Δημόσια έργα. Μειοδοτικός διαγωνισμός. Ανάδειξη αναδόχου κατασκευής ενός δημοσίου έργου. Εφαρμογή προβλεπόμενου μαθηματικού τύπου υπό του Ν.2576/98. α) Στην περίπτωση που σε δημόσιο μειοδοτικό διαγωνισμό, για την ανάθεση της κατασκευής ενός δημοσίου έργου, υποβλήθηκε μία μόνο έγκυρη προσφορά, δεν είναι δυνατή η εφαρμογή του, υπό του Ν.2576/98 και των κατ εξουσιοδότησή του εκδοθεισών, Δ17α/08/16/Φ.Ν.402/10-2-98 (Β 116), Δ17α/10/65/Φ.Ν.402/ 12-8-98 (Β 835) και Δ17α/07/37/Φ.Ν.402/3-7-2000 (Β 887), αποφάσεων του Υπουργού ΠΕΧΩΔΕ, προβλεπόμενου μαθηματικού τύπου. β) Η ανάθεση της κατασκευής ενός δημοπρατηθέντος έργου, μπορεί να γίνει στον εργολάβο που έδωσε τη μοναδική έγκυρη προσφορά, εφόσον κρίνεται ικανοποιητική από τον κύριο του έργου.

Εκτέλεση έργου:..Στην προκειμένη περίπτωση στο στάδιο αξιολόγησης των οικονομικών προσφορών της ελεγχόμενης διαδικασίας και ειδικότερα, κατά την εφαρμογή του μαθηματικού τύπου για τον εντοπισμό των υψηλών προσφορών (υπ), υπερβολικά χαμηλών προσφορών (τυχπ) και τον προσδιορισμό της π.μ.π., διαπιστώθηκε από την Επιτροπή Εισήγησης για Ανάθεση (Ε.Ε.Α.) ότι υπήρχαν τυχπ τριών εργοληπτικών επιχειρήσεων, οι οποίες, όμως, απορρίφθηκαν αυτομάτως, χωρίς να κληθούν οι επιχειρήσεις που τις υπέβαλαν να τις αιτιολογήσουν. Ακολούθως, το Δ.Σ. της ..., με την 38/8.7.2003 απόφασή του, κατ’ αποδοχή της από 28.7.2003 είσήγησης της Ε.Ε.Α., κατακύρωσε το αποτέλεσμα του διαγωνισμού στην επιχείρηση αυτή. Με δεδομένα αυτά και αφού, σύμφωνα με όσα έγιναν προηγουμένως δεκτά, πριν από την απόρριψη των άνω υπερβολικά χαμηλών προσφορών δεν κλήθηκαν οι προσφέροντες να τις αιτιολογήσουν, η άνω κατακυρωτική απόφαση δεν είναι νόμιμη.Κατόπιν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι από τον έλεγχο των υποβληθέντων σ’ αυτό στοιχείων διαπιστώθηκαν οι προαναφερθείσες πλημμέλειες στην τήρηση των περί δημοσίων έργων διατάξεων και συνεπώς, κωλύεται η υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου της σύμβασης μεταξύ της Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης και Αποχέτευσης ... (...) και της εταιρείας .....

Με την προδικαστική προσφυγή η προσφεύγουσα ζητά να ακυρωθεί η απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου **** με αριθμό ***/19.6.2023 και θέμα «Έγκριση 2ου πρακτικού της Ε.Δ. του ηλεκτρονικού διαγωνισμού για την ανάδειξη αναδόχου κατασκευής του έργου “Αποκατάσταση χρωματισμών σχολικών κτιρίων Δήμου **** ” και αρ. μελ. 05/2023 προϋπολογισμού 560.000,00 € με ΦΠΑ 24%», κατά το μέρος αυτής με την οποία α. έγιναν αποδεκτές οι εξηγήσεις των οικονομικών φορέων «****» και «****» για τις ασυνήθιστα χαμηλές προσφορές τους και β. αναδείχθηκε προσωρινός ανάδοχος του έργου ο οικονομικός φορέας «****».

