Ανάθεση υπηρεσιών για τη διεξαγωγή ελέγχου ασφαλείας αποσκευών επιβατών:..ζητείται να ανακληθεί η 246/2007 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.. Με βάση τα ανωτέρω εκτιθέμενα πραγματικά περιστατικά και σύμφωνα με όσα επισημάνθηκαν υπό τη σκέψη ΙΙ, οι έκτακτες περιστάσεις, τις οποίες επικαλείται η αναθέτουσα αρχή, που οδήγησαν στην επιλογή της εξαιρετικής διαδικασίας της σύναψης των συμβάσεων παροχής υπηρεσιών με διαπραγμάτευση χωρίς δημοσίευση προκήρυξης δεν είναι δυνατόν να στοιχειοθετήσουν την έννοια της έκτακτης και φανερά κατεπείγουσας ανάγκης και των αυταπόδεικτα απρόβλεπτων καταστάσεων των κατά την αιτούσα εφαρμοστέων διατάξεων της περ. δ της παρ. 3 του άρθρου 83 Ν. 2362/1995, και της περ. V του άρθρου 2 παρ. 13 του Ν. 2286/1995. Διότι ναι μεν οι προαναφερόμενοι αερολιμένες δεν ήταν δυνατόν, μετά και από την ματαίωση στις 12.6.2007 του προκηρυχθέντος στις 8.5.2007 διαγωνισμού, να παραμείνουν χωρίς υπηρεσίες ασφαλείας την επομένη της λήξης των αρχικών συμβάσεων (ήτοι στις 31.7.2007 μετά από την εξάμηνη παράταση των τελευταίων), εντούτοις όμως, όπως ορθά έκρινε και το Κλιμάκιο, έστω και υπό διαφορετικό νομικό πλαίσιο, η αναθέτουσα αρχή γνώριζε την ημερομηνία λήξεως των συμβάσεων, τις οποίες η ίδια είχε υπογράψει και όφειλε και μπορούσε να έχει κινήσει εγκαίρως τη διαδικασία ανάδειξης αναδόχου και να τις είχε ήδη αναθέσει. Απορριπτέος κρίνεται και ο τρίτος προβαλλόμενος λόγος ανάκλησης, καθώς ορθώς το Κλιμάκιο εφήρμοσε την γενική διάταξη του άρθρου 13 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας (Ν. 2690/1990) περί συγκροτήσεως των συλλογικών οργάνων και όχι του άρθρου 159 του Υπαλληλικού Κώδικα (Ν. 3528/2007) που αφορά αποκλειστικά την ειδική περίπτωση της συγκρότησης των Ειδικών Υπηρεσιακών Συμβουλίων. Τέλος, πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος και ο τέταρτος λόγος, καθώς τυχόν πλημμέλειες στον τρόπο επιλογής των εξαιρετικών διαδικασιών σύναψης συμβάσεων που οδηγούν σε στρέβλωση των αρχών του ελεύθερου και ανόθευτου ανταγωνισμού αποτελούν ουσιώδεις πλημμέλειες της ελεγχόμενης διαδικασία ικανές να κωλύουν την υπογραφή των σχετικών συμβάσεων.Κατόπιν των ανωτέρω, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι η υπό κρίση αίτηση ανάκλησης του Τμήματος Προμηθειών της Δ/νσης Οικονομικού και Εφοδιασμού της Γενικής Διεύθυνσης Διοικητικής Υποστήριξης της Υπηρεσίας .., ως και οι υπέρ αυτής ασκηθείσες παρεμβάσεις των εταιρειών «......» και «......» πρέπει να απορριφθούν και να μην ανακληθεί η 246/2007 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Μη νόμιμη η καταβολή αμοιβής από Υπουργείο σε εταιρείες για τη  έκδοσης του Εθνικού Λαχείου, καθόσον, κατά παράβαση της γενικής αρχής διοικητικού δικαίου περί μη αναδρομικότητας των ατομικών διοικητικών συμβάσεων και των άρθρων 79 και 80 του ν.2362/1995 και 23 του π.δ. 118/2007, ο χρόνος εκτέλεσης των σχετικών συμβάσεων ανατρέχει σε χρόνο προγενέστερο της υπογραφής τους, με συνέπεια αυτές να έχουν ανεπίτρεπτη αναδρομική ισχύ, η οποία συνάγεται από το περιεχόμενό τους που προβλέπει την παροχή των ανατεθειμένων υπηρεσιών, σε χρονικό διάστημα προγενέστερο της κατάρτισής τους. Αναπόδεικτος ο ισχυρισμός της αναθέτουσας αρχής περί ανακοινώσεως της απόφασης της, στις εταιρείες, για την ανάθεση της υπαίθριας διαφήμισης πρό της παροχής των υπηρεσιών.ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.4/6/2014

Παροχή νομικών υπηρεσιών(...)Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η ανάθεση της παροχής νομικών υπηρεσιών για το σύνολο των υποθέσεων που θα ανέκυπταν σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα στο φερόμενο ως δικαιούχο της εντελλόμενης πληρωμής δικηγόρο, αντίκειται στις διατάξεις του άρθρου 72 παρ. 1 περ. ιε του ν. 3852/2010, κατά τις οποίες η ανάθεση της παροχής νομικών υπηρεσιών σε δικηγόρο επιτρέπεται μόνο για συγκεκριμένη υπόθεση. Και τούτο, διότι η υφιστάμενη κενή οργανική θέση δικηγόρου με πάγια αντιμισθία, η ύπαρξη της οποίας δεν αμφισβητείται από το εκδόσαν το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα νομικό πρόσωπο, δύναται, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά και στη μείζονα σκέψη της παρούσας, να πληρωθεί μόνο με πρόσληψη δικηγόρου, η οποία ενεργείται σύμφωνα με τη διαδικασία, που προβλέπεται στις σχετικές διατάξεις και όχι με απευθείας ανάθεση σε δικηγόρο σχετικής σύμβασης παροχής υπηρεσιών. Περαιτέρω, ο ισχυρισμός του νομικού προσώπου ότι η εκκαθαρισθείσα αμοιβή είναι κατώτερη της νόμιμης, ερείδεται επί εσφαλμένης προϋπόθεσης, αφού η διαμόρφωση του ύψους της δικηγορικής αμοιβής σε ορισμένο ύψος, δεν δύναται να άρει, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 72 του ν. 3852/2010, την ως άνω διαπιστωθείσα νομική πλημμέλεια (πρβλ. ΕΣ Κλιμ.ΠρολΕλ.Δαπ. στο Ι Τμ. 142/2014), ενώ η επίκληση της ισχύουσας αναστολής προσλήψεων, βάσει των διατάξεων των άρθρων 10 και 11 του ν. 3833/2010 (ΦΕΚ Α΄ 40), και της, παρεπόμενης αυτής, ανάγκης έγκρισης της, προβλεπόμενης στο άρθρο 2 της 33/2006 Πράξης Υπουργικού Συμβουλίου (ΠΥΣ) «Αναστολή διορισμών και προσλήψεων στο Δημόσιο Τομέα.» (ΦΕΚ Α΄ 280), διαδικασίας έγκρισης, πέραν του ότι ερείδεται επί εσφαλμένης νομικής προϋπόθεσης, δοθέντος ότι οι εν λόγω ρυθμίσεις δεν αποκλείουν γενικώς κάθε πρόσληψη κατά το διάστημα ισχύος τους, αλλά θέτουν, προϋποθέσεις και περιορισμούς, πέραν των υφισταμένων γενικώς, στις διαδικασίες πλήρωσης κενών οργανικών θέσεων, σε κάθε περίπτωση γίνεται αναποδείκτως, χωρίς την επίκληση και την προσκόμιση ειδικότερων στοιχείων από τα οποία να προκύπτει ότι στην προκειμένη υπόθεση ο Σύνδεσμος κίνησε τη διαδικασία έγκρισης από το προβλεπόμενο στην ΠΥΣ όργανο ή ότι ενδεχόμενο αίτημα απορρίφθηκε. Τέλος, ανεξαρτήτως της λυσιτέλειας αυτής, η επίκληση της ανάγκης ύπαρξης πιστώσεων για τη δαπάνη μισθοδοσίας, προκειμένου για την εκκίνηση διαδικασίας πλήρωσης της υφιστάμενης κενής οργανικής θέσης, γίνεται αορίστως, χωρίς την επίκληση των ειδικότερων περιστάσεων που κατέστησαν εν προκειμένω την ύπαρξη των απαιτούμενων για τη μισθοδοσία  πιστώσεων κατά το χρόνο του διορισμού και τα επόμενα αυτού έτη αδύνατη.

Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας.(..)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει τα εξής: α) Η ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του π.δ/τος 60/2007, καθόσον και μόνο η προϋπολογιζόμενη δαπάνη της οικείας προσκλήσεως σε διαπραγμάτευση, συνυπολογιζομένου και του δικαιώματος προαιρέσεως, υπερβαίνει το ποσό των 209.000 ευρώ..Με το δεδομένο, συνεπώς, αυτό, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από τη διαφωνούσα Επίτροπο με τον πρώτο λόγο διαφωνίας, η ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών στη φερόμενη ως δικαιούχο με τη διαδικασία της διαπραγματεύσεως, δεν είναι νόμιμη, καθόσον δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις που τίθενται από τις διατάξεις του άρθρου 25 παρ. 1γ΄ του π.δ. 60/2007 για την προσφυγή στη διαδικασία αυτή...β) Κατά παράβαση της διατάξεως του άρθρου 2 του ν. 4013/2011, το Νοσοκομείο δεν απευθύνθηκε, πριν από τη λήψη της 15/16.6.2016 αποφάσεως του Διοικητικού Συμβουλίου του, με την οποία αποφασίστηκε η προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγματεύσεως για τη σύναψη της επίμαχης συμβάσεως, στην Ε.Α.Α.Δ.Η.Σ.Υ., προκειμένου να λάβει τη σύμφωνη γνώμη της..γ) Περαιτέρω, η πραγματοποίηση τμηματικών αναθέσεων εντός του ιδίου έτους, κατά κατάτμηση της συνολικής δαπάνης που απαιτείται, για να καλυφθούν οι ετήσιες ανάγκες του Νοσοκομείου σε υπηρεσίες καθαριότητας, καταστρατηγεί και τις διατάξεις περί προσυμβατικού ελέγχου από το Ελεγκτικό Συνέδριο,..δ)μη νομίμως το Νοσοκομείο προέβη στην ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών με την ανωτέρω εξαιρετική διαδικασία, καθώς δεν προκύπτει ότι είχε παρασχεθεί σ’ αυτό σχετική δυνατότητα, στο πλαίσιο του συστήματος της αναθέσεως παροχής υπηρεσιών που θεσπίζει ο ν. 3580/2007, στο δε Π.Π.Υ.Φ.