Ρυθμίσεις για τον εκσυγχρονισμό του θεσμικού πλαισίου οργάνωσης και λειτουργίας των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης Αποχέτευσης (Δ.Ε.Υ.Α.) - Ρυθμίσεις σχετικές με την οργάνωση, τη λειτουργία, τα οικονομικά και το προσωπικό των Ο.Τ.Α. - Ευρωπαϊκοί Όμιλοι Εδαφικής Συνεργασίας - Μητρώο Πολιτών και άλλες διατάξεις.

Παροχή διευκρινίσεων για την ερμηνεία και εφαρμογή των άρθρων 108-114 του ν.4483/2017 (Α’ 107) για τους Ευρωπαϊκούς Ομίλους Εδαφικής Συνεργασίας (ΕΟΕΣ).(ΑΔΑ:6438465ΧΘ7-ΗΒΦ) ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ 28/2017

Μεταρρύθμιση του θεσμικού πλαισίου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης - Εμβάθυνση της Δημοκρατίας - Ενίσχυση της Συμμετοχής - Βελτίωση της οικονομικής και αναπτυξιακής λειτουργίας των Ο.Τ.Α. [Πρόγραμμα «ΚΛΕΙΣΘΕΝΗΣ Ι»]  Ρυθμίσεις για τον εκσυγχρονισμό του πλαισίου οργάνωσης και λειτουργίας των ΦΟΔΣΑ-Ρυθμίσεις για την αποτελεσματικότερη, ταχύτερη και ενιαία άσκηση των αρμοδιοτήτων σχετικά με την απονομή ιθαγένειας και την πολιτογράφηση - Λοιπές διατάξεις αρμοδιότητας Υπουργείου Εσωτερικών και άλλες διατάξεις.

Καταβολή αναδρομικών αποδοχών...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη νομική σκέψη που προηγήθηκε, το Κλιμάκιο κρίνει ότι μη νομίμως εκδόθηκε, κατ’ εφαρμογή της διάταξης της περ. β΄ της παρ. 3 του άρθρου 19 του ν. 4325/2015- όπως αυτή αντικαταστάθηκε με τη διάταξη της παρ. 3 του άρθρου 99 του ν. 4483/2017- κατά τα προεκτεθέντα, η 6139/15.11.2018 απόφαση του Δημάρχου ..., με την οποία ο υπάλληλος, ..., πρώην δημοτικός αστυνομικός, κατατάχθηκε σε συνιστώμενη προσωποπαγή θέση του κλάδου ΤΕ Μηχανικός Αυτοματισμού, αναδρομικά από 22.10.2015. Και τούτο διότι η εν λόγω διάταξη δεν καταλαμβάνει τον συγκεκριμένο υπάλληλο, διότι είχε αποκτήσει τον επίμαχο τίτλο σπουδών του (πτυχίο του Τμήματος Αυτοματισμού της Σχολής Τεχνολογικών Εφαρμογών του Τεχνολογικού Εκπαιδευτικού Ιδρύματος ...), στις 11.10.2004, ήτοι προ του αρχικού διορισμού του στη Δημοτική Αστυνομία και όχι, κατά τα γενόμενα δεκτά στη μείζονα σκέψη της παρούσας, στο χρονικό διάστημα από τη δυνατότητα επανασύστασης της καταργηθείσας Δημοτικής Αστυνομίας στον οικείο Δήμο δυνάμει του ν. 4325/2015 (ήτοι από 11.5.2015) μέχρι τη δημοσίευση του ν. 4483/2017 (ήτοι στις 31.7.2017) που προέβλεψε τη δυνατότητα των πρώην δημοτικών αστυνομικών να καταταγούν σε άλλες υπηρεσίες του οικείου Δήμου, σε κλάδους ανώτερης κατηγορίας με βάση τα τυπικά προσόντα που απέκτησαν στο διάστημα αυτό. Συνεπώς, η εντελλόμενη δαπάνη είναι στο σύνολό της μη νόμιμη, εφόσον δεν χώρησε νόμιμα η «αναδρομική» κατάταξη του φερόμενου ως δικαιούχου του ελεγχόμενου χρηματικού εντάλματος σε ανώτερη εκπαιδευτική βαθμίδα.

ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΜΙΣΘΟΔΟΣΙΑΣ:..Με δεδομένα αυτά, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, δεδομένου ότι οι επαναπροσληφθέντες εργαζόμενοι ουδέποτε συνδέθηκαν με την Δ.Ε.Υ.Α. .... με ενεργή σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου, η οποία να έχει διαγνωσθεί ως τέτοιου είδους σχέση εργασίας είτε με δικαστική απόφαση που παράγει δεδικασμένο, είτε με διοικητική πράξη με τεκμήριο νομιμότητας, είτε με απόφαση του Δ.Σ. της Επιχείρησης η οποία να παραμένει ισχυρή. Ειδικότερα, οι ανωτέρω ρητά προσλήφθηκαν με συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου και η μετατροπή των συμβάσεων αυτών σε αορίστου χρόνου ουδέποτε αναγνωρίστηκε με δικαστική απόφαση που να παράγει δεδικασμένο. Αντίθετα δε αναγνωρίστηκε η ακυρότητα της εν λόγω μετατροπής από το Διοικητικό Συμβούλιο της Επιχείρησης, με τη 12/2013 απόφασή του, με την οποία αποδέχθηκε την εισήγηση του νομικού συμβούλου της και προέβη στη λύση των συμβάσεων των ανωτέρω. Η παραίτηση δε των ως άνω εργαζομένων από τα ένδικα βοηθήματα της αγωγής και της έφεσης συνεπάγεται την αναβίωση της ανωτέρω προσβληθείσας 12/2013 απόφαση του Δ.Σ. της Επιχείρησης, ήτοι της απόφασης του εργοδότη τους με την οποία αναγνωρίζεται η ακυρότητα των συμβάσεων εργασίας τους ως αορίστου χρόνου, και συνεπώς και τη μη υπαγωγή αυτών στο ρυθμιστικό πεδίο του άρθρου 13 του ν. 4483/2017.

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.7/3/2019

Καταβολή αποζημιώσεων:Με δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εντελλόμενη με το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνη, η οποία αφορά σε αποζημιώσεις δημοτικών συμβούλων για τη συμμετοχή τους σε συνεδριάσεις του δημοτικού συμβουλίου που πραγματοποιήθηκαν εντός του έτους 2017, είναι μη κανονική, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από τη διαφωνούσα Επίτροπο. Και τούτο διότι σύμφωνα με την αρχή του ενιαυσίου, που διέπει την κατάρτιση και εκτέλεση του προϋπολογισμού των Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού, για τη νόμιμη πραγματοποίηση οποιασδήποτε δαπάνης σε βάρος των πιστώσεων του τελευταίου απαιτείται προηγουμένως να έχει αναληφθεί νόμιμα η σχετική υποχρέωση σε βάρος των εγγεγραμμένων πιστώσεων του οικείου Κ.Α.Ε., και τούτο σε βάρος του προϋπολογισμού του έτους, στο οποίο ανάγεται η δαπάνη. Στην περίπτωση δε που η σχετική δαπάνη, για την οποία αναλήφθηκε η σχετική υποχρέωση και δι’ αυτής δεσμεύθηκε η οικεία πίστωση, δεν πραγματοποιηθεί εν όλω ή εν μέρει εντός του έτους, κατά το οποίο το πρώτον αναλήφθηκε, ο διατάκτης οφείλει να ανακαλέσει τη δέσμευση της οικείας πίστωσης και να εγγράψει στον προϋπολογισμό του επόμενου οικονομικού έτους τις αναγκαίες για την εξόφληση του εναπομείναντος μέρους της δαπάνης πιστώσεις, οφείλει δε να προβεί στη δέσμευση αυτών κατά προτεραιότητα. Πλην όμως, στην υπό κρίση περίπτωση η απόφαση ανάληψης της σχετική υποχρέωσης καθώς και το χρηματικό ένταλμα πληρωμής για την καταβολή των αποζημιώσεων αυτών εκδόθηκαν το πρώτον εντός του οικονομικού έτους 2018 και όχι εντός του έτους 2017, ώστε στη συνέχεια να ανατραπούν/ακυρωθούν και η σχετική υποχρέωση να αναληφθεί εκ νέου -καθ’ όλον