Επισκευή και συντήρηση σχολικών κτιρίων...Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι οικονομικές προσφορές του πρώτου και του δεύτερου κατά σειρά μειοδοσίας προσφερόντων, οι οποίοι προσέφεραν ποσοστό έκπτωσης 64,00% και 62,77% επί του προϋπολογισμού μελέτης, αντίστοιχα, συνιστούν, κατ’ αρχήν, ασυνήθιστα χαμηλές προσφορές. Τούτο, διότι αφενός παρουσιάζουν σημαντική απόκλιση από τον προϋπολογισμό, ώστε να γεννώνται αμφιβολίες για την ορθή σύνταξη αυτού και αφετέρου υπερβαίνουν κατά πολύ τον μέσο όρο έκπτωσης των κατατεθεισών στον ελεγχόμενο διαγωνισμό παραδεκτών προσφορών, εις τρόπον ώστε να εγείρονται αμφιβολίες περί της αξιοπιστίας και της φερεγγυότητας των προσφορών αυτών και την εκτέλεση του δημοπρατηθέντος έργου με τεχνική και επιστημονική αρτιότητα. Ως εκ τούτου, η αναθέτουσα Αρχή όφειλε να παράσχει πλήρη και επαρκή αιτιολόγηση της αποδοχής εκ μέρους της των προσφορών αυτών είτε πρωτογενώς, εφόσον είχε τη σχετική δυνατότητα, είτε κατόπιν πρόσκλησης των ανωτέρω προσφερόντων να αιτιολογήσουν το ύψος της προσφερθείσας έκπτωσης. Η παράλειψη δε αυτή, αποτελεί υπέρβαση των άκρων ορίων της διακριτικής της ευχέρειας και συνιστά, εν προκειμένω, ουσιώδη νομική πλημμέλεια της ελεγχόμενης διαγωνιστικής διαδικασίας, δοθέντος ότι ο πρώτος κατά σειρά μειοδοσίας οικονομικός φορέας που προσέφερε ποσοστό έκπτωσης 64,00% αναδείχθηκε εν τέλει ανάδοχος εκτέλεσης του ελεγχόμενου έργου.

1. Το άρθρο 29, παράγραφος 5, της οδηγίας 71/305, από το οποίο τα κράτη μέλη δεν μπορούν να αποκλίνουν ουσιωδώς όταν το μεταφέρουν στο εσωτερικό τους δίκαιο, τους απαγορεύει να θεσπίζουν διατάξεις που προβλέπουν ότι αποκλείονται αυτόματα από τους διαγωνισμούς για τις συμβάσεις δημοσίων έργων ορισμένες προσφορές που καθορίζονται βάσει μαθηματικού κριτηρίου, αντί να υποχρεώνουν τις αναθέτουσες αρχές να ακολουθούν τη διαδικασία εξακριβώσεως κατόπιν ακροάσεως των ενδιαφερομένων, όπως προβλέπεται από την οδηγία. Τα κράτη μέλη μπορούν να επιβάλουν την εξακρίβωση και των προσφορών που φαίνονται υπερβολικά χαμηλές και όχι μόνο των προσφορών που είναι έκδηλα υπερβολικά χαμηλές. Οι διοικητικές αρχές, συμπεριλαμβανομένων των δημοτικών και κοινοτικών αρχών, υποχρεούνται, όπως ακριβώς και τα εθνικά δικαστήρια, να εφαρμόζουν τις διατάξεις του άρθρου 29, παράγραφος 5, της οδηγίας και να μην εφαρμόζουν τις διατάξεις του εθνικού δικαίου που δεν είναι σύμφωνες με αυτές. 2. Σε κάθε περίπτωση που οι διατάξεις μιας οδηγίας είναι, από άποψη περιεχομένου, απηλλαγμένες αιρέσεων και επαρκώς ακριβείς, οι ιδιώτες μπορούν να τις επικαλούνται έναντι του κράτους ενώπιον του εθνικού δικαστηρίου, είτε όταν το κράτος αυτό παραλείπει να μεταφέρει εμπροθέσμως την οδηγία στο εσωτερικό δίκαιο είτε όταν προβαίνει σε πλημμελή μεταφορά της εν λόγω οδηγίας. 'Οταν πληρούνται οι προϋποθέσεις που απαιτούνται για να μπορούν οι ιδιώτες να επικαλούνται τις διατάξεις μιας οδηγίας ενώπιον των εθνικών δικαστηρίων, όλα τα όργανα της διοικήσεως, συμπεριλαμβανομένων των οργάνων της αυτοδιοικήσεως, όπως οι δήμοι και οι κοινότητες, υποχρεούνται να εφαρμόζουν τις διατάξεις αυτές.

