Σε περίπτωση κατά την οποία αποφασίζεται η ματαίωση των αποτελεσμάτων διενεργηθέντος διαγωνισμού και η επανάληψη αυτού είτε με τους ίδιους όρους και τις ίδιες τεχνικές προδιαγραφές είτε με τροποποιημένους τους όρους και τις τεχνικές προδιαγραφές, ο επαναλαμβανόμενος διαγωνισμός συνιστά νέο διαγωνισμό αυτοτελή και ανεξάρτητο του ματαιωθέντος/συνεπώς, οι ενδιαφερόμενοι να μετάσχουν στον επαναληπτικό διαγωνισμό προμηθευτές, δικαιούνται, ανεξαρτήτως αν είχαν μετάσχει στον ματαιωθέντα διαγωνισμό, να υποβάλουν όλες τις προβλεπόμενες από το άρθρο 15 του Π.Δ. 394/96 διοικητικές προσφυγές, μεταξύ των οποίων και την ένσταση κατά της διακηρύξεως, με αφετηρία της σχετικής προθεσμίας την δημοσίευση της ανακοινώσεως για την διενέργεια του επαναληπτικού διαγωνισμού/επιβάλλεται δε, στην περίπτωση αυτή, εν όψει της αυτοτελείας του επαναληπτικού διαγωνισμού, η τήρηση της προβλεπόμενης για την εξέταση της ενστάσεως διαδικασίας, με τη γνωμοδότηση επ΄ αυτής της Επιτροπής Κρατικών Προμηθειών και, προκειμένου περί αιτιάσεων κατά τεχνικών προδιαγραφών της διακηρύξεως, της αρμόδιας Μόνιμης Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων, αδιαφόρως αν ο διαγωνιζόμενος που υποβάλλει την ένσταση είχε μετάσχει στον ματαιωθέντα διαγωνισμό και είχε υποβάλει στα πλαίσια αυτού ένσταση ταυτοσήμου περιεχομένου

Προμήθεια ανοικτού αυτοκινήτου για τις ανάγκες πυρόσβεσης:(...)Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα κρίνει ότι η εντελλόμενη με το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη, διότι η διαδικασία του προηγηθέντος πρόχειρου διαγωνισμού διενεργήθηκε πλημμελώς, χωρίς δημοσίευση της οικείας διακήρυξης. Ο ισχυρισμός του Δήμου Γεροποτάμου ότι η ρύθμιση του Ε.Κ.Π.Ο.Τ.Α., με την οποία επιβάλλεται ως προϋπόθεση για τη διενέργεια πρόχειρου διαγωνισμού η δημοσίευση της διακήρυξης δεν είναι ισχυρή μετά την ισχύ του ν. 2286/1995, είναι αβάσιμος. Τούτο διότι, όπως εκτέθηκε στην προηγούμενη σκέψη, αφενός οι προμήθειες των Ο.Τ.Α., κατά ρητή παραπομπή του άρθρου 209 του Δημοτικού και Κοινοτικού Κώδικα εκτελούνται σύμφωνα με τον Ε.Κ.Π.Ο.Τ.Α., αφετέρου με τις μεταβατικές ρυθμίσεις του ν. 2286/1995 ο τελευταίος έχει διατηρηθεί σε ισχύ στο σύνολό του. Επιπλέον, η προϋπόθεση της δημοσίευσης για τη διενέργεια πρόχειρου διαγωνισμού συμβιβάζεται με το νόημα του συνόλου των ρυθμίσεων του νόμου 2286/1995, με τις οποίες καθιερώνονται ως κατά κανόνα διαδικασίες για τη σύναψη συμβάσεων προμηθειών οι διαγωνιστικές, οι οποίες ενισχύουν τη δημιουργία συνθηκών ανταγωνισμού. Εξάλλου, ο ν. 2286/1995 δεν υπεισέρχεται σε λεπτομερείς διατυπώσεις σχετικά με κάθε διαδικασία που καταλήγει στη σύναψη σύμβασης προμήθειας, αλλά παραπέμπει για το σκοπό αυτό στις ειδικότερες ρυθμίσεις των σχετικών κανονιστικών διοικητικών πράξεων και όσον αφορά τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης στον Ε.Κ.Π.Ο.Τ.Α.. Ειδικά, ο ισχυρισμός του Δήμου ότι σύμφωνα με το άρθρο 2 παρ. 12 του ν. 2286/1995 εξαιρείται ρητά από τη δημοσίευση προκήρυξης η διαδικασία του πρόχειρου διαγωνισμού, είναι επίσης αβάσιμος. Τούτο διότι αφενός τέτοια ρητή εξαίρεση δεν διατυπώνεται, από το γεγονός δε ότι ρητά προβλέπεται η δημοσίευση διακήρυξης στις περιπτώσεις του ανοικτού και κλειστού διαγωνισμού, δεν συνάγεται το αντίθετο σχετικά με τη συνοπτική διαδικασία, παρά αυτό είναι ζήτημα που αφίεται να ρυθμιστεί με τις ειδικότερες κανονιστικές αποφάσεις, εν προκειμένω με τον Ε.