Υ. 2014 έχει ενταχθεί ανοικτός διαγωνισμός για την ανάθεση των εν λόγω υπηρεσιών...Tέλος, η επίμαχη δαπάνη δεν δύναται να θεωρηθεί νόμιμη, κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 37 του ν. 4238/2014, όπως το άρθρο αυτό αντικαταστάθηκε με το άρθρο έκτο παρ. 2 β΄ του νόμου 4432/2016, καθόσον δεν αποδείχθηκε από τον ελεγχόμενο φορέα η συνδρομή των προϋποθέσεων εφαρμογής της, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη VI....Σε κάθε, δε, περίπτωση, δεν αποδεικνύεται ούτε η συνδρομή της δεύτερης προϋποθέσεως της ως άνω νομιμοποιητικής διατάξεως για την παροχή των επίμαχων υπηρεσιών σε τιμές ίδιες ή κατώτερες με αυτές του Παρατηρητηρίου Τιμών της Ε.Π.Υ..Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω η ελεγχόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Παροχή υπηρεσιών..:Με την αίτηση αυτή επιδιώκεται η ανάκληση της 6/2014 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν ανωτέρω ερμηνευτικώς δεκτά .., το Τμήμα, λαμβάνοντας υπόψη αφενός ότι τόσο οι φορείς αντιμετώπισης καταστάσεων έκτακτης ανάγκης .., όσο και οι πάροχοι τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών είναι πλέον υποχρεωμένοι εκ του νόμου.. να προβούν στις αναφερόμενες στο ως άνω έγγραφο της Διαχειριστικής Αρχής ενέργειες, που απαιτούνται για την ομαλή εκτέλεση της ελεγχόμενης σύμβασης και αφετέρου ότι, με βάση τα αναφερόμενα στα προσκομιζόμενα από την αιτούσα εταιρεία .. έγγραφα του Αντιπροέδρου της Αρχής Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών (Α.Δ.Α.Ε.) και της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, αντίστοιχα, η εκτέλεση των εργασιών της ελεγχόμενης σύμβασης δεν υπόκειται σε προηγούμενη άδεια των αρχών αυτών .., κρίνει ότι δεν απαιτείται να προηγηθούν της συνάψεως της ελεγχόμενης συμβάσεως οι ενέργειες, που αναφέρονται στο ως άνω έγγραφο της Διαχειριστικής Αρχής (υπογραφή μνημονίων συνεργασίας, παροχή αδειών), κατά τα βασίμως με τις υπό κρίση αίτηση και παρεμβάσεις προβαλλόμενα..Συνακόλουθα, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, πρέπει να γίνουν δεκτές η υπό κρίση αίτηση και οι υπέρ αυτής ασκηθείσες παρεμβάσεις και να ανακληθεί η προσβαλλόμενη πράξη, το δε οικείο σχέδιο σύμβασης μπορεί να υπογραφεί, υπό τον όρο ότι από το άρθρο 20 παρ. 2 της ελεγχόμενης σύμβασης θα απαλειφθεί η φράση «σύμφωνα με τα οριζόμενα στο πδ 60/2007 (άρθρο 25, σημείο 4β)»...Ανακαλεί την 6/2014 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:επιδιώκεται η ανάκληση της 3/2015 πράξης του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο Ι Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου.(...)Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη της παρούσας, το Τμήμα κρίνει ότι δεν συντρέχει λόγος να αποστεί από τα κριθέντα με την προσβαλλόμενη πράξη του ως άνω Κλιμακίου και τούτο διότι η ύπαρξη κενής οργανικής θέσης δικηγόρου με πάγια αντιμισθία δύναται, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά και στη μείζονα σκέψη της παρούσας, να πληρωθεί μόνο με πρόσληψη δικηγόρου, η οποία ενεργείται σύμφωνα με τη διαδικασία, που προβλέπεται στις σχετικές διατάξεις και όχι με απευθείας ανάθεση σε δικηγόρο ή δικηγορική εταιρία σχετικής σύμβασης παροχής υπηρεσιών. Στην προκειμένη περίπτωση ο αιτών Δήμος δεν προέβη σε καμία ενέργεια για την πλήρωση της ως άνω κενής οργανικής θέσης και ως εκ τούτου δεν αποδεικνύει ότι η πλήρωσή της ήταν αδύνατη. Περαιτέρω και ενόψει του ότι  οι δικηγόροι που προσλαμβάνονται από το Δημόσιο, ν.π.δ.δ. και ο.τ.α με σχέση έμμισθης εντολής και πάγια αντιμισθία, δεν υπόκεινται σε ελεγχόμενο ωράριο απασχόλησης υποχρεωτικά και εκ των προτέρων καθορισμένο, αλλά σε χρόνο εύλογο και απαραίτητο, αναλόγως των υπαρχουσών αναγκών, όπως αυτές διαμορφώνονται από τον εντολέα (βλ. την 98/2014 Γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους), σε συνδυασμό με το γεγονός ότι ο Δήμος ανέθεσε σε δικηγορική εταιρία των Αθηνών όλες τις υποθέσεις για την κάλυψη των σχετικών αναγκών του Δήμου, αναφέροντας, μάλιστα, ρητά στη σχετική σύμβαση ότι «ο Νομικός Σύμβουλος θα βρίσκεται σε καθημερινή βάση στη διάθεση του Δήμου, μέσω τηλεφώνου ή email για οποιοδήποτε άλλο θέμα ανακύψει ανάγκη συνδρομής του, χωρίς αυτό να συνεπάγεται φυσική του παρουσία στις εγκαταστάσεις