ΕλΣυν.Ολομ/877/2016
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Δημόσιος υπόλογος:Κατά συνέπεια, η επιβολή των προσαυξήσεων συνιστά μέτρο αποκατάστασης της περιουσιακής ζημίας του Δημοσίου, κατ’ ενάσκηση δέσμιας αρμοδιότητας, λόγω της αυθαίρετης παρακράτησης των σχετικών ποσών εκ μέρους του για σειρά ετών και, ως εκ τούτου, δεν τίθεται ζήτημα εφαρμογής της αρχής της αναλογικότητας, καθώς ελλείπει ο κυρωτικός χαρακτήρας του μέτρου αυτού. Εξάλλου, ακόμη και αν ήθελε θεωρηθεί ότι αυτός προέβαλε ότι οι επιβληθείσες προσαυξήσεις είναι υπέρμετρες, με την έννοια ότι δεν αντανακλούν την πραγματική ζημία του Δημοσίου, όφειλε να προσδιορίσει, κατά τρόπο σαφή και ορισμένο, γιατί και σε ποιο βαθμό οι προσαυξήσεις αυτές δεν συνδέονται με περιουσιακή ζημία και τους λόγους για τους οποίους, αν αυτό συμβαίνει, συνιστούν υπέρμετρη κύρωση σε βάρος του. Τέλος, η επικαλούμενη οικονομική και κοινωνική κατάσταση του εκκαλούντος, που σε κάθε περίπτωση βαρύνεται, με βάση τα προαναφερθέντα, με βαρεία αμέλεια όσον αφορά την πρόκληση του ελλείμματος, δεν αποτελεί νόμιμο λόγο απαλλαγής από την ευθύνη και απέρριψε στο σύνολό του τους σχετικούς λόγους έφεσης...
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/877/2016
Δημόσιοι υπόλογοι-Προσαυξήσεις(…) Οι προσαυξήσεις υπολογίζονται από τότε που ο υπόλογος όφειλε να ενεργήσει την είσπραξη, επί καθυστερημένης εισαγωγής των εισπράξεων από τότε που αυτός όφειλε να εισαγάγει τα εισπραχθέντα στο Δημόσιο Ταμείο και επί ελλείμματος από την ημέρα κατά την οποία εξακριβώθηκε ότι έλαβε χώρα το έλλειμμα και, αν η εξακρίβωση είναι αδύνατη, από τότε που το έλλειμμα ανακαλύφθηκε κατά την επιθεώρηση ή την παράδοση. Εάν η εξακρίβωση του ελλείμματος γίνεται μετά τη λήξη του οικονομικού έτους στη διαχείριση του οποίου αναφέρεται το έλλειμμα και είναι αδύνατος ο προσδιορισμός της ημέρας ή του μήνα κατά την οποία έλαβε χώρα τούτο, οι προσαυξήσεις υπολογίζονται από τη λήξη του οικονομικού έτους ή της διαχείρισης. Η επιβολή των προσαυξήσεων κατ’ ενάσκηση δέσμιας αρμοδιότητας συνιστά μέτρο αποκατάστασης του ελλείμματος του Δημοσίου στο πραγματικό ονομαστικό μέγεθος αναγόμενο στο χρόνο διαπίστωσής του, λόγω της αυθαίρετης παρακράτησης των σχετικών ποσών εκ μέρους του υπολόγου για σειρά ετών και, ως εκ τούτου, δεν τίθεται ζήτημα εφαρμογής της αρχής της αναλογικότητας, καθώς ελλείπει ο κυρωτικός χαρακτήρας του μέτρου αυτού.
