ΝΣΚ/115/2020
Τύπος: Γνωμοδότησεις Ν.Σ.Κ.
α) Αν συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου 132 παρ. 1 περ. γ) του ν. 4412/2016, ώστε να τροποποιηθεί σύμβαση προμήθειας μεταξύ του YNANΠ και της αναδόχου εταιρείας, κατά τρόπο ώστε να είναι δυνατή η τμηματική παράδοση και παραλαβή του έργου και αντίστοιχα, η πληρωμή της αναδόχου, δεδομένου ότι, μέχρι σήμερα έχει ολοκληρωθεί το έργο μέχρι και τη Φάση Γ΄ και απομένει η εκτέλεση της Φάσης Δ΄, σύμφωνα με τη διακήρυξη, και β) αν δύναται η αρμόδια Επιτροπή Παρακολούθησης και Παραλαβής του Έργου να εκκινήσει τη διαδικασία παραλαβής των τριών πρώτων φάσεων της Σύμβασης και στη συνέχεια να καταβληθεί στην ανάδοχο το 80% του συμβατικού ποσού ή μέρος αυτού, χωρίς τμηματική αποδέσμευση της εγγυητικής επιστολής καλής εκτέλεσης που ήδη έχει κατατεθεί.(...)Δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου 132 παρ. 1 περ. γ) του ν. 4412/2016, ώστε να τροποποιηθεί κατάλληλα η Σύμβαση, κατά τρόπο ώστε να είναι δυνατή η τμηματική παράδοση και παραλαβή του έργου και συνακόλουθα η τμηματική πληρωμή της αναδόχου εταιρείας, δεδομένου ότι, μέχρι σήμερα έχει ολοκληρωθεί μέχρι και η Φάση Γ΄, απομένει δε η εκτέλεση της Φάσης Δ΄, και συνακόλουθα, η αρμόδια Επιτροπή Παρακολούθησης και Παραλαβής του Έργου δεν δύναται να εκκινήσει τη διαδικασία παραλαβής των τριών πρώτων φάσεων υλοποίησης της ανωτέρω σύμβασης και στη συνέχεια να καταβληθεί στην ανάδοχο το 80% του συμβατικού ποσού ή μέρος αυτού (ομόφωνα).
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/592/2022
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Ζητείται η ανάκληση της 85/2022 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ της Περιφέρειας … και της εταιρείας …Α.Ε. για την εκτέλεση του έργου της Περιφερειακής Ενότητας … (εφεξής Π.Ε. …) με τίτλο «ΟΔΙΚΟΣ ΑΞΟΝΑΣ … – …» (Α΄ ΦΑΣΗ), προϋπολογιζόμενης δαπάνης 16.794.871,79 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α. (19.649.999,99 ευρώ συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α. 17%) και συμβατικού τιμήματος 11.667.945,18 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α. (13.651.495,86 ευρώ συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α. 17%).(....)Εν όψει τούτων, η επίμαχη τροποποίηση είναι επουσιώδης και συνεπώς δυνατή χωρίς να απαιτείται διεξαγωγή νέας διαδικασίας δημοπράτησης, εναρμονίζεται δε και με τις προεκτεθείσες προϋποθέσεις των επιτρεπτών τροποποιήσεων της σύμβασης κατά το μεταγενέστερο στάδιο της εκτέλεσής της που αποτυπώνονται στο άρθρο 132 του ν. 4412/2016. Δοθέντος, όμως, ότι πρέπει να διασφαλιστεί η πλήρης ωριμότητα του επαναχαραχθέντος στα προαναφερόμενα συγκεκριμένα τμήματα έργου, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 49 του ν. 4412/2016, ώστε να αρθεί κάθε πραγματικό και νομικό εμπόδιο για την ταχεία και απρόσκοπτη εκτέλεσή του, η αναθέτουσα Αρχή καλείται πριν από την υπογραφή της σύμβασης α) να ενσωματώσει στην κατακυρωτική απόφαση και στο σχέδιο σύμβασης την τροποποιημένη προϋπολογιζόμενη δαπάνη του έργου όπως προκύπτει από την εγκεκριμένη οριστική μελέτη του έργου με την νέα χάραξη και να εφαρμόσει επ΄αυτής το ποσοστό έκπτωσης της αναδόχου, β) να μεριμνήσει για τη συμπερίληψη και του τμήματος της επαναχάραξης στην περιβαλλοντική αδειοδότηση και γ) να μεριμνήσει για τις τυχόν νέες απαιτούμενες απαλλοτριώσεις στην περιοχή της επαναχάραξης. Ανακαλεί την προσβαλλόμενη 85/2022 Πράξη προσυμβατικού ελέγχου του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ(Γ'ΔΙΑΚΟΠΩΝ)/1276/2021