αυτού» αποδεικνύουν ότι η νομική στήριξη του Δήμου και των Υπηρεσιών του με πάσης φύσεως συμβουλές και γνωμοδοτήσεις επί των ζητημάτων που ανακύπτουν σε καθημερινή βάση, δύναται να καλυφθούν και εξ αποστάσεως και δεν απαιτούν την συνεχή αυτοπρόσωπη παρουσία του δικηγόρου στην έδρα του Δήμου, όπως αβάσιμα υποστηρίζει ο Δήμος και ως εκ τούτου δεν καθίσταται αυτονόητο, κατά την κοινή πείρα και λογική, ότι σε περίπτωση προκήρυξης της σχετικής θέσης δεν θα υπήρχε ενδιαφέρον, όχι μόνον από τους δικηγόρους της Σάμου, αλλά και από δικηγόρους άλλων περιοχών της Ελλάδας. Επίσης, αλυσιτελώς προβάλλεται ότι η σύμβαση μεταξύ του Δήμου και της δικαιούχου δικηγορικής εταιρίας ήταν ορισμένου και όχι αορίστου χρόνου, διότι η διάρκεια αυτής δεν επηρεάζει τη νομιμότητά της, πολλώ μάλλον που οι συμβάσεις αυτές θεωρούνται ως αορίστου χρόνου ακόμη και αν έχουν υπογραφεί για ορισμένο χρόνο (Α.Π. 1379/2007 ΕλΔ 48). Τέλος, ομοίως αλυσιτελώς προβάλλεται ότι η σύμβαση εκτελέστηκε από την αντισυμβαλλόμενη δικηγορική εταιρία, ενώ δεν συντρέχει περίπτωση συγγνωστής πλάνης των οργάνων του αιτούντος Δήμου, καθόσον οι διατάξεις με τις οποίες προβλέπεται ότι κάλυψη των κενών οργανικών θέσεων δικηγόρου γίνεται ύστερα από προκήρυξη είναι συγκεκριμένες και σαφείς.  Απορρίπτει την αίτηση.

Προγραμματική σύμβαση:Ζητείται η ανάκληση της 10/2015 πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη νομική σκέψη, το Τμήμα κρίνει ότι εν προκειμένω δεν συντρέχουν οι εκ του νόμου τιθέμενες προϋποθέσεις για τη νόμιμη σύναψη προγραμματικής σύμβασης. Και τούτο, διότι, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη (ΙΙ), δεν προβλέπεται η εκ μέρους ΦΟ.Δ.Σ.Α., που έχει συσταθεί και παρέχει υπηρεσίες έστω και αν δεν είναι πλήρως στελεχωμένος με προσωπικό, ανάθεση με προγραμματική σύμβαση σε Δήμο της διαχείρισης στερεών αποβλήτων, για την οποία ο ίδιος είναι αρμόδιος. Ειδικότερα, ο ΦΟ.Δ.Σ.Α. Κεντρικής Μακεδονίας λειτουργεί εν τοις πράγμασι, έστω και με προσωπικό με σχέση εργασίας ορισμένου χρόνου [βλ. και την ΣΟΧ 1/2015 (με αρ. πρωτ. 8214/8.10.2015 και ΑΔΑ 7Δ140ΞΝ – ΔΦΣ) ανακοίνωση του Προέδρου του ΦΟ.Δ.Σ.Α.]  όπως αποδεικνύεται από το γεγονός ότι αυτός ήδη διαχειρίζεται τα στερεά απόβλητα της Περιφέρειάς του λειτουργώντας είτε ο ίδιος είτε κατόπιν ανάθεσης σε ιδιώτες 15 Χώρους Υγειονομικής Ταφής Αποβλήτων (ΧΥΤΑ στην ΠΕ ...., ....-...., Χαλκιδικής, Πιερίας κ.ά.), ενώ και τα συλλογικά του όργανα (Διοικητικό Συμβούλιο, Εκτελεστική Επιτροπή) λειτουργούν πλήρως, καθώς συνεδριάζουν και εκδίδουν αποφάσεις και εγκρίνουν προϋπολογισμό (βλ. και Απόφαση VI Τμ. 1067/2015). Κατά συνέπεια, δεν νοείται ότι νομίμως προβαίνει στη σύναψη της επίμαχης προγραμματικής σύμβασης επικαλούμενος έλλειψη προσωπικού και μάλιστα εφόσον δεν κάνει χρήση της παρεχόμενης από τις κείμενες διατάξεις δυνατότητας να προσλάβει το αναγκαίο προσωπικό έστω και με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου, κρίνοντας ότι απαιτείται ένας μόνο εργαζόμενος για τη λειτουργία του συγκεκριμένου ΧΥΤΑ. Επομένως αλυσιτελώς προβάλλεται με την υπό κρίση αίτηση ότι λόγω μη ολοκλήρωσης της διαδικασίας πρόσληψης του προσωπικού, ο αιτών ΦΟ.Δ.Σ.Α. δεν είναι σε θέση να εκτελέσει τις επίμαχες υπηρεσίες. Περαιτέρω, η ανάθεση αυτή, εφόσον δεν πρόκειται περί σύνομης προγραμματικής σύμβασης, αντίκειται και στα άρθρα 22 έως 25 του π.δ. 60/2007, καθώς αποτελεί μία χωρίς τη συνδρομή των σχετικών προϋποθέσεων απευθείας ανάθεση στον ως άνω Δήμο δημόσιας σύμβασης υπηρεσιών, που δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως εσωτερική συναλλαγή (in house) μεταξύ του ως άνω ΦΟ.Δ.Σ.Α. και του Δήμου ....-..... Και τούτο, διότι ο πρώτος δεν ασκεί στον αντισυμβαλλόμενό του Δήμο έλεγχο ανάλογο με αυτόν που ασκεί επί των δικών του υπηρεσιών, δεδομένου ότι ούτε έχει συστήσει τον Δήμο ούτε τον χρηματοδοτεί ούτε τον διοικεί αμέσως ή εμμέσως, συγκροτώντας έστω και εν μέρει το Δημοτικό του Συμβούλιο ή άλλα συλλογικά του όργανα, ούτε τον εποπτεύει, καθώς δεν διαθέτει τη δυνατότητα έγκρισης των αποφάσεών του. Ως εκ τούτου αβασίμως ισχυρίζεται ο αιτών ότι λόγω έλλειψης προσωπικού, δεν έχει την πραγματική δυνατότητα ανάθεσης σε τρίτον και παρακολούθησης της εκτέλεσης από αυτόν των σχετικών υπηρεσιών, δοθέντος ότι από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτει ότι προέβη σε ανάθεση της διαχείρισης άλλου ΧΥΤΑ αρμοδιότητάς του, ήτοι του ΧΥΤΑ της 2ης ΔΕ ΠΕ ....