Ανάθεση, μη διαιρούμενης σε χωριστά τμήματα, της σύμβασης από το Εθνικό Κέντρο Αιμοδοσίας (Ε.ΚΕ.Α), ως κεντρική αρχή αγορών (Κ.Α.Α.), της Συμφωνίας - Πλαίσιο για τέσσερα (4) έτη για την προμήθεια αντιδραστηρίων με συνοδό εξοπλισμό με CPV 33696500-0 (Αντιδραστήρια Εργαστηρίων), για τον Ορολογικό ‘Έλεγχο των μονάδων αίματος των αιμοδοτών της χώρας, για τα μεταδιδόμενα με τη μετάγγιση νοσήματα.

Κατ’ εξαίρεση ορισμός του Ε.ΚΕ.Α. ως φορέα διενέργειας για την υλοποίηση ηλεκτρονικού διεθνούς ανοικτού διαγωνισμού για τη σύναψη συμφωνίας πλαίσιο με έναν (1) μειοδότη για την προμήθεια για τέσσερα (4) έτη αντιδραστηρίων με CPV 33696500−0 για τον ορολογικό έλεγχο των μονάδων αίματος για τα μεταδιδόμενα με τη μετάγγιση νοσήματα των τεσσάρων κέντρων ορολογικού ελέγχου με πιστώσεις από το Π.Π.Υ.Φ.Υ. του έτους 2014, πιστώσεις έτους 2015.

Νομιμότητα της διαδικασίας σύναψης και του σχεδίου της 9ης εκτελεστικής σύμβασης (1/2014/9) της συμφωνίας - πλαισίου 01/2014 μεταξύ του «Εθνικού Κέντρου Αιμοδοσίας» (Ε.ΚΕ.Α.) και της ένωσης εταιρειών «…», για την προμήθεια αντιδραστηρίων με συνοδό εξοπλισμό.(...)Εξάλλου, μη νομίμως υπεβλήθη ο φάκελος της ελεγχόμενης σύμβασης ενώπιον του Κλιμακίου για προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας στις 5.12.2023, δηλαδή σε χρονικό σημείο κατά το οποίο είχε ήδη λήξει, από 17.9.2023, η παραταθείσα με την ως άνω διάταξη διάρκεια ισχύος της 01/2014 ΣΠ. Κατ’ ακολουθίαν, κωλύεται η υπογραφή της ελεγχόμενης εκτελεστικής σύμβασης.Αποφαίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο νομιμότητας σχεδίου της 9ης εκτελεστικής σύμβασης της συμφωνίας - πλαισίου 01/2014 μεταξύ του «Εθνικού Κέντρου Αιμοδοσίας» (Ε.ΚΕ.Α.) και της ένωσης εταιρειών «…», για την προμήθεια αντιδραστηρίων με συνοδό εξοπλισμό, για τον ορολογικό έλεγχο των μονάδων αίματος για τα μεταδιδόμενα με τη μετάγγιση νοσήματα, κατά τα αναφερόμενα στο σκεπτικό.
ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/256/2024

Με την προδικαστική προσφυγή η προσφεύγουσα αιτείται να ακυρωθεί η από 27.06.2022 απόφαση της αναθέτουσας αρχής (ΔΣ 7η ΣυνεδρίασηΘέμα 1ο ) κατά το μέρος που αποδέχτηκε την τεχνική προσφορά της …, και την βαθμολόγησε με 143,990 βαθμούς, έναντι της μόνης συνδιαγωνιζόμενης αποδεκτής προσφεύγουσας που έλαβε126,555 βαθμούς, και κάθε άλλη συναφής, προγενέστερη ή μεταγενέστερη, πράξη ή παράλειψη, που ελήφθη στο πλαίσιο του ανοικτού ηλεκτρονικού διαγωνισμού άνω των ορίων, για την σύναψη σύμβασης ΣΥΜΦΩΝΙΑΣ-ΠΛΑΙΣΙΟ, για τέσσερα (4) έτη, με έναν μειοδότη, για την προμήθεια Αντιδραστηρίων με συνοδό εξοπλισμό για τον ορολογικό έλεγχο των μονάδων αίματος για τα μεταδιδόμενα με τη μετάγγιση νοσήματα, για όλη τη χώρα, με κριτήριο ανάθεσης την πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά, αποκλειστικά βάσει βέλτιστης σχέσης ποιότητας –τιμής, με προϋπολογισθείσα ετήσια δαπάνη 5.388.960,40€ € χωρίς Φ.Π.Α, ήτοι 21.555.841,60€ χωρίς ΦΠΑ για τα τέσσερα (4) έτη της συμφωνίας πλαισίου (ΚΗΜΔΗΣ …, συστημικός αριθ. ΕΣΗΔΗΣ …, αποστολή της προκήρυξης για δημοσίευση στην ΕΕΕΕ 13-12-2021).

