ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:..Με την αίτηση αυτή επιδιώκεται η ανάκληση της 2/2013 Πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Δήμο …Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα κρίνει ότι ορθώς έκρινε η Επίτροπος με την προσβαλλομένη ότι η παράλειψη δέσμευσης πίστωσης για το σύνολο της προϋπολογιζόμενης για το έτος 2012 δαπάνης (150.000,00 ευρώ) και όχι μόνο για τμήμα αυτής (60.000,00 ευρώ) συνιστά ουσιώδη πλημμέλεια της ελεγχόμενης σύμβασης, καθ' όσον, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη IΙ, η έκδοση απόφασης ανάληψης υποχρέωσης με την οποία δεσμεύεται η αναγκαία πίστωση και βεβαιώνεται η δέσμευση στα οικεία λογιστικά βιβλία αποτελεί προϋπόθεση για την εκτέλεση οποιασδήποτε διοικητικής πράξης που προκαλεί δαπάνη σε βάρος του προϋπολογισμού Ο.Τ.Α..(..)Πλην όμως, για την οικονομία της όλης διαδικασίας του ελέγχου, το Τμήμα κρίνει, περαιτέρω, ότι πρέπει να γίνει δεκτή η κρινόμενη αίτηση, υπό τον όρο ότι, πριν από την υπογραφή της οικείας σύμβασης, θα δεσμευθεί πίστωση για το σύνολο της προϋπολογιζόμενης δαπάνης για το έτος 2012, με την έκδοση από την Οικονομική Επιτροπή του Δήμου ... της οικείας απόφασης ανάληψης δαπάνης (έγκρισης δέσμευσης πίστωσης) ποσού 150.000,00 ευρώ.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτή, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη πράξη της Επιτρόπου και να επιτραπεί η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου σύμβασης, μετά την τήρηση του προαναφερόμενου όρου..Ανακαλεί τη 2/2013 πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου

Συντήρηση και τεχνική υποστήριξη προγραμμάτων λογισμικού:..Με αυτά τα δεδομένα, η κρινόμενη δαπάνη υπερβαίνει το προσήκον μέτρο, όπως αυτό οριοθετείται από τη σύμβαση του ίδιου Δήμου με τον ίδιο ανάδοχο, έτους 2017, καθόσον μέρος των υπηρεσιών της ελεγχόμενης σύμβασης, ομοίου περιεχομένου με αυτές που ανατέθηκαν με τη σύμβαση έτους 2017, έχουν προϋπολογισθεί σε μεγαλύτερο ύψος σε σχέση με τη σύμβαση του 2017. Τα αρμόδια όργανα του Δήμου όμως, πεπλανημένα, πλην συγγνωστά, υπέλαβαν ότι, ενόψει του μεγαλύτερου αντικειμένου της παρούσας σύμβασης (περισσότερες θέσεις εργασίας), της παροχής επιπλέον ειδικών εφαρμογών και της προηγούμενης διενέργειας πρόχειρου διαγωνισμού σε αντίθεση με την απευθείας ανάθεση που έλαβε χώρα κατά το προηγούμενο έτος-, το ως άνω προϋπολογισθέν ποσό ανταποκρινόταν στη συνολική πραγματική αξία της σύμβασης και στα δεδομένα της αγοράς (Ε.Σ. VII Τμ. Πράξη 6/2019).Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης.

Σύμβαση μίσθωσης έργου: Ενόψει των ανωτέρω, η συναφθείσα, με την ως άνω μη νόμιμη διαδικασία, σχετική από 9.12.2010 σύμβαση δεν μπορεί να αποτελέσει νόμιμο έρεισμα για την καταβολή στην ανάδοχο εταιρεία της συμφωνηθείσας αμοιβής της και, ως εκ τούτου, τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα, με τα οποία εντέλλεται η πληρωμή της ως άνω μη νόμιμης αμοιβής δεν πρέπει να θεωρηθούν. Όμως, από το Δήμο ζητείται, με το 21055/17.10.2012 έγγραφο του Διευθυντή Καθαριότητας - Ανακύκλωσης και Συντήρησης Μηχανολογικού Εξοπλισμού, η θεώρηση των ενταλμάτων αυτών, λόγω συγγνωστής πλάνης των αρμοδίων οργάνων του. Πράγματι, από τα στοιχεία του φακέλου της υπό κρίση υπόθεσης προκύπτει ότι τα αρμόδια όργανα του Δήμου πεπλανημένα πλην συγγνωστώς, χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης του νόμου και βλάβης του δημοσίου συμφέροντος, θεώρησαν ότι, ενόσω είχαν ολοκληρώσει σε συντομότατο χρονικό διάστημα τη προδικασία σύναψης της σχετικής σύμβασης για την αντιμετώπιση του προβλήματος καθαρισμού των ανθυγιεινών εστιών, μπορούσαν να προβούν, αμέσως μετά το πέρας όλων των «απρόβλεπτων γι' αυτούς γεγονότων» (καθυστέρηση έκδοσης απόφασης Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας, προεκλογικός υπηρεσιακός φόρτος), στη σύναψη της εν λόγω σύμβασης, δεδομένου ότι το ως άνω πρόβλημα εξακολουθούσε να απειλεί τη δημόσια υγεία. Η δε συγγνωστή αυτή πλάνη, στην υπό κρίση υπόθεση, συνεκτιμώντας και το αδιαμφισβήτητο γεγονός καθαρισμού και απολύμανσης δεκάδων ανθυγιεινών εστιών και την εξάλειψη των εξ αυτών προερχόμενων για τη δημόσια υγεία κινδύνων, δικαιολογεί τη θεώρηση των επίμαχων χρηματικών ενταλμάτων.   

