ΝΣΚ/173/2010
Τύπος: Γνωμοδότησεις Ν.Σ.Κ.
Ένοπλες Δυνάμεις. Εξώδικη Διαμαρτυρία – Πρόσκληση – Δήλωση επί των διαδικασιών δημοσίου μειοδοτικού διαγωνισμού.α) Ο εξεταζόμενος μειοδοτικός διαγωνισμός προκηρύχθηκε σύμφωνα με τις διατάξεις του ΠΔ 118/2007, απέβλεπε στην πραγμάτωση δημοσίου σκοπού και συνεπώς η σχετική σύμβαση έχει χαρακτήρα διοικητικής σύμβασης. β) Οι αναφερόμενες στο ερώτημα εταιρείες στερούνται του δικαιώματος προς άσκηση είτε αιτήσεως θεραπείας είτε ιεραρχικής προσφυγής, χαρακτήρας της οποίας θα μπορούσε να προσδοθεί στις εξώδικες διαμαρτυρίες τους, το οποίο και είναι σύμφωνο με το άρθρο 10 του ισχύοντος Συντάγματος. γ) Οι ίδιες εταιρείες θα μπορούσαν να ασκήσουν αίτηση αναστολής και αίτηση ακύρωσης κατά των απορριπτικών της ένστασής τους αποφάσεων και η Διοίκηση στην περίπτωση αυτή οφείλει να συμμορφωθεί προς το περιεχόμενο των τυχόν αποφάσεων που θα εκδοθούν. δ) Ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας, ενώπιον του οποίου ασκήθηκαν οι παραπάνω εξώδικες διαμαρτυρίες δύναται να απορρίψει ως μη νόμιμες αυτές, ενόψει των διατάξεων του άρθρου 24 του Ν 2690/1999. ε) Η Διοίκηση δεν υποχρεούται άνευ ετέρου να ανακαλέσει ατομικές διοικητικές πράξεις, ακόμη και αν είναι παράνομες και έχει υποβληθεί περί τούτου αίτηση.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΥΠΕΣ/4573/11/2011
Παροχή διευκρινίσεων για τη επίδοση απορριπτικών αποφάσεων σε υπηκόους τρίτων χωρών, προκειμένου αυτοί να προσφύγουν στα Διοικητικά Δικαστήρια
ΣτΕ ΕΑ 76/2011
ΣΤΕ . Αίτηση ασφαλιστικών μέτρων - Διακήρυξη-Διαγωνισμός-Ανάθεση-(...) Επειδή, η προσβαλλομένη διακήρυξη προβλέπει ως κριτήριο κατακυρώσεως τη χαμηλότερη τιμή..ορίζει τα απαιτούμενα τεχνικά και λειτουργικά χαρακτηριστικά των υπό προμήθεια ειδών καθώς και ότι θα ληφθεί υπ’ όψιν και η υπάρχουσα εμπειρία, παραλλήλως, δε, ορίζει ότι «η υπηρεσία επιφυλάσσεται να επιλέξει την πιο κατάλληλη και συμφέρουσα γι’ αυτήν προσφορά, με βάση τα αναγραφόμενα από τους ενδιαφερόμενους οικονομικά και τεχνικά στοιχεία και τα στοιχεία της παρούσας τεχνικής περιγραφής» και ότι «κατά την αξιολόγηση θα ληφθούν υπ’ όψη η εμπειρία και η αξιοπιστία του προμηθευτή-κατασκευαστικού οίκου από την εμπειρία του [καθ’ ού] Νοσοκομείου …σε προγενέστερη χρήση των προσφερομένων υλικών, από άλλες προμήθειες», χαρακτηρίζει δε ρητώς όλους τους ανωτέρω όρους ως απαράβατους. Με το ανωτέρω περιεχόμενο, όμως, η διακήρυξη δεν φαίνεται να θεσπίζει κατά τρόπο σαφή ένα κριτήριο κατακυρώσεως, είτε αυτό της χαμηλότερης τιμής, είτε εκείνο της πλέον συμφέρουσας προσφοράς, αλλά, κατά παράβαση των παρατιθεμένων στην προηγουμένη σκέψη διατάξεων, συγχέει τα ως άνω κριτήρια, προβλέποντας παραλλήλως στοιχεία, τα οποία προσιδιάζουν σε αμφότερα...Η αίτηση ασφαλιστικών μέτρων πρέπει να γίνει δεκτή
ΣτΕ ΕΑ 112/2011
