Παροχή υπηρεσιών σίτισης χρονικής διάρκειας ενενήντα (90) ημερών για τους πρόσφυγες και μετανάστες στο ... της Δομής Φιλοξενίας ... στη θέση «...» με προϋπολογισμό 293.017,70€ χωρίς ΦΠΑ

Εξώδικος συμβιβασμος:Ζητείται παραδεκτώς η ανάκληση της 108/2017 πράξης του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο IV Τμήμα(...)Με δεδομένα τα ανωτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι δεν συντρέχει λόγος να αποστεί από όσα δέχθηκε το Κλιμάκιο με την ανωτέρω πράξη του. Περαιτέρω, ως προς τους ισχυρισμούς που προβάλλονται με την αίτηση ανάκλησης, κρίνει τα εξής: α) Απορριπτέος τυγχάνει ο ισχυρισμός του αιτούντος ότι προσέφυγε στις ως άνω αναθέσεις, διότι συνέτρεχαν λόγοι επείγουσας ανάγκης, που οφείλονταν σε απρόβλεπτες καταστάσεις και ότι σε κάθε περίπτωση το νοσοκομείο ενήργησε καλοπίστως και χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων, διότι, όπως αναφέρθηκε ανωτέρω (βλ. σκεψ. VI), με την 52/2012 πράξη του Τμήματος, η κρίση της οποίας δεν έχει ανατραπεί και ως εκ τούτου δεσμεύει τη Διοίκηση (βλ. σκέψ. III), έγινε δεκτό ότι οι παρατάσεις της από 15.5.2008 σύμβασης για το χρονικό διάστημα από 19.5.2010 και εντεύθεν είναι μη νόμιμες, ενώ το ίδιο ισχύει και υπό την εκδοχή ότι αυτές συνιστούν αυτοτελείς και ανεξάρτητες της προηγούμενης συμβατικής σχέσης των μερών απευθείας αναθέσεις. Σε κάθε δε περίπτωση και τα επικαλούμενα από το αιτούν περιστατικά δεν συνιστούν λόγους επείγοντος οφειλόμενους σε απρόβλεπτες περιστάσεις, που θα μπορούσαν να δικαιολογήσουν την απευθείας ανάθεση των ως άνω υπηρεσιών, αφού δεν προκύπτει ότι το αιτούν προέβη εγκαίρως, ως όφειλε, ήτοι πριν από την λήξη των επιτρεπόμενων και αρχικώς συμφωνηθέντων παρατάσεων, στις εκ του νόμου προβλεπόμενες ενέργειες για τη νόμιμη ανάθεση των υπηρεσιών φύλαξης, αφού προκήρυξε το σχετικό διαγωνισμό στις 28.5.2010, ήτοι μετά τη λήξη, στις 18.5.2010, της νόμιμης παράτασης της αρχικής σύμβασης, ενώ ο ορισμός νέας Διοικήτριας, στις 4.5.2010, δεν συνιστά απρόβλεπτο γεγονός κατά το νόμο, το οποίο να δικαιολογεί την μέχρι την ως άνω ημερομηνία αδράνεια του αιτούντος. β) Ο ισχυρισμός ότι η εντελλόμενη δαπάνη είναι νόμιμη, κατά το μέρος που αφορά το διάστημα από 1.5.2010 έως 18.5.2010, είναι ομοίως απορριπτέος, διότι, όπως ορθώς κρίθηκε με την πράξη του Κλιμακίου, αιτία έκδοσης των επίμαχων χρηματικών ενταλμάτων είναι ο εξώδικος συμβιβασμός, σύμφωνα με τους όρους του οποίου η συμφωνία παραίτησης από την αγωγή της αναδόχου προϋποθέτει εξόφληση του συνόλου του αιτηθέντος με την εν λόγω αγωγή ποσού και όχι μέρους αυτού. γ) Περαιτέρω, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις ΙΙΙ και V, εφόσον η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη, κατά τα κριθέντα με την 52/2012 πράξη του IV Τμήματος, χωρίς ακολούθως η εν λόγω κρίση να ανατραπεί και χωρίς μάλιστα να προκύπτει η έκδοση θετικής για την προαναφερόμενη εταιρεία, τελεσίδικης απόφασης του αρμόδιου δικαστηρίου που να αφορά τις συγκεκριμένες παρατάσεις, η επίμαχη δαπάνη δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της διάταξης του άρθρου 4 του ν. 4132/2013, η οποία δεν συνιστά, ούτως ή άλλως, νομιμοποιητική διάταξη, αλλά αποσκοπεί απλώς στην τακτοποίηση των υφιστάμενων μέχρι 31.12.2011 δημοσιονομικών εκκρεμοτήτων των νοσοκομείων προς τρίτους. δ) Όπως έγινε δεκτό ανωτέρω, το Ελεγκτικό Συνέδριο, το οποίο κατά τον προληπτικό έλεγχο των δαπανών δικαιούται να εξετάζει παρεμπιπτόντως, με την επιφύλαξη τυχόν ύπαρξης δεδικασμένου, τόσο τη νομιμότητα των διοικητικών πράξεων στις οποίες οι εν λόγω δαπάνες στηρίζονται, όσο και το υπαρκτό, κατά το ουσιαστικό δίκαιο, της απαίτησης, σε εξόφληση της οποίας οι δαπάνες αυτές εντέλλονται (βλ. σκεψ. ΙΙΙ), έκρινε, με την 52/2012 πράξη του IV Τμήματος, ότι οι παρατάσεις της αρχικής σύμβασης από 19.5.2010 και εντεύθεν είναι μη νόμιμες. Οι δε επικαλούμενες 161/2011 και 153/2016 αποφάσεις του Διοικητικού Εφετείου Λάρισας, που εκδόθηκαν επί αγωγών που άσκησε η Γεωργία Περιστέρη κατά του Νοσοκομείου, δεν ασκούν έννομη επιρροή επί της συγκεκριμένης υπόθεσης, καθώς αφορούν σε διαφορετικές (97/2004 και 200/2006) συμβάσεις παροχής υπηρεσιών φύλαξης, που έχει συνάψει το αιτούν με την ανωτέρω και ως εκ τούτου δεν απορρέει από αυτές δεδικασμένο που δεσμεύει το Ελεγκτικό Συνέδριο. Συνεπώς, εφόσον η αιτία του εξώδικου συμβιβασμού πάσχει ως ερειδόμενη σε μη νόμιμη παράταση σύμβασης, γεγονός το οποίο το αιτούν γνώριζε ήδη από το έτος 2012, δεν μπορεί να αναγνωριστεί ότι τα όργανά του συγγνωστώς υπέλαβαν ότι μπορούσαν να προβούν στη σύναψη του επίμαχου συμβιβασμού. Απορρίπτει την αίτηση.​