Καταβολή αποζημίωσης σε υπαλλήλους με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου... Με δεδομένα τα ανωτέρω και σε συνδυασμό με όσα έγιναν δεκτά στη νομική σκέψη της παρούσας, ο προβαλλόμενος λόγος διαφωνίας της Επιτρόπου, με τον οποίο  αμφισβητείται, εξ αφορμής του ελέγχου της δαπάνης που αφορά στην καταβολή αποζημίωσης για την υπερωριακή απασχόληση των υπαλλήλων τον Αύγουστο του έτους 2018, η νομιμότητα της υποκείμενης έννομης σχέσης, είναι απορριπτέος ως απαράδεκτος, αφού, δια της θεώρησης του 405Β, οικονομικού έτους 2017, χρηματικού εντάλματος πληρωμής, το οποίο και εξοφλήθηκε, έχει ήδη κριθεί νόμιμη, η επίμαχη υπηρεσιακή μεταβολή (παράταση της διάρκειας των συμβάσεων εργασίας δυνάμει του άρθρου 95 παρ. 1 α του ν. 4486/2017). Περαιτέρω, δεν προκύπτει ότι η πράξη θεώρησης έχει ανακληθεί, σύμφωνα με τις προϋποθέσεις του άρθρου 48 του κυρωθέντος με το άρθρο πρώτο του ν. 4129/2013 (Α΄ 52) Κώδικα Νόμων για το Ε.Σ., ούτε ότι μεσολάβησε κάποια απόφαση αρμοδίου οργάνου, που να ανακαλεί ή ακυρώνει την παράταση της διάρκειας των συμβάσεων εργασίας των φερόμενων στο ένταλμα ως δικαιούχων. Επομένως, μη προβαλλομένου άλλου λόγου, με τον οποίο να αμφισβητείται ευθέως η νομιμότητα της δαπάνης αποζημίωσης, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνη είναι νόμιμη, πλην όμως αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί λόγω λήξης του οικονομικού έτους 2018 τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.

Καταβολή αποζημίωσης ελεγκτών:..Με δεδομένα αυτά το Κλιμάκιο κρίνει ότι για τις υπό κρίση δαπάνες δεν τηρήθηκε η νόμιμη διαδικασία ανάληψής τους, καθόσον δεν εκδόθηκε μετά την εκκαθάρισή τους, ήτοι μετά το τέλος του διμήνου κατά το οποίο πραγματοποιήθηκαν οι έλεγχοι, σύμφωνα με τα ειδικώς οριζόμενα στο άρθρο 9 παρ. 2 του π.δ/τος 113/2010, εντός του έτους 2015, στο οποίο αυτές ανάγονται, απόφαση ανάληψης υποχρέωσης για τη δέσμευση της αντίστοιχης πίστωσης. Η εν λόγω πλημμέλεια δεν δύναται στη συγκεκριμένη περίπτωση να θεραπευθεί με την εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 65 παρ. 1 του ν. 4487/2017 (Α΄ 110/1.8.2017), που ορίζει ότι οι δαπάνες των Περιφερειών του άρθρου 14 παρ. 1 του ν. 3460/2006 (Α΄ 105), οι οποίες προέκυψαν κατά τα οικονομικά έτη 2015 και 2016, δύνανται να μεταφερθούν, από τον τακτικό προϋπολογισμό του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων στον προϋπολογισμό των Περιφερειών, όπου και εκκαθαρίζονται κατά παρέκκλιση κάθε γενικής ή ειδικής διάταξης. Και τούτο, διότι οι σχετικές αξιώσεις των φερόμενων ως δικαιούχων έχουν εν τω μεταξύ υποπέσει στη διετή παραγραφή του άρθρου 140 παρ. 3 του ν. 4270/2014. Συγκεκριμένα, η παραγραφή της αξίωσης που αφορά σε αποζημίωση του διμήνου Ιουλίου – Αυγούστου έτους 2015 και για την καταβολή της οποίας (αποζημίωσης) εκδόθηκε το ... χρηματικό ένταλμα πληρωμής, οικονομικού έτους 2018, της Π.Ε. …, ξεκίνησε την 1.9.2015, δηλαδή την πρώτη μέρα του επόμενου μήνα από τη λήξη του διμήνου, και συμπληρώθηκε στις 31.8.2017 χωρίς να μεσολαβήσει κανένα διακοπτικό αυτής γεγονός, δοθέντος ότι το 864 χρηματικό ένταλμα πληρωμής, οικονομικού έτους 2017, εκδόθηκε στις 8.11.2017, δηλαδή μετά τη συμπλήρωση της παραγραφής της εν λόγω αξίωσης. Τα ως άνω ισχύουν ομοίως και για την αξίωση που αφορά σε αποζημίωση του διμήνου Σεπτεμβρίου – Οκτωβρίου έτους 2015, καθόσον η παραγραφή στη συγκεκριμένη περίπτωση ξεκίνησε την 1.11.2015 και συμπληρώθηκε στις 31.10.2017 χωρίς επίσης να μεσολαβήσει κανένα διακοπτικό αυτής γεγονός, δοθέντος ότι το 863 χρηματικό ένταλμα πληρωμής, οικονομικού έτους 2017, ανεξαρτήτως της ημερομηνίας εκδόσεώς του, δεν αφορούσε στην εξόφληση της συγκεκριμένης απαίτησης, καθόσον αφορούσε στο χρονικό διάστημα Μαΐου – Ιουνίου έτους 2015. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, οι εντελλόμενες με τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα πληρωμής δαπάνες είναι μη κανονικές και ως εκ τούτου αυτά δεν πρέπει να θεωρηθούν.

ΜΕΛΈΤΕΣ:Καταβολή αμοιβής του έναντι εκτέλεσης της σύμβασης «Τεχνικο - Οικονομική Ανάλυση της Υφιστάμενης Κατάστασης» της Δ.Ε.Υ.Α.Ν. (...) Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη της παρούσας, ως προς την τηρητέα διαδικασία δημοσιονομικής ανάληψης της υποχρέωσης της Δ.Ε.Α.Υ.Ν. εφαρμόζονται οι σχετικές διατάξεις του β.δ. 17.5./15.6.1959, αφού δεν προκύπτει ότι υφίστανται ειδικές διατάξεις στον Ο.Ε.Υ. αυτής, σχετικά με τη διαδικασία πραγματοποίησης των δαπανών της. Επομένως πριν την έκδοση των 73 και 74/23.9.2015 αποφάσεων ανάθεσης του Δ.Σ. της Δ.Ε.Υ.Α.Ν., οι οποίες συνιστούν τις γενεσιουργούς αιτίες των επίμαχων δαπανών, έπρεπε να έχουν προηγηθεί οι δεσμεύσεις των αναγκαίων πιστώσεων από τις εγγεγραμμένες στον προϋπολογισμό, οικονομικού έτους 2015, πιστώσεις των οικείων - αλλά και ορθών κατά τίτλο και περιεχόμενο - Κ.Α.Ε. αυτής με τις δημοσιονομικές αναλήψεις των υποχρεώσεων, κατ’ εφαρμογήν των διατάξεων του β.δ. 17.5/15.6.1959, καθώς και η ανάρτηση των πράξεων αυτών στο διαδίκτυο στο Πρόγραμμα «ΔΙΑΥΓΕΙΑ». Εφόσον, μάλιστα, οι ως άνω δημοσιονομικές δεσμεύσεις δεν εκτελέστηκαν εντός του έτους 2015, έπρεπε να ανατραπούν με σχετικές ανακλητικές αποφάσεις του αρμόδιου διατάκτη, πριν εκδοθούν οι νέες αποφάσεις δέσμευσης στο επόμενο οικονομικό έτος (2016), διαδικασία η οποία επίσης δεν ακολουθήθηκε.  Η παράλειψη τήρησης των ανωτέρω διαδικασιών για την ανάληψη των οικείων υποχρεώσεων, η παράβαση της αρχής της ειδικότητας των πιστώσεων, αναφορικά με την υπ’ αριθ. 73/23.9.2015 απόφαση του Δ.Σ., καθώς και η καθυστερημένη ανάρτηση των εν λόγω αποφάσεων ανάληψης στο διαδίκτυο καθιστά τις ελεγχόμενες δαπάνες μη νόμιμες και μη κανονικές, όπως βασίμως προβάλλεται από τη διαφωνούσα Επίτροπο. Επιπλέον, οι ανατεθείσες υπηρεσίες, οι οποίες περιλαμβάνουν: α) την απεικόνιση των υφιστάμενων υποδομών και συστημάτων ύδρευσης και αποχέτευσης, την καταγραφή και αξιολόγηση της γενικής τους κατάστασης, καθώς και την υποβολή προτάσεων σχετικά με το σχεδιασμών και την υλοποίηση βασικών έργων και μελετών της Δ.Ε.Υ.Α.Ν. σχετικών με την υδροδότηση και αποχέτευση των δημοτικών ενοτήτων της περιοχής παρέμβασης και β) την τεχνικο - οικονομική ανάλυση της υφιστάμενης κατάστασης της επιχείρησης, με καταγραφή και ανάλυση όλων των κοστολογικών παραμέτρων, εκτίμηση των εσόδων και λειτουργικών εξόδων, καθώς και των αποτελεσμάτων χρήσης της, εμπίπτουν στις σχετικώς προβλεπόμενες στον Ο.Ε.Υ. αρμοδιότητες των Τεχνικών και Οικονομικών Υπηρεσιών της Δ.Ε.Υ.Α.Ν. και των αντίστοιχων Γραφείων, ήτοι στα καθήκοντα του υπηρετούντος σε αυτά προσωπικού, δεδομένου ότι συνιστούν την αναγκαία βάση για την κατάστρωση της τιμολογιακής πολιτικής της επιχείρησης, τη διενέργεια προμηθειών και την εκτέλεση έργων λειτουργίας και συντήρησης των δικτύων και εγκαταστάσεών της και, γενικότερα, για την ορθή διοίκηση, διαχείριση των οικονομικών, αλλά και καθημερινή λειτουργία της Δ.