασιών συνεχίζουν και ολοκληρώνονται με το προγενέστερο νομικό καθεστώς». Από τις ανωτέρω διατάξεις προκύπτει ότι υπόχρεοι για την καταβολή του συνόλου των δαπανών δημοσίευσης της διακήρυξης στον ημεδαπό τύπο είναι οι ανάδοχοι των σχετικών διαγωνισμών (βλ. σχετ. IV ΤμΕλΣυν 23/2011 και εισηγητική έκθεση ν. 3801/2009 επί του ως άνω άρθρου, όπου αναφορά στον τρόπο καταβολής των εξόδων δημοσίευσης). (...) Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα: 1) Μη νομίμως ο ως άνω διαγωνισμός προκηρύχθηκε και διενεργήθηκε, χωρίς να έχει προσδιοριστεί η προϋπολογισθείσα δαπάνη εκάστου προκηρυσσόμενου είδους, κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 2 παρ. 2 περ. β΄ του π.δ. 118/2007 και κατά παραδοχή του πρώτου λόγου διαφωνίας της Επιτρόπου. 2) Μη νομίμως, κατά την κρατήσασα στο Κλιμάκιο γνώμη, κατακυρώθηκαν, με τις προαναφερθείσες αποφάσεις του διοικητικού συμβουλίου του Νοσοκομείου, η προμήθεια των ειδών για τα οποία υποβλήθηκε μία μόνο προσφορά, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται και το επίμαχο είδος (αντιδραστήρια proBNP), στις μοναδικές προσφέρουσες, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται και η φερόμενη ως δικαιούχος εταιρεία, με μοναδικά συγκριτικά στοιχεία την τιμή που αυτές είχαν προσφέρει σε άλλα Νοσοκομεία, κατά παραδοχή του δεύτερου λόγου της Επιτρόπου. 3) Μη νομίμως και δη κατά παράβαση των διατάξεων των άρθρων 30 παρ. 5 του π.δ. 60/2007 και 4 παρ. 2 του π.δ. 118/2007 η περίληψη της διακήρυξης που δημοσιεύτηκε στο Συμπλήρωμα Επισήμων Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.) απέκλινε ουσιωδώς από τη δημοσιευθείσα στην ημεδαπή περίληψη
ΕΣ/ΤΜ.6/1378/2012
Προμήθεια πετρελαίου κινήσεως...ζητείται η ανάκληση της 129/2011 πράξης του Στ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά σε προηγούμενες σκέψεις της παρούσας αποφάσεως i) το Τμήμα άγεται στη κρίση ότι ορθώς το Κλιμάκιο με την προσβαλλομένη πράξη του έκρινε ότι η νομιμότητα των διαγωνισμών που διενεργήθηκαν με βάση τους όρους των 111 και 132/2010 διακηρύξεων πάσχει διότι στις δύο αυτές διακηρύξεις δεν είχε προσδιοριστεί η προϋπολογισθείσα δαπάνη εκάστου είδους, γεγονός που συνιστά ουσιώδη πλημμέλεια των ως άνω διαγωνιστικών διαδικασιών καθώς και της επακολουθήσασας διαδικασίας διαπραγμάτευσης. Παρά ταύτα ενόψει του ότι ούτε στη 45/2009 διακήρυξη, με βάση τους όρους της οποίας διενεργήθηκε από το ως άνω Νοσοκομείο διαγωνισμός με το ίδιο αντικείμενο για το ακριβώς προηγούμενο χρονικό διάστημα, είχε προσδιοριστεί η προϋπολογισθείσα δαπάνη εκάστου είδους, χωρίς η σχετική αυτή πλημμέλεια να αναδειχθεί από το Στ΄ Κλιμάκιο, που διενήργησε τον έλεγχο στη διαγωνιστική αυτή διαδικασία (βλ. 20/2010 Πρ. Στ΄ Κλ. Ελ. Συν.), το Τμήμα κρίνει, κατά παραδοχή του σχετικού λόγου ανακλήσεως, ότι το αιτούν, χωρίς πρόθεση καταστρατηγήσεως των οικείων διατάξεων, σχημάτισε την πεπλανημένη, πλην συγγνωστή πεποίθηση ότι ο προσδιορισμός της προϋπολογισθείσας δαπάνης εκάστου είδους στις 111 και 132/2010 διακηρύξεις δεν ήταν απαραίτητη. ii) Περαιτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι η παράλειψη αναφοράς των ποσοτήτων των προς προμήθεια ειδών, της κατανομής της προμήθειας σε τμήματα και της δυνατότητας υποβολής προσφοράς ακόμα και για τμήμα των προκηρυχθέντων ειδών στις δημοσιευθείσες περιλήψεις των διακηρύξεων 111 και 132/2010 στην Ε.