ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:να ελέγξει τη νομιμότητα: α) της ... σύμβασης ανάθεσης δημόσιας υπηρεσίας του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής για την εξυπηρέτηση της δρομολογιακής γραμμής Σαμοθράκη – Λήμνος και επιστροφή β) της ... σύμβασης ανάθεσης δημόσιας υπηρεσίας του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής για την εξυπηρέτηση της δρομολογιακής γραμμής Σύμη– Ρόδος και επιστροφή(....)έχουν οικονομικό αντικείμενο κατώτερο του 1.000.000 ευρώ, αρμόδιος για την εξέταση εκάστης εξ αυτών και την άσκηση προσυμβατικού ελέγχου είναι ο αρμόδιος Επίτροπος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, στον οποίον και πρέπει να παραπεμφθεί ο οικείος φάκελος.

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:να ελέγξει τη νομιμότητα: α) της ... σύμβασης ανάθεσης δημόσιας υπηρεσίας του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής για την εξυπηρέτηση της δρομολογιακής γραμμής «Κως – Αστυπάλαια» και επιστροφή, β) της ... σύμβασης ανάθεσης δημόσιας υπηρεσίας του ίδιου Υπουργείου για την εξυπηρέτηση της δρομολογιακής γραμμής «Πάτμος – Φούρνοι – Ικαρία (Άγιος Κήρυκος)» και επιστροφή, γ) της ... σύμβασης ανάθεσης δημόσιας υπηρεσίας του ίδιου Υπουργείου για την εξυπηρέτηση της δρομολογιακής γραμμής «Σκάλα Καμείρου Ρόδου – Χάλκη – Τήλος» και επιστροφή, δ) της ... σύμβασης ανάθεσης δημόσιας υπηρεσίας του ίδιου Υπουργείου για την εξυπηρέτηση της δρομολογιακής γραμμής «Ρόδος – Χάλκη – Κάρπαθος – Κάσος – Σητεία» και επιστροφή.(....)Τέλος, προκειμένου να διευκολύνεται ο προσυμβατικός έλεγχος σε σχέση με την υπαγωγή στο όριο ελέγχου και τον καθορισμό του εφαρμοστέου νομικού καθεστώς,  επισημαίνεται ότι είναι σκόπιμη η αναγραφή από την αναθέτουσα αρχή της συνολικής αξίας επί των συμβάσεων που συνάπτονται στο πλαίσιο του άρθρου όγδοου του ν. 2932/2001, και όχι μόνο της αξίας ανά δρομολόγιο.Παραπέμπει τον φάκελο της διαδικασίας ανάθεσης και τη ... σύμβαση του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής στον Επίτροπο της Υπηρεσίας Επιτρόπου Τομέα Ναυτιλίας.Απαραδέκτως εισάγονται για έλεγχο οι ... και ... συμβάσεις του ίδιου Υπουργείου. Και Νομίμως συνήφθη η ... σύμβαση του ίδιου Υπουργείου.

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Για να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχων και των σχεδίων συμβάσεων για την εξυπηρέτηση των δρομολογιακών γραμμών(....)Συνακόλουθα, για την εξυπηρέτηση των δρομολογιακών γραμμών με Α/Α 6, 7 και 8 δεν συντρέχει νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή των υποβληθέντων για έλεγχο νομιμότητας σχεδίων συμβάσεων, υπό τον όρο ότι στο εισαγωγικό τους μέρος θα διορθωθεί η ημερομηνία διεξαγωγής της δημοπρασίας από «26η Σεπτεμβρίου 2009» στο ορθό «26η Σεπτεμβρίου 2012» και στο άρθρο VIII αυτών θα τεθεί ημερομηνία έναρξης ισχύος μεταγενέστερη της ημερομηνίας υπογραφής τους. Αντίθετα, για την εξυπηρέτηση της δρομολογιακής γραμμής με Α/Α9 κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης καθόσον μη νομίμως απορρίφθηκε η προσφορά της εταιρίας «… Ν.Ε».Δεν κωλύεται η υπογραφή των σχεδίων συμβάσεων μεταξύ του Υπουργού Ναυτιλίας και Αιγαίου και της εταιρίας «… Ν.Ε» για την εξυπηρέτηση των δρομολογιακών γραμμών με Α/Α 6, 7 και 8, που προκηρύχθηκαν με την 3327.1/56/12/30.7.2012 απόφαση Υπουργού Ναυτιλίας και Αιγαίου κατά τα ειδικότερα οριζόμενα στο σκεπτικό.Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου συμβάσεως μεταξύ του Υπουργού Ναυτιλίας και Αιγαίου και της εταιρίας «… Ν.Ε» για την εξυπηρέτηση της δρομολογιακής γραμμής με Α/Α 9, που προκηρύχτηκε με την 3327.1/56/12/30.7.2012 απόφαση Υπουργού Ναυτιλίας και Αιγαίου.

ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/3241/2013.

Προμήθεια εντομοκτόνων...Με τα δεδομένα αυτά, ενόψει των ως άνω εγγράφων που υποβλήθηκαν ενώπιόν του, το Τμήμα κρίνει ότι οι προαναφερθείσες παραλείψεις της προσφοράς των ανάδοχων ανωνύμων εταιρειών δύνανται να θεωρηθούν αναπληρωθείσες και ο σχετικός, νομίμως κατ’ αρχήν διαπιστωθείς με την προσβαλλόμενη απόφαση του VI Τμήματος, διακωλυτικός λόγος δεν συντρέχει πλέον. Επομένως, η υπό κρίση αίτηση, καθώς και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση, πρέπει να γίνουν δεκτές και να αναθεωρηθεί η προσβαλλόμενη απόφαση κατά το μέρος αυτής, με το οποίο κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή των σχεδίων συμβάσεων λόγω μη προσκόμισης εκ μέρους των αναδόχων ανωνύμων εταιρειών, κατά την υποβολή της προσφοράς τους, πιστοποιητικό περί του ότι οι μετοχές τους είναι ονομαστικές, καθώς και αναλυτική κατάσταση με τα στοιχεία των μετόχων τους. Σημειωτέον ότι τα ανωτέρω δικαιολογητικά πρέπει να υποβληθούν ενημερωμένα από τις αναδόχους εταιρείες στην αναθέτουσα αρχή και πριν από την υπογραφή των σχετικών συμβάσεων (βλ. άρθρο 8 παρ. 8 στοιχ. β΄ ν. 3310/2005). Δεδομένου δε ότι δεν συντρέχει άλλος λόγος, ο οποίος να κωλύει την υπογραφή, τα ελεγχόμενα σχέδια συμβάσεων με αντικείμενο την «Προμήθεια εγκεκριμένων εντομοκτόνων και ελκυστικών ουσιών για τον από εδάφους δολωματικό ψεκασμό ελαιοδέντρων στο πλαίσιο του Προγράμματος Συλλογικής Καταπολέμησης του Δάκου της Ελιάς έτους 2012 στην Περιφέρεια ... (Περιφερειακές Ενότητες ...)», μπορούν να υπογραφούν.

