Επανακαθορισμός ορίων προϋπολογισμού έργων τα οποία επιτρέπεται να αναλάβουν εργοληπτικές επιχειρήσεις εγγεγραμμένες στο ΜΕΕΠ.

Εργο ειδικής φύσης.Μη νόμιμη η προσφυγή στη διαδικασία με διαγωνισμό μεταξύ περιορισμένου αριθμού εργοληπτικών επιχειρήσεων για την ανάθεση εκτέλεσης δημοσίου έργου, καθόσον δεν πρόκειται για έργο ειδικής φύσης, αφού μόνο ο χαρακτηρισμός του έργου ως μνημείου χωρίς να παρατίθενται οι ειδικές απαιτήσεις του έργου, όπως η απαραίτητη ειδική τεχνογνωσία, οι απαιτούμενες ειδικές τεχνικές μέθοδοι κατασκευής, οι εξειδικευμένες ή υψηλής τεχνολογίας εργασίες, που από τη φύση τους μπορούν να εκτελεστούν από περιορισμένου αριθμού εργοληπτικές επιχειρήσεις, δεν είναι αρκετός.

Στελέχωση εργοληπτικής επιχείρησης από μετακλητό υπάλληλο Δήμου.Ο Γενικός Γραμματέας Δήμου, κάτοχος πτυχίου του Μητρώου Εμπειρίας Κατασκευαστών (ΜΕΚ) απαγορεύεται να στελεχώνει, για όσο διάστημα φέρει την ιδιότητα του Γενικού Γραμματέα, εργοληπτική επιχείρηση εγγεγραμμένη στο Μητρώο Εργοληπτικών Επιχειρήσεων (ΜΕΕΠ) της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Έργων του ΥΠΕΧΩΔΕ.

Καθαρισμός υδατορεμάτων:..Με δεδομένα αυτά, το Τμήμα κρίνει ότι οι επίμαχες εργασίες δεν μπορούν να χαρακτηριστούν δημόσιο έργο, αλλά εντάσσονται αμιγώς στην έννοια της δημόσιας σύμβασης παροχής υπηρεσιών, καθόσον για την εκτέλεσή τους δεν απαιτούνται τέτοιου βαθμού εξειδικευμένες τεχνικές γνώσεις και μέθοδοι, ώστε να μην μπορούν να ανατεθούν σε επαγγελματίες που διαθέτουν τα κατάλληλα μηχανήματα και τη συνήθη εμπειρία χρήσης τους. Ειδικότερα, οι εργασίες αυτές αποσκοπούν στον απλό καθαρισμό των υδατορεμάτων από φερτά υλικά, απορρίμματα, καθώς και βλάστηση χωρίς αφαίρεση εδαφικού υλικού, ώστε αυτά να αποκτήσουν τις αρχικές υδραυλικές διατομές τους και τη σωστή κατά μήκος κλίση, αφού, όπως προκύπτει από την τεχνική περιγραφή και το τιμολόγιο εργασιών, δεν πρόκειται να γίνουν τεχνικές επεμβάσεις με την κατασκευή νέων τεχνικών έργων ή την αποκατάσταση παλαιών.(...)Συνεπώς, ενόψει του ύψους της προϋπολογιζόμενης δαπάνης των υπό ανάθεση υπηρεσιών, μη νομίμως, όπως ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλομένη, δεν τηρήθηκαν εν προκειμένω οι απαιτούμενες διατυπώσεις δημοσιότητας σε ενωσιακό επίπεδο. Περαιτέρω, όπως ορθώς, επίσης, κρίθηκε με την προσβαλλομένη, μη νομίμως και κατά παράβαση των αρχών του ελεύθερου και ανόθευτου ανταγωνισμού περιορίσθηκε ο κύκλος των δικαιούμενων συμμετοχής σε εργοληπτικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε έργα κατηγορίας υδραυλικών 1ης τάξης και άνω, ενώ, τέλος, μη νομίμως προβλέφθηκαν ποσά για γενικά έξοδα-εργολαβικό όφελος, απρόβλεπτα και αναθεώρηση.

Επειδή από την περιγραφή των εργασιών, όπως αυτές αναφέρονται αναλυτικά στο Τιμολόγιο Μελέτης της παρούσης σύμβασης, αποδεικνύεται, χωρίς καμία αμφιβολία, ότι, οι συγκεκριμένες εργασίες δεν απαιτούσαν ειδικές τεχνικές γνώσεις και δεξιότητες και ως εκ τούτου δε μπορούν να χαρακτηριστούν ως δημόσιο έργο, κατά την έννοια των διατάξεων του άρθρου 1, παρ. 3 του ν. 3669/2008, θεωρούμε ότι δε δύναται να εκδοθεί χρηματικό ένταλμα για την πληρωμή των λογαριασμών των ανωτέρω έργων κατά το μέρος που αυτοί αφορούν Γ.Ε. και Ο.Ε..

