Δημόσια έργα. Δημοπρασία. Οροι.(...)Νόμιμος ο όρος διακηρύξεως δημοπρασίας κατασκευής έργου περί μη καταδίκης των διαγωνιζομένων προσώπων για ποινικό αδίκημα που αφορά την επαγγελματική τους συμπεριφορά, μολονότι τέτοιος όρος προβλέπεται στο π.δ.23/1993, που δεν εφαρμόζεται όμως στην άνω δημοπρασία. Εφ όσον από τα αποσπάσματα των οικείων ποινικών αποφάσεων δεν προκύπτει εάν η ποινική καταδίκη του διαγωνιζομένου στην άνω δημοπρασία αφορά την επαγγελματική του συμπεριφορά ή ως νομίμου εκπροσώπου διαγωνιζομένης εταιρίας ή ατομικής αυτού, μπορεί να ζητηθούν πλήρη αντίγραφα των αποφάσεων τούτων για τη σχετική διευκρίνηση

Νόμιμη η καταβολή αποζημίωσης από Νοσοκομείο σε υπάλληλο Αποκεντρωμένης Διοίκησης για τη σύμπραξή της σε δημοπρασία εκμίσθωσης κυλικείου που βρίσκεται στο Νοσοκομείο, καθόσον: α) η ως άνω αποζημίωση, βαρύνει το κοινωφελές ίδρυμα ή την περιουσία, ακίνητο της οποίας εκμισθώνεται δια δημοπρασίας (άρθρο 73 παρ. 1 του αν.ν. 2039/1939, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 2 του π.δ. 755/1976, ΦΕΚ Α΄ 273/1976), β) νομίμως η ανωτέρω δημοπρασία διεξήχθη ενώπιον δημοσίου υπαλλήλου που ορίστηκε με απόφαση του Τμήματος Εποπτείας της Διεύθυνσης Εθνικών Κληροδοτημάτων της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, εφόσον, η αρμοδιότητα αυτή έχει μεταβιβασθεί από 1.1.2011 στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση και γ) η καταβολή της ανωτέρω αποζημίωσης δεν υπόκειται στους περιορισμούς του άρθρου 21 του ν. 4024/2012, δεδομένου ότι ο υπάλληλος που συμπράττει στη διενέργεια της δημοπρασίας δεν αποτελεί μέλος του συλλογικού οργάνου, που διενήργησε την ως άνω δημοπρασία

Νομιμότητα διεξαγωγής διαγωνισμού κατασκευής δημόσιου έργου.α) Ανοικτή δημοπρασία για την κατασκευή δημόσιου έργου, στην οποία εφαρμόζεται (και) η Κοινοτική νομοθεσία, δεν θεωρείται ότι διεξήχθη νόμιμα, αν κατά την ορισθείσα για την υποβολή των προσφορών ημερομηνία, δεν συνεδρίασε η Επιτροπή του διαγωνισμού.  β) Ο νέος διαγωνισμός για το ίδιο έργο δεν θεωρείται επαναληπτικός, διότι ο αρχικός θεωρείται ως μη γενόμενος. (πλειοψ.)

Δημοπρασία επί δημοσίων έργων. Μία μόνο προσφορά. Μη εγκριση αποτελέσματος. Μελέτη-κατασκευή με καταποκοπή εργολαβικό αντάλλαγμα. Μη κατάπτωση των κατά την φάση προεπιλογής εγγυητικών επιστολών αν δεν επακολούθησε προσφορά. α)Το αποτέλεσμα της δημοπρασίας για την εκτέλεση του δημόσιου έργου ακυρώνεται αν υποβληθεί προσφορά μόνο από έναν ενδιαφερόμενο.β)Σε περίπτωση μη έγκρισης του αποτελέσματος της δημοπρασίας οι διαγωνισθέντες δεν δικαιούνται αποζημίωσης εκτός αν προβλέπεται το αντίθετο με τη διακήρυξη. γ)Σε περίπτωση δημοπράτησης έργου με το σύστημα μελέτη-κατασκευή με κατ αποκοπή εργολαβικό αντάλλαγμα, στην οποία προσήλθε μόνο ένας ενδιαφερόμενος, δεν δίνεται βραβείο αξιολογότερης μελέτης. δ)Δεν είναι νόμιμη η κατάπτωση των εγγυητικών επιστολών που προσκόμισαν οι ενδιαφερόμενοι, κατά τη φάση της προεπιλογής για τα έργα εκτροπής Αχελώου, οι οποίοι στη συνέχεια δεν υπέβαλαν προσφορές.