Νομιμότητα σχεδίων συμβάσεων για την προμήθεια αντιδραστηρίων και αναλώσιμου υλικού.Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (σκέψη ΙΙΙ), το Κλιμάκιο κρίνει ότι η διαδικασία τεχνικής αξιολόγησης για τα είδη της κατηγορίας 2 (αντιδραστήρια χωρίς συνοδό εξοπλισμό), για τα οποία υπήρξαν περισσότερες της μίας τεχνικά αποδεκτής προσφοράς, και για τα οποία η Επιτροπή προέβη στη βαθμολόγησή τους αποκλειστικά με βάση, τα οριζόμενα στο Παράρτημα Γ’ της διακήρυξης, στοιχεία της ομάδας τεχνικών προδιαγραφών, ποιότητας και απόδοσης του άρθρου 20 παρ.2 του π.δ.394/1996, στην οποία (ομάδα) και αποδόθηκε συνολικός συντελεστής βαρύτητας 100%, αντί του προβλεπόμενου από την ανωτέρω διάταξη μέχρι ποσοστό 80%, και χωρίς να ληφθούν υπόψη και στοιχεία της ομάδας τεχνικής κάλυψης και υποστήριξης, με συντελεστή βαρύτητας τουλάχιστον 20% (και όχι πάνω από 30%) είναι νομικά πλημμελής. (..) Επί της προαναφερόμενης διαδικασίας του ελεγχόμενου διαγωνισμού και μετά από έλεγχο και των λοιπών στοιχείων του φακέλου, το Κλιμάκιο διαπιστώνει ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες, που κωλύουν την υπογραφή των ελεγχόμενων σχεδίων συμβάσεων, και ειδικότερα ότι: α) Η βαθμολόγηση των προσφορών για τα είδη της κατηγορίας 2 της διακήρυξης, που κρίθηκαν τεχνικά αποδεκτές, με βάση τα κριτήρια της οικείας διακήρυξης είναι μη νόμιμη και επομένως μη νόμιμη είναι και η κατακύρωση των αποτελεσμάτων του διαγωνισμού στις εταιρείες που αναδείχθηκαν προμηθεύτριες για τα είδη αυτά, ήτοι στις εταιρείες 1. … για τα είδη με α/α 9 και 10 (της κατηγορίας 2) και 2. … για τα είδη με α/α 11, 12, 13 και 16 (της κατηγορίας 2). β) Η προσφορά της εταιρείας … για αναλυτή και αντιδραστήρια για τη μελέτη μεσογειακών συνδρόμων και αιμοσφαιρινοπαθειών και αντιδραστήρια με συνοδό εξοπλισμό (Β της κατηγορίας 1) έπρεπε να έχει απορριφθεί ως απαράδεκτη, λόγω μη αναφοράς στην προσφορά της του ονόματος, του τύπου και του οίκου κατασκευής του προσφερόμενου από αυτή αναλυτή (συνοδού εξοπλισμού) για το είδος Β της κατηγορίας 1 της διακήρυξης, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 18 παρ.1 του π.δ.394/1996, κι επομένως είναι μη νόμιμη η κατακύρωση του εν λόγω είδους στην εταιρείας αυτή. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι α) κωλύεται η υπογραφή των συμβάσεων μεταξύ του Γενικού Νοσοκομείου ... «...» και των εταιρειών: … για το είδος «αναλυτής και αντιδραστήρια για τη μελέτη μεσογειακών συνδρόμων και αιμοσφαιρινοπαθειών και αντιδραστήρια με συνοδό εξοπλισμό» (Β της κατηγορίας 1), …  για τα είδη με α/α  11, 12, 13 και 16 της κατηγορίας «αντιδραστήρια αιματολογικού εργαστηρίου διάφορα (χωρίς συνοδό εξοπλισμό) και …. για τα είδη με α/α  9 και 10 της κατηγορίας «αντιδραστήρια αιματολογικού εργαστηρίου διάφορα (χωρίς συνοδό εξοπλισμό)  και β) δεν κωλύεται η υπογραφή των συμβάσεων μεταξύ του Γενικού Νοσοκομείου ... «...» και των εταιρειών που αναδείχθηκαν μειοδότριες για την προμήθεια των λοιπών ειδών του διαγωνισμού 27/2004.

