ΕλΣυν.Τμ.6/2978/2015
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:Aνάκληση της 1/2015 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου(...)Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα κρίνει ότι στην προκειμένη υπόθεση η επίμαχη προμήθεια έχει ενταχθεί ως αυτοτελές υποέργο στην πράξη “Ψηφιακές Υπηρεσίες Υπουργείου Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων” και συνιστά ενιαία προμήθεια συνολικού προϋπολογισμού ύψους 12.049.796,75 ευρώ χωρίς ΦΠΑ. Για την πραγματοποίηση δε της προμήθειας αυτής, η Αναθέτουσα Αρχή διενήργησε ένα διαγωνισμό, ενώ για πρακτικούς λόγους που ανάγονται στο γεγονός ότι η παράδοση των προς προμήθεια ειδών πρέπει να λάβει χώρα σε κάθε σχολική μονάδα ανά τη Επικράτεια αλλά και για την ενίσχυση του ανταγωνισμού, διαίρεσε την προμήθεια σε τρία τμήματα προβλέποντας την κατάθεση ξεχωριστής προσφοράς και υπογραφής ξεχωριστού σχεδίου σύμβασης για κάθε τμήμα. Ταυτόχρονα, όμως, με τη διακήρυξη παρέχεται η δυνατότητα στους συμμετέχοντες να καταθέσουν προσφορά είτε για ένα είτε για όλα τα τμήματα της επίμαχης προμήθειας, ενώ τα τεχνικά χαρακτηριστικά των υπό προμήθεια υλικών καθώς και η τεχνοοικονομική θέση και ικανότητα των υποψηφίων είναι κοινά και δεν διαφοροποιούνται ανά τμήμα της προμήθειας. Κατά συνέπεια, το Ελεγκτικό Συνέδριο είναι αρμόδιο για τη διενέργεια ελέγχου νομιμότητας των υποβληθέντων σχεδίων σύμβασης, έκαστο των οποίων αφορά κάθε τμήμα της επίμαχης ενιαίας προμήθειας, καθώς η 1/2014 προκήρυξη σχετίζεται με την ανάθεση ενός αυτοτελούς υποέργου συνολικού προϋπολογισμού υπερβαίνοντος το καθορισμένο όριο υπαγωγής στον προσυμβατικό έλεγχο και αφορά μία ενιαία προμήθεια, η επιλογή κατάτμησης της οποίας εκ μέρους της Αναθέτουσας Αρχής δεν ασκεί επιρροή, των περί του αντιθέτου προβαλλόμενων με την κρινόμενη αίτηση, απορριπτομένων ως αβάσιμων.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΑΔΗΣΥ/1652/2023
Με την υπό κρίση προδικαστική προσφυγή η προσφεύγουσα επιδιώκει να ακυρωθεί η υπ’ αριθμ. …/2023 απόφαση της οικονομικής επιτροπής της αναθέτουσας αρχής, με την οποία κατακυρώθηκε το τμήμα 6 της προμήθειας με τίτλο «Προμήθεια … για τα έτη 2023, 2024 με δικαίωμα προαίρεσης για ένα επιπλέον έτος (έτος 2025)» στην παρεμβαίνουσα.
ΕΣ/ΤΜ.6/1321/2018
Προμήθεια οργάνων και εξοπλισμού παιδικών χαρών:Αίτηση ανάκλησης της 10/2018 Πράξης του Επιτρόπου στην Υπηρεσία Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου :Με τα δεδομένα αυτά το Τμήμα κρίνει ότι η απόφαση της αναθέτουσας αρχής να μην υποδιαιρέσει την επίμαχη προμήθεια σε τμήματα ανά παιδική χαρά ή γεωγραφικό διαμέρισμα, αιτιολογείται επαρκώς, όπως βασίμως προβάλλεται με την υπό κρίση αίτηση. Τούτο διότι οι δέκα τρεις (13) παιδικές χαρές του Δήμου, ανεξάρτητα από τη γεωγραφική τους χωροθέτηση, αποτελούν ένα ενιαίο λειτουργικό σύστημα χώρων άθλησης και ψυχαγωγίας, για την ομοιόμορφη διαμόρφωση του οποίου, με ομοειδή εξοπλισμό, απαιτείται ενιαίος συντονισμός του προσωπικού και των εργασιών των επιμέρους τμημάτων, προκειμένου να επιτευχθεί η εμπρόθεσμη και προσήκουσα