Νομιμότητα σχεδίου σύμβασης έργου.:ζητείται η ανάκληση της 166/2018 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου..Κατόπιν αυτών και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη (υπό στοιχ. ΙΙ), η πρόβλεψη στο άρθρο 21 της οικείας διακήρυξης ότι «οι κατά τα άνω επιχειρήσεις θα πρέπει να έχουν σχετική με το δημοπρατούμενο αντικείμενο εμπειρία και δη να έχουν εντός της τελευταίας τριετίας πριν από την ημερομηνία δημοσίευσης του διαγωνισμού, εκτελέσει εντός περιόδου οκτώ συνεχόμενων μηνών εργασίες εκσκαφής πυθμένα ποσότητας τουλάχιστον 450.000 κ.μ. …» αποτελεί συμπλήρωση από την αναθέτουσα αρχή του κενού στοιχείου 22.Δ του περιλαμβανομένου στο Παράρτημα Β΄ της 29/ΕΣ/2017 απόφασης της Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ. πρότυπου τεύχους διακήρυξης (βλ. ΦΕΚ Β΄ 3074/2017), σύμφωνη προς τα οριζόμενα στο άρθρο 75 παρ. 1 και 4 του ν. 4412/2016, ενώ δεν αποτελεί, όπως λανθασμένα υπολαμβάνεται με την προσβαλλόμενη Πράξη, προσθήκη πρόσθετου όρου στη διακήρυξη, πέραν της αντλούμενης από την εγγραφή στο ΜΕΕΠ αντίστοιχης τεχνικής ικανότητας των διαγωνιζόμενων εργοληπτικών επιχειρήσεων. Ειδικότερα, η ως άνω απαίτηση τεχνικής επάρκειας που τίθεται στο άρθρο 21 της συγκεκριμένης διακήρυξης, η οποία ουδόλως αμφισβητήθηκε από τους διαγωνιζομένους, κείται εντός των ορίων της διακριτικής ευχέρειας της αναθέτουσας αρχής να διαμορφώνει τους όρους της διακήρυξης κατά την κρίση της και να καθορίζει τα κριτήρια καταλληλότητας των οικονομικών φορέων, βάσει των οποίων πιστοποιείται η τεχνική και επαγγελματική ικανότητά τους χωρίς δέσμευση από την εγγραφή και κατάταξή τους στις τάξεις του ΜΕΕΠ, εφόσον όμως σε κάθε περίπτωση, οι συμμετέχοντες οικονομικοί φορείς αποδεικνύουν ότι διαθέτουν την αναγκαία τεχνική και επαγγελματική ικανότητα για την εκτέλεση της σύμβασης, σε κατάλληλο επίπεδο ποιότητας, ανάλογα πάντοτε με το αντικείμενο της υπό κρίση σύμβασης. Επομένως, η κατά τα ανωτέρω συμπλήρωση όρου που αφορά στο ελάχιστο επίπεδο τεχνικής ικανότητας στην οικεία διακήρυξη είναι νόμιμη και δεν απαιτείτο προς τούτο απόφαση του ήδη Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών, κατά το άρθρο 53 παρ. 7 β΄ του ίδιου νόμου.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει η αίτηση ανάκλησης να γίνει δεκτή, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 166/2018 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου..