-.... με ανοικτό διαγωνισμό σε ιδιώτη (γεγονός που και ο ίδιος ο αιτών ομολογεί). Κατά τη γνώμη της Συμβούλου Κωνσταντίνας Ζώη, από τα στοιχεία του φακέλου της υπόθεσης δεν αποδεικνύεται ότι χωρίς υπαιτιότητά του ο αιτών δεν διαθέτει το απαραίτητο προσωπικό και συνεπώς μπορεί νόμιμα να αναλάβει ο δήμος ....-.... με την επίμαχη προγραμματική σύμβαση τη διαχείριση του ΧΥΤΑ Γιαννιτσών. Και τούτο διότι, ανεξαρτήτως αν οι προβλεπόμενες στον Οργανισμό Εσωτερικής Υπηρεσίας του αιτούντος θέσεις παραμένουν κατά τους ισχυρισμούς του κενές, από τις προσκομιζόμενες ανακοινώσεις πρόσληψης προσωπικού ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου προκύπτει ότι μόνο σε μία περίπτωση [απόφαση 748/2015 (ορθή επανάληψη) της Εκτελεστικής Επιτροπής και ανακοίνωση ΣΟΧ 1/2015] ζητήθηκε για το ΧΥΤΑ Γιαννιτσών προσωπικό και συγκεκριμένα για μία θέση ΠΕ Τοπογράφων Μηχανικών. Περαιτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι η περιεχόμενη στο άρθρο 7 παρ. 2 του σχεδίου σύμβασης εκτίμηση της αναμενόμενης ποσότητας των απορριμμάτων, σε σχέση με την αντίστοιχη του παρελθόντος έτους, παρίσταται επαρκώς αιτιολογημένη, ενόψει του ότι, όπως αναφέρεται στην 29/27.2.2015 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου ....-...., ο Δήμος Παιονίας, ο οποίος μέχρι προσφάτως εξυπηρετείτο από το ΧΥΤΑ Γιαννιτσών και κατά το έτος 2014 διέθεσε ποσότητα 1.326,660 τόνων απορριμμάτων (βλ. το χωρίς ημερομηνία έγγραφο «ΤΟΝΑΖ ΧΥΤΑ ΓΙΑΝΝΙΤΣΩΝ 2014» του αιτούντος ΦΟ.Δ.Σ.Α.), πρόκειται στο εξής να εναποθέτει τα απορρίμματά του σε άλλον ΧΥΤΑ. Επιπροσθέτως, στο ίδιο άρθρο του ελεγχόμενου σχεδίου παρατίθεται ο αναλυτικός προϋπολογισμός της σύμβασης, ο σχετικός πίνακας τεκμηρίωσης του κόστους των παρεχομένων υπηρεσιών και οι περιλαμβανόμενες στην αποζημίωση του Δήμου ....-.... επιμέρους δαπάνες. Ενόψει τούτων, ο προσδιορισμός της συμβατικής τιμής των 17 ευρώ ανά τόνο εισερχομένων απορριμμάτων αιτιολογείται επαρκώς, βασίμως δε προβάλλεται ότι η διαπιστωθείσα απόκλισή της από τη συμφωνηθείσα με τον τρίτο ιδιώτη – διαχειριστή του ΧΥΤΑ της 2ης ΔΕ ΠΕ ....-.... χαμηλότερη τιμή (15 ευρώ), οφείλεται στη διαφοροποίηση μεταξύ του επιχειρηματικού κέρδους του ιδιώτη – διαχειριστή και του βαρύνοντος το Δήμο ....-.... λειτουργικού κόστους. Επισημαίνεται, εξάλλου, ότι οι καθοριζόμενες στη 13/2013 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Συνδέσμου της 3ης ΔΕ Νομού ....-.... τιμές (κοινά αστικά απορρίμματα: 25 ευρώ ανά τόνο, απορρίμματα επαγγελματιών ιδιωτών: 38 ευρώ ανά τόνο) αφορούν στην αποζημίωση που καταβάλλεται στον τελευταίο από τους χρήστες του ΧΥΤΑ Γιαννιτσών και όχι στην αποζημίωση που καταβάλλει ο αιτών ΦΟ.Δ.Σ.Α. σε φορέα, στον οποίο αναθέτει συμβατικώς τη διαχείριση του ΧΥΤΑ. Πάντως, το Τμήμα κρίνει ότι οι ως άνω διαπιστωθείσες με την προσβαλλόμενη πράξη πλημμέλειες δεν αφορούν σε τεχνικές κρίσεις της Διοίκησης αλλά στην πληρότητα και επάρκεια της αιτιολογίας της απόκλισης των προβλεπόμενων στην ελεγχόμενη σύμβαση σε σχέση με τα αντίστοιχα συγκριτικά στοιχεία προηγούμενων ετών (πρβλ. ΕΣ VI Tμ. 2295/2014). Συνεπώς, ο λόγος αυτός πρέπει να γίνει δεκτός ως βάσιμος. Τέλος, απορριπτέος κρίνεται ο προβληθείς ισχυρισμός περί συγγνωστής πλάνης των οργάνων του αιτούντος, διότι η συγγνωστή πλάνη ως απόρροια της αρχής της επιείκειας αποτελεί γενική αρχή, η οποία δεν μπορεί να κατισχύει διατάξεων ανώτερης τυπικής ισχύος, ιδία δε να παρακάμπτει διατάξεις του κοινοτικού δικαίου περί ανάθεσης των δημοσίων συμβάσεων υπηρεσιών, μόνη δε η επίκληση λόγων δημοσίου συμφέροντος δεν αρκεί για να θεωρηθεί συγγνωστή η μη τήρηση της ορθής διαδικασίας (βλ. Αποφάσεις Τμ. Μειζ. - Επταμ. Σύνθεσης 3998/2013, VI Τμήματος 3631, 2270, 27, 25/2013, 3491, 2811, 2790, 1130/2012).

