«8. Επειδή, κατά τον χρόνο υποβολής της προσφοράς της αιτούσης είχε λήξει η ισχύς τόσο του εταιρικού της πτυχίου όσο και πτυχίων των στελεχών της. Στον φάκελο των δικαιολογητικών της περιέλαβε υπεύθυνη δήλωση του εκπροσώπου της, στην οποία ανέφερε ότι είχε ζητηθεί η ανανέωση των παραπάνω πτυχίων, ανέγραφε δε τις ημερομηνίες και τους αριθμούς πρωτοκόλλου των αιτήσεων. Με την προαναφερθείσα απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου η αιτούσα αποκλείσθηκε από τα περαιτέρω στάδια του διαγωνισμού με την αιτιολογία ότι δεν είχε συμπεριλάβει στον φάκελο των δικαιολογητικών της «βεβαίωση της αρμόδιας υπηρεσίας (Δ15) περί της ημερομηνίας υποβολής του αιτήματος για ανανέωση και της πληρότητας του φακέλου ... από την οποία θα προκύπτει ότι ο διαγωνιζόμενος υπέβαλε αίτηση τηρώντας την απαιτούμενη προθεσμία ...». Στην απόφαση αυτή γίνεται, για την στήριξή της, επίκληση, μεταξύ άλλων, και σχετικής εγκυκλίου του Υπουργείου ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. (10/Δ17γ/05/φν439/30.5.2008), η οποία αναφέρεται σε βεβαίωση με το παραπάνω περιεχόμενο. 9. Επειδή, η παραπάνω αιτιολογία πιθανολογείται σοβαρά ότι δεν είναι νόμιμη. Διότι η Διακήρυξη δεν περιλαμβάνει στα δικαιολογητικά, των οποίων η υποβολή με τον φάκελο της προσφοράς αξιώνεται επί ποινή αποκλεισμού, βεβαίωση με το αναφερόμενο στην προσβαλλόμενη πράξη περιεχόμενο. Επομένως, η αιτούσα εταιρεία δεν όφειλε να υποβάλει τέτοια βεβαίωση και συνακόλουθα δεν μπορούσε να αποκλεισθεί λόγω της μη υποβολής της επίμαχης βεβαιώσεως. Η μνεία δε της προαναφερθείσης εγκυκλίου δεν αρκεί για την στήριξη της εν λόγω πράξεως, δεδομένου ότι η εγκύκλιος αυτή δεν αναφερόταν στην Διακήρυξη, εφ’ όσον εκδόθηκε μετά την δημοσίευση της Διακηρύξεως. Η αναθέτουσα αρχή είχε την δυνατότητα άλλωστε να εφαρμόσει την πρόβλεψη του άρθρου 4 παρ. 6 της Διακηρύξεως και να ζητήσει την συμπλήρωση της υπεύθυνης δηλώσεως του εκπροσώπου της αιτούσης με βεβαίωση με το περιεχόμενο, το οποίο προσδιορίζει η παραπάνω εγκύκλιος ή με οποιοδήποτε άλλο κατάλληλο αποδεικτικό έγγραφο. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, οι σχετικοί ισχυρισμοί που προβάλλονται με την κρινόμενη αίτηση είναι βάσιμοι.

Διαγωνισμός αναθέσεως υπηρεσιών. Μη υποβολή δικαιολογητικών συμμετοχής στον φάκελο της προσφοράς. Η Επιτροπή του Διαγωνισμού έχει δέσμια αρμοδιότητα να αποκλείσει την προσφορά, στην οποία δεν περιελήφθησαν δικαιολογητικά απαιτούμενα από την διακήρυξη επί ποινή αποκλεισμού.