Περαιτέρω, από την μελέτη με τίτλο “ΜΕΛΕΤΗ ΔΕΥΤΕΡΗΣ ΣΥΝΔΕΣΗΣ ΠΕΡΑΜΑΤΟΣ ΜΕ ΛΕΩΦΟΡΟ ΣΧΙΣΤΟΥ” προκύπτει ότι το εν λόγω έργο αποτελείται από ένα σύστημα οδών που θα ενώνουν το Πέραμα με την Λεωφόρο Σχιστού και ότι μέρος αυτού του συστήματος είναι και το επίδικο τμήμα. Μάλιστα με την υπ’ αριθμ. ΔΜΕΟ/η/1640/22.12.1995 απόφαση του Γενικού Διευθυντή του ΥΠΕΧΩΔΕ με τίτλο “Έγκριση Οριστικής Μελέτης Κυκλοφ. Διάταξης και Οδοποιίας 2ης ΣΥΝΔΕΣΗΣ ΠΕΡΑΜΑΤΟΣ με Λεωφ. ΣΧΙΣΤΟΥ” εγκρίθηκε η μελέτη του όλου έργου. Ο προϋπολογισμός δε του συνόλου του έργου είναι 4.500.000.000 δραχμές. Με τα δεδομένα αυτά, (δηλαδή ότι το δημοπρατούμενο τμήμα του επίδικου οδικού έργου προϋπολογισμού δαπάνης 800.000.000 δραχμών αποτελεί μέρος ενός μεγαλύτερου έργου με συνολικώς προϋπολογιζόμενη δαπάνη 4.500.000.000 δραχμών, και περιλαμβάνεται στην ενιαία μελέτη ολοκλήρου του έργου), το επίδικο έργο εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της παραπάνω οδηγίας, καθώς και της οδηγίας 89/665/ΕΟΚ του Συμβουλίου, και επομένως έχουν εν προκειμένω εφαρμογή οι διατάξεις του ν. 2522/1997.(...)3.Εάν διαπιστωθούν λάθη ή παραλείψεις σε οποιοδήποτε στάδιο της διαδικασίας μπορεί να ακυρωθεί μερικά η διαδικασία της δημοπρασίας και, ή να αναμορφωθεί ανάλογα το αποτέλεσμα της δημοπρασίας απ’ την αρμόδια για την έγκριση Αρχή ή να διαταχθεί η επανάληψη της δημοπρασίας από το σημείο που έγινε το λάθος ή η παράλειψη. Ακύρωση της δημοπρασίας επέρχεται επίσης αν παρέλθει άπρακτη η προθεσμία ισχύος των προσφορών και δεν συντρέχει περίπτωση εφαρμογής της παραγράφου 5”. Κατά την έννοια των τελευταίων αυτών διατάξεων, εάν έχουν εμφιλοχωρήσει σφάλματα στην εν γένει διαδικασία διεξαγωγής δημοπρασίας δημοσίου έργου, στα οποία περιλαμβάνονται και τα λογιστικά λάθη ή οι διαφορές και αντιφάσεις μεταξύ των αριθμητικών και των γραφικών παραστάσεων των προδιαγραφών της υπηρεσίας σχετικά με το δημοπρατούμενο έργο, που επηρέασαν την προσφορά των διαγωνιζομένων και είχαν επιπτώσεις στη διαμόρφωση της κρίσεως για την ανάδειξη του τελικού μειοδότη, πρέπει η αρμόδια αρχή να ακυρώσει τη δημοπρασία και να διατάξει την επανάληψή της από το σημείο όπου εχώρησε η παρατυπία (ΣτΕ 1840/92). Εάν όμως πρόκειται για πρόδηλο σφάλμα, από το οποίο δεν μπορεί να προκύψει καμμιά λογική αμφιβολία στους διαγωνιζομένους ως προς το ποιά είναι η αναγραφόμενη τιμή, και επομένως δεν μπορούσε να επηρεάσει την διαμόρφωση της προσφοράς των διαγωνιζομένων τότε ισχύει το πρόδηλο νόημα της διατάξεως αυτής.