Ε.Ε.Ε. και στον ημεδαπό τύπο δεν ήταν πρόσφορη να αποτρέψει από την κατάθεση προσφοράς προμηθευτές που επιθυμούσαν να συμμετάσχουν στους δύο αυτούς διαγωνισμούς, καθόσον σε όλες τις περιλήψεις που δημοσιεύθηκαν τόσο σε εθνικό επίπεδο όσο και στην Ε.Ε.Ε.Ε. αναφερόταν ότι τα πλήρη κείμενα των ως άνω διακηρύξεων ήταν αναρτημένα στον ιστότοπο του Νοσοκομείου και αναγραφόταν η σχετική ηλεκτρονική διεύθυνση, με αποτέλεσμα μέσω της εν λόγω διαδικτυακής ανάρτησης να παρέχεται σε κάθε ενδιαφερόμενο η δυνατότητα δωρεάν και άμεσης πρόσβασης στο αναλυτικό περιεχόμενο των διακηρύξεων αυτών κι επομένως και στους επίμαχους όρους τους, περί των κατ’ είδος ποσοτήτων των προς προμήθεια ειδών, της κατανομής της προμήθειας σε τμήματα και της δυνατότητας υποβολής προσφοράς ακόμα και για τμήμα των προκηρυχθέντων ειδών. Λαμβάνοντας δε υπόψη επιπλέον των ανωτέρω και ότι στους διαγωνισμούς για προμήθεια υγρών καυσίμων που διενεργούν νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου σε όλη την επικράτεια συστηματικά δεν εκδηλώνεται κανένα ενδιαφέρον, ενώ το τυχόν ιδιαίτερα περιορισμένο ενδιαφέρον εκδηλώνεται πάντα σε τοπικό επίπεδο, λόγω της ιδιαιτερότητας στη διαμόρφωση των τιμών των καυσίμων και της κρατούσας οικονομικής στενότητας (βλ. και απόφ. 600/2012 VI Τμ. Ελ Συν.) το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι το γεγονός ότι οι δύο ως άνω διαγωνισμοί απέβησαν άγονοι δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να συσχετιστεί με την παράλειψη αναγραφής των ως άνω δεδομένων (των ποσοτήτων των προς προμήθεια ειδών, της κατανομής της προμήθειας σε τμήματα και της δυνατότητας υποβολής προσφοράς ακόμα και για τμήμα των προκηρυχθέντων ειδών) στις δημοσιευθείσες περιλήψεις των προαναφερόμενων διακηρύξεων και συνεπώς η έλλειψη συμμετοχής και η αδυναμία ανάδειξης προμηθευτή στις δύο αυτές διαγωνιστικές διαδικασίες δεν απορρέει από έκνομες παραλείψεις του αιτούντος. iii) Όσον δε αφορά τη διαδικασία διαπραγμάτευσης, το Τμήμα κρίνει ότι αυτή διενεργήθηκε με βάση τις διατάξεις των οριζομένων στα άρθρα 25 παρ. 1 εδ. γ΄ του π.δ. 60/2007 και 2 παρ. 13 εδ. V του ν.2286/1995, για λόγους επείγουσας ανάγκης που δημιουργήθηκε λόγω της αδυναμίας ανεύρεσης προμηθευτών υγρών καυσίμων επί μακρό χρονικό διάστημα, παρά την διενέργεια των δύο ως άνω δημόσιων διαγωνισμών και ως εκ τούτου οι ουσιώδεις όροι της σχετικής αυτής διαδικασίας επιτρεπόταν να παρουσιάζουν αποκλίσεις σε σχέση με τους αντίστοιχους όρους των διακηρύξεων των ματαιωθέντων διαγωνισμών, αφού η εν λόγω διαδικασία και η μέσω αυτής ανάδειξη προμηθευτή για την προμήθεια πετρελαίου κίνησης για τη λειτουργία των ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων του αιτούντος και των κέντρων Υγείας Αρχαγγέλου, Έμπωνα και Καρπάθου, ως αυτοτελής, αποσυνδέεται από τις δύο προηγηθείσες διαγωνιστικές διαδικασίες, όπως βασίμως ισχυρίζεται και το αιτούν. iv) Τέλος, το αιτούν προσκομίζει ενώπιον του Τμήματος σχέδιο συμβάσεως (με το 9580/2012 διαβιβαστικό έγγραφό του αριθμ. πρωτοκ. Ελ.