Ανάθεση υπηρεσιών φύλαξης...Συνεπώς, κατά τους ισχυρισμούς της αιτούσης, εφ’όσον η εταιρεία «…» δεν είχε υποβάλει με την τεχνική προφορά της τα ανωτέρω δικαιολογητικά, έπρεπε να αποκλεισθεί από την περαιτέρω διαδικασία του διαγωνισμού. Οι ως άνω ισχυρισμοί της αιτούσης, όμως, δεν πιθανολογούνται σοβαρά ως βάσιμοι. Τούτο διότι, η διακήρυξη δεν αξίωνε ρητώς την προσκομιδή των εν λόγω ειδικών αδειών και εγκρίσεων με τον φάκελο των τεχνικών προσφορών των διαγωνιζομένων, Εν όψει δε των αρχών της διαφάνειας και της ίσης μεταχειρίσεως των διαγωνιζομένων που διέπουν τους δημόσιους διαγωνισμούς, δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι στοιχειοθετείται λόγος αποκλεισμού υποψηφίου, σε περίπτωση μη υποβολής δικαιολογητικών, για τα οποία δεν προβλέπεται ρητώς ή δεν συνάγεται σαφώς από την διακήρυξη ότι πρέπει να κατατεθούν υποχρεωτικώς με τον φάκελο της προσφοράς. Συνεπώς, τα περί του αντιθέτου προβαλλόμενα από την αιτούσα πρέπει να απορριφθούν.

Διαγωνισμός για την ανάθεση εκπόνησης μελέτης. Αίτηση ασφαλιστικών μέτρων κατά της απόρριψης της προσφοράς της αιτούσας σύμπραξης διότι εταιρεία-μέλος της δεν διέθετε εταιρικό πτυχίο της καλούμενης τάξης για κατηγορία μελέτης. 10. Επειδή, η Επιτροπή, εκτιμώντας τους εκατέρωθεν ισχυρισμούς και λαμβάνοντας υπ' όψη ότι, πρώτον, κατά τη Διακήρυξη, η οποία δεν προκύπτει ότι είχε αμφισβητηθεί από τα αιτούντα Γραφεία Μελετών, οι διαγωνιζόμενοι προσκομίζουν πτυχίο κατάταξης στις καλούμενες κατηγορίες και τάξεις και ότι η εγγραφή τους στα μητρώα πρέπει να είναι σε ισχύ κατά την ημερομηνία λήξης της παραλαβής των φακέλων συμμετοχής στο διαγωνισμό και δεύτερον, κατά το άρθρο 6 παρ. 2 του Π.Δ. 799/1978, η προθεσμία εντός της οποίας υποχρεούται η Διοίκηση να διενεργεί τις μεταβολές της κατάστασης των μελετητών και γραφείων μελετών, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται και η προαγωγή πτυχίου είναι εξηκονθήμερη από την υποβολή της σχετικής αίτησης και όχι τριακονθήμερη (δεδομένου ότι η προθεσμία των 30 ημερών αφορά ανανέωση πτυχίου ή αναθεώρηση πτυχίου λόγω αποχωρήσεως ή θανάτου ή αντικαταστάσεως μέλους Γραφείου Μελετών), κρίνει ότι η βασιμότητα των προβαλλομένων αιτιάσεων κατά του αποκλεισμού της σύμπραξης των αιτούντων Γραφείων δεν πιθανολογείται σοβαρά Και τούτο διότι, ανεξαρτήτως του ότι η συμπράττουσα εταιρεία «..... .............» δεν προσκόμισε, με τον φάκελλο των δικαιολογητικών, πτυχίο της καλούμενης τάξης στην κατηγορία μελέτης 27, όπως ρητώς απαιτεί η Διακήρυξη, πάντως, κατά την ημερομηνία λήξης της παραλαβής των φακέλων συμμετοχής στο διαγωνισμό (20.12.2007), δεν είχε παρέλθει η ανωτέρω 60ήμερη προθεσμία από την υποβολή της αίτησής της στη Διοίκηση (9.11.2007) για την προαγωγή του πτυχίου από την Β΄ στη Γ΄ τάξη. Επίσης, σύμφωνα με τη Διακήρυξη, σε περίπτωση της μη προσκόμισης από διαγωνιζόμενο του απαιτούμενου πτυχίου, η Αναθέτουσα Αρχή οφείλει να προχωρήσει στον αποκλεισμό του από το διαγωνισμό και συνεπώς τα περί υπέρβασης των άκρων της διακριτικής ευχέρειας, κατά τον αποκλεισμό της σύμπραξης των αιτούντων Γραφείων, δεν φαίνεται να ευσταθούν. 11. Επειδή, κατόπιν αυτών πρέπει να απορριφθεί η αίτηση και να γίνει δεκτή η παρέμβαση. Διά ταύτα Απορρίπτει την αίτηση.»

