ΜΕΛΕΤΕΣ.Συμπληρωματικές συμβάσεις:Μη νόμιμη η εξόφληση του 10ου λογαριασμού της μελέτης «Ολοκλήρωση Λιμένος - Κατασκευή Κρηπιδωμάτων και Εκβάθυνση Υπολοίπου Λιμενολεκάνης», η οποία εκτελείται με τη διαδικασία του άρθρου 11 παρ. 7 του ν. 716/1977, καθόσον η 4η Συμπληρωματική Σύμβαση (Σ.Σ.) της ως άνω μελέτης, εργασίες της οποίας εξοφλούνται, με τον παρόντα (10ο) λογαριασμό, έχει συναφθεί κατά παράβαση των άρθρων 16 του ν. 716/1977, 12 του π.δ/τος 194/1979 και 9 του π.δ/τος 346/1998, διότι η αξία των εργασιών που συμπεριλαμβάνονται σ' αυτήν υπερβαίνει, αθροιζόμενη με εκείνη των εργασιών των λοιπών συμπληρωματικών συμβάσεων, το ποσοστό του 50% της αξίας της αρχικής σύμβασης

Παράταση που χορηγήθηκε η οποία δεν αιτιολογεί την υπέρβαση του συμβατικά καθοριζόμενου χρόνου παράδοσης της μελέτης, σύμφωνα με το άρθρο 20 του ν. 716/1977.Εργασίες που εκτελέστηκαν κατόπιν συντάξεως συγκριτικού πίνακα, εγκριθέντος δύο και πλέον έτη μετά τη λήξη της συμβατικής προθεσμίας περάτωσης της αρχικής μελέτης .

ΠΕΡΙΛΗΨΗ:Δημόσια έργα. Προϋποθέσεις κήρυξης έκπτωτου του αναδόχου. Τεκμήριο ματαίωσης της κήρυξης της έκπτωσης αν παρέλθει άπρακτη η δίμηνη ανατρεπτική προθεσμία μέσα στην οποία η προϊσταμένη αρχή οφείλει να αποφανθεί επί της ένστασης του αναδόχου κατά της απόφασης που κηρύσσει την έκπτωση. Για να οριστικοποιηθεί η έκπτωση δεν αρκεί η έκδοση της απόφασης επί της ένστασης εντός της δίμηνης προθεσμίας, αλλά και η κοινοποίησή της στον ανάδοχο εντός της προθεσμίας αυτής.

Καταγγελία της σύμβασης μελέτης έργου από τον εργοδότη – Δυνατότητα ανάκλησης της καταγγελίας και συνέχισης της σύμβασης βάσει της διάταξης του άρθρου 7 παρ. 13 του Ν. 716/1977. Η μετά την εκ μέρους του εργοδότη καταγγελία της σύμβασης μελέτης σύμφωνα με τη διάταξη της παρ. 3 του άρθρου 17 του Ν. 716/1977, ανάκληση (άρση) της γενόμενης καταγγελίας δεν βρίσκει έρεισμα στην ως άνω διάταξη. (ομοφ.)

ΜΕΛΕΤΕΣ.Συμπληρωματικές συμβάσεις:Μη νόμιμη η εξόφληση του 1 ου λογαριασμού της 1 ης συμπληρωματικής σύμβασης της μελέτης «Αποχέτευση και Εγκατάσταση Επεξεργασίας Λυμάτων ....», καθόσον η συμπληρωματική σύμβαση, αντικείμενο της οποίας ήταν η εκπόνηση εδαφολογικής μελέτης, είναι μη νόμιμη, διότι συνήφθη πέντε έτη μετά την παράδοση και έγκριση της αρχικής μελέτης, αφού, προϋπόθεση για τη σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης είναι η κατάρτιση αυτής πριν την εκπνοή της προθεσμίας περαίωσης της αρχικής (άρθρα 11, 17, 20 και 22 του ν. 716/1977, ΦΕΚ Α' 295/1977 και άρθρα 10, 29 και 45 του ν. 3316/2005, ΦΕΚ Α' 42/2005).

