ΚΑΤΑΛΟΓΙΣΜΟΙ:ζητείται η ακύρωση της ... πράξης του Γενικού Γραμματέα Έρευνας και Τεχνολογίας του Υπουργείου Ανάπτυξης, με την οποία η εκκαλούσα καταλογίσθηκε με το ποσό των 6.430 ευρώ, που φέρεται να της είχε καταβληθεί αχρεωστήτως, από κοινοτικούς και εθνικούς πόρους, στο πλαίσιο του Υποέργου «Κατασκευή μαρμάρινων αντικειμένων από μαρμαρόσκονη με καινοτομικές μεθόδους» της Πράξης «Διεθνής Συνεργασία στη Βιομηχανική Έρευνα και Δραστηριότητες Ανάπτυξης σε Προ-ανταγωνιστικό Στάδιο - 2003» του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα 2000 - 2006».(...)Και αυτό διότι, ..., η ΓΓΕΤ είχε εξ αρχής λάβει γνώση της προηγούμενης απασχόλησης της εν λόγω συμβασιούχου, διά του συνυποβληθέντος με την πρόταση της «… Α.Ε.» βιογραφικού της σημειώματος, και, μολονότι αυτή κακώς, κατά την προσβαλλόμενη πράξη, φέρεται να είχε δηλωθεί στην κατηγορία του «νέου προσωπικού», ενέκρινε την αναλογούσα στην εν λόγω κατηγορία επιχορήγηση της αμοιβής της, με συνέπεια, στο μέτρο που ούτε στο π.δ. 274/200, ούτε στον Οδηγό Εφαρμογής ρητώς διευκρινιζόταν εάν στο ήδη απασχολούμενο προσωπικό περιλαμβανόταν και εκείνο, όχι με μισθωτή σχέση, όπως υπονοεί η αναφορά του άρθρου 2 παρ. 3 του π.δ/τος αυτού σε εργοδοτικές ασφαλιστικές εισφορές, αλλά με συμβάσεις έργου, να δικαιολογείται η πεποίθηση της εκκαλούσας ότι η Υπηρεσία δεν θα αποστεί από την εγκριτική απόφαση και θα της καταβάλει την επιχορήγηση που, σύμφωνα με την απόφαση αυτή, εδικαιούτο. Ακυρώνει την ... καταλογιστική πράξη του Γενικού Γραμματέα Έρευνας και Τεχνολογίας του Υπουργείου Ανάπτυξης.

ΕΛΛΕΙΜΜΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΔΗΜΟΥ:Υπό τα ανωτέρω δεδομένα και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη νομική σκέψη που προηγήθηκε, η προσβαλλόμενη πράξη, όσον αφορά στον καταλογισμό του εκκαλούντος, δεν διαλαμβάνει επαρκή και πλήρη αιτιολογία. Ειδικότερα, δεν διαλαμβάνει αφενός μεν τη νομική αιτία για την οποία καθίσταται στη συγκεκριμένη περίπτωση ο ανωτέρω υπόλογος και, συνακόλουθα, υποκείμενο καταλογισμού, αφετέρου δε την ιστορική αιτία, ήτοι συγκεκριμένες πράξεις ή παραλείψεις του που να τελούν σε αιτιώδη συνάφεια με το διαπιστωθέν στην επίμαχη διαχείριση έλλειμμα. Η γενικόλογη αναφορά, που περιέχεται στην προσβαλλόμενη, η οποία έχει συμπερασματικό και μόνο χαρακτήρα ως προς την ευθύνη του εκκαλούντος Δημάρχου, χωρίς οποιαδήποτε περαιτέρω παράθεση των συνδεόμενων αιτιωδώς με την πληρωμή δαπανών πράξεων ή παραλείψεών του, που φέρονται ως γενεσιουργές του ελλείμματος, δεν συνιστά νόμιμη αιτιολογία και δεν καταδεικνύει την οποιαδήποτε συμβολή του στη δημιουργία του εν λόγω ελλείμματος. Συγκεκριμένα στην προσβαλλόμενη πράξη αναφέρεται ότι ο εκκαλών, με  τη μη άσκηση της δέουσας εποπτείας και επίβλεψης, δεν επέδειξε την απαιτούμενη επιμέλεια κατά την άσκηση των καθηκόντων του, αν και το έλλειμμα προήλθε εξολοκλήρου από τη διαχειριστική τακτική που εφάρμοσαν οι άμεσα εμπλεκόμενοι στην κύρια εξωταμειακή διαχειριστική διαδικασία και ιδίως ο Αντιδήμαρχος Οικονομικών … με τις ανωτέρω ήδη αναφερθείσες 2041/17.12.1998 και 2021/4.12.1998 προδήλως παράνομες ειδικές εντολές πληρωμής. Άλλωστε και την εποπτεία στην όλη διαχειριστική διαδικασία την είχε εξολοκλήρου ο εν λόγω Αντιδήμαρχος Οικονομικών .., σύμφωνα με την ανωτέρω αναφερόμενη 186/ 1998 απόφαση περί μεταβιβάσεως των σχετικών οικονομικών αρμοδιοτήτων του τέως Δημάρχου ..(παραιτηθέντος στις 28.5.1998) .. προς αυτόν. Η απλή αναφορά, όμως, στην δια παραλείψεως (με τη μη άσκηση εποπτείας) ανάμειξη του εκκαλούντος στη διαχειριστική διαδικασία, όταν μάλιστα η άσκηση αυτής έχει ήδη μεταβιβαστεί στον Αντιδήμαρχο, δεν αρκεί για τη θεμελίωση της ευθύνης του στη δημιουργία του ελλείμματος, δεδομένου ότι δεν προσδιορίζεται και η, με συγκεκριμένο ενεργό τρόπο, ανάμειξή του στην εν λόγω διαχείριση. Ειδικότερα δεν προσδιορίζεται ο αναγκαίος αιτιώδης σύνδεσμος μεταξύ των αποδιδόμενων, με την προσβαλλόμενη πράξη, στον εκκαλούντα παραλείψεων και του διαπιστωθέντος ελλείμματος, που προήλθε από την εκταμίευση των ως άνω ποσών από τον ταμία του Δήμου, καθόσον μόνη, έστω η παράλειψη εποπτείας, χωρίς περαιτέρω προσδιορισμό ιδιαίτερης διαχειριστικής δράσης, δεν καλύπτει το πραγματικό του απαιτούμενου αιτιώδους συνδέσμου στη διαδικασία δημιουργίας του ελλείμματος...Επομένως, αφού, πέραν της μη νόμιμης αιτιολογίας της προσβαλλόμενης πράξης δεν καταδείχθηκε σ’ αυτή και η αναγκαία αιτιώδης συνάφεια μεταξύ των παραλείψεων του εκκαλούντος τέως Δημάρχου και των ελλειμμάτων στη διαχειριστική διαδικασία, η πράξη αυτή, όπως βασίμως προβάλλεται με την υπό κρίση έφεση, είναι ακυρωτέα ως προς τον εκκαλούντα.

Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη της παρούσας Πράξης, το Τμήμα κρίνει ότι: Α) Οι εντελλόμενες με το ως άνω χρηματικό ένταλμα δαπάνες του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου ..., το οποίο εντάσσεται στους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, είναι μη κανονικές διότι οι οικείες αποφάσεις ανάληψης υποχρέωσης (δημοσιονομική δέσμευση) εκδόθηκαν μετά την πραγματοποίηση των παρεχόμενων υπηρεσιών των ιατρών και του λοιπού τεχνολογικού προσωπικού για τη στελέχωση των απογευματινών ιατρείων του Τμήματος Αξονικού Τομογράφου του Νοσοκομείου, καίτοι θα έπρεπε να προηγούνται χρονικά οποιασδήποτε ενέργειας πραγματοποίησης των δαπανών αυτών. Τούτο δε, διότι, σκοπός των οικείων διατάξεων είναι η ορθή δημοσιονομική διαχείριση του δημοσίου χρήματος, η οποία συντελείται με την προηγούμενη δέσμευση των πιστώσεων και την εν συνεχεία διάθεση αυτών. (...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω η .../2016 πράξη του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο Τμήμα τούτο πρέπει να ανακληθεί για λόγους συγγνωστής πλάνης και ως εκ τούτου, το ..., οικονομικού έτους 2016, χρηματικό ένταλμα πληρωμής που εκδόθηκε από το Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο ... θα μπορούσε να θεωρηθεί εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.

