Προμήθεια συρίγγων:..ζητείται η ανάκληση της 161/2014 πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Εκ παραδρομής τέθηκε στο άρθρο 19 της Διακήρυξης η φράση «(.. η Συμφωνία Πλαίσιο θα συναφθεί…) μόνο με τον προμηθευτή που υπέβαλε τη χαμηλότερη οικονομική προσφορά», εξ αυτής δε ουδόλως συνάγεται βούληση της αναθέτουσας αρχής να απευθυνθεί σε ένα μόνον οικονομικό φορέα εάν έχουν υποβληθεί δύο προσφορές, δεδομένου ότι η υπογραφή συμφωνίας-πλαίσιο με δύο προμηθευτές οδηγεί στην ανάπτυξη ανταγωνισμού κατά το στάδιο υπογραφής των εκτελεστικών συμβάσεων. Ο λόγος αυτός πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος, καθόσον, κατά παράβαση των όσων ορίζονται στο άρθρο 19 της διακήρυξης, όπως οι διατάξεις αυτής ερμηνεύθηκαν στη μείζονα σκέψη της παρούσας (βλ. αναλυτικά σκέψη ΙΙΙ Δ), συμπεριελήφθη στη συμφωνία πλαίσιο για το είδος με α/α 43 η εταιρεία ...., αφού για το συγκεκριμένο είδος υποβλήθηκαν τελικά μόνο δύο προσφορές που διήλθαν επιτυχώς από όλα τα στάδια της αξιολόγησης, η δε τιμή που προσέφερε η ανωτέρω δεν ήταν η χαμηλότερη. Ομοίως, μη νομίμως συμπεριελήφθησαν στις συμφωνίες πλαίσιο, για τα είδη με α/α 46 έως 55 και 57 έως 60, δύο εταιρείες, συγκεκριμένα η εταιρεία .... και η εταιρεία ...., αφού, για μεν τα είδη εκείνα για τα οποία η προσφερθείσα από την .... τιμή ήταν χαμηλότερη, έπρεπε να συμπεριληφθεί μόνον η εταιρεία αυτή, για δε τα είδη εκείνα που διαπιστώθηκε ισοτιμία, έπρεπε να εφαρμοσθούν οι διατάξεις του άρθρου 21 εδαφ. β΄ του π.δ/τος 118/2007. Συνακόλουθα, κατά το μέρος που αφορά τα ως άνω είδη, η κατακυρωτική απόφαση παρίσταται νομικά πλημμελής και αντίστοιχα τα οικεία σχέδια συμβάσεων είναι μη νόμιμα.(...)Κατ΄ακολουθίαν των ανωτέρω η αίτηση ανάκλησης και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση πρέπει να γίνουν εν μέρει δεκτές, η δε 161/2014 πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου πρέπει να ανακληθεί εν μέρει και να επιτραπεί η υπογραφή των υποβληθέντων σχεδίων, πλην των ειδικότερα αναφερομένων ανωτέρω, στη σκέψη υπό στοιχείο VΔ.

Νομιμότητα σχεδίου σύμβασης καθαριότητος (..) Με τα δεδομένα αυτά σε συνδυασμό με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (σκέψη ΙΙΙ) το Κλιμάκιο κρίνει ότι η αιτιολογία της από 17.3.2011 απόφασης της αναθέτουσας αρχής (Πρυτανικού Συμβουλίου) δεν αναφέρεται σε λόγους κατεπείγουσας και απρόβλεπτης ανάγκης κατά την έννοια του άρθρου 25 π.δ. 60/2007, αλλά σε περιστατικά που απορρέουν από ενέργειες ή παραλείψεις της ίδιας της αναθέτουσας αρχής, η οποία ματαίωσε τον διενεργηθέντα στις 23.3.2010 ανοικτό διεθνή διαγωνισμό (διακ.2/2010), χωρίς να προκύπτει ότι εξετάστηκε η δυνατότητα βάσει του άρθρου 13 π.δ. 118/2007 παράτασης των προσφορών που έληγαν, καθώς και η περίπτωση μείωσης του συμβατικού αντικειμένου βάσει του άρθρου 21 παρ.1 του π.δ. 118/2007 (VI Τμ. Ελ. Συν: 2092/2011), λόγω μείωσης της παρεχόμενης στο Ίδρυμα επιχορήγησης. Σε κάθε δε περίπτωση, η ματαίωση προηγούμενου διαγωνισμού δεν αποτελεί κατεπείγουσα και απρόβλεπτη ανάγκη, κατά την έννοια του άρθρου 25 π.