Ειδικά δε στην περίπτωση, κατά την οποία πρόκειται για μελέτη που ανατίθεται σ’ ένα και τελικό στάδιο, χωρίς τη μεσολάβηση ενδιάμεσου σταδίου (π.χ προμελέτης), ως συμβατική αμοιβή, που αποτελεί τη βάση προϋπολογισμού της τελικώς καταβληθησόμενης αμοιβής του μελετητή, νοείται εκείνη που προκύπτει από τον προϋπολογισμό που υποβάλλεται για πρώτη φορά στην αρμόδια υπηρεσία του εργοδότη και που αφορά τον ακριβή προσδιορισμό του συμβατικού αντικειμένου (βλ. και την ΔΕ6678/1.9.1981 γνωμοδότηση της αρμόδιας Γνωμοδοτικής Επιτροπής Μελετών άρθρ. 5 ν. 716/1977 και Πρακτικά VII Τμ. 1ης Συν./8.1.2008, Πρ. 279/2008). Τέλος, από τις ανωτέρω διατάξεις συνάγεται ότι συγκριτικός πίνακας συντάσσεται και για κάθε αναπροσαρμογή της αμοιβής της μελέτης, κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 11 παράγραφος 7 του ν. 716/1977 (ΦΕΚ Α΄ 295), στον οποίο εμφανίζονται οι αυξομοιώσεις των ποσοτήτων των εργασιών και προσδιορίζεται η αξία αυτών, χωρίς να απαιτείται να συμπεριληφθούν σε συμπληρωματική σύμβαση. Η υποβολή του εν λόγω συγκριτικού πίνακα στην αρμόδια υπηρεσία του εργοδότη το πρώτον, στα πλαίσια σύμβασης με αντικείμενο την εκπόνηση πολεοδομικής μελέτης σε ένα και τελικό στάδιο, χωρίς την υποβολή προμελέτης, και η έγκρισή του από αυτήν προσδιορίζει τη συμβατική αμοιβή, η οποία δύναται να διαφέρει από την προεκτιμώμενη και επί της οποίας θα υπολογιστεί και η τελικώς καταβληθησόμενη στο μελετητή αμοιβή, κατά τα προαναφερθέντα.

Απευθείας ανάθεση εκπόνησης μελέτης πολεοδομικής αναθεώρησης του ρυμοτομικού σχεδίου πόλης, από δήμο. Μη νόμιμη, καθώς: α) Η επιτροπή αξιολόγησης δεν προέβη σε καμιά ουσιαστική αξιολόγηση των προσφορών, β) Δεν αιτιολογείται η ανάγκη προσφυγής στη εξαιρετική διαδικασία της απευθείας επιλογής όπως απαιτεί η διάταξη της παρ. 7 του άρθρου 11 του ν.716/1977,γ) Καλώς εξετάσθηκε, παρεμπιπτόντως, η νομιμότητα των ατομικών διοικητικών πράξεων που συνιστούν τις γενεσιουργές της κρινόμενης δαπάνης πράξεις (άρθρο 98 του Συντ/τος, 17 παρ. 1β και 3 και 21,παρ. 1 του π.δ. 774/1980).

Προσυμβατικός έλεγχος.Σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά με την 100/2006 πράξη του VI Τμήματος που, επιλύοντας αμφιβολία του Κλιμακίου (βλ. παραπεμπτική πράξη αυτού 97/2006) σχετικά με τον τρόπο προσδιορισμού της προϋπολογιζόμενης δαπάνης της μελέτης που ανατίθεται σύμφωνα με τη διαδικασία του άρθρου 11 παρ. 7 του ν. 716/1977, δέχθηκε ότι ως προϋπολογιζόμενη αξία αυτής πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η συμβατική αμοιβή της μελέτης που έχει αναλυτικά καθοριστεί από τον ανάδοχο και εγκριθεί από τον εργοδότη με την απόφαση έγκρισης του σταδίου της προμελέτης και όχι η προεκτιμώμενη αμοιβή που αναγράφεται στην οικεία πρόσκληση ενδιαφέροντος,

Μελέτες.Συμπληρωματικές συμβάσεις.Η εντελλόμενη με το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνη δεν είναι νόμιμη, καθόσον αφορά σε καταβολή αμοιβής για εργασίες που εκτελέστηκαν δυνάμει συμπληρωματικής σύμβασης μελέτης, με την οποία ανατέθηκαν στον ανάδοχο εργασίες αξίας μεγαλύτερης του 50% του προβλεπόμενου αρχικώς συμβατικού ανταλλάγματος, κατά παράβαση των προαναφερόμενων διατάξεων του άρθρου 17 παρ. 1 του ν. 716/1977, δεδομένου ότι το ποσό των 70.000.000 δραχμών της 2ης συμπληρωματικής σύμβασης ξεπερνά το 50% του αρχικού προϋπολογισμού της μελέτης, που συνιστά και τη συμβατική αμοιβή του μελετητή, η οποίο προσδιορίστηκε με την από 29.6.1989 (δεύτερη συναφθείσα) σύμβαση στο ποσό των 15.000.000 δραχμών,

