ΕλΣυν/ΣΤ Κλιμ/20/2009
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Οι φορείς που διενεργούν ανοικτούς διαγωνισμούς, οφείλουν να τηρούν όλους τους κανόνες δημοσιότητας. Μεταξύ των άλλων, απαιτείται και η δημοσίευση της περίληψης της διακήρυξης και στο Τεύχος Διακηρύξεων Δημοσίων Συμβάσεων της Εφημερίδας της Κυβέρνησης, η δε δημοσιευθείσα περίληψη πρέπει να περιλαμβάνει όλα τα ουσιώδη στοιχεία της διακήρυξης. Η ως άνω δημοσίευση απαιτείται και όταν χωρεί επανάληψη της δημοπρασίας. Δηλαδή, όταν με απόφαση του αρμόδιου για τη διοίκηση του φορέα οργάνου, μετατίθεται η ημερομηνία διενέργειας του διαγωνισμού με τροποποιήσεις των όρων της διακήρυξης (τροποποίηση όρων της τεχνικής περιγραφής) πρέπει να τηρηθούν εκ νέου όλες οι νόμιμες διατυπώσεις δημοσιότητας και στις σχετικές δημοσιεύσεις για την αναβολή της ημερομηνίας του διαγωνισμού πρέπει να συμπεριλαμβάνεται σχετική ανακοίνωση ότι τροποποιούνται ουσιώδεις όροι της διακήρυξης. Ουσιώδεις δε θεωρούνται τροποποιήσεις όρων της διακήρυξης που αφορούν στις τεχνικές απαιτήσεις που καθορίζουν τα απαιτούμενα χαρακτηριστικά του υπό προμήθεια είδους, όπως όταν οι τροποποιήσεις αφορούν σε ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και ιδιότητες του υπό προμήθεια υλικού. Η ως άνω μη τήρηση της νομιμότητας των κανόνων δημοσιότητας και η συνεπεία αυτής μη επίτευξη της μέγιστης δημοσιότητας του διαγωνισμού είναι ανεπίτρεπτη διότι πλήττει τις αρχές του ανταγωνισμού, της πρόσβασης στις διαδικασίες ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων και της διαφάνειας και αποτελεί παράβαση ουσιώδους τύπου της διαδικασίας που καθιστά μη νόμιμη όλη τη διαδικασία του διαγωνισμού. Με την 1465/2009 Απόφασή του το VI Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου ανακάλεσε την άνω Πράξη ως προς την πλημμέλεια αυτή, δεχόμενο πλάνη περί τα πράγματα.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕλΣυν/Τμ.6/2016/2010
Οι φορείς που διενεργούν δημόσιους διαγωνισμούς προμηθειών οφείλουν να τηρούν όλους τους προβλεπόμενους από το νόμο κανόνες δημοσιότητας και ειδικότερα υποχρεούνται, πλην άλλων, να δημοσιεύουν περίληψη των ουσιωδών στοιχείων των διακηρύξεων των διαγωνισμών στον ελληνικό τύπο και επίσης να αποστέλλουν περίληψη των διακηρύξεων στην Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Η περίληψη αυτή δεν επιτρέπεται να περιέχει πληροφορίες διάφορες από τις δημοσιευόμενες στον ελληνικό τύπο, μεταξύ δε των πληροφοριών που πρέπει να περιλαμβάνονται στις οικείες διακηρύξεις είναι και η «φύση των ζητουμένων προϊόντων, με αναφορά αν η υποβολή προσφορών ζητείται για την αγορά, χρηματοδοτική μίσθωση, μίσθωση ή μίσθωση – πώληση ή για συνδυασμό αυτών» (βλ. Παράρτημα ΙV του π.δ. 370/1995 και ήδη Παράρτημα VΙΙ Α του π.δ.60/2007). Άλλωστε, σε περίπτωση μετάθεσης της ημερομηνίας διενέργειας δημόσιου διαγωνισμού προμήθειας με τροποποιήσεις των όρων της διακήρυξης, κατόπιν σχετικής απόφασης του αρμόδιου οργάνου της αναθέτουσας αρχής, η νέα ημερομηνία διεξαγωγής του διαγωνισμού, καθώς και το γεγονός ότι έλαβαν χώρα οι ως άνω τροποποιήσεις απαιτείται να γνωστοποιείται ευρέως με σχετική ανακοίνωση, για την οποία πρέπει να τηρούνται όλες οι διατυπώσεις δημοσιότητας που προβλέπονται και για τις διακηρύξεις των διαγωνισμών. Τούτο αποσκοπεί στην ανάπτυξη ανταγωνισμού με την επίτευξη της ευρύτερης δυνατής συμμετοχής στο διαγωνισμό, στη διασφάλιση της διαφάνειας των διαδικασιών και της ίσης μεταχείρισης των ενδιαφερομένων να υποβάλουν υποψηφιότητα. Η αναθέτουσα δε αρχή οφείλει να ενημερώσει την Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης αφενός για τη νέα ημερομηνία διεξαγωγής του διαγωνισμού, αφετέρου για τις τροποποιήσεις ή συμπληρώσεις όρων της διακήρυξης, προκειμένου οι διαφοροποιήσεις αυτές σε σχέση με το αρχικό κείμενο της διακήρυξης να τύχουν της απαιτούμενης από τις κείμενες διατάξεις δημοσιότητας (VI Τμ. Ελ.Συν. 1860/2009, 1725/2009, 17/2009, 50/2008, 19/2007).