δ. 60/2007, διότι στην προκειμένη περίπτωση προκύπτει ότι η μη έγκαιρη ανάδειξη αναδόχου μετά από διαγωνιστική (ανοικτή ή κλειστή) διαδικασία, πριν τη λήξη (31.1.2011) της συνολικά τριετούς διάρκειας των προηγούμενων από 1.2.2008 σχετικών συμβάσεων, οφείλεται σε έλλειψη προγραμματισμού και επιμέλειας της αναθέτουσας αρχής. Επιπροσθέτως, οι επικαλούμενες στην ίδια απόφαση ανάγκες δεν αποτελούν απρόβλεπτα περιστατικά, αλλά συνιστούν γνωστά και προβλέψιμα δεδομένα κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας, από τη συνήθη χρήση των κτιριακών εγκαταστάσεων.(..) Κωλύεται η υπογραφή των υποβληθέντων σχεδίων συμβάσεων.Ανακλήθηκε με την Απόφαση Ελ. Συν. Τμ. 6  2776/2011

Σίτιση φοιτητών..Η ως άνω ασάφεια δε των όρων της διακήρυξης πλήττει ουσιωδώς το κύρος αυτής, συμπαρασύροντας ολόκληρη την επακολουθήσασα διαγωνιστική διαδικασία, καθόσον ανάγεται σε πλημμέλεια αφορώσα ένα ουσιώδες στοιχείο της εκτέλεσης των επίμαχων υπηρεσιών και συγκεκριμένα της οικονομικής επιβάρυνσης που τελικά θα επωμιστεί ο ανάδοχος ή η αναθέτουσα αρχή κατά την εκτέλεση της σύμβασης. Πέραν των ανωτέρω, ο όρος 13, από την εφαρμογή του οποίου γεννάται μία πρόσθετη οικονομική επιβάρυνση του φορέα, είναι μη νόμιμος για τον πρόσθετο λόγο ότι από το πλέγμα των κείμενων διατάξεων συνάγεται ότι στην ορισθείσα με την Φ.547452/Β3/9.5.2007 Κ.Υ.Α. τιμή του σιτηρεσίου ενσωματώνονται όλες οι δαπάνες που αντιστοιχούν στο κόστος παραγωγής και διάθεσης των γευμάτων..Κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης για την εκτέλεση της υπηρεσίας σίτισης φοιτητών του Τεχνολογικού Εκπαιδευτικού Ιδρύματος … κατά το χρονικό διάστημα από 1.9.2015 έως και 31.12.2018.

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/6634/2015

Παροχή υπηρεσιών σίτισης...Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, ανεξαρτήτως του ζητήματος του παραδεκτού ή μη της υποβολής της επίμαχης διαδικασίας προς έλεγχο δεδομένης της μη υποβολής σχεδίου σύμβασης για την επίμαχη φερόμενη ως τροποποίηση, όσον αφορά στο χρονικό διάστημα των ημερών που απομένουν έως τις 31.12.2019, οπότε και λήγει η διάρκεια του .... συμφωνητικού παράτασης της .... αρχικής σύμβασης, η επίμαχη φερόμενη ως τροποποίηση αποφασίσθηκε κατά παράβαση του άρθρου 24 παρ. 4 του π.δ.118/2007. Και τούτο διότι ούτε στο κείμενο της αρχικής σύμβασης, ούτε στο κείμενο του .... συμφωνητικού παράτασης αυτής προβλέπεται δυνατότητα τροποποίησης του περιεχομένου τους, ενώ ελλείπει η συμφωνία και των δύο συμβαλλόμενων μερών, ήτοι η αποδοχή της «τροποποίησης» από τον ανάδοχο. Εξάλλου, η ελεγχόμενη διαδικασία δεν δύναται να εκληφθεί ούτε ως «τροποποίηση» των ως άνω συμβατικών κειμένων ως προς τη διάρκεια του χρόνου ισχύος της παράτασης της επίμαχης συμβατικής σχέσης, για τον πρόσθετο λόγο ότι αυτό θα συνιστούσε ανεπίτρεπτη εκ των υστέρων αλλοίωση ουσιωδών όρων της προεκτεθείσας 1/2016 διακήρυξης (πρβλ. Ε.