εκτέλεση της σύμβασης, που αποβλέπει στη δημιουργία σύγχρονων χώρων ψυχαγωγίας για το σύνολο των παιδιών των δημοτικών διαμερισμάτων του Δήμου και στην ασφαλή λειτουργία των χώρων αυτών, ενόψει και των θεσπιζόμενων από την οικεία νομοθεσία αυστηρών προδιαγραφών. Συνεπώς, η ενιαία δημοπράτηση της επίμαχης προμήθειας χωρίς την πρόβλεψη δυνατότητας υποβολής προσφοράς για τμήμα μόνο των ζητουμένων ειδών δεν συνιστά εν προκειμένω κακή χρήση της διακριτικής ευχέρειας της αναθέτουσας αρχής, ενόψει μάλιστα και του όρου του άρθρου 2.2.8 της διακήρυξης (βλ. σκέψη 4.Γ), βάσει του οποίου οι φορείς που τυχόν δεν δραστηριοποιούνται στην εμπορία του συνόλου των ειδών, δύνανται να υποβάλουν προσφορά στηριζόμενοι στις ικανότητες άλλων φορέων (πρβλ. Ε.Σ. Τμ. VI 528/2018) Ανακαλεί τη 10/2018 Πράξη του Επιτρόπου στην Υπηρεσία Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Δήμο
ΕΣ.ΤΜ.6/1294/2019
Προμήθεια ηλεκτρολογικού υλικού...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις της παρούσας, το Τμήμα κρίνει ότι ορθά με την Πράξη της οποίας ζητείται η ανάκληση κρίθηκε ότι για την προς ανάθεση προμήθεια ηλεκτρολογικού υλικού από το Δήμο ... δεν έλαβε χώρα ουσιαστική διαίρεση αυτής, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 59 του ν. 4412/2016. Και τούτο διότι, δοθέντος ότι το αντικείμενο του διαγωνισμού υποδιαιρείται μεν σε δύο τμήματα, των οποίων όμως η ποσοτική κατανομή είναι καταφανώς άνιση, με την Ομάδα Α’ να περιλαμβάνει το σύνολο σχεδόν των υπό προμήθεια ειδών (100 σε σύνολο 102), που έχουν διακριτό χαρακτήρα και θα μπορούσαν καταρχήν να διαιρεθούν σε περισσότερες ομάδες (ασφάλειες, διακόπτες, εκκινητές, καλώδια, κλέμες, λαμπτήρες, μετασχηματιστές κ.τ.λ.), και να αποτελεί το 98,3% περίπου της συνολικής προϋπολογισθείσας δαπάνης, ενώ, όσον αφορά στην Ομάδα Β’, τα είδη αυτής έπρεπε, ως εκ της φύσης τους, ν’ αποτελέσουν αντικείμενο χωριστής ομάδας, δεδομένης της περιορισμένης κυκλοφορίας τους στην αγορά (εμπορία αυτών μόνο από τις επιχειρήσεις που έχουν αποθέματα αυτών) ενόψει της απαγόρευσης κυκλοφορίας και εμπορίας αυτών μετά τον Ιούλιο του 2019 (22.7.2019, βλ. άρθρα 2 και 4 της οικ.23809/ΔΤΒΝ351/24.2.2017 απόφασης των Υπουργών Οικονομίας και Ανάπτυξης – Υγείας – Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Β’ 851/15.3.2017), η αναθέτουσα αρχή δεν προέβη σε κατ’ ουσία και σύμφωνα με το σκοπό των προαναφερόμενων διατάξεων διαίρεση της κρίσιμης προμήθειας. Όφειλε, επομένως, προκειμένου να διασφαλισθεί ο σκοπός και η πρακτική αποτελεσματικότητα του (κοινοτικού και εθνικού) δικαίου περί δημοσίων συμβάσεων, μέσω της δυνατότητας να καταστεί περισσότερο ευχερής η συμμετοχή μικρομεσαίων επιχειρήσεων στο διαγωνισμό, στην προκειμένη περίπτωση ή να διαιρέσει περαιτέρω, σε περισσότερες ομάδες, τα υπό προμήθεια είδη ή να αιτιολογήσει είτε μέσω της έκθεσης του άρθρου 341 του ν. 4412/2016, είτε μέσω των εγγράφων της σύμβασης την επιλογή της να μην υποδιαιρέσει την επίμαχη προμήθεια σε περαιτέρω τμήματα. Η έλλειψη δε αιτιολογίας ως προς την υποδιαίρεση μιας σύμβασης σε τμήματα, σύμφωνα