Νομιμότητα του σχεδίου της 1ης τροποποίησης της 1248/29.12.2014 σύμβασης μεταξύ της ανώνυμης εταιρείας «Κοινωνία της Πληροφορίας Α.Ε.», της ανώνυμης εταιρείας ειδικού σκοπού «....» Με αυτά τα δεδομένα και λαμβάνοντας υπόψη ότι οι επερχόμενες με το ελεγχόμενο σχέδιο τροποποιήσεις, συνίστανται σε επιμήκυνση του χρονοδιαγράμματος εκτέλεσης του έργου και αιτιολογούνται επαρκώς, χωρίς, να μεταβάλλεται το οικονομικό αντικείμενο της σύμβασης, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν συντρέχει νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος, με το 8843/6.10.2017 (αριθ. πρωτ. Ε.Σ. 62717/11.10.2017) έγγραφο του, ενεργούντος κατ’ εξουσιοδότηση του Διοικητικού Συμβουλίου της ανώνυμης εταιρείας «Κοινωνία της Πληροφορίας Α.Ε.», Διευθύνοντος Συμβούλου αυτής, σχεδίου 1ης τροποποιητικής σύμβασης, αντίγραφο του οποίου τηρείται ηλεκτρονικά στη Γραμματεία του Κλιμακίου.

Ερωτάται: Α. Εάν δεδομένης της από 22.12.2022, δήλωσης του Μ.Α., έμμισθου δικηγόρου της ΔΕΔΔΗΕ Α.Ε., περί αναδρομικής επιλογής του τ. ΤΑΠ-ΔΕΗ ως υποχρεωτικού φορέα ασφάλισής του (στο οποίο ΤΑΠ-ΔΕΗ ουδέποτε είχε προηγουμένως ασφαλισθεί), συντρέχει περίπτωση αναδρομικής ασφάλισής του στον ως άνω Φορέα, λαμβανομένου υπόψη και του γεγονότος ότι ο Μ.Α. προέβη στις 27.06.2013 σε υποβολή Υπεύθυνης Δήλωσης, διά της οποίας δήλωσε ότι δεν επιθυμούσε την υπαγωγή του στον ασφαλιστικό φορέα ΤΑΠ-ΔΕΗ. Β. Εάν εν προκειμένω πληρούνται οι προϋποθέσεις των διατάξεων του άρθρου 45 του ν. 4194/2013 (Κώδικα Δικηγόρων), περί αυτοδίκαιης λύσεως της συμβάσεως έμμισθης εντολής που συνδέει τον δικηγόρο Μ.Α. με τη ΔΕΔΔΗΕ Α.Ε.(...)1. Επί του πρώτου σκέλους: Η από 22.12.2022 δήλωση του Μ.Α. περί «επιλογής του ΤΑΠ-ΔΕΗ, ως υποχρεωτικού φορέα ασφάλισής του στον ΕΦΚΑ», είναι άκυρη και δεν δύναται να οδηγήσει σε αναδρομική ασφάλισή του στο τ. ΤΑΠ-ΔΕΗ, δεδομένου ότι: α. Μετά την υποβολή στη ΔΕΔΔΗΕ Α.Ε. της από 27.06.2013 δηλώσεως του Μ.Α. περί εξαίρεσής του από την παράλληλη ασφάλιση στο τ. ΤΑΠ-ΔΕΗ και την πάροδο της προβλεπόμενης στο νόμο προθεσμίας των τριών μηνών από της προσλήψεώς του προς άσκηση του σχετικού δικαιώματος επιλογής, η οποία αποτελεί αποσβεστική προθεσμία κατά την έννοια του άρθρου 279 του Αστικού Κώδικα, τούτος δεν εδικαιούτο να επανέλθει και να υποβάλει στην εργοδότριά του νεότερη δήλωση με διαφορετικό περιεχόμενο, γιατί το σχετικό δικαίωμά του είχε ήδη αποσβεσθεί. β. Ακόμη και αν ήθελε θεωρηθεί ότι η προαναφερθείσα προθεσμία δεν είναι αποσβεστική και ότι κατ’ αρχήν ο Μ.