Σ. Πρ. Ζ' Κλ. 363, 17, 18/2018). Εξάλλου, σε κάθε περίπτωση, ενόψει της ευελιξίας στη διαμόρφωση του τελικώς καταβαλλόμενου ποσού στον ανάδοχο βάσει του προεκτεθέντος άρθρου 3 της αρχικής σύμβασης, του ενδεικτικού χαρακτήρα του αναγραφόμενου στην σύμβαση αυτή αριθμού δικαιούχων φοιτητών και της μη αναγραφής σε αυτήν καθαρής αλλά εκτιμώμενης αξίας ποσού 1.250.000,00 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α., η οποία δεν μεταβάλλεται, το Πανεπιστήμιο θα μπορούσε στο πλαίσιο της υπάρχουσας συμβατικής σχέσης να ανταποκριθεί στις ανάγκες σίτισης του αυξημένου - κατά 10% - αριθμού δικαιούχων φοιτητών από την έναρξη του ακαδημαϊκού έτους 2019-2020 με την κάλυψη του κόστους που θα προκύψει από την αντίστοιχη μείωση του Φ.Π.Α. στην εστίαση από 24% σε 13%, χωρίς να απαιτείται η τροποποίηση της. Περαιτέρω, όσον αφορά στο διάστημα από 1.1.2020 και εντεύθεν, ήτοι το διάστημα μετά την εκπνοή του χρόνου ισχύος του .... συμφωνητικού παράτασης, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η επίμαχη διαδικασία αποτελεί μία αυτοτελή απευθείας ανάθεση υπηρεσιών σίτισης, ανεξάρτητη της προηγούμενης συμβατικής σχέσης των μερών, δεδομένου άλλωστε ότι στην από 22.10.2019 (6η Συνεδρίαση, αρ. πρωτ. ....) απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Φοιτητικής Λέσχης του Πανεπιστημίου γίνεται επίκληση απρόβλεπτων περιστάσεων. Ωστόσο, για την ελεγχόμενη απευθείας ανάθεση δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις του -εφαρμοστέου κατά τον χρόνο λήψης της ως άνω απόφασης του Διοικητικού Συμβουλίου της Φοιτητικής Λέσχης του Πανεπιστημίου- άρθρου 32 του ν. 4412/2016, τις οποίες, άλλωστε, πέραν των απρόβλεπτων περιστάσεων, δεν επικαλείται ούτε η αναθέτουσα αρχή. Ειδικότερα δε, όσον αφορά τις προϋποθέσεις της περίπτωσης γ΄ της παραγράφου 2 του άρθρου 32, τις οποίες θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι επικαλείται το Πανεπιστήμιο κατ’ ορθό νομικό χαρακτηρισμό των προεκτεθέντων στην από 22.10.2019 (6η Συνεδρίαση, αρ. πρωτ. ....) απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Φοιτητικής Λέσχης, η επίμαχη διαδικασία δεν ερείδεται σε κατεπείγουσα ανάγκη οφειλόμενη σε γεγονότα απρόβλεπτα για την αναθέτουσα αρχή, τα οποία δεν απορρέουν από δική της ευθύνη. Και τούτο διότι αφενός η μείωση του Φ.Π.Α. από 24% σε 13% στην παροχή υπηρεσιών εστίασης δυνάμει του άρθρου 121 του ν.4611/2019 ήταν γνωστή στο Πανεπιστήμιο από τις 20.5.2019, αφετέρου το Πανεπιστήμιο γνώριζε ήδη από την κατάρτιση του συμφωνητικού παράτασης της επίμαχης σύμβασης, ήτοι από τις 31/8/2018, ότι η διάρκειά του λήγει στις 31.12.2019 και, ως εκ τούτου, ήταν εφικτός ο προγραμματισμός της διενέργειας νέου ανοιχτού διαγωνισμού για το πέραν της 31ης.12.2019 χρονικό διάστημα για την κάλυψη των επίμαχων τακτικών αναγκών σίτισης των φοιτητών του, η δε επίμαχη αύξηση των δικαιούχων δωρεάν σίτισης φοιτητών κατά ποσοστό 10% το ακαδημαϊκό έτος 2019-2020 θα μπορούσε, κατά τα προεκτεθέντα, να καλυφθεί στο πλαίσιο εκτέλεσης μίας νέας συμβατικής σχέσης με αντίστοιχες προβλέψεις ως προς τον τρόπο αμοιβής του αναδόχου με την .... αρχική σύμβαση.