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Ζητείται η ανάκληση της 357/2021 πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου κατά το μέρος που μ’ αυτή κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Ανάπλαση Λεωφόρου … στο Δήμο …» μεταξύ του Δήμου … και της προσφεύγουσας και αναδόχου του έργου, με συνολική συμβατική δαπάνη 471.528,21 ευρώ, χωρίς ΦΠΑ (584.694,21 ευρώ με ΦΠΑ), ως προς τις προβλεπόμενες σ’ αυτή απολογιστικές εργασίες διαχείρισης αποβλήτων εκσκαφών, κατασκευών και κατεδαφίσεων του ως άνω έργου, συμβατικής δαπάνης 115.000,00 ευρώ με Γενικά Έξοδα και Όφελος Εργολάβου (ΓΕ & ΟΕ) χωρίς ΦΠΑ.(....)Επομένως, οι επίμαχες απολογιστικές εργασίες (δαπάνη) διαχείρισης ΑΕΚΚ του έργου ούτε είναι απαραίτητες ώστε να καταστεί λειτουργικό το έργο και να ολοκληρωθεί εντέχνως, ούτε η μη πρόβλεψή τους καθιστά το έργο μη νόμιμο, ούτε είναι απαραίτητη η ανάθεσή τους με τυχόν νέο διαγωνισμό ανάθεσης δημοσίου έργου, που ενδεχομένως να κοστίζει και περισσότερο, οι σχετικοί δε περί των αντιθέτων ισχυρισμοί της προσφεύγουσας είναι αβάσιμοι. Αποφαίνεται ότι δεν πρέπει να ανακληθεί η 357/2021 πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1828/2021.
ΕΣ/ΚΛ.Ε/422/2018 (Β΄ ΔΙΑΚΟΠΩΝ)
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, ανεξαρτήτως του αν συντρέχουν οι επικαλούμενες, προς εφαρμογή των προϋποθέσεων εφαρμογής της περ. γ΄ της παρ. 1 του ν. 4412/2016, απρόβλεπτες περιστάσεις, σε κάθε περίπτωση, το υποβληθέν προς έλεγχο σχέδιο σύμβασης το οποίο αποτελεί τροποποίηση της αρχικώς συναφθείσας, μεταξύ του Δήμου …. .......-...... και της εταιρείας με την επωνυμία «.......-......», σύμβασης, νομίμως καταρτίζεται σύμφωνα με τις, επαλλήλως επικαλούμενες, προϋποθέσεις του άρθρου 132 παρ. 2 και 4 του ν. 4412/2016. Και τούτο διότι, η εν λόγω τροποποίηση επέρχεται ενώ η τελευταία σύμβαση είναι σε ισχύ (βλ. την, με αριθμό πρωτοκόλλου 9837/28.04.2018, αρχική σύμβαση με διάρκεια 24 μηνών από την πρωτοκόλληση), με αξία, χωρίς ΦΠΑ, 36.000,00 ευρώ, ήτοι κατώτερη των σωρευτικώς τιθέμενων ορίων των 5.250.000,00 ευρώ και 55.494,20 (=369.961,31*15%), αντιστοίχως, χωρίς να μεταβάλλει τη συνολική φύση της σύμβασης, καθόσον οι επικαλούμενες αρχαιολογικές εργασίες, οι οποίες λαμβάνουν χώρα στον τόπο εκτέλεσης του αρχικού έργου και εκτελούνται παράλληλα με το τεχνικό του αντικείμενο, δεν μπορούν να διαχωριστούν από αυτό, είναι δε απολύτως απαραίτητες για την άρτια ολοκλήρωσή του, διότι η διενέργειά τους συνιστά προϋπόθεση για την εξέλιξη και την περάτωση του αρχικού έργου. Επισημαίνεται, όμως, ότι, με δεδομένη τη μη πρόβλεψη τροποποίησης ως προ τη διάρκεια της αρχικής σύμβασης από την εγκριτική της υπό έλεγχο σύμβασης απόφαση, ο σχετικός με το χρόνο αποπεράτωσης του έργου όρος του σχεδίου σύμβασης, σύμφωνα με τον οποίο: «Η αποπεράτωση του έργου θα γίνει εντός ….. μηνών, από την ημέρα πρωτοκόλλησης της παρούσης σύμβασης.», θα συμπληρωθεί έτσι ώστε η διάρκεια της σύμβασης να ταυτίζεται με αυτήν της αρχικής.
