ΕλΣυν.Κλ.4/84/2016
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:η ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών έγινε, κατά παράβαση του άρθρου 50 παρ. 10 του ν. 3370/2005, η εντελλόμενη δε δαπάνη πληρωμής τους, στο πλαίσιο εκτέλεσης της επίμαχης μη νομίμως ανατεθείσας σύμβασης, είναι μη νόμιμη. Τούτο δε, ανεξαρτήτως του νομικού χαρακτηρισμού της σύμβασης ως μίσθωσης έργου ή ανεξαρτήτων υπηρεσιών, καθώς, σύμφωνα με όσα έγιναν σχετικώς δεκτά επίσης στην προηγούμενη σκέψη, η έκδοση της επίμαχης υπουργικής απόφασης απαιτείτο ανεξαρτήτως του νομικού χαρακτήρα της σύμβασης. Πλην όμως, το Κλιμάκιο, λαμβάνοντας υπόψη ότι για το ζήτημα της ισχύος ή μη της επίμαχης διάταξης του άρθρου 50 παρ. 10 του ν. 3370/2005, μετά τη θέση σε ισχύ των νεότερων περί κατάρτισης Προγράμματος Προμηθειών και Παροχής Υπηρεσιών Υγείας ρυθμίσεων του ν. 3580/2007, έχουν διατυπωθεί διαφορετικές ερμηνευτικές εκδοχές, κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του Νοσοκομείου δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατήγησης της εν λόγω διάταξης, αλλά επειδή πίστεψαν, συγγνωστώς, ότι μπορούσαν να προβούν στην ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών χωρίς την εφαρμογή της, προς εξασφάλιση της συντήρησης και καλής λειτουργίας των οικείων ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων του Νοσοκομείου αλλά και της συνολικής, κατ’ επέκταση, λειτουργίας του.(συγγνωστή πλάνη)
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.4/39/2016
ΕΡΓΑΣΙΕΣ – ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ:Μη νόμιμη η καταβολή αμοιβής από Νοσοκομείο σε εταιρεία για παροχή υπηρεσιών συντήρησης των ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων του Νοσοκομείου, κατόπιν πρόχειρου διαγωνισμού, διότι δεν τηρήθηκε η υποχρέωση που τάσσεται ευθέως από το δεύτερο εδάφιο της διάταξης του άρθρου 50 παρ. 10 του ν. 3370/2005 (έκδοση της απόφασης του αρμόδιου Υπουργού για τον καθορισμό του αριθμού και των ειδικοτήτων των τεχνικών του αναδόχου, καθώς και του προϋπολογισμού αυτής).
ΕΣ/ΤΜ.4/41/2010
Συντήρηση ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων Νοσοκομείου: Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Τμήμα άγεται κατ’ αρχήν στην κρίση ότι ο περί μη τήρησης της διαδικασίας του άρθρου 50 παρ. 10 του ν. 3370/2005 λόγος διαφωνίας δεν ευσταθεί, αφού η Υ4β/Γ.Π.οικ.115194/Φ14-60/10.9.2007 απόφαση του Υπουργού Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, με την οποία εγκρίθηκε η ανάληψη από ιδιώτη της συντήρησης των ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων του Γενικού Νοσοκομείου ......., έφερε όλα τα αναγκαία κατά νόμο στοιχεία και περιελάμβανε τον προϋπολογισμό της υπό ανάθεση σύμβασης. Ωσαύτως απορριπτέος τυγχάνει ο λόγος, με τον οποίον προβάλλεται από το διαφωνούντα Επίτροπο ότι από την έκδοση της προαναφερόμενης απόφασης μέχρι τη σύναψη της από 14.8.2009 σύμβασης με τη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρία είχε παρέλθει μεγάλο χρονικό διάστημα, διότι, ενόσω η απόφαση του