ΕΣ/Ζ ΚΛΙΜΑΚΙΟ/737/2019
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Υπογραφή σχεδίων συμβάσεων για εκτέλεση υπηρεσίας:Με δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο σημειώνει ότι το αντικείμενο των ελεγχόμενων υπηρεσιών περιλαμβάνει, βάσει και του τίτλου του προς ανάθεση Έργου, την εκτέλεση εργασιών συντήρησης, επίβλεψης και λειτουργίας των ηλεκτρολογικών, υδραυλικών, οικοδομικών εγκαταστάσεων και στοιχείων, συντήρησης των εγκαταστάσεων του κλιματισμού και αερισμού, καθώς και συντήρησης και τεχνικής υποστήριξης των ανελκυστήρων στα δικαστικά κτήρια της Αθήνας για χρονικό διάστημα είκοσι τεσσάρων (24) μηνών (δύο ετών), με δικαίωμα προαίρεσης εκ μέρους της αναθέτουσας Αρχής για παράταση της διάρκειάς τους έως δώδεκα (12) μήνες. Πλην, παρότι η αξία του ως άνω προβλεπόμενου δικαιώματος προαίρεσης έχει ληφθεί υπόψη από την αναθέτουσα Αρχή κατά τον υπολογισμό της συνολικής προϋπολογισθείσας δαπάνης της διακήρυξης (άρθρο 6 παρ. 1 του ν. 4412/2016), ωστόσο, η ενεργοποίησή της συνιστά, απλώς, διαπλαστικό δικαίωμα της αναθέτουσας αρχής περί χρονικής παράταση της σύμβασης και όχι αναπόσπαστο και σε κάθε περίπτωση βέβαιο να υλοποιηθεί τμήμα του φυσικού και οικονομικού της αντικειμένου. Για το λόγο αυτό, η μνεία των ως άνω όρων της διακήρυξης στο σύνολο του δημοπρατούμενου αντικειμένου κάθε Κατηγορίας αφορά, κατά λογική αναγκαιότητα, στο σύνολο των προσφερόμενων υπηρεσιών ανά Κατηγορία Δημοπράτησης και όχι στη συνολική (συμπεριλαμβανομένης της προαίρεσης) διάρκεια παροχής τους, παρά τα περί του αντιθέτου αναφερόμενα στο ΙΙ/10.7.2019 Πρακτικό της Επιτροπής Διαγωνισμού. Άλλωστε, κάτι τέτοιο δεν προκύπτει σαφώς από το κείμενο της διακήρυξης. Αντιθέτως, στα προμνησθέντα οικεία άρθρα ορίζεται διάρκεια ισχύος 24 μηνών από την ημερομηνία υπογραφής κάθε επιμέρους σύμβασης με δικαίωμα προαίρεσης εκ μέρους της Αρχής για παράταση έως 12 επιπλέον μήνες, ενώ η προϋπολογισθείσα δαπάνη για κάθε Κατηγορία Δημοπράτησης, επί της οποίας οι διαγωνιζόμενοι κλήθηκαν να συντάξουν και υποβάλουν τις οικονομικές τους προσφορές, καθορίζεται ως εκτιμώμενη αξία παροχής υπηρεσιών κάθε Κατηγορίας συνολικά για 36 μήνες. Η ασάφεια αυτή της διακήρυξης σχετικά με τον αναλογικό συνυπολογισμό ή μη του δικαιώματος προαίρεσης δεν επέτρεψε, όπως ως άνω διαπιστώνεται, τη σύνταξη προσφορών από τους ενδιαφερόμενους οικονομικούς φορείς κατά ενιαίο τρόπο διαμόρφωσης αυτών, ήτοι με παραπομπή σε 24μηνη ή 36μηνη διάρκεια σύμβασης. Ακολούθως, η Επιτροπή Διαγωνισμού δεν αξιολόγησε τις προσφορές με αναγωγή, ρητώς διατυπούμενη, σε κοινή βάση για το σύνολο των διαγωνιζομένων, όπως λ.χ. στο προσφερόμενο ανά έτος ποσό κάθε οικονομικού φορέα με ταυτόχρονο υπολογισμό του ενιαίου ποσοστού έκπτωσής του, δεδομένης της κατά τα ανωτέρω αδυναμίας της ειδικής ηλεκτρονικής φόρμας του συστήματος να δεχθεί ποσοστά, κάτι που θα μπορούσε εξάλλου ευχερώς να πράξει, βάσει της ετήσιας εκτιμώμενης αξίας των υπηρεσιών για κάθε Κατηγορία Δημοπράτησης, όπως αναλύεται επαρκώς στον προϋπολογισμό μελέτης της Υπηρεσίας. Αντιθέτως, προέβη στη διαμόρφωση, το πρώτον, του ποσοστού έκπτωσής τους, χωρίς περαιτέρω ανάλυση της εφαρμοζόμενης από αυτήν μεθόδου υπολογισμού, με αποτέλεσμα τα προσφερόμενα ενιαία ποσοστά έκπτωσης για κάθε Κατηγορία Δημοπράτησης των εταιρειών που αποκλείσθηκαν «…..» και «…...», τα οποία μνημονεύονται στο Πρακτικό, να μη βρίσκονται σε συμφωνία με τα αντίστοιχα που καταγράφονται στις δεσμευτικές προσφορές τους. Συνέπεια δε των ανωτέρω είναι να μην προκύπτει πέραν πάσης αμφιβολίας από το εν λόγω Πρακτικό ότι τα αποτελέσματα του διαγωνισμού κατακυρώθηκαν πράγματι στην προσφορά με τη χαμηλότερη τιμή για κάθε Κατηγορία Δημοπράτησης, κατά παράβαση του προβλεπόμενου στη διακήρυξη κριτηρίου ανάθεσης (υψηλότερου ενιαίου ποσοστού έκπτωσης επί των τιμών του προϋπολογισμού) και, επομένως, της διάταξης του άρθρου 86 του ν. 4412/2016.
ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/124/2020
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΤΜ.6/1078/2020
ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑΣ..ζητείται η ανάκληση της 98/2020 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν (υπό στοιχ. ΙΙ), το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι, όπως ορθώς κρίθηκε από το Κλιμάκιο, η διακήρυξη του ελεγχόμενου διαγωνισμού παρίσταται ασαφής ως προς τον προσδιορισμό του δικαιώματος προαίρεσης για παράταση της σύμβασης για ένα (1) πρόσθετο έτος. Και τούτο διότι, εκτός από τη σχετική αναφορά που γίνεται μόνο στο εξώφυλλο της διακήρυξης, όρος που να εισάγει δικαίωμα προαίρεσης υπέρ της αναθέτουσας αρχής, δεν διαλαμβάνεται, ούτε προσδιορίζεται ειδικότερα, όπως θα έπρεπε, στο κύριο σώμα αυτής και συγκεκριμένα ούτε στο σχετικό άρθρο 1.3 της διακήρυξης, όπου γίνεται περιγραφή του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου της σύμβασης, ούτε όμως στο άρθρο 6.2 της διακήρυξης, το οποίο ρυθμίζει ειδικώς το ζήτημα της διάρκειας αυτής. Αντιθέτως, στα άρθρα αυτά αναφέρεται μόνο ότι η συνολική εκτιμώμενη αξία της σύμβασης ανέρχεται στο ποσό των 5.493.085,92 ευρώ συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ 24% και ότι η διάρκεια αυτής ορίζεται σε είκοσι τέσσερις (24) μήνες. Έτσι η ως άνω ασάφεια αλλά και σύγχυση που προκαλείται από τις αντίθετες αναφορές στη διακήρυξη σχετικά με την πρόβλεψη ή μη δικαιώματος προαίρεσης καθώς και του ειδικότερου περιεχομένου αυτού και των όρων άσκησής του, καθιστούν για τους υποψηφίους αναδόχους ασαφές, σε κάθε περίπτωση, αβέβαιο το οικονομικό μέγεθος της σύμβασης, συνθήκη πρόσφορη να ασκήσει αρνητική επιρροή στην εκδήλωση ενδιαφέροντος συμμετοχής στο διαγωνισμό. (..)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω το Τμήμα κρίνει ότι πρέπει η υπό κρίση αίτηση ανάκλησης να απορριφθεί, να μην ανακληθεί η 98/2020 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου και να καταπέσει υπέρ του Δημοσίου το καταβληθέν παράβολο.
ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1641/2020.