Προμήθεια...Με τα δεδομένα αυτά και όσα εκτέθηκαν στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα:Αναφορικά με τους προβλεπόμενους όρους α) στο άρθρο 3.6.12 της διακήρυξης, ότι καθ’ όλη τη διάρκεια ισχύος της εγγύησης καλής εκτέλεσης, ο ανάδοχος είναι υποχρεωμένος, εφόσον του ζητηθεί από την αναθέτουσα αρχή (στο πλαίσιο της απαιτούμενης συντήρησης του εξοπλισμού βάσεων των προδιαγραφών του) να την προμηθεύει με τα απαιτούμενα ανταλλακτικά, σύμφωνα με κατάλογο ανταλλακτικών που θα υποβάλει, στην τιμή που θα αναφέρει με την οικονομική του προσφορά., το κόστος δε των ανταλλακτικών και οι εργασίες αντικατάστασης αυτών βαρύνει την αναθέτουσα αρχή και β) στο άρθρο 3.6.13 της διακήρυξης, ότι ο ανάδοχος πρέπει να είναι σε θέση να αναβαθμίσει (να αντικαταστήσει με όμοια ή καλύτερα ή να προσθέσει επιπλέον) επιμέρους εξαρτήματα του προμηθευόμενου εξοπλισμού, το δε κόστος των ανταλλακτικών και εργασιών αναβάθμισης βαρύνουν την αναθέτουσα αρχή: Κατά παράβαση της αρχής της διαφάνειας, η οποία άλλωστε καταγράφεται και στο άρθρο 2 του π.δ. 118/2007, που απαιτεί οι όροι της διακήρυξης διαγωνισμού και συνακόλουθα οι όροι της οικείας σύμβασης να είναι σαφείς και πλήρεις, δεν έχει προσδιορισθεί η ποσότητα και η προϋπολογισθείσα δαπάνη για την προμήθεια των προαναφερόμενων ανταλλακτικών, με αποτέλεσμα να μην προσδιορίζεται επαρκώς το φυσικό και οικονομικό αντικείμενο της επίμαχης προμήθειας....Με τα δεδομένα αυτά κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ της .... και της εταιρείας «....». για την προμήθεια, εγκατάσταση και θέση σε λειτουργία τριακοσίων είκοσι (320) πομπών επίγειας ψηφιακής ευρυεκπομπής.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ.(συμφωνία πλαίσιο) ζητείται η ανάκληση της 6/2018 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης..(..)με την αιτιολογία ότι έπρεπε να έχει συναφθεί εντός του προβλεπόμενου, στο άρθρο 5 της συμφωνίας πλαισίου, χρόνου ισχύος αυτής, ήτοι έως 31.12.2017.(..)Εντούτοις, στο άρθρο 5 της Συμφωνίας Πλαισίου, ορίζεται ότι αυτή «είναι έγκυρη για υποβολή παραγγελιών μέχρι: 31.12.2017», σύμφωνα δε με την 25/2014 διακήρυξη, οι όροι της οποίας διέπουν την εκτέλεση της ως άνω Συμφωνίας Πλαισίου, ως «Παραγγελία: ορίζεται η υποβολή αιτήματος που αποστέλλεται ηλεκτρονικά από τον αγοραστή για την προμήθεια ειδών της Συμφωνίας – Πλαίσιο, από την οποία θα προκύψουν οι εκτελεστικές αυτές συμβάσεις». Από τα ανωτέρω συνάγεται ότι ο κρίσιμος όρος της Συμφωνίας Πλαισίου προσδιορίζει αποκλειστικά και μόνο τον απώτατο χρόνο εντός του οποίου ο αγοραστής υποχρεούται να υποβάλει τις παραγγελίες προμήθειας, με βάση τις οποίες θα συναφθούν οι εκτελεστικές συμβάσεις, και δεν εμποδίζει την ολοκλήρωση της σχετικής διαδικασίας ακόμη και μετά την πάροδο του χρόνου αυτού. Στην προκειμένη περίπτωση, η Παραγγελία για τη σύναψη της ελεγχόμενης εκτελεστικής σύμβασης υποβλήθηκε εντός του οριζόμενου χρόνου (βλ. την Φ.600/60/256419/Σ.2059/8.8.2017 πρόσκληση της ΑΣΔΥΣ/ΔΠΜ/3α, ανωτέρω υπό 3.