Κ.Π.Ο.Τ.Α.. Επιπλέον, με δεδομένο ότι θεμελιώδης αρχή που διέπει τις δημόσιες προμήθειες είναι η επίτευξη του ευρύτερου δυνατού ανταγωνισμού, προκειμένου να επιλεγεί η καλύτερη προσφορά, η ρύθμιση του Ε.Κ.Π.Ο.Τ.Α. σχετικά με τις περιπτώσεις, κατά τις οποίες απαιτείται δημοσίευση διακήρυξης πριν από τη διενέργεια διαγωνισμού δεν αντίκειται στο περιεχόμενο του ν. 2286/1995, ακόμα και στην περίπτωση του πρόχειρου διαγωνισμού. Εξάλλου, είναι βάσιμος ο ισχυρισμός του Δήμου ότι οι ρυθμίσεις του ν. 3548/2007 «Καταχώριση δημοσιεύσεων των φορέων του Δημοσίου στο νομαρχιακό και τοπικό Τύπο και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ 68 Α΄) δεν επιβάλλουν τη δημοσίευση πριν από τη διενέργεια πρόχειρου διαγωνισμού και συνεπώς αβασίμως προσάπτεται η παραβίαση και αυτών των ρυθμίσεων από τον Επίτροπο, καθώς με τον νόμο αυτό ρυθμίζονται οι λεπτομέρειες σχετικά με τις καταχωρίσεις στο νομαρχιακό και τοπικό τύπο στις περιπτώσεις κατά τις οποίες από άλλες νομοθετικές διατάξεις επιβάλλεται η πραγματοποίηση δημοσιεύσεων, όπως από τις διατάξεις σχετικά με τη διενέργεια διαγωνισμών. Τέλος, ο ισχυρισμός ότι αν και δεν πραγματοποιήθηκε δημοσίευση ο διαγωνισμός γνωστοποιήθηκε σε ευρύ κύκλο πιθανών υποψηφίων εταιρειών, είναι απορριπτέος διότι η παραλαβή της διακήρυξης από τους εν λόγω υποψηφίους πραγματοποιήθηκε στις 22.5.2009, δηλαδή μετά τις 20.5.2009, ημερομηνία η οποία σύμφωνα με την πρώτη διακήρυξη είχε οριστεί για τη λήξη της προθεσμίας υποβολής προσφορών και πριν από την απόφαση για την εκ νέου προκήρυξη του διαγωνισμού που ελήφθη στις 27.5.2009. Συνεπώς δεν προκύπτει ότι οι εν λόγω ενδιαφερόμενοι έλαβαν γνώση σχετικά με το δεύτερο πρόχειρο διαγωνισμό. Επιπλέον δε ακόμα και αν είχαν παραληφθεί, μέσω γνωστοποίησης από το Δήμο τεύχη της δεύτερης διακήρυξης, αυτό δεν θα αναιρούσε την πλημμέλεια της παράλειψης να δημοσιευθεί. Όμως, το Τμήμα κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του Δήμου όχι από πρόθεση καταστρατήγησης των προεκτεθεισών διατάξεων, αλλά από συγγνωστή πλάνη, υπέλαβαν ότι στην περίπτωση του πρόχειρου διαγωνισμού δεν απαιτείται δημοσίευση της σχετικής προκήρυξης, καθόσον έλαβαν, όπως επικαλούνται, υπόψη το με αριθμ. πρωτ. Π1/2226/26.4.1998 έγγραφο της Διεύθυνσης Πολιτικής Προμηθειών του Υπουργείου Ανάπτυξης (Γενική Γραμματεία Εμπορίου) προς το Δήμο Κηφισιάς, στο οποίο έγγραφο αναφέρεται, μεταξύ άλλων, ότι «από τη διάταξη του άρθρου 2 παρ. 12 του ν.2286/1995 τεκμαίρεται ότι δεν απαιτείται δημοσίευση περίληψης της διακήρυξης πρόχειρου διαγωνισμού». Κατόπιν αυτών, το επίμαχο χρηματικό ένταλμα μπορεί να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Κατόπιν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι δεν έχουν υποβληθεί ενώπιόν του τα παρακάτω αναγκαία στοιχεία, προκειμένου να διενεργηθεί ο προβλεπόμενος από τις ανωτέρω διατάξεις έλεγχος νομιμότητας. i. Τα δικαιολογητικά