Ε.Υ.Α., χωρίς να αποδεικνύεται η επικαλούμενη από την επιχείρηση ελλιπής στελέχωση ή, ακόμη, αδυναμία του υπάρχοντος προσωπικού και των αρμοδίων Προϊσταμένων να επιμεληθούν των εργασιών, λόγω φόρτου, δοθέντος ότι                 από την προσκομισθείσα, στις 30.1.2017, μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου κατάσταση εργαζομένων της τελευταίας δεν προκύπτει η ανά κλάδο και ειδικότητα των σαράντα τριών (43) εργαζομένων στη Δ.Ε.Υ.Α.Ν.  απασχόληση σε αυτήν. Υπό αυτήν την έννοια, πάντως, οι ανατεθείσες, με τις 73 και 74/23.9.2015 αποφάσεις του διοικητικού συμβουλίου της Δ.Ε.Υ.Α.Ν. υπηρεσίες δεν χαρακτηρίζονται ως εκ του περιεχομένου τους ομοειδείς, δεδομένου ότι η μεν «καταγραφή - απεικόνιση της υφιστάμενης κατάστασης» της επιχείρησης έχει ως αντικείμενο την περιγραφή και καταγραφή της υφιστάμενης κατάστασης των υποδομών ύδρευσης και αποχέτευσης σε κάθε περιοχή εξυπηρέτησης με βάση τα υπάρχοντα δεδομένα, ήτοι το σύστημα ύδρευσης και τις συνδέσεις λειτουργίας όσον αφορά τόσο το εξωτερικό υδραγωγείο όσο και τις γραμμές τροφοδοσίας ανά δημοτική ενότητα, τις εγκαταστάσεις και τα υπάρχοντα δίκτυα, με απαρίθμηση των προβλημάτων  και υποβολή προτάσεων για την αντιμετώπιση αυτών, ενώ η τεχνικο - οικονομική ανάλυση της υφιστάμενης κατάστασης περιλαμβάνει ανάλυση της υφιστάμενης τιμολογιακής πολιτικής, των προϋπολογισμών των δύο τελευταίων ετών, των αποτελεσμάτων χρήσης, ή/και τους ισολογισμούς των τριών τελευταίων ετών, καθώς της οργανωτικής διάρθρωσης της επιχείρησης, προκειμένου να εξαχθούν συμπεράσματα αναφορικά με το κατά πόσο αξίζει              η δραστηριότητα της Δ.Ε.Υ.Α.Ν., δηλαδή εάν συντηρεί επί του παρόντος το δίκτυο, εάν μπορεί να το λειτουργεί κ.λπ., καθώς και εάν έχει την απαιτούμενη οργανωτική διάρθρωση για την ουσιαστική είσπραξη των εσόδων. Εντούτοις, αμφότερες οι αναθέσεις εξυπηρετούν τον ίδιο λειτουργικό σκοπό, καθώς εντάσσονται στο ευρύτερο πλαίσιο της αποτύπωσης της συνολικής κατάστασης της Δ.Ε.Υ.Α.Ν., της αναγνώρισης δυσλειτουργιών και ελλείψεων κατά την οργάνωση και ανάπτυξη των δραστηριοτήτων της, καθώς και της υποβολής προτάσεων, με στόχο τόσο τον εξορθολογισμό των δομών της όσο και τη βελτίωση των παρεχόμενων στους πελάτες της υπηρεσιών. Τούτο μάλιστα γίνεται δεκτό, ενόψει του ότι και στις δύο ως άνω περιπτώσεις, τις εργασίες ανέλαβαν εξωτερικοί συνεργάτες παρόμοιων ειδικοτήτων, αφού ο μεν Αναστάσιος Ηλίας είναι πολιτικός μηχανικός, κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος (MSc) με αντικείμενο την «Επιστήμη και τεχνολογία υδάτινων πόρων», η δε Καλλιρόη Πάσσιου είναι πολιτικός μηχανικός και μηχανικός περιβάλλοντος, επίσης κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος (MSc). Ως εκ τούτου, μη νομίμως ανατέθηκαν στους φερόμενους ως δικαιούχους οι επίμαχες υπηρεσίες απευθείας και όχι κατόπιν διενέργειας πρόχειρου διαγωνισμού, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την Επίτροπο. Των ως άνω κρίσεων, πάντως, προϋποτίθεται η παραδοχή ότι οι ανατεθείσες εργασίες, οι οποίες δεν συναρτώνται με οιαδήποτε διαδικασία παραγωγής τεχνικού έργου και, συνεπώς, δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της διάταξης των εδ. α΄ και β΄ της παρ. 2 του άρθρου 1 του ν. 3316/2005, παρά τα περί του αντιθέτου προβαλλόμενα  από την  Επίτροπο, αποτελούν