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:να ελέγξει τη νομιμότητα: α) της ... σύμβασης ανάθεσης δημόσιας υπηρεσίας του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής για την εξυπηρέτηση της δρομολογιακής γραμμής «Πάτρα – Ιθάκη» και επιστροφή, β) της ... σύμβασης ανάθεσης δημόσιας υπηρεσίας του ίδιου Υπουργείου για την εξυπηρέτηση της δρομολογιακής γραμμής «Κέρκυρα – διαπόντια νησιά (Ερείκουσα – Μαθράκι – Οθωνοί (λιμένας Αυλακίου)» και επιστροφή.(....)Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη ότι η αναθέτουσα αρχή προέβη στις προβλεπόμενες ... ενέργειες και ενεργοποίησε τον μηχανισμό ανοικτής συμμετοχής πλοιοκτητών στη δρομολογιακή γραμμή «Πάτρα – Ιθάκη» και επιστροφή  με την προκήρυξη ανοικτού διαγωνισμού, το Κλιμάκιο κρίνει ότι είναι νόμιμη η συνέχιση της εκτέλεσης της ... σύμβασης ... υπό τον όρο ότι, από τη γνωστοποίηση της παρούσας πράξης στο Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, μόνες συμμετέχουσες και αντισυμβαλλόμενες στη σύμβαση θα παραμείνουν οι εταιρείες «… Ν.Ε.» και «… Ν.Ε.», καθώς και ότι θα καταθέσουν νέα εγγυητική επιστολή καλής εκτέλεσης υπέρ αυτών.Παραπέμπει τον φάκελο της διαδικασίας ανάθεσης και τη ... σύμβαση του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής στον Επίτροπο της Υπηρεσίας Επιτρόπου Τομέα Ναυτιλίας. Και Μη νομίμως συνήφθη η ... σύμβαση του ίδιου Υπουργείου κατά το μέρος που σε αυτή συμμετείχαν οι εταιρείες «… Ν.Ε.» και «… Ν.Ε.», δύναται, όμως, να συνεχισθεί η εκτέλεσή της, υπό τον όρο που αναφέρεται στο σκεπτικό (σκέψη 7).

Υπογραφή σχεδίου συμπληρωματικής σύμβασης- αίτηση ανάκλησης:..Με τα δεδομένα αυτά και όσα εξετέθησαν στη μείζονα σκέψη της παρούσας και δοθέντος ότι στην κρινόμενη αίτηση και την υπέρ αυτής παρέμβαση ουδείς ισχυρισμός περί των λοιπών ανωτέρω υπό ΙV. Β. 3. εργασιών διαλαμβάνεται, το Τμήμα κρίνει ότι πρέπει η κρινόμενη αίτηση καθώς και η υπέρ  αυτής παρέμβαση να απορριφθούν και να μην ανακληθεί η προσβαλλόμενη  πράξη, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης εργασιών του έργου «Κατασκευή κλειστού  γυμναστηρίου στην ...».   Δεν ανακαλεί την 69/2015 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης εργασιών του έργου «Κατασκευή κλειστού γυμναστηρίου στην ...».   

