Διευκρινίσεις για την εφαρμογή της περιπτ. ιστ΄της παρ. 1 του άρθρου 27 του Κώδικα ΦΠΑ περί απαλλαγής ΦΠΑ σε πράξεις που συνδέονται με δωρεές σε εκκλησιαστικά ΝΠΔΔ του άρθ. 1 παρ. 4 του ν.590/1977 και σε εποπτευόμενα από τα πρόσωπα αυτά εκκλησιαστικά ΝΠΙΔ. ΑΔΑ:9Ξ8Β46ΜΠ3Ζ-9ΣΧ

ΔΟΜΗΣΗ-ΟΡΟΙ ΔΟΜΗΣΕΩΣ-ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑ: Ερωτάται εάν η Διεύθυνση Ναοδομίας της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδας ήταν, ενόψει της διάταξης του άρθρου 25 του ν.4122/2013, αρμόδια για την έκδοση της υπ΄αριθμ. 2551/3.6.1998 οικοδομικής άδειας «ανεγέρσεως Εκκλησιαστικού Γηροκομείου μετά παρεκκλησίου Αγίου Παντελεήμονος στη Νάξο». (...) Η Διεύθυνση Ναοδομίας της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδας δεν ήταν, ενόψει της διάταξης του άρθρου 25 του ν.4122/2013, αρμόδια για την έκδοση της υπ’ αριθμ. 2551/3.6.1998 ενιαίας οικοδομικής άδειας «ανεγέρσεως Εκκλησιαστικού Γηροκομείου μετά παρεκκλησίου Αγίου Παντελεήμονος στη Νάξο», αλλά ήταν αρμόδια για την έκδοση οικοδομικής άδειας ανέγερσης μόνο αναφορικά με το παρεκκλήσιο του Αγίου Παντελεήμονος, ενώ η οικοδομική άδεια ανέγερσης του Εκκλησιαστικού Γηροκομείου ανήκε στην κατά τόπο αρμόδια ΥΔΟΜ του Δήμου Νάξου. Τούτο συνάγεται από την ορθή ερμηνεία και εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 47 παρ. 2 ν. 590/1977, “Καταστατικός Χάρτης της Εκκλησίας της Ελλάδας”, στην οποία η μεταβατικού χαρακτήρα, εισάγουσα εξαιρετικό δίκαιο, και, ως εκ τούτου, στενά ερμηνευτέα διάταξη του άρθρου 25 ν. 4122/2013 παραπέμπει, σε συνδυασμό με την έννοια του «κτίσματος του Ιερού Ναού», όπως αυτή απαντάται στη θεωρία, τα νομοθετικά κείμενα και τη νομολογία (κατά πλειοψηφία).

Τροποποίηση και κωδικοποίηση του Κανονισμού περί διαχειρίσεως των εκκλησιαστικών ακινήτων, δαπανών και έργων της Ιεράς Μητροπόλεως Θήρας, Αμοργού και Νήσων

Εάν το άρθρο 145 παρ. 4 του ν. 4270/2014, το οποίο ορίζει υπό ποιες προϋποθέσεις είναι έγκυρη η αναγγελία της συμβάσεως εκχωρήσεως απαιτήσεως κατά του Ελληνικού Δημοσίου, εφαρμόζεται και επί των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.).(...)Oι διατάξεις του άρθρου 145 παρ. 4 και 5 του ν. 4270/2014, για τις απαιτούμενες κοινοποιήσεις της αναγγελίας της εκχωρήσεως απαιτήσεως κατά του Δημοσίου, δεν έχουν εφαρμογή επί εκχωρήσεως απαιτήσεως κατά των Δήμων (Ο.Τ.Α. πρώτου βαθμού) (ομόφ.).

Εξόφληση λογαριασμών δύο έργων που πραγματοποιούνται στον περιβάλλοντα χώρο Ιερών Ναών, ήτοι σε χώρο που δεν ανήκει στην κυριότητα του Δήμου αλλά των οικείων ενοριών (ν.π.δ.δ.). Δαπάνες μη νόμιμες διότι, δεν δικαιολογείται η δημοτική δαπάνη εκτέλεσης εργασιών στο χώρο αυτό, αφού δεν πρόκειται περί κοινόχρηστης εκτάσεως,σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 1 του ν. 590/1977.

Συντήρηση οδικού δικτύου...Με τα δεδομένα αυτά, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η ελεγχόμενη προγραμματική σύμβαση εγκαθιδρύει πραγματική συνεργασία μεταξύ των συμβαλλομένων φορέων, με σκοπό την, διά της συνενώσεως των μέσων που διαθέτει ο καθένας από αυτούς, από κοινού εκτέλεση της δημόσιας αποστολής τους. Με το περιεχόμενο, συνεπώς, αυτό η ελεγχόμενη προγραμματική σύμβαση δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του ν. 4412/2016, το δε υποβληθέν προς έλεγχο σχέδιο συμβάσεως, το οποίο έχει εγκριθεί από τα συμβαλλόμενα μέρη, φέρει το ελάχιστο κατά νόμο περιεχόμενο. Ως εκ τούτου, δεν συντρέχει νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου προγραμματικής συμβάσεως, το οποίο επισυνάπτεται στην παρούσα πράξη και αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα αυτής.

