Νέα παράταση της προθεσμίας για την έκδοση και καταχώριση της προβλεπόμενης στην παράγραφο 6  του άρθρου 2 του Ν.3986/2011 απόφασης του Διοικητικού Συμβουλίου της εταιρείας με την επωνυμία  «ΤΑΜΕΙΟ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΙΔΙΩΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ ΤΟΥ  ΔΗΜΟΣΙΟΥ Α.Ε.», των ακινήτων που περιήλθαν σε  αυτή με την υπ’ αριθμ. 224/2012 (ΦΕΚ 3006/Β΄) απόφαση της Διυπουργικής Επιτροπής Αναδιαρθρώσεων και Αποκρατικοποιήσεων. 

Παράταση της προθεσμίας μεταγραφής εμπραγμάτων δικαιωμάτων επί ακινήτων που περιέρχονται και μεταβιβάζονται από το Ελληνικό Δημόσιο στο Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) με αποφάσεις της Διυπουργικής Επιτροπής Αναδιαρθρώσεων και Αποκρατικοποιήσεων

Ερωτάται εάν το Δημόσιο εμποδίζεται να ασκεί την προβλεπόμενη στην παρ. 7 του άρθρου 7 του ν. 4858/2021 διοίκηση και διαχείριση των ακινήτων της παρ. 4 του ίδιου άρθρου στις περιπτώσεις εκείνες, κατά τις οποίες ορισμένα από τα ακίνητα αυτά που ανήκαν στην κυριότητα του Ελληνικού Δημοσίου, μεταβιβάστηκαν καταρχάς, με την υπ’ αριθμ. 243/14-11-2013 απόφαση της Διυπουργικής Επιτροπής, Αναδιαρθρώσεων και Αποκρατικοποιήσεων (Δ.Ε.Α.Α.) (Β΄ 2883), κατά πλήρη κυριότητα, νομή και κατοχή στο ΤΑΙΠΕΔ και αργότερα, με βάση τη διάταξη της παρ. 7 του άρθρου 196 του ν. 4389/2016, μεταβιβάστηκαν περαιτέρω “αυτοδικαίως” κατά κυριότητα και νομή από το ΤΑΙΠΕΔ στην ΕΤΑΔ.(...)Το Δημόσιο δεν κωλύεται να ασκεί τη διοίκηση και διαχείριση των ακινήτων του ερωτήματος, τα οποία περιήλθαν στην κυριότητά του με απευθείας εξαγορά ή αναγκαστική απαλλοτρίωση, για αρχαιολογικούς σκοπούς, και, ως εκ τούτου, είναι εκτός συναλλαγής και εξαιρούνται της αυτοδίκαιης μεταβίβασης προς την ΕΤΑΔ, που προβλέπεται στο άρθρο 196 παρ. 7 του ν. 4389/2016. Σε κάθε περίπτωση, η κυριότητα και η διαχείριση των ακινήτων τελεί υπό τους όρους και τις προϋποθέσεις της αρχαιολογικής νομοθεσίας (ομόφωνα).

Ποιος θεωρείται ο, εκ του νόμου και κατά τα σχετικά μισθωτήρια συμβόλαια, μισθωτής και δικαιούχος του συμφωνημένου δικαιώματος σε υποβολή πρώτης προσφοράς για την αγορά μίσθιων ακινήτων, τα οποία, μέσω του ΤΑΙΠΕΔ, μισθώθηκαν με τη διαδικασία πώλησης και ταυτόχρονης μίσθωσης (sale and lease back)...Το Ελληνικό Δημόσιο έχει, σε σχέση με τα ανωτέρω αναφερόμενα ακίνητα, απ' ευθείας εκ του νόμου και σύμφωνα με τη βούληση των συμβληθέντων στα σχετικά μισθωτήρια συμβόλαια, την ιδιότητα του μισθωτή και, κατ' επέκταση, το δικαίωμα πρώτης προτίμησης ή προσφοράς προς αγορά από τον εκάστοτε κύριο και εκμισθωτή των ακινήτων. Αναφορικά με την άσκηση του δικαιώματος πρώτης προτίμησης ή προσφοράς αρμοδιότητα, πλην τυχόν αντίθετης πρόβλεψης, έχει το Υπουργείο Οικονομικών, στη διοίκηση, διαχείριση και εποπτεία του οποίου επανυπάγεται με την ολοκλήρωση αγοράς τους από το Δημόσιο τα υπόψη ακίνητα. Η αρμόδια για την άσκηση του δικαιώματος υπηρεσία διαπιστώνεται, επί τη βάσει των οικείων διατάξεων του Οργανισμού του ως άνω Υπουργείου, οι οποίες ρυθμίζουν την αρμοδιότητά τους (ομόφ.).

Μίσθωση ακινήτου χωρίς δημοπρασία για τη στέγαση υπηρεσιών της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ). (Κατάσταση : Αποδεκτή) Το άρθρο 3§2 περ, β’ του ν. 3130/2003 τυγχάνει εφαρμογής για την εκμίσθωση ακινήτου από την ΕΤΑΔ ΑΕ για τη στέγαση υπηρεσιών της ΑΑΔΕ, υπό την εξυπακουόμενη προϋπόθεση ότι το ακίνητο περιήλθε και ανήκει στην κυριότητα της ΕΤΑΔ ΑΕ, ανεξαρτήτως του γεγονότος ότι το σύνολο των μετοχών της τελευταίας μεταβιβάσθηκε από το Ελληνικό Δημόσιο στην εταιρεία με την επωνυμία «Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας Α.Ε.». Η ΕΤΑΔ ΑΕ εξακολουθεί να διέπεται από τις διατάξεις του ν. 2636/1998 και να αξιοποιεί χάριν του δημοσίου συμφέροντος και με κάθε πρόσφορο μέσον τα περιουσιακά στοιχεία που περιήλθαν σε αυτήν, συμπεριλαμβανομένης και της εκμισθώσεώς τους.

Επέκταση εφαρμογής των διατάξεων των άρθρων 14 έως και 20 του Ν. 3986/2011 και σε δημόσια κτήματα αρμοδιότητας του Υπουργείου Οικονομικών, τα οποία έχουν περιέλθει στο Ταμείο Αξιοποίησης της Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ).1. Οι ρυθμίσεις του κεφαλαίου Β΄ του Ν. 3986/2011 (άρθρα 10-17) περιορίζονται στα δημόσια ακίνητα (που ανήκουν στην ιδιωτική περιουσία του Δημοσίου ή Ν.Π.Δ.Δ. ή Ο.Τ.Α. ή σε εταιρεία της οποίας το μετοχικό κεφάλαιο ανήκει εξ ολοκλήρου, άμεσα ή έμμεσα, στο Δημόσιο ή σε Ν.Π.Δ.Δ. ή σε Ο.Τ.Α.), στα οποία το Ταμείο Αξιοποίησης της Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου ή εταιρεία της οποίας το μετοχικό κεφάλαιο ανήκει εξ ολοκλήρου, άμεσα ή έμμεσα, στο Ταμείο, αποκτά κυριότητα ή άλλο εμπράγματο δικαίωμα ή άλλο δικαίωμα περιουσιακής φύσης ή δικαίωμα διαχείρισης και εκμετάλλευσης, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 1 έως 9 του ίδιου νόμου. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής που εκδίδεται ύστερα από αίτηση του κυρίου του ακινήτου, μπορεί όμως να υπάγονται στις ρυθμίσεις του Κεφαλαίου Β΄ και άλλα δημόσια ακίνητα, με σκοπό την επενδυτική τους αξιοποίηση. (πλειοψ.) 2. Οι ρυθμίσεις του κεφαλαίου Γ΄ (δικαίωμα επιφάνειας, άρθρα 18-26) του Ν. 3986/2011 δεν καταλαμβάνουν αποκλειστικά μόνο τα ακίνητα που έχουν περιέλθει, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ.4 του άρθρου 2 του ίδιου ως άνω νόμου, στο Ταμείο Αξιοποίησης της Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου ή σε εταιρεία της οποίας το μετοχικό κεφάλαιο ανήκει εξ ολοκλήρου, άμεσα ή έμμεσα, στο Ταμείο, αλλά επεκτείνεται η εφαρμογή τους και στα δημόσια κτήματα της αρμοδιότητας του Υπουργείου Οικονομικών, δηλαδή στα δημόσια ακίνητα, που ανήκουν στην ιδιωτική περιουσία του Δημοσίου, σε Ν.Π.Δ.Δ., σε δημόσιους οργανισμούς με μορφή Ν.Π.Ι.Δ. ή και σε εταιρείες, εφόσον εκπληρώνεται ο σκοπός του νόμου, περί καλλίτερης αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας, ανάπτυξης, διαχείρισης και εκμετάλλευσής της κατά τρόπο που να επαυξάνει την αξία της, προς όφελος του Δημοσίου και δεν πρόκειται για ειδική κατηγορία δημοσίων κτημάτων (ενδεικτικά ανταλλάξιμα, ΓνΝΣΚ 197/2013), όπου υφίσταται ειδική νομοθετική ρύθμιση για την εξυπηρέτηση ειδικού σκοπού, ή δεν τελούν υπό ειδικό καθεστώς προστασίας (ενδεικτικά αρχαιολογικοί χώροι, κτήματα διεθνούς σημασίας Ramsar, τόποι Κοινοτικής Προστασίας (ΤΚΠ) του Δικτύου NATURA, ειδικές Ζώνες Διατήρησης (ΕΖΔ), καταφύγια άγριας ζωής, Εθνικά Πάρκα κ.λπ.), οπότε ισχύουν οι ειδικότερες νομοθετικές ρυθμίσεις και οι εκάστοτε προβλεπόμενες ειδικές διοικητικές διαδικασίες. Η τυχόν αυθαίρετη κατοχή του δημόσιου κτήματος από τρίτους δεν προσδίδει σε αυτούς ιδιαίτερα δικαιώματα προτίμησης, ούτε όμως τους αποκλείει από την εφαρμογή των διατάξεων του Ν. 3986/2011. (ομοφ.)