Συνεπώς, ο αποκλεισμός της αιτούσας με την αιτιολογία ότι δεν είχε θέσει τους τρεις χωριστούς σφραγισμένους υποφακέλους Α΄, Β΄ και Γ΄ της προσφοράς της σε εξωτερικό σφραγισμένο φάκελο πιθανολογείται σοβαρώς ότι είναι μη νόμιμος..(..)10. Επειδή, ενόψει των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση πρέπει να γίνει δεκτή και να απορριφθεί η παρέμβαση. Πρέπει δε να ανασταλεί η εκτέλεση της πράξης 249/02/11.9.2014 του Δ.Σ. της ..., με την οποία απερρίφθη η προδικαστική προσφυγή της αιτούσας κατά του αποκλεισμού της από την περαιτέρω διαδικασία του διαγωνισμού.

Έργο διαπλατύνσεως διάυλου...Επειδή, περαιτέρω, η αιτούσα ισχυρίζεται ότι εντός του κατατεθέντος φακέλου της προσφοράς είχε το σύνολο των απαιτουμένων από την διακήρυξη 618 μηχανοσήμων, προς απόδειξη δε του εν λόγω ισχυρισμού υπέβαλε, με το από 7.6.2013 υπόμνημά της ενώπιον της Επιτροπής Αναστολών, δύο ένορκες βεβαιώσεις, μιάς υπαλλήλου και ενός συνεργάτη της, οι οποίοι βεβαιώνουν ότι στον φάκελο της προσφοράς είχαν τοποθετηθεί 620 μηχανόσημα, ήτοι δύο παραπάνω από τα απαιτούμενα από την διακήρυξη. Ο ανωτέρω ισχυρισμός είναι απορριπτέος, διότι με τις προαναφερθείσες ένορκες βεβαιώσεις δεν ανατρέπεται, πάντως, το πραγματικό γεγονός ότι επί του εντύπου της οικονομικής προσφοράς της αιτούσης είναι επικολλημένα 608 ένσημα. Τέλος, αν έχει την έννοια ότι προβάλλει μη τήρηση του ενιαίου μέτρου κρίσεως, είναι απορριπτέα και η περαιτέρω αιτίαση, ότι η Επιτροπή του Διαγωνισμού δεν ετήρησε αυστηρή τυπικότητα με το να δεχθεί από μη εξουσιοδοτημένο πρόσωπο την δήλωση παραιτήσεως άλλου διαγωνιζομένου (της εταιρείας “…”) από ενστάσεις κατά του αποκλεισμού του, ο οποίος είχε χωρήσει λόγω εκπροθέσμου υποβολής της προσφοράς του άλλου αυτού διαγωνιζομένου. Και τούτο, λόγω της προδήλου ελλείψεως ταυτότητος των συνθηκών στις δύο περιπτώσεις.

Διαγωνισμός για την προμήθεια ακτινολογικών μηχανημάτων. Αίτηση ασφαλιστικών μέτρων κατά της αποδοχής των προσφορών άλλων διαγωνιζομένων. Η υποχρέωση υποβολής όλων των επί μέρους φακέλων της προσφοράς σε δύο αντίτυπα δεν τάσσεται επί ποινή απαραδέκτου. Η υποβολή σε ένα μόνο αντίτυπο στοιχείων που πρέπει να περιέχονται στον φάκελο των δικαιολογητικών συμμετοχής της προσφοράς, δεν συνιστά λόγο αποκλεισμού του διαγωνιζομένου. Αν τα ανωτέρω στοιχεία έχουν υποβληθεί σε ένα μόνον αντίτυπο λαμβάνεται υπόψη το μοναδικό αυτό αντίτυπο για να κριθεί αν ο διαγωνιζόμενος πληροί τις κατά την διακήρυξη οριζόμενες προϋποθέσεις. Απαραίτητη η θέση μονογραφής σε κάθε σελίδα της προσφοράς. Δέχεται εν μέρει την αίτηση. 