Νομιμότητα του σχεδίου προγραμματικής συμβάσεως μεταξύ της Περιφέρειας ...και του Δήμου .. για την εκτέλεση έργου..(....) Υπό τα ανωτέρω δεδομένα, πρέπει να γίνει δεκτό ότι είναι επιτρεπτή, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 100 του ν. 3852/2010, η σύναψη προγραμματικής σύμβασης μεταξύ της Περιφέρειας Αττικής και του Δήμου Μάνδρας-Ειδυλλίας με το προεκτεθέν περιεχόμενο, καθώς η σύμβαση αυτή εγκαθιδρύει πράγματι συνεργασία μεταξύ δημόσιων φορέων με σκοπό, δια της συνενώσεως των μέσων που διαθέτει ο καθένας από αυτούς, την από κοινού εκτέλεση της δημόσιας αποστολής τους, και ως τέτοια δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του ν. 4412/2016, το δε υποβληθέν για έλεγχο οικείο σχέδιο σύμβασης έχει το ελάχιστο κατά νόμο περιεχόμενο και, ως εκ τούτου, δεν συντρέχει νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή του σχεδίου αυτού, το οποίο επισυνάπτεται στην παρούσα Πράξη και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της.

Nομιμότητα του σχεδίου της προγραμματικής σύμβασης μεταξύ της Περιφέρειας Αττικής και του Δήμου ...-... για την υλοποίηση του έργου «ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΧΑΡΑΣ»(...)Με δεδομένα τα ανωτέρω το Κλιμάκιο κρίνει ότι με την ελεγχόμενη προγραμματική σύμβαση οι συμβαλλόμενοι φορείς επιδιώκουν, δια της εγκαθιδρυθείσας συνεργασίας τους και της συνένωσης των μέσων που διαθέτει ο καθένας από αυτούς, την από κοινού εκτέλεση ενός δημόσιου έργου που συναρτάται με τη δημόσια αποστολή τους, ήτοι τη δημιουργία ενός χώρου πρασίνου, που θα εξυπηρετεί όχι μόνο τις ανάγκες των κατοίκων του Δήμου ...-..., αλλά και αυτών των ευρύτερων περιοχών, ενώ, δεν επιχειρείται δια της υλοποίησης αυτής η μεταβίβαση αρμοδιοτήτων από τον έναν φορέα στον άλλο, αφού ο Δήμος ...-... αναλαμβάνει τη δημοπράτηση, την επίβλεψη κατασκευής του έργου και την παραλαβή του. Ως τέτοια, συνεπώς, δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του ν. 4412/2016. Επιπλέον, εφόσον το υποβληθέν προς έλεγχο σχέδιο προγραμματικής σύμβασης έχει εγκριθεί από τα αρμόδια όργανα των συμβαλλομένων μερών και φέρει το ελάχιστο αναγκαίο κατά νόμο περιεχόμενο, δεν συντρέχουν ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες που να κωλύουν την υπογραφή του σχεδίου αυτού, το οποίο επισυνάπτεται στην παρούσα πράξη και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος αυτής.

Σύναψη προγραμματικής συμβάσεως για την εκτέλεση έργου, που συγχρηματοδοτείται από τον Χρηματοδοτικό Μηχανισμό του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΧΜ-ΕΟΧ) – Νομιμότητα και επιλεξιμότητα των δαπανών.Η νομιμότητα και επιλεξιμότητα δαπανών στο πλαίσιο εκτελέσεως προγραμματικής συμβάσεως μεταξύ Δήμου και Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, δεν θίγεται από το γεγονός ότι την προγραμματική σύμβαση υπέγραψε αντί του Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου Πολιτισμού, η Προϊσταμένη της καθ’ ύλη και κατά τόπο αρμόδιας για την εκτέλεση της προγραμματικής συμβάσεως, Προϊσταμένη της 9ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων. 

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη (υπό στοιχείο ΙΙ) το Τμήμα κρίνει ότι η ελεγχόμενη σύμβαση νομίμως συνάπτεται, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 100 παρ. 1 περίπτωση γ΄ του ν. 3852/2010 μεταξύ του Δήμου ... και του Φιλανθρωπικού Ιδρύματος «...» και τούτο διότι, ο σκοπός του Ιδρύματος αυτού, όπως περιγράφεται στη συστατική του πράξη, είναι φιλανθρωπικός, καθόσον στοχεύει στην προστασία και την ασφαλή φύλαξη των τέκνων εργαζόμενων μητέρων περιορισμένων εισοδημάτων με σκοπό την ομαλή ψυχοσωματική τους ανάπτυξη, υπό την έννοια δε αυτή ο σκοπός του συγκαταλέγεται μεταξύ των ειδικώς αναφερόμενων στο άρθρο 1 του ν. 4182/2013 περιπτώσεων που λογίζονται κατά το νόμο ως κοινωφελείς σκοποί (βλ. και άρθρο 1 του α.ν. 2039/1939). Εφόσον δε για την επιδίωξη του εν λόγω σκοπού έχει διατεθεί σύνολο περιουσίας αυτοτελώς διοικούμενο, η φύση του προσδίδει περαιτέρω στην περιουσία αυτή την ιδιότητα του κοινωφελούς ιδρύματος. Ως εκ τούτου, πρέπει να γίνει δεκτό ότι το Φιλανθρωπικό Ίδρυμα «...» δύναται, ως κοινωφελές ίδρυμα, να συνάψει προγραμματικές συμβάσεις του άρθρου 100 παρ. 1 περίπτωση γ΄ του ν. 3852/2010, με αντισυμβαλλομένο αυτού Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού. Ενόψει των ανωτέρω, δεν συντρέχει ο μοναδικός λόγος μη νομιμότητας του σχεδίου της επίμαχης προγραμματικής σύμβασης που προβάλλεται με την προσβαλλόμενη πράξη.Κατ’ ακολουθίαν όσων διαλαμβάνονται στις σκέψεις που προηγήθηκαν και εφόσον δεν προβάλλεται έτερος λόγος μη νομιμότητας, πρέπει η ένδικη αίτηση να γίνει δεκτή και να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 7/2018 πράξη του Επιτρόπου της Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Δήμο ...