Συμπλήρωση της υπ’ αριθ. Φ.821/1786Α/109053/Ζ1/18−09−2012 υπουργικής απόφασης (ΦΕΚ 2622/2012, τ.Β΄) (ΑΔΑ: Β4 ΤΧ9−Τ5Ε).

Τροποποίηση της 64833/Ζ1/2018 κοινής υπουργικής απόφασης «Καθορισμός των όρων και της διαδικασίας επιλογής για τη χορήγηση προπτυχιακών υποτροφιών ακαδημαϊκού έτους 20172018 από το Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών (ΙΚΥ) στο πλαίσιο της πράξης “Πρόγραμμα Οικονομικής Ενίσχυσης Επιμελών Φοιτητών/τριών που ανήκουν σε Ευπαθείς Κοινωνικές Ομάδες (ΕΚΟ)- Β’ Κύκλος” του Επιχειρησιακού Προγράμματος “Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση” που συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (Ε.Κ.Τ.)» (Β΄ 1625).

Μέτρα, όροι και πρόγραμμα για την εναλλακτική διαχείριση των αποβλήτων ειδών ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού, σε συμμόρφωση με τις διατάξεις των Οδηγιών 2002/95 "σχετικά με τον περιορισμό της χρήσης ορισμένων επικίνδυνων ουσιών σε είδη ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού" και 2002/96 "σχετικά με τα απόβλητα ειδών ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού" του Συμβουλίου της 27ης Ιανουαρίου 2003".

Τροποποιήθηκε από Π.Δ. 15/2006, ΦΕΚ-12 Α’,Π.Δ. 114/2013, ΦΕΚ-147 Α/17-6-2013 και από την 133480/2011 (ΦΕΚ 2711 Β/15-11-2011) ΥΑ

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΣΩΛΗΝΩΝ:..Με αυτά τα δεδομένα, νομίμως ανατέθηκε η επίμαχη προμήθεια με απόφαση του Γενικού Διευθυντή της Δ.Ε.Υ.Α. ... - ..., διότι η δαπάνη της δεν υπερβαίνει το όριο των 6.000,00 ευρώ, μέχρι του οποίου είναι επιτρεπτή η απευθείας ανάθεση προμηθειών των Δ.Ε.Υ.Α. από τους Γενικούς Διευθυντές αυτών, σύμφωνα με το άρθρο 6 ν.1069/1980. Για την ανάθεση δε αυτή δεν απαιτούνταν περαιτέρω έγκριση από το Διοικητικό Συμβούλιο της Επιχείρησης, καθόσον το άρθρο 6 υπερισχύει του άρθρου 5 ως ειδικότερο και εφαρμόζεται αποκλειστικά στις εκεί αναφερόμενες δαπάνες. Κατ’ ακολουθία, η ελεγχόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί

Τροποποίηση –ως προς τον αριθμό των θέσεων υποτροφιών, την ημερομηνία έναρξης της υποτροφίας και την προθεσμία υποβολής του τελικού παραδοτέου– της 38060/Ζ1/6-03-2018 (ΦΕΚ 876/τ.Β΄/13-03-2018) κοινής υπουργικής απόφασης «Καθορισμός των όρων και της διαδικασίας επιλογής για την χορήγηση υποτροφιών του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών (ΙΚΥ) με σκοπό την εκπόνηση διδακτορικής διατριβής στην Ελλάδα, στο πλαίσιο της πράξης «Ενίσχυση του ανθρώπινου ερευνητικού δυναμικού μέσω της υλοποίησης διδακτορικής έρευνας» - 2ος Κύκλος, του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση», που συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (Ε.Κ.Τ.) και το ελληνικό δημόσιο.