Σ. 25090/2012), οι όροι του οποίου έχουν τροποποιηθεί σύμφωνα με όσα επισημάνθηκαν από το Κλιμάκιο και αναλυτικά προεκτέθηκε (βλ. και σκέψη VII παρ. Δ, Ε και ΣΤ της προσβαλλομένης), από το οποίο έχει απαλειφθεί και ο όρος περί του δικαιώματος προαίρεσης. Ενόψει όλων των ανωτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι δεν συντρέχει λόγος διακωλυτικός για την υπογραφή του νέου τροποποιημένου αυτού σχεδίου συμβάσεως μεταξύ του αιτούντος και της εταιρείας «....»..να ανακληθεί η 129/2011 πράξη του Στ΄ Κλιμακίου
ΕΣ/ΤΜ.6/1890/2016
Προμήθεια ειδών εγχειρητικής τεχνικής..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις της παρούσας απόφασης, το Τμήμα κρίνει, κατά πλειοψηφία, ότι η μη αναγραφή στην περίληψη που απεστάλη στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ουσιωδών στοιχείων, όπως τα είδη των προς προμήθεια αγαθών και η ακριβής ποσότητα αυτών, καθώς και η παραπομπή στη διακήρυξη αναφορικά με τις πληροφορίες για τις απαιτούμενες εγγυήσεις, τους όρους χρηματοδότησης, την προσωπική κατάσταση των υποψηφίων καθώς και τα κριτήρια για την αξιολόγηση των ελάχιστων όρων οικονομικού και τεχνικού χαρακτήρα που πρέπει να πληροί ο συμμετέχων οικονομικός φορέας, συνιστά πλημμελή τήρηση των διατυπώσεων δημοσιότητας. Πλην όμως, η πλημμέλεια αύτη δεν αποτέλεσε εν προκειμένω πρόσφορη αιτία παραβίασης των αρχών του ανταγωνισμού, της ελεύθερης πρόσβασης στις διαδικασίες ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων και της διαφάνειας. Τούτο δε διότι: α) στη δημοσιευθείσα στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης περίληψη, γινόταν ρητή παραπομπή στο πλήρες κείμενο της διακήρυξης, το οποίο ήταν διαθέσιμο σε οποιονδήποτε ενδιαφερόμενο, άνευ κόστους, μέσω της ανάρτησής του στην ηλεκτρονική διεύθυνση (www.3ype.gr) της αναθέτουσας αρχής, η οποία προσδιοριζόταν στην περίληψη ως «σημείο επαφής», στο οποίο ήταν διαθέσιμες περαιτέρω πληροφορίες (βλ. Τμήμα Ι, στοιχείο Ι.1 της περίληψης), β) στον ελεγχόμενο διαγωνισμό έλαβαν μέρος σαράντα (40) εταιρείες, μερικές εκ των οποίων αποτελούν θυγατρικές πολυεθνικών εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην ελληνική αγορά, γ) υπεβλήθησαν προσφορές για επιμέρους μόνον τμήματα των προκηρυχθέντων ειδών και κατατέθηκαν εγγυητικές επιστολές, το ποσό των οποίων είχε ορθώς και άνευ παρερμηνειών υπολογιστεί επί της προϋπολογισθείσας δαπάνης αυτών (τμημάτων), δ) η δυνατότητα υποβολής προσφορών ακόμα και για τμήμα των προκηρυχθέντων ειδών προβλέπεται σχεδόν παγίως στις διακηρύξεις των διαγωνισμών για την ανάθεση συμβάσεων αντίστοιχων υγειονομικών ειδών για τα