Α. είχε δικαίωμα να επανέλθει και να υποβάλει νεότερη δήλωση με διαφορετικό περιεχόμενο από την πρώτη και πάλι η δήλωση αυτή δεν θα μπορούσε να επιφέρει την επιδιωκόμενη από αυτόν - αναδρομική - υπαγωγή του στην ασφάλιση του τ. ΤΑΠ-ΔΕΗ. Και τούτο, διότι η καθυστέρηση ενεργοποίησης του ασφαλιστικού δεσμού επί μακρό χρόνο (εν προκειμένω επί οκτώ και πλέον έτη), δεν είναι σύμφωνη προς τις αρχές οι οποίες πρέπει να διέπουν τις σχέσεις του ασφαλισμένου προς τον ασφαλιστικό φορέα και κατ’ επέκταση δεν επιτρέπεται παρά μόνο όταν προβλέπεται από ρητή διάταξη νόμου ή όταν δικαιολογείται από εξαιρετικά σοβαρό λόγο. Ωστόσο, οι προϋποθέσεις αυτές δεν συντρέχουν στην περίπτωση του Μ.Α., δεδομένου ότι δεν υφίσταται διάταξη νόμου που να επιτρέπει την αναδρομική του υπαγωγή στην ασφάλιση του τ. ΤΑΠ-ΔΕΗ και η απλή μεταστροφή της βούλησής του περί της υπαγωγής του στην παράλληλη αυτή ασφάλιση δεν δύναται από μόνη της και άνευ ετέρου σοβαρού επιχειρήματος να θεωρηθεί «εξαιρετικά σπουδαίος λόγος», ο οποίος θα μπορούσε να δικαιολογήσει την αναδρομική υπαγωγή του σε αυτή. γ. Η μη υπαγωγή του στην παράλληλη ασφάλιση του πρώην ΤΑΠ-ΔΕΗ, δεν οφείλεται σε τυχόν παραδρομή ή άρνηση του ασφαλιστικού οργανισμού να τον ασφαλίσει, αλλά οφείλεται σε συνειδητή επιλογή του ιδίου του Μ.Α. για εξαίρεσή του από αυτή, η οποία εκφράσθηκε διά γραπτής, αμετάκλητης, δηλώσεώς του, σύμφωνης προς τις επιταγές του νόμου και ως εκ τούτου δεσμευτικής, τόσο για τον ίδιο, όσο και για τον εργοδότη του. δ. Σε κάθε περίπτωση, δεν συνέτρεχε στο πρόσωπό του η προβλεπόμενη από την διάταξη του άρθρου 23 παράγραφος 3 του ν. 4892/2022 προϋπόθεση για τη νόμιμη υποβολή τοιαύτης δηλώσεως, η οποία προϋπόθεση συνίσταται στην ύπαρξη ενεργού ασφαλιστικού δεσμού του δηλούντα με δύο (ή περισσότερους) φορείς, ανάμεσα στους οποίους καλείται να επιλέξει διά της υποβαλλομένης στον e-ΕΦΚΑ δηλώσεώς του. Και τούτο διότι ο Μ.Α. ουδέποτε ενεγράφη στα μητρώα του πρώην ΤΑΠ-ΔΕΗ, ουδέποτε καταβλήθηκαν ασφαλιστικές εισφορές στο όνομά του, ούτε έλαβε χώρα οποιοσδήποτε σχετικός διακανονισμός για την καταβολή τους και ως εκ τούτου ουδέποτε τον συνέδεε ενεργός ασφαλιστικός δεσμός με το εν λόγω Ταμείο (ομόφωνα). 2. Επί του δεύτερου σκέλους: Η περίπτωση του Μ.Α. εμπίπτει ευθέως στο ρυθμιστικό πεδίο της διάταξης του άρθ. 45 παρ. 1 του Κώδικα Δικηγόρων (ν. 4194/2013), διότι από την 31.12.2022 πληρούνται στο πρόσωπό του όλες οι προβλεπόμενες από αυτή προϋποθέσεις εφαρμογής της, δεδομένου ότι αυτός: α. είναι ασφαλισμένος μόνο στο τ. ΕΤΑΑ-ΤΑΝ (και ουδέποτε υπήρξε ασφαλισμένος στο τ. ΤΑΠ-ΔΕΗ), β. έχει θεμελιώσει δικαίωμα λήψης πλήρους σύνταξης από τον ανωτέρω ασφαλιστικό οργανισμό (τ. ΕΤΑΑ-ΤΑΝ), ο οποίος πλέον έχει ενταχθεί στον e-ΕΦΚΑ (ημερομηνία έναρξης ασφάλισης: 28.08.1981) και γ. έχει συμπληρώσει το όριο ηλικίας των 67 ετών την 31.12.2022 (έτος γέννησης: 1955). Ως εκ τούτου, η σύμβαση έμμισθης εντολής που τον συνέδεε με την εργοδότριά του ΔΕΔΔΗΕ Α.Ε., θα πρέπει να θεωρηθεί ως αυτοδικαίως λυθείσα την 31.12.2022 (ομόφωνα).