ΕΣ/ΚΛ.Ε/519/2022
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ-ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Επείγουσες εργασίες αποκατάστασης ζημιών που προκλήθηκαν από τα ακραία πλημμυρικά φαινόμενα της 24-25/11/2019 στην Τοπική Κοινότητα …», συμβατικού τιμήματος 5.755.472,07 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α.(....)Την υποχρέωση αυτή εν γνώσει του και χωρίς να μπορεί να επικαλεστεί σχετική μη ενημέρωση ανέλαβε ανεπιφύλακτα ο ανάδοχος με την υποβολή της προσφοράς του και τη σύναψη της σύμβασης, αναλαμβάνοντας ταυτόχρονα και τον αντίστοιχο επιχειρηματικό κίνδυνο, με αποτέλεσμα να μην πληρούται ούτε η προϋπόθεση του απροβλέπτου σχετικά με την αναγκαιότητα εκτέλεσης των περιλαμβανόμενων στην ελεγχόμενη συμπληρωματική σύμβαση δαπανών διαχείρισης ΑΕΚΚ. Περαιτέρω, ο ανάδοχος υποχρεούται να καταβάλει τη σχετική εισφορά (τίμημα) στο ΣΣΕΔ ΑΕΚΚ για την εκάστοτε ποσότητα ΑΕΚΚ που αυτός του παραδίδει στο πλαίσιο της μεταξύ τους σύμβασης, η οποία (εισφορά) καθορίζεται στο επίσης εγκεκριμένο από τον ΕΟΑΝ τιμολόγιο του ΣΣΕΔ ΑΕΚΚ, όπως και να υποβάλει στην Υπηρεσία που επιβλέπει το έργο τη σχετική βεβαίωση παραλαβής των ΑΕΚΚ από το ΣΣΕΔ, κατόπιν κάθε παράδοσης ΑΕΚΚ σ’ αυτό. Συναφώς, οι εργασίες του έργου που σχετίζονται με την παραγωγή ΑΕΚΚ περιλαμβάνουν στις τιμές τους το κόστος της μεταφοράς των ΑΕΚΚ που παράγονται από αυτές μέχρι και τον τόπο παράδοσής τους στο συμβεβλημένο με τον ανάδοχο ΣΣΕΔ ΑΕΚΚ σε οποιαδήποτε απόσταση.Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Επείγουσες εργασίες αποκατάστασης ζημιών που προκλήθηκαν από τα ακραία πλημμυρικά φαινόμενα της 24-25/11/2019 στην Τοπική Κοινότητα …».
ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1364/2022.
ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΣ/ΚΛ.Ε/732/2021.
