Άρση κατασχέσεων λόγω υπαγωγής σε ρύθμιση οφειλών. Α) Η κατάσχεση της ακίνητης περιουσίας οφειλέτη, η οποία διενεργήθηκε μετά την υπαγωγή των χρεών του στη ρύθμιση του ν. 4305/2014, καταλαμβάνεται από την αναστολή του πρώτου εδαφίου της περ.γ’ της παρ.13 του άρθρου 51 του νόμου αυτού και συντρέχει νόμιμος λόγος άρσης της κατάσχεσης αυτής. (ομοφ.) Β) Η επιβολή της κατάσχεσης εις χείρας τρίτου, που συντελέσθηκε μετά την υπαγωγή του οφειλέτη στη ρύθμιση των χρεών του, αντίθετα προς την ισχύουσα αναστολή λήψεως αναγκαστικών μέτρων, δεν είναι νόμιμη, πλην, όμως, εφόσον δεν ακυρώθηκε δικαστικώς, παρήγαγε τις έννομες συνέπειες της κατάσχεσης εις χείρας τρίτου και για την ταυτότητα του νομικού λόγου, υπάγεται στις ρυθμίσεις των παραγράφων 13 και 16 του άρθρου 51 του ν. 4305/2014. Ως εκ τούτου τα αποδιδόμενα ποσά θα πιστώνονται σύμφωνα με την παρ.16 του άρθρου 51 του εν λόγω νόμου, ενώ η επιβληθείσα κατάσχεση αίρεται υποχρεωτικά σε ικανοποίηση αιτήματος του οφειλέτη που έχει εξοφλήσει το 50% της αρχικής βασικής ρυθμιζόμενης οφειλής, σύμφωνα με την περ.γ’ της παρ.13 του άρθρου 51 του νόμου αυτού. Όμως, η Διοίκηση, στα πλαίσια της αρχής της νομιμότητας της διοικητικής δράσης, μπορεί, μολονότι δεν ακυρώθηκε δικαστικώς η επιβληθείσα μετά τη ρύθμιση κατάσχεση, να άρει αυτήν κατόπιν αιτήματος του οφειλέτη. (πλειοψ.)

Επιβολή αναγκαστικής κατάσχεσης εις χείρας του Δημοσίου ως τρίτου επί των απαιτήσεων μισθού και επιδομάτων υπαλλήλου του, για ικανοποίηση αξιώσεων διατροφής. Υποβολή θετικής δήλωσης. Ακύρωση του κατασχετηρίου εγγράφου μετά από άσκηση ανακοπής του καθ’ ού οφειλέτη, για μη τήρηση δικονομικού τύπου και επιβολή νέας κατάσχεσης. Μη νόμιμη υποβολή αρνητικής δήλωσης του Δημοσίου. Δυνατότητα ανάκλησης αυτής.

Περίπτωση υποχρέωσης μερικής άρσης της επιβληθείσας από το Ελληνικό Δημόσιο κατάσχεσης εις χείρας τρίτου (ανώνυμης τραπεζικής εταιρείας) , για οφειλές που έχουν συμπεριληφθεί σε αίτηση της οφειλέτιδας του Ελληνικού Δημοσίου περί υπαγωγής των οφειλών της στο Ν 3869/2010, και της ως εκ τούτου υποχρέωσης της αρμόδιας Δ.Ο.Υ. να επιστρέφει το αποδοθέν από τον τρίτο ποσό – Ζητήματα που ανακύπτουν.  Η φορολογική διοίκηση, στο πλαίσιο της αναμόρφωσης των νομικών και πραγματικών καταστάσεων που διαμορφώθηκαν εκ της επιβολής μη νόμιμης κατάσχεσης εις χείρας τραπεζικού ιδρύματος, ως τρίτου, οφείλει να άρει την επιβληθείσα κατάσχεση και, συνακολούθως, να επιστρέψει στην καθής η εκτέλεση οφειλέτιδα το καταβληθέν από την Τράπεζα προς το Δημόσιο, συνεπεία θετικής δήλωσης, κατασχεθέν ποσό, ως αχρεωστήτως καταβληθέν. Ο τρόπος της επιστροφής (ήτοι αν το ποσό θα πιστωθεί στο λογαριασμό της δικαιούχου από τον οποίο εκταμιεύθηκε ή σε άλλον που η ίδια ήθελε υποδείξει), είναι αδιάφορος και ανάγεται στη σφαίρα των επιλογών της οφειλέτιδας. Ζήτημα συμψηφισμού απαιτήσεων του Δημοσίου με τα (μετά την άρση της επιβληθείσης κατάσχεσης) επιστρεφόμενα ποσά, δεν γεννάται, δεδομένου ότι η επιστροφή θα λάβει χώρα στο πλαίσιο αποκατάστασης της νομιμότητας, από την ενέργεια δε αυτή δεν μπορεί να ωφεληθεί το Δημόσιο με το συμψηφισμό αυτών τούτων των μη νομίμως κατασχεθεισών απαιτήσεων (ομόφ.).