ή εν μέρει – σε βάρος των πιστώσεων του προϋπολογισμού του επόμενου οικονομικού έτους (2018). Ο ισχυρισμός δε που προβάλλεται από το Δήμο στο 7156/25.9.2018 έγγραφο επανυποβολής του χρηματικού εντάλματος πληρωμής ότι η ανάληψη της σχετικής υποχρέωσης ήταν αδύνατον να πραγματοποιηθεί εντός του οικονομικού έτους 2017, δηλ. κατά το χρόνο πραγματοποίησης των προαναφερθεισών συνεδριάσεων του δημοτικού συμβουλίου, καθόσον δεν είχε εκδοθεί ακόμη η ΚΥΑ 11836/17.4.2018, με την οποία καθορίστηκαν αναδρομικά οι λεπτομέρειες εφαρμογής του άρθρου 33 παρ. 3 του ν. 4483/2017, η δε ανάληψη της σχετικής υποχρέωσης κατέστη δυνατή αμέσως μετά την έκδοση αυτής, τυγχάνει απορριπτέος ως αβάσιμος. Και τούτο διότι οι ουσιαστικές ρυθμίσεις του άρθρου 33 παρ. 3 του ν. 4483/2017 ήταν πλήρεις και σαφείς κατά περιεχόμενο, τόσο ως προς τα κριτήρια προσδιορισμού των δικαιούμενων να λάβουν την αποζημίωση καθώς και ως προς το ύψος αυτής και τις προϋποθέσεις καταβολής της, ήταν δε ως εκ τούτου δυνατόν να εφαρμοστούν άμεσα, τα δε θέματα που ρυθμίστηκαν με την ως άνω ΚΥΑ ήταν δευτερεύουσας σημασίας και πάντως δεν ήταν κρίσιμα για την εφαρμογή των ως άνω νομοθετικών διατάξεων. Σε κάθε περίπτωση, η πλημμέλεια αυτή που πλήττει την κανονικότητα της εντελλόμενης με το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνης δεν δύναται να θεραπευτεί ούτε μετά την έκδοση της ΚΥΑ 11836/17.4.2018, αφού, όπως ήδη εκτέθηκε, η τελευταία καθ’ υπέρβαση της νόμιμη εξουσιοδοτήσεως ανέδραμε στο χρόνο έναρξης ισχύος των εξουσιοδοτικών της διατάξεων και επομένως, τα έννομα αποτελέσματά της δύνανται να εκκινήσουν μόνο από το χρόνο της εκδόσεώς της και εντεύθεν. Ωστόσο, το Κλιμάκιο κρίνει ότι ενόψει των συγκεκριμένων περιστάσεων και ιδίως ενόψει του δυσερμήνευτου των εφαρμοστέων στην υπόθεση διατάξεων, τα αρμόδια όργανα του Δήμου ..... συγγνωστώς και χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων υπέλαβαν ότι μπορούσαν εν προκειμένω να πραγματοποιήσουν την εν λόγω δαπάνη το πρώτον σε βάρος του προϋπολογισμού του έτους 2018. Συνεπώς, το χρηματικό ένταλμα πληρωμής θα μπορούσε να θεωρηθεί, εάν δεν συνέτρεχε άλλος λόγος μη νομιμότητας της δαπάνης. Πλην όμως, η ελεγχόμενη δαπάνη παρίσταται μη νόμιμη κατά το μέρος που εντέλλεται η καταβολή αποζημίωσης στους φερόμενους ως δικαιούχους δημοτικούς συμβούλους για τη συμμετοχή τους στις υπ’ αριθμ. 24/14.11.2017 και 27/21.12.2017 συνεδριάσεις του δημοτικού συμβουλίου, οι οποίες απείχαν χρονικά από τις αυθημερόν πραγματοποιηθείσες υπ’ αριθμ. 23 και 26 συνεδριάσεις κατά 1:30 και 1:00 ώρα αντίστοιχα. Η μικρή αυτή χρονική απόκλιση μεταξύ των ως άνω συνεδριάσεων, ανεξαρτήτως του δικαιολογητικού λόγου της πραγματοποίησης των χρονικώς πρότερων ως αυτοτελών, ήτοι του ειδικού τους χαρακτήρα που επέβαλε την ψήφιση προϋπολογισμού και απολογισμού ως αποκλειστικών θεμάτων δυνάμενων να συζητηθούν κατά τη διάρκειά τους, αποδεικνύει ότι για τη συμμετοχή των δημοτικών συμβούλων στις 24/14.11.2017 και 27/21.12.2017 συνεδριάσεις δεν απαιτήθηκε ιδιαίτερη μετακίνησή τους εντός της ίδιας ημέρας, και επομένως δεν δύναται να καταβληθεί γι’ αυτές ξεχωριστή αποζημίωση, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την Επίτροπο.