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/61/2020
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ - ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:Να ελέγξει τη νομιμότητα: α) του σχεδίου της 1ης Συμπληρωματικής Σύμβασης (1ης ΣΣ) της υπηρεσίας με αντικείμενο την «Προσωρινή ενδιάμεση λύση μέχρι την υλοποίηση της πράξης με τίτλο “Μονάδα Μηχανικής Ανακύκλωσης και Κομποστοποίησης Νομού ... 2018-2020”», αξίας 571.664,80 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α., β) του σχεδίου τροποποίησης της από 27.11.2019 «προγραμματικής σύμβασης» μεταξύ του Συνδέσμου Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Νομού ... και των Δήμων–μελών του .... για την υλοποίηση της Πράξης «Χρηματοδότηση και τιμολογιακή πολιτική για την εκτέλεση του έργου της προσωρινής ενδιάμεσης λύσης μέχρι την έναρξη λειτουργίας του έργου: “Κινητή Μονάδα Μηχανικής Ανακύκλωσης και Κομποστοποίησης Νομού ... 2018 -2020”», αξίας 571.664,80 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α. και γ) του σχεδίου τροποποίησης της από 9.7.2019 προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του Συνδέσμου Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Νομού ... και του Δήμου ... για την πράξη «Παροχή τεχνικής υποστήριξης για την υλοποίηση του έργου της προσωρινής ενδιάμεσης λύσης μέχρι την έναρξη λειτουργίας του έργου “Κινητή Μονάδα Μηχανικής Ανακύκλωσης και Κομποστοποίησης Νομού ... 2018 - 2020», ισόποσης με τις ως άνω τροποποιητικές συμβάσεις αξίας.(....)Δεδομένου όμως ότι το οικονομικό αντικείμενο της ανάθεσης αυτής ανέρχεται στο ποσό των 461.020,00 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α., και κατά συνέπεια, υπολείπεται του ποσού των 500.000,00 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., το Κλιμάκιο κρίνει ότι στερείται αρμοδιότητας για την άσκηση ελέγχου νομιμότητας του υποβληθέντος ενώπιον του σχεδίου και ότι αρμόδιος για τη διενέργεια του ελέγχου αυτού είναι ο Επίτροπος του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Ν. …(....)Παραπέμπει το σχέδιο «1ης Συμπληρωματικής Σύμβασης» της 172/15.7.2019 σύμβασης, με αντικείμενο την «Προσωρινή ενδιάμεση λύση μέχρι την υλοποίηση της πράξης με τίτλο “Μονάδα Μηχανικής Ανακύκλωσης και Κομποστοποίησης Νομού … 2018-2020”» καθώς και το σχέδιο τροποποίησης της από 27.11.2019 εκτελεστικής σύμβασης για τη χρηματοδότηση και τιμολογιακή πολιτική της εν λόγω υπηρεσίας στην Υπηρεσία Επιτρόπου της Περιφερειακής Ενότητας … του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου τροποποίησης της από 9.7.2019 προγραμματικής σύμβασης μεταξύ Συνδέσμου Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Νομού … και του Δήμου … για την πράξη «Παροχή τεχνικής υποστήριξης για την υλοποίηση του έργου της προσωρινής ενδιάμεσης λύσης μέχρι την έναρξη λειτουργίας του έργου “Κινητή Μονάδα Μηχανικής Ανακύκλωσης και Κομποστοποίησης Νομού … 2018 - 2020»
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1080/2022
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Ζητείται η ανάκληση της 234/2022 Πράξης του Ζ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Υπουργείου Δικαιοσύνης και της ένωσης εταιριών «… – … A.E.», με αντικείμενο τη συντήρηση του έργου «Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης Δικαστικών Υποθέσεων Πολιτικής και Ποινικής Δικαιοσύνης», αξίας 436.902,05 ευρώ (μη συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.)(....)Τόσο δε η καθυστέρηση έναρξης της διαγωνιστικής διαδικασίας που προκήρυξε η … Μ.Α.Ε. για το νέο έργο (Β′ Φάση) όσο και η μη συμπερίληψη των υπηρεσιών συντήρησης του εξοπλισμού και του έτοιμου λογισμικού του έργου ΟΣΔΔΥ-ΠΠ (Α΄ Φάση) στην εν λόγω διαγωνιστική διαδικασία, συνιστούν απρόβλεπτα γεγονότα, κατά την έννοια των ανωτέρω διατάξεων, για τα οποία η αναθέτουσα αρχή δεν φέρει ευθύνη, υπό την έννοια ότι η ίδια αν και είχε προβεί στις αναγκαίες ενέργειες για την διασφάλιση της εκτέλεσης των επίμαχων υπηρεσιών, δεν μπορούσε εξ αρχής να προβλέψει την εν λόγω εξέλιξη, ώστε εγκαίρως να μεταβάλλει τον προγραμματισμό της και να προβεί στην επιλογή των κατάλληλων διαδικασιών για την ανάθεσή τους.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει η κρινόμενη προσφυγή και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί 234/2022 Πράξη του Ζ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου και να κριθεί ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Υπουργείου Δικαιοσύνης και της παρεμβαίνουσας ένωσης εταιρειών. Επισημαίνεται, ωστόσο, ότι, στο ως άνω σχέδιο σύμβασης, το εναρκτήριο χρονικό σημείο της σύμβασης πρέπει να καθορισθεί, ούτως ώστε να συμπίπτει με τον χρόνο υπογραφής της, με συνέπεια και τον σύμμετρο ανακαθορισμό του συνολικού τιμήματος.
ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΣ/ΚΛ.Ζ/121/2014.
ΕΣ/ΚΛ.Ε/470/2019
Συντήρηση δημοτικών οδών...Με δεδομένα τα ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν συντρέχουν οι νόμιμες προϋποθέσεις τροποποίησης της αρχικής – κύριας σύμβασης του έργου «Συντήρηση δημοτικών οδών Δ.Κ. ..., Τ.Κ. ... και Τ.Κ. ... Δ.Ε. ... Δήμου ...» και ανάθεσης των συμπληρωματικών εργασιών. Τούτο, διότι οι ανωτέρω εργασίες δεν προέκυψαν από περιστάσεις τις οποίες τα αρμόδια όργανα του Δήμου δεν μπορούσαν να προβλέψουν με επιμελή δράση. Ειδικότερα: Α) Ως προς το βοτσαλωτό δάπεδο της προαναφερόμενης πλατείας, επικαλούνται τη γνώμη που εκφράστηκε από το αρμόδιο όργανο (Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής), στο πλαίσιο του έργου διαμόρφωσης της πλατείας. Τη διαφοροποίηση του αρμόδιου Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής από το περιεχόμενο της μελέτης του έργου μπορούσε να έχει προβλέψει η αναθέτουσα αρχή ως ενδεχόμενο, κατά συνέπεια τα αρμόδια όργανα όφειλαν να προβούν εγκαίρως στις ενέργειες που θα επέτρεπαν να ληφθεί υπόψη τέτοια γνώμη, από την οποία, άλλωστε, δεσμεύονταν, κατά την κατάστρωση της αρχικής μελέτης του κυρίως εν προκειμένω έργου. Β) Ως προς τις εργασίες αποχέτευσης ομβρίων, με την εκτέλεση των οποίων σκοπείται να αποφευχθεί η εισροή υδάτων στα οικήματα της προαναφερόμενης οδού, δεν γίνεται επίκληση κανενός απρόβλεπτου παράγοντα. Αντίθετα, η εκτέλεσή τους συνδέεται με την ανάγκη να ανταποκριθεί οψίμως και με βραδύτητα η αναθέτουσα αρχή στις συχνές οχλήσεις, έγγραφες και προφορικές, των θιγόμενων σε περίπτωση βροχόπτωσης παρόδιων ιδιοκτητών οικημάτων. Περίπτωση διατύπωσης των οχλήσεων σε χρόνο μεταγενέστερο της σύνταξης της αρχικής μελέτης, αποδιδόμενη σε απρόοπτη μεταβολή των βροχοπτώσεων, ως φυσικού φαινομένου, σε βαθμό που το υφιστάμενο δίκτυο δεν επαρκούσε για την απορροή των υδάτων, δεν προκύπτει. Με στοιχειώδη προνοητικότητα, επιμελώς ενεργώντας τα όργανα της αναθέτουσας αρχής και αυτεπαγγέλτως, πολλώ μάλλον που οχλούσαν οι παρόδιοι ιδιοκτήτες, όφειλαν, κατά τη σύνταξη της αρχικής μελέτης οδοποιίας του κυρίως έργου να αξιολογήσουν την κατάσταση του δικτύου απορροής ομβρίων, ώστε σε περίπτωση ανεπάρκειας να μεριμνήσουν για τη διασφάλιση της πλήρους και επαρκούς λειτουργικότητάς του, συμπεριλαμβάνοντας τις σχετικές εργασίες είτε στη μελέτη του κυρίως εν προκειμένω έργου, είτε στο πλαίσιο διαχωρισμένου έργου, για την προστασία των προσώπων και της περιουσίας τους και της δημόσιας υποδομής. Γ) Ως προς τις εργασίες φρεζαρίσματος σε βάθος 8 εκ., αυτές γενικά είναι συνυφασμένες με τα έργα οδοποιίας, άλλωστε, συμπεριλήφθηκαν σε μικρότερο βάθος (4 εκ.) και στην αρχική μελέτη, δεν προκύπτει ότι εκτείνονται σε σπάνιο βάθος, και δεν γίνεται επίκληση κανενός παράγοντα που τις επέβαλε κατά τρόπο απρόβλεπτο. Τέλος, οι εργασίες ασφαλτόστρωσης δρόμων που δεν περιλαμβάνονταν στο αρχικό έργο, όμως προέκυψε ανάγκη να αποκατασταθούν μετά από την εκτέλεση έργων ύδρευσης και αποχέτευσης σε αυτούς, δεν παρουσιάζουν οποιαδήποτε συνάφεια με το φυσικό αντικείμενο του αρχικού - κυρίως έργου, συνιστούν επέκτασή του, ούτε είναι αναγκαίες, και μάλιστα απόλυτα, για την τελειοποίησή του, και, προφανώς, ανάγονται στην εκτέλεση διαφορετικού έργου. Εξάλλου, από το σύνολο των προαναφερόμενων, που αναφέρονται σε αποσπασματικό αντικείμενο επιμέρους εργασιών, συνάγεται ότι δεν συντρέχει ούτε η περίπτωση ανάθεσης συμπληρωματικού έργου, με τις προϋποθέσεις του άρθρου 132 παρ. 1 περ. β.