Μη νόμιμη η καταβολή δαπάνης για την προμήθεια αντιδραστήρων για τη λειτουργία αναλυτών στο αιματολογικό και το βιοχημικό εργαστήριο Νοσοκομείου καθόσον, το τελευταίο προσέφυγε στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης για την προμήθεια των ως άνω ειδών, αφού πρόκειται περί ομοειδών υλικών (αντιδραστήρια αιματολογικού και βιοχημικού με συνοδό εξοπλισμό), η προμήθεια των οποίων υπερβαίνει το ποσό των 20.000 ευρώ για το έτος που διενεργήθηκαν, και επιπλέον δεν αποδεικνύεται η συνδρομή απρόβλεπτων περιστάσεων για την εν λόγω προμήθεια (άρθρο 2 παρ. 13 περ. V του ν.2286/1995). Περαιτέρω, οι ελεγχόμενες δαπάνες δεν μπορούν να νομιμοποιηθούν, δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 66 παρ. 28 του ν. 3984/2011, καθόσον τα επίμαχα είδη, φέροντα συνοδό εξοπλισμό, δεν καταχωρούνται στο Παρατηρητήριο τιμών.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ: Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κατά παράβαση του άρθρου 25 του π.δ. 60/2007 – το οποίο τυγχάνει εφαρμοστέο στην προκειμένη περίπτωση ως εκ της συνολικής προϋπολογιζόμενης δαπάνης για την προμήθεια ομοειδών ειδών σε ετήσια βάση – προσέφυγε το Ε.ΚΕ.Α., μέσω της ως άνω μη νόμιμης παράτασης,  ουσιαστικά στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης για την υλοποίηση της επίμαχης προμήθειας, δεδομένου ότι δεν προκύπτει η συνδρομή έκτακτων περιστάσεων, οφειλομένων σε απρόβλεπτες περιστάσεις, τα οποία κατέστησαν αδύνατη τη διενέργεια και την ολοκλήρωση εγκαίρως της οικείας διαγωνιστικής διαδικασίας. Τούτο, διότι όσα επικαλείται το Ε.ΚΕ.Α. δεν οφείλονται σε εξωγενείς παράγοντες μη δυνάμενους να προβλεφθούν, αλλά ανάγονται στη σφαίρα ευθύνης της ίδιας της Διοίκησης, στο πλαίσιο της αρχής της ενότητας της οποίας, αφενός μεν επιβάλλεται η συνεργασία όλων των αρμόδιων υπηρεσιών υγείας, ώστε να δρομολογούνται εγκαίρως οι προβλεπόμενες διαγωνιστικές διαδικασίες, αφετέρου δε τα όργανα του Ε.Κ.Ε.Α. δεν δύνανται να επικαλεστούν τις ενέργειες ή παραλείψεις τρίτων δημόσιων φορέων, προκειμένου να δικαιολογήσουν την προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης. Πλην όμως, το Κλιμάκιο συνεκτιμώντας: α) την αδήριτη ανάγκη του Ε.ΚΕ.Α. για την πραγματοποίηση της επίμαχης προμήθειας, η οποία είναι ζωτικής σημασίας για τη δημόσια υγεία και ειδικότερα για τη διενέργεια ιολογικού ελέγχου του αίματος, β) το γεγονός ότι το Ε.ΚΕ.Α., με την επίμαχη ανάθεση τρίμηνης διάρκειας, κατέβαλε προσπάθεια να μην υπερβεί το αναγκαίο μέτρο που απαιτείτο μέχρι την τελεσφόρηση του ενιαίου ανοικτού διαγωνισμού και γ) ότι ο ενιαίος ανοικτός διαγωνισμός προκηρύχθηκε από το Ε.ΚΕ.Α. την επομένη μόλις ημέρα από τον ορισμό αυτού ως φορέα διενέργειας του διαγωνισμού, άγεται στη κρίση, ότι τα αρμόδια όργανα του Ε.ΚΕ.Α. ενήργησαν συγγνωστώς και χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των κείμενων διατάξεων κατά την πραγματοποίηση της επίμαχης προμήθειας.