Επιπλέον, για τον ίδιο λόγο αλυσιτελώς επικαλείται την τάξη εγγραφής στο ΜΕΕΠ  της …..., αφού αυτά αφορούν το οικείο δικαιολογητικό κατακύρωσης και όχι την ελλιπή συμπλήρωση του ΕΕΕΣ/ΤΕΥΔ και τούτο πέραν του ότι ο όρος 22.Γ περί κύκλου εργασιών σε συναφή έργα αφορούσε συμβάσεις για κατασκεύη συστημάτων και οικοδομικές εργασίες πυρασφάλειας, ζητήματα που δεν προκύπτουν από την τάξη ΜΕΕΠ. Επιπλέον, η ίδια η αναθέτουσα αναφέρει ότι η …...συμπλήρωσε εσφαλμένα το ΤΕΥΔ της παραλείποντας να δηλώσει ότι είχε υποβάλει ενήμερη βεβαίωση εγγραφής στο ΜΕΕΠ, ενώ όμως η …...στο ΤΕΥΔ της ανέφερε την εγγραφή της στο ΜΕΕΠ 3η τάξης Οικοδομικών, Οδοποιίας και Ηλεκτρομηχανολογικών. Σε κάθε περίπτωση, ούτε προηγουμένως υποβληθέντα και στη διάθεση της αναθέτουσας δικαιολογητικά, σύμφωνα και με όσα αναλυτικά αναφέρθηκαν στην αμέσως προηγούμενη σκέψη, καταργούν την υποχρέωση υποβολής πλήρως συμπληρωμένου ΕΕΕΣ/ΤΕΥΔ ως δικαιολογητικού συμμετοχής/προκαταρκτικής απόδειξης, όσον αφορά τα κριτήρια επιλογής που τυχόν αυτά καλύπτουν, αφού και κατά τον όρο 23.2 της διακήρυξης η οικεία κατ’ άρ. 79 παρ. 6 Ν. 4412/2016 ευχέρεια αφορά την υποβολή δικαιολογητικών κατακύρωσης, στο πλαίσιο των οποίων τίθεται και ο εντός του περί δικαιολογητικών κατακύρωσης άρ. 23 της διακήρυξης, ως άνω όρος 23.2. Συνεπώς, όσα η αναθέτουσα σε κάθε περίπτωση εκπροθέσμως επικαλείται είναι ούτως ή άλλως απορριπτέα, ακόμη και ασχέτως του απαραδέκτου των ισχυρισμών της. Άρα, η προσφυγή είναι βάσιμη όσον αφορά αμφότερους τους καθ’ ων στρέφεται, οικονομικούς φορείς, η δε προσβαλλομένη είναι ακυρωτέα κατά το αντίστοιχο μέρος της. 

ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΕΡΓΑ:Νόμιμη η καταβολή ποσού από Δήμο σε εργολήπτη που αφορά στην εξόφληση του έργου «Εξωραϊσμός Κ.Χ.  ….», καθόσον: α) όλες οι εργασίες του ανωτέρω έργου, με εξαίρεση τις εργασίες της εγκατάστασης ξύλινων παγκακιών     και κάδων απορριμμάτων, εμπίπτουν στην κατηγορία των εργασιών έργων οδοποϊίας, ο καθορισμός τιμών μονάδος των οποίων προβλέπεται στη Δ17α/01/93/ΦΝ.437/2004 (ΦΕΚ Β΄ 1556/2004) απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, με την οποία εγκρίθηκαν ενιαία τιμολόγια, μεταξύ άλλων, εργασιών έργων οδοποιΐας, β) οι ανωτέρω εργασίες, που εντάσσονται στην κατηγορία των εργασιών έργων οδοποϊίας, αφορούν το 84,18% της προϋπολογισθείσας δαπάνης, ενώ οι εργασίες της εγκατάστασης ξύλινων παγκακιών και κάδων απορριμμάτων δεν απαιτούν εξειδικευμένη γνώση, και ως εκ τούτου εκ παραδρομής προβλέφθηκε στην τεχνική έκθεση του έργου ότι ο ανάδοχος πρέπει να είναι εγγεγραμμένος στα Νομαρχιακά Μητρώα ή στο ΜΕΕΠ στην κατηγορία οικοδομικών έργων (αντί έργων οδοποϊίας) και γ) η εσφαλμένη αναγραφή στην τεχνική έκθεση του έργου ότι ο ανάδοχος πρέπει να διαθέτει πτυχίο στην κατηγορία οικοδομικών έργων αντί έργων οδοποϊίας δεν ασκεί, στην προκειμένη περίπτωση, επιρροή στη νομιμότητα της δαπάνης, διότι, αφενός μεν ο ανάδοχος διαθέτει πτυχίο της κατηγορίας έργων οδοποϊίας, αφετέρου το έργο ανατέθηκε, λόγω ποσού, με απευθείας ανάθεση, σε αντίθεση με την περίπτωση δημοσίευσης διακήρυξης διαγωνισμού, όπου η εσφαλμένη αναγραφή στη διακήρυξη της κατηγορίας του έργου, θα ασκούσε επιρροή ως προς τους δικαιούμενους εργολήπτες - λόγω της κατηγορίας έργου του πτυχίου τους - να συμμετάσχουν στο διαγωνισμό (άρθρο 17 του ν. 3669/2008, ΦΕΚ Α΄ 116/2008).(Όμοιες οι 111 και 189/2015 Πράξεις του ιδίου ως άνω Κλιμακίου)