Στε. Αίτηση ασφαλιστικών μέτρων.-Διακήρυξη-Ανάθεση. (...) Ο έλεγχος της καταλληλότητας των υποψηφίων προμηθευτών και η ανάθεση της σύμβασης, έστω και αν δεν διενεργούνται ταυτόχρονα , είναι διαδικασίες αυτοτελείς και διέπονται από διαφορετικούς κανόνες. Ειδικότερα, ενώ ο έλεγχος της καταλληλότητας των υποψηφίων διενεργείται από την αναθέτουσα αρχή, σύμφωνα με τα κριτήρια οικονομικής, χρηματοοικονομικής και τεχνικής ικανότητας, αντιθέτως, κριτήρια για την ανάθεση της σύμβασης είναι , είτε η χαμηλότερη τιμή, είτε η πλέον συμφέρουσα προσφορά από οικονομικής απόψεως . Συνεπώς, τα κριτήρια τα οποία δεν σκοπούν στον καθορισμό της πλέον συμφέρουσας από οικονομικής απόψεως προσφοράς , δεν συνιστούν κριτήρια ανάθεσης, αλλά αφορούν κυρίως την εκτίμηση της καταλληλότητας των συμμετεχόντων στον διαγωνισμό , να εκτελέσουν την οικεία σύμβαση . .. Επίσης, οι όροι της διακήρυξης , πρέπει να είναι αρκούντως ακριβείς και σαφείς, ώστε , αφενός μεν, να επιτρέπεται στους ενδιαφερομένους να κατανοούν αυτούς πλήρως και να τους ερμηνεύουν με τον ίδιο τρόπο, και αφετέρου, να παρέχεται επαρκής εγγύηση, περί της εφαρμογής αυτών από την διοίκηση κατά τρόπο αντικειμενικό και ενιαίο προς όλους τους προσφέροντες. Με την ένδικη αίτηση προβάλλεται, ότι, ενώ η προσβαλλόμενη διακήρυξη επιτρέπει την προσφορά για κάθε είδος χωριστά και προβλέπει την δυνατότητα υποβολής εγγύησης για συγκεκριμένο ποσοστό της αναλογικά προυπολογισθείσας δαπάνης για την ποσότητα του κάθε προσφερόμενου είδους ,εντούτοις δεν περιέχει αναλογικό προυπολογισμό των επιμέρους ειδών , ώστε να είναι τελικά εφικτός ο υπολογισμός της .... Η επιτροπή αναστολών ΣΕ δέχεται εν μέρει την αίτηση..
ΝΣΚ/31/2021
α) Αν, σε περίπτωση ακύρωσης από το διοικητικό εφετείο αποφάσεων απορριπτικών αιτήσεων πολιτογράφησης ομογενών αλλοδαπών για έλλειψη αιτιολογίας, οι οποίες είχαν ως αφετηρία τη διενέργεια εξέτασης των αιτούντων ενώπιον του Έλληνα Πρόξενου ως προς την ύπαρξη ελληνικής συνείδησης, επιβάλλεται η αναπομπή των υποθέσεων σ’ αυτόν, για να αιτιολογήσει επαρκώς την κρίση του και β) αν η Διοίκηση οφείλει να εκδώσει νέες απορριπτικές αποφάσεις των αιτημάτων πολιτογράφησης με επαρκή αιτιολογία στο σώμα της πράξης.(...)Προς τον σκοπό συμμόρφωσης της Διοίκησης με την απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών με αριθμό 1391/2020 και με άλλες, ίδιες αποφάσεις με τις οποίες ακυρώθηκαν από το διοικητικό εφετείο αποφάσεις απορριπτικές αιτήσεων πολιτογράφησης ομογενών αλλοδαπών για έλλειψη αιτιολογίας, οι οποίες είχαν ως αφετηρία τη διενέργεια εξέτασης των αιτούντων ενώπιον του Έλληνα Πρόξενου, ως προς την ύπαρξη ελληνικής συνείδησης, α) δεν επιβάλλεται η αναπομπή των υποθέσεων στον Έλληνα Πρόξενο, για να αιτιολογήσει επαρκώς την κρίση του και β) εν προκειμένω, πρέπει, μετά από εισήγηση της αρμόδιας υπηρεσίας, να εκδοθεί νέα απόφαση του Υπουργού, με την οποία, είτε να γίνεται δεκτό το αίτημα πολιτογράφησης είτε να αιτιολογείται, πλήρως, ειδικά και εμπεριστατωμένα, η απόκλιση της κρίσης του από την, κατά την παραδοχή της παραπάνω ακυρωτικής απόφασης, θετική εισήγηση του Έλληνα Πρόξενου της οικείας προξενικής αρχής για την αποδοχή του αιτήματος πολιτογράφησης (ομόφωνα).