Μεταβίβαση αρμοδιοτήτων και παροχή εξουσιοδότησης υπογραφής «ΜΕ ΕΝΤΟΛΗ ΓΕΝΙΚΟΥ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ» στον Γενικό Διευθυντή και στους Διευθυντές και Τμηματάρχες των Υπηρεσιών της Περιφέρειας: 1. Δ/νση Διοίκησης 2. Δ/νση Αυτ/σης και Αποκ/σης 3. Δ/νση Τοπικής Αυτ/σης και Διοίκησης Ν.Λευκάδας,Kεφαλληνίας,Ζακύνθου 4. Δνση Αστικής Κατάστασης Αλλοδαπών & Μετανάστευσης 5.Δ/νση Σχεδιασμού & Ανάπτυξης 6.Δ/νση Περιβάλλοντος & Χωροταξίας 7.Δ/νση Υδάτων 8.Δ/νση Γεωργικής Ανάπτυξης 9.Δ/νση Δημοσίων Έργων -Ελέγχου – Κατασκευής-Συντήρησης Έργων 10.Δνης Δασών ΠΙΝ & Δ/νσεις Δασών Νομών 11.Κέντρο Εξυπηρέτησης Πολιτών 12. Τμήμα Παλαϊκής Άμυνας και Πολιτικής Σχεδίασης έκτακτης ανάγκης (ΠΑΜ-ΠΣΕΑ)13. Δ/νση Πολιτικής Προστασίας.

Καταβολή εξόδων μετακίνησης...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη νομική σκέψη της παρούσας, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι κανονική, καθόσον η μετακίνηση της παραπάνω υπαλλήλου για τη συμμετοχή της στο Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα ανταλλαγής εργαζομένων νοσοκομείων κατά το χρονικό διάστημα από 7 Μαΐου 2018 έως 5 Ιουνίου 2018 πραγματοποιήθηκε χωρίς να έχει προηγουμένως δεσμευθεί σχετική πίστωση στον προϋπολογισμό του ως άνω νοσοκομείου, δοθέντος ότι η σχετική 2474/28.9.2018 απόφαση ανάληψης υποχρέωσης είναι μεταγενέστερη της μετακίνησης αυτής. Όπως δε περαιτέρω ομολογείται στο 24807/6.12.2018 έγγραφο επανυποβολής του Διοικητικού Διευθυντή του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου … – Γενικού Νοσοκομείου …, τα αρμόδια όργανα του ως άνω νοσοκομείου, μολονότι τελούσαν σε γνώση των προαναφερθεισών διατάξεων περί ανάληψης υποχρέωσης, εντούτοις προέβησαν – κατά παράβαση των διατάξεων αυτών – στην εκ των υστέρων ανάληψη της σχετικής υποχρέωσης, διότι, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς τους, δεν υφίστατο επαρκής πίστωση στον προϋπολογισμό του νοσοκομείου κατά το χρόνο έγκρισης της επίμαχης μετακίνησης. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα, με το οποίο εντέλλεται δαπάνη μη κανονική, δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Παροχή υπηρεσιών σίτισης. (...)Δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις τροποποίησης αρχικής σύμβασης του άρθρου 132 παρ. 1 περ. β ν. 4412/2016. Η ανάγκη εκτέλεσης των συμπληρωματικών υπηρεσιών που ανατίθενται με την ελεγχόμενη τροποποιητική σύμβαση, δεν προέκυψε κατά τη διάρκεια εκτέλεσης της αρχικής σύμβασης, αλλά ήταν εξαρχής γνωστό ότι η αρχική ανάθεση θα καλύπτει τις ανάγκες μέρους των φοιτητών. Το γεγονός ότι ποσοστό φοιτητών δεν σιτίζονταν δωρεάν, ενώ το δικαιούνταν, δεν συνιστά νόμιμο δικαιολογητικό λόγο τροποποίησης της σύμβασης. Επειδή διαχρονικά οι πιστώσεις που χορηγούνται από το Υπουργείο Παιδείας δεν επαρκούν για όλες τις περιπτώσεις των δικαιούμενων δωρεάν σίτισης, προβλέφθηκε από τον νομοθέτη η χορήγηση ειδικής ταυτότητας σίτισης κατά προτεραιότητα σε όσους εμπίπτουν σε συγκεκριμένες κατηγορίες (ΥΑ Φ5/68535/Β3/18-06-2012). Σε περιπτώσεις, όπως η επίμαχη, που είναι πιθανό, ο αριθμός των ωφελούμενων μιας σύμβασης να είναι μεγαλύτερος, από αυτόν που τελικά θα καλυφθεί στο πλαίσιο της σύμβασης, έχει θεσπιστεί το άρθρο 132 παρ. 1 α, ώστε η αναθέτουσα αρχή να έχει την επιλογή να περιλάβει στα αρχικά έγγραφα της  σύμβασης προαιρέσεις και να δύναται να αναθέτει στο ανάδοχο συμπληρωματικές υπηρεσίες, όταν υπάρξει ανάγκη. Επί του υποβληθέντος σχεδίου τροποποίησης δεν αναγράφεται η αξία σιτηρεσίου, σύμφωνα με την 112684/Ζ1/16-09-2022 ισχύουσα ΚΥΑ.Για  τους  λόγους  αυτούςΔέχεται την ένδικη προσφυγή ανάκλησης και την ασκηθείσα υπέρ αυτής παρέμβαση.