ΕΣ.ΤΜ.ΜΕΙΖ-ΕΠΤΑΜ.ΣΥΝΘ/763/2019
ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΕΡΓΟΥ:..ζητείται η αναθεώρηση της 123/2019 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με αυτά τα δεδομένα και σύμφωνα με τις ως άνω νομικές παραδοχές, ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλόμενη απόφαση ότι η διαδικασία που προηγήθηκε της ανάθεσης του επίμαχου έργου είναι νομικώς πλημμελής. Ειδικότερα: Α. το φυσικό – τεχνικό αντικείμενο του έργου δεν προσδιορίζεται με σαφήνεια και πληρότητα, όπως απαιτεί ο νόμος, αλλά περιγράφεται σε γενικό πλαίσιο με απλή αναφορά των ρεμάτων, στα οποία θα λάβουν χώρα οι εργασίες, δίχως να καθορίζεται το είδος καθώς και η ακριβής προμέτρηση της ποσότητας των εργασιών που πρόκειται να εκτελεσθούν. Συγκεκριμένα, όπως ορθώς δέχθηκε το VI Τμήμα, i. η υδρολογική – υδραυλική μελέτη που προβλέπεται στην από 10.1.2018 Τεχνική Έκθεση, που συνοδεύει το έργο, αλλά και στην από 15.5.2017 Τεχνική Έκθεση που υποβλήθηκε στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση, προκειμένου να δοθεί απαλλαγή για την περιβαλλοντική αδειοδότηση, αποτελεί βασικό στοιχείο προσδιορισμού του τεχνικού αντικειμένου του έργου, ως εκ του ότι αυτό συνάπτεται αρρήκτως με τον έλεγχο της παροχετευτικότητας των ρεμάτων σε σχέση με τις πλημμυρικές παροχές, για το λόγο δε αυτό η εν λόγω μελέτη έπρεπε να είχε προηγηθεί της δημοπράτησης του επίμαχου έργου. Αντιθέτως όμως, η μελλοντική εκπόνηση αυτής από τον ανάδοχο κατά τη διάρκεια εκτέλεσης του έργου, τίθεται ως προϋπόθεση υλοποίησης των εργασιών. ii. Συναφώς, η πρόβλεψη υποχρέωσης του αναδόχου να εκπονήσει τοπογραφικές μελέτες και να διενεργήσει αποτυπώσεις του φυσικού εδάφους, από τις οποίες θα προκύπτουν τα υψόμετρα των υποχρεωτικών σημείων της μηκοτομής του πυθμένα των ρεμάτων (γέφυρες, τεχνικά προς αρδευτικές και στραγγιστικές διώρυγες κ.λπ.) καθώς και επαρκή ενδιάμεσα στοιχεία, για να προσδιορίζονται τα απαιτούμενα οριστικά επίπεδα του πυθμένα τους με την αφαίρεση των φερτών υλικών (απορρίμματα, μπάζα, προσχώσεις, αυτοφυής βλάστηση), αποδεικνύει ότι το τεχνικό αντικείμενο του υπό εκτέλεση έργου δεν έχει προσδιοριστεί εκ των προτέρων με ακρίβεια. iii. Η ασάφεια και η αοριστία του αντικειμένου του έργου ενισχύεται και από το ότι στις ως άνω Τεχνικές Εκθέσεις ορίζεται ότι α) κατά την εκτέλεση του έργου θα εκτελεσθούν όσες εργασίες κριθούν απαραίτητες και σε θέσεις, που θα υποδειχθούν από την Υπηρεσία, β) οι εργασίες που δεν είναι δυνατόν να κοστολογηθούν συμβατικά, θα αντιμετωπισθούν απολογιστικά και γ) οι εργασίες, που είναι δύσκολο να προβλεφθούν από την αρχή, θα επιβαρύνουν το κονδύλι των απροβλέπτων. Την ασάφεια περαιτέρω επιτείνει η αναντιστοιχία μεταξύ της Τεχνικής Έκθεσης του έργου και της Ε.Σ.Υ., καθώς στην τελευταία (άρθρο 9 της Ε.Σ.