συμμετοχής, κυρίως ΕΕΕΣ και εγγυητικές επιστολές, των συμμετεχόντων στον ελεγχόμενο διαγωνισμό οικονομικών φορέων. ii. Οι οικονομικές προσφορές των συμμετεχόντων στον διαγωνισμό οικονομικών φορέων. iii. Περιβαλλοντική αδειοδότηση για το ελεγχόμενο έργο ή βεβαίωση απαλλαγής από αυτή. iv. Τα συμβατικά τεύχη του έργου και κυρίως η μελέτη και η τεχνική περιγραφή αυτού. v. Όλες οι αποφάσεις της Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ. και του Διοικητικού Εφετείου Τρίπολης που έχουν εκδοθεί και αφορούν τον ελεγχόμενο διαγωνισμό. Καιvi. Τα δικαιολογητικά κατακύρωσης της εταιρείας «...»......Για τους λόγους αυτούς Αναβάλλει την έκδοση οριστικής Πράξης επί της νομιμότητας της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης 

Περαιτέρω, από τις άνω διατάξεις (ΥΑ 11389/1993 (ΦΕΚ Β 185)) συνάγεται ότι σε περίπτωση διενέργειας πρόχειρου διαγωνισμού, δεν τηρούνται αναγκαστικά οι όροι και οι προϋποθέσεις του ανοικτού ή κλειστού διαγωνισμού, υπό την έννοια ότι δεν υφίσταται ένα ελάχιστο υποχρεωτικό περιεχόμενο της σχετικής διακήρυξης, χωρίς αυτό να αποκλείει την ευχέρεια της αναθέτουσας αρχής, με τη δημοσιευόμενη για το λόγο αυτό διακήρυξη, να θέσει όρους και προϋποθέσεις όμοιες με εκείνες που προβλέπονται για τους ανοιχτούς διαγωνισμούς και χωρίς, περαιτέρω, οι όροι αυτοί να λειτουργούν αποτρεπτικά, στους προτιθέμενους να συμμετάσχουν στη σχετική διαδικασία, με περαιτέρω αρνητικές συνέπειες στην ανάπτυξη επαρκούς ανταγωνισμού και στην επίτευξη του βέλτιστου αποτελέσματος για τον ενδιαφερόμενο φορέα. Κατά συνέπεια, όρος της διακήρυξης πρόχειρου διαγωνισμού, που προβλέπει την καταβολή παραβόλου, για τη χορήγηση των εγγράφων του διαγωνισμού (τευχών δημοπράτησης), νόμιμα τίθεται με την οικεία διακήρυξη, αφού η δυνατότητα αυτή προβλέπεται ρητά στην περίπτωση του ανοιχτού διαγωνισμού και δεν λειτουργεί αποτρεπτικά παρακωλύοντας ή νοθεύοντας τον ανταγωνισμό, αφού με τον τρόπο αυτό δεν εισάγονται διακρίσεις, ούτε ευνοούνται συγκεκριμένες επιχειρήσεις ή προϊόντα. Τέλος, από τις άνω διατάξεις σαφώς προκύπτει ότι και στην περίπτωση του πρόχειρου διαγωνισμού κάθε προμηθευτής που επιθυμεί να λάβει μέρος στο διαγωνισμό καλείται να αποδείξει την επαγγελματική του επάρκεια, με την προσκόμιση πιστοποιητικού του οικείου Επιμελητηρίου, με το οποίο θα πιστοποιείται η εγγραφή του σ’ αυτό και το ειδικό επάγγελμά του και την υποβολή εγγυητικής επιστολής συμμετοχής του στο διαγωνισμό, σε περίπτωση δε κατακυρώσεως σε αυτόν του αποτελέσματος του διαγωνισμού, τη επαγγελματική φερεγγυότητα και αξιοπιστία του, καταθέτοντας εγγυητική επιστολή καλής εκτέλεσης.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Επειδή η αιτούσα κοινοπραξία είχε προβάλει με την προσφυγή και επαναφέρει με την υπό κρίση αίτηση της ότι η προσφορά της παρεμβαίνουσας ένωσης πρέπει να απορριφθεί, διότι δεν έχει προσκομισθεί η υπεύθυνη δήλωση που προβλέπεται στην παράγραφο .. της διακήρυξης, δηλαδή υπεύθυνη δήλωση νομίμως θεωρημένη για το γνήσιο της υπογραφής, στην οποία να δηλώνονται οι ασφαλιστικοί φορείς στους οποίους ο υποψήφιος ανάδοχος είναι υπόχρεος για την καταβολή εισφορών κοινωνικής ασφάλισης. Ο