δημόσια νοσοκομεία, λόγω της απόλυτης εξειδίκευσης αυτών, γεγονός που είναι γνωστό στις ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις του οικείου κλάδου, ενώ περαιτέρω η αναγραφή του κωδικού αριθμού (33160000) της κοινής ονοματοδοσίας της σύμβασης (C.P.V.) στο Τμήμα ΙΙ.1.6. της περίληψης, παραπέμπει στην προμήθεια ειδών «εγχειρητικής τεχνικής», για τα οποία είναι γνωστές στους δραστηριοποιούμενους στον τομέα αυτό, οι περαιτέρω υποδιαιρέσεις τους (με τους αντίστοιχους κωδικούς) και ε) καίτοι δεν αναγράφονταν ρητά οι απαιτούμενες εγγυήσεις, οι όροι χρηματοδότησης, η νομική μορφή των συμμετεχόντων οικονομικών φορέων και τα κριτήρια χρηματοοικονομικής αξιολόγησης αυτών, ουδείς εκ των σαράντα συμμετεχόντων αποκλείσθηκε στο στάδιο ελέγχου των δικαιολογητικών συμμετοχής (βλ. το από 28.8.2014 Πρακτικό της Επιτροπής Διαγωνισμού που επικυρώθηκε με την 758/4.9.2014 απόφαση του Διοικητή της 3ης Υγειονομικής Περιφέρειας …). Ως εκ τούτου, σε ότι αφορά στον ελεγχόμενο διαγωνισμό διαπιστώνεται ότι από τις ως άνω παραλείψεις στις διατυπώσεις δημοσιότητας δεν επήλθε νόθευση του ελεύθερου και υγιούς ανταγωνισμού και παραβίαση των αρχών της διαφάνειας, με συνέπεια να μην ασκούν εν προκειμένω ουσιώδη επιρροή και να μην αποτελούν λόγο διακωλυτικό της υπογραφής των οικείων σχεδίων σύμβασης (αποφάσεις Τμήματος Μείζονος - Επταμελούς Σύνθεσης 3175/2012, 2448/2012, VI Τμήματος 1506/2012, πρβλ. αποφάσεις VI Τμήματος 5999/2015, 3332/2015, 2434/2015, 3507/2014). Σε κάθε περίπτωση δε η εκ παραδρομής εσφαλμένη συμπλήρωση της ένδειξης περί της μη υποδιαίρεσης της σύμβασης σε τμήματα, στο τυποποιημένο κείμενο της δημοσιευθείσας στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης περίληψης της προκήρυξης, δεν απέτρεψε εν προκειμένω την κατάθεση προσφοράς από προμηθευτές που επιθυμούσαν να συμμετάσχουν στο διαγωνισμό όχι για το σύνολο, αλλά για μέρος μόνον των προς προμήθεια ειδών, ούτε άλλωστε μπορεί η εν λόγω μεμονωμένη παραδρομή να επιφέρει άνευ άλλου το δυσανάλογο αποτέλεσμα της ακύρωσης του συνόλου της ελεγχόμενης διαγωνιστικής διαδικασίας, καθόσον αφενός συμμετείχε μεγάλος αριθμός εταιρειών (40), αφετέρου δε υπεβλήθησαν προσφορές για επιμέρους είδη των προς προμήθεια αγαθών και επομένως η εν λόγω πλημμέλεια δεν εμπόδισε την ανάπτυξη του ανταγωνισμού. Τέλος, ως ήδη εξετέθη ανωτέρω, η δυνατότητα υποβολής προσφορών για μέρος μόνον των προκηρυσσομένων ειδών προβλέπεται σχεδόν παγίως στις διακηρύξεις διαγωνισμών για την ανάθεση υγειονομικών εν γένει ειδών για τις ανάγκες των δημοσίων νοσοκομείων, γεγονός που είναι γνωστό στις ενδιαφερόμενες εξειδικευμένες επιχειρήσεις του οικείου κλάδου (αποφ. VI Τμήμ. 3507/2014, 2185/2012, 1506/2012, 1139/2012, 891/2012, 806/2012). ..Ανακαλεί εν μέρει την 121/2016 πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕλΣυνΤμ.6/1364/2013