Για την ανάθεση από την Οικονομική Επιτροπή Δήμου σε δικηγόρο του εξώδικου ή δικαστικού χειρισμού συγκεκριμένων υποθέσεων δεν απαιτείται, σε κάθε περίπτωση, η διενέργεια διαγωνισμού, εφόσον, το μεν, οι σχετικώς συναπτόμενες συμβάσεις για την ανάθεση νομικών υπηρεσιών, στις οποίες περιλαμβάνονται και οι υπηρεσίες εκπροσώπησης ενώπιον δικαστηρίων, δεν παρουσιάζουν βέβαιο διασυνοριακό ενδιαφέρον, το δε, εμπίπτουν στο Παράρτημα ΙΙ Β της Οδηγίας 2004/18, για τη σύναψη των οποίων δεν επιβάλλεται από τον κοινοτικό νομοθέτη η τήρηση οιασδήποτε διαγωνιστικής διαδικασίας. Ανάθεση δε ιδιώτη δικηγόρο.Αίτημα για ανάκληση της 48/2014 του ζ κλιμακίου.Περαιτέρω, η διενέργεια διαγωνισμού για την ανάθεση των εν λόγω συμβάσεων δεν επιβάλλεται ούτε με βάση τις διατάξεις του εθνικού δικαίου, δεδομένου ότι στη διάταξη του άρθρου 72 παρ. 1 περ. ιε΄ του ν. 3852/2010, η οποία εισάγει αυτοτελή και αποκλειστική ρύθμιση ως προς την αρμοδιότητα, τις προϋποθέσεις και τον τρόπο ανάθεσης των ανωτέρω νομικών υπηρεσιών από Δήμο, δεν γίνεται οποιαδήποτε αναφορά στην υποχρέωση διενέργειας διαγωνισμού.

ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΙΣ ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ.-ΕΠΤΑΜΕΛΟΥΣ ΣΥΝΘΕΣΗΣ/3410/2014 ΚΑΙ ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ.-ΕΠΤΑΜΕΛΟΥΣ ΣΥΝΘΕΣΗΣ/3411/2014.

Καταπολέμηση κουνουπιών...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν ανωτέρω ερμηνευτικώς δεκτά (βλ. σκ. II), το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι:i) Η 2/27.3.2013 γνωμοδότηση της επιτροπής του διαγωνισμού για την τεχνική αξιολόγηση των προσφορών των διαγωνιζόμενων και η 220/29.3.2013 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής της Περιφέρειας, που την ενέκρινε, δεν έχουν αιτιολογηθεί νομίμως και επαρκώς, απορριπτομένου ως αβασίμου του σχετικού ισχυρισμού της υπό κρίση αίτησης. Τούτο, διότι στην ως άνω γνωμοδότηση παρατίθεται μόνο ο πίνακας βαθμολόγησης, ανά προβλεπόμενο από τη διακήρυξη κριτήριο, χωρίς οποιαδήποτε λεκτική αξιολόγηση των προσφορών και χωρίς να αναφέρονται τα στοιχεία αυτών, τα οποία ελήφθησαν υπόψη κατά τη βαθμολόγηση, ούτε να γίνεται συγκριτική εκτίμηση αυτών. Πλην όμως, το Τμήμα, κατά πλειοψηφία, λαμβάνοντας υπόψη ότι α) στο διαγωνισμό συμμετείχαν μόνο δύο διαγωνιζόμενοι, β) η συνολική βαθμολογία, την οποία αυτοί έλαβαν κατά το στάδιο της τεχνικής αξιολόγησης, διαφοροποιείται ελάχιστα (8,98 της αναδειχθείσας αναδόχου ένωσης φυσικών και νομικών προσώπων έναντι 8,79 της «... .») και, ως εκ τούτου, δεν προκύπτει ότι υφίστατο πρόθεση των οργάνων της αναθέτουσας αρχής να ευνοήσουν τον έναν από τους διαγωνιζόμενους έναντι του άλλου, δεδομένου ότι κατά το χρόνο αξιολόγησης δεν είχαν ανοιχθεί οι οικονομικές προσφορές, γ) οι ως άνω διαγωνιζόμενοι έλαβαν την ίδια βαθμολογία, όσον αφορά σε τρία από τα επτά κριτήρια της διακήρυξης (Β2, Β3 και Β4), ενώ η «…. .» έλαβε ανώτερη βαθμολογία από την αναδειχθείσα ανάδοχο, όσον αφορά στο κριτήριο Α3, δ) κανένας από τους ως άνω διαγωνιζομένους δεν αμφισβήτησε την ορθότητα της βαθμολόγησής του με την άσκηση των προβλεπομένων ενδικοφανών προσφυγών και ενδίκων βοηθημάτων και ε) οι οικονομικές προσφορές, οι οποίες, ενόψει της ελάχιστης απόκλισης της βαθμολογίας των τεχνικών προσφορών των διαγωνιζομένων, επέδρασαν αποφασιστικά στην διαμόρφωση της τελικής βαθμολογίας των υποψηφίων, αποκλίνουν σημαντικά (2.295.000,00 ευρώ της αναδειχθείσας αναδόχου