Υπουργού παρέμενε σε ισχύ, το Νοσοκομείο δεν κωλυόταν να προβεί στην ανάθεση της συντήρησης με τους καθοριζόμενους στην απόφαση αυτή όρους, καθώς και ο αναφερόμενος στο αντικείμενο της επίμαχης σύμβασης λόγος, εφόσον, όπως προεκτέθηκε, η διάταξη του άρθρου 50 παρ. 10 του ν. 3370/2005 δεν έχει την έννοια της υποχρέωσης της Αναθέτουσας Αρχής να συνάψει με τον ανάδοχο της συντήρησης σύμβαση μίσθωσης έργου. Αντιθέτως, βάσιμος παρίσταται ο λόγος διαφωνίας ότι η φερόμενη ως δικαιούχος εταιρία εξ αρχής δεν πληρούσε και εξακολουθεί να μην ανταποκρίνεται στον όρο για τη στελέχωση του συνεργείου συντήρησης, αφού, κατά τη ρητή διατύπωση της διακήρυξης του διαγωνισμού της 17.2.2009, ο ανάδοχος θα έπρεπε να διαθέσει στο Νοσοκομείο ηλεκτροτεχνίτες αμφότερων των Α΄ και Γ΄ ειδικοτήτων, ενόψει δε της δέσμευσης που η διακήρυξη αυτή, ως κανονιστική πράξη, συνεπάγεται για τη Διοίκηση και για τους διαγωνιζομένους, ο ισχυρισμός του Νοσοκομείου ότι, για την κάλυψη των αναγκών του, αρκούν οι ηλεκτροτεχνίτες μόνον της Α΄ ειδικότητας αλυσιτελώς προβάλλεται και δεν αίρει τη νομική πλημμέλεια, από την οποία πάσχει εν προκειμένω τόσο η διαγωνιστική διαδικασία, όσο και η εκτέλεση της σύμβασης. Ως εκ του τελευταίου αυτού λόγου, επομένως, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.4/101/2017
Αμοιβή παροχής υπηρεσιών ηλεκτρολόγου .(..)I. Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα: α) Αβασίμως προβάλλεται από την Επίτροπο ότι η ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών έγινε χωρίς προηγούμενη έκδοση της προβλεπόμενης από τη διάταξη του άρθρου 50 παρ. 10 του ν. 3370/2005 απόφασης του Υπουργού Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, δοθέντος ότι η διάταξη αυτή έχει καταργηθεί σιωπηρώς με τις νεότερες ρυθμίσεις του ν. 3580/2007 και β) Μη νομίμως ανατέθηκε η παροχή των επίμαχων υπηρεσιών στη φερόμενη ως δικαιούχο ατομική επιχείρηση, δεδομένου ότι αυτές αποτελούν συνήθεις υπηρεσίες ηλεκτρολόγου, που εμπίπτουν στα καθήκοντα του προσωπικού του Τμήματος Τεχνικού του Νοσοκομείου. Εξάλλου, με δεδομένο ότι για τη στελέχωση του Νοσοκομείου σε τεχνικό προσωπικό προβλέπονται από τον Οργανισμό του, μεταξύ άλλων, 3 θέσεις ΤΕ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ και 24 θέσεις κλάδου ΔΕ ΤΕΧΝΙΚΟΥ (...), δεν προκύπτει αδυναμία του προσωπικού του Τμήματος Τεχνικού του Νοσοκομείου για την εκτέλεση των εν λόγω υπηρεσιών. ..... Ωστόσο, το Κλιμάκιο, συνεκτιμώντας την ανάγκη λειτουργίας του Νοσοκομείου και των ηλεκτρολογικών του εγκαταστάσεων σε 24ωρη βάση, κρίνει ότι στην προκειμένη περίπτωση πρέπει να αναγνωριστεί η συνδρομή συγγνωστής πλάνης υπέρ των αρμοδίων οργάνων του Νοσοκομείου, τα οποία ενήργησαν ως ανωτέρω, χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των κείμενων διατάξεων..... Κατ’ ακολουθίαν των προεκτεθέντων, η ελεγχόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη για τον προβαλλόμενο από την Επίτροπο β΄ λόγο διαφωνίας, το χρηματικό ένταλμα, όμως, πρέπει να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης.