Υπηρεσίες φύλαξης:Μη νόμιμη η καταβολή αμοιβής από Νοσοκομείο σε ιδιωτική εταιρεία για την παροχή υπηρεσιών φύλαξης σε εκτέλεση σύμβασης, καθόσον: α) μη νομίμως το Νοσοκομείο προσέφυγε στην εξαιρετική διαδικασία της απευθείας ανάθεσης των επίμαχων υπηρεσιών, αφενός μεν διότι η ανάθεση υπερβαίνει το όριο των 20.000 ευρώ (πλέον ΦΠΑ), μέχρι του οποίου επιτρέπεται η άνευ ειδικών λόγων προσφυγή στην εξαιρετική αυτή διαδικασία, αφετέρου δε διότι δεν προκύπτει η συνδρομή έκτακτων και απρόβλεπτων περιστάσεων μη οφειλόμενων σε υπαιτιότητα του Νοσοκομείου και β) κατά παράβαση του άρθρου 27 παρ. 11 του ν. 3867/2010 αποφασίσθηκε η απευθείας ανάθεση των ανωτέρω υπηρεσιών χωρίς προηγούμενη έγκριση σκοπιμότητας του αρμοδίου οργάνου. (Ανακλήθηκε με την 80/2015 Πράξη του IV Τμήματος)

ΕΡΓΑΣΙΕΣ – ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ:Μη νόμιμη η καταβολή αμοιβής από Νοσοκομείου σε εταιρεία για την παροχή υπηρεσιών υποστήριξης εφαρμογών λογισμικού,  σε εκτέλεση  ετήσιας σύμβασης διότι αποφασίσθηκε η απευθείας ανάθεση  με απόφαση Δ.Σ., χωρίς να  προηγηθεί η σχετική έγκριση της αρμόδιας Υγειονομικής Περιφέρειας (άρθρο 10 του ν. 3730/2008), αφού λόγω συνολικού ύψους της συμβατικής δαπάνης δεν είναι εφαρμοστέες, ούτε οι μεταγενέστερες διατάξεις του άρθρου 27 παρ. 11 του ν. 3867/2010, και επίσης η απόφαση ανάληψης υποχρέωσης δεν περιλαμβάνει το ποσό της συνολικής επιβάρυνσης.