Προμήθεια νευροδιεγερτών:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (υπό σκέψη ΙΙ. Γ.), ορθώς, κατά την κρίση του Τμήματος, έκρινε η προσβαλλομένη ότι η υπό έλεγχο διαδικασία δεν είναι νόμιμη λόγω της πλημμελούς τηρήσεως των διατυπώσεων δημοσιότητας της διακηρύξεως, καθόσον μη νομίμως στη δημοσιευθείσα στην Ε.Ε.Ε.Ε. και στις δημοσιευθείσες στον ελληνικό τύπο και στο ειδικό τεύχος της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως περιλήψεις της διακηρύξεως δεν αναφέρονται οι δυο (2) κατηγορίες των προς προμήθεια διεγερτών νεύρων, όπως ταξινομούνται με τη διακήρυξη, αλλά ούτε και η συνολική και ανά κατηγορία ζητούμενη ποσότητα. Οι πλημμέλειες αυτές πλήττουν το σύνολο της διαγωνιστικής διαδικασίας, δοθέντος ότι, κατά τα γενόμενα δεκτά ανωτέρω, στο αναγκαίο περιεχόμενο των προκηρύξεων περιλαμβάνονται τα ως άνω στοιχεία. Περαιτέρω, η διαπιστωθείσα διάσταση μεταξύ των δημοσιευθεισών περιλήψεων σε εθνικό και κοινοτικό επίπεδο συνιστά ουσιώδη νομική πλημμέλεια, που παραβιάζει ευθέως το άρθρο 30 παρ. 5 του π.δ./τος 60/2007, καθόσον μη νομίμως στη δημοσιευθείσα περίληψη στο Συμπλήρωμα της Επίσημης Εφημερίδας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε αντίθεση με την περίληψη που δημοσιεύθηκε στον ελληνικό τύπο, αναφέρεται το είδος της σύμβασης ως “έργο” αντί του ορθού που είναι “προμήθεια”.(...)Οι πλημμέλειες αυτές δεν μπορούν να θεραπευθούν, καθόσον δεν υπήρξε εν προκειμένω πρόσβαση με ηλεκτρονικό μέσο στη διακήρυξη και τα λοιπά τεύχη του διαγωνισμού, με περαιτέρω συνέπεια να μην αναπτυχθεί επαρκής ανταγωνισμός, όπως αποδεικνύεται από την ελάχιστη συμμετοχή υποψηφίων στο διαγωνισμό, στον οποίο προσήλθαν και υπέβαλαν προσφορές μόνο δύο (2) εταιρείες, χωρίς, μάλιστα, να προκύπτει από κάποιο στοιχείο του φακέλου ότι πρόκειται για είδη που από τη φύση τους είναι ιδιαίτερα εξειδικευμένα και σπάνια, απορριπτομένων όλων των περί του αντιθέτου ισχυρισμών του αιτούντος ως αβασίμων.(...). Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης πρέπει να απορριφθεί και να μην ανακληθεί η 10/2013 Πράξη του ΣΤ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου
ΣτΕ/1148/2009
Κατά την έννοια των πιο πάνω διατάξεων, σε περίπτωση που προδιαγραφές ιατροτεχνολογικών προϊόντων έχουν καταστεί αντικείμενο εναρμόνισης σε κοινοτικό επίπεδο, όπως μέσω μονογραφιών της ευρωπαϊκής φαρμακοποιίας, οι οποίες θεσπίζουν κοινούς τεχνικούς κανόνες, μεταξύ άλλων, για τα χειρουργικά ράμματα, οι τεχνικές προδιαγραφές που θέτουν οι αναθέτουσες αρχές στις διακηρύξεις διαγωνισμών για τη σύναψη σύμβασης δημόσιας προμήθειας, πρέπει να συνάδουν προς τα οριζόμενα με τις εν λόγω πράξεις εναρμόνισης. Εξάλλου, οι αναθέτουσες αρχές επιτρεπτώς μεν θέτουν τεχνικές προδιαγραφές για τα υπό προμήθεια ιατροτεχνολογικά προϊόντα με αναφορά σε επιδόσεις ή λειτουργικές απαιτήσεις που αφορούν στην προστασία της υγείας και της ασφάλειας και μπορούν να βαίνουν και πέραν των «βασικών απαιτήσεων» της Οδηγίας 93/42/ΕΟΚ (και των αντίστοιχων προτύπων) ή των σχετικών κοινών τεχνικών κανόνων, όμως, οι προδιαγραφές που τίθενται με τον τρόπο αυτό πρέπει να είναι αρκούντως ακριβείς και σαφείς, όπως