ΕΣ/ΤΜ.6/11/2019
Τοποθέτηση – απομάκρυνση – γενικότερη διαχείριση κινητών συστημάτων υγιεινής στις λαϊκές αγορές αρμοδιότητας της Διεύθυνσης Λαϊκών Αγορών.επιδιώκεται η ανάκληση της 370/2018 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.(...)Εν προκειμένω, το αντικείμενο του διαγωνισμού δεν είναι περίπλοκο και είχε γίνει γνωστό στους ενδιαφερόμενους οικονομικούς φορείς ήδη από τις 13.12.2017, ημερομηνία ανάρτησης στο διαδικτυακό τόπο ΔΙΑΥΓΕΙΑ της 437/7.12.2017 απόφασης του Περιφερειακού Συμβουλίου Αττικής (ΑΔΑ: ΩΧΗΩ7Λ7-88Λ), με την οποία εγκρίθηκε η σκοπιμότητα του αντικειμένου του ελεγχόμενου διαγωνισμού, άλλως έγινε γνωστό στις 11.4.2018, ημερομηνία ανάρτησης στο διαδικτυακό τόπο ΔΙΑΥΓΕΙΑ της 856/3.4.2018 απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής της Περιφέρειας Αττικής περί έγκρισης των όρων της 6/2018 διακήρυξης του ελεγχόμενου διαγωνισμού (ΑΔΑ: Ψ7297Λ7-9ΩΡ). Ο λόγος αυτός είναι βάσιμος, προεχόντως γιατί εν προκειμένω πράγματι τέθηκε στη διακήρυξη η ελάχιστη νόμιμη προθεσμία των 30 ημερών που προβλέπεται στις παραγράφους 1 και 4 του άρθρου 27 του ν. 4412/2016, δεδομένου ότι επρόκειτο για ηλεκτρονικό ανοικτό διαγωνισμό. Επιπλέον, από τα στοιχεία του φακέλου, δεν προκύπτει ότι το αντικείμενο του διαγωνισμού ήταν τέτοιας πολυπλοκότητας που θα είχε ως αποτέλεσμα να μην επαρκεί για την προετοιμασία των υποψηφίων, η ως άνω τεθείσα προθεσμία των 30 ημερών. Το γεγονός δε ότι η Περιφέρεια Αττικής ζήτησε για πρώτη φορά για τις λαϊκές αγορές που υπάγονται στην κατά τόπο αρμοδιότητά της, τα εν λόγω κινητά συστήματα υγιεινής, ήτοι ρυμουλκούμενες τουαλέτες τύπου τρέιλερ, τα οποία (τρέιλερ) θα πρέπει να διαθέτουν έγκριση τύπου νόμιμης κυκλοφορίας στην Ελλάδα, δεν καθιστά άνευ ετέρου πολύπλοκο το εν λόγω συμβατικό αντικείμενο. Σε κάθε δε περίπτωση, οι υποψήφιοι ούτε οποιοσδήποτε άλλος ενδιαφερόμενος ήγειρε αντιρρήσεις κατά των όρων της διακήρυξης, και πάντως σύμφωνα με το άρθρο 1 της διακήρυξης, είχαν τη δυνατότητα, αν δεν είχαν το χρόνο να ανταποκριθούν οι ίδιοι στις απαιτήσεις της διακήρυξης εντός της ανωτέρω προθεσμίας, να στηριχθούν στις ικανότητες τρίτων. Β) Περαιτέρω, προβάλλεται βασίμως ότι η αναθέτουσα αρχή τήρησε τα οριζόμενα στο άρθρο 59 του ν. 4412/2016, για το λόγο ότι υποδιαίρεσε τη σύμβαση σε δύο τμήματα, ειδική δε αιτιολόγηση απαιτείται μόνο στην περίπτωση που η σύμβαση δεν διαιρεθεί σε τμήματα, περίπτωση που δεν συντρέχει εν προκειμένω. Σε κάθε περίπτωση, στην 437/7.12.2017 απόφαση του Περιφερειακού Συμβουλίου Αττικής παρατίθεται αναλυτική αιτιολόγηση της επιλογής υποδιαίρεσης της ελεγχόμενης σύμβασης σε δύο τμήματα και όχι σε περισσότερα (αποφυγή υψηλού διοικητικού κόστους διενέργειας αλλεπάλληλων διαγωνισμών με το ίδιο αντικείμενο και επίβλεψης των εργασιών από διαφορετικούς αναδόχους σε κάθε τομέα, μερική μόνο κάλυψη των λαϊκών αγορών για μεγάλα χρονικά διαστήματα επειδή δεν υπάρχει ανάδοχος σε κάποιους τομείς κ.λπ., βλ. ανωτέρω σκέψη υπό IV. Α.). Τέλος, όσον αφορά τη διαπίστωση του Κλιμακίου, σύμφωνα με την οποία, στο άρθρο 7 των ελεγχόμενων σχεδίων σύμβασης θα έπρεπε να συμπληρωθεί ότι, εφόσον ενεργοποιηθεί το δικαίωμα προαίρεσης, θα ήταν καταβλητέα πρόσθετη εγγυητική επιστολή καλής εκτέλεσης ποσού 16.791,97 ευρώ και 16.148,25 ευρώ, αντίστοιχα, ήτοι ποσοστό 5% επί της αξίας του δικαιώματος προαίρεσης κάθε τομέα (άρθρο 17ο της διακήρυξης), η αιτούσα προβάλλει ότι αυτή είναι προϋπόθεση που τηρεί πάντα η Περιφέρεια Αττικής, συνεπώς καθ’ ερμηνεία του σχετικού λόγου, δέχεται να συμμορφωθεί με την ως άνω διαπίστωση του Κλιμακίου.Ανακαλεί την 370/2018 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕΣ/ΣΤ ΚΛΙΜΑΚΙΟ/634/2022