Υπογραφή του σχεδίου σύμβασης του έργου «Επείγουσες συντηρήσεις στο επαρχιακό οδικό δίκτυο του Δήμου ...ζητείται η ανάκληση της 387/2018 πράξης του Ε΄ Κλιμακίου (Α΄ Διακοπών) του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με τα δεδομένα αυτά και συνεκτιμώντας ότι: 1) το αντικείμενο της κρινόμενης σύμβασης συνίσταται σε συντηρήσεις οδών, όπου, όπως είναι γνωστό τόσο στην αναθέτουσα αρχή από παρόμοιες συμβάσεις που έχει ήδη συνάψει, όσο και στο Δικαστήριο από προηγούμενες ενέργειες των ελεγκτικών σχηματισμών του, είναι συνήθης η υποβολή προσφορών με υψηλές εκπτώσεις .., 2) κατά τη διαδικασία ανάδειξης αναδόχου αναπτύχθηκε επαρκής ανταγωνισμός, με τη συμμετοχή στο διαγωνισμό δέκα τεσσάρων (14) εργοληπτικών επιχειρήσεων, εκ των οποίων, πέραν της εταιρείας «..», που προσέφερε το υψηλότερο ποσοστό έκπτωσης (77,14%), οι επόμενες τρεις στη σειρά μειοδοσίας υπέβαλλαν επίσης προσφορές με υψηλά ποσοστά έκπτωσης άνω του 70% (76,50%, 75,81% και 75,07%), ενώ ο μέσος όρος των προσφορών όλων των συμμετεχουσών εταιρειών στο διαγωνισμό ήταν ομοίως υψηλός (63,95%), 3) η Οικονομική Επιτροπή, κατά την συνεδρίαση της 30ης.1.2018, αφού έλαβε υπόψιν την εισήγηση της Διεύθυνσης Τεχνικών Έργων Π.Ε. … , προέβη στην έγκριση του Πρακτικού της Α΄ Φάσης της Επιτροπής Διαγωνισμού, χωρίς την τήρηση της διαδικασίας αξιολόγησης των υποβληθεισών προσφορών ως ασυνήθιστα χαμηλών, ενόψει και της συχνής επανάληψης του φαινομένου να υποβάλλονται υψηλά ποσοστά έκπτωσης σε διαγωνισμούς με το αντικείμενο αυτό, 4) με το οικ.21079/329/19.1.2018 έγγραφο του φορέα εκτέλεσης του έργου .. δεν διατυπώθηκαν ειδικές και συγκεκριμένες αιτιάσεις σχετικά με τη φερεγγυότητα των προσφορών των διαγωνιζομένων, στις οποίες η Οικονομική Επιτροπή θα υποχρεούταν να απαντήσει, είτε καλώντας τους προσφέροντες να δικαιολογήσουν την ασυνήθιστα χαμηλή προσφορά τους και αξιολογώντας κατόπιν τις εξηγήσεις τους, είτε παραθέτοντας ειδικούς και συγκεκριμένους λόγους εξαιτίας των οποίων επέλεξε να μην εκτιμήσει τις υποβληθείσες προσφορές στο συγκεκριμένο διαγωνισμό ως ασυνήθιστα χαμηλές και συνακόλουθα, να μην ζητήσει στοιχεία αιτιολόγησης των προσφορών αυτών και 5) σε κανένα στάδιο του διαγωνισμού δεν υποβλήθηκαν ενστάσεις, ώστε να δημιουργήσουν στην αναθέτουσα αρχή αμφιβολίες ως προς τη φερεγγυότητα των υποβληθεισών οικονομικών προσφορών .., το Τμήμα κρίνει ότι,  η Οικονομική Επιτροπή της Περιφέρειας .., αφενός κρίνοντας σιωπηρώς ότι στην προκειμένη περίπτωση οι προσφορές αυτές δεν παρίσταντο ασυνήθιστα χαμηλές λόγω της φύσης και των χαρακτηριστικών του συγκεκριμένου