Προγραμματικής σύμβαση.ζητείται η ανάκληση  της 90/2016 πράξης  του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου.  Καταβολή ποσού 84.000 ευρώ στη φερόμενη ως δικαιούχο ανώνυμη εταιρεία με την επωνυμία «Αναπτυξιακή Εταιρεία ...  Αναπτυξιακή Ανώνυμη Εταιρεία ΟΤΑ» (..) Το Τμήμα, μετά την επανεξέταση της υπόθεσης, στις ίδιες          άγεται κρίσεις, στις οποίες ήχθη και το Κλιμάκιο με την ήδη προσβαλλόμενη πράξη του, στις ορθές σκέψεις και λεπτομερείς αιτιολογίες της οποίας παραπέμπει προς αποφυγή περιττών επαναλήψεων. Οι κατά τα ανωτέρω προβληθέντες με την κρινόμενη αίτηση ανάκλησης λόγοι απορρίπτονται ως αβάσιμοι, καθόσον : α) ο διενεργούμενος προληπτικός έλεγχος δαπανών των Ο.Τ.Α. είναι διάφορος του προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας, ενώ δεν υπάρχει ρητή διάταξη που να εξαιρεί του προληπτικού αυτού ελέγχου όσες δαπάνες ερείδονται επί συμβάσεων που εξαιρούνται, ως συγχρηματοδοτούμενες, λόγω ποσού του διενεργούμενου από το Ελεγκτικό Συνέδριο προσυμβατικού ελέγχου. β) Η συμβολή τόσο του Δήμου ... όσο και της Π.Ε.Δ. ...στην εκτέλεση της προγραμματικής σύμβασης  είναι υποτυπώδης, αναλογικά με το συνολικό αντικείμενό της και οι όποιες υποχρεώσεις που τα ανωτέρω μέρη αναλαμβάνουν διατυπώνονται με αόριστο τρόπο,...γ) Η συμμετοχή και τρίτου συμβαλλόμενου μέρους στην οικεία προγραμματική σύμβαση, ήτοι της Π.Ε.Δ.., σύμφωνα με την βούληση των μερών, δεν καθιστά εξ αυτού του λόγου ανεφάρμοστη τη διάταξη του άρθρου 268 του ΔΚΚ και τις προϋποθέσεις που αυτή θέτει για την απευθείας ανάθεση παροχής υπηρεσιών από Δήμο σε αναπτυξιακή του εταιρεία. δ) Η επίμαχη σύμβαση δεν είναι νόμιμη και κατά το κοινοτικό δίκαιο, αφού αυτή δεν εμπίπτει στην  έννοια  της  «κάθετης  συνεργασίας»  μεταξύ μιας  ή  περισσοτέρων  αναθετουσών  αρχών  και  ενός  ελεγχόμενου  φορέα, ...Εξάλλου, το αντικείμενο της σύμβασης δεν διασφαλίζει την εκπλήρωση αποστολής δημόσιας υπηρεσίας, καθόσον περιλαμβάνει υπηρεσίες που μπορούν να παρασχεθούν από επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα..ε) Το γεγονός ότι η οικεία σύμβαση έτυχε της προέγκρισης και τελικής έγκρισής της από τη Μονάδα Οργάνωσης της Διαχείρισης Αναπτυξιακών Προγραμμάτων (ΜΟΔ Α.Ε.) και ότι αυτή είναι οικονομικά επωφελής για τον Δήμο, δεν ασκεί επιρροή ως προς τη μη νομιμότητα σύναψής της. Ο επαχθής δε χαρακτήρας της σύμβασης αυτής δεν αναιρείται ακόμη και από την παραδοχή ότι στο συμφωνηθέν τίμημα δεν περιλαμβάνεται ευθέως κάποιο ποσό ως κέρδος της αντισυμβαλλόμενης επιχείρησης (λόγω του χαμηλού συμβατικού τιμήματος), αφού η ύπαρξή του δεν αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για τον χαρακτηρισμό μίας σύμβασης ως επαχθούς αιτίας ...Απορρίπτει την αίτηση ανάκλησης.