Υ.) προβλέπεται ρητώς, ότι ο ανάδοχος υποχρεούται να συντάξει, μεταξύ άλλων, και μελέτες σχεδιασμού και εγκατάστασης αρδευτικού δικτύου φυτοτεχνικών εργασιών, οι οποίες ουδεμία σχέση έχουν με το αντικείμενο της διαγωνιστικής διαδικασίας. Β. Η συμπερίληψη της εκπόνησης της ως άνω υδρολογικής – υδραυλικής μελέτης στο αντικείμενο του δημοπρατηθέντος έργου δεν είναι νόμιμη, διότι i. ως στοιχείο της ωριμότητας του έργου έπρεπε να προϋπάρχει στο φάκελο το διαγωνισμού, ii. δεν συντρέχει η εξαιρετική περίπτωση ούτε οι προϋποθέσεις του άρθρου 50 του ν. 4412/2016, ώστε να είναι επιτρεπτή η ανάθεση της μελέτης από κοινού με την κατασκευή του έργου, iii. το σύστημα υποβολής προσφορών που επελέγη, ήτοι επιμέρους ποσοστά έκπτωσης κατά ομάδες ομοειδών εργασιών, δεν είναι συμβατό με το σύστημα που προβλέπεται από τις διατάξεις του ν. 4412/2016 (αλλά και του προϊσχύσαντος ν. 3316/2005) για τις συμβάσεις μελετών, όπου ο ανάδοχος επιλέγεται με κριτήριο την πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά και όχι τη χαμηλότερη τιμή, ώστε να εξασφαλίζεται το ποιοτικό αποτέλεσμα της μελέτης σε συνδυασμό με την καλύτερη δυνατή τιμή. Οι προβαλλόμενοι με την αίτηση λόγοι περί αναγκαιότητας σύνταξης των άνω μελετών, ως εκ του ότι εξυπηρετούν περιβαλλοντικούς σκοπούς προστασίας των ρεμάτων και επιβάλλονται από την περιβαλλοντική νομοθεσία, πρέπει να απορριφθούν, διότι δεν αμφισβητείται η αναγκαιότητα εκπόνησης των μελετών αυτών, αλλά η νομιμότητα ανάθεσής τους στον ανάδοχο του υπό εκτέλεση έργου. Ομοίως, πρέπει να απορριφθεί ο ισχυρισμός ότι οι αναδειχθείσες πλημμέλειες δεν είναι ουσιώδεις, διότι η δημοπράτηση έργου, του οποίου το φυσικό – τεχνικό αντικείμενο δεν προσδιορίζεται με επάρκεια και ακρίβεια, με παράλληλη ανάθεση εκπόνησης της προσδιοριστικής του αντικειμένου αυτού μελέτης στον εργολήπτη που αναλαμβάνει την κατασκευή του, χωρίς να συντρέχουν οι προϋποθέσεις του νόμου, συνιστά ουσιώδη πλημμέλεια, αφού η κατασκευή του βέλτιστου δυνατού έργου απαιτεί την προηγούμενη ανάθεση της προσδιοριστικής του αντικειμένου του μελέτης υπό συνθήκες υγιούς ανταγωνισμού και με κριτήρια που εξασφαλίζουν την ποιότητα αυτής. Εξάλλου, αλυσιτελώς προβάλλεται ότι η διαδικασία που ακολουθήθηκε ήταν νόμιμη ως εκ του ότι ουδεμία ένσταση υποβλήθηκε από τους υποψηφίους αναδόχους, διότι η συμπεριφορά των διαγωνιζομένων δεν ασκεί επιρροή στον προσυμβατικό έλεγχο από το Ε.Σ., που είναι πλήρης, αυτεπάγγελτος και καθολικός, εκτείνεται δε σε όλη τη διαδικασία σύναψης μιας σύμβασης. Απορριπτέος και ο ισχυρισμός περί του ότι επιτακτικοί λόγοι δημοσίου συμφέροντος επιβάλλουν την υπογραφή της κρινόμενης σύμβασης, διότι το δημόσιο συμφέρον, που προφανώς εξυπηρετείται με την ολοκλήρωση των εν λόγω εργασιών, δεν αναιρεί την υποχρέωση των αναθετουσών αρχών για τήρηση των διαδικασιών ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων, οι οποίες έχουν επίσης θεσπιστεί για λόγους δημοσίου συμφέροντος (Τμ. Μείζ. – Επταμ. Συνθ. 682/2017, 2490/2015). Τέλος, ενόψει της σαφήνειας των εφαρμοστέων διατάξεων, αλλά και του προαναφερθέντος ουσιώδους χαρακτήρα των νομικών πλημμελειών που έλαβαν χώρα κατά τη διαγωνιστική διαδικασία, πρέπει να απορριφθεί ο ισχυρισμός περί συγγνωστής πλάνης των οργάνων της Αναθέτουσας Αρχής.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση αναθεώρησης πρέπει να απορριφθεί.