Υπογραφή σχεδίου σύμβασης με αντικείμενο την εκπόνηση μελέτης:..Με βάση τα προεκτεθέντα το παρόν Τμήμα κρίνει ότι από την 6/2014 απόφαση ασφαλιστικών μέτρων του Διοικητικού Εφετείου ..., με την οποία απορρίφθηκε η αίτηση ασφαλιστικών μέτρων της με α/α 2 σύμπραξης «...» και κρίθηκε ότι δε χρειάζεται να εξεταστεί η σχετική ένστασή της λόγω της διαγνωσθείσας αλυσιτέλειάς της, παράγεται δεσμευτικό δεδικασμένο (πρβλ. Ελ.Συν. Ολ. Πρακτ. 16/19.12.2012, αποφ. Μειζ. Επταμ. Συνθ. 31, 32/2013, 1540/2014, VI Tμ. 28, 1004, 5003/2013, 1989, 1720/2012, 2157/2011). Αντίθετη ερμηνευτική εκδοχή θα έπληττε κατά καίριο τρόπο την ασφάλεια δικαίου και την πρακτική αποτελεσματικότητα του Δικαίου της Ένωσης, όπως αυτή εκφράζεται από τις ρυθμίσεις των ως άνω κοινοτικών οδηγιών περί παροχής προσωρινής προστασίας. Εξάλλου, σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν ανωτέρω, η πρακτική αποτελεσματικότητα του Δικαίου της Ένωσης σε συνδυασμό με την ανάγκη ταχείας εκκαθάρισης των διαφορών του προσυμβατικού σταδίου, επιτάσσει τη δέσμευση του Ελεγκτικού Συνεδρίου από την ως άνω κρίση του Διοικητικού Εφετείου Πειραιά (πρβλ. Ελ.Συν. VI Τμ. 1720/2012). Περαιτέρω, από τα κριθέντα με την ως άνω απόφαση ασφαλιστικών μέτρων του Διοικητικού Εφετείου Πειραιά, ως προς την αλυσιτέλεια της ένστασης της 4ης κατά σειρά κατάταξης συμμετέχουσας σύμπραξης, ευλόγως δημιουργήθηκε στην αναθέτουσα αρχή η πεποίθηση ότι και η ένσταση της 6ης κατά σειρά κατάταξης συμμετέχουσας εταιρείας δε χρειαζόταν να εξεταστεί λόγω αλυσιτέλειας, πρωτίστως για λόγους ίσης μεταχείρισης των διαγωνιζομένων και εξασφάλισης της κατά το δυνατόν επί ίσοις όροις συμμετοχής τους στην ως άνω διαδικασία. Η πεποίθηση δε αυτή, ότι δηλαδή η αιτούσα δε χρειαζόταν να προβεί σε εκ νέου εξέταση της ένστασης της με α/α 1 εταιρείας, που είχε καταταχθεί στην 6η θέση κατά το άνοιγμα των τεχνικών προσφορών, ακόμη κι αν εσφαλμένα έκρινε ότι αυτή ήταν εκπρόθεσμη, δημιουργήθηκε δικαιολογημένα ως αντανακλαστικό επακόλουθο των κριθέντων με την ως άνω απόφαση ασφαλιστικών μέτρων, δοθέντος ότι, όπως η οριστική έννομη προστασία, και η προσωρινή έννομη προστασία του ν. 3886/2010 αποβλέπει στην εφαρμογή των αρχών της νομιμότητας και της χρηστής διοίκησης στους δημόσιους διαγωνισμούς (πρβλ. ΣτΕ Ολ. 2176/2004, ΣτΕ 2681, 4643/2011, 459/2001, 3944/1995, 370/1997,  ΔΕφΑθ 767/2013, 483/2012, ΕΑ 167/2013, 861/2006, 294/2004, 598/2002, Πρωτοδικείο αποφ. της 10.7.1997 T-227/95, AssiDomän Kraft Products κ.λπ. κατά Επιτροπής, σκ. 44-45). Στην προκείμενη δε περίπτωση δεν πρόκειται περί διαστολής της δεσμευτικότητας της ως άνω απόφασης ασφαλιστικών μέτρων, αλλά κατ’ ουσία για εν τοις πράγμασι εναρμόνιση της Διοίκησης προς την εξενεχθείσα δικαστική κρίση, που έκρινε επί παρόμοιου περιεχομένου ένστασης, προς αποκατάσταση της αρχής του επί ίσοις όροις ανταγωνισμού των διαγωνιζομένων. (...)Κατ’ ακολουθία αυτών, που προηγουμένως έγιναν δεκτά, η ένδικη αίτηση αναθεώρησης και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση πρέπει να γίνουν δεκτές, να αναθεωρηθεί η 6230/2015 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου και να υπογραφεί το οικείο σχέδιο σύμβασης.