υπηρεσίες, οι οποίες ήταν,   κατ’ αρχήν, δυνατό να ανατεθούν απευθείας, βάσει της προϋπολογισθείσας δαπάνης τους (20.000,00 ευρώ συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α.), κατ’ άρθρο 209 παρ. 9 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων σε συνδυασμό με την ως άνω 35130/739/9.8.2010 υπουργική απόφαση, καίτοι, βέβαια, από τα στοιχεία του φακέλου  δεν προκύπτει ότι των συγκεκριμένων αναθέσεων προηγήθηκαν μελέτες της υπηρεσίας με αναφορά και στοιχειώδη, έστω, εκτίμηση του προϋπολογισθέντος κόστους για καθεμία εκ των επιμέρους κατηγοριών                    των προς εκτέλεση εργασιών. Τέλος, κατά παράβαση των σχετικών με τη λειτουργία της Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ. διατάξεων, κατά την εκκαθά

Ανάθεση υπηρεσιών καθαριότητας:..Σύμφωνα με τις διατάξεις του  άρθρου 21 του ν. 2362/1995 «Περί Δημοσίου Λογιστικού, ελέγχου των δαπανών του Κράτους τους και άλλες διατάξεις» (Α΄ 247), όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρο 21 του ν. 3871/2010  (Α΄ 141) και εκείνες των άρθρων 1, 2,  3, 4, 9 και 11 του   π.δ. 113/2010 «Ανάληψη υποχρεώσεων από τους Διατάκτες» (Α΄ 194), και ίσχυε κατά τον κρίσιμο χρόνο δημοσίευσης της οικείας διακήρυξης, για την  πραγματοποίηση οποιασδήποτε δαπάνης σε βάρος των πιστώσεων του προϋπολογισμού των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης, απαιτείται η προηγουμένη έγκριση  διαθέσεως της σχετικής πιστώσεως, με την έκδοση αντίστοιχης απόφασης  ανάληψης υποχρέωσης. Κατά το στάδιο  αυτό της δημοσιονομικής ανάληψης της δαπάνης, ο αρμόδιος  διατάκτης χορηγεί την έγκρισή του, που συνεπάγεται τη δέσμευση των πιστώσεων του οικείου προϋπολογισμού και συντάσσεται έκθεση ανάληψης της δαπάνης, στην οποία αναφέρονται υποχρεωτικά, μεταξύ άλλων, το είδος και η αιτία της δαπάνης, το ύψος της συνολικής επιβάρυνσης που προκαλείται στον προϋπολογισμό του φορέα, το οικονομικό έτος πραγματοποίησης της δαπάνης, ο τίτλος και  ο κωδικός αριθμός του φορέα καθώς και του ειδικού φορέα, καθώς και ο κωδικός αριθμός εξόδου, ενώ πρέπει να μνημονεύονται και οι σχετικές διατάξεις ή  αποφάσεις των αρμοδίων οργάνων τους, στις οποίες αυτή στηρίζεται, έτσι ώστε να αποδεικνύεται η γέννηση και η ύπαρξη του χρέους. Το στάδιο δε αυτό προηγείται και διακρίνεται από εκείνο της διοικητικής ανάληψης της σχετικής υποχρέωσης, που συνίσταται στην έκδοση σχετικής απόφασης του, κατά περίπτωση, ανάλογα με το είδος της δαπάνης,  αρμοδίου οργάνου, που συνιστά την γενεσιουργό αιτία της δαπάνης και δημιουργεί  υποχρέωση  προς πληρωμή της.  Επομένως, η μη τήρηση της ανωτέρω υποχρεωτικής για τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης διαδικασίας, ήτοι η μη σύνταξη της έκθεσης ανάληψης της δαπάνης,  καθιστά τη διενέργεια της δαπάνης μη νόμιμη. Συνεπώς, ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλόμενη Πράξη ότι η αναθέτουσα αρχή παραβίασε τις ως άνω διατάξεις, αφού από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτει ότι δεν έχει τηρηθεί η ως άνω διαδικασία έκδοσης της αναγκαίας απόφασης δημοσιονομικής δέσμευσης. Εντούτοις, συνεκτιμώντας τον προβαλλόμενο με την αίτηση ανάκλησης ισχυρισμό ότι στον προϋπολογισμό του Νοσοκομείου έχει προβλεφθεί πίστωση για τις υπηρεσίες καθαριότητας, στην ισχύουσα δε σύμβαση που έχει συνάψει το Νοσοκομείο για την απευθείας ανάθεση των υπηρεσιών αυτών έχει τεθεί όρος ότι αυτή θα λήξει αυτοδίκαια