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Με δεδομένα αυτά, .. το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι ελεγχόμενες δαπάνες είναι μη νόμιμες κατά παροδοχή και των δύο λόγων διαφωνίας. Και τούτο διότι, πρώτον, ερείδονται σε μη νόμιμες απευθείας αναθέσεις των επίμαχων υπηρεσιών, το μεν διότι η ετήσια δαπάνη για την κάλυψη των αναγκών του Νοσοκομείου σε υπηρεσίες σίτισης και ασφάλειας υπερβαίνει για κάθε είδος υπηρεσίας το όριο των 20.000 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., μέχρι του οποίου επιτρέπεται η, άνευ ειδικών λόγων, προσφυγή στην εξαιρετική αυτή διαδικασία, το δε διότι, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει η συνδρομή έκτακτων γεγονότων οφειλομένων σε απρόβλεπτες περιστάσεις για τα οποία δεν φέρει υπαιτιότητα το Νοσοκομείο τα οποία κατέστησαν αδύνατη τη διενέργεια και την ολοκλήρωση διαγωνιστικής διαδικασίας.(..)στην συγκεκριμένη περίπτωση, τα αρμόδια όργανα του Νοσοκομείου ενήργησαν κατά τον συγκεκριμένο τρόπο όχι από πρόθεση καταστρατήγησης των σχετικών διατάξεων εστάλη ταχυδρομικώς στο Νοσοκομείο, ομοίως, μετά την υπογραφή των επίμαχων συμβάσεων, κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα αυτού ενήργησαν χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των κείμενων διατάξεων και συνεπώς τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα μπορούν, κατ’ εξαίρεση, να θεωρηθούν λόγω συγγνωστής πλάνης.

Με την προδικαστική προσφυγή η προσφεύγουσα ζητά να ακυρωθούν: α) η απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής της αναθέτουσας αρχής με αριθμό ***/2023 και με θέμα: «Έγκριση πρακτικών ηλεκτρονικής αποσφράγισης, αξιολόγησης τεχνικών προσφορών και αξιολόγησης οικονομικών προσφορών και ανάδειξης των προσωρινών μειοδοτών για την ‘Παροχή γευμάτων σίτισης μαθητών Μουσικού Σχολείου ***** Σχολικού Έτους 2023-2024» και β) την απόφαση του ίδιου παραπάνω οργάνου με αριθμό 148/2023 και με θέμα: «Έγκριση πρακτικού ελέγχου δικαιολογητικών κατακύρωσης του ανοικτού ηλεκτρονικού διαγωνισμού για την ‘Παροχή γευμάτων σίτισης μαθητών Μουσικού Σχολείου ***** Σχολικού Έτους 2023-2024’, προϋπολογισμού 115.500,00 χωρίς ΦΠΑ. (Αριθμός Διακήρυξης *****/02-05-2023)», των συμπροσβαλλόμενων πρακτικών της Επιτροπής διαγωνισμού, καθώς επίσης και κάθε άλλης συναφούς πράξης ή παράλειψης των οργάνων της αναθέτουσας αρχής, κατά το μέρος που έγινε δεκτή η προσφορά της **** Ο.Ε.. 