Προμήθεια υγρών καυσίμων:Κατ’ ακολουθίαν δε των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι: α) Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου Νίκαιας – Αγίου Ιωάννη Ρέντη και της…... για την προμήθεια των ειδών της Κατηγορίας Β της ελεγχόμενης προμήθειας (προμήθεια λιπαντικών για τις ανάγκες του ως άνω Δήμου για 2 έτη), εξαιτίας της συνδρομής των υπό σκέψεις 11 και 12 διαπιστωθεισών ουσιωδών νομικών πλημμέλειών της διαδικασίας ανάθεσης ειδικώς της σύμβασης για την Κατηγορία αυτή (Β). Σε κάθε δε περίπτωση το Κλιμάκιο επισημαίνει ότι στον όρο του άρθρου 4 του εν λόγω σχεδίου, που ορίζει ότι «(…) Η χρονική διάρκεια της σύμβασης μπορεί να παραταθεί μέχρι το πενήντα τοις εκατό (50%), με αιτιολογημένη απόφαση του αρμοδίου αποφαινόμενου οργάνου, όταν η Αναθέτουσα Αρχή κρίνει αναγκαίο ή σκόπιμο, να συνεχιστεί απρόσκοπτα η λειτουργία των υπηρεσιών του ή και μέχρι την διενέργεια του επόμενου διαγωνισμού, με τις προϋποθέσεις και τις εκπτώσεις που προβλέπονται.», πρέπει να προστεθεί η διευκρίνιση ότι η προβλεπόμενη δυνατότητα παράτασης της διάρκειας της σύμβασης μέχρι και κατά 50%, αφορά αποκλειστικώς στη δυνατότητα παράτασης του συνολικού χρόνου παράδοσης της σύμβασης (2 έτη) υπό τις προϋποθέσεις και τους όρους εφαρμογής του άρθρου 206 του ν. 4412/2016, όπως ισχύει, χωρίς αύξηση των συμβατικών ποσοτήτων των προς προμήθεια ειδών και των συμβατικών τους τιμών ή της συνολικής συμβατικής τιμής. Τούτο, με δεδομένο ότι ούτε στην ανωτέρω διακήρυξη ούτε στη σχετική προκήρυξη, που απεστάλη για δημοσίευση στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις 29.4.2022, προβλέπεται είτε οποιοδήποτε δικαίωμα προαίρεσης είτε δυνατότητα παράτασης της διάρκειας των αντίστοιχων συμβάσεων (στην ανωτέρω προκήρυξη τα πεδία «Δικαιώματα προαίρεσης» και «Η παρούσα σύμβαση υπόκειται σε παράταση», που αφορούν στην Κατηγορία Β, έχουν απαντηθεί με ΟΧΙ). β) Δεν κωλύεται η υπογραφή των υποβληθέντων για έλεγχο σχεδίων συμβάσεων μεταξύ του Δήμου Νίκαιας – Αγίου Ιωάννη Ρέντη και i. της ….. για την προμήθεια των ειδών της Κατηγορίας Α της ελεγχόμενης προμήθειας (προμήθεια πετρελαίου κίνησης και βενζίνης αμόλυβδης για τις ανάγκες του ως άνω Δήμου για 2 έτη), ii. της ….. για την προμήθεια των ειδών της Κατηγορίας Γ της ελεγχόμενης προμήθειας (προμήθεια πετρελαίου θέρμανσης και κίνησης για τις ανάγκες των Διευθύνσεων Καθαριότητας και Ανακύκλωσης, Αθλητισμού, Πολιτισμού και Παιδείας και Προσχολικής Αγωγής του ως άνω Δήμου για 2 έτη), υπό την προϋπόθεση ότι στον όρο του άρθρου 4 των σχεδίων αυτών, που ορίζει ότι «(…) Η χρονική διάρκεια της σύμβασης μπορεί να παραταθεί μέχρι το πενήντα τοις εκατό (50%), με αιτιολογημένη απόφαση του αρμοδίου αποφαινόμενου οργάνου, όταν η Αναθέτουσα Αρχή κρίνει αναγκαίο ή σκόπιμο, να συνεχιστεί απρόσκοπτα η λειτουργία των υπηρεσιών του ή και μέχρι την διενέργεια του επόμενου διαγωνισμού, με τις προϋποθέσεις και τις εκπτώσεις που προβλέπονται.», θα προστεθεί η διευκρίνιση ότι η προβλεπόμενη δυνατότητα παράτασης της διάρκειας της αντίστοιχης σύμβασης μέχρι και κατά 50%, αφορά αποκλειστικώς στη δυνατότητα παράτασης του συνολικού χρόνου παράδοσης της σύμβασης (2 έτη) υπό τις προϋποθέσεις και τους όρους εφαρμογής του άρθρου 206 του ν. 4412/2016, όπως ισχύει, χωρίς αύξηση των συμβατικών ποσοτήτων των προς προμήθεια ειδών και των συμβατικών τους τιμών ή της συνολικής συμβατικής τιμής.