Τροποποίηση της ΠΟΛ.1049/11.2.2014 (ΦΕΚ 429/Β΄) αναφορικά με τον καθορισμό του τρόπου υποβολής της δήλωσης και απόδοσης του φόρου που παρακρατείται στο εισόδημα από μισθωτή εργασία και συντάξεις και στην ειδική εισφορά αλληλεγγύης του άρθρου 29 του Ν. 3986/2011.

Εάν η έκδοση αποφάσεων που αφορούν σε άρσεις απαλλοτριώσεων, σύμφωνα με το π.δ. 134/2017 «Οργανισμός Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης», ανήκει στην αρμοδιότητα της Διεύθυνσης Προμηθειών και Μέριμνας.(...)Κατ’ ορθήν ερμηνεία της υποπερίπτωσης γγ) της περίπτωσης γ’ της παραγράφου 3 του άρθρου 12 του π.δ. 134/2017 σε συνδυασμό με τα οριζόμενα στην περίπτωση β’ της παραγράφου 3 του άρθρου 15 του ως άνω π.δ., το Τμήμα Τεχνικών Έργων και Μελετών της Διεύθυνσης Προμηθειών και Μέριμνας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων καθίσταται αρμόδιο για τη διενέργεια και την έκδοση των αναφερομένων στην προαναφερθείσα υποπερίπτωση γγ) του άρθρου 12 πράξεων, μεταξύ των οποίων η έκδοση αποφάσεων που αφορούν σε άρσεις απαλλοτριώσεων και διεκπεραιώσεις θεμάτων Κτηματολογίου, αναφορικά και με τα ακίνητα που περιήλθαν στο Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων με το άρθρο 9 του ν. 4052/2012 και το άρθρο 47 του ν. 4386/2016, των οποίων τη διαχείριση έχει το Τμήμα Εσόδων και Περιουσίας της Διεύθυνσης Προϋπολογισμού και Δημοσιονομικών Αναφορών του ιδίου Υπουργείου (κατά πλειοψηφία).