μόλις υπογραφεί η σύμβαση του επίμαχου διαγωνισμού, κρίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης υπό τον όρο ότι πριν από την υπογραφή θα έχει εκδοθεί η αναγκαία απόφαση δημοσιονομικής δέσμευσης. Τέλος, ενόψει των ανωτέρω και σε συνδυασμό με το ότι το Πρόγραμμα Προμηθειών και Υπηρεσιών Υγείας έτους 2011 παρατάθηκε εκ νέου με την 3215/7-6-2016 Απόφαση του Υπουργού Υγείας (Β΄ 1767), κρίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης, υπό τον όρο ότι οι εγγεγραμμένες στον προϋπολογισμό οικονομικού έτους 2016 πιστώσεις επαρκούν για την εκτέλεση της σύμβασης.Κατ’ ακολουθία όσων κρίθηκαν προηγουμένως δεν κωλύεται η  υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του «ΓΕΝΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ...» και της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «...», υπό τον όρο ότι πριν από την υπογραφή θα έχει εκδοθεί η αναγκαία απόφαση δημοσιονομικής δέσμευσης και ότι οι εγγεγραμμένες στον προϋπολογισμό οικονομικού έτους 2016 πιστώσεις επαρκούν για την εκτέλεση της σύμβασης, σύμφωνα με τα αναφερόμενα στο σκεπτικό. Ως εκ τούτου η κρινόμενη αίτηση και η ασκηθείσα παρέμβαση, πρέπει να γίνουν δεκτές και να ανακληθεί η 17/2015 πράξης του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Νομό ...

Καταβολή αμοιβής:..Με δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η ανάθεση των εργασιών επικαιροποιημένης σχεδίασης, σύνταξης, τεκμηρίωσης και εντέλει πλήρους κατάρτισης και νομοπαρασκευαστικής τελειοποίησης του Οργανισμού/Κανονισμού του ... στη φερόμενη ως δικαιούχο δικηγορική εταιρεία «…» παρίσταται εν προκειμένω λειτουργική και, ως εκ τούτου, νόμιμη. Και τούτο, διότι σύμφωνα με τα αναφερόμενα στο Πρακτικό 4/7.4.2017 του Διοικητικού Συμβουλίου του ..., ο εν λόγω Οργανισμός δεν διαθέτει το απαιτούμενο για την εκτέλεση των ως άνω εργασιών προσωπικό, δοθέντος ότι κατά το χρόνο της ανάθεσης δεν υπηρετούσε σ’ αυτόν κανένας υπάλληλος με ειδικότητα στη Νομική επιστήμη, ώστε να αναλάβει την άρτια κατάρτιση του κειμένου του Οργανισμού και του Κανονισμού Λειτουργίας, η δε μοναδική Πάρεδρος του Ν.Σ.Κ. που υπηρετεί στο Δικαστικό Γραφείο του ... είναι επιφορτισμένη και με τα πρόσθετα καθήκοντα που απορρέουν από την παράλληλη απασχόλησή της στο Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων. Περαιτέρω, το λοιπό προσωπικό της Διεύθυνσης διοικητικών οικονομικών υπηρεσιών του Οργανισμού, το οποίο έχει συρρικνωθεί στην Προϊσταμένη Διεύθυνσης, σε δύο Προϊσταμένους Τμημάτων και έναν ακόμη υπάλληλο (βλ. το Αρ.πρ. Φ.30/13522/ΔΔΟ/31.5.2018 έγγραφο της Προέδρου του Διοικητικού του Συμβουλίου), διεκπεραιώνει το σύνολο των αρμοδιοτήτων των τμημάτων της εν λόγω Διεύθυνσης και δεν δύναται, συνεπώς, να εκτελέσει και το υπό ανάθεση έργο. Ως εκ τούτου, δοθέντος ότι ο ... δεν διέθετε κατά το χρόνο της ανάθεσης των επίμαχων υπηρεσιών το κατάλληλο και αναγκαίο προσωπικό για την εκτέλεσή τους, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η δαπάνη παρίσταται στη συγκεκριμένη περίπτωση λειτουργική, καθόσον αποσκοπεί στην διασφάλιση της αποτελεσματικής λειτουργίας των υπηρεσιών του Οργανισμού, και για το λόγο αυτό είναι νόμιμη. ..Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνη είναι λειτουργική και, συνεπώς, αυτό θα έπρεπε να θεωρηθεί, αν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2018, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.

ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΕΠΙΔΟΜΑΤΟΣ:..Υπό τα δεδομένα αυτά και συμφώνως προς όσα έγιναν δεκτά σε προηγούμενες νομικές σκέψεις, το Κλιμάκιο άγεται στην κρίση ότι μη νομίμως χορηγούνται τα επιδόματα γάλακτος και θερινής εξοχής στους ασφαλισμένους του ... Και τούτο, διότι τα επιδόματα αυτά δεν ευρίσκουν ευθέως νόμιμο έρεισμα, λόγω της ακυρώσεως με την 3007/2010 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (ημ/νία δημ/σεως 27.9.2010) της Φ.40433/18821/1279/3.12.2003 κοινής αποφάσεως των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών και Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, διά της οποίας εγκρίθηκε ο τελευταίος Κανονισμός του ... που προέβλεπε την καταβολή των επίμαχων επιδομάτων σε όλους τους ασφαλισμένους του Ταμείου, που συνιστά και το νόμιμο έρεισμα της αποφάσεως του Δ.Σ. περί καταβολής και προσδιορισμού των εν λόγω παροχών στο νυν εντελλόμενο ύψος. Εξ άλλου, ουδεμία ασκεί επιρροή επί της κρίσεως για τη νομιμότητα της δαπάνης ο προβαλλόμενος με το έγγραφο επανυποβολής του εντάλματος ισχυρισμός του ... ότι η 3007/2010 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας κοινοποιήθηκε στο Ταμείο μόλις στις 19.6.2012, καθόσον και αληθής υποτιθέμενος δεν ανατρέπει το γεγονός ότι πάντως από της δημοσιεύσεως της ως άνω ακυρωτικής αποφάσεως ανετράπη το νόμιμο έρεισμα των επίμαχων δαπανών. Περαιτέρω, οι εντελλόμενες δαπάνες δεν ευρίσκουν, ως εκ της ακυρώσεως και των δύο Κανονισμών (έτους 1998 και 2003), ευθέως έρεισμα στο ισχύον καταστατικό πλαίσιο του Ταμείου, εγκριθέν με την Α 9224/25.7.1957 κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Κοινωνικής Πρόνοιας, το οποίο αφενός δεν προβλέπει ευθέως την καταβολή των εν λόγω επιδομάτων και αφετέρου έχει ως λειτουργικό σκοπό την εξασφάλιση υγιεινών συνθηκών εργασίας των ασφαλισμένων σε αυτό (βλ. άρθρο 2 περ. Ε΄ του Κανονισμού), χωρίς να εντάσσεται σ’ αυτόν η καταβολή επιδοματικών παροχών που κατατείνουν σε απλή χρηματική ενίσχυση των ασφαλισμένων. Τούτο δε, διότι η εξασφάλιση υγιεινών συνθηκών εργασίας στους ασφαλισμένους του Ταμείου επιτρέπει, κατά τα προεκτεθέντα, την χορήγηση κατ’ αρχήν εις είδος παροχών στους εν ενεργεία ασφαλισμένους του Ταμείου και δευτερευόντως, σε περίπτωση αιτιολογημένης αδυναμίας του ... για την χορήγηση αυτών, την καταβολή του ακριβούς αντιτίμου των ειδών ατομικής προστασίας, που για λόγους χρηστής διαχειρίσεως και οικονομικότητας θα επέβαλλε επιπροσθέτως την απόδοση λογαριασμού εκ μέρους των ληπτών ασφαλισμένων, προς εξασφάλιση της προσήκουσας διαθέσεως των ποσών για την πραγμάτωση των σκοπών του Ταμείου. Αντιθέτως και παρά τους ισχυρισμούς του ..., η περιοδική καταβολή βοηθήματος γάλακτος εν είδει επιδόματος καθώς και η καταβολή επιδόματος θερινής εξοχής σε όλους τους ασφαλισμένους του Ταμείου αδιακρίτως, δεν εξυπηρετεί κατά τρόπο άμεσο ή έστω έμμεσο τον ανωτέρω σκοπό του Ταμείου αλλά βαίνει πέραν αυτού, κατατείνοντας στην χρηματική αποκλειστικώς ενίσχυση των ασφαλισμένων, η οποία προβλέπεται από τον οικείο Κανονισμό