Ορισμός των Υγειονομικών Περιφερειών (Υ.ΠΕ.), ως Κεντρικών Αρχών Αγορών (Κ.Α.Α.), βάσει της παρ. 2 του άρθρου 41 του ν. 4412/2016, για την παροχή κεντρικών δραστηριοτήτων αγορών και ειδικότερα για την προμήθεια Ιατροτεχνολογικών Προϊόντων (Μέτρων Ατομικής Προστασίας), για την κάλυψη αναγκών των φορέων αρμοδιότητάς τους.

Ορισμός των Υγειονομικών Περιφερειών (Υ.ΠΕ.), ως Κεντρικών Αρχών Αγορών (Κ.Α.Α.), βάσει της παρ. 2 του άρθρου 41 του ν. 4412/2016, για την παροχή κεντρικών δραστηριοτήτων αγορών, για την κάλυψη των αναγκών των φορέων του άρθρου 23 του ν. 4472/2017.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:Με τα ανωτέρω δεδομένα και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι δαπάνες, που εντέλλονται με τα χρηματικά εντάλματα για την καταβολή μέρους του τιμήματος των δύο ως άνω συμβάσεων προμηθειών αντιδραστηρίων ορολογικού ελέγχου του αίματος, οι οποίες συνήφθησαν προκειμένου να καλυφθούν οι σχετικές ανάγκες του Ε.ΚΕ.Α. για το χρονικό διάστημα, κατά το οποίο δεν είχε ολοκληρωθεί ακόμη ο τακτικός διαγωνισμός, δεν είναι νόμιμες. Και τούτο διότι οι συμβάσεις αυτές, όπως βασίμως προβάλλει ο διαφωνών Επίτροπος, συνήφθησαν κατόπιν προσφυγής στην εξαιρετική διαδικασία της απευθείας ανάθεσης, χωρίς να συντρέχουν οι προς τούτο νόμιμες προϋποθέσεις. Ειδικότερα, όπως κρίθηκε και με την 101/2015 Πράξη του Κλιμακίου τούτου για τις όμοιες δαπάνες που προέκυψαν από τις προγενέστερες απευθείας αναθέσεις προμήθειας αντιδραστηρίων, που πραγματοποιήθηκαν ομοίως κατά το χρονικό διάστημα, κατά το οποίο αναμενόταν η ολοκλήρωση του τακτικού διαγωνισμού και προκειμένου να αντιμετωπισθούν οι ανάγκες που ανέκυψαν, το αντικείμενο των προμηθειών αυτών δεν περιλαμβάνει είδη διακριτά μεταξύ τους, αλλά, αντιθέτως, ομοειδή, τόσο κατά τη φύση αυτών (αντιδραστήρια ορολογικού ελέγχου στο σύνολό τους), όσο και κατά την αντίληψη των συναλλαγών, αφού τα είδη αυτά έχουν ήδη αποτελέσει αντικείμενο αφενός δύο ανοικτών διαγωνιστικών διαδικασιών – μιας ολοκληρωθείσας τον Μάρτιο του 2013 και μιας διεξαχθείσας τον Σεπτέμβριο του 2014 – στις οποίες, άλλωστε, έγινε και χρήση της γενικώς προβλεπόμενης δυνατότητας μερικής κατακύρωσης και αφετέρου των προαναφερομένων ως άνω δι΄απευθείας αναθέσεως συναφθεισών 14, 15, 17, 18 και 19/30.9.2014 συμβάσεων προμηθειών. Τα είδη αυτά εξάλλου δεν καθίστανται διακριτά από το ότι προορίζονταν να χρησιμοποιηθούν σε συγκεκριμένο συνοδό εξοπλισμό, που ήταν ήδη εγκατεστημένος στα εργαστήρια ορολογικού ελέγχου του Ε.ΚΕ.Α. (δύο αυτόματους αιματολογικούς αναλυτές ABBOTT-ARCHITECT και ABBOT-PRISM), αφού, από το γεγονός ότι, τόσο ο προηγούμενος (έτους 2013), όσο και ο ολοκληρωθείς τον Ιανουάριο 2015 σχετικός τακτικός διαγωνισμός είχε ως αντικείμενο την προμήθεια και του συνοδού εξοπλισμού, συνάγεται ότι η εγκατάσταση αυτού δεν διενεργείται απαραιτήτως άπαξ και διά παντός, ούτε μπορεί, προεχόντως, να χρησιμοποιηθεί ως έρεισμα για την παράκαμψη κάθε φορά των διατυπώσεων