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑΣ:Η ελεγχόμενη δαπάνη ερείδεται σε μη νόμιμη απευθείας ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών καθαριότητας, το μεν διότι η ετήσια δαπάνη για την κάλυψη των αναγκών του Νοσοκομείου για τις εν λόγω υπηρεσίες πάγιου και διαρκούς χαρακτήρα υπερβαίνει το όριο των 20.000,00 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α..το δε διότι από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει η συνδρομή απρόβλεπτων περιστάσεων, συναρτώμενων με έκτακτα γεγονότα μη οφειλόμενα σε υπαιτιότητα των αρμοδίων οργάνων,.(..)Περαιτέρω, ως προς τον δεύτερο λόγο διαφωνίας, το Κλιμάκιο καταρχάς κρίνει ότι η προβαλλόμενη από την Επίτροπο έλλειψη έγκρισης σκοπιμότητας δεν δύναται να βρει έρεισμα στην επικαλούμενη διάταξη του άρθρου 27 παρ. 11 του ν. 3867/2010, καθόσον δεν καθιερώθηκε από την εν λόγω διάταξη υποχρέωση των Νοσοκομείων να ζητούν έγκριση σκοπιμότητας από άλλο όργανο στην περίπτωση που η δαπάνη των υπό ανάθεση προμηθειών ή υπηρεσιών υπερέβαινε το ποσό των 45.000,00 ευρώ ούτε στις διατάξεις του ν. 3329/2005 περί παροχής έγκρισης σκοπιμότητας, αφού αυτές δεν τυγχάνουν εφαρμογής στη διενέργεια προμηθειών ή παροχή υπηρεσιών που εμπίπτουν στο ρυθμιστικό πεδίο του ν. 3580/2007.(..)Τέλος, η επίμαχη δαπάνη δεν δύναται να θεωρηθεί νόμιμη, κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 37 του ν. 4238/2014, όπως το άρθρο αυτό αντικαταστάθηκε με το άρθρο έκτο παρ. 2 β΄ του νόμου 4432/2016, καθόσον δεν αποδείχθηκε από τον ελεγχόμενο φορέα η συνδρομή των προϋποθέσεων εφαρμογής της, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη IV της παρούσας. Ειδικότερα, ενόψει του γεγονότος ότι το ίδιο το Νοσοκομείο ορίστηκε ως φορέας διεξαγωγής διαγωνισμού για τις δικές του ανάγκες στο πλαίσιο του Π.Π.Υ.Υ. 2014, δεν συντρέχει περίπτωση καθυστερήσεων στην ολοκλήρωση των διαδικασιών κεντρικού προγραμματισμού των υπηρεσιών της Ε.Π.Υ., λόγω των οποίων δεν μπόρεσε να δρομολογηθεί εγκαίρως η σχετική διαγωνιστική διαδικασία, ούτε τίθεται εν προκειμένω ζήτημα καθυστερήσεων κατά την εξέλιξη της διαγωνιστικής διαδικασίας που όφειλε να διενεργήσει, λόγω της άσκησης ενδίκων μέσων εκ μέρους των διαγωνιζομένων

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα: 1) ..μη νομίμως εγκρίθηκε αναδρομικώς η παράταση της .. αρχικής σύμβασης μεταξύ του Νοσοκομείου και της φερόμενης ως δικαιούχου του ελεγχόμενου χρηματικού εντάλματος εταιρείας ... Και τούτο διότι, δυνατότητα τέτοιας παράτασης δεν προβλεπόταν από σχετικό συμβατικό όρο αυτής ούτε η σχετική εγκριτική απόφαση του Δ.Σ. του Νοσοκομείου δύναται, ως διοικητική πράξη, να αναπτύξει αναδρομική ισχύ..(...).2) .. μη νομίμως εκδόθηκαν και αναρτήθηκαν στη ΔΙΑΥΓΕΙΑ οι οικείες ..αποφάσεις δημοσιονομικής δέσμευσης, σε χρονικό διάστημα μεταγενέστερο της παροχής των επίμαχων υπηρεσιών. 3) ..οι επίμαχες υπηρεσίες, οι οποίες υπερβαίνουν το όριο των 45.000 ευρώ, ανατέθηκαν κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 27 παρ. 11 του ν. 3867/2010, χωρίς να προηγηθεί της ανάθεσης αυτής η έγκριση σκοπιμότητας.4) Η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και για τον επίσης βασίμως προβαλλόμενο λόγο ότι η επίμαχη ανάθεση δεν υποβλήθηκε στον έγγραφο τύπο.(..)μετά και από συνεκτίμηση της ιδιαίτερης φύσης των ανατεθεισών υπηρεσιών που αφορούν στην καθαριότητα χειρουργείων, το Κλιμάκιο κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του Νοσοκομείου πεπλανημένως, πλην συγγνωστώς, και χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των κείμενων διατάξεων προέβησαν στην ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών καθαριότητας, προκειμένου να καλύψουν τις εξ αντικειμένου επιτακτικές ανάγκες διασφάλισης της δημόσιας υγείας.(συγγνωστή πλάνη)