ΕΣ/ΚΛ.ΤΜ.4/175/2016
Καταβολή ποσού ως αμοιβή για την παροχή υπηρεσιών συντήρησης των ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων.(...)Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, η ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών συντήρησης ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού δεν είναι νόμιμη, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από τον Επίτροπο, δεδομένου ότι δεν προηγήθηκε της διαδικασίας ανάθεσής τους η έκδοση της προβλεπόμενης, στη διάταξη του άρθρου 50 παρ. 10 του ν. 3370/2005, απόφασης του Υπουργού Υγείας. Αβασίμως δε προβάλλεται από το Νοσοκομείο ότι η διάταξη αυτή δεν τυγχάνει εφαρμογής μετά τη θέσπιση των διατάξεων του άρθρου 27 παρ. 11 του ν. 3867/2010, με τις οποίες δίδεται η δυνατότητα στους φορείς του άρθρου 9 του ν. 3580/2007 να αναθέτουν υπηρεσίες μέχρι του ποσού των 45.000,00 ευρώ, χωρίς προηγούμενη έγκριση σκοπιμότητας, όπως εν προκειμένω, που η επίμαχη σύμβαση είχε προϋπολογισθείσα δαπάνη 45.000,00 (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ).(...)Εξάλλου, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από τον Επίτροπο, η ελεγχόμενη δαπάνη δεν δύναται να νομιμοποιηθεί κατ’ εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 37 του ν. 4238/2014, διότι η διαπιστωθείσα πλημμέλεια της έλλειψης της υπουργικής απόφασης του άρθρου 50 παρ. 10 του ν. 3370/2005 δεν εμπίπτει στο πεδίο ρύθμισης της εν λόγω διάταξης, ενώ σε κάθε περίπτωση δεν αποδεικνύεται ούτε ότι συντρέχουν εν προκειμένω οι προαναφερθείσες προϋποθέσεις εφαρμογής της (βλ. σκέψη IV) τόσο ως προς τα προβλεπόμενα ζητήματα των καθυστερήσεων των οικείων διαδικασιών ανάθεσης όσο και ως προς την υποχρέωση της μη υπέρβασης της οριζόμενης στην εν λόγω διάταξη τιμής των επίμαχων υπηρεσιών.
ΕλΣυν.Τμ.4(ΚΠΕ)2/2016
Διαδικασία ανάθεσης - Όργανα:Μη νόμιμη η καταβολή αμοιβής από Νοσοκομείο σε ιδιωτική εταιρεία κατόπιν ανοιχτού διαγωνισμού για την παροχή υπηρεσιών επισκευής και συντήρησης μηχανολογικών εγκαταστάσεων διότι α) δεν τηρήθηκε η υποχρέωση που τάσσεται ευθέως από το δεύτερο εδάφιο της διάταξης του άρθρου 50 παρ. 10 του ν. 3370/2005(έκδοση της απόφασης του αρμόδιου Υπουργού) και β) η επιτροπή του διαγωνισμού: αναρμοδίως συγκροτήθηκε από τον Διοικητή του Νοσοκομείου (άρθρο 7 του ν. 3329/2005 (Α΄ 81), μη νομίμως έγινε μόνο για το συγκεκριμένο διαγωνισμό (άρθρο 38 του π.δ. 118/2007) και δεν προηγήθηκε κλήρωση για τον ορισμό των μελών της επιτροπής (άρθρου 26 του ν. 4024/2011).
ΕλΣυν.Κλ.Τμ.4/159/2016
ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΣΙΤΙΣΗΣ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, καθόσον η εγκριθείσα, με την 11/15/28.7.2016 (αρ.πρωτ.15939) απόφαση του Δ.Σ. του Νοσοκομείου, παράταση της αρχικής σύμβασης μεταξύ του Νοσοκομείου και της παρόχου των υπηρεσιών δεν είναι νόμιμη, ως μη ερειδόμενη επί σχετικού όρου της διακήρυξης και της αρχικής σύμβασης, οι δε προβλεπόμενες στο άρθρο 1.2 της αρχικής σύμβασης δυνατότητες παράτασης είχαν εξαντληθεί. Επομένως, η επίμαχη παράταση συνιστά στην ουσία αυτοτελή απευθείας ανάθεση, η οποία δεν είναι νόμιμη, το μεν διότι η δαπάνη που απαιτείται σε ετήσια βάση για την κάλυψη των συγκεκριμένων αναγκών του Νοσοκομείου υπερβαίνει το όριο των 20.000 ευρώ χωρίς ΦΠΑ, μέχρι του οποίου επιτρέπεται η, άνευ ειδικών λόγων, προσφυγή στην εξαιρετική αυτή διαδικασία (είχε δε ήδη προηγηθεί όμοια ανάθεση των αυτών υπηρεσιών και για το μήνα Ιούλιο του 2016, αντί του αυτού ποσού των 14.247,60 ευρώ με ΦΠΑ στην ίδια εταιρεία), το δε διότι από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει η συνδρομή έκτακτων γεγονότων οφειλόμενων σε απρόβλεπτες περιστάσεις, τα οποία κατέστησαν αδύνατη τη διενέργεια διαγωνιστικής διαδικασίας. (..)Κατόπιν αυτών, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.