ισχυρισμός αυτός δεν πιθανολογείται σοβαρά ως βάσιμος, διότι η προσκομιδή της ανωτέρω υπεύθυνης δήλωσης, αφορά, σύμφωνα με την παράγραφο . της διακήρυξης, η οποία φέρει τον τίτλο «Έλεγχος καταλληλότητας αναδόχου», επόμενο στάδιο του διαγωνισμού, και συγκεκριμένα το στάδιο μετά την αξιολόγηση των προσφορών και την ανάδειξη του διαγωνιζόμενου στον οποίο πρόκειται να γίνει η κατακύρωση, και ορίζει, κατά τη ρητή διατύπωση του πρώτου εδαφίου της, τα δικαιολογητικά που πρέπει να προσκομίσει ο εν λόγω διαγωνιζόμενος.Επειδή, ενόψει των ανωτέρω, πρέπει να γίνουν δεκτές οι συνεκδικαζόμενες αιτήσεις και να απορριφθούν οι ασκηθείσες παρεμβάσεις, να ανασταλεί δε η εκτέλεση της προσβαλλόμενης 130/14.7.2009 απόφασης της Α΄ Νομαρχιακής Επιτροπής της …, καθώς και η περαιτέρω διαδικασία του επίδικου διαγωνισμού. Εξυπακούεται ότι η Διοίκηση έχει την ευχέρεια, μέχρι να ασκηθεί ή να εκδοθεί απόφαση επί των αιτήσεων ακυρώσεως, τις οποίες πρέπει οι αιτούσες, ένωση εταιρειών και κοινοπραξία, να ασκήσουν, κατά το άρθρο 3 παρ. 7 του ν. 2522/1977 ..., προκειμένου να διατηρηθεί η ισχύς των ήδη διατασσομένων ασφαλιστικών μέτρων, να επιληφθεί εκ νέου της υποθέσεως και να κρίνει, με ειδική και προσήκουσα αιτιολογία, εκδίδοντας νέα πράξη, αν οι αιτούσες πληρούν τις προϋποθέσεις συμμετοχής στο διαγωνισμό, αφού λάβει υπόψη τα εκτεθέντα ανωτέρω ..

ΣΤΕ –αίτηση ασφαλιστικών μέτρων  –διακήρυξη –διαγωνισμός –ανάθεση –μελέτες(...) Επειδή, η διαδικασία ανάθεσης των δημοσίων συμβάσεων υπηρεσιών κατά τις διατάξεις του ν. 3316/2005, όπως οι διατάξεις αυτές ερμηνεύονται υπό το φως των θεμελιωδών κανόνων της οδηγίας 2004/18/ΕΚ, διέπεται από την αρχή της διαφάνειας, η οποία, προς διασφάλιση της ίσης μεταχειρίσεως των διαγωνιζομένων, επιβάλλει στην αναθέτουσα αρχή την υποχρέωση να περιγράφει με σαφήνεια στη διακήρυξη και στα τεύχη που τη συνοδεύουν τους όρους του διαγωνισμού καθώς και τις πραγματικές συνθήκες, υπό τις οποίες θα κληθεί να παράσχει ο ανάδοχος τις υπό ανάθεση υπηρεσίες, ούτως ώστε κάθε ενδιαφερόμενος αφ’ενός να διαθέτει όλες τις πληροφορίες που του είναι απαραίτητες..Επειδή,η αιτούσα εταιρεία υπέβαλε ...ένσταση, με την οποία προέβαλε, μεταξύ άλλων, τα εξής: «[…] Σοβαρότατη παράλειψη της προκήρυξης είναι ότι στα τεύχη του διαγωνισμού απουσιάζει το κύριο και ουσιαστικό στοιχείο, δηλαδή οι τεχνικές προδιαγραφές...Επειδή, με τις προαναφερόμενες διατάξεις του άρθρου 7 παρ. 4 και 6 και των άρθρων 14 επ. του ν.3316/2005 επαναλαμβάνονται.., κανόνες του παραγώγου κοινοτικού δικαίου περί δημοσίων συμβάσεων υπηρεσιών, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται ο κανόνας, ότι τα κριτήρια ποιοτικής επιλογής, ήτοι κριτήρια δυνάμει των οποίων πιστοποιείται η καταλληλότητα και αποδεικνύεται η τεχνική και επαγγελματική ικανότητα των υποψηφίων, δεν δύνανται, κατ’αρχήν, να τίθενται ως κριτήρια ανάθεσης της σύμβασης..Επειδή, περαιτέρω, κατά την κρίση της Επιτροπής, αβασίμως επικαλείται η Διοίκηση ως λόγο δημοσίου συμφέροντος, που επιβάλλει την απόρριψη της κρινομένης αιτήσεως, την ανάγκη ταχείας ολοκληρώσεως της διαδικασίας, προκειμένου να μην διακοπεί η χρηματοδότηση του έργου από το κοινοτικό Ταμείο Συνοχής..η Επιτροπή Αναστολών κρίνει ότι πρέπει να γίνει δεκτή η κρινομένη αίτηση και να ανασταλεί η περαιτέρω πρόοδος της διαδικασίας