Β), συνεπώς, δεν κωλύεται η υπογραφή της εκτελεστικής σύμβασης μετά τις 31.12.2017, τούτο δε, ανεξαρτήτως του ότι η διαδικασία για τη σύναψη της εκτελεστικής σύμβασης είχε ήδη ολοκληρωθεί πριν από την ημερομηνία αυτή. Επομένως, η πλημμέλεια που επισημάνθηκε από το Κλιμάκιο είναι αβάσιμη....Ανακαλεί την 6/2018 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου

Κατά την έννοια των προαναφερόμενων διατάξεων του Κ.Π.Δ.,(άρθρο 24) που αποτυπώνουν ειδική έκφανση της αρχής της διαφάνειας στους δημόσιους διαγωνισμούς και της ισότητας όσων συμμετέχουν σε αυτούς, η αναθέτουσα αρχή κατακυρώνει το αποτέλεσμα του διαγωνισμού στον πάροχο υπηρεσιών, προσδιορίζοντας τις κατακυρωθείσες υπηρεσίες, όπως ακριβώς αυτές περιγράφονται στην προσφορά του χωρίς να επιτρέπεται τροποποίηση ή συμπλήρωση αυτής. Όμως, το κανονιστικό πλαίσιο για την ανάθεση δημοσίων συμβάσεων δεν απαγορεύει στον επιλεγέντα ανάδοχο, ο οποίος φέρει τον επιχειρηματικό κίνδυνο για τη νόμιμη και προσήκουσα εκτέλεση της σύμβασης, να προβεί σε εκούσια παραίτηση από μέρος της αναγραφόμενης στην προσφορά του αμοιβής. Υπό το πρίσμα αυτό η αναθέτουσα αρχή, μετά το πέρας διαγωνιστικής διαδικασίας δημόσιου ανοικτού διαγωνισμού, δύναται να συνδιαλλαγεί με τον επιλεγέντα μειοδότη και να συμφωνήσει, χάριν του δημοσίου συμφέροντος, τη μείωση του οικονομικού ανταλλάγματος, πλην η συμφωνία αυτή των μερών, κατ΄επιταγή των οριζομένων στο άρθρο 24 του Κ.Π.Δ., δεν επιτρέπεται να οδηγεί σε τροποποίηση του κειμένου της σύμβασης που επισυνάφθηκε στην διακήρυξη του διαγωνισμού και δη τροποποίηση του είδους, της έκτασης των προσφερόμενων υπηρεσιών και των εν γένει υποχρεώσεων του αναδόχου που απορρέουν από τη σύμβαση. Η ιδιότυπη δε αυτή μορφή διαπραγμάτευσης, που όπως προαναφέρθηκε λαμβάνει χώρα μετά την ανάδειξη του μειοδότη και πριν την έναρξη λειτουργίας της σύμβασης, δεν εμπίπτει στο ρυθμιστικό πεδίο του άρθρου 24 του π.δ/τος 60/2007, δηλαδή δεν ισοδυναμεί με σύναψη νέας σύμβασης διαφορετικής από αυτή που αποτέλεσε αντικείμενο του δημόσιου ανοικτού διαγωνισμού. Επίσης, δοθέντος ότι η συνδιαλλαγή αυτή δεν μεταβάλλει την οικονομική ισορροπία της συμβάσεως υπέρ του επιλεγέντος μειοδότη κατά τρόπο μη προβλεπόμενο στη διακήρυξη, αφού δεν αντανακλά σε τροποποιήσεις του είδους, της έκτασης των προσφερόμενων υπηρεσιών και των εν γένει υποχρεώσεων του αναδόχου, δεν επιφέρει στρέβλωση του ανταγωνισμού σε βάρος των συμμετεχόντων στην περαιωθείσα διαγωνιστική διαδικασία.