ΕλΣυν.Κλ.Τμ.4/62/2016
Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας:..μη νομίμως παρατάθηκε η αριθμ. 162/2015 αρχική σύμβαση δίμηνης διάρκειας μεταξύ του Νοσοκομείου και της φερόμενης ως δικαιούχου του ελεγχόμενου χρηματικού εντάλματος εταιρείας. Και τούτο διότι, δυνατότητα τέτοιας παράτασης δεν προβλεπόταν από σχετικό συμβατικό όρο αυτής. Ειδικότερα, αβάσιμα υποστηρίζει το Νοσοκομείο ότι η παράταση της συμβατικής διάρκειας της αρχικής σύμβασης βρίσκει έρεισμα στη διάταξη του άρθρου 9 της 162/2015 σύμβασης «Η σύμβαση μπορεί να τροποποιηθεί όταν συμφωνήσουν γι’ αυτό τα συμβαλλόμενα μέρη. Οποιαδήποτε όμως τροποποίηση των όρων της παρούσας σύμβασης δύναται να γίνει μόνο εγγράφως και θα υπογράφεται και από τους δύο συμβαλλομένους (…)». (..)Κατά τον ομοίως βασίμως προβαλλόμενο δεύτερο λόγο διαφωνίας, μη νομίμως εκδόθηκε και αναρτήθηκε στη ΔΙΑΥΓΕΙΑ η οικεία 639/8.3.2016 απόφαση δημοσιονομικής δέσμευσης, δηλαδή σε χρονικό διάστημα μεταγενέστερο της υπογραφής της οικείας σύμβασης και παροχής των επίμαχων υπηρεσιών.(..)Κατά την κρατήσασα στο Κλιμάκιο γνώμη, κατά τον βασίμως προβαλλόμενο από την Επίτροπο τρίτο λόγο, οι επίμαχες υπηρεσίες, οι οποίες υπερβαίνουν το όριο των 45.000 ευρώ, ανατέθηκαν κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 27 παρ. 11 του ν. 3867/2010 χωρίς να προηγηθεί της ανάθεσης αυτής έγκριση σκοπιμότητας..Συνακόλουθα, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη για όλους τους προβαλλόμενους από την Επίτροπο λόγους. Περαιτέρω, όμως, συνεκτιμώντας την ιδιαίτερη φύση των ανατεθεισών υπηρεσιών που συνίστανται στην καθαριότητα χειρουργείων, το Κλιμάκιο κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του φορέα έδρασαν χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των κείμενων διατάξεων αλλά προκειμένου να καλύψουν τις εξ αντικειμένου επιτακτικές ανάγκες διασφάλισης της δημόσιας υγείας. Συνεπώς, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης.
ΕΣ/Τμ.4(ΚΠΕ)41/2015
Μη νόμιμη η καταβολή αμοιβής από Νοσοκομείο σε ηλεκτρολόγο – μηχανικό για τη συντήρηση των ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεών του, σε εκτέλεση εξάμηνης σύμβασης, καθόσον: α) μη νομίμως ανατέθηκαν οι ανωτέρω υπηρεσίες, χωρίς προηγούμενη έκδοση της προβλεπόμενης στη διάταξη του άρθρου 50 παρ. 10 του ν. 3370/2005 απόφασης του Υπουργού Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης με την οποία καθορίζεται ο αριθμός των απαιτούμενων τεχνικών, οι ειδικότητές τους και ο συνολικός προϋπολογισμός της σχετικής σύμβασης, β) η εκτέλεση των ανωτέρω εργασιών ανήκει στα συνήθη καθήκοντα του τακτικού προσωπικού του ως άνω Νοσοκομείου και δεν είναι επιτρεπτή η ανάθεσή τους σε τρίτους, γ) ) το αντικείμενο της δεύτερης σύμβασης καλύπτεται ήδη από την πρώτη σύμβαση (διάρκειας ενός έτους με δυνατότητα παράτασης δύο μηνών) μεταξύ του Νοσοκομείου και άλλου αναδόχου και γ) κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 21 του ν. 2362/1995, όπως ισχύει μετά την αντικατάστασή του με το άρθρο 21 του ν. 3871/2010, κατά τον χρόνο ανάθεσης των ανωτέρω υπηρεσιών, αλλά και κατά τον χρόνο της συμβατικής διάρκειας αυτών, δεν είχε εκδοθεί ακόμη σχετική απόφαση ανάληψης υποχρέωσης.