ΣτΕ/396/2011
6. Επειδή, από τον συνδυασμό των ανωτέρω διατάξεων συνάγεται ότι το σύστημα της χαμηλότερης προσφοράς προϋποθέτει, λογικώς, προσφερόμενα είδη τα οποία είναι από άποψη τεχνικών χαρακτηριστικών, ιδιοτήτων και ποιότητας κατ’ αρχήν ισοδύναμα και τα οποία, ως εκ τούτου, διαφοροποιούνται ουσιαστικά μόνον ως προς την προσφερόμενη τιμή. Στην περίπτωση αυτή, η χρησιμοποίηση από τη Διοίκηση ως κριτηρίου επιλογής μόνο της χαμηλότερης τιμής έχει την έννοια της επιλογής του φθηνότερου μεταξύ των προσφερόμενων παρεμφερών προϊόντων, ευνοεί τον ανταγωνισμό, λόγω του ότι επιτρέπει την συμμετοχή περισσότερων προμηθευτών, αποβαίνει δε επωφελής για τη Διοίκηση, εφ’ όσον οδηγεί αναγκαίως σε συμπίεση των τιμών εκ μέρους των υποψήφιων προμηθευτών, αφού κριτήριο κατακυρώσεως είναι η χαμηλότερη τιμή προσφοράς. Αντιθέτως, το σύστημα της πλέον συμφέρουσας από οικονομική άποψη προσφοράς προσιδιάζει σε διαγωνισμούς όπου τα προσφερόμενα είδη διαφοροποιούνται κατά το μάλλον ή ήττον ουσιωδώς από απόψεως ποιότητας και τιμής, για το λόγο δε αυτόν, προκειμένου να ευρεθεί η πλέον συμφέρουσα προσφορά, δικαιολογείται η στάθμιση κατά την αξιολόγηση των τεχνικών προσφορών και ποιοτικών κριτηρίων (βλ. ΣτΕ 2183/2004 επταμ., ΕΑ 114/2008-βλ. και απόφ. ΔΕΚ της 17.9.2002, C-513/99, Concordia Bus Finland , Συλλογή 2002, σ. I-7213,σκ.59, 61-63). Στην περίπτωση αυτή, οι τεχνικές προδιαγραφές των ιατροτεχνολογικών προϊόντων πρέπει να προσδιορίζουν με σαφήνεια το υπό προμήθεια προϊόν, η δε διοίκηση έχει ευρεία ευχέρεια να επιλέξει είτε προϊόν τεχνικώς αποδεκτό σε χαμηλή τιμή, είτε προϊόν τεχνικώς εξελιγμένο σε λογική τιμή, αφού ο προσφέρων το τελευταίο, για να έχει πιθανότητες να αναδειχθεί προμηθευτής, θα υποχρεωθεί να συμπιέσει την τιμή της προσφοράς. (...)8. Επειδή, οι ανωτέρω όροι της διακηρύξεως, στο βαθμό που προβλέπουν ως κριτήριο κατακυρώσεως τη χαμηλότερη τιμή ανά κατηγορία προϊόντων, η οποία μπορεί να καλύπτει μία ή και περισσότερες υποκατηγορίες, υπό την έννοια ότι αρκεί, για το παραδεκτό της προσφοράς, η πλήρωση έστω και ενός από τα «Τεχνικά Χαρακτηριστικά» που ταυτίζονται με τις εν λόγω υποκατηγορίες, θα προκρίνεται δε, μεταξύ ισοτίμων ανά κατηγορία οικονομικών προσφορών, εκείνη που θα καλύπτει μεγαλύτερο αριθμό υποκατηγοριών, δεν θεσπίζουν κατά τρόπο σαφή και συγκεκριμένο ένα κριτήριο αξιολογήσεως των προσφορών. Και τούτο, διότι, σε περιπτώσεις ταυτιζομένων σε σχέση με την προσφερομένη τιμή οικονομικών προσφορών, οι οποίες καλύπτουν τις αυτές μεν κατηγορίες αλλά διαφορετικές, από άποψη ποιοτική ή και ποσοτική, υποκατηγορίες, όπως επιτρέπεται από τη διακήρυξη, οι ανωτέρω όροι είναι δυνατόν να καταλήγουν, για την ανάδειξη μειοδότη, σε σύγκριση ανόμοιων και, συνακολούθως, εξ ορισμού μη συγκρίσιμων ως προς τα καλυπτόμενα τεχνικά χαρακτηριστικά προσφορών και να καθιστούν, ως εκ τούτου, αδύνατη την επί ίσοις όροις αξιολόγησή τους (πρβλ. ΕΑ 76/2011). Επομένως, ο σχετικός λόγος, με τον οποίο επαναλαμβάνεται αντίστοιχη αιτίαση προβληθείσα με την προδικαστική προσφυγή και μη απαντηθείσα, άλλωστε, από την αναθέτουσα αρχή, πιθανολογείται σοβαρώς ως βάσιμος.