Προμήθεια φίλτρων τεχνητού νεφρού :...ζητείται η ανάκληση της 115/2012 πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Τμήμα άγεται κατά πλειοψηφία στην κρίση ότι α) η παράλειψη της δημοσίευσης των επιμέρους έξι κατηγοριών των προς προμήθεια φίλτρων και των ζητούμενων επιμέρους ποσοτήτων τους στην Ε.Ε.Ε.Ε και τον εθνικό τύπο, καθώς και της εκτιμώμενης αξίας αυτών, αλλά και της συνολικής ποσότητας τους στην Ε.Ε.Ε.Ε. συνιστούν νομικές πλημμέλειες της διαγωνιστικής διαδικασίας, πλήττουσες το σύνολο αυτής (πρβλ. VI Τμ. Ελ. Συν. 408/2012), δοθέντος ότι, κατά τα γενόμενα δεκτά ανωτέρω, στο αναγκαίο περιεχόμενο των προκηρύξεων (δηλαδή των περιλήψεων της διακήρυξης) περιλαμβάνονται τα ως άνω στοιχεία, ενώ η πλημμέλεια αυτή δεν μπορεί να θεραπευθεί με την επικαλούμενη παροχή πρόσβασης, με ηλεκτρονικό μέσο, στη διακήρυξη και τα λοιπά τεύχη του διαγωνισμού, καθόσον τοιουτοτρόπως δεν δύνανται να υποκατασταθούν οι προβλεπόμενες από το νόμο διατυπώσεις δημοσιότητας,περαιτέρω δε ο ισχυρισμός της αιτούσας ότι αυτό οφείλεται σε παραδρομή δεν επιβεβαιώνεται από τα στοιχεία του φακέλου(..)Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, πρέπει να απορριφθεί η κρινόμενη αίτηση, καθώς και οι υπέρ αυτής ασκηθείσες παρεμβάσεις.

Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι: i) Κατά παράβαση των άρθρων 5 παρ. 2 περ. ιθ΄ και 7 παρ. 10 του ν. 3469/2006, ο αιτών Δήμος παρέλειψε να δημοσιεύσει περίληψη της διακήρυξης του αρχικού διαγωνισμού στο Τεύχος Διακηρύξεων Δημοσίων Συμβάσεων της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως, απορριπτομένου ως νόμω αβασίμου του ισχυρισμού του ότι εφαρμοστέα εν προκειμένω τυγχάνει η διάταξη του άρθρου 8 παρ. 1 περίπτ. β΄ του ν. 3469/2006, η οποία εξαιρεί από την υποχρέωση δημοσίευσης τις κανονιστικές πράξεις των Δήμων, σύμφωνα με όσα έγιναν ανωτέρω ερμηνευτικώς δεκτά (βλ. σκ. ΙΙ). ii) Μη νομίμως ο αιτών Δήμος παρέλειψε να τηρήσει τις απαιτούμενες διατυπώσεις δημοσιότητας για τον διενεργηθέντα στις 29.8.2011 επαναληπτικό διαγωνισμό, ο οποίος συνιστά νέο και αυτοτελή διαγωνισμό (βλ. σκ. IV), απορριπτομένου ως αβασίμου του περί του αντιθέτου σχετικού ισχυρισμού του αιτούντος Δήμου, ενώ σε κάθε περίπτωση η πρόβλεψη στην διακήρυξη του αρχικού διαγωνισμού για ορισμό νέας ημερομηνίας διαγωνισμού από την αναθέτουσα αρχή σε περίπτωση μη υποβολής προσφοράς, δεν περιεβλήθη των απαιτούμενων διατυπώσεων δημοσιότητας, αφού δεν περιελήφθη στην αποσταλείσα στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, περίληψη (βλ. σκ. ΙΙΙ). Εξάλλου, η διάταξη του άρθρου 22 παρ. 1 του Κώδικα Δημοσίων Έργων (βλ. ν. 3669/2008) και οι σχετικές διατάξεις των εγκριθεισών προτύπων διακηρύξεων δημοσίων έργων και μελετών, με τις οποίες επιτρέπεται η μετάθεση της ημερομηνίας του αρχικού διαγωνισμού χωρίς εκ νέου τήρηση των διατυπώσεων δημοσιότητας, δεν εφαρμόζονται σε διαδικασίες ανάθεσης με αντικείμενο την παροχή υπηρεσιών, όπως εν προκειμένω η μεταφορά μαθητών, απορριπτομένων ως αβασίμων των σχετικών