ΕλΣυν/ΣΤ Κλιμ/53/2010
Μη νόμιμη η διαδικασία διενέργειας προμήθειας με ανοικτό διαγωνισμό και κριτήριο κατακύρωσης τη συμφερότερη προσφορά, καθόσον α) στο δημοσιευθέν στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ενωσης κείμενο της διακήρυξης (πρώτη δημοσίευση) αναφέρεται εσφαλμένα, ως προς το είδος της σύμβασης, που αποτελεί ουσιώδες στοιχείο της διακήρυξης, ότι πρόκειται για χρηματοδοτική μίσθωση, μολονότι η διακήρυξη στην αρχική της μορφή δεν αφορούσε τέτοια σύμβαση, ούτε γινόταν μνεία στην περίληψη που δημοσιεύθηκε στον ελληνικό τύπο και β) οι συντελεσθείσες με αποφάσεις του Γενικού Γραμματέα Εμπορίου του Υπουργείου Ανάπτυξης τροποποιήσεις των όρων και των τεχνικών προδιαγραφών της διακήρυξης, αναφέρονταν στις εγχώριες δημοσιεύσεις, ενώ αντίθετα δεν αναφέρονταν στις ανακοινώσεις που δημοσιεύθηκαν στο Συμπλήρωμα της Επίσημης Εφημερίδας της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Με την 2016/2010 απόφασή του το VI Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου ανακάλεσε την ως άνω Πράξη και έκρινε ότι από νεότερα στοιχεία προέκυψε ότι οι συντελεσθείσες τροποποιήσεις των όρων και των τεχνικών προδιαγραφών της ελεγχόμενης διακήρυξης έτυχαν των απαιτούμενων δημοσιεύσεων, μεταξύ των οποίων και το είδος της σύμβασης και ως εκ τούτου δεν υφίστα¬ται ουσιώδης νομική πλημμέλεια.
ΝΣΚ/234/2006/ΟΛΟΜ
Δημόσιες συμβάσεις υπηρεσιών. Διατυπώσεις δημοσιότητας. Αλλαγή όρων προκήρυξης. Αξιολόγηση τεχνικών προσφορών για την επιλογή αναδόχων του έργου «Κατάρτιση ανέργων στον τομέα του πολιτιστικού περιβάλλοντος».Η προκήρυξη δημόσιου διαγωνισμού έχει χαρακτήρα κανονιστικής πράξης, και δεσμεύει τόσο τους διοικούμενους όσο και την αρμόδια επί του διαγωνισμού δημόσια Αρχή. Επί των δημοσίων συμβάσεων παροχής υπηρεσιών που αριθμούνται στο Παράρτημα ΙΒ του ΠΔ 346/1998 δεν έχουν εφαρμογή οι διατάξεις του άρθρου 12 του εν λόγω Π.Δ/τος περί υποχρεωτικής δημοσιότητας, εκτός εάν η σχετική προκήρυξη παραπέμπει ρητά σε αυτές. Αλλαγές όρων που περιέχονται σε άρθρο της προκήρυξης βάσει του οποίου θα κριθεί η πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά, που αποτελεί το κριτήριο κατακύρωσης του διαγωνισμού, συνιστά τροποποίηση ουσιωδών όρων της προκήρυξης, η οποία πρέπει να υποβληθεί στις διατυπώσεις δημοσιότητας που προέβλεπε αυτή στην αρχική της μορφή. Διαφορετικά η τροποποίηση πρέπει να θεωρηθεί ανίσχυρη, ως μη εγκύρως και νομίμως γενόμενη. Ως εκ τούτου η Επιτροπή Διενέργειας/Αξιολόγησης του διαγωνισμού για την επιλογή αναδόχων του έργου «Κατάρτιση ανέργων στον τομέα του πολιτιστικού περιβάλλοντος» ορθά προέβη στην αξιολόγηση των τεχνικών προσφορών σύμφωνα με το περιεχόμενο της προκήρυξης στην αρχική της μορφή, η οποία υποβλήθηκε στις διατυπώσεις δημοσιότητας, που αυτή προέβλεπε, και όχι σύμφωνα με το περιεχόμενό της, στην νεότερη μορφή της, που δεν υποβλήθηκε στις ίδιες διατυπώσεις δημοσιότητας. (πλειοψ.)