Καταβολή ποσού  ως αμοιβή για την παροχή υπηρεσιών συντήρησης των ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων.(...)Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, η ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών συντήρησης ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού δεν είναι νόμιμη, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από τον Επίτροπο, δεδομένου ότι δεν προηγήθηκε της διαδικασίας ανάθεσής τους η έκδοση της προβλεπόμενης, στη διάταξη του άρθρου 50 παρ. 10 του ν. 3370/2005, απόφασης του Υπουργού Υγείας. Αβασίμως δε προβάλλεται από το Νοσοκομείο ότι η διάταξη αυτή δεν τυγχάνει εφαρμογής μετά τη θέσπιση των διατάξεων του άρθρου 27 παρ. 11 του ν. 3867/2010, με τις οποίες δίδεται η δυνατότητα στους φορείς του άρθρου 9 του ν. 3580/2007 να αναθέτουν υπηρεσίες μέχρι του ποσού των 45.000,00 ευρώ, χωρίς προηγούμενη έγκριση σκοπιμότητας, όπως εν προκειμένω, που η επίμαχη σύμβαση είχε προϋπολογισθείσα δαπάνη 45.000,00 (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ).(...)Εξάλλου, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από τον Επίτροπο, η ελεγχόμενη δαπάνη δεν δύναται να νομιμοποιηθεί κατ’ εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 37 του ν. 4238/2014, διότι η διαπιστωθείσα πλημμέλεια  της  έλλειψης της υπουργικής απόφασης του άρθρου 50 παρ. 10 του ν. 3370/2005 δεν εμπίπτει στο πεδίο ρύθμισης της εν λόγω διάταξης, ενώ σε κάθε περίπτωση δεν αποδεικνύεται ούτε ότι συντρέχουν εν προκειμένω οι προαναφερθείσες  προϋποθέσεις εφαρμογής της (βλ. σκέψη IV) τόσο ως προς τα προβλεπόμενα ζητήματα των καθυστερήσεων των οικείων διαδικασιών ανάθεσης όσο και ως προς την υποχρέωση της μη υπέρβασης της οριζόμενης στην εν λόγω διάταξη τιμής των επίμαχων υπηρεσιών.

Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας:..μη νομίμως παρατάθηκε η αριθμ. 162/2015 αρχική σύμβαση δίμηνης διάρκειας μεταξύ του Νοσοκομείου και της φερόμενης ως δικαιούχου του ελεγχόμενου χρηματικού εντάλματος εταιρείας. Και τούτο διότι, δυνατότητα τέτοιας παράτασης δεν προβλεπόταν από σχετικό συμβατικό όρο αυτής. Ειδικότερα, αβάσιμα υποστηρίζει το Νοσοκομείο ότι η παράταση της συμβατικής διάρκειας της αρχικής σύμβασης βρίσκει έρεισμα στη διάταξη του άρθρου 9 της 162/2015 σύμβασης «Η σύμβαση μπορεί να τροποποιηθεί όταν συμφωνήσουν γι’ αυτό τα συμβαλλόμενα μέρη. Οποιαδήποτε όμως τροποποίηση των όρων της παρούσας σύμβασης δύναται να γίνει μόνο εγγράφως και θα υπογράφεται και από τους δύο συμβαλλομένους (…)». (..)Κατά τον ομοίως βασίμως προβαλλόμενο δεύτερο λόγο διαφωνίας, μη νομίμως εκδόθηκε και αναρτήθηκε στη ΔΙΑΥΓΕΙΑ η οικεία 639/8.3.2016 απόφαση δημοσιονομικής δέσμευσης, δηλαδή σε χρονικό διάστημα μεταγενέστερο της υπογραφής της οικείας σύμβασης και παροχής των επίμαχων υπηρεσιών.(..)Κατά την κρατήσασα στο Κλιμάκιο γνώμη, κατά τον βασίμως προβαλλόμενο από την Επίτροπο τρίτο λόγο, οι επίμαχες υπηρεσίες, οι οποίες υπερβαίνουν το όριο των 45.000 ευρώ, ανατέθηκαν κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 27 παρ. 11 του ν. 3867/2010 χωρίς να προηγηθεί της ανάθεσης αυτής έγκριση σκοπιμότητας..Συνακόλουθα, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη για όλους τους προβαλλόμενους από την Επίτροπο λόγους. Περαιτέρω, όμως, συνεκτιμώντας την ιδιαίτερη φύση των ανατεθεισών υπηρεσιών που συνίστανται στην καθαριότητα χειρουργείων, το Κλιμάκιο κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του φορέα έδρασαν χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των κείμενων διατάξεων αλλά προκειμένου να καλύψουν τις εξ αντικειμένου επιτακτικές ανάγκες διασφάλισης της δημόσιας υγείας. Συνεπώς, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης.​