Καταβολή αποζημιώσεων καταβολή αποζημίωσης σε δημοτικούς συμβούλους για τη συμμετοχή τους σε συνεδριάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου : Με δεδομένα τα ανωτέρω και σε συνδυασμό με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙV της παρούσας, κρίνεται ότι ο πρώτος προβαλλόμενος από την Επίτροπο λόγος διαφωνίας είναι απορριπτέος. Και τούτο, ειδικότερα, διότι επιτρεπτώς, δυνάμει της πρόσδοσης αναδρομικής ισχύος στις διατάξεις της προαναφερθείσας Κ.Υ.Α., εκδόθηκε, με την από 25.10.2018 ανάρτησή της στο πρόγραμμα ΔΙΑΥΓΕΙΑ, η ως άνω απόφαση ανάληψης (δημοσιονομικής δέσμευσης) της εντελλόμενης  με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνηςσε συνέχεια των 291/31.8.2018 και 340/27.9.2018 αποφάσεων του Δημοτικού Συμβουλίου του ως άνω Δήμου, ήτοι σε χρόνο μετά την πραγματοποίηση των αντίστοιχων συνεδριάσεων του Δημοτικού Συμβουλίου, στις οποίες οι ως άνω δικαιούχοι δημοτικοί σύμβουλοι συμμετείχαν, αφού η ανάληψη της σχετικής δαπάνης, που αφορά στην πρώτη καταβολή της επίμαχης αποζημίωσης ακόμα και για το προηγούμενο οικονομικό έτος (2017), δεν ήταν εφικτό να προηγηθεί των προαναφερθεισών αποφάσεων του Δημοτικού Συμβουλίου, με την οποία ορίστηκαν οι ως άνω δικαιούχοι δημοτικοί σύμβουλοι και το ύψος της αποζημίωσης, συνακόλουθα δε και η αναγκαία προς ανάληψη δαπάνη. Ο δεύτερος, όμως, προβαλλόμενος από την Επίτροπο λόγος διαφωνίας πρέπει να γίνει δεκτός, ως βάσιμος, καθώς πράγματι, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙI, μη νομίμως η εντελλόμενη δαπάνη, που αφορά σε αποζημίωση δημοτικών συμβούλων του ως άνω Δήμου για τη συμμετοχή τους σε συνεδριάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου, βαρύνει τις πιστώσεις του Κ.Α.Ε. 00-6132 του προϋπολογισμού του έτους 2018, που αφορά σε αμοιβές τρίτων μη ελεύθερων επαγγελματιών για τη συμμετοχή τους σε συλλογικά όργανα (συμβούλια, επιτροπές), και όχι τις πιστώσεις του Κ.Α.Ε. 6122 του ίδιου προϋπολογισμού, που αφορά ειδικώς σε αποζημιώσεις των δημοτικών συμβούλων του για συμμετοχή τους σε συνεδριάσεις, όπως οι επίμαχες. Ωστόσο, η ως άνω παραβίαση της ειδικότητας των σχετικών πιστώσεων οφείλεται σε συγγνωστή πλάνη των αρμοδίων οργάνων του ως άνω Δήμου, καθώς έγινε εκ παραδρομής, όπως αναφέρει ο Δήμος στο ως άνω έγγραφο επανυποβολής του ελεγχόμενου εντάλματος για θεώρηση, και δεν υφίσταται κίνδυνος να διατεθούν οι σχετικές πιστώσεις (12.000 ευρώ, εκ των οποίων 4.061,25 ευρώ έχουν ήδη δεσμευθεί για την πληρωμή της εντελλόμενης δαπάνης, σύμφωνα με την από 25.10.2018 βεβαίωση του Δήμου περί ύπαρξης πίστωσης στον Κ.Α.Ε. 00-6132) για άλλου είδους δαπάνες, πλην των αποζημιώσεων δημοτικών συμβούλων για τη συμμετοχή τους σε συνεδριάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου, καθώς αρχικώς οι πιστώσεις στον επίμαχο Κ.Α.Ε. (00-6132) ήταν μηδενικές και το σύνολο των σχετικών πιστώσεων (12.000 ευρώ) μεταφέρθηκαν σ’ αυτόν, με τις 326/31.8.2018 και 370/27.9.2018 αποφάσεις του ως άνω Δημοτικού Συμβουλίου, αποκλειστικώς «… για την καταβολή της προβλεπόμενης στην παρ. 3 του άρθρου 33 του ν. 4483/2017 υποχρεωτικής κατά συνεδρίαση αποζημίωσης …» δημοτικών συμβούλων, όπως ρητώς αναφέρεται στην ως άνω πράξη επιστροφής του ελεγχόμενου εντάλματος. Επομένως, αν και η εντελλόμενη με το 161Β, οικονομικού έτους 2018, χρηματικό ένταλμα πληρωμής  του Δήμου Κεντρικών ..... δαπάνη είναι μη νόμιμη για τον δεύτερο ως άνω λόγο της Επιτρόπου, αυτό θα μπορούσε να θεωρηθεί, λόγω συγγνωστής πλάνης, εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.