Ανακαλεί την 816/2022 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Νομιμότητα του σχεδίου δανειακής σύμβασης.Ζητείται παραδεκτώς η ανάκληση της 337/2011 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου δανειακής σύμβασης.(...)Με τα παραπάνω δεδομένα και σύμφωνα με όσα στις προηγούμενες σκέψεις έγιναν δεκτά το Τμήμα κρίνει ότι α) η συνομολόγηση του επίμαχου δανείου δεν εμπίπτει πεδίο εφαρμογής της Κ.Υ.Α. 22292/9.5.2011 δοθέντος ότι, όπως αναφέρεται στην 51/13.4.2011 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου καθώς και στο οικείο σχέδιο της ελεγχόμενης σύμβασης, ο Δήμος πληροί τις προϋποθέσεις που τίθενται από το άρθρο 264 παρ. 1 του ν. 3852/2010 και την 43093/30.7.2010 ΥΑ για τη λήψη δανείου για τη χρηματοδότηση των χρεών του, καθόσον το ετήσιο κόστος εξυπηρέτησης της δημόσιας πίστης του δεν υπερβαίνει το 20% των ετήσιων τακτικών του εσόδων και το συνολικό χρέος του δεν υπερβαίνει το 60% των συνολικών του εσόδων, και κατήρτισε μάλιστα ισοσκελισμένο προϋπολογισμό για το έτος 2011, ο οποίος ψηφίστηκε με την 53/15.4.2011 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, β) ο όρος της παρ. 4, που προβλέπει την προαναφερθείσα ρήτρα έκπτωσης, είναι καταχρηστικός, κατά τα ορθώς κριθέντα από το Κλιμάκιο, λαμβανομένης περαιτέρω υπ’ όψιν τόσο της Ζ1-798/25.6.2008 απόφασης του Υπουργού Ανάπτυξης, όσο και της απόφασης 1210/2010 της Ολομέλειας του ΣτΕ, με την οποία απορρίφθηκε αίτηση ακύρωσης κατ’ αυτής, και ως εκ τούτου πρέπει να απαλειφθεί από το συμβατικό κείμενο (βλ. απόφ. Τμ. Μείζονος Σύνθεσης 3118/2011), γ) οι όροι των παρ. 5 και 6 δεν πάσχουν δοθέντος ότι στο μεν σχέδιο της υπό έλεγχο σύμβασης διευκρινίζεται ότι «από 1.1.2012 οι ετήσιες τοκοχρεολυτικές δόσεις των δανείων του Δήμου ...-... συνολικού ποσού 258.858,18 ευρώ, θα καλύπτουν ποσοστό 7,22% των διερχόμενων εσόδων ΚΑΠ του Δήμου του έτους 2010 (ποσού 3.580.461,06 ευρώ), το οποίο δύναται να εκχωρηθεί σύμφωνα με το άρθρο 176 παρ. 5 του ν. 3463/2006 και άρθρο 45 παρ. 3 ν.3731/2008», ενώ επίσης τόσο στην παρ. 5 της δανειακής σύμβασης όσο στην 132/30.8.2011 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου με την οποία εγκρίθηκε η σύναψη της δανειακής σύμβασης καθώς και στη σχετική 117/16.8.2011 γνωμοδότηση της Οικονομικής Επιτροπής ρητά επισημαίνεται ότι η εκχώρηση δεν περιλαμβάνει εκείνα τα έσοδα «που δεν εκχωρούνται σύμφωνα με τη διάταξη της παρ. 5 του άρθρου 176 του Ν. 3463/2006 όπως το τελευταίο εδάφιο αυτής αντικαταστάθηκε με τη διάταξη της παρ. 3 του άρθρου 45 του Ν. 3731/2008, (...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης καθώς και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων πρέπει να γίνουν δεκτές, όσον αφορά τη συνδρομή των νόμιμων προϋποθέσεων συνομολόγησης του επίμαχου δανείου καθώς και τη νομιμότητα των όρων των παρ. 5 και 6 της υπό έλεγχο σύμβασης, να ανακληθεί, κατά το μέρος αυτό, η 337/2011 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου και να επιτραπεί η υπογραφή του οικείου σχεδίου σύμβασης, υπό τη ρητή επιφύλαξη της προηγούμενης απάλειψης από το κείμενο αυτής των όρων της παρ. 4, που προβλέπει τη δυνατότητα του Τ.Π.Δ. να καταγγείλει τη σύμβαση και να επιδιώξει την είσπραξη του συνόλου της οφειλής στην περίπτωση καθυστέρησης πληρωμής οποιασδήποτε ετήσιας δόσης, και μάλιστα με τόκους υπερημερίας μέχρι την ολοσχερή εξόφλησή του, καθώς και της παρ. 7, που προβλέπει υποχρέωση του Δήμου να καταβάλει «εξ ιδίων χρημάτων» στο Ταμείο τις οφειλόμενες δόσεις του δανείου, στην περίπτωση που για οποιοδήποτε λόγο, κατά τη διάρκεια αποπληρωμής του, τα εκχωρηθέντα έσοδά του δεν επαρκούν για την εξυπηρέτηση του τελευταίου.

ΔΑΝΕΙΑΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:Αίτηση ακύρωσης της  Ζ1-798/25.6.2008 (Β΄ 1353/11.7.2008) απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης.Ο λόγος είναι απορριπτέος ως αβάσιμος διότι, όπως έχει προεκτεθεί, η Διοίκηση επιτρεπτώς κατέστησε περιεχόμενο της κανονιστικής ρύθμισης μόνο το ρυθμιστικό περιεχόμενο της πιο πάνω δικαστικής απόφασης, χωρίς να θεσπίσει η ίδια περαιτέρω ειδικότερους όρους και προϋποθέσεις συμμόρφωσης των προμηθευτών προς τη ρύθμιση αυτή. Κατά τη γνώμη όμως των Συμβούλων Φ. Αρναούτογλου, Ε. Νίκα και Ι. Γράβαρη η πιο πάνω κανονιστική ρύθμιση, στην οποία δεν προσδιορίζονται συγκεκριμένα κριτήρια εφαρμογής της, είναι αόριστη και, κατά συνέπεια, ο εξεταζόμενος λόγος θα έπρεπε να γίνει δεκτός.ΙΙΙ. Συμβάσεις λογαριασμού κατάθεσης. Όρος που προβλέπει ότι το πιστωτικό ίδρυμα επιβάλλει κατά την κρίση του οποτεδήποτε έξοδα κίνησης σε κάθε λογαριασμό κατάθεσης για την περίπτωση που δεν παρουσιάζει υπόλοιπο ανώτερο από το κατώτατο όριο που θα καθορίζει κάθε φορά το ίδιο για το αντίστοιχο είδος λογαριασμού (περ. 3 α). Η ανωτέρω διάταξη τέθηκε σύμφωνα με την 1219/2001 απόφαση του Αρείου Πάγου (και όχι με την 961/2007 απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, όπως προβάλλουν οι αιτούσες), με την οποία κρίθηκε ως καταχρηστικός γενικός όρος συναλλαγών που ορίζει ότι η τράπεζα «μπορεί κατά την κρίση της να επιβάλλει οποτεδήποτε έξοδα κίνησης σε κάθε λογαριασμό για την περίπτωση που δεν παρουσιάζει υπόλοιπα ανώτερα από το κατώτατο όριο που θα καθορίζει κάθε φορά η τράπεζα για το αντίστοιχο είδος λογαριασμού». Ο Άρειος Πάγος έκρινε τον όρο καταχρηστικό ως αντικείμενο στις διατάξεις των περιπτώσεων ε΄ και ια΄ του άρθρου 2 παρ. 7 του ν. 2251/1994, λόγω της ανάγκης προστασίας των δικαιολογημένων προσδοκιών του πελάτη από τις απροσδόκητες ή αιφνιδιαστικές ρήτρες, δηλαδή τις ρήτρες που μεταβάλλουν την εικόνα που δικαιολογημένα έχει δημιουργηθεί στον πελάτη αναφορικά με το ύψος του τιμήματος ή την έκταση της κύριας παροχής, στοιχεία που είναι συνήθως τα μόνα που πράγματι εξετάζει ο πελάτης κατά τη σύναψη της σύμβασης, καθώς και λόγω της αδιαφάνειάς του. Ο Άρειος Πάγος έκρινε περαιτέρω ότι, όταν πρόκειται περί συλλογικής αγωγής, ο αφηρημένος κίνδυνος που ενσωματώνει ένας τέτοιος αδιαφανής όρος για τη δικαιοπρακτική αυτοδιάθεση του υποψήφιου καταναλωτή οδηγεί στην κήρυξη ως άκυρου του σχετικού όρου, ακόμη και αν ο ενδεχόμενα εύλογος τρόπος εφαρμογής του όρου στην πράξη από τον