Οφειλέτες του Δημοσίου – Κατάσχεση εις χείρας τρίτου. Η Τράπεζα, στα χέρια της οποίας ως τρίτης κατασχέθηκε το συνολικό ποσό των έως τότε δεδουλευμένων μηνιαίων συντάξεων του οφειλέτη υποχρεούται να αποδώσει, εκτός από το αντιστοιχούν στα 3/4 ήδη αποδοθέν ποσό, και το εναπομένον 1/4 ποσό των 1.613 ευρώ, αιρομένης εν μέρει -δηλ. για το συγκεκριμένο ποσό- της επίμαχης κατάσχεσης, πράγμα που πρέπει να ισχύει και για όλες τις ανάλογες περιπτώσεις που συγκεντρώνουν τα ίδια χαρακτηριστικά, υπό τον αυτονόητο βέβαια όρο και προϋπόθεση ότι, για κάθε μία απ’ αυτές προκύπτει με βεβαιότητα και ασφάλεια ότι τα ποσά αυτά, παρότι εφάπαξ καταβαλλόμενα λόγω καθυστέρησης, ανάγονται σε οφειλόμενες μηνιαίες συντάξεις εκάστη των οποίων δεν υπερβαίνει το πιο πάνω όριο ακατάσχετου. (ομοφ.)

Επιβολή κατάσχεσης, κατά τον ΚΕΔΕ, στα χέρια πιστωτικού ιδρύματος, ως τρίτου, θετική δήλωση αυτού και απόδοση του κατασχεθέντος ποσού. Δεν επιτρέπεται η εκ μέρους της κατασχούσας Δ.Ο.Υ. επιστροφή του κατατεθέντος ποσού στο πιστωτικό ίδρυμα, σε περίπτωση που αυτό προβεί σε εκπρόθεσμη αρνητική δήλωση με την επίκληση πλάνης, ως προς το πρόσωπο του καθ’ ού η κατάσχεση προσώπου.

Σύμβαση ενεχύρασης κατά το ΝΔ 17.7/13.8.1923 – Σύμβαση πρακτορείας επιχειρηματικών απαιτήσεων (factoring) – Εκχώρηση – Κατάσχεση εις χείρας τρίτου. 1) Η σύμβαση ενεχύρασης κατά τα άρθρα 36 και 39 ν.δ. 17.7/13.8.1923 θεωρείται σύμβαση εκχώρησης υπό τις αναλυόμενες στην παρ. ΙΙΙ 2 ειδικότερες προϋποθέσεις. (ομοφ.) 2) Σε περίπτωση επιβολής εκ μέρους του Ελληνικού Δημοσίου κατάσχεσης εις χείρας τρίτου κατά τα άρθρα 30 επ. Κ.Ε.Δ.Ε. μετά την επίδοση της ως άνω σύμβασης ενεχύρασης, η κατάσχεση αυτή είναι άκυρη και συνεπώς δεν μπορεί να ικανοποιηθεί το κατασχόν Ελληνικό Δημόσιο. (ομοφ.) 3) η σύμβαση πρακτορείας επιχειρηματικών απαιτήσεων (factoring) θεωρείται σύμβαση εκχώρησης υπό τις αναλυόμενες στην παρ. ΙΙΙ 3 ειδικότερες προϋποθέσεις. (ομοφ.) 4) Σε περίπτωση επιβολής εκ μέρους του Ελληνικού Δημοσίου κατάσχεσης εις χείρας τρίτου κατά τα άρθρα 30 επ. Κ.Ε.Δ.Ε. μετά την αναγγελία της σύμβασης πρακτορείας επιχειρηματικών απαιτήσεων (factoring), που περιέχει εκχώρηση και ικανοποιεί τις παραπάνω προϋποθέσεις, η κατάσχεση αυτή είναι άκυρη και συνεπώς δεν μπορεί να ικανοποιηθεί το κατασχόν Ελληνικό Δημόσιο. (ομοφ.) 5) Η αναγγελία (μεταξύ ιδιωτών) μπορεί νομίμως να πραγματοποιηθεί με κάθε πρόσφορο (για να λάβει γνώση ο οφειλέτης) τρόπο και, συνεπώς, και με τα σύγχρονα ηλεκτρονικά μέσα επικοινωνίας (τηλεομοιοτυπία – FAX και ηλεκτρονικό ταχυδρομείο) ή με συστημένη επιστολή, πρέπει όμως να αποδεικνύεται παραχρήμα και να προσδιορίζονται σ’ αυτή επαρκώς οι απαιτήσεις, στις οποίες αφορά και η ταυτότητα του πράκτορα. Αντί της αναγγελίας μπορεί επίσης να γνωστοποιηθεί (με fax ή με οποιοδήποτε άλλο πρόσφορο τρόπο) η ίδια η σύμβαση πρακτορείας. Η μέλλουσα απαίτηση μπορεί νομίμως να εκχωρηθεί, εφόσον μπορεί να προσδιοριστεί κατ’ είδος και οφειλέτη. Η εγκυρότητα δε της σύμβασης πρακτορείας επιχειρηματικών απαιτήσεων δεν εξαρτάται κατά τον Ν. 1905/1990 από την κατάθεση αυτής στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. (ομοφ.)