του τακτικού διαγωνισμού. Επιπροσθέτως το γεγονός ότι η Αναθέτουσα Αρχή αναγκάστηκε να προσφύγει απευθείας και για λόγους συντόμευσης των οικείων  διαδικασιών στους προμηθευτές της προηγούμενης (από έτους 2013) επιλογής της, οφείλεται σε υπαιτιότητα των οργάνων της, τα οποία δεν προκήρυξαν εγκαίρως, όπως όφειλαν, τη νέα διαγωνιστική διαδικασία - και δη πριν την τότε επικείμενη λήξη των προηγούμενων συμβάσεων και αμέσως μόλις καθορίσθηκαν οι αρμόδιοι φορείς υλοποίησης του Π.Π.Υ.Υ. 2013 (29.4.2014) – αλλά, αντιθέτως, προέβησαν στη δημοσίευση της οικείας διακήρυξης περί τα μέσα Σεπτεμβρίου 2014, γεγονός, που, κατά τη συνήθη πορεία των πραγμάτων, δεν θα μπορούσε να εξασφαλίσει κάλυψη των οικείων αναγκών σε αντιδραστήρια κατά το χρονικό διάστημα μέχρι την ολοκλήρωση του τακτικού διαγωνισμού. Η καθυστέρηση, εξάλλου, αυτή από μέρους του Ε.ΚΕ.Α. δεν δύναται να αποδοθεί σε απρόβλεπτες περιστάσεις, αφού η επικαλούμενη αναμονή των αποτελεσμάτων του ενιαίου διαγωνισμού της Ε.Π.Υ. και, συνακόλουθα, η εξ αυτού του λόγου δήθεν επιβαλλόμενη αδράνεια των οργάνων του Ε.ΚΕ.Α., πέραν του ότι ο διαγωνισμός της Ε.Π.Υ. δεν προκύπτει ότι έχει μέχρι σήμερα προκηρυχθεί, δεν υποστηρίζεται από τα λοιπά στοιχεία του φακέλου. Και τούτο διότι από κανένα στοιχείο δεν προκύπτει πλήρης αποστέρηση από το Ε.ΚΕ.Α. της αρμοδιότητας κάλυψης των αναγκών του με τη διενέργεια ίδιων διαγωνιστικών διαδικασιών, αντιθέτως δε η διατήρηση τέτοιας αρμοδιότητας μέχρι την ολοκλήρωση της ενιαίας διαδικασίας που επρόκειτο να προκηρυχθεί από την Ε.Π.Υ. συνάγεται όχι μόνο από το περιεχόμενο του Υ4γ/Γ.Π.οικ.20623/22.2.2013 εγγράφου του Υπουργού Υγείας, αλλά και εν τοις πράγμασι από το ότι η ίδια αρμοδιότητα ασκήθηκε ήδη τόσο το έτος 2013, όσο και το έτος 2014, με τη διενέργεια δύο διαδοχικών διαγωνιστικών διαδικασιών με Αναθέτουσα Αρχή το ίδιο το Ε.ΚΕ.Α. Συνεπώς, δεν συνέτρεχε εν προκειμένω καμία από τις νόμιμες προϋποθέσεις προσφυγής στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης και οι εντελλόμενες  δαπάνες δεν είναι νόμιμες. Όμως περαιτέρω, λαμβάνοντας υπόψη το Κλιμάκιο ότι α) κατά το χρόνο που ανέκυψε η ανάγκη για την προμήθεια των επίμαχων πρόσθετων αντιδραστηρίων τα όργανα του Ε.ΚΕ.Α. δεν είχαν τη δυνατότητα να ενεργήσουν διαφορετικά, αφού ανέμεναν την ολοκλήρωση του τακτικού διαγωνισμού, σε κάθε δε περίπτωση δεν είχε ακόμη εκδοθεί η 101/2015 Πράξη του παρόντος Κλιμακίου, με την οποία κρίθηκαν μη νόμιμες οι προγενέστερες χρονικά (από 30.9.2014) όμοιες απευθείας αναθέσεις προμήθειας αντιδραστηρίων και β) ότι με την Πράξη αυτή αναγνωρίσθηκε τελικώς η συνδρομή συγγνωστής πλάνης στο πρόσωπο των οργάνων Ε.ΚΕ.Α., υπό την έννοια ότι αυτά δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων, κρίνει ότι συντρέχει και στην υπό κρίση περίπτωση ο ίδιος δικαιολογητικός λόγος θεώρησης των ελεγχόμενων ενταλμάτων και συνεπώς τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα δύνανται να θεωρηθούν λόγω συγγνωστής πλάνης.