Σύμβαση παραχώρησης δημόσιας υπηρεσίας-Απευθείας ανάθεση από το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής στη ναυτική εταιρεία «… Ν.Ε.» της εξυπηρέτησης της δρομολογιακής γραμμής «ΡΟΔΟΣ – ΧΑΛΚΗ – ΚΑΡΠΑΘΟΣ – ΚΑΣΟΣ – ΣΗΤΕΙΑ  και επιστροφή»(...)δεν αποτελεί λειτουργικώς εξαιρετικό στάδιο, κατά τα ανωτέρω, η απευθείας ανάθεση εξυπηρέτησης δρομολογιακής γραμμής που λαμβάνει χώρα μέχρι την ολοκλήρωση ανοικτού διαγωνισμού, όταν ο τελευταίος προκηρύσσεται σε χρονικό σημείο τέτοιο, ώστε αφενός να είναι προδιαγεγραμμένη η αδυναμία έγκαιρης ολοκλήρωσής του προκειμένου να εκκινήσει η εκτέλεση των δρομολογίων από τον ανάδοχο που θα αναδειχθεί από την ανοιχτή αυτή διαδικασία, αφετέρου η χρονική εγγύτητα της διεξαγωγής της διαγωνιστικής διαδικασίας με την έναρξη παροχής της εν λόγω δημόσιας υπηρεσίας να καθιστά όλως αποτρεπτική -λόγω αδυναμίας προετοιμασίας- τη συμμετοχή στον ανοιχτό διαγωνισμό. Στην περίπτωση αυτή, η απευθείας ανάθεση αντικαθιστά την ανοιχτή διαδικασία ως μέσο διασφάλισης εξυπηρέτησης της συγκεκριμένης δρομολογιακής γραμμής και η διαγωνιστική διαδικασία αποτελεί απλώς το πρόσχημα προκειμένου να τύχει εφαρμογής η σχετική ρύθμιση (περί απευθείας ανάθεσης κατά παρέκκλιση κάθε άλλης διάταξης), ήτοι προκηρύσσεται μειοδοτικός διαγωνισμός για την ανάθεση εξυπηρέτησης δρομολογιακής γραμμής, προκειμένου να επιτραπεί η απευθείας ανάθεση αυτής, κατά περιγραφή και -ως εκ τούτου- προφανή καταστρατήγηση των διατάξεων του άρθρου όγδοου του ν. 2932/2001. Κατά την άποψη που κράτησε στο Κλιμάκιο, η κρίση αυτή δεν αναιρείται ούτε στην περίπτωση που η καθυστερημένη προκήρυξη ανοιχτού διαγωνισμού για την ανάθεση της δημόσιας υπηρεσίας εξυπηρέτησης δρομολογιακής γραμμής (και, συνακόλουθα, η απευθείας ανάθεση αυτής μέχρι την ολοκλήρωσή του) οφείλεται στην αδυναμία έγκαιρης εξασφάλισης των απαιτούμενων πιστώσεων.(...)Η προκήρυξη ανοιχτού διαγωνισμού σε χρόνο που εκ προοιμίου καθιστά αναγκαία την απευθείας ανάθεση της σύμβασης συνιστά επίταση της διαπιστωμένης ήδη παθογένειας. Δοθέντος ότι το καταβαλλόμενο εν προκειμένω μίσθωμα αποτελεί αντιστάθμισμα για την παροχή δημόσιας υπηρεσίας εντός μίας αγοράς όπως είναι αυτή των θαλασσίων ενδομεταφορών, η συντελούμενη κατ’ ουσίαν υποκατάσταση της απευθείας ανάθεσης στη θέση της ανοιχτής διαδικασίας, καθόσον μάλιστα δεν παρατίθενται τα στοιχεία, βάσει των οποίων υπολογίζεται το καταβαλλόμενο μίσθωμα, δεν επιτρέπει την επαλήθευση ότι με την καταβολή του τελευταίου δεν προσδίδεται πάντως οικονομικό πλεονέκτημα στον πάροχο της υπηρεσίας έναντι των λοιπών οικονομικών φορέων του κλάδου με συνέπεια την αλλοίωση των όρων του ανταγωνισμού(...)Μη νομίμως συνήφθη η από 15.7.2022 σύμβαση για την απευθείας ανάθεση 