με το άρθρο 59 παρ. 1 του ν. 4412/2016, συνιστά περίπτωση υπέρβασης των άκρων ορίων της διακριτικής ευχέρειας της αναθέτουσας αρχής, που ελέγχεται από το Δικαστήριο κατά την άσκηση του προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας των δημοσίων συμβάσεων, χωρίς να αποτελεί κρίση σκοπιμότητας. Ωστόσο, το Τμήμα, λαμβάνοντας υπόψη ότι η αναθέτουσα αρχή (Δήμος ...) είχε την πεποίθηση ότι με τη διαίρεση της σύμβασης στις προαναφερόμενες Ομάδες Α’ και Β’ ορθά εφάρμοσε τις διατάξεις του άρθρου 59 του ν.4412/2016, ενώ σε κάθε περίπτωση με την υπό κρίση αίτηση αιτιολογεί επαρκώς ότι τα είδη της Ομάδας Α’ δεν μπορούσαν να ομαδοποιηθούν περαιτέρω, διότι δεν παρουσιάζουν μεταξύ τους ομοιότητες ικανές να επιτρέψουν την ομαδοποίηση, ο απόλυτος κατακερματισμός της προμήθειας σε τόσα τμήματα όσα και κάθε ένα διακριτό είδος θα διερρήγνυε τη λειτουργικότητα της σύμβασης και θα δημιουργούσε σημαντικές περιπλοκές στην υλοποίησή της, καθώς και διότι ο κατακερματισμός της σύμβασης θα αύξανε το κόστος για το Δήμο, δοθέντος ότι θα είχε ως συνέπεια την αδυναμία έκπτωσης από τους προμηθευτές, κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του Δήμου συγγνωστώς υπέλαβαν ότι η διενεργηθείσα διαίρεση των υπό προμήθεια ειδών σε Ομάδα Α’ και Β’ πληρούσε τις προϋποθέσεις των ανωτέρω διατάξεων.(...)Αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή των σχεδίων σύμβασης, για την «Προμήθεια ηλεκτρολογικού υλικού του Δήμου ...», μεταξύ του Δήμου ... και της εταιρείας «....» για την ανάθεση της Ομάδας Α’ της προμήθειας ηλεκτρολογικού υλικού από το Δήμο ..., καθώς και του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου ... και της εταιρείας «.....» για την Ομάδα Β’ της προαναφερόμενης προμήθειας, κατά τα ειδικότερα αναφερόμενα στο σκεπτικό.
ΕΑΔΗΣΥ/711/2022
Με την υπό εξέταση Προδικαστική Προσφυγή ο προσφεύγων επιδιώκει να ακυρωθεί εν μέρει η υπ’ αρ. 248/09-03-2022 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής τ… ……... που έκανε εσφαλμένως αποδεκτές στα ανωτέρω προσβαλλόμενα τμήματα την συμμετοχή των : Α) ……… (ΑΡΙΘΜΟΣ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ: ………), τμήματα : 1. ΚΑΡΕΚΛΑΚΙ ΝΗΠΙΩΝ, 2. ΤΡΑΠΕΖΙ ΣΤΡΟΓΓΥΛΟ ΠΑΙΔΙΚΟ και 53. ΚΑΛΥΜΜΑ ΚΑΛΟΡΙΦΕΡ και Β) ……… (ΑΡΙΘΜΟΣ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ: ………), τμήματα : 12. ΣΥΡΤΑΡΙΕΡΑ 12 ΘΕΣΕΩΝ με ΕΤΙΚΕΤΤΕΣ, 21. ΡΑΦΙΕΡΑ, ΕΠΙΔΑΠΕΔΙΑ με ΔΥΟ ΔΙΠΛΑ ΝΤΟΥΛΑΠΙΑ ΧΡΩΜΑΤΙΣΤΗ, 22. ΝΤΟΥΛΑΠΑ ΔΙΦΥΛΛΗ με ΡΑΦΙΑ ΔΙΧΡΩΜΗ και 46. ΓΡΑΦΕΙΟ ΜΕ 3 ΣΥΡΤΑΡΙΑ για ΑΙΘΟΥΣΑ, ΧΡΩΜΑΤΙΣΤΟ, καθώς και κάθε επόμενη της προσβαλλόμενης πράξης ή παράλειψη της αναθέτουσας αρχής που ερείδεται στην προσβαλλόμενη πράξη εκδοθείσες στο πλαίσιο του Δημόσιου Διεθνούς Ηλεκτρονικού (ΕΣΗΔΗΣ ………) Διαγωνισμού με αρ. ……/…… (………) για ………, υποδιαιρούμενου σε 61 τμήματα, με δικαίωμα υποβολής προσφοράς για ένα, περισσότερα η όλα τα τμήματα, συνολικού προϋπολογισμού 256.184,00 € μη συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ 24 % (εκτιμώμενη αξία συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ: 317.668,16 €, ΦΠΑ 61.484,16 €).