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:Μη νόμιμη η καταβολή από Δήμο σε ανώνυμη αναπτυξιακή εταιρεία Ο.Τ.Α. μέρους συμφωνηθείσας αμοιβής για την εκτέλεση προγραμματικής σύμβασης, με αντικείμενο την «Διερεύνηση κατασκευής ανισόπεδου κόμβου στην…..»,  καθόσον η σύναψη της ανωτέρω σύμβασης δεν είναι νόμιμη, διότι δεν συνιστά προγραμματική σύμβαση του άρθρου 100 του Ν. 3852/2010, αλλά υποκρύπτει μη νόμιμη απευθείας ανάθεση του αντικειμένου της στην ως άνω ανώνυμη εταιρεία και ως εκ τούτου αυτή δεν μπορεί να αποτελέσει νόμιμο έρεισμα για την καταβολή σε αυτήν μέρους της συμφωνηθείσας αμοιβής της, που αντιστοιχεί στο ποσοστό της συμμετοχής του Δήμου.

ΚΑΤΑΛΟΓΙΣΜΟΙ:..περί της ορθότητας ή μη των λογαριασμών της διαχείρισης του Δήμου … Νομού …, οικονομικού έτους 2000.(...)Από τις προεκτεθείσες διατάξεις συνάγεται ότι για τη μίσθωση από τους Ο.Τ.Α. ακινήτων που ανήκουν σε τρίτους διενεργείται υποχρεωτικά μειοδοτική δημοπρασία για την ανάδειξη της συμφερότερης για τον Ο.Τ.Α. προσφοράς, η οποία πραγματοποιείται σύμφωνα με τα ειδικότερα οριζόμενα στα άρθρα 2 και 3 του π.δ/τος 270/1981. Περαιτέρω, για την κανονικότητα της δαπάνης απαιτείται να επισυνάπτονται στο χρηματικό ένταλμα πληρωμής του πρώτου μισθώματος κάθε έτους αντίγραφα των αποφάσεων των αρμοδίων οργάνων του δήμου περί εγκρίσεως των όρων της διακήρυξης και κατακύρωσης της δημοπρασίας, της σύμβασης μίσθωσης, σε περίπτωση δε μη διενέργειας της δημοπρασίας.αντίγραφο της απόφασης του δημοτικού συμβουλίου και της επ’ αυτής ομοίας της διοικητικής αρχής και αντίγραφο του συμβολαίου μισθώσεως. Από τον δειγματοληπτικό έλεγχο που διενεργήθηκε προέκυψε ότι με το 1012, οικονομικού έτους 2000, χρηματικό ένταλμα πληρωμής του Δήμου … ποσού 48.797 δρχ. (143,20 ευρώ) εξοφλήθηκε δαπάνη που αφορούσε στην καταβολή μισθώματος για τη χρήση από τον ως άνω Δήμο αποθήκης μηνός Δεκεμβρίου του έτους 2000. Πλην όμως, από τον διενεργηθέντα έλεγχο δεν προέκυψαν στοιχεία που να αποδεικνύουν την τήρηση της προπεριγραφείσας διαδικασίας μειοδοτικής δημοπρασίας για τη μίσθωση του εν λόγω ακινήτου και συνεπώς, η υπό κρίση δαπάνη παρίσταται μη νόμιμη, εκ της οποίας προκαλείται ισόποσο έλλειμμα στην ελεγχόμενη διαχείριση. (...)