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΦΥΛΑΞΗΣ:Επειδή, με την υπό κρίση αίτηση προβάλλεται ότι η προσφορά της εταιρείας «... Α.Ε.» ήταν επίσης απορριπτέα, λόγω μη υποβολής του συνόλου των τυπικών δικαιολογητικών, τα οποία κατά την διακήρυξη έπρεπε να συνοδεύουν την τεχνική προσφορά. Ειδικότερα, η αιτούσα με την κατ’άρθρο 3 παρ.2 του ν. 2522/1997 ασκηθείσα προσφυγή της είχε ισχυρισθεί, και επαναλαμβάνει με την υπό κρίση αίτηση, ότι από τον συνδυασμό των παρατεθέντων στην προηγούμενη σκέψη όρων της διακηρύξεως προκύπτει ότι οι διαγωνιζόμενοι έπρεπε να καταθέσουν με τον φάκελο της τεχνικής προσφοράς τους και α) την προβλεπομένη στο άρθρο 9 παρ.2 του ν. 3707/2008 (Α΄ 209) απόφαση περί εγκρίσεως της στολής που θα φέρει το προσωπικό τους καθώς και β) άδεια εγκαταστάσεως και λειτουργίας ειδικού ραδιοδικτύου, κατά τις διατάξεις του π.δ. 271/1976 (Α΄ 102), δεδομένου ότι μόνο με την υποβολή των δικαιολογητικών αυτών απεδεικνύετο η ανταπόκριση των διαγωνιζομένων στις τεχνικές προδιαγραφές της διακηρύξεως σχετικά με την στολή, την οποία πρέπει να φέρει το προσωπικό ασφαλείας και την κατοχή εξοπλισμού ασύρματης ενδοεπικοινωνίας. Εφ’όσον δε η εταιρεία «... Α.Ε.» δεν είχε υποβάλει με την τεχνική προφορά της τα ανωτέρω δικαιολογητικά, έπρεπε, κατά την αιτούσα, να αποκλεισθεί από την περαιτέρω διαδικασία του διαγωνισμού. Οι ως άνω ισχυρισμοί της αιτούσης, όμως, είναι απορριπτέοι. Τούτο διότι, η διακήρυξη δεν αξιώνει ρητώς την προσκομιδή των εν λόγω ειδικών αδειών και εγκρίσεων με τον φάκελο των τεχνικών προσφορών των διαγωνιζομένων, αλλά προβλέπει την υποβολή σχετικών δηλώσεων εκ μέρους των υποψηφίων καθώς και την συμπλήρωση αναλυτικού φύλλου συμμορφώσεως για την ανταπόκρισή τους στις οικείες τεχνικές προδιαγραφές. Εν όψει δε των αρχών της διαφάνειας και της ίσης μεταχειρίσεως των διαγωνιζομένων που διέπουν τους δημόσιους διαγωνισμούς, δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι στοιχειοθετείται λόγος αποκλεισμού υποψηφίου, ως εκ της μη υποβολής δικαιολογητικών, για τα οποία δεν προβλέπεται ρητώς ή δεν συνάγεται σαφώς από την διακήρυξη ότι πρέπει να κατατεθούν υποχρεωτικώς με τον φάκελο της προσφοράς. Συνεπώς, τα περί του αντιθέτου προβαλλόμενα από την αιτούσα πρέπει να απορριφθούν.