ένωσης φυσικών και νομικών προσώπων έναντι 2.551.200,00 ευρώ της «....»), κρίνει ότι η ως άνω πλημμέλεια δεν επηρέασε ουσιωδώς το αποτέλεσμα της ελεγχόμενης διαγωνιστικής διαδικασίας. Κατά τη μειοψηφήσασα όμως γνώμη της Συμβούλου Βασιλικής Ανδρεοπούλου, προς την οποία συντάχθηκε ο Πάρεδρος Ιωάννης Βασιλόπουλος, η ως άνω πλημμέλεια είναι μείζονος σημασίας και έχει αντικειμενική διάσταση και, ως εκ τούτου, δεν δύναται να ερμηνεύεται με βάση τις εκάστοτε περιστάσεις. Πλην όμως η γνώμη αυτή δεν εκράτησε...(..)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει να γίνει δεκτή η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης, να απορριφθεί η υπέρ του κύρους της προσβαλλόμενης πράξης ασκηθείσα παρέμβαση, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη πράξη, να επιστραφεί στην αιτούσα Περιφέρεια το παράβολο που κατέβαλε αχρεωστήτως και να κριθεί ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης, υπό τους όρους α) να ολοκληρωθεί μέχρι την υπογραφή της ελεγχόμενης σύμβασης η διαδικασία ανάληψης των σχετικών δημοσιονομικών υποχρεώσεων, σύμφωνα με τα άρθρα 21 παρ. 2, 6 και 13 του ν. 2362/1995 και 2 παρ. 2, 3 και 4 παρ. 3 του π.δ. 113/2010, β) να απαλειφθεί το άρθρο 2 του Μέρους Α΄ της διακήρυξης, ως όρος του Παραρτήματος Ι του σχεδίου της ελεγχόμενης σύμβασης, κατά το μέρος που αναφέρεται στη σύναψη συμπληρωματικών συμβάσεων και συμβάσεων ανάθεσης νέων παρόμοιων με τις ανατιθέμενες υπηρεσιών με τον ανάδοχο της ελεγχόμενης σύμβασης και γ) να απαλειφθεί ο όρος του άρθρου 13.1 του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης.

Ανακαλεί την 83/2013 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Από τις ανωτέρω διατάξεις του π.δ.60/2007, με το οποίο προσαρμόστηκε η ελληνική νομοθεσία περί δημοσίων συμβάσεων έργων, προμηθειών και υπηρεσιών προς τις διατάξεις της οικείας κοινοτικής οδηγίας (2004/18/ΕΚ), συνάγεται, μεταξύ άλλων, ότι μία αναθέτουσα αρχή υποχρεούται να συνάπτει τις συμβάσεις παροχής υπηρεσιών κατά κανόνα με τη διαδικασία του ανοικτού ή κλειστού διαγωνισμού και μόνο κατ’ εξαίρεση με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης. Οι περιπτώσεις της κατ’ εξαίρεση δυνατότητας σύναψης των συμβάσεων παροχής υπηρεσιών με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης, χωρίς προηγούμενη δημοσίευση σχετικής προκήρυξης διαγωνισμού, παρατίθενται στο άρθρο 25 του π.δ.60/2007, ενώ παράλληλα τέτοια δυνατότητα αναγνωρίζεται και στο άρθρο 24 παρ. 1 περ. α΄ εδάφιο β του ως άνω π.δ.. Κατά τα παγίως κριθέντα από το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (Δ.Ε.Κ.), οι διατάξεις των κοινοτικών οδηγιών, όπως αυτές που αφορούν στην ανάθεση με διαδικασία διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση προκήρυξης διαγωνισμού, οι οποίες εισάγουν παρεκκλίσεις από την εφαρμογή των κανόνων που διέπουν την ανάθεση των δημοσίων συμβάσεων, πρέπει να ερμηνεύονται συσταλτικά, το δε βάρος απόδειξης ότι συντρέχουν πράγματι οι εξαιρετικές περιστάσεις που δικαιολογούν την παρέκκλιση φέρει εκείνος ο οποίος τις επικαλείται (βλ. Δ.Ε.Κ.: απόφαση της 14.9.2004, Υπόθεση C-385/02, απόφαση της 18.5.1995, Υπόθεση C-57/94, απόφαση της 12.1.1994, Υπόθεση C-296/92, απόφαση της 17.11.1993, Υπόθεση C-71/02, απόφαση της 10.3.1987, Υπόθεση C-199/85). Στα πλαίσια αυτά, με τις διατάξεις του άρθρου 25 παρ.1 περ. α΄ του π.