α) Εάν τα ακίνητα που περιήλθαν κατ’ άρθρο 47 του ν. 4386/2016 στο Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, χάνουν εκ της μεταφοράς αυτής τον κοινωφελή σκοπό για τον οποίο προορίζονται και επομένως μπορούν να εκποιηθούν και σε ιδιώτες. β) Εάν έχει εφαρμογή επ’ αυτών η υπ’ αριθ. 348/2004 Γνωμοδότηση της Ολομέλειας του ΝΣΚ και η σχετική με αυτή υπ’ αριθ. Δ.Υ.8γ/Γ.Π.51859/06/12-3-2007 εγκύκλιος του πρώην Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, βάσει των οποίων δεν επιτρέπεται η διαχείρισή τους ως ιδιωτικών ακινήτων του Δημοσίου. (...) α) Τα κατ’ άρθρο 47 του ν. 4386/2016 μεταφερθέντα αυτοδίκαια στο Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης αδιάθετα ακίνητα, τα οποία είναι υπόλοιπα εφαρμογής στεγαστικών προγραμμάτων του Υπουργείου Υγείας και αφορούν και εκτάσεις οι οποίες απαλλοτριώθηκαν υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου για στεγαστικά προγράμματα προσφύγων του 1922, θεομηνιοπλήκτων και αστέγων, δεν χάνουν εκ της μεταφοράς αυτής το χαρακτήρα και τον κοινωφελή σκοπό για τον οποίο προορίζονται και επομένως δεν μπορούν να εκποιηθούν ως ιδιωτικά ακίνητα του Δημοσίου, όπως πραγματεύεται η υπ’ αριθ. 348/2004 Γνωμοδότηση της Ολομελείας του ΝΣΚ και η σχετική υπ’ αριθ. Δ.Υ.8γ/Γ.Π.51859/06/12-3-2007 εγκύκλιος του πρώην Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ομόφ.). β)Τα προαναφερθέντα ακίνητα με απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, μετά από πρόταση του Γενικού Γραμματέα Κοινωνικής Αλληλεγγύης, σε όλως εξαιρετικές περιπτώσεις και υπό αυστηρές προϋποθέσεις, μπορούν να εκποιηθούν και σε ιδιώτες. Απαραίτητο προαπαιτούμενο είναι η έκδοση απόφασης του Υπουργού Εργασίας (και του κατά περίπτωση συναρμόδιου Υπουργού), όπου θα καθορίζονται θέματα σχετικά με τη διαδικασία και τα προσκομιζόμενα έγγραφα που συνοδεύουν τα αιτήματα στις περιπτώσεις παραχώρησης ή εν γένει αξιοποίησης της περιουσίας (πλειοψ.).