Κατάσχεση εις χείρας τραπεζικού ιδρύματος - Δεσμευμένος λογαριασμός. Καταβολή του ποσού της κατασχεμένης απαίτησης - Εν μέρει αρνητική δήλωση - Αδικαιολόγητος πλουτισμός - Επιστροφή του ποσού(...)Συντρέχει νόμιμος λόγος επιστροφής του ποσού, το οποίο αποδόθηκε στο Κέντρο Ελέγχου Μεγάλων Επιχειρήσεων (Κ.Ε.ΜΕ.ΕΠ.), από την τραπεζική εταιρεία «...ΤΡΑΠΕΖΑ ΑΝΩΝΥΜΟΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑ» κατόπιν επιβολής αναγκαστικής κατάσχεσης εις χείρας της, ως τρίτης, διότι το αποδοθέν ποσό προέρχεται από τον τηρούμενο στο υποκατάστημά της, ήδη δεσμευμένο, λογαριασμό του οφειλέτη του Δημοσίου Α.Β., υπέρ της τελούσας υπό εξυγίανση εταιρείας με την επωνυμία «...BANK PUBLIC. Co LTD», δυνάμει της από 23-05-2014 απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου της Λευκωσίας, που κηρύχθηκε προσωρινά εκτελεστή στην Ελλάδα με την υπ' αριθ.. 27/2016 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών (πλειοψ.).

Άρση κατάσχεσης εις χείρας τρίτου που επιβλήθηκε μετά την υπαγωγή του οφειλέτη σε ρύθμιση. (...)α) Η επιβληθείσα κατάσχεση εις χείρας τρίτου μετά από την υπαγωγή του οφειλέτη σε ρύθμιση των χρεών του προς το Δημόσιο, κατά τις διατάξεις του άρθρου 51 του ν. 4305/2014, δηλαδή σε χρόνο κατά τον οποίο υπήρχε αναστολή εκ του νόμου της λήψης αναγκαστικών μέτρων, συντελέσθηκε παρά την ισχύουσα αναστολή και για το λόγο αυτό δεν είναι νόμιμη, δεν παράγει έννομες συνέπειες και οφείλει η Διοίκηση να την άρει (πλειοψ.). β) Όσον αφορά τα ποσά, τα οποία έχουν μέχρι τούδε εισπραχθεί από την ανωτέρω κατάσχεση εις χείρας τρίτου, το Δημόσιο θα προβεί σε συμψηφισμό αυτών και μέχρι την κάλυψη του ποσού που αντιστοιχεί στο 1/7 των δόσεων που έχουν απομείνει, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ.14 του άρθρ. 51 του ν. 4305/2014, σε συνδυασμό με την παρ. 5 του άρθρ. 83 του ΚΕΔΕ, όπως ισχύει (ομοφ.). Παραπέμφθηκε στην Ολομέλεια με την 218/2015 Γνωμ. Α’ Τμήματος.

Με τις ανωτέρω διατάξεις(356/1974) οργανώνεται συνεκτικό σύστημα εισπράξεως δημοσίων εσόδων, με σκοπό το μεν να καθίσταται δυνατή και να μη ματαιώνεται η, συνταγματικώς άλλωστε επιβαλλομένη (άρθρο 4 παράγραφος 5 του Συντάγματος), είσπραξη των χρεών προς το Δημόσιο, με παράλληλη, όμως, έγκαιρη ενημέρωση του οφειλέτη του Δημοσίου, ο οποίος δύναται να ασκεί επικαίρως τα ένδικα βοηθήματα και μέσα που του παρέχει ο νόμος. Στο πλαίσιο αυτό, ο οφειλέτης του Δημοσίου, εις βάρος του οποίου έχει ήδη γίνει η εν ευρεία εννοία βεβαίωση του οφειλομένου ποσού, την οποία μπορεί, κατά κανόνα, να αμφισβητήσει δικαστικώς, με την διεξαγωγή διαγνωστικής δίκης, πληροφορείται, με κοινοποίηση προς αυτόν της ταμειακής βεβαιώσεως του χρέους ή της ατομικής ειδοποιήσεως, την νομιμότητα της οποίας δύναται, βεβαίως, να αμφισβητήσει δικαστικώς, με την διεξαγωγή δίκης περί την εκτέλεση, ότι υπάρχει πλέον εις βάρος του νόμιμος τίτλος (εν στενή εννοία βεβαίωση) και ότι έχει ήδη καταστεί οφειλέτης. Εννοείται ότι, χωρίς την κοινοποίηση αυτή, δεν μπορεί να χωρήσει εγκύρως η περαιτέρω διαδικασία (βλ. ΣτΕ 1566/2012, 4417/2011). Έννομη συνέπεια τούτου είναι το μεν ότι ο οφειλέτης γνωρίζει ευθέως εκ του νόμου (άρθρο 5 ΚΕΔΕ) πότε το βεβαιωμένο χρέος του καθίσταται ληξιπρόθεσμο, το δε, ευθέως πάλι εκ του νόμου (άρθρο 7 ΚΕΔΕ), ότι από την επομένη της ημέρας κατά την οποία το χρέος κατέστη ληξιπρόθεσμο, είναι δυνατή η λήψη εις βάρος του αναγκαστικών μέτρων για την είσπραξη του χρέους. Ένα από τα αναγκαστικά αυτά μέτρα είναι, κατά το άρθρο 9 του ΚΕΔΕ, η κατάσχεση κινητών και απαιτήσεων του οφειλέτη του Δημοσίου εις χείρας τρίτου. Η διαδικασία λήψεως του μέτρου αυτού οργανώνεται στα άρθρα 30 και επόμενα του ΚΕΔΕ. Προς τούτο συντάσσεται κατασχετήριο έγγραφο, κοινοποιούμενο στον τρίτο και όχι στον οφειλέτη. Η μη κοινοποίηση στον οφειλέτη οφείλεται στον προφανή λόγο ότι, αν αυτός επληροφορείτο την επικειμένη λήψη του μέτρου, θα έσπευδε να εισπράξει από τον τρίτο τα οφειλόμενα σ’ αυτόν χρήματα ή απαιτήσεις ή θα ανελάμβανε τα εις χείρας τρίτου κινητά του, με συνέπεια, βεβαίως, να καθίσταται αδύνατη η εξ αυτών ικανοποίηση της αξιώσεως του Δημοσίου.

Σε περίπτωση εκποίησης από τον e-ΕΦΚΑ του ιδανικού του μεριδίου επί ακινήτου, του οποίου η εξουσία διαχείρισης και εκμετάλλευσης αυτού είχαν περιέλθει στο Ελληνικό Δημόσιο και ήδη στην Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤ.Α.Δ.) α. ποιο είναι το εμπράγματο δικαίωμα που μεταβιβάζει ο Φορέας, β. εάν, για τη εκποίηση του ανωτέρω ιδανικού μεριδίου, απαιτείται η σύμφωνη γνώμη της διαχειρίστριας και γ. ποιος θα εισπράξει το τίμημα της πώλησης του ακινήτου. Ο e-ΕΦΚΑ ως κύριος ή η ΕΤΑΔ, ως έχουσα τη διαχείριση και εκμετάλλευση του ακινήτου, για λογαριασμό του Δημοσίου.(...)Ο e-ΕΦΚΑ, ως έχων το δικαίωμα της πλήρους κυριότητας επί του ποσοστού 1/3 εξ αδιαιρέτου επί του ακινήτου, δύναται να μεταβιβάσει αυτό ελεύθερα, χωρίς να απαιτείται η σύμφωνη γνώμη της διαχειρίστριας, εισπράττοντας ταυτόχρονα το τίμημα της πώλησης, αφού οι ανωτέρω εξουσίες της ΕΤ.Α.Δ. γεννούν ενοχικές αξιώσεις, οι οποίες όχι μόνο δεν αποστερούν τον κύριο από την άμεση εξουσία πάνω στο πράγμα και πρωτίστως την εξουσία διάθεσης αυτού, αλλά και παύουν με την εκποίηση του πράγματος (ομόφωνα).