ΕλΣυν.Τμ.4(ΚΠΕ)/236/2015
ΕΡΓΑΣΙΕΣ- ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ.Υπηρεσίες φύλαξης:Μη νόμιμη η καταβολή ποσού από Γενικό Νοσοκομείο Παίδων σε ιδιώτη, ως αμοιβή του για την παροχή υπηρεσιών ασφάλειας- φύλαξης των χώρων του Νοσοκομείου κατά τον μήνα Ιανουάριο 2015, σε εκτέλεση σχετικής μηνιαίας σύμβασης συνολικής δαπάνης 5.535,00 ευρώ, περιλαμβανομένου Φ.Π.Α., βάσει απευθείας ανάθεσης, καθόσον μη νομίμως η απόφαση ανάληψης υποχρέωσης εκδόθηκε στις 28.1.2015, ήτοι μετά την υπογραφή της επίμαχης σύμβασης, αφετέρου διότι, η απόφαση του Διοικητή του Νοσοκομείου περί απευθείας ανάθεσης των επίμαχων υπηρεσιών θα έπρεπε προκειμένου να αποκτήσει νόμιμη ισχύ, να αναρτηθεί, σύμφωνα με τα οριζόμενα στις διατάξεις του άρθρου 2 παρ. 4 περ. 16 του ν. 3861/2010, στο διαδίκτυο μέσω του προγράμματος «ΔΙΑΥΓΕΙΑ», όρος ο οποίος τηρήθηκε μετά τον χρόνο εκτέλεσης των ανατεθεισών υπηρεσιών, στις 3.4.2015 και συνεπώς, δεν μπορεί να αναπτύξει αναδρομική ισχύ.(συγγνωστή πλάνη)
ΕΣ/Τμ.4/108/2014
Υπηρεσίες καθαριότητας.Μη νόμιμη η δαπάνη Νοσοκομείου, που αφορά στην καταβολή αμοιβής σε εταιρεία για την παροχή υπηρεσιών καθαρισμού των χώρων του Νοσοκομείου καθόσον: 1) κατά το χρόνο ανάθεσης των ως άνω υπηρεσιών δεν είχε εκδοθεί σχετική απόφαση ανάληψης υποχρέωσης, κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 21 του ν. 2362/1995, όπως ισχύει μετά την αντικατάστασή του με το άρθρο 21 του ν. 3871/2010, 2) μη νομίμως το Νοσοκομείο προσέφυγε στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης για την ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών καθαρισμού για το χρονικό διάστημα μέχρι την ολοκλήρωση των εκκρεμών διαγωνιστικών διαδικασιών, καθόσον δεν συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις των διατάξεων των άρθρων 2 παρ. 13 περ. V του ν. 2286/1995 και 25 παρ. 1) γ) του π.δ/τος 60/2007, που αξιώνουν τη συνδρομή απρόβλεπτων περιστάσεων, 3) Εφόσον η επίμαχη σύμβαση δεν αναφέρει συνολική τιμή, αφετέρου δε ρητά ορίζεται στο σώμα αυτής ότι ισχύει μέχρι το πέρας του εν εξελίξει διαγωνισμού, τυγχάνει εφαρμογής για την εξεύρεση της εκτιμώμενης αξίας της, ο κανόνας του άρθρου 8 παρ. 8 στοιχ. β΄ περ. (ι) του π.δ/τος 60/2007 και λόγω της συνολικής της αξίας, συνακόλουθα, έπρεπε, προ της υπογραφής της, να υποβληθεί σε προσυμβατικό έλεγχο από το οικείο Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου (άρθρο 19 παρ. 7 του ν. 2741/1999, όπως ίσχυε κατά τον κρίσιμο χρόνο), 4) δεν υπήρξε εναρμόνιση με τις τιμές του Παρατηρητηρίου Τιμών της Ε.Π.Υ., κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 13 του ν. 3918/2011, όπως ίσχυε κατά τον επίμαχο χρόνο της ανάθεσης.