Τούτο, με δεδομένο ότι ούτε στην ανωτέρω διακήρυξη ούτε στη ανωτέρω σχετική προκήρυξη προβλέπεται είτε οποιοδήποτε δικαίωμα προαίρεσης είτε δυνατότητα παράτασης της διάρκειας των αντίστοιχων συμβάσεων (στην ανωτέρω προκήρυξη τα πεδία «Δικαιώματα προαίρεσης» και «Η παρούσα σύμβαση υπόκειται σε παράταση», που αφορούν στις Κατηγορίες Α και Γ, έχουν απαντηθεί με ΟΧΙ).
ΕΣ/ΟΛΟΜ/2138/2020
Ανάθεση μελέτης - οριοθέτηση- διευθέτηση ρεμάτων...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν ανωτέρω ερμηνευτικώς δεκτά (β λ. σκέψη 35), το Δικαστήριο, λαμβάνοντας υπόψη ότι από τα αρχικός υποβληθέντα δικαιολογητικά κατακύρωσης προέκυπτε κατ’ αρχήν η συμμετοχή των μελών της παρεμβαίνουσας ένωσης εταιρειών σε συμπράξεις που αναδείχθηκαν ανάδοχοι σε συμβάσεις σχετικές με το αντικείμενο της ελεγχόμενης σύμβασης, κρίνει ότι η μη αναφορά στα εν λόγω δικαιολογητικά του ποσοστού συμμετοχής κάθε εταιρείας στις μελετητικές συμπράξεις, καθώς και της μελέτης που εκπονήθηκε από καθεμία δεν συνιστά μη θεραπεύσιμη ουσιώδη πλημμέλεια, αλλά μόνο ασάφεια των αρχικώς υποβληθέντων δικαιολογητικών δυνάμενη να συμπληρωθεί εκ των υστέρων με βάση το άρθρο 102 του ν. 4412/2016. Συνεπώς, η ως άνω πλημμέλεια έχει πλέον καλυφθεί μετά την υποβολή ενώπιον της αναθέτουσας αρχής των δικαιολογητικών κατακύρωσης εκ μέρους της αναδόχου, από τα οποία προκύπτουν όλα τα αναφερόμενα στις σχετικές διατάξεις του άρθρου 22.2.3 ii της διακήρυξης στοιχεία, και την ολοκλήρωση του ελέγχου των δικαιολογητικών αυτών από την αναθέτουσα αρχή, με το από 30.7.2020 Πρακτικό της Επιτροπής διαγωνισμού, το οποίο εγκρίθηκε με την .../2020 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής του προσφεύγοντος Δήμου.
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/243/2018
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:να ελέγξει τη νομιμότητα φάσης της διαγωνιστικής διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου, με αντικείμενο την ανάθεση «Παροχής Υπηρεσιών Φύλαξης των Κτιριακών Εγκαταστάσεων -608/16/ΔΔΠ» του … Α.Ε» (… Α.Ε.), προϋπολογισμού της κύριας σύμβασης 3.136.647,30 ευρώ (πλέον ΦΠΑ) και του δικαιώματος προαίρεσης 1.568.323,65 ευρώ (πλέον ΦΠΑ)(....)Επισημαίνεται, όμως, ότι για την ολοκλήρωση του ελέγχου απαιτείται η υποβολή από την προσωρινή ανάδοχο εταιρεία των προβλεπόμενων στο άρθρο 12 της διακήρυξης δικαιολογητικών, ο έλεγχος αυτών και η συναφής έγκριση των αρμοδίων οργάνων της … Α.Ε. (...), στοιχεία που θα υποβληθούν στο παρόν Κλιμάκιο, το οποίο, ακολούθως, θα ελέγξει τη νομιμότητα του σχετικού σχεδίου σύμβασης καθώς και τους όρους που τυχόν απαιτείται να περιληφθούν σε αυτό.Αποφαίνεται ότι ο έλεγχος της επιμέρους φάσης της διαγωνιστικής διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου με αντικείμενο την «Παροχή Υπηρεσιών Φύλαξης των Κτιριακών Εγκαταστάσεων -608/16/ΔΔΠ» του … Α.Ε. απέβη θετικός.
ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ-ΕΠΤ.ΣΥΝΘ/1563/2019
Λειτουργία συστήματος ανακύκλωσης...ζητείται παραδεκτώς η αναθεώρηση της 1248/2019 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα κρίνει ότι:Όπως ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλομένη, με τις αποφάσεις των αρμοδίων οργάνων του Συνδέσμου περί εγκρίσεως της διαδικασίας ανάθεσης (9/11.4.2018 του Διοικητικού Συμβουλίου), της σχετικής …. μελέτης και των όρων της διακήρυξης του διαγωνισμού (…. της Εκτελεστικής Επιτροπής), εκκίνησε νέα διαδικασία ανάθεσης βάσει νέας μελέτης και υπό την ευθύνη του αιτούντος Συνδέσμου, ως αναθέτουσας αρχής. Ως εκ τούτου, ανεξαρτήτως της όποιας προηγούμενης δημοσίευσης, η νέα διαδικασία έπρεπε να υποβληθεί εκ νέου και αυτοτελώς στις προβλεπόμενες στο νόμο διατυπώσεις δημοσιότητας (βλ. σκ. IIΒ της παρούσας), προεχόντως δε έπρεπε να αποσταλεί προς δημοσίευση περίληψη της νέας διακήρυξης στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.Ε.Ε.) εντός των νόμιμων προθεσμιών και με σαφή αναφορά όλων των ουσιωδών στοιχείων που ρητώς απαιτούνται από τις διατάξεις του Μέρους Γ΄ του Παραρτήματος V του Προσαρτήματος Α΄ του ν. 4412/2016. Εξάλλου, η από 24.12.2018 αποστολή στην Ε.Ε.Ε.Ε. της δεύτερης διορθωτικής γνωστοποίησης, επί της αρχικής από 13.9.2017 αποστολής περίληψης διακήρυξης του Δήμου Ναυπακτίας, δεν καλύπτει τις απαιτήσεις των σχετικών διατάξεων του ν. 4412/2016, καθόσον η αρχική από 13.9.2017 δημοσίευση αφορούσε σε άλλο διαγωνισμό, δεδομένου ότι τα τεύχη δημοπράτησης του ελεγχόμενου διαγωνισμού εγκρίθηκαν μετά την εν λόγω δημοσίευση. Ο ισχυρισμός του αιτούντος ότι η προηγηθείσα διακήρυξη, στην οποία αφορούσε η ως άνω αρχική δημοσίευση, ήταν απολύτως ίδια με την ελεγχόμενη, τυγχάνει απορριπτέος, προεχόντως ως μη νόμιμος, διότι οι σχετικές περί δημοσιεύσεως διατάξεις δεν παρέχουν στην αναθέτουσα αρχή ευχέρεια κατά την δημοσίευση της περίληψης της διακήρυξης να μην αναφέρει τα ουσιώδη στοιχεία της διακήρυξης, επιλέγοντας να παραπέμψει σε προηγηθείσα περίληψη άλλης διακήρυξης, η οποία, άλλωστε, δεν προσκομίστηκε. Περαιτέρω, η ως άνω πλημμέλεια είναι ουσιώδης, διότι ήταν πρόσφορη να προκαλέσει σύγχυση στους ενδιαφερομένους υποψηφίους ως προς την ταυτότητα του διακηρυσσόμενου διαγωνισμού.(...)Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η υπό κρίση αίτηση αναθεώρησης πρέπει να απορριφθεί.