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Συμπληρωματικές Συμβάσεις:Κωλύεται η υπογραφή της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Ολοκλήρωση ανακατασκευής της γέφυρας ….», καθόσον οι προτεινόμενες στην ελεγχόμενη σύμβαση χωματουργικές εργασίες, εργασίες μεταφοράς δικτύων και εργασίες τοποθέτησης στηθαίων ασφαλείας, δεν αποδεικνύεται ότι κατέστησαν αναγκαίες λόγω απρόβλεπτων περιστάσεων, δηλαδή σε αιφνίδια πραγματικά γεγονότα που δεν ανάγονται στο χρόνο κατάρτισης της αρχικής σύμβασης, αλλά οφείλεται σε αστοχία της μελέτης, η οποία θα είχε αποφευχθεί, εάν είχε καταβληθεί η δέουσα επιμέλεια κατά την εκπόνησή της και, ως εκ τούτου, δεν δικαιολογείται γι΄αυτές η σύναψη της συμπληρωματικής σύμβασης. Επιπλέον, αυτές οι εργασίες δεν φέρουν συμπληρωματικό χαρακτήρα, αφού δεν σχετίζονται τεχνικώς με την κατασκευή του αρχικού έργου και, ως εκ τούτου, δεν μπορούν να ενταχθούν στην ελεγχόμενη σύμβαση.

ΣΥΜΒΑΣΗ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ: Μη νόμιμη.(...) Με δεδομένα τα ανωτέρω πραγματικά περιστατικά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι εκτελεσθείσες εργασίες, όπως αυτές προκύπτουν από τα συνημμένα δελτία επισκέψεων τεχνικού τμήματος της ως άνω αναδόχου εταιρείας, οι οποίες έχουν ως αντικείμενό τους, κατά κύριο λόγο, την παραμετροποίηση, την αναβάθμιση και την τεχνική βελτίωση των προγραμμάτων λογισμικού της Singular Logic, των οποίων κάνει χρήση ο Δήμος σε διάφορους τομείς των υπηρεσιών του, εκτός του ότι για την υλοποίησή τους απαιτούνται εξειδικευμένες γνώσεις πληροφορικής, αφορούν σε αντικείμενο που κείται εκτός του κύκλου των καθηκόντων και αρμοδιοτήτων του υπηρετούντος στη Διεύθυνση Διοικητικών και Οικονομικών Υπηρεσιών του Δήμου προσωπικού, όπως αυτά καθορίζονται από τον Οργανισμό Εσωτερικής Υπηρεσίας αυτού. Περαιτέρω δε, οι ανωτέρω εξειδικευμένες εργασίες δεν ανάγονται ούτε στη σφαίρα των καθηκόντων του προσωπικού Πληροφορικής - Μηχανοργάνωσης του Δήμου. Συνεπώς, νομίμως οι εργασίες αυτές ανατέθηκαν στη φερόμενη ως δικαιούχο του επίμαχου χρηματικού εντάλματος πληρωμής εταιρεία, καθόσον πρόκειται για εργασίες, που συντελούν στην καλύτερη και αποτελεσματικότερη λειτουργία των εξειδικευμένων προγραμμάτων (GENESIS, SHRMS, κλπ) της εταιρείας SINGULAR LOGIC που είναι εγκατεστημένο στο Δήμο ………..και, ως εκ τούτου, εξυπηρετούν τη λειτουργική δραστηριότητα αυτού. Εξάλλου, από τα συνημμένα στο επίμαχο χρηματικό ένταλμα δικαιολογητικά και, ειδικότερα, τα δελτία των εκατόν είκοσι ένα (121) επισκέψεων τεχνικού ελέγχου της αναδόχου εταιρείας προκύπτει με σαφήνεια το είδος και το πλήθος των παρεχόμενων υπηρεσιών και το αντικείμενο των υλοποιούμενων δράσεων ανά εφαρμογή, ενώ, από τα 923/11.12.2013 και 996/31.12.2013 τιμολόγια παροχής υπηρεσιών της αναδόχου προκύπτουν με σαφήνεια η τιμή μονάδος και το τελικό κόστος παροχής των ανωτέρω υπηρεσιών, απορριπτομένου ως αβασίμου του σχετικού λόγου διαφωνίας. Τέλος, ο λόγος διαφωνίας περί υπέρβασης του προσήκοντος μέτρου ως προς το κόστος των παρεχόμενων υπηρεσιών, πρέπει να απορριφθεί  ως αόριστος, καθόσον πλην της επίκλησης των διδαγμάτων της κοινής πείρας, δεν παρουσιάζεται κάποιο συγκεκριμένο στοιχείο σύγκρισης αντιστοίχων υπηρεσιών, ενώ, εξάλλου, παραβλέπεται το γεγονός ότι οι ανωτέρω υπηρεσίες αποτελούν εξειδικευμένες υπηρεσίες τεχνικής υποστήριξης και, ως εκ τούτου, αυξημένης οικονομικής αξίας, η οποία, σε καμία περίπτωση, δεν μπορεί να θεωρηθoύν ως υπερβαίνουσες το προσήκον μέτρο. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εντελλόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα μπορούσε να θεωρηθεί αν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2014, σε βάρος των πιστώσεων του οποίου εκδόθηκε.