ΕΣ/ΤΜ.6/2089/2011
Λειτουργία εγκαταστάσεων συστήματος διαχείρισης απορριμάτων..ζητείται, παραδεκτώς, η ανάκληση της 57/2011 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Με τα δεδομένα αυτά ορθώς το Κλιμάκιο έκρινε με την προσβαλλόμενη πράξη του ότι οι προαναφερόμενοι όροι των άρθρων 2 και 4 του σχεδίου σύμβασης περί δυνατότητας χρονικής επέκτασης της σύμβασης για δύο επιπλέον έτη, η οποία επιχειρείται να προσδιοριστεί με παραπομπή στα άρθρα 2 και 4 της ΕΣΥ και κατ’ επέκταση στο άρθρο 25 παρ. 4 εδ. α΄ και β΄ του π.δ/τος 60/2007 δεν είναι νόμιμοι. Τούτο, διότι, αφενός μεν με την παραπομπή αυτή γίνεται εξομοίωση του δικαιώματος μονομερούς χρονικής επέκτασης της σύμβασης εκ μέρους της Αναθέτουσας Αρχής (δικαίωμα προαίρεσης), με την παρεχόμενη εκ του νόμου δυνατότητα σύναψης είτε νέων συμπληρωματικών συμβάσεων (βλ. α. 25 παρ. 4 α΄ π.δ/τος 60/2007) είτε συμβάσεων που συνίστανται σε παροχή παρόμοιων υπηρεσιών (βλ. α. 25 παρ. 4 β΄ π.δ/τος 60/2007) και αφετέρου οι ανωτέρω όροι της υποβληθείσας σύμβασης πάσχουν αοριστίας, γιατί δεν εξειδικεύουν τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες θα ασκηθεί το δικαίωμα χρονικής επέκτασης του συμβατικού αντικειμένου και δεν το προσδιορίζουν ποιοτικά.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης πρέπει να απορριφθεί και να διαταχθεί η κατάπτωση του κατατεθέντος για την άσκησή της παραβόλου.
ΣΤΕ/ΕΑ/694/2009
Προμήθεια μπουφάν- αίτηση αναστολής...ο ισχυρισμός σύμφωνα με τον οποίον από τις υπόλοιπες συμμετέχουσες στο διαγωνισμό εταιρείες, οι προσφορές των εταιρειών «….» και «….» έγιναν κατ’ αρχήν αποδεκτές μολονότι δεν έχουν καταθέσει τα απαιτούμενα από τη διακήρυξη δικαιολογητικά, εάν μεν ερμηνευτεί υπό την έννοια ότι για το λόγο αυτό και η προσφορά της αιτούσης θα έπρεπε να γίνει αποδεκτή, είναι απορριπτέος διότι η τυχόν μη προσήκουσα υποβολή των απαιτούμενων από τη διακήρυξη δικαιολογητικών από άλλους διαγωνιζόμενους δεν δικαιολογεί την αποδοχή και της προσφοράς της αιτούσης, ενώ, εξ άλλου, σύμφωνα με την πάγια νομολογία του Δικαστηρίου, διαγωνιζόμενος, ο οποίος νομίμως αποκλείεται από την περαιτέρω διαδικασία του διαγωνισμού, εν όσω δεν προβάλλει παράβαση του ενιαίου μέτρου κρίσεως, χωρίς έννομο συμφέρον αμφισβητεί τη νομιμότητα της αποδοχής προσφορών άλλων διαγωνιζομένων
ΕλΣυν/Τμ.4/23/2011
Υπόχρεοι για την πληρωμή των εξόδων δημοσίευσης των διακηρύξεων διαγωνισμών ανάδειξης αναδόχου δημοσίων έργων, προμηθειών και υπηρεσιών, για όλες τις διαγωνιστικές διαδικασίες ανεξάρτητα από το αντικείμενό τους, είτε δηλαδή αυτές αφορούν σε έργα, είτε σε προμήθειες, είτε σε υπηρεσίες είναι οι ανάδοχοι των σχετικών διαγωνισμών, με την έννοια ότι οι τελευταίοι υποχρεούνται να καταβάλλουν απευθείας στους εκδότες των εφημερίδων την οφειλόμενη αμοιβή δημοσίευσης.