ΕλΣΥν.Τμ.1/24/2015
ΚΑΤΑΛΟΓΙΣΜΟΙ:Συνεπώς, με τη συμπεριφορά της η εκκαλούσα α) συνετέλεσε από βαρεία της, τουλάχιστον, αμέλεια στη δημιουργία του επίμαχου ελλείμματος, κατά τέτοιο τρόπο, ώστε χωρίς τη δική της συμμετοχή δεν θα ήταν δυνατή η συγκεκριμένη εκταμίευση και β) κατέστησε τη διαχείριση της Δ.Ο.Υ. Φ.Α.Ε. … ελλειμματική, κατά το ποσό που αντιστοιχεί στη μη νόμιμη εκταμίευση Φ.Π.Α. Εάν, όμως, η εκκαλούσα είχε καταβάλει κατά την εκτέλεση των καθηκόντων της τη στοιχειώδη επιμέλεια του μέσου συνετού ανθρώπου και ασκούντος χρέη υπαλλήλου-ελεγκτή του Τμήματος Φ.Π.Α., θα μπορούσε να διαπιστώσει τις ανωτέρω ελλείψεις και να αρνηθεί τις επίμαχες επιστροφές. Από τον ουσιαστικό έλεγχο, δε, αυτό θα είχε διαπιστωθεί η εικονικότητα των επίμαχων συναλλαγών (ανύπαρκτος εξοπλισμός) και, συνακόλουθα, θα είχε αποτραπεί η παράνομη επιστροφή Φ.Π.Α.. Ενόψει αυτών, και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στις προηγούμενες σκέψεις, η εκκαλούσα φέρει την ευθύνη του «αλληλεγγύως μετά του υπολόγου συνευθυνομένου» για την αναπλήρωση του ως άνω προκληθέντος στη διαχείριση της Δ.Ο.Υ. Φ.Α.Ε…. ελλείμματος, όσα δε αντίθετα προβάλλονται με την υπό κρίση έφεση είναι αβάσιμα και απορριπτέα.Τέλος, προβάλλεται εσφαλμένος υπολογισμός των προσαυξήσεων σε ποσοστό 200%, καθόσον το ισχύον ανώτατο όριο προσαυξήσεων είναι ποσοστό 120%. Και ο λόγος αυτός κρίνεται αβάσιμος, καθόσον με τη διάταξη του άρθρου 13 παρ. 1 του ν. 3193/2003 (Α, 266) τέθηκε ως ανώτατο όριο προσαυξήσεων εκπρόθεσμης καταβολής ποσοστό 200%.Κατ’ ακολουθία αυτών που προηγουμένως κρίθηκαν και μη προβαλλόμενου άλλου λόγου έφεσης, η προσβαλλόμενη απόφαση παρίσταται νόμιμη.
ΝΣΚ/198/2017
Μη δυνατότητα διαγραφής των ασφαλισμένων του Τ.Σ.Α.Υ. από τον κλάδο μονοσυνταξιούχων και επιστροφής σε αυτούς των εισφορών που κατέβαλαν - Ζητήματα σχετικά με την υποχρέωσή τους για την καταβολή εισφορών, προσαυξήσεων και τόκων.. Η διαγραφή από τον κλάδο των μονοσυνταξιούχων του πρώην Τ.Σ.Α.Υ. και η επιστροφή σε αυτούς των οικείων ασφαλιστικών εισφορών, ως καταβληθεισών αχρεωστήτως, δεν είναι επιτρεπτή. Ο αναδρομικός καταλογισμός των οφειλόμενων ασφαλιστικών εισφορών είναι κατ’ αρχήν επιτρεπτός, δεν επιτρέπεται όμως (υπό την έννοια ότι θα ακυρωθεί δικαστικώς), αν το οικείο Ασφαλιστικό Ταμείο είχε επί μακρόν δημιουργήσει, με θετικές του ενέργειες, εύλογη και σταθερή πεποίθηση στον υπόχρεο ότι δεν υποχρεούται να καταβάλλει τις συγκεκριμένες ασφαλιστικές εισφορές και συγχρόνως διαπιστώνεται αρμοδίως ότι συντρέχει κίνδυνος σοβαρού κλονισμού της οικονομικής καταστάσεως του υποχρέου. Επί αναδρομικής επιβολής οφειλόμενων ασφαλιστικών εισφορών, θα επιβληθεί συγχρόνως και πρόσθετο τέλος [προσαυξήσεις], λόγω εκπρόθεσμης καταβολής, εκτός αν το οικείο Ασφαλιστικό Ταμείο είχε επί μακρόν δημιουργήσει, με θετικές του ενέργειες, εύλογη και σταθερή πεποίθηση στον υπόχρεο ότι δεν υποχρεούται να καταβάλει τις συγκεκριμένες ασφαλιστικές εισφορές. Η επιβολή τόκων, λόγω καθυστέρησης καταβολής των οφειλόμενων εισφορών είναι ανεπίτρεπτη.