έργου και ότι, συνακόλουθα, δεν συνέτρεχε ανάγκη πρόσκλησης των συμμετεχόντων προς αιτιολόγησή τους, αφετέρου εγκρίνοντας το Πρακτικό της Α΄ Φάσης της Επιτροπής Διαγωνισμού, χωρίς να παραθέσει ειδική αιτιολογία σχετικά με την ως άνω κρίση της, δεν υπερέβη τα άκρα όρια της διακριτικής της ευχέρειας, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με τις κρινόμενες αιτήσεις ανάκλησης.Κατ΄ ακολουθίαν των ανωτέρω και εφόσον δεν αναδείχθηκε με την προσβαλλόμενη πράξη άλλος διακωλυτικός της υπογραφής της σύμβασης λόγος, πρέπει οι συνεκδικαζόμενες αιτήσεις ανάκλησης να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 387/2018 πράξη του Ε΄ Κλιμακίου (Α΄ Διακοπών) και να κριθεί ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης.

ΕΠΙΣΚΕΥΗ ΚΑΙ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΚΤΙΡΙΩΝ...Με τα δεδομένα αυτά, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (βλ. σκ. ΙΙ της παρούσας), το Τμήμα συνεκτιμώντας ότι: α) το αντικείμενο της κρινόμενης σύμβασης συνίσταται σε επισκευές συντηρήσεις σχολικών κτιρίων και των αύλειων χώρων τους, όπου, όπως είναι γνωστό από προηγούμενες ενέργειες των ελεγκτικών σχηματισμών του Δικαστηρίου, είναι συνήθης η υποβολή προσφορών με υψηλές εκπτώσεις (βλ. Ελ. Συν. Ε΄ Kλ. 417/2016, 209/2018, 354, 399, 406, 418, 587/2019), β) κατά τη διαδικασία ανάδειξης αναδόχου αναπτύχθηκε επαρκής ανταγωνισμός, με τη συμμετοχή στο διαγωνισμό δεκαέξι (16) εργοληπτικών επιχειρήσεων, ενώ ο μέσος όρος των εκπτώσεων των παραδεκτών προσφορών των συμμετεχουσών εταιρειών στο διαγωνισμό ανήλθε σε 49,07% επί του προϋπολογισμού μελέτης με τις προσφερθείσες εκπτώσεις να κυμαίνονται από 64% έως 35% και γ) σε κανένα στάδιο του διαγωνισμού δεν διατυπώθηκαν ειδικές και συγκεκριμένες αιτιάσεις ούτε υποβλήθηκαν ενστάσεις, ώστε να δημιουργήσουν στην αναθέτουσα αρχή αμφιβολίες ως προς τη φερεγγυότητα των υποβληθεισών οικονομικών προσφορών (βλ. Ελ.Συν. VI Tμ. 1345/2018, 2028/2017, πρβλ. 525/2018, 3335, 2980/2015), κρίνει ότι δεν τεκμηριώνεται εν προκειμένω η κρίση του Κλιμακίου περί της φύσης των προσφορών ως ασυνήθιστα χαμηλών. Κατά συνέπεια ο αιτών Δήμος κρίνοντας σιωπηρά ότι στην προκειμένη περίπτωση οι επίμαχες οικονομικές προσφορές δεν παρίστανται ασυνήθιστα χαμηλές λόγω της φύσης και των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του συγκεκριμένου έργου και ότι, συνακόλουθα, δεν συνέτρεχε ανάγκη πρόσκλησης των συμμετεχόντων προς αιτιολόγησή τους, δεν υπερέβη τα άκρα όρια της διακριτικής του ευχέρειας, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με την ένδικη αίτηση ανάκλησης.