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΗ ΠΡΟΒΟΛΗ:..ζητείται παραδεκτά η ανάκληση της 143/2013 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη (ΙΙ) σκέψη, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι ορθά το Κλιμάκιο έκρινε μη νόμιμη την απευθείας ανάθεση των διαφημιστικών υπηρεσιών και υπηρεσιών μάρκετινγκ στην εταιρεία .... Και τούτο, διότι οι επίμαχες υπηρεσίες, υπάγονται στο Παράρτημα ΙΙΑ της Οδηγίας 2004/18, με συνέπεια να εφαρμόζεται επ’ αυτών το σύνολο των διατάξεων της οικείας Οδηγίας και, ως εκ τούτου, απαιτείται να ανατίθενται κατ’ αρχήν κατόπιν ανοιχτού ή κλειστού διαγωνισμού και μόνο κατ’ εξαίρεση κατόπιν διαπραγμάτευσης με ανάδοχο της επιλογής της αναθέτουσας αρχής κατ’ εφαρμογή του άρθρου 25 του π.δ/τος 60/2007. Οι προϋποθέσεις δε του τελευταίου αυτού άρθρου περί συνδρομής λόγων μοναδικότητας του αναδόχου, για λόγους τεχνικούς, καλλιτεχνικούς ή προστασίας αποκλειστικών δικαιωμάτων δεν στοιχειοθετούνται στη συγκεκριμένη περίπτωση. Ειδικότερα, όπως ορθά δέχθηκε το Κλιμάκιο, από την απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής, που ως αναθέτουσα αρχή φέρει το σχετικό βάρος επίκλησης και απόδειξης της συνδρομής των εξαιρετικών περιστάσεων για την απευθείας ανάθεση των υπηρεσιών, δεν προκύπτει κατά τρόπο ειδικώς αιτιολογημένο ο περιορισμός των δυνατοτήτων επιλογής σε συγκεκριμένο πάροχο υπηρεσιών για τους προαναφερόμενους λόγους. Δεν προκύπτουν, δηλαδή, από το περιεχόμενο της απόφασης αυτής, οι λόγοι για τους οποίους η ανάδοχος εταιρεία ..., ως αποκλειστική διαχειρίστρια της ιστοσελίδας της αεροπορικής εταιρείας της ..., συνιστά τον μοναδικό οικονομικό φορέα για την παροχή των υπηρεσιών τουριστικής προβολής της Περιφέρειας, αλλά και οι λόγοι για τους οποίους η ίδια αυτή ιστοσελίδα συνιστά το μοναδικό διαδικτυακό διαφημιστικό μέσο. Ακόμη δε και υπό την εκδοχή ότι η Περιφέρεια επιλέγει ως στρατηγικό μέσο της προώθησής της τον Κρατικό Αερολιμένα ..., ομολογείται ρητώς από την ίδια ότι και άλλες αεροπορικές εταιρείες, οι οποίες δραστηριοποιούνται στον εν λόγω αερολιμένα όπως και η ..., διαθέτουν αντίστοιχες ιστοσελίδες. Επομένως, στον βαθμό που η προβολή μέσω της εν λόγω ιστοσελίδας δεν συνιστά μοναδική υπηρεσία, δεν συνιστά μοναδικό πάροχο η εταιρεία που φέρει το αποκλειστικό δικαίωμα διαχείρισής της, με ιδιωτική συμφωνία μεταξύ αυτής και της ως άνω αεροπορικής εταιρείας.(...)Κατόπιν αυτών και εφόσον δεν προβάλλεται από την αιτούσα άλλος λόγος ανάκλησης, η αίτηση πρέπει να απορριφθεί.