δ.60/2007, παρέχεται η δυνατότητα στις αναθέτουσες αρχές να χρησιμοποιούν τη διαδικασία με διαπραγμάτευση χωρίς δημοσίευση προκήρυξης διαγωνισμού, όταν πληρούνται σωρευτικά οι ακόλουθες τρεις προϋποθέσεις: α) έχει προηγηθεί προκήρυξη διαγωνισμού, β) καμία προσφορά δεν υποβλήθηκε ή καμία από τις υποβληθείσες προσφορές δεν ήταν κατάλληλη και γ) δεν έχουν τροποποιηθεί ουσιαστικά οι αρχικοί όροι της σύμβασης, ενώ με τις διατάξεις του άρθρου 24 παρ. 1 περ. α΄ εδ. β΄ του ίδιου π.δ., η ίδια δυνατότητα (προσφυγής στη διαδικασία με διαπραγμάτευση χωρίς δημοσίευση προκήρυξης διαγωνισμού) δίδεται στις αναθέτουσες αρχές, όταν πληρούνται σωρευτικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις: α) έχει προηγηθεί προκήρυξη διαγωνισμού, β) υποβλήθηκαν μη κανονικές προσφορές ή κατατέθηκαν απαράδεκτες προσφορές, γ) δεν έχουν τροποποιηθεί ουσιαστικά οι αρχικοί όροι της σύμβασης και δ) στη διαδικασία με διαπραγμάτευση περιλαμβάνονται όλοι οι προσφέροντες που πληρούν τα κριτήρια των άρθρων 43 έως 50 και οι οποίοι είχαν υποβάλει παραδεκτές προσφορές κατά τον προηγηθέντα διαγωνισμό. Από το συνδυασμό των ανωτέρω διατάξεων συνάγεται ότι προσφορά που κατατέθηκε στην προηγηθείσα της διαπραγμάτευσης ανοικτή ή κλειστή διαδικασία διαγωνισμού νοείται ως «ακατάλληλη» όταν το περιεχόμενό της δεν έχει καμία σχέση με τις υπό ανάθεση υπηρεσίες και δεν μπορεί, συνεπώς, να ανταποκριθεί στις ανάγκες της αναθέτουσας αρχής, όπως αυτές καθορίστηκαν στα έγγραφα (τεχνικές προδιαγραφές) του διαγωνισμού (βλ. Δ.Ε.Κ. απόφαση της 4.6.2009, Υπόθεση C-250/07, Πράξη VI Τμ.Ε.Σ. 44/2007), για το λόγο δε αυτό η υποβολή «ακατάλληλης» προσφοράς εξομοιώνεται με τη μη υποβολή προσφοράς. Όσον αφορά δε στην έννοια της «μη κανονικής» προσφοράς του άρθρου 24 παρ. 1 περ. α΄ του π.δ.60/2007, η υποβολή τέτοιας προσφοράς εξομοιώνεται με την υποβολή απαράδεκτης προσφοράς. Τούτο σαφώς συνάγεται από τη γραμματική ερμηνεία των ως άνω διατάξεων, καθόσον υφίσταται συνάρτηση, αφενός μεταξύ της περίπτωσης απουσίας προσφοράς και της περίπτωσης υποβολής ακατάλληλης προσφοράς, αφετέρου μεταξύ της περίπτωσης υποβολής απαράδεκτης (σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, τηρουμένων των οριζομένων στις διατάξεις των άρθρων 28, 39 έως 52 και 55 του π.δ.60/2007) προσφοράς και εκείνης της υποβολής μη κανονικής προσφοράς, οι οποίες προβλέπεται ότι μπορούν, εναλλακτικά, να αποτελέσουν λόγο απευθείας ανάθεσης. Οι περιπτώσεις αυτές είναι ισοδύναμες όχι μόνον όσον αφορά στις συνέπειες που απορρέουν από αυτές, αλλά και όσον αφορά στις δυσκολίες που συνεπάγονται για τον αναθέτοντα φορέα, δεδομένου ότι είτε δεν καλύπτονται οι σχετικές με τις υπό ανάθεση υπηρεσίες ανάγκες λόγω μη συμβατότητας των υποβληθεισών προσφορών με τις τεχνικές προδιαγραφές, είτε δεν πληρούνται κάποιες προϋποθέσεις που τίθενται από το νόμο ή τη διακήρυξη σχετικά με τη συμμετοχή στο διαγωνισμό και την υποβολή παραδεκτής προσφοράς. Επομένως, η αναθέτουσα αρχή μπορεί να συνάψει σύμβαση ανάθεσης υπηρεσιών χωρίς να ακολουθήσει τη συνήθη διαδικασία διαγωνισμού, μόνον εάν οι προσφορές που υποβλήθηκαν είναι «ακατάλληλες» ή «μη κανονικές», στην κατηγορία δε των προσφορών αυτών δεν εμπίπτουν σε καμία περίπτωση οι οικονομικά «μη συμφέρουσες» για την αναθέτουσα αρχή προσφορές. Τέλος, η αναθέτουσα αρχή μπορεί να προσφύγει στη διαδικασία με διαπραγμάτευση χωρίς προηγούμενη δημοσίευση προκήρυξης διαγωνισμού και στην προβλεπόμενη στο άρθρο 25 παρ. 1 περ. γ΄ του π.δ.60/2007 περίπτωση κατεπείγουσας ανάγκης, μη απορρέ