ΕλΣυν.Κλ.4/157/2015
Υπηρεσίες φύλαξης:Μη νόμιμη η καταβολή αμοιβής από Νοσοκομείο σε ανώνυμη εταιρεία για την παροχή υπηρεσιών φύλαξης του Νοσοκομείου, καθόσον, κατά παράβαση των αρχών της διαφάνειας και του ανόθευτου ανταγωνισμού, το αποτέλεσμα του διαγωνισμού κατακυρώθηκε από την αναθέτουσα αρχή στην ανωτέρω εταιρεία, βάσει νεότερης οικονομικής προσφοράς, στην οποία επήλθαν ουσιώδεις τροποποιήσεις των όρων της διακήρυξης, καθότι η προσφορά αυτή αφορούσε σε διαφορετική προϋπολογιζόμενη δαπάνη και διαφορετικό φυσικό αντικείμενο από αυτό που είχε προκηρυχθεί και για το οποίο είχε διεξαχθεί η σχετική διαγωνιστική διαδικασία (άρθρα 21 και 24 του π.δ. 118/2007, ΦΕΚ Α' 150/2007).
ΕΣ/ΚΛΙΜ.Ζ/276/2006
Σε κάθε περίπτωση, όταν τροποποιούνται ή προστίθενται ουσιώδεις όροι στη διακήρυξη, όπως όταν ορίζονται συντελεστές βαρύτητας σε επιμέρους κριτήρια ανάθεσης, θα πρέπει να τηρούνται οι προβλεπόμενες διατυπώσεις δημοσιότητας (Εφημερίδα Ευρωπαϊκής Ένωσης, ημερήσιος ελληνικός τύπος, ενημερωτικό δελτίο Τ.Ε.Ε) με ταυτόχρονη μετάθεση της αρχικής ημερομηνίας διενέργειας του διαγωνισμού, έτσι ώστε όλοι οι ενδιαφερόμενοι να λαμβάνουν εγκαίρως γνώση των τροποποιήσεων ή των προσθηκών της διακήρυξης και να διαμορφώνουν αναλόγως το περιεχόμενο των προσφορών τους (πρβλ. άρθρο 10 παρ.4 π.δ.394/1996).
ΕλΣυν/ΣΤ Κλιμ/32/2010
Νόμιμη η απόρριψη προσφοράς ως απαράδεκτης διαγωνισμού ανάθεσης προμήθειας με κριτήριο κατακύρωσης τη χαμηλότερη τιμή, καθόσον η προσφορά αυτή έπασχε κατά το στάδιο της κατακύρωσης ως ερχόμενη σε αντίθεση με ουσιώδεις όρους της διακήρυξης, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να κατακυρωθούν τα αποτελέσματα του διαγωνισμού στην αναδειχθείσα ανάδοχο εταιρεία, διότι στην περίπτωση αυτή η κατακυρωτική απόφαση θα έπασχε ακυρότητας. Σε κάθε δε περίπτωση, από το γεγονός ότι δεν εκδόθηκε πρακτικό απόρριψης της προσφοράς προ του ανοίγματος των οικονομικών προσφορών και δεν επιστράφηκε σφραγισμένη η οικονομική προσφορά της εταιρείας αυτής, δεν επλήγησαν οι αρχές της διαφάνειας ούτε στερήθηκε η εταιρεία αυτή της δυνατότητας δικαστικής προστασίας.