ως μορφή κοινωνικής προνοίας, σε ειδικές περιπτώσεις (βλ άρθρο 2 περ. Β επ. αυτού), που ως εκ του δημοσιονομικού τους χαρακτήρα είναι στενά ερμηνευτέες. Ανεξαρτήτως δε αυτών, ούτε το ύψος των εν λόγω παροχών (270 ευρώ το τρίμηνο, ήτοι 90 ευρώ μηνιαίως, ως βοήθημα γάλακτος και 1000 ευρώ ετησίως ως επίδομα θερινής εξοχής) παρίσταται δικαιολογημένο, καθόσον από τις σχετικές αποφάσεις του ΔΣ του ... δεν προκύπτει ο τρόπος αποτιμήσεως των εν λόγω παροχών με στοιχεία της αγοράς, ούτως ώστε να καθίσταται εφικτός ο έλεγχος των εντελλόμενων ποσών, εξ επόψεως τηρήσεως του προσήκοντος μέτρου, και συνακόλουθα η τήρηση των άκρων ορίων διακριτικής ευχέρειας των οικείων οργάνων. (...)Κατ’ ακολουθίαν αυτών, οι εντελλόμενες με τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα δαπάνες δεν είναι νόμιμες και, ως εκ τούτου, τα εντάλματα αυτά δεν πρέπει να θεωρηθούν.

Καταβολή αποζημίσης εφημεριών...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη νομική σκέψη που προηγήθηκε, λαμβάνοντας υπόψη ότι: α) το 1291, οικονομικού έτους 2017, χρηματικό ένταλμα πληρωμής, που αφορούσε στην πρώτη μισθοδοσία των φερόμενων ως δικαιούχων των ελεγχόμενων χρηματικών ενταλμάτων ιατρών, μετά την τελευταία παράταση της διάρκειας της σύμβασης εργασίας τους, δυνάμει του άρθρου 95 παρ. 1 του ν. 4486/2017, ελέγχθηκε από την Επίτροπο του Ελεγκτικού Συνεδρίου και, στη συνέχεια, θεωρήθηκε και εξοφλήθηκε, β) η πράξη αυτή θεώρησης δεν έχει ανακληθεί, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 48 του κυρωθέντος, με το άρθρο πρώτο του ν. 4129/2013 (Α 52), Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο, γ) δεν μεσολάβησε κάποια απόφαση αρμοδίου οργάνου, που ανακαλεί ή ακυρώνει την παράταση της διάρκειας της σύμβασης εργασίας των ανωτέρω φερόμενων ως δικαιούχων ιατρών και δ) με την υπό κρίση έκθεση διαφωνίας επιδιώκεται, εξ αφορμής του ελέγχου των εφημεριών των ως άνω επικουρικών ιατρών, η αμφισβήτηση της νομιμότητας της έννομης σχέσης απασχόλησής τους στο Νοσοκομείο, βάσει της οποίας παρείχαν τις εφημερίες, με την προβολή λόγων διαφωνίας που αφορούν, πλην άλλων, στη νομιμότητα της παραταθείσας σύμβασης εργασίας ορισμένου χρόνου εκάστου, το Κλιμάκιο κρίνει ότι ο έλεγχος νομιμότητας της δαπάνης για την καταβολή αποζημίωσης εφημεριών δεν μπορεί, με βάση τα ανωτέρω δεδομένα, να οδηγήσει σε παρεμπίπτοντα έλεγχο προηγούμενων υπηρεσιακών μεταβολών (παράταση της διάρκειας της σύμβασης εργασίας), δημιουργικών δαπανών, οι οποίες, ήδη διήλθαν τον προληπτικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου και κρίθηκαν νόμιμες. Ως εκ τούτου, ο λόγος διαφωνίας της Επιτρόπου προβάλλεται απαραδέκτως.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, εφόσον δεν προβάλλεται άλλος λόγος διαφωνίας, με τον οποίο αμφισβητείται ευθέως η νομιμότητα των εντελλόμενων με τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα πληρωμής δαπανών, αυτά θα μπορούσαν να θεωρηθούν, εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2018, σε βάρος των πιστώσεων του προϋπολογισμού του οποίου εκδόθηκαν.