ΣΤΕ –διακήρυξη ––αποκλεισμός υποψηφίου.(...)Επειδή, η αιτούσα προέβαλε με την προσφυγή του άρθρου 3 παρ. 2 του ν. 2522/1997 και επαναλαμβάνει με την κρινόμενη αίτηση, ότι ο παραπάνω όρος της διακηρύξεως, ο οποίος επιτρέπει τη συμμετοχή στο διαγωνισμό μόνο επιχειρήσεων με συνολικό κύκλο εργασιών κατά την τελευταία τριετία ίσο ή μεγαλύτερο με το 1/3 της προϋπολογισθείσας δαπάνης (ήτοι εν προκειμένω 1.000.000 ευρώ), την αποκλείει παρανόμως από το διαγωνισμό, διότι θεσπίζει κριτήρια συμμετοχής μη προβλεπόμενα από την οδηγία 2004/18/ΕΚ και το π.δ. 118/2007, παραβιάζει την αρχή της αναλογικότητας και υπερβαίνει τα άκρα όρια της διακριτικής ευχέρειας της διοικήσεως, εφόσον οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο συγκεκριμένο κλάδο δεν παρουσιάζουν τον απαιτούμενο ως άνω κύκλο εργασιών. Ο λόγος, όμως, αυτός δεν πιθανολογείται σοβαρά ως βάσιμος, διότι ο πληττόμενος αυτός όρος της διακηρύξεως που αποβλέπει στον έλεγχο της κατά τεκμήριο ικανότητας των διαγωνιζομένων να ανταποκριθούν στην εκτέλεση της επίμαχης προμήθειας και θεσπίζει εύλογη προϋπόθεση καταλληλότητας ως προς τη δυνατότητα αυτών να μετάσχουν στο διαγωνισμό, φαίνεται να είναι σύμφωνος με τις προαναφερθείσες διατάξεις της οδηγίας 2004/18/ΕΚ, του π.δ. 60/2007 και του π.δ. 118/2007. Εξ άλλου, τα προβαλλόμενα περί του ότι πρόκειται περί φωτογραφικού όρου είναι απορριπτέα προεχόντως λόγω της αοριστίας τους.

Kατά γενική αρχή του δικαίου που διέπει τους δημόσιους διαγωνισμούς, η διακήρυξη αποτελεί το κανονιστικό πλαίσιο που διέπει τον διαγωνισμό. Αποκλεισμός τεχνικής προσφοράς προβλέπεται μόνο στην περίπτωση απόκλισης αυτής από ρητούς και σαφείς όρους της διακήρυξης που είτε χαρακτηρίζονται ως απαράβατοι (ως τέτοιοι θεωρούνται στο σύνολό τους οι τεχνικές προδιαγραφές, βλ. ΣτΕ ΕΑ 1740/2004, 563/2006), είτε συνάγεται ότι είναι απόλυτα ουσιώδεις για την αποτελεσματική λειτουργία του τελικού αποτελέσματος της σύμβασης (πρβλ. ΣτΕ 395/2004, 557/2005, 725/2006, 1052/2008). Αν δεν υπάρχει, σύμφωνα με τα ανωτέρω, απόκλιση από ορισμένη τεχνική προδιαγραφή, ο αποκλεισμός προσφοράς λόγω έλλειψης ιδιότητας, η οποία εκ των υστέρων κρίνεται επιθυμητή, είναι μη νόμιμη (βλ. ΣτΕ ΕΑ 61/2011 και πρβλ απόφ. 524/2012 VI Τμ.Ελ.Συν.). Και τούτο, διότι η αρχή της ίσης μεταχείρισης και η υποχρέωση διαφάνειας απαγορεύουν στην αναθέτουσα αρχή να απορρίψει προσφορά που ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις της προκήρυξης διαγωνισμού στηριζόμενη σε λόγους οι οποίοι δεν προβλέπονται ρητώς και σαφώς από την εν λόγω προκήρυξη (βλ. ενδεικτικά ΔΕΚ 14.6.2006, Medipac-Kαζαντζίδης AE, C-6/05)(....)Το δε γεγονός ότι το σύστημα που προσέφερε ένας εκ των δύο διαγωνιζομένων, κρίθηκε από τα αρμόδια όργανα του αιτούντος, λιγότερο εύχρηστο ή λιγότερο λειτουργικό, όπως προβάλλεται με την εξεταζόμενη αίτηση, μπορούσε να δικαιολογήσει τη βαθμολόγηση του προσφερόμενου από αυτόν συστήματος (στα αντίστοιχα κριτήρια αξιολόγησης Α2 και Α5) με χαμηλότερη βαθμολογία σε σχέση με το προσφερόμενο από τον άλλο διαγωνιζόμενο σύστημα, εντός, όμως, της οριζόμενης στο νόμο και στη διακήρυξη βαθμολογικής κλίμακας (100-110 βαθμοί), σε καμία, όμως, περίπτωση δεν μπορούσε να οδηγήσει σε αποκλεισμό του προσφέροντος το σύστημα αυτό από την περαιτέρω διαδικασία του διαγωνισμού και στην επιστροφή της οικονομικής του προσφοράς.

Αναθεωρήθηκε με την ΕΣ/ΤΜ.6/2446/2012