προμηθευτή θα αρκούσε για την εξάλειψη της επικινδυνότητάς του. Προβάλλεται ότι, εφόσον ο όρος χαρακτηρίστηκε καταχρηστικός μόνο για λόγους αδιαφάνειας, η απαγόρευση συλλήβδην της χρήσης του χωρίς να αναφέρεται η προϋπόθεση της διαφάνειας δεν αποτυπώνει ορθώς το δεδικασμένο και τίθεται καθ’ υπέρβαση της νομοθετικής εξουσιοδότησης. Σύμφωνα όμως με τα ανωτέρω, το περιεχόμενο του γενικού όρου συναλλαγών που απαγορεύεται με την κανονιστική ρύθμιση συμπίπτει με τον όρο που κρίθηκε καταχρηστικός με την 1219/2001 απόφαση του Αρείου Πάγου. Εξ άλλου, στην απόφαση αυτή δεν τίθενται όροι και προϋποθέσεις, κατά την έννοια της εξουσιοδοτικής διάταξης. Κατά συνέπεια, ο λόγος αυτός πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος. Tελική διάταξη. Προβάλλεται ότι η τελική διάταξη της προσβαλλόμενης απόφασης, με την οποία ορίζεται ότι «Η απαγόρευση χρήσης των παραπάνω όρων περιλαμβάνει και τροποποιημένες διατυπώσεις ή συναφείς χαρακτηρισμούς που δεν αναιρούν ωστόσο το στίγμα της καταχρηστικότητας» έχει τεθεί καθ’ υπέρβαση της νομοθετικής εξουσιοδότησης και διευρύνει υπέρμετρα τον περιορισμό της ελευθερίας των συμβάσεων των πιστωτικών ιδρυμάτων θέτοντας απαγορεύσεις και σε άλλες περιπτώσεις, τις οποίες δεν εξειδικεύει, κατά παράβαση της δικαιοκρατικής αρχής (άρθρο 25 παρ. 1 Συντάγματος) που επιβάλλει βεβαιότητα και ασφάλεια δικαίου στους επιτρεπόμενους περιορισμούς ατομικών δικαιωμάτων. Η ανωτέρω διάταξη αποβλέπει στην αποφυγή καταστρατήγησης των ρυθμίσεων της προσβαλλόμενης υπουργικής απόφασης και έχει την έννοια ότι απαγορεύεται η αναγραφή όρων στις ρυθμιζόμενες με την προσβαλλόμενη απόφαση συμβάσεις, οι οποίοι, παρά τη διαφορετική ονομασία ή διατύπωση τους, αποτελούν, κατ’ ουσίαν, όρους ταυτόσημους με τους απαγορευθέντες με την απόφαση αυτή ως καταχρηστικούς. Με τη διάταξη, συνεπώς, αυτή δεν διευρύνεται η κανονιστική ρύθμιση που θεσπίζει η προσβαλλόμενη υπουργική απόφαση. Δεν θα ήταν, εξ άλλου, εφικτό να προβλέπονται στην προσβαλλόμενη απόφαση οι διαφορετικοί όροι που είναι δυνατόν να χρησιμοποιήσει κάθε πιστωτικό ίδρυμα προκειμένου να δηλώσει τους όρους, την αναγραφή των οποίων αυτή απαγορεύει. Κατά τη συγκλίνουσα, εξ άλλου, γνώμη του Συμβούλου Δ. Γρατσία η πιο πάνω διάταξη της προσβαλλλόμενης υπουργικής απόφασης στηρίζεται επαρκώς στη μνημονευθείσα εξουσιοδοτική διάταξη και, κατά συνέπεια, περιέχει επιτρεπτώς πρωτότυπη κανονιστική ρύθμιση. Κατά συνέπεια, ο εξεταζόμενος λόγος πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος.