ΝΣΚ/176/2020
Τύπος: Γνωμοδότησεις Ν.Σ.Κ.
Εφαρμογή ή μη του άρθρου 1005 (παρ.3) ΚΠολΔ σε ακίνητα που περιέρχονται στο Δημόσιο χωρίς όρο και σε ακίνητα που ανήκουν σε σχολάζουσες κληρονομίες και λοιπά θέματα εκκαθάρισης περιουσιών κατά το ν. 4182/2013.(....)1) Στις εκποιήσεις ακινήτων σύμφωνα με το άρθρο 24 του ν.4182/2013, κατά την εκκαθάριση κληρονομίας που περιήλθε στο Ελληνικό Δημόσιο, ως εξ αδιαθέτου κληρονόμο έκτης τάξης (1824 ΑΚ), υφίσταται ακούσιο νομοθετικό κενό, η συμπλήρωση του οποίου, με αναλογική εφαρμογή του άρθρου 1005 παρ. 3 ΚΠολΔ ως προς την απόσβεση υποθήκης ή προσημείωσης και την εξάλειψη των εγγεγραμμένων βαρών, με τίτλο την πράξη εξόφλησης του τιμήματος εκποίησης, μπορεί μεν να υποστηριχθεί, δεδομένου όμως ότι πρόκειται για θεωρητική προσέγγιση και αφορά την τύχη εμπραγμάτων δικαιωμάτων, το ζήτημα αυτό πρέπει να αντιμετωπισθεί νομοθετικά, για λόγους άρσης της νομικής αμφιβολίας, ασφάλειας δικαίου, χρηστής διοίκησης και αποφυγής δικαστικών εμπλοκών και των προβλημάτων που ενδέχεται μετά βεβαιότητας ότι θα προκύψουν, ματαιωμένου, κατά συνέπεια, και του σκοπού του παραπάνω νόμου για ταχεία και απρόσκοπτη εκκαθάριση των κληρονομιών που περιέρχονται στο Δημόσιο ως εξ αδιαθέτου κληρονόμο (κατά πλειοψηφία). 2) Αναλογική εφαρμογή του άρθρου 1005 ΚΠολΔ, δεν μπορεί να γίνει στην εκποίηση ακινήτου σχολάζουσας κληρονομίας, προς τούτο δε απαιτείται, σε κάθε περίπτωση, ρητή νομοθετική πρόβλεψη (ομόφωνα). 3) Η εκκαθάριση κληρονομίας, σύμφωνα με το άρθρο 31 του ν.4182/2013, λήγει μόνο με την υποβολή από τον εκκαθαριστή πλήρους έκθεσης για την από αυτόν εκκαθάριση και διοίκηση της κληρονομιαίας περιουσίας, την ύπαρξη και τα στοιχεία της οποίας διαπίστωσε κατά την εκτέλεση του έργου του, έργο το οποίο παύει με την έγκριση της οριστικής λογοδοσίας του (ομόφωνα). 4) Τα έξοδα εκκαθάρισης κληρονομίας που περιήλθε στο Ελληνικό Δημόσιο, ως εξ αδιαθέτου κληρονόμο έκτης τάξης (1824 ΑΚ) και οι αμοιβές του εκκαθαριστή της, καθώς και τα έξοδα σχολάζουσας κληρονομίας και η αμοιβή του κηδεμόνα αυτής, προαφαιρούνται, σύμφωνα με το άρθρο 975 ΚΠολΔ, πριν την κατάταξη των δανειστών (ομόφωνα).
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΝΣΚ/121/2017
Αρμοδιότητα κήρυξης κληρονομίας ως σχολάζουσας - Καθήκοντα κηδεμόνα - Αμφισβήτηση γνησιότητας διαθήκης. (Κατάσταση : Αποδεκτή) 1. Δεν εκδόθηκε νόμιμα, λόγω παράβασης του άρθρου 62 του ν. 4182/2013, απόφαση διορισμού κηδεμόνα σχολάζουσας κληρονομιάς, χωρίς την προηγούμενη παροχή γνωμοδότησης του Συμβουλίου Κοινωφελών Περιουσιών της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής. 2. Ο κηδεμόνας σχολάζουσας κληρονομίας δε νομιμοποιείται να είναι διάδικος σε δίκη για την αμφισβήτηση του κύρους της διαθήκης. 3. Είναι δυνατή η άσκηση ανακοπής από το Ελληνικό Δημόσιο, κατά της πράξης κήρυξης ως κυρίας της διαθήκης του Π.Γ., αν δεν έχει κλητευθεί το Ελληνικό Δημόσιο στη σχετική δικαστική διαδικασία και δεν έχει διεξαχθεί γραφολογική πραγματογνωμοσύνη για τη γνησιότητα της διαθήκης, κατά τα οριζόμενα στη διάταξη του άρθρου 808 του ΚΠολΔ.