ισχυρισμών του αιτούντος. iii) Οι ως άνω υπό στοιχ. i και ii νομικές πλημμέλειες, κατά την πλειοψηφήσασα στο Τμήμα άποψη, δεν επηρέασαν ουσιωδώς το αποτέλεσμα της ελεγχόμενης φάσης της διαγωνιστικής διαδικασίας, όπως βασίμως προβάλλεται από τον αιτούντα Δήμο, καθώς οι στόχοι της ελλείπουσας δημοσίευσης περίληψης της διακήρυξης τόσο του αρχικού όσο και του επαναληπτικού διαγωνισμού, ήτοι η επίτευξη διαφάνειας και του μέγιστου δυνατού ανταγωνισμού στο πλαίσιο του διαγωνισμού επιτεύχθηκαν σε ικανοποιητικό βαθμό, δεδομένου ότι τα τεύχη του διαγωνισμού παρέλαβαν δεκατέσσερις (14) ενδιαφερόμενοι. Εξάλλου, αφενός η παράλειψη δημοσίευσης περίληψης της διακήρυξης του αρχικού διαγωνισμού στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως δεν επηρέασε ουσιωδώς την ανάπτυξη του ανταγωνισμού στην υπό κρίση διαγωνιστική διαδικασία, ενόψει και της δημοσίευσης αυτής τόσο στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο και στον εγχώριο ημερήσιο τύπο και αφετέρου, ως προς την δεύτερη ως άνω πλημμέλεια, στην αρχική διακήρυξη προβλεπόταν ότι υπήρχε δυνατότητα διενέργειας επαναληπτικού διαγωνισμού σε καθορισμένη ημερομηνία, με τους ίδιους όρους, γεγονός το οποίο θα μπορούσε οποιοσδήποτε να πληροφορηθεί είτε με την αναζήτηση αυτούσιας της διακηρύξεως είτε με την ανάγνωση αυτής από την ιστοσελίδα του Δήμου. Συνακόλουθα, η κρινόμενη αίτηση πρέπει κατά το μέρος αυτό να γίνει δεκτή. Μειοψήφησε η Σύμβουλος Βασιλική Ανδρεοπούλου, η οποία διατύπωσε την άποψη ότι οι ως άνω πλημμέλειες είναι ουσιώδεις, αφού συνιστούν παραβάσεις ουσιώδους τύπου της διαδικασίας, που καθιστούν μη νόμιμη τη διαδικασία διεξαγωγής του ελεγχόμενου διαγωνισμού, σε κάθε δε περίπτωση επηρέασαν ουσιωδώς το αποτέλεσμα της διαγωνιστικής διαδικασίας, δεδομένου ότι κατά τον διενεργηθέντα στις 29.8.2011 επαναληπτικό διαγωνισμό υπεβλήθη προσφορά μόνο από την εταιρεία «.... Ο.Ε.» για μέρος μόνο των προκηρυχθέντων δρομολογίων και, ως εκ τούτου, δεν αναπτύχθηκε επαρκής ανταγωνισμός. iv) Επιπροσθέτως, ως προς την τρίτη πλημμέλεια που διαπίστωσε το Κλιμάκιο, η οποία αφορά στις τιμές κατακύρωσης των δρομολογίων που ανατέθηκαν κατά τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης στην εταιρεία με την επωνυμία «....Ε.Π.Ε.», η υπέρβαση της προϋπολογισθείσας δαπάνης, ανεξαρτήτως της νομιμότητας της αιτιολόγησής της, κατά την κρατήσασα άποψη συνιστά, ενόψει του ύψους της (49% περίπου), μη νόμιμη ουσιώδη τροποποίηση των όρων της διακήρυξης, καθόσον, εάν ήταν γνωστή στο πλαίσιο της αρχικής διαγωνιστικής διαδικασίας, θα επέτρεπε τη συμμετοχή στη διαδικασία και άλλων διαγωνιζομένων (βλ. σκ. V), απορριπτομένου ως αλυσιτελούς του ισχυρισμού του αιτούντος ότι η ως άνω υπέρβαση της προϋπολογισθείσας δαπάνης ήταν πλήρως αιτιολογημένη. Μειοψήφησε η Σύμβουλος Χριστίνα Ρασσιά, η οποία διατύπωσε την άποψη ότι η ως άνω υπέρβαση της προϋπολογισθείσας δαπάνης δεν συνιστά ουσιώδη τροποποίηση των όρων της διακήρυξης αντικείμενη στο άρθρο 25 του π.δ. 60/2007, δεδομένου ότι η περιλαμβανόμενη στην ανωτέρω Τεχνική Έκθεση της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών και Περιβάλλοντος του Δήμου αιτιολογία της εν λόγω υπέρβασης είναι νόμιμη και επαρκής και, συνεπώς, θα πρέπει να γίνει δεκτός ο σχετικός προβαλλόμενος λόγος του αιτούντος (βλ. Ελ. Συν. VI Τμ. 134, 704, 706, 2837, 3038, 3149/2010, 3, 4, 3559/2009). Πλην όμως η γνώμη αυτή δεν εκράτησε. Τέλος, δεν δικαιολογείται η αναγνώριση συγγνωστής