Ενόψει της ρητής αυτής ρήτρας της διακηρύξεως, η κοινοπραξία «……», νομίμως, κατά τα εκτεθέντα στην προηγούμενη σκέψη, απεκλείσθη από τον διαγωνισμό, διότι δεν είχε υποβάλει, με την προσφορά της, την απαιτούμενη βεβαίωση ασφαλιστικής ενημερότητας, δεν μπορούσε δε να προσκομίσει το στοιχείο αυτό εκ των υστέρων, με την υποβολή αντιρρήσεων κατά της πράξεως αποκλεισμού της, βάσει των οριζομένων στις προεκτεθείσες διατάξεις του π.δ. 609/1985, όπως έγινε δεκτό με την 299/88/16.6.1998 απόφαση της Ν. Ε. Τούτο δε ανεξαρτήτως του ότι, και κατά την έννοια των ανωτέρω διατάξεων του ν. 1418/1984 και του π.δ. 609/1985, η απαιτουμένη βεβαίωση ασφαλιστικής ενημερότητας αποτελεί ουσιώδες στοιχείο συνυποβαλλόμενο με την προσφορά της επιχειρήσεως που επιθυμεί να λάβει μέρος σε διαγωνισμό δημοσίου έργου, και όχι «επουσιώδη τυπική προϋπόθεση», η οποία μπορεί να συμπληρωθεί εκ των υστέρων, με την υποβολή αντιρρήσεων κατά της πράξεως αποκλεισμού (βλ. ΣτΕ 3366/1998, πρβλ. 4560/1998).

Μελέτες.Αποκλεισμός υποψηφίων.Η Επιτροπή του Διαγωνισμού καθ΄ υπέρβαση των άκρων ορίων της διακριτικής της ευχέρειας και της αρχής της αναλογικότητας που διέπει το κοινοτικό δίκαιο δεν προσκάλεσε τις ως άνω συμπράξεις γραφείων σύμφωνα με το άρθρο 4.6. της διακήρυξης προκειμένου να συμπληρώσουν τις ανωτέρω ελλείψεις. Και τούτο γιατί, η μεν σύμπραξη γραφείων .......... έχοντας ήδη καταθέσει στο πρωτόκολλο της αναθέτουσας αρχής αίτηση- επιστολή υποβολής προσφοράς στο διαγωνισμό μαζί με το φάκελο των δικαιολογητικών συμμετοχής της, καθώς επίσης και την υπ΄αριθμ. 210/702277-8/25.10.2006 εγγυητική επιστολή συμμετοχής της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος για ποσό 309.743 ευρώ υπέρ της εν λόγω σύμπραξης (βλ. σελ. 4 του Πρακτικού Ι της Επιτροπής Διαγωνισμού), κατέστησε νομικά δεσμευτική τη συμμετοχή της στο διαγωνισμό, έτσι ώστε τυχόν μη προσέλευση αυτής στην υπογραφή της σύμβασης σε περίπτωση που αναδεικνυόταν ανάδοχος του έργου, θα επέφερε εις βάρος της δυσμενείς συνέπειες (κατάπτωση εγγυητικής επιστολής συμμετοχής κ.λ.π.) με αποτέλεσμα η εκ μέρους της παράλειψη τοποθέτησης της αίτησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος-προσφοράς εντός του υποφακέλου των δικαιολογητικών συμμετοχής να μη συνιστά κατά την κρίση του Κλιμακίου ουσιώδη πλημμέλεια επιφέρουσα τον αποκλεισμό του ως άνω διαγωνιζόμενου εξ αυτού και μόνο του λόγου, η δε σύμπραξη ……...... είχε ομοίως υποβάλλει κατά την ημερομηνία διενέργειας του διαγωνισμού τις προβλεπόμενες από τη διακήρυξη υπεύθυνες δηλώσεις, η δε θεώρηση του γνησίου της υπογραφής αυτών θα μπορούσε να ζητηθεί από την Επιτροπή του Διαγωνισμού στο πλαίσιο συμπλήρωσης νομίμως καταρχήν υποβληθέντων εγγράφων κατά το άρθρο 4.6 της διακήρυξης ενόψει και της ανάγκης εξασφάλισης ευρύτερης συμμετοχής υποψηφίων στο διαγωνισμό (πρβλ. και 225/2007 πράξη VI Τμ. Ε.Σ.). Συνακόλουθα, το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι ως άνω συμπράξεις γραφείων μη νομίμως αποκλείστηκαν από το διαγωνισμό για τους παραπάνω λόγους.Ανακλήθηκε με την 10/2008 του 6ου Τμήματος