Υλοποίηση μελέτης:..Με αυτά τα δεδομένα και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη νομική σκέψη της παρούσας, το Τμήμα κρίνει ότι η Περιφέρεια ... έχει, δυνάμει του άρθρου 186 ΙΙ. περιπτ. ΣΤ. του ν. 3852/2010, συντρέχουσα με το Δημόσιο (εν προκειμένω, Υπουργείο ...) αρμοδιότητα εκπόνησης μελέτης για την κατασκευή του Νέου Κτιρίου Φαρμακευτικών Εργαστηρίων (ΦΕ) στην 441 ΑΒΥΥ στο στρατόπεδο ...», δοθέντος ότι το προς μελέτη κτίριο ευρίσκεται εντός των διοικητικών ορίων της Περιφέρειας, ενώ, περαιτέρω, η κατασκευή και λειτουργία του προδήλως κατατείνει στην  εξυπηρέτηση αναγκών των πολιτών της Περιφέρειας, ήτοι σε βελτιστοποιημένες ιατρικές υπηρεσίες από τα ... Νοσοκομεία της ..., στα οποία έχουν πρόσβαση δυνάμει της Υ4α/οικ.18421/11 κοινής απόφασης των Υπουργών Εθνικής Άμυνας και Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Συνεπώς, νομίμως προβαίνει η Περιφέρεια στη σύναψη της επίμαχης προγραμματικής σύμβασης με το Υπουργείο ... για την εκπόνηση της ανωτέρω μελέτης, η οποία έχει ενταχθεί στο Πρόγραμμα Εκτελεστέων Έργων της, έτους 2018.Κατόπιν των ανωτέρω και δεδομένου ότι δεν έχει αναδειχθεί έτερος λόγος που να κωλύει την υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου προγραμματικής σύμβασης, πρέπει να γίνει δεκτή η κρινόμενη αίτηση, να αναθεωρηθεί η 120/2019 απόφαση του VI Τμήματος, ακολούθως δε να ανακληθεί η 43/2018 πράξη της Επιτρόπου της 15ης Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου και να επιτραπεί η υπογραφή του οικείου σχεδίου σύμβασης.Αναθεωρεί την 120/2019 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Ανάθεση υπηρεσίας θαλάσσιας ενδομεταφοράς (...) Νομίμως έχει συναφθεί μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου, εκπροσωπούμενου από τον Υπουργό Ναυτιλίας και Αιγαίου και της εταιρείας με την επωνυμία «… ΑΝΩΝΥΜΗ ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ», η 403/23.9.2014 σύμβαση με αντικείμενο την ανάθεση υπηρεσίας θαλάσσιας ενδομεταφοράς για την «Εξυπηρέτηση της Δρομολογιακής Γραμμής ΚΑΒΑΛΑ – ΛΗΜΝΟΣ – ΜΥΤΙΛΗΝΗ – ΧΙΟΣ – ΒΑΘΥ ΣΑΜΟΥ (και επιστροφή)», κατά το χρονικό διάστημα από 24.9.2014 μέχρι την έναρξη εκτέλεσης δρομολογίων με τακτική, εμπρόθεσμη ή εκπρόθεσμη δρομολόγηση, άλλως μέχρι τη σύναψη σύμβασης αποκλειστικής εξυπηρέτησης και σε περίπτωση που δεν συναφθεί τέτοια σύμβαση μέχρι την προκήρυξη μειοδοτικού διαγωνισμού, διάστημα το οποίο σε κάθε περίπτωση δεν δύναται να υπερβαίνει τους τρεις (3) μήνες από την ημερομηνία έναρξης ισχύος της σύμβασης.  

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ-ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:Το Κλιμάκιο κρίνει ότι συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου 8 παρ. 3 δ του π.δ. 334/2000 (και οι αντίστοιχες των άρθρων 8 παρ. 1 του ν. 1418/1984, όπως ισχύει και 43 του π.δ./τος 609/1985), καθόσον οι πρόσθετες εργασίες, που αποτελούν το συμβατικό αντικείμενο της ελεγχόμενης 1ης συμπληρωματικής σύμβασης α)είναι πράγματι συμπληρωματικές, σύμφωνα με όσα ήδη εκτέθηκαν και δεν περιλαμβάνονται στο αρχικό συμβατικό αντικείμενο του έργο (βλ. αρχική σύμβαση και συμβατικό τεύχος τεχνικής περιγραφής), β) κατέστησαν αναγκαίες λόγω απροβλέπτων περιστάσεων .., γ) δεν μπορούν από τη φύση τους να διαχωρισθούν από την εκτέλεση της κύριας σύμβασης χωρίς να δημιουργήσουν προβλήματα στην αναθέτουσα αρχή, δ) η δε συνολική δαπάνη τους, η οποία ανέρχεται σε 1.370.000 ευρώ χωρίς ΦΠΑ δεν υπερβαίνει το 50% του ποσού (2.945.000 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α.) της κύριας σύμβασης.Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι πρόσθετες εργασίες που περιλαμβάνονται στην ελεγχόμενη 1η συμπληρωματική σύμβαση, αποτελούν συμπληρωματικές εργασίες κατά την έννοια των διατάξεων που προαναφέρθηκαν και ως εκ τούτου δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της σύμβασης αυτής.