Παροχή υπηρεσιών φύλαξης των κτιριακών εγκαταστάσεων ​:Αίτηση ανάκλησης της 160/2014 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου(...)Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα κρίνει ότι με τα άρθρα 9 παρ. 6 και 11 της διακήρυξης τίθεται μαθηματικό κριτήριο υπολογισμού των ασυνήθιστα χαμηλών προσφορών σε σχέση με το προσφερόμενο ποσοστό αμοιβής, που καθορίζεται από την αναθέτουσα αρχή σε συγκεκριμένο (3%) ποσοστό λειτουργικού κόστους και εργολαβικού κέρδους και προβλέπεται ο αυτόματος αποκλεισμός των διαγωνιζομένων που προσφέρουν ποσοστό αμοιβής μικρότερο από το ως άνω ποσοστό. Σύμφωνα όμως με όσα έγιναν δεκτά στην τρίτη σκέψη της παρούσας, οι επίμαχοι όροι της διακήρυξης αντίκεινται στο άρθρο 48 του π.δ. 59/2007 (άρθρο 57 της Οδηγίας 2004/17/ΕΚ), καθόσον προβλέπουν τον αυτόματο αποκλεισμό των προσφορών που περιέχουν ποσοστό αμοιβής μικρότερο του ανωτέρω άκαμπτου και μη αναθεωρήσιμου ποσοστού, χωρίς να παρέχεται η δυνατότητα στους διαγωνιζομένους να κληθούν για να αιτιολογήσουν τη φερεγγυότητα της προσφοράς τους. Ως εκ τούτου, ορθώς, αν και με εν μέρει διαφορετική αιτιολογία, κρίθηκε με την προσβαλλόμενη πράξη ότι οι επίμαχοι όροι είναι μη νόμιμοι. Ήδη, με την κρινόμενη αίτηση ανάκλησης, κατ` εκτίμηση του περιεχομένου της, προβάλλεται ότι οι επίμαχοι όροι της διακήρυξης τέθηκαν σε εκτέλεση του άρθρου 68 του ν. 3863/2010, που αποτελεί νομοθετική διάταξη δεσμευτική για την αναθέτουσα αρχή. Σύμφωνα όμως με όσα έγιναν δεκτά στην τέταρτη σκέψη της παρούσας, ο λόγος αυτός είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, διότι οι διατάξεις του άρθρου 68 του ν. 3863/2010, οι οποίες αναφέρονται σε «εύλογο» ποσοστό διοικητικού κόστους χωρίς περαιτέρω προσδιορισμό του, δεν επιβάλλουν τον αυτόματο αποκλεισμό προσφορών που εμφανίζονται ως υπερβολικά χαμηλές ως προς το προσφερόμενο λειτουργικό κόστος παροχής των υπηρεσιών και το σχετικό εργολαβικό κέρδος. Αντίθετη ερμηνεία θα δημιουργούσε ζήτημα συμβατότητας των εν λόγω διατάξεων με τις προβλέψεις του άρθρου 57 της Οδηγίας 2004/17/ΕΚ για τη διαδικασία απόρριψης των ασυνήθιστα χαμηλών προσφορών. Περαιτέρω, με την κρινόμενη αίτηση προβάλλεται, κατ` επίκληση και της 4/2012 απόφασης του Τμήματος Μείζονος - Επταμελούς Σύνθεσης του Δικαστηρίου, ότι, εφόσον η διακήρυξη του διαγωνισμού περιέλαβε τους συγκεκριμένους κανονιστικούς όρους, η τήρηση των οποίων επιβάλλεται επί ποινή απόρριψης των προσφορών που υπολείπονται του καθορισθέντος ελάχιστου ποσοστού αμοιβής, η αναθέτουσα αρχή δεν έχει διακριτική ευχέρεια να ζητήσει αιτιολόγηση των προσφορών που υπολείπονται του ελάχιστου ποσοστού, αλλά μόνο δέσμια αρμοδιότητα να τις απορρίψει ως απαράδεκτες. (.....)Απορρίπτει την αίτηση και την παρέμβαση.

