Υπόθεση C-388/12: Απόφαση του Δικαστηρίου (τέταρτο τμήμα) της 14ης Νοεμβρίου 2013 [αίτηση του Tribunale Amministrativo Regionale per le Marche (Ιταλία) για την έκδοση προδικαστικής απόφασης] — Comune di Ancona κατά Regione Marche [Διαρθρωτικά Ταμεία — Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) — Χρηματοδοτική συμμετοχή διαρθρωτικού Ταμείου — Κριτήρια επιλεξιμότητας των δαπανών — Κανονισμός (ΕΚ) 1260/1999 — Άρθρο 30, παράγραφος 4 — Αρχή της διάρκειας της πράξης — Έννοια της «σημαντικής τροποποίησης» μιας πράξης — Σύναψη σύμβασης παραχώρησης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση και διεξαγωγή δημόσιου διαγωνισμού]

ΚΑΤΑΛΟΓΙΣΜΟΙ:Ζητείται παραδεκτώς η ακύρωση της …/29.4.2015 απόφασης του Υπουργού Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού, με την οποία επιβλήθηκε σε βάρος της ατομικής επιχείρησης του εκκαλούντος δημοσιονομική διόρθωση με ανάκτηση, ποσού 57.354,81 ευρώ, πλέον τόκων, που αφορά σε μέρος της επιχορήγησης που φέρεται ότι καταβλήθηκε σ’ αυτόν αχρεωστήτως για την υλοποίηση της Πράξης με κωδικό ΟΠΣ …, η οποία είχε ενταχθεί στον Άξονα Προτεραιότητας 5 «Ψηφιακή Σύγκλιση και Επιχειρηματικότητα στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας» του ΕΠ «Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Μακεδονία – Θράκη» 2007-2013, στο πλαίσιο της Δράσης «Ενίσχυση Μικρών και Πολύ Μικρών Επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στους τομείς της Μεταποίησης, του Τουρισμού, του Εμπορίου και των Υπηρεσιών» και συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και εθνικούς πόρους, μέσω του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ).(....)Και τούτο διότι με την κοινοποίηση της ... επιστολής απαίτησης χρημάτων, η οποία συντάχθηκε από τον Ε.Φ.Δ. προ της έκδοσης της προσβαλλόμενης απόφασης, ο εκκαλών ενημερώθηκε για την μη τήρηση των μακροχρόνιων υποχρεώσεων του και κλήθηκε προς υποβολή αντιρρήσεων εντός 15 ημερών. Συνεπώς, με την κοινοποίηση της εν λόγω επιστολής  ο εκκαλών κατέστη γνώστης της νομικής και πραγματικής αιτίας των διαπιστωθεισών από το ελεγκτικό όργανο παρατυπιών, ενώ παρασχέθηκε σε αυτόν η πραγματική δυνατότητα άμυνας σε σχέση με αυτές, υπέβαλε δε ο ίδιος τις από 14.11.2014 και 18.12.2014 έγγραφες αντιρρήσεις του κατά της ανωτέρω επιστολής. Ενόψει τούτων, με την ανωτέρω διαδικασία υλοποιήθηκε το συνταγματικώς κατοχυρωμένο στο άρθρο 20 παρ. 2 του Συντάγματος δικαίωμα της προηγούμενης ακρόασης στο πλαίσιο έκδοσης της προσβαλλομένης απόφασης, καθώς παρασχέθηκε στον εκκαλούντα η δυνατότητα να εκθέσει τις απόψεις του προ της έκδοσης της βλαπτικής για τα συμφέροντά του απόφασης δημοσιονομικής διόρθωσης, το οποίο και έπραξε.Απορρίπτει την έφεση.

ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΟΡΘΩΣΗ.Αίτηση ακύρωσης της 27240 Α.Πλ.3460/20.6.2011 απόφασης δημοσιονομικής διόρθωσης του Υφυπουργού Οικονομίας Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, με την οποία αποφασίστηκε η ανάκτηση από την εκκαλούσα του ποσού των 110.769,27 ευρώ, το οποίο φέρεται ότι της καταβλήθηκε αχρεωστήτως ως χρηματοδότηση στο πλαίσιο υλοποίησης του Υποέργου 2 της Πράξηςμε κωδ. MIS 76820, που έχει ενταχθεί στο Μέτρο 1.6. του Περιφερειακού Επιχειρησιακού Προγράμματος (ΠΕΠ) Κεντρικής Μακεδονίας, και συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και από εθνικούς πόρους. «….», Ακολούθως, η εκκαλούσα προβάλλει ότι, κατά παράβαση ουσιώδους τύπου της διαδικασίας, η απόφαση δημοσιονομικής διόρθωσης εκδόθηκε μονομερώς από τα εθνικά όργανα, χωρίς να προηγηθεί «διαβούλευση» με τα όργανα της Επιτροπής,  σύμφωνα με τους ορισμούς του άρθρου 8 του Κανονισμού (ΕΚ) 1260/1999 του Συμβουλίου και του άρθρου 3 παρ. 1 του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 448/2001 της Επιτροπής της 2ας Μαρτίου 2001 που αναφέρει ότι σε περίπτωση που πρέπει να ανακτηθούν ποσά ως συνέπεια κατάργησης, η αρμόδια υπηρεσία ή φορέας κινούν διαδικασίες ανάκτησης, ενημερώνοντας σχετικά τις αρχές πληρωμών και διαχείρισης.  Πλην όμως, ο λόγος αυτός είναι αβάσιμος, καθόσον, όπως προαναφέρθηκε (σκέψη ΙΙΙΔ), στο πλαίσιο της αρχής της επικουρικότητας, τα κράτη μέλη φέρουν κατ’ αρχήν την ευθύνη για τον δημοσιονομικό έλεγχο των παρεμβάσεων, τη δίωξη των παρατυπιών και την πραγματοποίηση των αναγκαίων δημοσιονομικών διορθώσεων, ενώ η εταιρική σχέση ουδόλως υποχρεώνει τα τελευταία (κράτη – μέλη) να διαβουλεύονται με την Επιτροπή προτού αποφασίσουν την ανάκτηση αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών (πρβλ. Ε.Σ. Ολ. 1818/2014). Εξάλλου, δεν τίθεται θέμα παραβίασης της αρχής της αναλογικότητας αναφορικά με την ανάκτηση δαπάνης για το ως άνω υποέργο, όπως αβασίμως ισχυρίζεται η εκκαλούσα. Και τούτο διότι, στην προκειμένη υπόθεση, με την επίμαχη απόφαση δημοσιονομικής διόρθωσης η οποία γενικώς κρίνεται ως το αναγκαίο και συνάμα κατάλληλο μέσο επίτευξης του επιδιωκόμενου σκοπού, που είναι η άρση της παραβίασης διατάξεων του κοινοτικού και του εθνικού δικαίου κατά την εκτέλεση συγχρηματοδοτούμενων από κοινοτικούς και εθνικούς πόρους δημοσίων έργων, δεν αναζητείται το σύνολο της χρηματοδοτικής συνδρομής, οπότε και θα ετίθετο ζήτημα παραβίασης αυτής της αρχής αλλά μόνον τα ποσά εκείνα που αντιστοιχούν σε μη νόμιμες δαπάνες. Επίσης, είναι αβάσιμος  ο λόγος έφεσης  ότι η Διοίκηση προέβη σε κακή χρήση της διακριτικής ευχέρειάς της κατά παράβαση του άρθρου 39 του Κανονισμού 1260/1999 (το οποίο αναφέρεται στην πραγματοποίηση εκ μέρους των κρατών μελών δημοσιονομικής διόρθωσης, σε περίπτωση διαπίστωσης παρατυπιών κατά την εκτέλεση μιας παρέμβασης). Και τούτο διότι, με βάση το προεκτεθέν νομικό πλαίσιο και τα πραγματικά γεγονότα, όπως εκτίθενται στην προσβαλλόμενη απόφαση, η αναζήτηση των ποσών που καταβλήθηκαν κατά παράβαση των διατάξεων του ν. 1418/1984, π.δ. 609/1985 και των όρων της απόφασης ένταξης της πράξης ήταν υποχρεωτική και επιβεβλημένη και δεν εναπόκειτο στη διακριτική ευχέρεια της διοικήσεως η επιβολή της δημοσιονομικής διόρθωσης (πρβλ. Ε.Σ. Ολ. 1818/2014). Τέλος, η εκκαλούσα προβάλλει ότι παραβιάσθηκε ουσιώδης τύπος της διαδικασίας έκδοσης της απόφασης δημοσιονομικής διόρθωσης, διότι μετά το πέρας του ελέγχου η ελεγκτική ομάδα δεν παρέδωσε τη σχετική έκθεση στη Διεύθυνση Προγραμματισμού και Ελέγχων, κατά τα οριζόμενα στην παρ. 8 του άρθρου 17 του ν. 2860/2000. Ο λόγος αυτός είναι απορριπτέος, διότι, στην προκειμένη περίπτωση, ο έλεγχος δεν διενεργήθηκε από την Επιτροπή Δημοσιονομικού Ελέγχου (Ε.Δ.ΕΛ.), ώστε να τυγχάνουν εφαρμογής οι διατάξεις του άρθρου 17 του ν. 2860/2000, αλλά από τη διαχειριστική αρχή του επιχειρησιακού προγράμματος. Τέλος, κατά την κρίση του Δικαστηρίου, δεν τίθεται ζήτημα υποβολής προδικαστικού ερωτήματος ενώπιον του Δικαστηρίου Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (ΔΕΚ) αναφορικά με την ερμηνεία των διατάξεων των άρθρων 8, 38 και 39 του Καν (ΕΚ) 1260/1999. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η υπό κρίση έφεση πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμη

Παροχή  υπηρεσιών «Ψηφιοποίηση – Αποτύπωση – Καταχώρηση Γεωγραφικών και Περιγραφικών Δεδομένων του Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας ​ (...)Επιδιώκεται η ανάκληση της 139/2021 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου (...)Με τον πέμπτο λόγο προβάλλεται ότι η υπογραφή των επίμαχων συμβάσεων καθίσταται επιτακτική για λόγους δημοσίου συμφέροντος καθόσον (i) συνδέονται άρρηκτα με την προσήκουσα άσκηση των αρμοδιοτήτων του ....,  (ii) ο αναθέτων φορέας έχει προμηθευθεί τον απαιτούμενο κεντρικό και περιφερειακό μηχανογραφικό εξοπλισμό για τη λειτουργία του Συστήματος στις Περιοχές Μεσογείων και Δυτικής Θεσσαλονίκης, 35 άδειες χρήσης του βασικού λογισμικού GIS [Μηχανογραφικό Γεωγραφικό Σύστημα  -Geographic Information System), το λοιπό λογισμικό που είναι απαραίτητο για την ομαλή λειτουργία του Συστήματος, ανέπτυξε διάφορες τεχνικές εφαρμογών και διασυνδέσεων με άλλα μηχανογραφικά συστήματά του  και εκπαίδευσε το προσωπικό του στη χρήση του Συστήματος,  (iii) το έργο είναι σημαντικό, διότι το μηχανογραφικό σύστημα υποστηρίζει, μεταξύ άλλων, τον εντοπισμό των τμημάτων του δικτύου στα οποία απαιτείται ενίσχυση ή ανακαίνιση και παρέχεται ενημέρωση για τη συχνότητα και τη θέση των βλαβών, συμβάλλοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο στον εκσυγχρονισμό και τη βελτίωση της αξιοπιστίας του ....,  (iv) το στρατηγικό έργο της Δ...«Εισαγωγή Γεωγραφικού συστήματος Πληροφοριών σε πενήντα επτά (57) περιοχές του δικτύου διανομής ηλεκτρικής ενέργειας» (Στρατηγικό Έργο 5), υποέργο του οποίου αποτελεί και η επίμαχη διαδικασία ανάθεσης, έχει ενταχθεί στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα & Καινοτομία» και πρόκειται να συγχρηματοδοτηθεί από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2014 – 2020.  Η τυχόν καθυστέρηση ολοκλήρωσης του αντικειμένου του Διαγωνισμού Ψηφιοποίησης – Αποτύπωσης – Καταχώρησης του δικτύου διανομής (ΜΤ [Μέσης Τάσης] και ΧΤ [Χαμηλής Τάσης]) στις 57 περιοχές της .... θα θέσει σε μεγάλο κίνδυνο την προγραμματισμένη χρηματοδότηση του έργου και  (v)  Η καθυστέρηση ή η μη σύναψη των υπό κρίση συμβάσεων θα δυσχεράνει τον επιχειρησιακό σχεδιασμό της...καθώς δεν θα είναι σε θέση να εκτελέσει το Σχέδιο Ανάπτυξης Δικτύου (ΣΑΔ), το οποίο έχει εγκριθεί από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (βλ. σχετ. ΦΕΚ Β΄4069/8.11.2019).(....) 63.  Η επίκληση λόγων δημοσίου συμφέροντος, και αληθής υποτιθέμενη, δεν δύναται να νομιμοποιήσει πλημμέλειες στη διαγωνιστική διαδικασία, διότι το δημόσιο συμφέρον εξυπηρετείται προεχόντως με την τήρηση της νομιμότητας κατά τη διαδικασία ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων. Εν προκειμένω δε, ως συνομολογείται,  το έργο πρόκειται να συγχρηματοδοτηθεί από εθνικούς και ενωσιακούς πόρους μέσω της ένταξής του στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα & Καινοτομία» του ΕΣΠΑ 2014 - 2020   και αφενός η καταβολή της χρηματοδότησης συναρτάται με την τήρηση των εθνικών και ενωσιακών διατάξεων περί δημοσίων συμβάσεων, αφετέρου η αναγνώριση συγγνωστής πλάνης θα έθιγε την πρακτική αποτελεσματικότητα του εφαρμοστέου δικαίου.

ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΙΣ ΕλΣυν/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/310/2022 ΚΑΙ ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1362/2022.