επιβάλλεται από τις γενικές αρχές της ίσης μεταχείρισης και της διαφάνειας που διέπουν τις διαδικασίες σύναψης δημόσιων συμβάσεων. Πράγματι, σύμφωνα με τις αρχές αυτές, τα κριτήρια αξιολόγησης των προσφορών πρέπει να διατυπώνονται έτσι ώστε, αφενός, να επιτρέπεται στους ενδιαφερόμενους οι οποίοι είναι καλώς πληροφορημένοι και επιμελείς να τα κατανοούν πλήρως και να τα ερμηνεύουν με τον ίδιο τρόπο, και, αφετέρου, να παρέχεται επαρκής εγγύηση περί της εφαρμογής τους από τη Διοίκηση κατά τρόπο αντικειμενικό και ενιαίο ως προς όλους τους προσφέροντες (Ε.Α. 603/2009, πρβ. ειδικά για διαγωνισμούς με κριτήριο ανάθεσης τη συμφερότερη προσφορά, όπως ο επίδικος Σ.τ.Ε. 2183/2004 7μ., Ε.Α. 113/2008).
ΕλΣυν.Κλ.Τμ.7/22/2009
ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΜΑΘΗΤΩΝ:Στην προκειμένη περίπτωση, από τα στοιχεία του φακέλου, που υποβλήθηκαν, προκύπτουν τα ακόλουθα: Με την 624/7-8-2008 διακήρυξη της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης ..........., προκηρύχθηκε ανοικτός δημόσιος μειοδοτικός διαγωνισμός, με σφραγισμένες προσφορές και κριτήριο κατακύρωσης τη χαμηλότερη τιμή, για τη μεταφορά των μαθητών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του Νομού .........Περίληψη της διακήρυξης, έχουσα το νόμιμο περιεχόμενο, απεστάλη προς δημοσίευση στην Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις 11-8-2008 και δημοσιεύθηκε στο τεύχος Διακηρύξεων Δημοσίων Συμβάσεων της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως στις 29-8-2008 (ΦΕΚ 481/29-8-2008), καθώς και στις εφημερίδες …………….. στις 22-8-2008 και «….» στις 28-8-2008. Κατά την ημερομηνία (24-10-2008) του διαγωνισμού, η Επιτροπή του Διαγωνισμού που συγκροτήθηκε με την 3/16-1-2008 απόφαση της Νομαρχιακής Επιτροπής Έργων – Μελετών και Προμηθειών της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης ..........., μετά τη διενέργεια ελέγχου των προσφορών των συμμετεχόντων στο διαγωνισμό γνωμοδότησε: να κατακυρωθούν τα περιγραφόμενα δρομολόγια του Παραρτήματος Α΄ (47 συνολικά) στην εταιρεία «……...», με συνολική ημερήσια αποζημίωση 5.458,41 ευρώ, και του Παραρτήματος Β΄ (157 συνολικά) στους αναφερόμενους σ’ αυτό αναδόχους (61 συνολικά) με την αντίστοιχη, ανά δρομολόγιο, προσφερόμενη τιμή ημερήσιας αποζημίωσης, ... Ακολούθως η ανωτέρω Νομαρχιακή Επιτροπή της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης ..........., με την 253/18-11-2008 απόφασή της, αφού δέχθηκε την εισήγηση της ως άνω Επιτροπής του Διαγωνισμού κατακύρωσε το αποτέλεσμα του διαγωνισμού και ανέθεσε τη μεταφορά των μαθητών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του Νομού ..........., σύμφωνα με τα ανωτέρω...Με δεδομένα αυτά και λαμβανομένου υπόψη ότι κατά της ελεγχόμενης διαδικασίας του διαγωνισμού και του αποτελέσματός της, δεν έχουν ασκηθεί ενστάσεις ή άλλα ένδικα μέσα ...,το Κλιμάκιο αποφαίνεται ότι δεν συντρέχει νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή των υποβληθέντων προς έλεγχο (62 συνολικά) σχεδίων συμβάσεων.