ΕΣ/Ε ΚΛΙΜΑΚΙΟ/308/2022
Ανάπτυξη της υπαίθρου-αγροτική οδοποιία.(...)Περαιτέρω, λόγω της εσφαλμένης δημοπράτησης του ελεγχόμενου έργου ως προμήθειας και της συνεπακόλουθης μη νόμιμης συνολικής απόκλισης της διακήρυξης και των λοιπών τευχών της δημοπράτησης από τους όρους των ισχυόντων κατά τον κρίσιμο χρόνο πρότυπων τευχών ανοικτής διαδικασίας για τη σύναψη συμβάσεων έργων με κριτήριο κατακύρωσης την πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά με βάση την τιμή (βλ. και άρθρο 53 παρ. 5 του ν.4412/2016, αλλά και τις προεκτεθείσες διατάξεις του ίδιου νόμου που ισχύουν ειδικότερα για τις συμβάσεις έργων), τίθενται ζητήματα ωριμότητας του έργου, εφόσον δεν υπάρχει εφαρμογή εξειδικευμένης-εμπεριστατωμένης τεχνικής μελέτης του έργου αυτού, με τη χρήση τεχνικών γνώσεων και μεθόδων, διακινδυνεύοντας έτσι την ποιότητα εκτέλεσής του. Απότοκη δε συνέπεια όλων των αναφερόμενων στις ανωτέρω σκέψεις ουσιωδών πλημμελειών της διαδικασίας ήταν η πολύ μικρή συμμετοχή που επιτεύχθηκε, δεδομένου ότι μόλις δύο οικονομικοί φορείς προσήλθαν στον διαγωνισμό για ένα έργο χωρίς ιδιαίτερη τεχνική πολυπλοκότητα και τον μη ευκαταφρόνητο προϋπολογισμό των 5.975.423,60 ευρώ (με ΦΠΑ), με έτερο απότοκο αποτέλεσμα το ελάχιστο ποσοστό έκπτωσης που επετεύχθη, μόλις 1%, ενώ από τα γνωστά στο Κλιμάκιο από προηγούμενες ενέργειες του (βλ. ενδεικτικά, Ε΄ Κλ. 226, 478, 864/2019, 58, 202/2020, 851/2021, 165, 221/2022) για τα έργα αγροτικής οδοποιίας Δήμων υπάρχει μεγαλύτερη συμμετοχή οικονομικών φορέων και οι εκπτώσεις που προσφέρουν οι ανάδοχοι αυτών κινούνται σε ποσοστά από 63% μέχρι 26,66% (βλ. αντίστοιχα, ποσοστά 48,21%, 57,18%, 61,75%, 39,03%, 63%, 41,17%, 38,09%, 26,66%). Για τους λόγους αυτούςΚωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης, μεταξύ του Δήμου ....και του οικονομικού φορέα «….Α.Ε.»
ΑΕΠΠ/283/2022
Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας:σε κάθε περίπτωση, δεν καθίσταται σαφές από τους όρους της Διακήρυξης ότι οι συμμετέχοντες όφειλαν να συμπληρώσουν και τους Πίνακες 1 και 2 και να υποβάλουν και τρίτο, ξεχωριστό αρχείο με τα στοιχεία του άρθρου 68 του Ν.3863/2010 εφόσον τα στοιχεία αυτά περιλαμβάνονται στον Πίνακα 1 της Διακήρυξης. Εν προκειμένω, η παρεμβαίνουσα υπέβαλε με την προσφορά της τα στοιχεία του άρθρου 68 του Ν.3863/2010 ως όφειλε, ως εκείνα ενσωματώνονται στον Πίνακα 1, για κάθε επίμαχο κτίριο και Τμήμα για τα οποία υπέβαλε προσφορά. Επομένως, ορθώς η αναθέτουσα αρχή έκανε αποδεκτή την προσφορά της, παρά τα περί αντιθέτου προβαλλόμενα. Συνακόλουθα, ο τρίτος λόγος της προσφυγής πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος.(...)Απορρίπτει την προδικαστική προσφυγή.
ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΣ/ΚΛ.Ζ/746/2022.