ΕλΣυνΤμ.6/2029/2017
Προμήθεια χαρτιού, γραφικών ειδών και λοιπών συναφών υλικών: ζητείται η ανάκληση της 185/2017 Πράξης του Στ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα κρίνει, τα ακόλουθα: Όπως παγίως γίνεται δεκτό στο Δικαστήριο τούτο (σκ. ΙΙΓ), στη διακήρυξη ανοικτού διαγωνισμού για τη σύναψη συμφωνίας- πλαίσιο απαιτείται, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ.2 του άρθρου 2 του πδ118/20017 να προσδιορίζεται η μέγιστη εκτιμώμενη συνολική αξία των ζητούμενων αγαθών, τα οποία ενδέχεται να ζητηθούν στην καθορισθείσα χρονική διάρκεια αυτής. Εφόσον τα προκηρυσσόμενα είδη υποδιαιρούνται σε τμήματα(υποείδη) και προβλέπεται στη διακήρυξη η δυνατότητα στους διαγωνιζόμενους να υποβάλουν χωριστή προσφορά για τα επιμέρους αυτά τμήματα, τότε μόνο υφίσταται υποχρέωση της Αναθέτουσας Αρχής καθώς και αντίστοιχη υποχρέωση των εταιρειών που συμμετέχουν να προσδιορίζουν με την προσφορά τους την προϋπολογισθείσα δαπάνη των επιμέρους αυτών τμημάτων. Στην προκειμένη περίπτωση, με τη 8/25.1.2016 διακήρυξη του Αρχηγείου της .... τα προς προμήθεια είδη υποδιαιρέθηκαν σε δύο Ομάδες: την Ομάδα Α΄, ετήσιου προϋπολογισμού 516.000 ευρώ και την Ομάδα Β΄, ετήσιου προϋπολογισμού 101.515,56 ευρώ, ενώ προβλέφθηκε η δυνατότητα για υποβολή προσφοράς, είτε για το σύνολο της ποσότητας, ήτοι και για τις δύο ομάδες, είτε για κάθε ομάδα χωριστά. Περαιτέρω, ορίστηκε ότι δεν θα γίνονται δεκτές προσφορές για μέρος μόνο των προς παράδοση ειδών. Επομένως, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με την υπό κρίση αίτηση, δεν απαιτείτο, εν προκειμένω, να καθορίζεται στη διακήρυξη η προϋπολογισθείσα αξία των επιμέρους υποειδών της ομάδας Α΄ και της ομάδας Β΄. Ως εκ τούτου, δεν πάσχει η διακήρυξη της υπό κρίση διαδικασίας με την οποία δεν προσδιορίστηκε η προϋπολογισθείσα δαπάνη εκάστου υποείδους, εφόσον δεν προβλεπόταν, αντίστοιχα, η δυνατότητα υποβολής προσφοράς για κάθε υποείδος αυτών.(..)η υπό κρίση αίτηση ανάκλησης πρέπει, υπό τον όρο της συμπερίληψης στο άρθρο 4 του σχεδίου της συμφωνίας - πλαίσιο της από 16.3.2017 αναλυτικής οικονομικής προσφοράς της αναδόχου, να γίνει δεκτή και να ανακληθεί η 185/2017 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου
ΕλΣυν/Τμ.4/83/2014
ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Μη νόμιμη..(.) καταβολή ποσού 3.239 ευρώ ως αμοιβής του .. για τη φύλαξη κτιρίου διότι μη νομίμως έγιναν δεκτές εγγυητικές επιστολές συμμετοχής και καλής εκτέλεσης που εκδόθηκαν από την εταιρεία “…” και προσκομίσθηκαν από τον φερόμενο ως δικαιούχο ….. Τούτο δε διότι, με τη διακήρυξη του εν λόγω πρόχειρου διαγωνισμού, με την οποία νομίμως ζητήθηκε η παροχή εγγυήσεων από τους συμμετέχοντες στο διαγωνισμό και τον ανάδοχο, οι εγγυήσεις αυτές θα έπρεπε να προέρχονται είτε από πιστωτικά ιδρύματα είτε από άλλα νομικά πρόσωπα που λειτουργούν νόμιμα στα κράτη - μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και έχουν σύμφωνα με τα ισχύοντα το δικαίωμα αυτό, ήτοι έχουν το δικαίωμα παροχής εγγυήσεων.. Εν προκειμένω όμως, δεν αποδείχθηκε ότι η εταιρεία είχε το χαρακτήρα χρηματοδοτικού ιδρύματος..