ΕλΣυν.Τμ.Μείζ.-Επταμ.Σύνθ./3976/2014.Αίτηση αναθεώρησης της 3071/2014 Απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίουμε την οποία απορρίφθηκε αίτηση της ως άνω αιτούσας για την ανάκληση της 160/2014 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου(...)Δέχεται την αίτηση αναθεώρησης 

ΕΡΓΑ.Με την αίτηση αυτή οι αιτούσες εταιρείες επιδιώκουν να ακυρωθεί η υπ' αριθ. 640/Κ.Ε.710/16-4-1992 απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Εργων καθώς και κάθε άλλη συναφής πράξη ή παράλειψη της Διοικήσεως...Μετά τη διεξαγωγή του διαγωνισμού, στον οποίο συμμετέσχε και η πρώτη των αιτουσών Κοινοπραξία της οποίας μέλος αποτελεί η δευτέρα των αιτουσών εταιρεία, εκδόθηκε η απόφαση 640/Κ.Ε.710/ /16-4-1992 του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Εργων. Δι' αυτής, 1) εγκρίθηκε το από 10-4-1992 πρακτικό της Επιτροπής Εισηγήσεως για την ανάθεση και απερρίφθη το αποτέλεσμα του διαγωνισμού, ειδικώτερα δε απορρίφθηκαν α) η προσφορά της Κοινοπραξίας …. που πρόσφερε μεν τη μικρότερη οικονομική προσφορά, όμως η προσφορά αυτή κρίθηκε ότι έχει απόκλιση σε μια τιμή από το όριο ομαλότητας, κατά το άρθρο 8 του Π.Δ. 609/85. β) Ολες οι άλλες προσφορές, λόγω ασυμφόρου για το Δημόσιο, σύμφωνα με το άρθρο 24 παράγραφος 2β του Π.Δ. 609/85. 2) Εγκρίθηκε η απ' ευθείας ανάθεση κατασκευής του έργου στην Κοινοπραξία …., που πρόσφερε τη μικρότερη οικονομική προφορά, βάσει των διατάξεων του άρθρου 4 παράγραφος 2γ του Ν. 1418/1984 και του άρθρου 3 παράγραφος 20ε του Ν. 1797/1988, υπό τους διαλαμβανόμενους ειδικώτερους όρους και προϋποθέσεις, μεταξύ των οποίων και η ομαλοποίηση της τιμής του κονδυλίου Α.Τ.Φ. 19. Της τελευταίας αυτής αποφάσεως ζητείται παραδεκτώς η ακύρωση διά της κρινομένης αιτήσεως.(..)Ενόψει αυτού του περιεχομένου της σχετικά με τη συνδρομή λόγων κατεπείγοντος που οφείλονται σε γεγονότα που δεν ήταν δυνατό να προβλεφθούν από την αναθέτουσα αρχή και που καθιστούσαν αδύνατη την τήρηση των προθεσμιών που προβλέπονται από τις διαδικασίες για ανοικτές και κλειστές δημοπρασίες (πρβλ. Σ.Ε. 1070/93), η προσβαλλόμενη απόφαση είναι νομίμως και επαρκώς αιτιολογημένη, αφού εκθέτει ότι εξαιτίας της παρατεινόμενης κατά την έκδοση της αποφάσεως αυτής λειψυδρίας, που οφειλόταν στη συνεχιζόμενη ανομβρία, δημιουργείτο εξαιρετικά επικίνδυνη κατάσταση για την κάλυψη των οξύτατων αναγκών υδρεύσεως της Πρωτεύουσας, σε περίπτωση "απωλείας και του ελαχίστου χρόνου στην εκτέλεση και ολοκλήρωση του έργου", μετά την πάροδο δεκατεσσάρων μηνών για τη διενέργεια του διαγωνισμού, του οποίου το αποτέλεσμα ματαιώθηκε ως ασύμφορο...Απορρίπτει την κρινόμενη αίτηση.