ΕΣ/ΤΜ.ΔΕΥΤΕΡΟ/240/2021
Έλλειμμα διαχείρισης Δήμου...το Τμήμα κρίνει ότι, εξαιτίας του ύψους του καταλογισμού, της αναγωγής των παρατυπιών σε μακροχρόνια, πολύ προγενέστερη της θητείας του εκκαλούντος, πρακτική των δημοτικών υπηρεσιών και της μη πρόκλησης, κατά τις παραδοχές της αμετάκλητης 314/2018 απόφασης του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων ..., περιουσιακής βλάβης στον Δήμο, συντρέχει, όπως βασίμως, κατά τούτο, προβάλλεται με τους έκτο και ένατο λόγους της έφεσης, περίπτωση εφαρμογής των διατάξεων της παρ. 1 του άρθρου 37 του ν. 3801/2009, που πραγματώνουν τη συνταγματική αρχή της αναλογικότητας, με συνέπεια να πρέπει ο εκκαλών να απαλλαγεί από τις επιβληθείσες σε βάρος του, για το έλλειμμα αυτό, προσαυξήσεις και το αντίστοιχο κεφάλαιο του καταλογισμού να μειωθεί έως του ανώτατου προβλεπομένου από τις εν λόγω διατάξεις ορίου του 1/10, ήτοι να περιορισθεί στα 5.705,46 ευρώ. Όσον αφορά, ωστόσο, το ουσιαστικού χαρακτήρα έλλειμμα των 2.470.410,14 ευρώ, με δεδομένη την αξιόποινη συνδρομή του εκκαλούντος στην υπεξαίρεσή του από τον ..., οποιαδήποτε απομείωση του καταλογισθέντος ποσού, είτε με βάση τις ανωτέρω διατάξεις, είτε κατ’ ευθεία εφαρμογή της αρχής της αναλογικότητας, δεν δικαιολογείται, ούτε ως προς τις αναλογούσες στο συγκεκριμένο έλλειμμα προσαυξήσεις, που νομίμως, παρά τα υποστηριζόμενα με τον ένατο λόγο έφεσης, επιβλήθηκαν, ως εκ της εξικνουμένης πέραν του βαθμού της ελαφράς αμέλειας υπαιτιότητας του εκκαλούντος, και το ποσό των οποίων (3.088.012,68 ευρώ), όπως υπολογίσθηκε με την προσβαλλόμενη πράξη, με ποσοστό, δηλαδή, 1,5% για κάθε μήνα του χρονικού διαστήματος από 1.1.2004 (επομένη της λήξης της ελλειμματικής χρήσης) έως 28.2.2005 (βλ. την 1084024/481312/0016/ 9.9.1999 απόφαση του Υπουργού Οικονομικών, Β΄ 1828), με ποσοστό 1% για κάθε μήνα του χρονικού διαστήματος από 1.3.2005 έως 30.9.2013 (βλ. την 1016358/800/ 0016/16.2.2005 όμοια, Β΄ 244) και μη υπερβαίνον, συγχρόνως, το όριο του 200% επί του χρέους από το έλλειμμα (βλ. άρθρο 13 παρ. 1 του ν. 3193/2003, Α΄ 266), δεν αμφισβητείται ειδικώς με την έφεση..Ενόψει όλων των ανωτέρω, πρέπει η κρινόμενη έφεση να γίνει εν μέρει δεκτή,
ΕΣ/ΤΜ.6/291/2017
Κληροδοτήματα (ακύρωση απόφασης Καταλογισμού) (..)Με δεδομένα αυτά το Τμήμα κρίνει ότι τα ήδη καταλογιζόμενα μέλη της Διαχειριστικής Επιτροπής, μεταξύ των οποίων και ο εκκαλών, δικαιολογημένα σχημάτισαν την πεποίθηση ότι το Ίδρυμα δεν δικαιούται να λάβει την ενιαία ενίσχυση για τα έτη 2007-2013. (..)Ενόψει των ανωτέρω, η παράλειψή του εκκαλούντος να μεριμνήσει για την ετήσια δήλωση των δικαιωμάτων ενίσχυσης, που οδήγησε στην απώλεια εσόδων συνολικού ύψους 25.042,36 ευρώ, δεν οφείλεται σε δόλο ή βαρεία αμέλεια αυτού.(..)Ακυρώνει την 1550/260435/2012Π.Ε./20.1.2014 απόφαση της Γενικής Γραμματέως της Αποκεντρωμένης Διοίκησης ....., κατά το μέρος που καταλογίζει τον … ως μέλος της Διαχειριστικής Επιτροπής του ιδρύματος με την επωνυμία «Κληροδότημα ....» για ζημία που υπέστη η περιουσία του Ιδρύματος αυτού.