ΕΣ/ΚΛ.Ε/565/2009
Σχέδιο σύμβασης έργου- διαδικασία ανάδειξης αναδόχου:..Συνεπώς, σύμφωνα με όσα ήδη εκτέθηκαν, οι εργολαβίες αυτές διέπονται από το κοινοτικό δίκαιο, αφού αποτελούν, κατά την κρίση του Κλιμακίου, τμήματα μείζονος έργου με ενιαία οικονομική και τεχνική λειτουργία, η οποία συνίσταται στη διαμόρφωση Σταθμών Εξυπηρέτησης Αυτοκινητιστών (Σ.Ε.Α.) σε διάφορα σημεία του κεντρικού-δυτικού άξονα της ... με κοινό σκοπό, ήτοι προκειμένου να διασφαλιστεί: α) η οδική ασφάλεια με την ανακούφιση της κόπωσης των οδηγών και επιβατών, β) η πρόληψη των ατυχημάτων λόγω αποφυγής της στάθμευσης στη λωρίδα έκτακτης ανάγκης ή στα ερείσματα της οδού και γ) η παροχή οδικής βοήθειας των οχημάτων με ασφάλεια. Επομένως, αφού κατατμήθηκαν τεχνητώς και ανατέθηκαν με επιμέρους συμβάσεις ύστερα από διαγωνισμό μεταξύ περιορισμένου αριθμού προσκαλουμένων εργοληπτικών επιχειρήσεων, όφειλε η αναθέτουσα αρχή να προβεί γι’ αυτές στην αποστολή σχετικής προκήρυξης στην Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, η δε υποχρέωση αυτή δεν αίρεται από την όλως αόριστη επίκληση του άρθρου 125 εδ. γ) του ν. 3669/2008 (Α΄116) στην 586/2009 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της εταιρίας «...». Συνεπώς, συντρέχει ουσιώδης πλημμέλεια της διαδικασίας που κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης.
Ανακλήθηκε με την ΕΣ/ΤΜ.4/3741/2009
ΕλΣυν/ΣΤ Κλιμ/53/2010
Μη νόμιμη η διαδικασία διενέργειας προμήθειας με ανοικτό διαγωνισμό και κριτήριο κατακύρωσης τη συμφερότερη προσφορά, καθόσον α) στο δημοσιευθέν στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ενωσης κείμενο της διακήρυξης (πρώτη δημοσίευση) αναφέρεται εσφαλμένα, ως προς το είδος της σύμβασης, που αποτελεί ουσιώδες στοιχείο της διακήρυξης, ότι πρόκειται για χρηματοδοτική μίσθωση, μολονότι η διακήρυξη στην αρχική της μορφή δεν αφορούσε τέτοια σύμβαση, ούτε γινόταν μνεία στην περίληψη που δημοσιεύθηκε στον ελληνικό τύπο και β) οι συντελεσθείσες με αποφάσεις του Γενικού Γραμματέα Εμπορίου του Υπουργείου Ανάπτυξης τροποποιήσεις των όρων και των τεχνικών προδιαγραφών της διακήρυξης, αναφέρονταν στις εγχώριες δημοσιεύσεις, ενώ αντίθετα δεν αναφέρονταν στις ανακοινώσεις που δημοσιεύθηκαν στο Συμπλήρωμα της Επίσημης Εφημερίδας της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Με την 2016/2010 απόφασή του το VI Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου ανακάλεσε την ως άνω Πράξη και έκρινε ότι από νεότερα στοιχεία προέκυψε ότι οι συντελεσθείσες τροποποιήσεις των όρων και των τεχνικών προδιαγραφών της ελεγχόμενης διακήρυξης έτυχαν των απαιτούμενων δημοσιεύσεων, μεταξύ των οποίων και το είδος της σύμβασης και ως εκ τούτου δεν υφίστα¬ται ουσιώδης νομική πλημμέλεια.