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/2/2020
Προμήθειες- προσυμβατικός έλεγχος νομιμότητας...Υπό τα ανωτέρω δεδομένα και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, πρέπει να γίνουν δεκτά τα ακόλουθα: Οι ελεγχόμενες συμβάσεις αφορούν σε αντικείμενα που μπορούν ευχερώς να υποδιαιρεθούν σε τμήματα, διότι περιλαμβάνουν περισσότερα και απολύτως διακριτά μεταξύ τους είδη, έκαστο εκ των οποίων μπορεί να παρασχεθεί, τόσο κατά τη φύση του, όσο και με βάση τους κανόνες της αγοράς, αυτοτελώς, χωρίς να επηρεάζει την προμήθεια των λοιπών. Η γενόμενη υποδιαίρεση σε δύο τμήματα, εκ των οποίων το πρώτο περιλαμβάνει μισθώσεις αεροπλάνων, ιπτάμενου προσωπικού, μετεωρολογικών ραντάρ, μαζί με την προμήθεια ιωδιούχου αργύρου, συνολικής εκτιμώμενης αξίας (με τα δικαιώματα προαίρεσης) 14.389.000,00 ευρώ και το δεύτερο την προμήθεια υλικών ραδιοβόλισης εκτιμώμενης αξίας (με τα δικαιώματα προαίρεσης) μόλις 185.000,00 ευρώ, και μόνο ως εκ της ως άνω τεράστιας διαφοράς στο μέγεθος της κάθε υποδιαίρεσης, είναι απρόσφορη να διευκολύνει τη συμμετοχή ΜΜΕ στη διαδικασία ανάθεσης, αντιστρατευόμενη έτσι στην επίτευξη του μνημονευθέντος σκοπού θέσπισης της διάταξης του άρθρου 59 παρ. 1 ν.4412/2016, παρίσταται δε, ως εκ τούτου, προσχηματική. Στα έγγραφα της σύμβασης δεν αναφέρονται οι λόγοι για τους οποίους η αναθέτουσα αρχή επέλεξε να μην υποδιαιρέσει τη σύμβαση, ούτε στα στοιχεία του φακέλου περιλαμβάνεται ειδική έκθεση κατ’ άρθρο 341 του ν.4412/2016 όπου να αναφέρονται οι λόγοι αυτοί. Ούτε, εξάλλου, τα αναφερόμενα στο 7/10.1.2020 έγγραφο του Προϊσταμένου του ΚΕΜΕ συνιστούν τεχνική δυσκολία που δικαιολογεί την απόκλιση από την υποχρέωση διαίρεσης της σύμβασης σε τμήματα, καθόσον οι επικαλούμενες δυσχέρειες ευχερώς μπορούσαν να ξεπεραστούν με σχετικές προβλέψεις στις τεχνικές προδιαγραφές των φυσιγγίων και με αντίστοιχες απαιτήσεις που θα μπορούσαν να επιβληθούν, με τα έγγραφα της σύμβασης, στους προσφέροντες. Επομένως, παρίσταται αναιτιολόγητη η επιλογή της αναθέτουσας αρχής να μην επιτρέψει την υποβολή προσφορών ανά περισσότερα τμήματα, αυτοτελή και διακριτά μεταξύ τους (π.χ. σε «Μίσθωση Συστήματος Χαλαζικής Προστασίας με Εναέρια Μέσα», «Προμήθεια Ιωδιούχου Αργύρου σε συσκευασία», «Αγορά Υλικών Ραδιοβόλισης»). Η δε υποδιαίρεση της σύμβασης σε τμήματα θα επέτρεπε τη συμμετοχή ευρύτερου κύκλου διαγωνιζομένων και δεν θα απέτρεπε από τη συμμετοχή στον διαγωνισμό μικρομεσαίες επιχειρήσεις που τυχόν δραστηριοποιούνται στην προμήθεια των ειδών και θα επιθυμούσαν να υποβάλουν προσφορά για το ένα μόνο από τα διακριτά τμήματα της σύμβασης, είτε γιατί δεν δύνανται να ανταπεξέλθουν στο σύνολο της σύμβασης, είτε γιατί, σε κάθε περίπτωση, στοχεύουν να αναλάβουν αυτόνομα –ήτοι χωρίς τη στήριξη στις ικανότητες τρίτων– μόνον το τμήμα της σύμβασης που τους ενδιαφέρει και συνάπτεται με την επαγγελματική τους εξειδίκευση, μεγιστοποιώντας, τοιουτοτρόπως, την οικονομική τους ωφέλεια από την ενδεχόμενη ανάθεση σε αυτές του εν λόγω τμήματος. Περαιτέρω, το γεγονός της μη υποδιαίρεσης των ελεγχόμενων συμβάσεων σε τμήματα αντανακλά και στην ίδια την αναθέτουσα αρχή, αφού δια της ευρύτερης συμμετοχής μικρομεσαίων επιχειρήσεων αποφεύγει την εξάρτησή της από «αποκλειστικό» προμηθευτή και, ενδεχομένως, να είχε επιτύχει οικονομικά συμφερότερες προσφορές για το κάθε επιμέρους τμήμα. Στο συμπέρασμα αυτό κατατείνει και το γεγονός ότι στον διενεργηθέντα διαγωνισμό δεν αναπτύχθηκε ανταγωνισμός, αφού στη διαδικασία ανάθεσης, όπως και στην αντίστοιχη διαδικασία για την προηγούμενη Ε.Π.Χ.Π., συμμετείχε μόνο ένας (ο ίδιος) οικονομικός φορέας, προσφέροντας μηδενική έκπτωση στις προϋπολογιζόμενες τιμές των συμβάσεων. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η αναθέτουσα αρχή δεν απέδειξε τη συνδρομή λόγων που δικαιολογούν την απόκλιση από τον κανόνα υποδιαίρεσης των δημοσίων συμβάσεων σε τμήματα. Ως εκ τούτου, προβαίνοντας σε ενιαία δημοπράτηση του συμβατικού αντικειμένου αντί τμηματοποίησης της διαδικασίας ανάθεσης, προέβη σε κακή χρήση της κατ’ άρθρο 59 παρ. 1 του ν.4412/2016 διακριτικής της ευχέρειας καθιστώντας, δια της εν λόγω παραβίασης των νομίμων απαιτήσεων διενέργειάς της, πλημμελή τη σχετική διαδικασία ανάθεσης. Η πλημμέλεια αυτή, εντοπιζόμενη στη Διακήρυξη της διαδικασίας ανάθεσης, καθιστά μη νόμιμη το σύνολο της εν λόγω διαδικασίας, επί της οποίας ερείδονται τα ελεγχόμενα σχέδια συμβάσεων, που, για το λόγο αυτό, κωλύεται η υπογραφή τους.