Με τα δεδομένα αυτά, και ενόψει του ότι αφενός στα συμπεράσματα της Πορισματικής Έκθεσης αναφέρεται ότι η απώλεια του 1027, οικονομικού έτους 2000, χρηματικού εντάλματος πληρωμής του Δήμου …, που αφορούσε πληρωμή του δώρου Χριστουγέννων των μονίμων υπαλλήλων του Δήμου μετά την εξόφλησή του δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως σκόπιμο γεγονός, και ότι όλοι οι υπάλληλοι πληρώθηκαν κανονικά, αφετέρου δε δεν καθίσταται σαφές σε ποιο χρονικό σημείο απωλέσθηκε το χρηματικό ένταλμα και εξαιτίας ποιου συγκεκριμένου γεγονότος, ώστε η απώλειά του να δύναται να αποδοθεί σε συγκεκριμένο πρόσωπο, το Κλιμάκιο κρίνει ότι ... πρέπει να απαλλαγούν οι υπόλογοι της ελεγχόμενης διαχείρισης από την ανωτέρω απώλεια δικαιολογητικών.

Δυνατότητα αντικατάστασης μέλους κοινοπραξίας από άλλη εταιρεία, πριν την ανάδειξη της κοινοπραξίας ως οριστικού μειοδότη σε διαγωνισμό.(...) Η προβλεπόμενη στο άρθρο 65 του ν. 3669/2008 (Κώδικα Δημοσίων Έργων - ΚΔΕ) υποκατάσταση μέλους κοινοπραξίας από άλλη εταιρεία προβλέπεται μόνον κατά το στάδιο της εκτελέσεως/κατασκευής του έργου, δηλαδή το στάδιο που ακολουθεί την υπογραφή της συμβάσεως μεταξύ αναδόχου και κυρίου του έργου, στην προκείμενη δε περίπτωση από το ιστορικό προκύπτει ότι δεν υφίσταται σύναψη, ούτε και υπογραφή της συμβάσεως και επομένως δεν θα ήταν νόμιμη η υποκατάσταση μέλους της κοινοπραξίας που ανακηρύχθηκε μειοδότης στον επίμαχο διαγωνισμό (ομόφ.)

Ανάδειξη αναδόχου σε δημόσιο έργο- έλεγχος νομιμότητας:..Συνεπώς, η Επιτροπή του Διαγωνισμού όφειλε να μην αποκλείσει την ανωτέρω εταιρεία για μη συμπλήρωση στο ΤΕΥΔ της κατηγορίας του έργου. Τούτο ισχύει ανεξαρτήτως του ότι η αναγραφή της κατηγορίας του ΜΕΕΠ δεν ζητείται ρητώς στο ΤΕΥΔ, στο οποίο ζητείται μόνον αν ο οικονομικός φορέας είναι εγγεγραμμένος στα σχετικά επαγγελματικά ή εμπορικά μητρώα (μέρος IVα Α του ΤΕΥΔ). Περαιτέρω, το Κλιμάκιο εκτιμά ότι σκοπός του νομοθέτη είναι μεν η μείωση της γραφειοκρατίας και η διευκόλυνση της διεξαγωγής της δημοπρασίας, τούτο όμως δεν δύναται να αποβαίνει εις βάρος των διαγωνιζομένων και μάλιστα χωρίς ειδικώς προβλεπόμενο στη διακήρυξη λόγο αποκλεισμού. Η δε αναφορά στο άρθρο 24.2 της διακήρυξης ότι ο φάκελος δικαιολογητικών συμμετοχής πρέπει επί ποινή αποκλεισμού να περιέχει το ΤΕΥΔ και την εγγύηση συμμετοχής δεν έχει την έννοια ότι απαγορεύεται η συνυποβολή με την προσφορά των δικαιολογητικών εκείνων που αποδεικνύουν το τελικώς ζητούμενο, ότι δηλαδή ο προσφέρων πληροί τα κριτήρια που τίθενται από τη διακήρυξη. Β) Από την επισκόπηση του υποβληθέντος από την ανωτέρω εταιρεία ΤΕΥΔ προκύπτει ότι πρόκειται για ένα ενιαίο και με συνεχόμενη