ΕΣ/ΤΜ.6/490/2017
Κληροδοτήματα(..), ζητείται η ακύρωση απόφασης Γενικου Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης …, κατά το μέρος που καταλογίζει τους αρχικούς εκκαλούντες, μέλη της Διαχειριστικής Επιτροπής κατά το κρίσιμο διάστημα, αλληλεγγύως και εις ολόκληρον με τα λοιπά μέλη αυτής, με το ποσό των ... ευρώ, που φέρεται ότι συνιστά ισόποση περιουσιακή ζημία του Κληροδοτήματος, πλέον τόκων υπερημερίας ποσού..(..)Ενόψει των ανωτέρω, η παράλειψή τους να μεριμνήσουν για την ετήσια δήλωση των δικαιωμάτων ενίσχυσης, που οδήγησε στην απώλεια εσόδων συνολικού ύψους .. ευρώ, δεν οφείλεται σε δόλο ή βαρεία αμέλεια αυτών.(..)Ακυρώνει την 1550/260435/2012Π.Ε./20.1.2014 απόφαση της Γενικής Γραμματέως της Αποκεντρωμένης Διοίκησης ..., κατά το μέρος που καταλογίζει τη … και τον …, ως μέλη της Διαχειριστικής Επιτροπής του ιδρύματος με την επωνυμία «Κληροδότημα …» για ζημία που υπέστη η περιουσία του Ιδρύματος.
ΝΣΚ/173/2019
Χρονικό διάστημα υπολογισμού προσαυξήσεων εκπρόθεσμης καταβολής χρέους εις βάρος οφειλέτη του Δημοσίου, σε περίπτωση τελεσίδικης ακύρωσης της ταμειακής βεβαίωσης του χρέους για λόγους αναγόμενους στο νόμιμο τίτλο και στη συνέχεια αναίρεσης της (ακυρωτικής) απόφασης και εκ νέου δικαστικής κρίσης, με την οποία κρίνεται τελεσίδικα η νομιμότητα της ταμειακής βεβαίωσης.Σε περίπτωση τελεσίδικης ακύρωσης της ταμειακής βεβαίωσης του χρέους για λόγους αναγόμενους στο νόμιμο τίτλο και στη συνέχεια αναίρεσης της (ακυρωτικής) απόφασης και εκ νέου δικαστικής κρίσης, με την οποία κρίνεται η νομιμότητα της ταμειακής βεβαίωσης, οι προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής του χρέους υπολογίζονται από το χρόνο που διενεργήθηκε το πρώτον η ταμειακή βεβαίωση, ανεξαρτήτως εάν μεσολάβησε ή όχι πράξη διαγραφής του χρέους, κατ’ άρθρο 10 του ν. 1160/1981, το οποίο, ενόψει της παραπάνω δικαστικής εξέλιξης, θεωρείται έκτοτε ληξιπρόθεσμο (ομόφ.).
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.1/76/2012
Οδοιπορικά έξοδα:..Με τα δεδομένα αυτά και μόνο και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στην προηγούμενη σκέψη, ο προηγούμενος επιτόπιος έλεγχος, αν και δεν προβλέπεται ρητά από διάταξη νόμου, ανάγεται στη λειτουργική δραστηριότητα του … και συμβάλλει στην αποτελεσματικότερη εκπλήρωση των επιδιωκόμενων από αυτόν σκοπών, που συνίστανται, μεταξύ άλλων, στην ψυχαγωγία των εργαζομένων. Και τούτο διότι ο έλεγχος αυτός είναι επίκαιρος, συντείνει στην καλύτερη προετοιμασία και τελικά την επιτυχή πραγματοποίηση του εκδρομικού προγράμματος του …, μέσω του σχηματισμού ιδίας αντίληψης των αρμοδίων οργάνων του για τη σύγχρονη κατάσταση των καταλυμμάτων, την καταλληλότητα αυτών για τους σκοπούς του … και την ποιότητα των παρεχόμενων από αυτά υπηρεσιών. Εξάλλου, ο έλεγχος αυτός δεν καθίσταται ανώφελος λόγω του ελέγχου που πραγματοποιούν οι υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού στα τουριστικά καταλύματα, όπως αβάσιμα υποστηρίζεται με την προαναφερόμενη έκθεση διαφωνίας, καθόσον ο τελευταίος διενεργείται σε άλλο νομοθετικό πλαίσιο και εξυπηρετεί άλλες