Ανακληθηκε απο την ΕΣ/ΤΜ.6/520/2020
ΕΣ/ΤΜ.6/596/2019
Προμήθεια συσκευών τομογραφίας και παροχή υπηρεσιών ιατρικής απεικόνισης...ζητείται παραδεκτώς η ανάκληση της 58/2019 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις (ΙΙ - VΙ) της παρούσας, το Τμήμα κρίνει τα ακόλουθα: Όπως ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλόμενη Πράξη, εφόσον στην προκειμένη περίπτωση το αιτούν Νοσοκομείο ορίσθηκε με την υπ΄αριθμ. ....2017 απόφαση του Υπουργού Υγείας, ως Κεντρική Αρχή Αγορών, για τη διενέργεια της επίμαχης διαγωνιστικής διαδικασίας για τη σύναψη συμφωνίας πλαίσιο για την προμήθεια συσκευών τομογραφίας και την παροχή υπηρεσιών ιατρικής απεικόνισης, για λογαριασμό τόσο του ιδίου όσο και των λοιπών δεκαοκτώ (18) νοσοκομείων, μη νομίμως και δη κατά παράβαση του άρθρου 59 παρ. 4 του ν. 4412/2016, που επιβάλλει την υποχρεωτική υποδιαίρεση των συμβάσεων που αναθέτουν οι Κεντρικές Αρχές Αγορών, δεν υποδιαίρεσε τη σύμβαση (συμφωνία - πλαίσιο) σε τμήματα και όρισε με τη διακήρυξη ότι προσφορές υποβάλλονται υποχρεωτικώς για όλα τα προς προμήθεια είδη συσκευών τομογραφίας, ανά συσκευή τομογραφίας, κατόπιν μάλιστα προσκόμισης εγγυητικής επιστολής συμμετοχής αλλά και εκπλήρωσης κριτηρίων επιλογής (συνολικού αλλά και ειδικού στο αντικείμενο της συμφωνίας – πλαίσιο κύκλου εργασιών, χρηματοπιστωτικής ικανότητας και τεχνικής ικανότητας) που αφορούν στην αξία του συνόλου των ως άνω ειδών. Εξάλλου η ως άνω εκ του νόμου επιβαλλόμενη υποχρέωση υποδιαίρεσης της σύμβασης σε τμήματα (άρθρο 59 παρ. 1 και 4 του ν. 4412/2016), η οποία, εν προκειμένω, δεν τηρήθηκε και η οποία πρακτικώς θα συνεπαγόταν τη δυνατότητα υποβολής προσφοράς χωριστά για κάθε επιμέρους τμήμα της προμήθειας ουδόλως υποκαθίσταται από την προβλεφθείσα - στην επίμαχη διακήρυξη - στο πλαίσιο της ανάθεσης και εκτέλεσης της συμφωνίας – πλαίσιο κατανομή της προμήθειας με προσυμφωνημένα ποσοστά σε έως και τέσσερις μειοδότες (άρθρο 39 παρ. 5 περ. α΄ του ν. 4412/2016), η οποία λαμβάνει χώρα στο μεταγενέστερο στάδιο της κατακύρωσης της προμήθειας και δεν σχετίζεται με τη δυνατότητα υποβολής προσφοράς για τμήμα της σύμβασης και την συνακόλουθη υποχρέωση προσκόμισης εγγυητικής επιστολής συμμετοχής αλλά και εκπλήρωσης κριτηρίων επιλογής που αφορούν σε τμήμα –και όχι στο σύνολο- της αξίας της σύμβασης. Συνεπώς, οι σχετικοί ισχυρισμοί που προβάλλονται με την υπό κρίση αίτηση και τις υπέρ αυτής ασκηθείσες παρεμβάσεις, είναι απορριπτέοι ως αβάσιμοι. Περαιτέρω, σε ό,τι αφορά την προβλεφθείσα στην επίμαχη διακήρυξη δυνατότητα κάθε αναθέτουσας αρχής να συνάψει με τους αναδόχους, μετά τη λήξη της πενταετούς διάρκειας της συμφωνίας – πλαίσιο, νέα σύμβαση πλήρους συντήρησης και επισκευής των συσκευών τομογραφίας για ένα (1) ακόμη έτος, με δυνατότητα μονομερούς ανανέωσης αυτής έως και 4 φορές (δηλαδή συνολικής διάρκειας της εν λόγω νέας σύμβασης συντήρησης έως και 5 έτη) το Τμήμα κρίνει ότι αυτή δεν αποτέλεσε, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω υπό σκέψη ΙV, νομίμως αντικείμενο της συμφωνίας πλαίσιο. Και τούτο διότι η αξία της εν λόγω δυνητικώς συναφθησόμενης -μετά τη λήξη της διάρκειας της κύριας συμφωνίας πλαίσιο - σύμβασης συντήρησης ούτε προϋπολογίσθηκε από την αναθέτουσα αρχή, ούτε συμπεριελήφθη στην συνολική προϋπολογιζόμενη δαπάνη της συμφωνίας – πλαίσιο, όπως η τελευταία προσδιορίσθηκε στη διακήρυξη που αναρτήθηκε στο Κ.