ΠερίληψηΤο άρθρο 30, παράγραφος 4, της οδηγίας 93/37 περί συντονισμού των διαδικασιών για τη σύναψη συμβάσεων δημοσίων έργων, πρέπει να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι απαγορεύει τη ρύθμιση και τη διοικητική πρακτική ενός κράτους μέλους οι οποίες, αφενός, παρέχουν τη δυνατότητα στην αναθέτουσα αρχή να απορρίψει ως ασυνήθιστα χαμηλές τις προσφορές που περιλαμβάνουν ποσοστό εκπτώσεως μεγαλύτερο του κατωφλίου ασυνήθιστα χαμηλής προσφοράς, λαμβάνοντας αποκλειστικά υπόψη τις δικαιολογήσεις των προτεινομένων τιμών οι οποίες αφορούν τουλάχιστον το 75 % της τιμής βάσεως του διαγωνισμού η οποία αναφέρεται στην προκήρυξη του διαγωνισμού και τις οποίες οι υποψήφιοι υποχρεούνται να επισυνάψουν στην προσφορά τους, χωρίς να παρέχεται σε αυτούς η δυνατότητα να προβάλουν την άποψή τους, μετά από το άνοιγμα των φακέλων, ως προς τα στοιχεία των προτεινομένων τιμών τα οποία έδωσαν λαβή σε υπόνοιες και, αφετέρου, υποχρεώνουν την αναθέτουσα αρχή να λαμβάνει υπόψη της, για τις ανάγκες του ελέγχου των ασυνήθιστα χαμηλών προσφορών, μόνο τις δικαιολογήσεις που αφορούν την οικονομία η οποία επιτυγχάνεται χάρη στη μέθοδο κατασκευής ή τις τεχνικές λύσεις που έχουν επιλεγεί ή τις εξαιρετικά ευνοϊκές συνθήκες που ισχύουν για τον υποψήφιο, αποκλειομένων των δικαιολογήσεων που αφορούν οποιοδήποτε στοιχείο η κατώτατη τιμή του οποίου καθορίζεται από νομοθετικές, κανονιστικές ή διοικητικές διατάξεις ή η κατώτατη τιμή του οποίου μπορεί να προσδιοριστεί βάσει επίσημων στοιχείων.

Αντιθέτως, το ανωτέρω άρθρο δεν απαγορεύει, κατ' αρχήν, εφόσον τηρούνται κατά τα λοιπά όλα όσα επιτάσσει του και εφόσον δεν θίγονται οι επιδιωκόμενοι σκοποί της οδηγίας 93/37, τη ρύθμιση και τη διοικητική πρακτική ενός κράτους μέλους οι οποίες, όσον αφορά τον προσδιορισμό των ασυνήθιστα χαμηλών προσφορών και τον έλεγχο των προσφορών αυτών, αφενός, υποχρεώνουν όλους τους υποψηφίους, επί ποινή αποκλεισμού τους από τον διαγωνισμό, να συνοδεύουν την προσφορά τους από δικαιολογήσεις για τις προτεινόμενες τιμές, που αφορούν τουλάχιστον το 75 % της τιμής βάσεως του εν λόγω διαγωνισμού, και, αφετέρου, εφαρμόζουν μια μέθοδο υπολογισμού του κατωφλίου ασυνήθιστα χαμηλής προσφοράς η οποία στηρίζεται στον μέσο όρο του συνόλου των προσφορών οι οποίες έγιναν δεκτές στο πλαίσιο του εν λόγω διαγωνισμού, με αποτέλεσμα οι υποψήφιοι να μην είναι σε θέση να γνωρίζουν το εν λόγω κατώφλιο κατά τον χρόνο της υποβολής του φακέλου τους δεδομένου ότι η αναθέτουσα αρχή πρέπει να έχει ωστόσο τη δυνατότητα να αναθεωρεί το αποτέλεσμα στο οποίο καταλήγει η εφαρμογή αυτής της μεθόδου υπολογισμού.