Σύμβαση πώλησης και επαναμίσθωσης αστικών ακινήτων...ζητείται παραδεκτώς η ανάκληση της 275/2013 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν ανωτέρω ερμηνευτικώς δεκτά, το Τμήμα κρίνει ότι έσφαλε το Κλιμάκιο αποφαινόμενο ως ανωτέρω, καθόσον προέβη, προεχόντως, σε έλεγχο σκοπιμότητας και, δευτερευόντως, σε έλεγχο της ορθότητας των κρίσεων του Συμβουλίου Εμπειρογνωμόνων (Σ.Ε.). Ειδικότερα, το Κλιμάκιο υπερέβη την αρμοδιότητά του χαρακτηρίζοντας την επίμαχη συναλλαγή ως ειδική μορφή δανεισμού του Ελληνικού Δημοσίου από τον ιδιωτικό τομέα, περίπτωση, άλλωστε, που δεν συντρέχει εν προκειμένω, διότι η ελεγχόμενη συναλλαγή αφορά, κατ’ άρθρο 1 παρ. 1 περιπτ. α του ν. 3581/2007, στη σύνθετη μορφή αξιοποίησης της πώλησης ακινήτων με ταυτόχρονη επαναμίσθωσή τους στον προηγούμενο κύριο, ήτοι το Ελληνικό Δημόσιο (sale & lease back), καθόσον δεν παραθέτει αναλυτικά τα στοιχεία εκείνα που δικαιολογούν τον διάφορο χαρακτηρισμό της επίμαχης συναλλαγής. Περαιτέρω, οι κρίσεις του Σ.Ε. σχετικά με το επωφελές και συμφέρον της ελεγχόμενης συναλλαγής για το ... και το Ελληνικό Δημόσιο άπτονται οικονομικών ζητημάτων που απαιτούν εξειδικευμένες γνώσεις στον οικονομικό και χρηματοοικονομικό τομέα, ήτοι πρόκειται για αμιγώς τεχνικές κρίσεις, οι οποίες δεν ελέγχονται από το Ελεγκτικό Συνέδριο, στο πλαίσιο του προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας, σύμφωνα με τα άρθρα 9 παρ. 4 του ν. 3986/2011 και 35 του ν. 4129/2013. Σε κάθε δε περίπτωση, η γνωμοδότηση του Σ.Ε. είναι σαφώς και επαρκώς αιτιολογημένη σε σχέση με τον επωφελή και συμφέροντα χαρακτήρα της ελεγχόμενης συναλλαγής. Τούτο διότι η αιτιολογία δεν περιορίζεται στη διαβεβαίωση ότι τα αξιοποιούμενα ακίνητα θα πωληθούν σε τιμή μεγαλύτερη από την αγοραία αξία τους, όπως εσφαλμένα υπολαμβάνει το Κλιμάκιο, αλλά το Σ.Ε., αφού, όπως μνημονεύεται ρητά στην κρίσιμη γνωμοδότηση, έλαβε υπόψιν του τα χαρακτηριστικά της συναλλαγής και τις επικρατούσες συνθήκες της αγοράς, εξέτασε όλα τα κατά την κρίση του, που επίσης είναι τεχνική, απαιτούμενα και κρίσιμα προς τούτο στοιχεία της ενιαίας συναλλαγής πώλησης και ταυτόχρονης μίσθωσης των ακινήτων, τα οποία και παρέθεσε αναλυτικά στο σώμα των από 18.10.2013 Πρακτικών του. Ειδικότερα, το Σ.Ε. έλαβε υπόψη του κατά κύριο λόγο τα ακόλουθα: α) την από 17.10.2013 παρουσίαση των Χρηματοοικονομικών Συμβούλων, β) την σχετική Έκθεση του Ανεξάρτητου Εκτιμητή, τα πορίσματα της οποίας βασίζονται, μεταξύ άλλων, και στα συμπεράσματα του τρίτου εκτιμητή “…” (βλ. την από 30.4.2013 Έκθεση) που προσδιόρισε το αγοραίο μίσθωμα έκαστου εκ των είκοσι οκτώ (28) ακινήτων, γ) το από 16.10.2013 γνωμοδοτικό σημείωμα του Επ. Καθηγητή Νομικής … περί της μη εφαρμογής των αντικειμενικών αξιών κατά την πώληση ακινήτων του ..., δ) τα τελικά Σχέδια των Συμβάσεων Πώλησης και Μίσθωσης και ε) τις δεσμευτικές προσφορές των τριών προεπιλεγέντων επενδυτών, έγγραφα, τα οποία ανεξαρτήτως του ότι λήφθησαν υπόψη για την έκδοση της γνωμοδότησης του Σ.Ε., αποτελούν και το έρεισμα για την έκδοση της σχετικής απόφασης του Δ.Σ. του .... (βλ. και σκέψη ΙV περιπτ. στ της παρούσας). Εξάλλου το Σ.Ε. εξέτασε, ως τα, κατά την άποψή του, κρίσιμα στοιχεία, τους βασικούς όρους της συναλλαγής, όπως αυτοί αναφέρονται στην ρηθείσα παρουσίαση των Χρηματοοικονομικών Συμβούλων (βλ. σελ. 4), ήτοι μεταξύ άλλων, τη διάρκεια μίσθωσης, το ετήσιο μίσθωμα, ότι το κόστος της βαριάς συντήρησης θα βαρύνει τον επενδυτή - μελλοντικό κύριο, ενώ το Δημόσιο θα βαρύνεται με το κόστος της ελαφριάς και μόνον συντήρησης, ότι το Δημόσιο θα καλύψει το βασικό και μόνον κόστος ασφάλισης, καθώς και τα επιμέρους χαρακτηριστικά της συναλλαγής, τα οποία, επίσης παρατίθενται και επεξηγούνται στην ως άνω παρουσίαση (βλ. σελ. 5 και 6). Κατ’ ακολουθία αυτών, τόσο η γνωμοδότηση του Σ.Ε., όσο και η επ’ αυτής ερειδόμενη απόφαση του Δ.Σ. του ... περιέχουν επαρκή σαφή και ειδική αιτιολογία ως προς το επωφελές και συμφέρον της ελεγχόμενης συναλλαγής για το Ελληνικό Δημόσιο και επομένως η σχετικώς αναδειχθείσα από το Κλιμάκιο πλημμέλεια δεν συντρέχει...Ανακαλεί την 275/2013 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.​