Η.Μ.ΔΗ.Σ. και στην περίληψη που εστάλη για δημοσίευση στο Συμπλήρωμα της Επίσημης Εφημερίδας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε κάθε δε περίπτωση η σύναψη μιας τέτοιας σύμβασης οδηγεί και σε υπέρβαση του εκ του νόμου οριοθετημένου επιτρεπτού χρόνου διάρκειας των συμφωνιών – πλαίσιο (άρθρο 39 παρ. 1 του ν. 4412/2016). Ως εκ τούτου και εφόσον η ως άνω δυνατότητα δεν αποτέλεσε νομίμως αντικείμενο της επίμαχης συμφωνίας - πλαίσιο, μη νομίμως σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω υπό σκέψη V, ορίσθηκε ως στοιχείο της οικονομικής προσφοράς αλλά και ως κριτήριο ανάθεσης της συμφωνίας – πλαίσιο και η προσφερόμενη από τους υποψηφίους τιμή για την δυνητικώς συναφθησόμενη, μετά τη λήξη της πενταετίας, σύμβαση συντήρησης και επισκευής. (...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης και οι υπέρ αυτής ασκηθείσες παρεμβάσεις πρέπει να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη Πράξη και να κριθεί ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου συμφωνίας – πλαίσιο, διάρκειας πέντε (5) ετών, μεταξύ του αιτούντος νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου με την επωνυμία «...», ως Κεντρικής Αρχής Αγορών (Κ.Α.Α.) και των εταιρειών «... ...», «...» και «...» για την «Προμήθεια συσκευών τομογραφίας και την παροχή υπηρεσιών ιατρικής απεικόνισης».Ανακαλεί την 58/2019 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/297/2024
Πρόγραμμα περισυλλογής και διαχείρισης ή / και αποτέφρωσης κάθε είδους νεκρών ζώων (...)Από τις διατάξεις του άρθρου 59 του ν. 4412/2016 «Δημόσιες Συμβάσεις Έργων, Προμηθειών και Υπηρεσιών (προσαρμογή στις Οδηγίες 2014/24/ΕΕ και 2014/25/ΕΕ)» (Α΄ 147), με τίτλο «Υποδιαίρεση συμβάσεων σε τμήματα», με τις οποίες μεταφέρθηκαν στο εσωτερικό δίκαιο οι διατάξεις του άρθρου 46 της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ, οι οποίες αποβλέπουν στη διευκόλυνση της συμμετοχής των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και στην ενίσχυση του ανταγωνισμού κατά την ανάθεση των δημοσίων συμβάσεων μέσω της υποδιαίρεσης αυτών σε τμήματα, σε συνδυασμό με τα προβλεπόμενα στο προοίμιο της ως άνω Οδηγίας (βλ. ιδίως αιτιολ. σκ. 2 και 78), συνάγεται, μεταξύ άλλων, ότι, σε περίπτωση που η αναθέτουσα αρχή επιλέξει, κατά τη διακριτική της ευχέρεια - η οποία ελέγχεται μόνον ως προς την υπέρβαση των άκρων ορίων αυτής - να μην υποδιαιρέσει τη σύμβαση σε τμήματα, πρέπει οι λόγοι για την επιλογή της αυτή να προκύπτουν είτε από τα έγγραφα της σύμβασης είτε από την ειδική έκθεση του άρθρου 341του ν. 4412/2016. (...)