Δημόσια έργα.Βελτίωση προσφοράς.(...) Συνεπώς, η, μετά το πέρας της διαγωνιστικής διαδικασίας, τροποποίηση των όρων που περιέχονται στα συμβατικά τεύχη, με την κατακυρωτική απόφαση ή το ιδιωτικό συμφωνητικό, θα είχε ως αποτέλεσμα την αλλοίωση των όρων του διαγωνισμού και θα συνεπαγόταν την παραβίαση των αρχών της διαφάνειας    και της ίσης μεταχείρισης των υποψηφίων (πρβλ. απόφ. ΔΕΚ της 29.4.2004 στην υπόθ. 496/1999, σκ. 82). Υπό το πρίσμα αυτό θα πρέπει να ερμηνευθούν και οι διατάξεις του ν. 3669/2008 - οι οποίες, πάντως, σιωπούν ως προς το ζήτημα της δυνατότητας βελτιώσεων της προσφοράς και έγκρισης των βελτιώσεων αυτών με την κατακυρωτική απόφαση- και, συνεπώς, θα πρέπει να γίνει δεκτό ότι δυνατότητα τροποποίησης –έστω και υπό τη μορφή βελτιώσεων της προσφοράς του αναδόχου, που φαίνονται καταρχήν επωφελείς για τα συμφέροντα της αναθέτουσας αρχής- των όρων που περιέχονται στα συμβατικά τεύχη, με την κατακυρωτική απόφαση ή το ιδιωτικό συμφωνητικό, δεν παρέχεται εκ του νόμου. Η ερμηνεία αυτή ενισχύεται και από το γεγονός ότι η δυνατότητα βελτιώσεων της προσφοράς και η αντίστοιχη δυνατότητα έγκρισης τέτοιων βελτιώσεων από την αναθέτουσα αρχή, που προβλεπόταν από τις σχετικές διατάξεις στην αρχική τους μορφή (άρθρο 24 παρ. 1 του π.δ. 609/1985, ΦΕΚ Α΄ 223), περιορίστηκε, στη συνέχεια, (με το άρθρο 13 του π.δ. 218/1999, ΦΕΚ Α΄ 187), μόνο στις περιπτώσεις ανάθεσης της σύμβασης με διαπραγμάτευση (απευθείας ανάθεση), εν τέλει δε καταργήθηκε (δεν επαναλήφθηκε) με τις διατάξεις του άρθρου 2 του ν. 3263/2004 (ΦΕΚ Α΄ 179). Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, είναι μη νόμιμη η κατακυρωτική των αποτελεσμάτων διαγωνισμού δημοσίου έργου απόφαση, με την οποία εγκρίνεται βελτιωμένη η αρχική προσφορά του αναδόχου, Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις (υπό II), το Κλιμάκιο κρίνει ότι αβασίμως υποστηρίζει η Επίτροπος ότι, ενόψει των παρατηρήσεων της Επιτροπής του διαγωνισμού, όπως αυτές διατυπώθηκαν στα από 27.5.2014 και 3.6.2014 πρακτικά της, η Οικονομική Επιτροπή του Δήμου ..... έπρεπε να μη εγκρίνει  το αποτέλεσμα των επίμαχων διαγωνισμών, διότι, όπως εκτέθηκε ανωτέρω, η ακύρωση του διαγωνισμού αποτελεί ευχέρεια και όχι υποχρέωση του οργάνου αυτού. Περαιτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εκτέλεση επιπλέον εργασιών από τις προβλεπόμενες στα συμβατικά τεύχη, ήτοι η κατασκευή επιπλέον 300 m2 ασφαλτοτάπητα στους δρόμους, που επρόκειτο να εκτελεσθούν τα έργα «Συντήρηση - ασφαλτόστρωση οδού προς παραλία .....» και «Ασφαλτόστρωση οδών οικισμού .....», συνιστά βελτίωση των αντίστοιχων προσφορών του αναδόχου, οι οποίες μη νομίμως εγκρίθηκαν με τις 74 και 75/4.8.2014 αποφάσεις της Οικονομικής Επιτροπής, με τις οποίες κατακυρώθηκε το αποτέλεσμα των οικείων διαγωνισμών, είναι δε μη νόμιμες και οι βάσει των αποφάσεων αυτών συναφθείσες συμβάσεις.