ΝΣΚ/244/2017
Αμοιβή διορισθέντος από το Δικαστήριο προσωρινού κηδεμόνα σχολάζουσας κληρονομίας όταν δεν υπάρχει ενεργητικό, ενώ υπάρχουν εξ αδιαθέτου κληρονόμοι, οι οποίοι δεν έχουν αποποιηθεί την κληρονομία. Ο διορισθείς προσωρινός κηδεμόνας σχολάζουσας κληρονομίας, η οποία δεν έχει ενεργητικό και της οποίας οι εμφανισθέντες κληρονόμοι αρνούνται την παραλαβή, με την περάτωση του έργου του, θα αμειφθεί εξ ολοκλήρου από τους πόρους του άρθρου 65, σε συνδυασμό με το άρθρο 30 παρ. 3 του ν. 4182/2013. (ομόφ.)
ΝΣΚ/203/2016
Νομικά ζητήματα από την εφαρμογή του άρθρου 1847 του Αστικού Κώδικα, σε σχέση με τη βεβαίωση του κληρονομικού δικαιώματος του Δημοσίου.Για να κινηθεί η διαδικασία βεβαίωσης του κληρονομικού δικαιώματος του Δημοσίου αρκεί, κατ’ αρχήν, η εμπρόθεσμη ή έστω η πιθανολόγηση εμπρόθεσμης αποποίησης της κληρονομίας. Η άνευ δικαιώματος αποποίησης επαγωγή κληρονομίας στο Δημόσιο ως εξ αδιαθέτου κληρονόμο εξυπηρετεί τόσο το εν στενή εννοία δημόσιο συμφέρον, όσο και την ασφάλεια των συναλλαγών και την ικανοποίηση των δανειστών της κληρονομιάς, ιδίως στις περιπτώσεις εκείνες όπου το ενεργητικό της κληρονομίας δεν υπερβαίνει το παθητικό της.
ΝΣΚ/102/2017
Αμοιβή κηδεμόνα σχολάζουσας κληρονομιάς. Δεν υφίσταται νόμιμη αξίωση του κηδεμόνα σχολάζουσας κληρονομιάς για πρόσθετη αμοιβή, υπό την ισχύ του ν. 4182/2013, όταν η αμοιβή που έχει ήδη λάβει, υπό το καθεστώς του α.ν. 2039/1939, υπερβαίνει το προβλεπόμενο σήμερα ανώτατο όριο του 5% του ενεργητικού της κληρονομίας (πλειοψ.). Ως βάση υπολογισμού της αμοιβής του κηδεμόνα λαμβάνεται το σύνολο του ενεργητικού της κληρονομιαίας περιουσίας κατά τον χρόνο διορισμού του (ομοφ.) Στις περιπτώσεις διορισμού περισσότερων του ενός κηδεμόνων κατά τη διάρκεια εκκαθάρισης της κληρονομίας, το όριο αμοιβής (5%) είναι ενιαίο και ανεξάρτητο του αριθμού των κηδεμόνων που διορίστηκαν (ομοφ.). Το όριο αμοιβής του κηδεμόνα σχολάζουσας κληρονομίας αφορά τις εργασίες που αμείβονται μετά τη θέση σε ισχύ του ν. 4182/2013, ανεξαρτήτως του χρόνου πραγματοποιήσεώς τους (πλειοψ.).