αρίθμηση έγγραφο που φέρει υπογραφές σε όλες του τις σελίδες και ημερομηνία αυτήν του επίμαχου διαγωνισμού, ενώ ο τίτλος και τα λοιπά στοιχεία (ΑΔΑΜ κτλ) του έργου αναγράφονται στην πρώτη σελίδα του. Επομένως η παράλειψη επανάληψης του τίτλου του έργου στην τελευταία σελίδα του ΤΕΥΔ είναι επουσιώδης, καθώς δεν δημιουργεί, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας, σύγχυση ή ασάφεια, ως προς τον ον πρόκειται διαγωνισμό. Συνεπώς, μη νομίμως αποκλείστηκε η ανωτέρω εταιρεία από τη συνέχεια του διαγωνισμού και για τον λόγο αυτόν. Οι ανωτέρω δε πλημμέλειες, ως αφορώσες σε μη νόμιμο αποκλεισμό της πρώτης μειοδότριας, είναι ουσιώδεις και καθιστούν μη νόμιμη την υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης.Κατόπιν όσων εκτέθηκαν στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει ότι διαπιστώθηκαν ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες που κωλύουν την υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης.

Σύμφωνα με τη διάταξη της παρ.5 του άρθρου 21 του π.δ.28/1980 «Περί εκτελέσεως έργων και προμηθειών Ο.Τ.Α.» (ΦΕΚ Α΄80), οι διατάξεις του οποίου, σύμφωνα με το άρθρο 70 παρ.1 αυτού, εφαρμόζονται γενικώς και κατ΄ αναλογία και επί εργασιών αποκομιδής και διάθεσης απορριμμάτων που ανατίθενται από τους Δήμους, επιτρέπεται επανάληψη δημοπρασίας μόνο μετά την ακύρωση ή μη έγκριση αυτής ενώ η δημοπρασία μπορεί να επαναληφθεί άπαξ εάν κριθεί ασύμφορο το αποτέλεσμά της από το δημοτικό συμβούλιο. Επομένως, ο Δήμος έχει την ευχέρεια να ματαιώσει και να επαναλάβει διαγωνισμό εάν κρίνει αιτιολογημένα μη ικανοποιητικό το αποτέλεσμα αυτού. Η ευχέρεια αυτή διατηρείται και στην περίπτωση συμμετοχής ενός μόνον υποψηφίου, δεδομένου ότι ο Δήμος δεν υποχρεούται να αναθέσει στο μοναδικό διαγωνιζόμενο του οποίου η προσφορά κρίθηκε παραδεκτή, ενώ προς αιτιολόγηση της όποιας (κατακυρωτικής ή απορριπτικής) κρίσης του δεν αρκεί η επίκληση του γεγονότος της υποβολής μίας μόνον παραδεκτής προσφοράς, χωρίς την παράθεση λοιπών στοιχείων, καθόσον αυτό θα ισοδυναμούσε με ανέλεγκτη άσκηση διακριτικής ευχέρειας και θα οδηγούσε σε αδυναμία άσκησης δικαστικού ελέγχου επί της εν λόγω, κατά διακριτική ευχέρεια εκδοθείσας, διοικητικής πράξης. Απαιτείται επομένως η ύπαρξη σχετικής αιτιολογίας από την οποία να προκύπτει ότι η μοναδική υποβληθείσα παραδεκτή προσφορά είναι πράγματι ικανοποιητική για το Δήμο, η οποία (αιτιολογία) δύναται να προκύπτει και από τα στοιχεία του φακέλου.