Παροχή υπηρεσιών υποστηρίξεως των εφαρμογών λογισμικού :Όπως βασίμως προβάλλεται από τον διαφωνούντα Αναπληρωτή Επίτροπο, η επίμαχη σύμβαση δεν συνιστά νόμιμη παράταση της από 28.4.2016 συμβάσεως για την παροχή ομοίων υπηρεσιών κατά το χρονικό διάστημα από 1.5.2016 έως 28.2.2017, αλλά νέα απευθείας ανάθεση των εν λόγω υπηρεσιών στην ίδια ανάδοχο, αφού η από 28.4.2016 σύμβαση δεν συνήφθη κατόπιν νόμιμης διαγωνιστικής διαδικασίας, με πρόβλεψη του δικαιώματος παρατάσεως στην οικεία διακήρυξη. Περαιτέρω, όσον αφορά τη νομιμότητα της εν λόγω απευθείας αναθέσεως, το Κλιμάκιο κρίνει ότι στην προκειμένη περίπτωση δεν συντρέχουν οι νόμιμες προϋποθέσεις για την επιτρεπτή προσφυγή στην εν λόγω διαδικασία. Ειδικότερα, με βάση τα στοιχεία που παρατίθενται στη σκέψη IΙΙ.Γ, ήτοι το άρθρο 15 της 285/2005 συμβάσεως, την 28623/2009 απόφαση της ΚτΠ Α.Ε. και το 817/2010 πρωτόκολλο παράδοσης του έργου, το Νοσοκομείο, το οποίο φέρει και το βάρος αποδείξεως, δεν αποδεικνύει ότι τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος, που βρίσκεται σε παραγωγική λειτουργία σε αυτό, ανήκουν στη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία και ότι ως εκ τούτου δικαιολογείται η προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας αναθέσεως για την ανωτέρω αιτία. Επιπλέον, ούτε και από το 1515/21.3.2018 έγγραφο της Κοινωνίας της Πληροφορίας προς το Γενικό Νοσοκομείο Άμφισσας, το οποίο επικαλείται το Νοσοκομείο, αποδεικνύεται ότι τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος, που βρίσκεται σε παραγωγική λειτουργία στο Νοσοκομείο, ανήκουν στη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία, αντιθέτως, δε, στο εν λόγω έγγραφο αναφέρεται ότι τα εν λόγω πνευματικά δικαιώματα έχουν μεταβιβασθεί αυτοδικαίως με την οριστική παραλαβή του έργου από την ΚτΠ Α.Ε.. Ειδικότερα, στο ανωτέρω έγγραφο αναφέρονται, μεταξύ άλλων και τα εξής: «(…) Συμπερασματικά, βάσει του άρθρου 15 της 285/2005 σύμβασης, τα πνευματικά δικαιώματα του παρόντος έργου έχουν μεταβιβασθεί αυτοδίκαια με την οριστική του παραλαβή (28623/15.12.2009 απόφαση). Τα παραπάνω στην συνέχεια έχουν μεταβιβασθεί από την ΚτΠ Α.Ε. στο Υπουργείο Υγείας  και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και στην 5η Υγειονομική Περιφέρεια Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας με το υπ’ αριθμ. 817/20.01.2010 Πρωτόκολλο παράδοσης (…)». Περαιτέρω, σύμφωνα με τα γενόμενα δεκτά στις σκέψεις ΙΙΙ.Α. και ΙΙΙ.Β., η αξία των υπηρεσιών υποστηρίξεως εφαρμογών λογισμικού τόσο κατά το προηγούμενο της συνάψεως της επίμαχης συμβάσεως δωδεκάμηνο, όσο και κατά το έτος 2017, υπερέβη το ποσό των 20.000 ευρώ, μέχρι του οποίου είναι επιτρεπτή η προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας αναθέσεως άνευ ειδικού λόγου. Κατόπιν τούτων, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από τον Αναπληρωτή Επίτροπο με τον πρώτο λόγο διαφωνίας, οι επίμαχες υπηρεσίες μη νομίμως ανατέθηκαν στην φερόμενη ως δικαιούχο με τη διαδικασία της απευθείας αναθέσεως και ως εκ τούτου, η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνη δεν πρέπει να πληρωθεί.Περαιτέρω, όσον αφορά τους λοιπούς λόγους διαφωνίας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι και αυτοί οι λόγοι είναι βάσιμοι. Ειδικότερα, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη κανονική, δοθέντος ότι, κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 66 του ν. 4270/2014 και αυτών του π.δ. 80/2016, η σχετική ανάληψη υποχρεώσεως εκδόθηκε μετά την υπογραφή της οικείας συμβάσεως. Επιπλέον, κατά παράβαση της γενικής αρχής του διοικητικού δικαίου, η οποία αποτελεί ειδικότερη έκφανση της αρχής της νομιμότητας και διέπει και τη σύναψη των διοικητικών συμβάσεων, μη νομίμως προσδόθηκε αναδρομική στην από 6.3.2017 σύμβαση (βλ. Ελ.Συν. ΙV Τμ. Πρ. 6/2014, 170, 42/2011, Κ.Π.Ε.Δ. στο IV Τμ. 216, 57/2015, 168, 165, 8/2014 κ.ά.). Τέλος, βασίμως επίσης προβάλλεται ότι η κατάθεση της εγγυητικής επιστολής καλής εκτελέσεως πρέπει να κατατίθεται πριν ή κατά την υπογραφή της συμβάσεως και ότι, ως εκ τούτου, στην προκειμένη περίπτωση δεν ήταν νόμιμη η προσκόμιση αυτής είκοσι πέντε (25) ημέρες μετά την υπογραφή της οικείας συμβάσεως. Όσον αφορά όμως αυτούς τους λόγους μη νομιμότητας της δαπάνης, το Κλιμάκιο κρίνει ότι τα όργανα του Νοσοκομείου δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατηγήσεως των οικείων διατάξεων, αλλά επειδή συγγνωστώς υπέλαβαν ότι ενεργούσαν νομίμως και επομένως, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής θα μπορούσε να θεωρηθεί εάν δεν συνέτρεχε ο πρώτος λόγος μη νομιμότητας της επίμαχης δαπάνης.