Περίληψη της αποφάσεως Προσέγγιση των νομοθεσιών — Διαδικασίες συνάψεως δημόσιων συμβάσεων υπηρεσιών — Οδηγία 92/50 — Σύναψη των συμβάσεων (Οδηγία 92/50 του Συμβουλίου, άρθρο 29, πρώτο εδάφιο, στοιχεία ε΄ και στ΄) Το άρθρο 29, πρώτο εδάφιο, στοιχεία ε΄ και στ΄, της οδηγίας 92/50, για τον συντονισμό των διαδικασιών συνάψεως δημόσιων συμβάσεων υπηρεσιών, παρέχει στα κράτη μέλη την ευχέρεια να αποκλείουν από διαγωνισμό κάθε υποψήφιο ο οποίος δεν έχει εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του όσον αφορά την καταβολή των εισφορών κοινωνικής ασφαλίσεως και την πληρωμή των φόρων και τελών, σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία. Η διάταξη αυτή δεν απαγορεύει εθνική κανονιστική ρύθμιση ή διοικητική πρακτική σύμφωνα με την οποία ο παρέχων υπηρεσίες που, κατά την ημερομηνία λήξεως της προθεσμίας για την υποβολή των αιτήσεων συμμετοχής στον διαγωνισμό, δεν έχει εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του όσον αφορά τις οφειλές εισφορών κοινωνικής ασφαλίσεως και φόρων και τελών διά της πλήρους καταβολής των αντιστοίχων ποσών, μπορεί να τακτοποιήσει τις εκκρεμότητές του εκ των υστέρων – δυνάμει μέτρων φορολογικής αμνηστίας ή επιείκειας του κράτους ή – δυνάμει διοικητικού διακανονισμού για τη σταδιακή αποπληρωμή ή την ελάφρυνση των χρεών ή – με την άσκηση διοικητικής ή ένδικης προσφυγής, υπό την προϋπόθεση ότι θα αποδείξει, εντός της προθεσμίας που τάσσεται από την εθνική κανονιστική ρύθμιση ή διοικητική πρακτική, ότι έτυχε του ευεργετήματος τέτοιων μέτρων ή τέτοιου διακανονισμού, ή ότι άσκησε τέτοια προσφυγή εντός αυτής της προθεσμίας. Συγκεκριμένα, το άρθρο 29 της οδηγίας δεν επιχειρεί να επιβάλλει ομοιομορφία σε κοινοτικό επίπεδο ως προς την εφαρμογή των διαλαμβανομένων σ’ αυτή λόγων αποκλεισμού, στο μέτρο που τα κράτη μέλη έχουν την ευχέρεια να μην εφαρμόσουν καθόλου αυτούς τους λόγους αποκλεισμού ή ακόμη να τους ενσωματώσουν στην εθνική κανονιστική ρύθμιση με βαθμό αυστηρότητας που μπορεί να διαφέρει κατά περίπτωση. Σε αυτό το πλαίσιο, τα κράτη μέλη έχουν την εξουσία να καταστήσουν πιο ελαστικά ή πιο ευέλικτα τα κριτήρια του άρθρου 29 της οδηγίας. Στους εθνικούς κανόνες εναπόκειται, επομένως, να προσδιορίσουν το περιεχόμενο των εν λόγω υποχρεώσεων, καθώς και τις προϋποθέσεις εκπληρώσεώς τους. Εναπόκειται, επίσης, στους εθνικούς κανόνες να καθορίσουν μέχρι ποιου χρονικού σημείου ή εντός ποιας προθεσμίας πρέπει οι ενδιαφερόμενοι να έχουν καταβάλει τις αντίστοιχες των υποχρεώσεών τους οφειλές ή να αποδείξουν ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις μιας εκ των υστέρων τακτοποιήσεως. Πάντως, οι αρχές της διαφάνειας και της ίσης μεταχειρίσεως επιβάλλουν να καθορίζεται αυτή η προθεσμία με απόλυτη βεβαιότητα και να δημοσιοποιείται, έτσι ώστε οι ενδιαφερόμενοι να μπορούν να γνωρίζουν επακριβώς τις απαιτήσεις της διαδικασίας και να έχουν την πεποίθηση ότι οι ίδιες απαιτήσεις ισχύουν για όλους τους διαγωνιζομένους. Εξάλλου, απλώς και μόνον η έναρξη καταβολής στο δεδομένο χρονικό σημείο ή η απόδειξη της προθέσεως καταβολής, ή ακόμη η απόδειξη της χρηματοπιστωτικής ικανότητας τακτοποιήσεως πέραν του σημείου αυτού δεν είναι δυνατό να αρκούν. (βλ. σκέψεις 23-24, 31-33, 40 και διατακτ.)