ΕΣ/ΚΛΙΜ.ΣΤ/239/2022
ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΚΑΥΣΙΜΩΝ-ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου τροποποίησης της 28977/22.6.2021 σύμβασης, μεταξύ του Δήμου … και της εταιρείας «… ΚΑΙ ΣΙΑ Α.Ε.», για την «Προμήθεια υγρών καυσίμων και πετρελαίου θέρμανσης για τις ανάγκες του Δήμου …», κατά το μέρος που αφορά την προμήθεια καυσίμων κίνησης (πετρελαίου κίνησης και βενζίνης αμόλυβδης).(....)Συνακόλουθα, στην ελεγχόμενη περίπτωση, δοθείσας και της φύσης της επίμαχης σύμβασης, που αφορά πάγια και διαρκή ανάγκη, η αναθέτουσα Αρχή όφειλε να είχε εκκινήσει εγκαίρως τη νέα διαγωνιστική διαδικασία, ώστε να είχε ολοκληρωθεί αυτή κατά τον εκ των προτέρων γνωστό χρόνο λήξης της αρχικής σύμβασης (22.6.2022). Εξάλλου, δεν προέκυψε από τα προσκομισθέντα ενώπιον του Κλιμακίου στοιχεία ότι η έγκαιρη εκκίνηση του νέου διαγωνισμού κατέστη ανέφικτη για λόγους που εκφεύγουν της σφαίρας επιρροής της αναθέτουσας Αρχής(....)Η μόνη δε διαφοροποίηση των δύο σχεδίων, ως προς το φυσικό και οικονομικό αντικείμενο της σχεδιαζόμενης προμήθειας, έγκειται στη διαφορετική κατανομή, ανά έτος, των προς προμήθεια ποσοτήτων καυσίμων για τις ανάγκες του Δήμου … και, κατ’ επέκταση, της οικείας δαπάνης.Αποφαίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου τροποποίησης της ... σύμβασης, μεταξύ του Δήμου … και της εταιρείας «… ΚΑΙ ΣΙΑ Α.Ε.».
ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1391/2022.
ΝΣΚ/74/2012
Είναι νόμιμη η συγκρότηση των πρωτοβαθμίων επιτροπών παραλαβής υλικών του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ με Πρόεδρο έχοντα βαθμό Δ΄ κατά το άρθρο 28 του Ν. 4024/2011, έχοντα συνολικό χρόνο πραγματικής δημόσιας υπηρεσίας τουλάχιστον 14 έτη, εάν πρόκειται για κατηγορία ΠΕ ή βαθμό Γ΄ με συνολικό χρόνο πραγματικής δημόσιας υπηρεσίας τουλάχιστον 16 έτη, εάν πρόκειται για κατηγορία ΤΕ. Σε περίπτωση που ο συνολικός χρόνος υπηρεσίας είναι άνω των 14 ετών για κατηγορία ΠΕ και μέχρι 21 έτη ή άνω των 16 ετών για κατηγορία και μέχρι 23 έτη για κατηγορία ΤΕ, τότε ο Πρόεδρος των επιτροπών αυτών μπορεί να κατέχει και τον Γ΄ βαθμό. (ομοφ.)