ανάγκες. Επομένως, η ελεγχόμενη δαπάνη θεωρείται νόμιμη ως λειτουργική (πρβλ. πράξη Ι Τμ. 217/2008). Περαιτέρω, η ελεγχόμενη δαπάνη, τα επιμέρους στοιχεία της οποίας (κόστος μετακίνησης και διανυκτέρευσης, ύψος εκτός έδρας αποζημίωσης) καθορίζονται από τις διατάξεις του ν. 2685/1999, δεν ξεπερνά το επιβαλλόμενο από τις περιστάσεις μέτρο, ενόψει και του επιδιωκόμενου με αυτήν σκοπού, και επομένως, δε συνιστά υπέρμετρη επιβάρυνση για τον …. Οι δε εναλλακτικές, του προηγούμενου επιτόπιου ελέγχου, λύσεις που προτείνονται από τον αναπληρωτή Επίτροπο (συλλογή πληροφοριών από το Διαδίκτυο, τουριστικούς πράκτορες και άλλα Περιφερειακά Γραφεία που έχουν πραγματοποιήσει εκδρομικά προγράμματα στην …), μπορούν πάντοτε να χρησιμοποιηθούν συμπληρωματικά αλλά δεν δύναται να θεωρηθούν ότι ως λιγότερο δαπανηρά μέτρα καταδεικνύουν το αδικαιολόγητο της επιβάρυνσης του προϋπολογισμού του … με την ελεγχόμενη δαπάνη, καθόσον δεν είναι σίγουρο ότι εξασφαλίζουν ισοδύναμα αποτελέσματα με τον προηγούμενο επιτόπιο έλεγχο, η αξία του οποίου δεν πρέπει να υποτιμάται. Κατ’ ακολουθίαν αυτών, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι νόμιμη και, επομένως, το χρηματικό αυτό ένταλμα θα έπρεπε να θεωρηθεί, αν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2011, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.
ΠΟΛ.1106/2016
Κοινοποίηση της με αριθμό 89/2015 γνωμοδότησης Ν.Σ.Κ, αναφορικά με απαλλαγή οφειλών από προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής για λόγους ανωτέρας βίας, κατ’ άρθ. 6 του Κ.Ε.Δ.Ε.(ΑΔΑ:6Η31Η-Ο3Δ )
ΕΣ/ΕΛΑΣΣ.ΟΛΟΜ/1810/2014
Έλλειμμα διαχείρισης Δήμου...:ζητείται η αναίρεση της ως άνω απόφασης του VII Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Με τα δεδομένα αυτά, εσφαλμένως το Τμήμα έκρινε ότι δεν τυγχάνουν εφαρμογής οι διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 37 του ν. 3801/2009, με τις οποίες πραγματώνεται, κατά τα προεκτεθέντα η αρχή της αναλογικότητας, καθόσον για το σχηματισμό της κρίσης του μη νομίμως συνεκτίμησε τις ως άνω υπό στοιχεία α΄, β΄ και γ΄ περιπτώσεις. Τούτο διότι οι περιπτώσεις αυτές άπτονται της κρίσεως και των επιλογών του Οικονομικού Επιθεωρητή ως προς το ύψος του καταλογιστέου ποσού και μάλιστα είναι ''διορθωτικές'' και επί τα χείρω της θέσεως των ήδη αναιρεσειόντων και δεν αφορούν στα υπό του νόμου οριζόμενα κριτήρια για τη μείωση του ποσού του καταλογισμού. Εξάλλου, στην υπό στοιχείο δ΄ περίπτωση λαμβάνεται υπόψιν από το Τμήμα ο βαθμός υπαιτιότητας του δικαιοπαρόχου των καταλογισθέντων και δεν συνεκτιμάται ότι με την επίμαχη καταλογιστική πράξη καταλογίζονται οι κληρονόμοι αυτού και όχι αυτός ο οποίος, κατά τις παραδοχές του Τμήματος, φέρει τουλάχιστον βαρεία αμέλεια για την πρόκληση του ελλείμματος. Συνεπώς, ένεκα της κακής εφαρμογής των διατάξεων της παραγράφου 1 του άρθρου 37 του ν. 3801/2009 το δικάσαν Τμήμα κατέστησε κατά το σκέλος αυτό την απόφασή του αναιρετέα..(...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η ένδικη αίτηση αναιρέσεως πρέπει να γίνει δεκτή και να αναιρεθεί η προσβαλλόμενη απόφαση.