Με δεδομένα τα ανωτέρω και σε συνδυασμό με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν η προσβαλλόμενη καταλογιστική πράξη παρίσταται νόμιμη διότι η εκκαλούσα υπέπεσε στην ουσιώδη παρατυπία της μη υποβολής φακέλου για τη χορήγηση της 2ης δόσης της ενίσχυσης, συνακόλουθα της μη εκπλήρωσης των συμβατικών υποχρεώσεων που είχε αναλάβει. Αβασίμως δε η εκκαλούσα βάλλει κατά της πληρότητας της αιτιολογίας της προσβαλλόμενης απόφασης, καθόσον αναφέρεται συνοπτικά στο σώμα αυτής το νομικό πλαίσιο στο οποίο ερείδεται καθώς και η αιτία του καταλογισμού.(...)Συνεκτιμώντας τα ανωτέρω κρίνεται ότι η ως άνω επελθούσα ένεκα της αντισυμβατικής συμπεριφοράς της συνέπεια της αναζήτησης του ποσού της ενίσχυσης το οποίο έλαβε, συνιστά πρόσφορο και αναγκαίο μέτρο, το οποίο είναι σύμφωνο προς τον επιδιωκόμενο σκοπό των κοινοτικών ενισχύσεων στον τομέα της γεωργίας και ως εκ τούτου τα όσα προβάλλει η εκκαλούσα περί παραβίασης της αρχής της αναλογικότητας είναι απορριπτέα..(..)Κατ’ ακολουθία αυτών που προηγουμένως κρίθηκαν, η ένδικη έφεση πρέπει να απορριφθεί..

Έλλειμμα διαχείρισης Δήμου...το Τμήμα κρίνει ότι, εξαιτίας του ύψους του καταλογισμού, της αναγωγής των παρατυπιών σε μακροχρόνια, πολύ προγενέστερη της θητείας του εκκαλούντος, πρακτική των δημοτικών υπηρεσιών και της μη πρόκλησης, κατά τις παραδοχές της αμετάκλητης 314/2018 απόφασης του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων ..., περιουσιακής βλάβης στον Δήμο, συντρέχει, όπως βασίμως, κατά τούτο, προβάλλεται με τους έκτο και ένατο λόγους της έφεσης, περίπτωση εφαρμογής των διατάξεων της παρ. 1 του άρθρου 37 του ν. 3801/2009, που πραγματώνουν τη συνταγματική αρχή της αναλογικότητας, με συνέπεια να πρέπει ο εκκαλών να απαλλαγεί από τις επιβληθείσες σε βάρος του, για το έλλειμμα αυτό, προσαυξήσεις και το αντίστοιχο κεφάλαιο του καταλογισμού να μειωθεί έως του ανώτατου προβλεπομένου από τις εν λόγω διατάξεις ορίου του 1/10, ήτοι να περιορισθεί στα 5.705,46 ευρώ. Όσον αφορά, ωστόσο, το ουσιαστικού χαρακτήρα έλλειμμα των 2.470.410,14 ευρώ, με δεδομένη την αξιόποινη συνδρομή του εκκαλούντος στην υπεξαίρεσή του από τον ..., οποιαδήποτε απομείωση του καταλογισθέντος ποσού, είτε με βάση τις ανωτέρω διατάξεις, είτε κατ’ ευθεία εφαρμογή της αρχής της αναλογικότητας, δεν δικαιολογείται, ούτε ως προς τις αναλογούσες στο συγκεκριμένο έλλειμμα προσαυξήσεις, που νομίμως, παρά τα υποστηριζόμενα με τον ένατο λόγο έφεσης, επιβλήθηκαν, ως εκ της εξικνουμένης πέραν του βαθμού της ελαφράς αμέλειας υπαιτιότητας του εκκαλούντος, και το ποσό των οποίων (3.088.012,68 ευρώ), όπως υπολογίσθηκε με την προσβαλλόμενη πράξη, με ποσοστό, δηλαδή, 1,5% για κάθε μήνα του χρονικού διαστήματος από 1.1.2004 (επομένη της λήξης της ελλειμματικής χρήσης) έως 28.2.2005 (βλ. την 1084024/481312/0016/ 9.9.1999 απόφαση του Υπουργού Οικονομικών, Β΄ 1828), με ποσοστό 1% για κάθε μήνα του χρονικού διαστήματος από 1.3.2005 έως 30.9.2013 (βλ. την 1016358/800/ 0016/16.2.2005 όμοια, Β΄ 244) και μη υπερβαίνον, συγχρόνως, το όριο του 200% επί του χρέους από το έλλειμμα (βλ. άρθρο 13 παρ. 1 του ν. 3193/2003, Α΄ 266), δεν αμφισβητείται ειδικώς με την έφεση..Ενόψει όλων των ανωτέρω, πρέπει η κρινόμενη έφεση να γίνει εν μέρει δεκτή,

Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, με την προσβαλλόμενη απόφαση των Οικονομικών Επιθεωρητών ..και Υπολοίπου .., νομίμως καταλογίσθηκε σε βάρος του αρχικώς εκκαλούντος, πρώην Προϊστάμενου της Δ.Ο.Υ. .., υπό την ιδιότητα του συνευθυνόμενου, ποσό ύψους 60.529,90 ευρώ, που αντιστοιχεί σε έλλειμμα που προκλήθηκε στη διαχείριση της ως άνω Δ.Ο.Υ. λόγω αχρεώστητης επιστροφής Φ.Π.Α. προς την ομόρρυθμη εταιρεία με την επωνυμία ... κατά το χρονικό διάστημα από τον Απρίλιο 1994 έως τον Αύγουστο 1994. Και τούτο δε διότι, όπως αποδείχθηκε από την πορισματική έκθεση 376/26.6.2013, η οποία αποτελεί τη βάση του επίδικου καταλογισμού, οι συναλλαγές που αναφέρονται στα φορολογικά στοιχεία (τιμολόγια – δελτία αποστολής), στις οποίες στηρίχθηκε η πρώτη επιστροφή του Φ.Π.Α., αλλά και οι μετέπειτα αυτής επιστροφές λόγω αγοράς επενδυτικών αγαθών (πλεκτομηχανών), ήταν εικονικές, γεγονός άλλωστε που δεν αμφισβητείται από τον αρχικώς εκκαλούντα (..). Επομένως, η εκταμίευση του δημοσίου χρήματος από τη Δ.Ο.Υ. .. τόσο κατά την πρώτη επιστροφή, όσο και κατά τις λοιπές δεν ήταν νόμιμη και για το λόγο αυτό συνιστά έλλειμμα στη διαχείρισή της..(..)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει να απορριφθεί η ένδικη έφεση στο σύνολό της..

Από όλα όσα προεκτέθηκαν καθίσταται σαφές ότι, καίτοι η τιμή που επιτεύχθηκε υπερβαίνει πράγματι τη δαπάνη που είχε προϋπολογισθεί για τις υπό ανάθεση υπηρεσίες, νομική πλημμέλεια της διαδικασίας που να κωλύει τη σύναψη της ελεγχόμενης σύμβασης δεν συντρέχει. Και αυτό, κατ' αρχήν, διότι ο ρητός όρος, στο άρθρο 10 του Παραρτήματος Β΄ της διακήρυξης ότι «Η Υπηρεσία δύναται να επαυξήσει την προϋπολογισθείσα δαπάνη εφόσον αυτό κριθεί απαραίτητο και με την προϋπόθεση εξασφάλισης της απαιτούμενης πίστωσης» δεν θα μπορούσε να ερμηνευθεί διαφορετικά, παρά μόνο, υπό την έννoια ότι ήταν επιτρεπτή η υποβολή οικονομικών προσφορών μεγαλυτέρων από τη δαπάνη αυτή, ενώ, ακριβώς, επειδή επρόκειτο για δυνατότητα εκ των προτέρων γνωστή σε όλους τους ενδιαφερομένους, ζήτημα νόθευσης των αρχών της διαφάνειας και του ελεύθερου ανταγωνισμού δεν ανακύπτει στη συγκεκριμένη περίπτωση. Περαιτέρω, το ποσοστό της απόκλισης από τον προϋπολογισμό, όπως τελικώς διαμορφώθηκε η προσφορά, είναι τέτοιο (6,47%), ώστε η υπέρβαση να μην δύναται να θεωρηθεί ουσιώδης, η δε απόκλιση αυτή συνιστά απόρροια των τεχνικών δυσκολιών του αντικειμένου της σύμβασης, που δικαιολογούν τη μειωμένη συμμετοχή στο διαγωνισμό και, κατ' επέκταση, την εκτίμηση ότι, ακόμη και σε περίπτωση επαναπροκήρυξής του, η επίτευξη καλύτερου αποτελέσματος θα ήταν εξαιρετικά αβέβαιη. Κατά συνέπεια, ούτε υπέρβαση των ακραίων ορίων της διακριτικής ευχέρειας της Αναθέτουσας Αρχής στοιχειοθετείται με βάση τα πραγματικά δεδομένα της υπόθεσης.

Δημόσιος υπόλογος:Κατά συνέπεια, η επιβολή των προσαυξήσεων συνιστά μέτρο αποκατάστασης της περιουσιακής ζημίας του Δημοσίου, κατ’ ενάσκηση δέσμιας αρμοδιότητας, λόγω της αυθαίρετης παρακράτησης των σχετικών ποσών εκ μέρους του για σειρά ετών και, ως εκ τούτου, δεν τίθεται ζήτημα εφαρμογής της αρχής της αναλογικότητας, καθώς ελλείπει ο κυρωτικός χαρακτήρας του μέτρου αυτού. Εξάλλου, ακόμη και αν ήθελε θεωρηθεί ότι αυτός προέβαλε ότι οι επιβληθείσες προσαυξήσεις είναι υπέρμετρες, με την έννοια ότι δεν αντανακλούν την πραγματική ζημία του Δημοσίου, όφειλε να προσδιορίσει, κατά τρόπο σαφή και ορισμένο, γιατί και σε ποιο βαθμό οι προσαυξήσεις αυτές δεν συνδέονται με περιουσιακή ζημία και τους λόγους για τους οποίους, αν αυτό συμβαίνει, συνιστούν υπέρμετρη κύρωση σε βάρος του. Τέλος, η επικαλούμενη οικονομική και κοινωνική κατάσταση του εκκαλούντος, που σε κάθε περίπτωση βαρύνεται, με βάση τα προαναφερθέντα, με βαρεία αμέλεια όσον αφορά την πρόκληση του ελλείμματος, δεν αποτελεί νόμιμο λόγο απαλλαγής από την ευθύνη και απέρριψε στο σύνολό του τους σχετικούς λόγους έφεσης...

Δημόσιοι υπόλογοι-Προσαυξήσεις(…) Οι προσαυξήσεις υπολογίζονται από τότε που ο υπόλογος όφειλε να ενεργήσει την είσπραξη, επί καθυστερημένης εισαγωγής των εισπράξεων από τότε που αυτός όφειλε να εισαγάγει τα εισπραχθέντα στο Δημόσιο Ταμείο και επί ελλείμματος από την ημέρα κατά την οποία εξακριβώθηκε ότι έλαβε χώρα το έλλειμμα και, αν η εξακρίβωση είναι αδύνατη, από τότε που το έλλειμμα ανακαλύφθηκε κατά την επιθεώρηση ή την παράδοση. Εάν η εξακρίβωση του ελλείμματος γίνεται μετά τη λήξη του οικονομικού έτους στη διαχείριση του οποίου αναφέρεται το έλλειμμα και είναι αδύνατος ο προσδιορισμός της ημέρας ή του μήνα κατά την οποία έλαβε χώρα τούτο, οι προσαυξήσεις υπολογίζονται από τη λήξη του οικονομικού έτους ή της διαχείρισης. Η επιβολή των προσαυξήσεων κατ’ ενάσκηση δέσμιας αρμοδιότητας συνιστά μέτρο αποκατάστασης του ελλείμματος του Δημοσίου στο πραγματικό ονομαστικό μέγεθος αναγόμενο στο χρόνο διαπίστωσής του, λόγω της αυθαίρετης παρακράτησης των σχετικών ποσών εκ μέρους του υπολόγου για σειρά ετών και, ως εκ τούτου, δεν τίθεται ζήτημα εφαρμογής της αρχής της αναλογικότητας, καθώς ελλείπει ο κυρωτικός χαρακτήρας του μέτρου αυτού.

Διοργάνωση Χριστουγεννιάτικης εκδήλωσης Δήμου:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με τα εκτιθέμενα στην προηγούμενη σκέψη, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η διοργάνωση χριστουγεννιάτικης εκδήλωσης για τα μέλη των λεσχών φιλίας του Δήμου .. συντελεί στην εκπλήρωση των σκοπών της Διεύθυνσης Κοινωνικής Μέριμνας του Δήμου και ως εκ τούτου η σχετική δαπάνη είναι λειτουργική. Εξάλλου, ο προβαλλόμενος λόγος διαφωνίας περί υπέρβασης του προσήκοντος μέτρου είναι απορριπτέος ως αόριστος, καθόσον δεν προσδιορίζονται τα κριτήρια οριοθέτησης του προσήκοντος μέτρου και ειδικότερα, ενόψει του ότι η δαπάνη που αφορούσε τη διοργάνωση της χριστουγεννιάτικης εκδήλωσης για τα μέλη των Λεσχών Φιλίας κατά τα έτη 2007, 2008 και 2009..είχε εγκριθεί από την αρμόδια Επίτροπο, γεγονός που επισημαίνεται με το από 29.3.2013 έγγραφο του Διευθυντή Οικονομικών του Δήμου … και δεν αμφισβητείται από την αναπληρώτρια Επίτροπο, δεν παρατίθενται συγκριτικά στοιχεία για άλλες συμβάσεις όμοιου ή συναφούς αντικειμένου με εκείνο της επίμαχης σύμβασης, ώστε να μπορεί να εξαχθεί ασφαλής κρίση σχετικά με το αν η εντελλόμενη δαπάνη υπερβαίνει το κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας και λογικής και τις συναλλακτικές αντιλήψεις προσήκον μέτρο..Κατ’ ακολουθίαν, η εντελλόμενη με το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι νόμιμη και συνεπώς, το ένταλμα αυτό πρέπει να θεωρηθεί.