Ενόψει των παρατεθέντων ως άνω στοιχείων, που συνοδεύονται από τα ανάλογα αποδεικτικά έγγραφα, το Δικαστήριο κρίνει πως, στην προκειμένη περίπτωση, αιτιολογείται επαρκώς η ενιαία ανάθεση του αντικειμένου της επίμαχης σύμβασης εκ μέρους της προσφεύγουσας Περιφέρειας, σύμφωνα με το άρθρο 59 του ν. 4412/2016. Για τους λόγους αυτούς.Δέχεται την προσφυγή ανάκλησης και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση.Ανακαλεί την 54/2023 Πράξη της Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Περιφερειακή Ενότητα Φθιώτιδας.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1008/2022
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Ζητείται η ανάκληση της 193/2022 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η μεταξύ αυτών υπογραφή σχεδίου σύμβασης με αντικείμενο την παροχή υπηρεσιών φύλαξης των κτιρίων, εγκαταστάσεων και εξωτερικών χώρων του Πανεπιστημίου στις Πόλεις Ξάνθη, Κομοτηνή, Αλεξανδρούπολη και Ορεστιάδα, προϋπολογιζόμενης δαπάνης 2.633.280,00 ευρώ πλέον Φ.Π.Α. και συμβατικού ποσού 2.080.155,86 ευρώ πλέον Φ.Π.Α.(....)Περαιτέρω, η επιλογή της υποδιαίρεσης δεν συνεπάγεται διπλή πληρωμή του εξοπλισμού, όπως αβασίμως αιτιάται το προσφεύγον, εφόσον το κόστος του εξοπλισμού ενσωματώνεται στην προσφορά κάθε αναδόχου, η δε δυνατότητα υποβολής προσφορών για ένα, περισσότερα ή για όλα τα τμήματα θα μείωνε τον κίνδυνο μη υποβολής προσφοράς για ένα από τα τμήματα. Εν όψει τούτων, πρέπει να γίνει δεκτό ότι η ενιαία δημοπράτηση βαίνει πέραν του μέτρου που είναι αναγκαίο για την επίτευξη του σκοπού του …. περιορίζοντας, χωρίς αποχρώντα λόγο, τον κύκλο των δυνάμει προσφερόντων και παρακωλύοντας τον ανταγωνισμό.Απορρίπτει τις προσφυγές.Δεν ανακαλεί την 193/2022 Πράξη προσυμβατικού ελέγχου του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1459/2022
ΕΣ/ΣΤ ΚΛΙΜΑΚΙΟ/634/2022
Προμήθεια υγρών καυσίμων:Κατ’ ακολουθίαν δε των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι: α) Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου Νίκαιας – Αγίου Ιωάννη Ρέντη και της…... για την προμήθεια των ειδών της Κατηγορίας Β της ελεγχόμενης προμήθειας (προμήθεια λιπαντικών για τις ανάγκες του ως άνω Δήμου για 2 έτη), εξαιτίας της συνδρομής των υπό σκέψεις 11 και 12 διαπιστωθεισών ουσιωδών νομικών πλημμέλειών της διαδικασίας ανάθεσης ειδικώς της σύμβασης για την Κατηγορία αυτή (Β). Σε κάθε δε περίπτωση το Κλιμάκιο επισημαίνει ότι στον όρο του άρθρου 4 του εν λόγω σχεδίου, που ορίζει ότι «(…) Η χρονική διάρκεια της σύμβασης μπορεί να παραταθεί μέχρι το πενήντα τοις εκατό (50%), με αιτιολογημένη απόφαση του αρμοδίου αποφαινόμενου οργάνου, όταν η Αναθέτουσα Αρχή κρίνει αναγκαίο ή σκόπιμο, να συνεχιστεί απρόσκοπτα η λειτουργία των υπηρεσιών του ή και μέχρι την διενέργεια του επόμενου διαγωνισμού, με τις προϋποθέσεις και τις εκπτώσεις που προβλέπονται.», πρέπει να προστεθεί η διευκρίνιση ότι η προβλεπόμενη δυνατότητα παράτασης της διάρκειας της σύμβασης μέχρι και κατά 50%, αφορά αποκλειστικώς στη δυνατότητα παράτασης του συνολικού χρόνου παράδοσης της σύμβασης (2 έτη) υπό τις προϋποθέσεις και τους όρους εφαρμογής του άρθρου 206 του ν. 4412/2016, όπως ισχύει, χωρίς