ΝΣΚ/191/2019
Νομικά ζητήματα από την εφαρμογή του άρθρου 1847 Α.Κ., ιδίως σε σχέση με τη βεβαίωση του κληρονομικού δικαιώματος του Δημοσίου. (...) Η αποποίηση κληρονομίας που έγινε από κληρονόμο μετά την παρέλευση μεγάλου χρονικού διαστήματος από το θάνατο του κληρονομούμενου δεν την καθιστά άνευ ετέρου εκπρόθεσμη και τον αποποιηθέντα κληρονόμο πλασματικό κληρονόμο. Το εν λόγω ζήτημα (το εμπρόθεσμο ή μη αποποίησης της κληρονομίας) ερευνάται είτε από τη Διοίκηση, κατά τη διαδικασία των άρθρων 61 και 62 του ν. 4182/2013, είτε από τα Δικαστήρια (ομόφ.).
ΝΣΚ/32/2020
Υπαγωγή ή μη κληρονομίας, μετά την αποποίησή της από τον κληρονόμο και τους υποκατάστατους κληρονόμους, στην άμεση διαχείριση του Υπουργείου Οικονομικών.(...)Το ερώτημα της υπαγωγής κληρονομίας στην άμεση διαχείριση του Υπουργείου Οικονομικών, κατ’ άρθρο 33 παρ. 2 περίπτωση γ' του ν. 4182/2013, είναι γενικότερου ενδιαφέροντος και ως εκ τούτου δεν υποβάλλεται αρμοδίως από τον Συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης (ομόφωνα).
ΝΣΚ/165/2020
Αποδοχή κληρονομίας με βάρη από το Ελληνικό Δημόσιο.(...)α) Τα ποσά για τα οποία ο κληρονομούμενος Κ.Κ., ήταν εγγυητής σε δανειακές συμβάσεις, είναι χρέος της κληρονομίας, αποτελούν δε βάρος αυτής και λογίζονται ως παθητικό της, β) σε περίπτωση αποδοχής της κληρονομίας αυτής από το Ελληνικό Δημόσιο ως κληρονόμο, δυνάμει δημόσιας διαθήκης, αυτό ευθύνεται έναντι των δανειστών πιστωτικών ιδρυμάτων για το σύνολο του βέβαιου και εκκαθαρισμένου χρέους αυτής από τις παραπάνω αιτίες, ως εξ απογραφής όμως κληρονόμος ευθύνεται μόνο με τα περιουσιακά στοιχεία της κληρονομίας και όσο αυτά επαρκούν (ομόφωνα).
ΝΣΚ/18/2015
Διαθήκη ιδιόγραφη – Σύσταση κοινωφελούς ιδρύματος – Διαδικαστικές ενέργειες διορισμένου κηδεμόνα σχολάζουσας κληρονομίας.
Ο δικαστικώς διορισμένος κηδεμόνας της σχολάζουσας κληρονομίας του θέματος, μπορεί να ενεργήσει τις διαδικασίες σύστασης του ιδρύματος ή της προσφυγής στο Εφετείο, για την τροποποίηση της βούλησης του διαθέτη, μη όντος αναγκαίου στο στάδιο αυτό του διορισμού εκτελεστή διαθήκης. (ομοφ.)
24305/854/1986
ΘΕΜΑ:Λογιστική τακτοποίηση ακινήτων που περιέρχονται στο Δημόσιο από οφειλέτες φόρου κληρονομίας ή κατακυρώνονται σε πληστηριασμό υπέρ του Δημοσίου.
ΝΣΚ/118/2019
Θέματα σχετικά με την παραγραφή κοινοχρήστων δαπανών σχολαζουσών κληρονομιών και αμοιβών κηδεμόνων.α) Για την παραγραφή των κοινοχρήστων δαπανών σχολάζουσας κληρονομίας εφαρμόζεται το άρθρο 249 του Α.Κ., β) η παραγραφή αυτή αρχίζει από το τέλος του έτους στο οποίο αφορούν οι κοινόχρηστες δαπάνες, γ) αρμόδια αρχή είναι η κατ’ άρθρο 2 παράγραφοι 2 και 4 του ν. 4182/2013 κατά περίπτωση, δηλ. είτε ο Υπουργός Οικονομικών είτε ο Γενικός Γραμματέας Αποκεντρωμένης Διοίκησης, και δ) οι αμοιβές και οι δαπάνες των κηδεμόνων υπάγονται στην πενταετή παραγραφή του άρθρου 250 του Αστικού Κώδικα (ομόφ.).