ΕΣ/ΤΜ.6/1875/2019
Προμήθεια αυτοκινούμενου χορτοκοπτικού...ζητείται η ανάκληση της 327/2019 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα προς όσα εκτέθηκαν στη σκέψη 2 της παρούσας, το Τμήμα κρίνει ότι ο ανωτέρω λόγος ανάκλησης είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, διότι, κατά τα ορθώς κριθέντα με την προσβαλλόμενη Πράξη, το Πρακτικό της Επιτροπής Διαγωνισμού για την τεχνική αξιολόγηση των προσφορών των υποψήφιων εταιρειών δεν έχει αιτιολογηθεί νομίμως, κατά παράβαση των διατάξεων των άρθρων 86 παρ. 11 και 13 του ν. 4412/2016 και 2.3.1 της οικείας διακήρυξης. Και τούτο, διότι στο Πρακτικό αυτό παρατίθενται μόνο πίνακες βαθμολόγησης για κάθε Τμήμα της προμήθειας, για το οποίο υποβλήθηκε προσφορά, ανά προβλεπόμενο από τη διακήρυξη κριτήριο, χωρίς οποιαδήποτε λεκτική διατύπωση της κρίσης της Επιτροπής Διαγωνισμού και αξιολόγηση των προσφορών ανά κριτήριο και χωρίς να αναφέρονται τα στοιχεία, τα οποία ελήφθησαν υπόψη κατά τη βαθμολόγηση. Η ως άνω πλημμέλεια συντρέχει ανεξαρτήτως του ότι η τεθείσα βαθμολογία ως προς τα κριτήρια αυτά ήταν ίση ή ανώτερη του 100, το οποίο σημαίνει ότι καλύπτονταν ακριβώς ή υπερκαλύπτονταν οι απαιτήσεις της διακήρυξης, διότι η λεκτική διατύπωση της κρίσης της αρμόδιας Επιτροπής προβλέπεται ρητώς από τη διάταξη του άρθρου 86 παρ. 11 του ν. 4412/2016 ως απαραίτητο στοιχείο -πέραν της βαθμολογίας- για τη νομιμότητα της αξιολόγησης των τεχνικών προσφορών, καθώς μέσω της παράθεσης των στοιχείων, που εκτιμήθηκαν από την Επιτροπή για τη βαθμολόγηση κάθε κριτηρίου ανάθεσης, τεκμηριώνεται η σχετική κρίση της και καθίσταται εφικτός ο έλεγχος αυτής από το Δικαστήριο. Εξάλλου, του νόμου μη διακρίνοντος, η ως άνω απαίτηση για ειδική λεκτική αιτιολόγηση της βαθμολόγησης συντρέχει και στις περιπτώσεις υποβολής μιας και μόνο τεχνικής προσφοράς, διότι και σε αυτές τις περιπτώσεις πρέπει να καθίσταται επαληθεύσιμο ότι τα επιμέρους κριτήρια καλύπτουν τις απαιτήσεις της διακήρυξης, χωρίς να παρουσιάζουν αποκλίσεις από τα σχετικώς προβλεφθέντα σε αυτή. Την ως άνω απαίτηση του νόμου και της διακήρυξης για λεκτική διατύπωση της σχετικής κρίσης ανά κριτήριο δεν αναπληρώνει εν προκειμένω, όπως αβασίμως προβάλλεται, η αναφορά της Επιτροπής Διαγωνισμού στο οικείο Πρακτικό ότι οι τεχνικές προσφορές των υποψήφιων εταιρειών καλύπτουν τις τεχνικές προδιαγραφές της υπ’ αρ. 07ΤΥ/2018 μελέτης, καθώς η γενική αυτή αναφορά δεν αρκεί για την εκπλήρωση της υποχρέωσης της Επιτροπής Διαγωνισμού για ειδική λεκτική αιτιολόγηση της βαθμολόγησης κάθε κριτηρίου, με έστω συνοπτική αναφορά των κατ’ ιδίαν χαρακτηριστικών των τεχνικών προσφορών, που συνιστούν πλεονεκτήματα ή μειονεκτήματά τους, και τα οποία αντιστοιχούν στα ως άνω τεθέντα κριτήρια και ελήφθησαν υπόψη κατά τη βαθμολόγηση.Δεν ανακαλεί την 327/2019 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/590/2022
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Ζητείται η ανάκληση της 25/2022 πράξης του E' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του προσφεύγοντος Δήμου … (εφεξής Δ.Α.Π.) και της προσφεύγουσας εταιρείας με την επωνυμία «….Ο.Ε.» (εφεξής ανάδοχος), για την ανάθεση του έργου με τίτλο «Νέος Διώροφος Δημοτικός Παιδικός Σταθμός με Υπόγειο, Δήμου … στο Ο.Τ. 328», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 1.266.129,03 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α.), για χρονικό διάστημα 16 μηνών από την ημέρα υπογραφής της σύμβασης.(....)Σε κάθε περίπτωση, το μεν οι συμμετέχουσες εταιρείες ή έστω άλλες δυνητικά υποψήφιες εταιρείες δεν επικαλέστηκαν βλάβη από τον συγκεκριμένο όρο της διακήρυξης, το δε ο αποκλεισμός των τριών (3) εκ των συμμετεχουσών εταιρειών δεν συνδέεται, αποκλειστικά τουλάχιστον, με την έλλειψη του κρίσιμου κριτηρίου. Και τούτο, ανεξαρτήτως του ότι, σε κάθε περίπτωση, για την πλήρωση του επίμαχου κριτηρίου προβλεπόταν η δυνατότητα των φορέων να στηρίζονται στις ικανότητες άλλων φορέων. Συνεκδικάζει τις προσφυγές ανάκλησης και δέχεται αυτές. Ανακαλεί την 25/2022 πράξη του Ε' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.