αύξηση των συμβατικών ποσοτήτων των προς προμήθεια ειδών και των συμβατικών τους τιμών ή της συνολικής συμβατικής τιμής. Τούτο, με δεδομένο ότι ούτε στην ανωτέρω διακήρυξη ούτε στη σχετική προκήρυξη, που απεστάλη για δημοσίευση στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις 29.4.2022, προβλέπεται είτε οποιοδήποτε δικαίωμα προαίρεσης είτε δυνατότητα παράτασης της διάρκειας των αντίστοιχων συμβάσεων (στην ανωτέρω προκήρυξη τα πεδία «Δικαιώματα προαίρεσης» και «Η παρούσα σύμβαση υπόκειται σε παράταση», που αφορούν στην Κατηγορία Β, έχουν απαντηθεί με ΟΧΙ). β) Δεν κωλύεται η υπογραφή των υποβληθέντων για έλεγχο σχεδίων συμβάσεων μεταξύ του Δήμου Νίκαιας – Αγίου Ιωάννη Ρέντη και i. της ….. για την προμήθεια των ειδών της Κατηγορίας Α της ελεγχόμενης προμήθειας (προμήθεια πετρελαίου κίνησης και βενζίνης αμόλυβδης για τις ανάγκες του ως άνω Δήμου για 2 έτη), ii. της ….. για την προμήθεια των ειδών της Κατηγορίας Γ της ελεγχόμενης προμήθειας (προμήθεια πετρελαίου θέρμανσης και κίνησης για τις ανάγκες των Διευθύνσεων Καθαριότητας και Ανακύκλωσης, Αθλητισμού, Πολιτισμού και Παιδείας και Προσχολικής Αγωγής του ως άνω Δήμου για 2 έτη), υπό την προϋπόθεση ότι στον όρο του άρθρου 4 των σχεδίων αυτών, που ορίζει ότι «(…) Η χρονική διάρκεια της σύμβασης μπορεί να παραταθεί μέχρι το πενήντα τοις εκατό (50%), με αιτιολογημένη απόφαση του αρμοδίου αποφαινόμενου οργάνου, όταν η Αναθέτουσα Αρχή κρίνει αναγκαίο ή σκόπιμο, να συνεχιστεί απρόσκοπτα η λειτουργία των υπηρεσιών του ή και μέχρι την διενέργεια του επόμενου διαγωνισμού, με τις προϋποθέσεις και τις εκπτώσεις που προβλέπονται.», θα προστεθεί η διευκρίνιση ότι η προβλεπόμενη δυνατότητα παράτασης της διάρκειας της αντίστοιχης σύμβασης μέχρι και κατά 50%, αφορά αποκλειστικώς στη δυνατότητα παράτασης του συνολικού χρόνου παράδοσης της σύμβασης (2 έτη) υπό τις προϋποθέσεις και τους όρους εφαρμογής του άρθρου 206 του ν. 4412/2016, όπως ισχύει, χωρίς αύξηση των συμβατικών ποσοτήτων των προς προμήθεια ειδών και των συμβατικών τους τιμών ή της συνολικής συμβατικής τιμής.Τούτο, με δεδομένο ότι ούτε στην ανωτέρω διακήρυξη ούτε στη ανωτέρω σχετική προκήρυξη προβλέπεται είτε οποιοδήποτε δικαίωμα προαίρεσης είτε δυνατότητα παράτασης της διάρκειας των αντίστοιχων συμβάσεων (στην ανωτέρω προκήρυξη τα πεδία «Δικαιώματα προαίρεσης» και «Η παρούσα σύμβαση υπόκειται σε παράταση», που αφορούν στις Κατηγορίες Α και Γ, έχουν απαντηθεί με ΟΧΙ).
ΕΑΔΗΣΥ/755/2023
Με την προδικαστική προσφυγή, η προσφεύγουσα αιτείται την ακύρωση των υπ’ αρ. πρωτ. …/17-02-2023 και …/17-03-2023 αποφάσεων του Πρυτανικού Συμβουλίου της Αναθέτουσας Αρχής και κάθε συναφούς πράξης, καθ’ ο μέρος έγιναν δεκτές οι προσφορές της τρίτης παρεμβαίνουσας (Τμήματα Α, Β, Γ, Δ, Ε), της δεύτερης παρεμβαίνουσας (Τμήματα Α, Β, Γ, Δ, Ε), της εταιρίας Ζ. Ι. ΚΑΙ ΣΙΑ Ε.Ε (Τμήματα Α, Β, Γ, Δ, Ε) και της πρώτης παρεμβαίνουσας (Τμήματα Α, Β) και, περαιτέρω, ανακηρύχθηκαν ανάδοχοι η τρίτη παρεμβαίνουσα για το Τμήμα Α και η δεύτερη παρεμβαίνουσα για τα τμήματα Β, Γ, Δ, Ε.