ΕλΣυν/ΣΤ Κλιμ/80/2010
Νόμιμη η διαδικασία διενέργειας προμήθειας κινητού εξοπλισμού Σταθμού Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων και υλοποίηση της άνω προμήθειας με χρηματοδοτική μίσθωση (leasing) καθόσον δεν αποκλείεται η κατακύρωση των αποτελεσμάτων ανοικτού διαγωνισμού με κριτήριο κατακύρωσης την πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά, για τον οποίο τηρήθηκαν οι απαιτούμενοι κανόνες δημοσιότητας, στον εξαρχής μοναδικό υποψήφιο, αφού, αφενός δεν τίθεται από το νόμο ως προϋπόθεση συνέχισης της διαδικασίας ή ανάθεσης της προμήθειας η ύπαρξη περισσοτέρων διαγωνιζομένων και αφετέρου τα αρμόδια όργανα των Ο.Τ.Α.(ή των Συν-δέσμων αυτών) έχουν τη δυνατότητα, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 21 του Ε.Κ.Π.Ο.Τ.Α., σε περίπτωση που κρίνουν το αποτέλεσμα του διαγωνισμού ασύμφορο, να ματαιώσουν το δια-γωνισμό και να τον επαναλάβουν με τροποποίηση ή μη των όρων του.
ΕλΣυν/ΣΤ Κλιμ/52/2010
Μη νόμιμη η διαδικασία διενέργειας ανοικτού διαγωνισμού με κριτήριο κατακύρωσης τη χαμηλότερη τιμή για την προμήθεια υλικών από νοσοκομείο, καθόσον: Α) Ο ελεγχόμενος διαγωνισμός διενεργήθηκε κατά παράβαση των διατάξεων του ν.3580/2007, διότι: i) η υπό έλεγχο προμήθεια δεν εντάχθηκε σε καταρτισμένο Πρόγραμμα Προμηθειών από την Επιτροπή Προμηθειών Υγείας με τη σύμπραξη του Υπουργείου Οικονομικών, ii) δεν προηγήθηκε από τον Υπουργό Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης έγκριση της απόφασης της Επιτροπής Προμηθειών Υγείας, με την οποία ανατέθηκε η διεξαγωγή του διαγωνισμού στο νοσοκομείο, κατ' άρθρο 6 παρ.7 του ν.3580/2007, iii) τόσο η έγκριση των όρων της διακήρυξης και των τεχνικών προδιαγραφών των υπό προμήθεια ειδών όσο και η συγκρότηση της επιτροπής διενέρ¬γειας του διαγωνισμού έγινε με αποφάσεις του Διοικητή του νοσοκομείου ενώ έπρεπε από την Επιτροπή Προμηθειών Υγείας και iv) υποβλήθηκαν σχέδια συμβάσεων με αντισυμβαλλόμενο το νοσοκομείο ενώ η αρμοδιότητα για τη σύναψη των συμβάσεων αυτών ανήκει πλέον στην Επιτροπή Προμηθειών Υγείας. Β) Η Επιτροπή Διενέργειας του Διαγωνισμού μη νομίμως προέβη μετά την αποσφράγιση των κατατεθεισών προσφορών, στην τεχνική αξιολόγηση αυτών και αργότερα στην οικονομική αξιολόγηση αυτών, χωρίς προηγουμένως να προβεί στον έλεγχο των τυπικών δικαιολογητικών συμμετοχής των υποψηφίων προμηθευτών, με συνέπεια να καθίσταται μη νόμιμο το αποτέλεσμα του διαγωνισμού λόγω παράβασης ουσιώδους τύπου της διαδικασίας. Γ) Η Επιτροπή Διενέργειας του Διαγωνισμού έκρινε τεχνικά μη αποδεκτές προσφορές εταιρει¬ών με τη γενική και αόριστη αιτιολογία ότι είναι ακατάλληλες χωρίς να αναφέρει στο πρακτικό τεχνικής αξιολόγησης τις συγκεκριμένες τεχνικές προδιαγραφές της διακήρυξης από τις οποίες απέκλιναν οι ανωτέρω προσφορές, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 20 του π.δ.118/2007. Δ) Μη νομίμως η αναθέτουσα αρχή κατακύρωσε είδη της διακήρυξης σε μειοδότριες εταιρείες καθόσον οι τιμές που προσφέρθηκαν για τα είδη αυτά υπερέβαιναν σε ποσοστό 10% τις επιμέρους προϋπολογισθείσες δαπάνες που καθόριζε γι' αυτά η διακήρυξη, σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ.3 εδ. β' του ν.2955/2001 και ο διαγωνισμός έπρεπε να ματαιωθεί. Ε) Ο διαγωνισμός για είδη της διακήρυξης, για τα οποία υποβλήθηκε εξαρχής ή έγινε τελικώς αποδεκτή μία μόνο προσφορά, έπρεπε να ματαιωθεί, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 21 εδ. η του π.δ.118/2007, καθόσον τόσο από το πρακτικό οικονομικής αξιολόγησης όσο και από την εισήγηση της αρμόδιας υπηρεσίας του νοσοκομείου προς το Δ.Σ. δεν προκύπτει ότι η αναθέτουσα αρχή έλαβε υπόψη της για την κατακύρωση των ειδών αυτών συγκριτικά στοιχεία τιμών από προηγούμενους δημόσιους διαγωνισμούς ή από τιμολόγια αγοράς των ειδών αυτών από το ελεύθερο εμπόριο.
ΕΣ/Τ4/26/2007
Μη τήρηση των νόμιμων διατυπώσεων δημοσιότητας για τη διενέργεια του σχετικού διαγωνισμού, καθόσον στα συνημμένα δικαιολογητικά του δεν περιλαμβάνονται δημοσιευμένες περιλήψεις των ουσιωδών στοιχείων της διακήρυξης στον ελληνικό τύπο.
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/177/2019
Προμήθεια δραστικών ουσιών...Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν ανωτέρω (βλ. σκέψη 4.Γ), το Κλιμάκιο κρίνει ότι η .... απόφαση του Διοικητικού ΔΣ της ΕΚΑΠΥ, κατά το μέρος που απέρριψε την υποβληθείσα, στο πλαίσιο του διενεργηθέντος ηλεκτρονικού πλειστηριασμού μεταξύ των οικονομικών φορέων «... Ανώνυμος Εταιρεία» και «...Ανώνυμη Εταιρεία» για το είδος της διακήρυξης με με Α/Α 53 «PROPOFOL INJ.EM.IN. 1% (W/V) 20ML», προσφορά του πρώτου («... Ανώνυμος Εταιρεία»), λόγω επιγενόμενης υπέρβασης της νοσοκομειακής τιμής της δραστικής ουσίας και κατακύρωσε το ως άνω είδος, σε ποσοστό 100%, στον οικονομικό φορέα «...Ανώνυμη Εταιρεία» είναι μη νόμιμη. Τούτο διότι, όπως προκύπτει από το άρθρο 17.2 της διακήρυξης, όπως τροποποιήθηκε, οικονομική προσφορά απορρίπτεται μόνον όταν κατά την ημέρα υποβολής της υπερβαίνει τη νοσοκομειακή τιμή της δραστικής ουσίας, όπως προκύπτει από το ισχύον, κατά το χρονικό σημείο εκείνο, Δελτίο Τιμών Φαρμάκων Ανθρώπινης Χρήσης. Αντίθετα, δεν συνιστά λόγο απόρριψης οικονομικής προσφοράς η επιγενόμενη υπέρβαση της νοσοκομειακής τιμής της δραστικής ουσίας, στην οποία αφορούσε η προσφορά. Επομένως, η Αναθέτουσα Αρχή όφειλε να κατακυρώσει το ως άνω είδος στον οικονομικό φορέα «...Ανώνυμη Εταιρεία», σε ποσοστό 70%, και στον οικονομικό φορέα «... Ανώνυμος Εταιρεία», σε ποσοστό 30%, όπως δηλαδή είχε προκύψει στο πλαίσιο του διενεργηθέντος πλειστηριασμού, και, ακολούθως, να αναπροσαρμόσει, σύμφωνα με το άρθρο 21.3 της διακήρυξης, την προσφορά του δεύτερου («... Ανώνυμος Εταιρεία), κατά το χρόνο υπογραφής της συμφωνίας - πλαίσιο, προκειμένου να μην υπερβαίνει, κατά το χρόνο υπογραφής, τη νοσοκομειακή τιμή του Δελτίου Τιμών Φαρμάκων Ανθρώπινης Χρήσης (Ελ.Σ. ΣΤ΄ Κλ. 454/2018, 66/2019).Κατ’ ακολουθίαν αυτών και δοθέντος ότι, πέραν της ανωτέρω αναφερόμενης, δεν διαπιστώθηκαν άλλες ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες της ελεγχόμενης διαγωνιστικής διαδικασίας, το Κλιμάκιο αποφαίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου συμφωνίας - πλαίσιο μόνο κατά το μέρος που αφορά στο είδος με Α/Α 53 [«PROPOFOL INJ.EM.IN. 1% (W/V) 20ML»] της ... διακήρυξης της ΕΠΥ, ενώ δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου αυτού για τα λοιπά είδη.